Pengenalan

Sistem ejaan bahasa Melayu telah diisytiharkan penggunaannya

secara rasmi pada 16 Ogos 1972.
Ini adalah hasil kesepakatan bersama Majlis Bahasa Indonesia-
Malaysia. Sistem ejaan tersebut adalah seperti berikut:
• Huruf vokal: a, e, i, o, u
• Huruf diftong: ai, au, oi
• Huruf konsonan: huruf selain huruf vokal
• Huruf konsonan gabungan: gh, kh, ny, ng, sy

Huruf Diftong
• Huruf diftong adalah gabungan dua buah huruf vokal yang
menghasilkan bunyi rangkap. Huruf diftong berbentuk ai,
au, dan oi. Contoh : Bangau, Pakai, Sengau, Perangai, dsb.
 • Dalam sistem ejaan BM, bahasa Melayu ada tiga fonem
diftong yang dilambangkan oleh gabungan dua huruf
seperti dalam rajah berikut:

Bunyi Huruf di depan di tengah di

belakan
g

/ai/ ai aising ghairah pandai

air pengairan balai
ais ajaib keldai

aurat Saudara Harimau

/au/ au aura Mauduk Engkau
autentik sauh Pau

/oi/ oi Oidium boikot amboi

Oi hoi
sekoi
Konsonan Rangkap

• Konsonan-konsonan yang berurutan di dalam sesebuah

kata tanpa ada vokal yang disisipkan di antaranya.
• Dalam perkataan Melayu asli, rangkap konsonan terbatas
kepada konsonan jenis sengauan iaitu m,n, ŋ(angan) dan
ń(tanya)
• Pada mulanya, rangkap ini hanya terdapat dalam
lingkungan tengah kata

Konsonan rangkap Contoh pemakaian

Di tengah

mp Hampa
mb Hamba
nt Nanti
nd Tanda
ngk Pangkah
 • Dengan adanya pengaruh dari bahasa asing, maka
timbullah rangkap-rangkap seperti: ks, tr, dr, lm dan
sebagainya.
• Wujud banyak istilah baru melalui Pedoman Ejaan Rumi
Baru Bahasa Malaysia
• Rangkap-rangkap jenis baru tidak terbatas unsurnya kpd 2
sahaja kerana kadang kala tdpt 3 unsur. Rangkap ini boleh
berfungsi pada awal, tengah, dan akhir kata. Contohnya:

Contoh pemakaian
Konsonan rangkap Di Di
Di tengah
depan belakang

ks seksual seks

tr Transit kontraktor

dr drastik

lm ilmu

thm logarithm

rtz quartz
Rangkap-rangkap itu boleh dikatakan mempunyai pola-pola
berikut:

i. Konsonan sisian & getaran + K(K)

ii. Konsonan geseran + K(K)
iii. Konsonan sengauan + K(K)
iv. Konsonan Letupan + K(K)

Syarat bagi pola-pola di atas:

 1. K pertama dlm K(K) tidak boleh sama dgn konsonan yg
mendahuluinya.
2. K yg dikurung itu tidak wajib ada; yakni hanya jika rangkap
berkenaan mempunyai 3 unsur.

1. Konsonan sisian & getaran + K(K)

• Diwakili oleh konsonan l dan r
• Terdiri daripada 2 jenis rangkap iaitu: konsonan sisian (l) +
K(K)
konsonan getaran (r) + K(K)
• Dengan itu timbullah rangkap2 spt berikut:
i. lp, lk, lm, lt (kulpa, kalka, kulma..)
ii. rp, rk, rm, rt, rs, rd (skizokarpa, norma.)
 2. Konsonan geseran + K(K)

• Konsonan geseran diwakili oleh s, th, dan f

• Rangkap-rangkap bagi pola ini ialah:
i. sp, st, sk, sm (span, star, moluska..)
ii. thm (logarithm)
iii. ft

3. Konsonan sengauan + K(K)

• Diwakili oleh mana-mana fomen sengauan (m, n, ny, ng)
• Rangkap-rangkap bagi pola ini ialah:
i. mb, mp, nt (bomb, hampa..)
ii. mf, ns, nk (kariolimfa, varians, bank)

4. Konsonan Letupan + K(K)

 • Dalam pola keempat ini, mana-mana fonem letupan boleh
diikuti oleh fonem letupan atau fonem bukan letupan:
i. kt, pt
ii. ks (kompleks)
iii. tr, dr, pr, kr (trek, draw, profesor..)

Perbezaan Diftong Dan Konsonan Rangkap

DIFTONG PERBEZAAN KONSONAN

3 fonem :ai HURUF 26 huruf (termasuk
au 5 huruf gabungan)
oi

/ai/ BUNYI (Rujuk jadual)

/au/
/oi/

/ai/ : CONTOH (Rujuk jadual)

 aising PEMAKAIAN;
ghairah Di Depan
santai Di Tengah
Di Belakang

DIFTONG PERBEZAAN KONSONAN

/au/ : KONSONAN
Aurat RANGKAP:
Saudara • terbatas kepada
konsonan jenis
Limau sengauan:m, n,
/oi/ : ng,ny
Oidium • Terdapat dua
hingga tiga unsur
Boikot • Mempunyai
Amboi empat pola ayat