Anda di halaman 1dari 31

PROGRAM STUDI SARJANA TEKNIK KIMIA

UNIVERSITAS SEBELAS MARET SURAKARTA

KERJA PRAKTIK
PT. KILANG PERTAMINA
INTERNASIONAL
REFINERY UNIT III
PLAJU-SUNGAI GERONG
Periode
17 Juli 2023 - 18 Agustus 2023

PRESENTED BY
Genta Huda Fauzan
NIM. I 0520037
1 Pendahuluan

2 Block Flow Diagram RU III

3 High Vacuum Unit II

DAFTAR ISI 4 HE E14-003 & Data Pengamatan

5 Algoritma Perhitungan

6 Pengolahan dan Perhitungan Data


PENDAHULUAN

Pertamina RU III Plaju-Sungai Gerong merupakan salah satu


dari 6 (enam) Refinery Unit Pertamina dengan kegiatan bisnis
utamanya adalah mengolah minyak mentah (crude oil) dan
intermediate product (Alkylfeed, HSDC, Slop Oil, LOMC,
Long Residue, Raw PP) menjadi produk jadi, di antaranya
BBM (Premium, Kerosene, Solar, Fuel Oil), NBBM (LPG,
Musicool, HAP, LAWS, SBPX, LSWR), BBK (Avtur, Pertalite,
Pertamax, Pertamax Racing) dan produk lainnya seperti LSFO
dan Polypropylene (Polytam)

1
BLOCK FLOW DIAGRAM
RU III
2
HIGH VACUUM UNIT (HVU)
PT. KILANG PERTAMINA INTERNASIONAL RU III PLAJU-SUNGAI GERONG

Kapasitas 53,5 MBSD

3
HIGH VACUUM UNIT II 4
Heat Exchanger HE E14-003 5
Tanggal Long Residue MVGO
Pengambilan Ti To
Data
(OC) (OC)

7 Agustus (Pagi) 196,32 198,74

7 Agustus (Siang) 200,19 202,45

7 Agustus (Sore) 195,76 199,13

8 Agustus (Pagi) 193,86 194,89

8 Agustus (Siang) 203,41 207,43

8 Agustus (Sore) 201,77 201,68

9 Agustus (Pagi) 190,14 193,63

9 Agustus (Siang) 200,18 214,87

9 Agustus (Sore) 194,25 199,06

Rata-rata 197,32 201,32


Data Pengamatan Heat Exchanger HE E14-003 6
Long Residue MVGO

Tanggal To Flow Ti Flow


Pengambilan
Data (OC) (T/d) (OC) (T/d)

15 Juli 2023 223.494179 3012.75268 233.022247 3549.874


16 Juli 2023 222.5003471 2987.251571 233.378302 3384.286
17 Juli 2023 221.7577236 2996.619513 233.077259 3293.337
18 Juli 2023 222.4447409 2985.190233 232.690885 3423.606
19 Juli 2023 228.3440467 2980.771973 233.636139 3367.076
20 Juli 2023 228.1604827 3006.75845 233.351374 3372.49
21 Juli 2023 227.2133054 3009.423288 233.436684 3484.384
22 Juli 2023 228.4704144 3018.431374 233.992748 3436.15
23 Juli 2023 224.0025689 2984.053551 233.521417 3529.349
24 Juli 2023 221.9707899 2993.914055 231.270482 3493.744
25 Juli 2023 222.4064476 2986.118446 231.463312 3368.003
26 Juli 2023 226.9785258 2977.496099 235.070568 3449.037
27 Juli 2023 223.4607015 2990.125038 233.046397 3389.734
28 Juli 2023 226.73647 3002.454213 234.745658 3472.978
29 Juli 2023 226.3357822 3024.862975 234.550415 3489.296
30 Juli 2023 225.1990269 3015.419769 233.832437 3443.14
31 Juli 2023 225.7036054 2998.345788 234.261272 3466.08
1 Agustus 2023 224.5595755 2999.691325 232.725105 3567.87
2 Agustus 2023 224.4256872 3020.883695 232.683967 3483.279
3 Agustus 2023 224.7655442 2986.774779 233.555865 3416.761
4 Agustus 2023 226.1642695 2950.516327 233.627819 3440.698
5 Agustus 2023 225.492835 2932.815974 232.777274 3273.52
Max 228,47041 3024,8629 235,0705 3567,87

