Anda di halaman 1dari 3

KISI-KISI MATERI USP BAHASA JAWA

SERAT WEDHATAMA KINANTHI


Serat ke-14
• Tur (dan) kang (yang) nyulayani (menyelisih) iku/
Wus (sudah) wruh (tahu) yen (kalau) kawruhe (pengetahuannya) nempil (sendikit)
Nanging (tetapi) laire angalah (perlihatkanlah sikap mengalah)
Katingala (seolah) angemori (menyetujui)
Mung (hanya) ngekei (agar membuat nyaman) tyasing (hati) liyan (orang lain)
aywa (jangan )esak (dendam) aywa serik (sakit hati)

• Isi pupuh kinanthi njelentrahno supaya manungsa tansah iling lan waspada
• Paugerane Pupuh Kinanthi yaiku 8u,8i,8a,8i,8a,8i
• Purwakanthi guru sastra yaiku Purwakanthi kang pada tulisane saben wiwitan
tembung
• Purwakanthi guru swara yaiku purwakanthi mung unen-unen kan runtut swarane
• Tembung kinanthi nduweni watak yaiku tresna asih
GEGURITAN
• Nadyan digrujug tirta (banyu)
Nadyan maruta (angin) padha teko
nanging latu (api) kuwi ora surut
• Geguritan yaiku salah sijine karya sastra Jawa ingkang kawujud saking rasa ati lan
nduweni paugeran ingkang gadah irama, rima, mitra, lan bait.
• Geguritan modern lan tradisional iso dibedhaake tekan paugerane
• Munggah mudune swara diarani intonasi
• Kang digatekake sewaktu maca geguritan yaiku swara, praupane, pantomim, lan
ekspresi
TATA BUSANA JAWA
• Beskap yaiku budaya adat kanggo wong lanang
• Mondholan iku wangsun sing njedhol ing mburine balngkon
• Teks deskripsi yaiku teks kanggo ngambarake objek kanthi cetha
• Keris lan warangka kanggo ngelambangake manunggala kawula Gusti
• Teks deskripsi iso digawe saka kaendahan alam, papan panggonan, paraga, kahanan
manungsa
• (canela)
• Identifikasi yaiku babangan ing teks deskripsi mung mendharake pengenalan objek,
ciri, lan tandha sajrone teks
TEKS EKSPOSISI GAMELAN
• Argumentasi yaiku babagan ing teks eksposisi sing jlentrahno fakta, alesan, lan
tulandha.
• Piranti gamelan kang bisa ditabuh yaiku slentren, bonang, gongm saron.
• Pandangan urip Jawa kang digambarake sajroning musik gamelan yaiku kaselarasan
kauripan jasmani lan rohani, kaselarasan sajrone guneman lan tumindak saengga
mujudake toleransi marang sapada.
DHANDHANGGULA
• Dhandhanggula yaiku tembang macapat kang nggambarake umur kang wis diwasa, wiwit
bisa ngatur kabutahan urip, seneng nyambut gawe bebarengan
• Dhanggula nyeritakake kepahlawanan telung jaman kang beda sajroning Serat
Wedhatama yaiku Kumbakarna, Patih Suwanda, lan Adipati Karna
• Urut-urutane tembang macapat pada karo lelakoning manungsa saka bayi tumindhak pati
• Dhandhangula bait 1 lan 2 nyeritake Patih Suwanda
• Bait 3 lan 4 nyeritake Kumbakarna
• Bait ke-5 lan 6 nyeritakake Adipati Karna
• Dasamuka nduweni musuh sing wujude kethek

WEWALER
• Jinis paragraf sing umum digawe ing wewaler yaiku paragraf deduktif
• Tembung ancer-ancer yaiku tembung kang mratelakake ancer-ancer tumrap dununge kaanan
loro.
• Kang klebu tembung ancer-ancer yaiku ing, menyang, saka, kanggo, lsp.
• Tembung Camboran yaiku tembung loro utawa punjul ingkang didadekne siji lan nimbulake
arti sing anyar. Tulandha sapu tangan, kembang lambe, mas picis rajaba, opak uyel, lsp.
• Wewaler Ngelangkahi gamelan padha karo ora eman ambek awake dewe.
• Wewaler nduweni ancas supaya para putra ngerti subasita lan tata krama ing
bebrayan.
AKSARA JAWA
• Padha lungsi
• Pada lingsa

• Pasa adeg-adeg kanggo nandhani purwaningcrita lan alinea anyar


• Pada lingsa pratandah kang nduweni ayahan pada karo koma
• pada lungsi ing aksara Jawa nduwe petanda ayahan padha karo tandha titik, pada
pangkat sawijining pratandha kanggo piguna angka

Anda mungkin juga menyukai