Anda di halaman 1dari 7

MAKALAH

SEGA JAMBLANG

Digawe nggo memenuhi tugas mata kuliah Basa Cirebon

Dosen pengampu: Dr. H. Rosidi Rido, MA., M.Pd.

Oleh kelompok 1:

M. Rizal Ramadani 2285110045

Ayu Rosdiana 2285110055

PROGRAM STUDI SEJARAH PERADABAN ISLAM

FAKULTAS USHULUDDIN DAN ADAB

IAIN SYEKH NURJATI CIREBON

TAHUN 2024
KATA PENGANTAR

puji syukur kula lan panjenagan panjataken dhumateng Allah SWT. amargi inggil
limpahan rahmatipun kita angsal ngrampungaken makalah puniki menika leres
ing wekdalipun kalih kaliayan sae . shalawat saha salam tansah tercurah kalih
dhumateng kekasihipun inggih punika kanjeng Nabi Muhammad SAW. Matur
nuwun kita sanjangaken dhumateng bapak Dr. H. Rosidi Rido, MA., M.Pd.
Dados dosen mata kuliah basa cirebon ingkang sampun nyukani arahan puniki
mila kita angsal mangertosi materi “Sega Jamblang” lan kita susunkan lebeting
bentuk makalah puniki. kita rumaosi menawi lebeting penyusunan makalah puniki
taksih wonten kekukarangan, kagem puniku kita ngajeng-ajeng kritik lan
saranipun supados dados wucalan kagem kula lan panjenengan sami. matur
nuwun , mugi-mugi punapa ingkang sampun dipunsusun angsal nyukani manfaat.

Cirebon, 28 Februari 2024

Kelompok 1

i
DAFTAR ISI

KATA PENGANTAR........................................................................................................i
DAFTAR ISI......................................................................................................................ii
BAB I.................................................................................................................................ii
PENDAHULUAN..............................................................................................................ii
A. Latar Belakang.......................................................................................................ii
B. Rumusan Masalah..................................................................................................ii
C. Tujuan Penelitian...................................................................................................iii
BAB II...............................................................................................................................1
KAJIAN TEORITIS..........................................................................................................1
1) Sega Jamblang........................................................................................................1
2) Sejarah Sega Jamblang...........................................................................................1
3) Hubungan Sega Jamblang Bari Cirebon..................................................................2
BAB III..............................................................................................................................3
PENUTUP.........................................................................................................................3
Kesimpulan........................................................................................................................3
DAFTAR PUSTAKA........................................................................................................3

ii
BAB I
PENDAHULUAN

A. Latar Belakang

Sega jamblang konon berasal sing aran desa ning kulon Kabupaten
Cirebon, yakni desa Jamblang, Cirebon. Sega jamblang atau ning bahasa
Indonesia berarti nasi jamblang kuen sega putih sing dibungkus godong jati sing
akeh macem lauk-pauk. Jere riwayat sing berkembang ning masyarakat, sega
jamblang berawal saat kejadiane Perang Kedondong (1753- 1773), baka bli pas
kejadiane gawe dalan Anyer-Panarukan (1809-1810) sing digawe karo Daendels,
Gubernur Jenderal Belanda pas kuen. Sementara ana riwayat liya sing ceritakna
ari sega jamblang berawal pas lagi gawe Pabrik Gula pertama di gawe ning
cirebon taun 1847. Panganan tradisional termasuk sega jamblang, duwe peran
penting nggo ketahanan lan kemandirian pangan. Kabeh jenis panganan
tradisional umume digawe nggo potensi lokal, ora mungkin digawe kanggo bahan
baku impor. Sega jamblang wis dadi Ikon kuliner nggo pengembangan pariwisata
ning kota Cirebon. (Indrayana & Yuniningsih: 2019).

B. Rumusan Masalah

1) Apa kuen sega jamblang?


2) Bagaimana sejarah sega jamblang?
3) Apakah hubungane sega jamblang karo Cirebon?

C. Tujuan Penelitian

1) Mengetahui sega jamblang.


2) Mengetahui sejarah sega jamblang.
3) Mengetahui hubungan sega jamblang karo Cirebon.

iii
BAB II
KAJIAN TEORITIS

1) Sega Jamblang

Dalam basa Cirebon nasi disebut “sega”. Persis lan hampir pada bari basa
Jawa “sego”. Sega Jamblang merupakan siji dari sekian panganan khas wong
Jamblang. Lan karena kuen Jamblang kien salah siji desa sing terletak ning Cirebon,
maka nggo Sega Jamblang dimanjingna ning kekayaan kuliner Cirebon, maka aja
heran baka Sega Jamblang saiki didadikna sebagai salah siji panganan Khas Cirebon.
Pada dasarnya Sega Jamblang merupakan suatu jenis panganan dalam bentuk
sega sing asale saka desa Jamblang. ( , 2017).
Desa jamblang iki duwe panganan khas yaiku Nasi Jamblang atau orang
Cirebon biasa menyebutkan dengan sebutan Sega Jamblang. Sega jamblang kien
duwe ciri khas unik yaiku sega sing di bungkus nggo godong jati. Menurut wong-
wong sing ngedol sega jamblang, godong jati iki bisa nggo pengawet makanan luwih
suwe dibandingna karo godong gedang. Godong sing wit jati kien luwih apik nggo
ketahananne. Godong jati kien gawe sega kuwih pulen. Aran sing dijukut sega
jamblang iki langsung sing aran daerah jamblang. (Kartono, Siswoyo, & Harmano,
2019).