Data Pengamatan Heat Exchanger HE E14-003


Min
Rata – Rata
221,75772
225,02668
2931,8159
2993,6668
231,2704
233,3508
3273,52
3436,122 7
ALGORITMA PERHITUNGAN
1. Perhitungan neraca panas (heat balance)
2. Perhitungan Log Mean Temperature Different (LMTD)
3. Perhitungan Temperatur Kalorik
4. Perhitungan Flow Area pada sisi Shell dan Tube
5. Perhitungan Mass Velocity pada sisi Shell dan Tube
6. Perhitungan Reynold Number pada sisi Shell dan Tube
7. Menentukan nilai Heat Transfer Factor pada sisi Shell dan Tube
8. Menentukan Thermal Function
9. Menentukan Outside dan Inside Film Coefficient
10. Menentukan Tube Wall Temperature
11. Menghitung Corrected Coefficient
12. Menghitung Clean Overall Coefficient
13. Menghitung Dirty Overall Coefficient
14. Menghitung Dirt Factor
15. Menghitung Pressure Drop
16. Menghitung Efisiensi Heat Exchanger

ALGORITMA PERHITUNGAN 8
T (IN) = 233,35°C = 452,031°F
t (IN) = 197,322°C = 387,176°F

T (OUT) = 201,32°C = 394,376°F t COLD (OUT) = 225,02°C = 437,04°F

HEAT EXCHANGER 8
PERHITUNGAN PADA SHELL (LONG RESIDUE)

Shell Side (Long Residue)


1m
I. D
39.3701in
t1 = 197,32°C = 387,176°F Baffle Space 16in
Passes 1
t2 = 225,02°C = 437,048°F 2993.66687T/d
Flowrate (W)
274995.74lb/h
t 2 – t1 = (437,048 – 387,752)°F = 49,872°F 197.32deg. C
T. In (t1)
387.176deg. F
w = 2.993,667 T/d x 1000 kg/T x 2,2046 lb/kg x
225.026685deg. C
T. Out (t2)
= 274.995,74 lb/hr 437.048033deg. F
S. G 0.9017
Spgr 60/60
= 0,9017 API 25.4258
0
API = – 131,5 = 25,43 Viscosity 0.67cP
Cp 0.56BTU/(lb.deg F)

PERHITUNGAN PADA SHELL AND TUBE 9


PERHITUNGAN PADA TUBE (MVGO)

Tube Side (MVGO)


Number 600
Length 6.1m
tin = 233,35 °C = 452,031°F L. Eff 5.6m
Passes 6
tout = 201,32 °C = 394,376°F Tube (Nt) 600
OD 1in
t 2 – t1 = (452,031 - 394,376) °F = 57,655 °F BWG 12BWG
32mm
w = 3436,122 T/d x 1000 kg/T x 2,2046 lb/kg x Pitch (PT)
1.2598in
= 315.639,3 lb/hr Flowrate (W)
3436.12233T/d
315639.3lb/h
Spgr60/60 = 0,8744 233.350801deg. C
T. In (T2)
452.031442deg. F
0
API = – 131,5 = 30,32 201.32deg. C
T. Out (T1)
394.376deg. F
S. G 0.8729
API 30.6033
Viscosity 0.49cP
Cp 0.67BTU/(lb.deg F)

PERHITUNGAN PADA SHELL AND TUBE 10


PERHITUNGAN NERACA PANAS

Shell Side (Long Residue) Tube Side (MVGO)


