Anda di halaman 1dari 10

Materi bahasa jawa “Geguritan”

kelas xii semester gasal


Kompetensi dasar
• 1. menelaah teks geguritan
• 2. menulis geguritan dan membacanya
Peta konsep
• Pengertian geguritan
• Ciri-ciri geguritan
• Unsur unsur geguritan
Pengertian geguritan
• Geguritan yaiku puisi anyar kang ora kaiket
dening paugeran tinemtu ,cacahe larik,cacahe
wanda,lan tembung tembung kang dipilih
surasane bebas. Ananing apike ukara kudu
cocog karo isine, pilihane tembung kudu
pantes kudu nggunakake wirama,lan
basa(purwakanthi,dwipurwa,seselan)
Ciri ciri geguritan
• Nggawe geguritan menika tembung-tembunge
kang apik,indah
• Cacahe guru lagu ora keiket
• Sajake bebas
• Isine apik lan becik
• Isine sindiran ,kritikan ,pitutur ,peweling
• Nggango bahasa purwakanthi
• Tembung kawi
Unsur geguritan
• Unsur geguritan wonten kalih
- Unsur fisik yaiku unsur kang bisa dilihat saka
mripat
- Unsur batin yaiku unsur kang bisa dirasake
pamaos lan penulis
Unsur fisik ngeliputi
• Diksi yaiku pilihan tembung, tekanan basa
• Citraan yaiku pengimajinasi pengarang,
pengarang bisa ngawe kesengsem marang para
pamaos
• Majas yaiku ukara kang bisa narik kawigaten
jenise personifikasi,metafora,repites,alegori lan
sanesipun .
• Tipografi yaiku bentuk geguritan kang isine narik
gawigaten
Unsur batin ngliputi
• Tema yaiku gagasan pokok kang diandharake
dening penyair
• Perasa
• Nada /irama yaiku jiwa ngripta geguritan
biasane aujud suwara dawa cndheke tembung.
• Amanat /pitutur yaiku pesan kang
disampekaken saking pengarang marang wong
kang maca geguritan
Unsur Ekstrinsik
Biografi : latar belakang/ riwayat uripe penulis
2. Nilai ing sajerone crita : kayata ekonomi,
politik, sosial, adat-istiadat, budaya, lan
sapanunggalane.
3. Kemasyarakatan : kahanan sosial nalika
geguritan ditulis.
• Tuladha Geguritan
• 
• 
• TITIK SAKA DESA
• Bambang P

Dak rungu titir saka desa


Dudu titire eyang, paman, uga biyung
Kang ngudarasa jalaran
• Jago-jago padha kluruk wayah sore
Dak rungu-rungu titir saka desa
Titir lawas saka sangpujangga
Menawa kali ilang kedhunge
Wong wadon ilang wirange
Pasar ilang kumandhang
Uga ha, na, ca, ra, ka kasustran
Nate ngrenggani tanah Jawa
Bakal ilang sirna tanpa sabawa 
Mitra, apa kita tetep ngelus jaja?!

Jlentrehane :
Liding crita : Kabudayaan
Pamiling tembung :Titir, ngudarasa, kedunge, wirangi, sabawa, jaja, sangpujangga
Lelawaning basa : Jago-jago padha kluruk wayah sore , Menawa kali ilang kedhunge, Pasar ilang kumandhang
Citran : Pangrasa lan pangrungu
Latar : desa, trenyuh, sore
Pesen : Aja nglalikake budaya Jawa
• 
• 
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  
•  

Anda mungkin juga menyukai