2) Sejarah Sega Jamblang

Aran sega jamblang konon berasal sing aran desa ning sebelah kulon
Kabupaten Cirebon, yaiku desa Jamblang, Cirebon. Walaupun arane sega jamblang,
panganan kien ora ana hubungane bari wit atawa buah jamblang. Sega Jamblang pas
kuen dibungkus nggo godong jati, baka dibungkus nggo godong gedaang kurang
tahan suwe tapi baka nggo godong jati mesti bisa suwe lan tetep rasane pulen. Hal
kien karena godong jati duwe pori-pori sing bantu sega tetep kejaga kualitase
meskipun disimpan dalam waktu yang lama. Aroma godong jati nggo bungkus
panganan bisab nggo ningkatna nafsu mangan. Berikut beberapa kejadian sejarah
sega jamblang.

1
1. Pembangunan Jalan Anyer- Pnarukan Oleh Daendels (1908-1810)

Sega Jamblang kuen panganan khas Cirebon sing awale nggo para pekerja paksa pas
zaman Belanda sing lagi gawe dalan raya Daendels sing Anyer anjog Panarukan sing
lewati Desa Kasugengan, Kabupaten Cirebon. Para pekerja pada gawa panganan sing
umahe tapi ben panganane ora basi kuen piben, maka wong Jamblang nemukna cara
nggo gawe panganan khususe sega ben ora cepet basi, wong Jamblang gawe
bungkusan sing godong jati, makane akhire terkenal dadi sega jamblang.

2. Pembangunan Pabrik Gula (1847)

Pas taun 1847 pemerintah Kolonial Belanda bangun pabrik gula ning wilayah
Gempol lan ning Plumbon, lan pabrik spiritus ning Palimanan, 1883. Dibangunne
telu pabrik kuen nyerap akeh pekerja. Mereka berasal sing Cirebon lan daerah
sekitare. Ning Jamblang pas kuen ana pengusaha pribumi sing arane Kaji Abdulatif
( Ki Antra ), beliau duwe akeh karyawan bari pekerja, maklum soale usahane akeh,
Ny. Tan Piauw Lun ( Ny. Pulung ) kuen rabie Kaji Abdulatif sing biasa ngurus
panganan pekerja lakine. Ngileng akeh buruh lepas pabrik sing golet warung ngedol
sega, maka Kaji Abdulatif mein sedekah nggo pekerjane berupa sega sing dibungkus
godong jati. (Indriana & Yuniningsih, 2019).

3) Hubungan Sega Jamblang Bari Cirebon

Sega jamblang kuen salah siji kuliner khas Cirebon sing dadi ikon daerah
pantura Jawa Barat. Sega jamblang akeh di dol ning masyarakat Cirebon mulai sing
mangkal ning pinggir dalan sampe anjog restoran. Sega jamblang di nikmati kabeh
kalangan, sampe sega jamblang seakan dadi ciri khas wong Cirebon sing dikenal ning
keberagamane. (Prayitno, 2019). Sega jamblang disajikna nggo macem-macem lauk
pauk bari sambel. Lauk pauke juga akeh kaya iwak, ayam, blakutak, intip tahu,
endong dan akeh liyane, variasi sambele juga akah sing dadikna cita rasa sing
khas. (Arini, 2023).

2
BAB III
PENUTUP

Kesimpulan

Sega jamblang kuen sega putih sing dibungkus godong jati kang akeh macem lauke.
Kuliner kien merupakan khas wong Jamblang soale Jamblang kuen salah siji desa ning
Cirebon, akhire sega jamblang dimanjingna kekayaan kuliner Cirebon. Sega jamblang
berasal pas gawe dalan Anyer lan Panarukan (1809-1810), pembangunan Pabrik Gula
ning Cirebon taun 1847. Sega jamblang dadi ciri khas masyarakat Cirebon sing beragam.

DAFTAR PUSTAKA

Arini, Sinta. (2023). Nasi Jamblang Terkenal Dan Enak Di Cirebon Harga Ekonomis,
https://www.harapanrakyat.com/2023/09/nasi-jamblang-terkenal-dan-enak-di-
cirebon/ Diakses: 7 September 2023.

Indrayana, Y., & Yuniningsih, T. (2019). Sega Jamblang, Icon Kuliner Pengembangan
Pariwisata Kota Cirebon, vol. 01, no. 01, hal. 207-215.

Kartono, Siswoyo, M., & Harmono. (2019). Inovasi Gerabah Siti Wangun Dari Dulu
Hingga Sekarang. Media Edukasi Indonesia.

Prayitno, Panji. (2019). Makna Tersirat Dalam Sajian Kuliner Nasi Jamblang Cirebon,
https://www.liputan6.com/regional/read/4040722/makna-tersirat-dalam-sajian-
kuliner-nasi-jamblang-cirebon?page=2 Diakses: 18 Agustus 2019.

Sejarah Kemunculan Sega (Nasi) Jamblang. (2017). Sejarah Cirebon. Sejarah


Kemunculan Sega (Nasi) Jamblang - Sejarah Cirebon (historyofcirebon.id)
Diakses: 21 Mei 2017.

Anda mungkin juga menyukai