Cp = 0,56 Btu/lb °F Cp = 0,67 Btu/lb°F
Q = w.c.(t2 - t1) Q = w.c.(T2 - T1)
= (274.995,74 lb/hr).(0,56 Btu/lb = (316.271,10 lb/hr).(0,66 Btu/lb°F).
°F). (57,655°F)
( 49,872°F) = 12.192.877,9 Btu/hr x
= 7.680.174,21 Btu/hr x = 3.074.351,47 kcal/hr
= 1.936.503,83 kcal/hr

PERHITUNGAN NERACA PANAS 11


LMTD

PERHITUNGAN LMTD

LMTD =
Hot Fluid Cold Fluid Difference
=
T >>> 452,031 437,048 14,983 = 10,6206°F
R = = = 1,1561
T<<< 394,376 387,176 7,2
S = = = 0,7690
Difference 57,655 49,872 7,783 Berdasarkan data desain heat exchanger E-14-010 di HVU merupakan tipe 1 Shell Pass dan 6
Tube Pass.
T2 – T1 t2 – t1
Maka terdapat Faktor Koreksi FT = 0,83
Sehingga,

= (10,6206°F) 0,83
= 8,81506°F

LOG MEAN TEMPERATURE DIFFERENT (LMTD) 12


CALORITIC VALUE

Diketahui : Tc (Sheel) dan Tc (Tube)


Tc (Tube) = T1 + Fc x (T2 – T1)
T2 – T1 = 57,655oF = 394,376oF + 0,33 x (57,655oF)
t2 – t1 = 49,872oF
= 413,40 oF
O
API = 25,4258
tc (Shell) = t1 + Fc x (t2 – t1)
Kc = 0,375 (Fig. 17 Kern Hal. 827)
Fc = 0,33 (Fig. 17 Kern Hal. 827)
= 387,176oF + 0,33 x (49,872oF)
= 403,634oF

CALORITIC VALUE 13
FLOW AREA

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui :
Diketahui :
Jumlah Tube (Nt) = 600 per shell
Diameter Dalam (ID) = 39,3701 in Jumlah Pass (n) = 6
Tube Pitch (PT) = 1,2598 in Diameter Luar (OD) = 1 in
BWG = 12
Jarak Baffles (B) = 16 in
a’t = 0,479
Tube Clearance (C”) = PT – OD = 0,2598 in at =
ass = =
= = 0,3326

= 0,9022

FLOW AREA 14
MASS VELOCITY, Gs dan Gt

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui :
Diketahui :
Wt = 315.639,9 lb/hr
Ws = 275210,06 lb/hr
At = 0,3326
as = 0,9022

Gt =
Gs =
=
=
= 948.894,8645 lb/(h. )
= 304.795,2826 lb/(h. )

MASS VELOCITY, Gs dan Gt 15


REYNOLD NUMBER

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui : Diketahui :
tc = 403,634oF tc = 403,129 oF
o
API = 25,4258
o
API = 30,6033

μ = 1,6214 lb/(h.ft) (J.B. Maxwell Hal.165) μ = 1,186 lb/(h.ft) (J.B. Maxwell Hal.165)

Des = 0,99 in (Fig.28Kern Hal.838) D = 0,782 in (Tabel.10 Kern Hal.843)


= 0,782 in
= 0,99 in
= 0,0825 ft = 0,0652 ft
Res = Ret =

= =
= 15.508,5795 = 52.147,3396
Jh = 203 (Fig. 28 Kern Hal. 834)
Jh = 68 (Fig. 28 Kern Hal. 838)

