Anda di halaman 1dari 14

Media Pembelajaran

Bahasa Jawa
Materi “Geguritan”
Kelas XII, Semester Gasal
Kompetensi Dasar

1. Menelaah teks geguritan.

2. Menulis geguritan dan


membacanya.
Peta Konsep
1. Pengertian Geguritan
2. Ciri-ciri Geguritan
3. Unsur Geguritan
Pengertian Geguritan
Geguritan yaiku puisi jawa gagrag anyar
kang ora kaiket dening paugeran tinamtu. 

Cacahe larik, cacahe wanda,cacahe pada, tembung -


tembung kang dipilih, lan surasane kabeh merdika
utawa bebas.

Ananging apike ukara kudu cocog karo isine, pilihane


tembung kudu mantesi lan mentes, uga kudu
nggunakake wirama lan basa (purwakanthi, dwipurwa,
seselan, lan sapenunggale)
Ciri-cirine geguritan :
1. nggawe tembung-tembung kang apik lan
pilihan.

2. cacahe guru gatra, guru wilangan lan guru lagu ora


ditentokake utawa ora kaiket

3. sajake bebas

4. isine apik, lan becik

5. isine sindiran, kritik, pitutur, piweling, pamundhut, lan


sapanunggale
6. kadang nggunakne basa purwakanthi, swara, lan
sastra
7. Tembung Kawi
Unsur Geguritan

a) unsur fisik

b) Unsur Batin
Unsur Geguritan
a) unsur fisik
1. Diksi
yaiku Pilihan Tembung.
Nggatekake lan menehi tekanan basa, utamane
babagan tembung-tembung utama ing
geguritan. Ing perangan iki bisa awujud irama
lan rima.
2. Citraan
yaiku andharan saka panulis supaya gawe
sengsem para pamaose.
3. Majas
Wujud ukara kang bisa narik kawigaten.
4. Tipografi
Bentuk Geguritan
b. Unsur Batin Geguritan
1.
Tema
yaiku gagasan pokok kang diandharake dening
penyair lumantar geguritane. Tema kang kerep
digunakake ing geguritan yaiku tema ketuhanan
(religius) tema kamanungsan,tresna,
patriotisme,perjuangan,urip kang gagal,alam,kritik
sosial,keadilan,demokrasi,lan tema kekadangan
(persahabatan).
2. Perasaan/rasa pangrasa
rasa pangrasa kang kepingin
diandharake dening pangripta nentokake
nolak,nyarujuki,apa nyengkuyung tumrap
rasa iku.
3. Nada/irama
yaiku kajiwan pujangga nalika ngripta
geguritan. Nada njlentrehake sikap
pangripta marang marang riptane.
4. Amanat / Pitutur.
Lumantar tulisan, pangripta geguritan bisa
ngandharake pesen kang bakal
dijlentrehake.

Anda mungkin juga menyukai