REYNOLD NUMBER 17
KOEFISIEN PERPINDAH PANAS

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui : Diketahui :
tc = 403,6oF tc = 413,40 oF
o
API = 25,4258
o
API = 30,6033

c = 0,56 BTU/(lb.oF) (Fig. 4 Kern Hal. 806) c = 0,67 BTU/(lb. oF) (Fig. 4 Kern Hal. 806)

k = 0,068 BTU/(h.ft. oF) (Fig. 1 Kern Hal. 803) k = 0,067 BTU/(h.ft. oF) (Fig. 1 Kern Hal. 803)

µ = 1,6214 lb/(h.ft) µ = 1,186 lb/(h.ft)

= = 2,3724 = = 2,2804

KOEFISIEN PERPINDAHAN PANAS 18


Ho dan Hio

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui : Diketahui :

jH = 68 jH = 203

k/Des = 0,068/0,0825 = 0,824 k/Dt = 0,067/0,0652 = 0,1027

68 × 0,824 × 2,2804 203 × 0,1027× 2,2804

132,9700 Btu/(hr.. °F) 382,1475 Btu/(hr.. °F)

Ho dan Hio Sehingga

390,5166 Btu/(hr.. °F)

19
WALL TEMPERATURE

WALL TEMPERATURE 20
Φs dan Φt

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


Diketahui : Diketahui :
tw = 406,1151 tw = 406,1151
o
API = 25,4258 API
o
= 30,6033

μw = 1,6214 lb/ft.hr (J.B. Maxwell Hal. 165) μw = 1,6214 lb/ft.hr (J.B. Maxwell Hal. 165)

Maka, Maka,

= = 1,00002107 = = 0,957143

Φs dan Φt 21
Ho dan Hio

SHELL SIDE : TUBE SIDE :


hio =
ho =
hio = 0,957143
ho =
hio = 373,7803328
ho =

Ho dan Hio 22
CLEAN OVERALL COEFFICIENT

Uc =
=
= 98,07900464
= 478,5274637 kcal/hr.m2.

CLEAN OVERALL COEFFICIENT 23


DESIGN OVERALL COEFFICIENT

Diketahui : Sehingga,
OD = 1 in = 0,0833 ft UD =
BWG = 12
=
a” = 0,2718 ft2/in.ft (Tabel 10 Kern Hal. 843)
= 67,30964895
L = 20,0131 ft
= 328,4037772 kcal/hr.m2.
Nt = 600
Maka,
A = a” x L x Nt
= 0,2718 ft2/in.ft x 20,0131 ft x 600
= 3263,736348 ft2

DESIGN OVERALL COEFFICIENT 24


FAKTOR PENGOTOR

Rd =
=
= 0,012766967

FAKTOR PENGOTOR 25
PRESSURE DROP
SHELL SIDE :
Diketahui : TUBE SIDE :
Res = 155.508,5795 Diketahui :
Gs = 304.795,283 lb/hr.ft2 Ret = 68.144,9698
f = 0,0022 ft2/in2 (Fig. 29 Kern Hal. 839) Gt = 948.894,865 lb/hr.ft2
o
API = 25,4258 f = 0,0019 ft2/in2 (Fig. 26 Kern Hal. 839)
SG = 0,9017 SG = 0,8729
Ds = Dt = 0,0652 ft
Des = 0,0825 ft = 0,017 (Fig. 27 Kern Hal. 837)
N+1 = 15,0098 n =6
Φs = 1,000021075 Φt = 0,95714333

ΔPt =
Maka,
=

= = 22,01969543 psi

= 2,591866238 psi = 1,547984589 kg/cm2

PRESSURE DROP 26
PRESSURE DROP

TUBE SIDE :
ΔPr =
=
= 0,467407492 psi
= 0,032858747 kg/cm2
ΔPt(Final)= ΔPr + ΔPt
= (0,032858747 +1,547984589) kg/cm2
= 1,580843336 kg/cm2

PRESSURE DROP 27
EFISIENSI

EFISIENSI :

=
= 62,98902%

EFISIENSI 28
TERIMA KASIH

29

Anda mungkin juga menyukai