RSN Selangor 2020

RANCANGAN STRUKTUR NEGERI SELANGOR 2020
Telah diwartakan dalam Warta Kerajaan Negeri Selangor

No. Warta 1541
14 Jun 2007
ISI KANDUNGAN
1.0 Pendahuluan
2.0 Cabaran Perancangan Dan Pembangunan Negeri Selangor
3.0 Pembangunan Fizikal Dan Alam Sekitar
4.0 Dasar-Dasar Dan Cadangan-Cadangan Am RSN Selangor
Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020
ISI KANDUNGAN
MUKA SURAT
1.0 PENDAHULUAN
1.1
Pengenalan
1-1
1.2
Kawasan Kajian
1-1
1.3
Keperluan RSN Selangor
1-1
1.3.1
1-1
Perundangan
1.4
Definisi RSN
1-3
1.5
Kerangka Konsep RSN Selangor
1-4
1.5.1
1.5.2
Asas Pembentukan
Penterjemahan Rancangan Fizikal Negara Dalam RSN
Selangor
1-4
1.5.3
Prinsip Pembangunan
1-10
1.5.4
Kaedah Pembentukan
1-10
1.5.5
1.5.6
Penilaian Kesan Pembangunan

Pelaksanaan Dan Pemantauan
1-11
1-12
1.6
1-5
RSN Dalam Kerangka Strategi Pengurusan Sumber Bersepadu
1-12
1.6.1
Globalisasi Dan Agenda Global
1-12
1.6.2
Pengurusan Sumber Di Peringkat Nasional
1-12
1.6.3
1.6.4
1.6.5
1.6.6
Pengurusan Sumber Di Peringkat Negeri

Penentuan Kesan Setempat Dan Agihan Sumber
Pelaksanaan
Pemantauan Dan Penguatkuasaan
1-13
1-13
1-15
1-15
1.7
Proses Perancangan
1-15
1.8
Kandungan Dokumen RSN Selangor
1-18
2.0 CABARAN PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN

NEGERI SELANGOR
2.1
Pengenalan
2-1
2.2
Matlamat dan Objektif Pembangunan
2-1
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4
2-1
2-2
2-2
2-2
2.3
2.4
Matlamat Rancangan Struktur Negeri Selangor

Objektif Pembangunan Ekonomi
Objektif Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
Objektif Pembangunan Sosial
Parameter Pembangunan
2-3
2.3.1
2.3.2
2-3
2-5
Penduduk Dan Potensi Pembangunan Ekonomi

Aset Dan Potensi Pembangunan Sektoral
Pembangunan Masa Hadapan
2-12
ISI KANDUNGAN
MUKA SURAT
2.4.1
Pembangunan Guna Tanah
2-12
2.4.2
2.4.3
Pembangunan Ekonomi
Pembangunan Sosial
2-15
2-23
3.0 PEMBANGUNAN FIZIKAL DAN ALAM SEKITAR

3.1
Pengenalan
3-1
3.2
Iltizam Pembangunan Mampan Selangor
3.3
Sasaran Negeri Selangor Maju Sejahtera
3-1
3-2
3.4
Strategi Pembangunan
3-9
3.4.1
3.4.2
3-9
3-14
3.5
3.6
Objektif Strategi Pembangunan

Ciri-Ciri Utama Strategi Tumpuan Pelbagai
Zon Pembangunan
3-15
3.5.1
Zon Wilayah Lembah Klang
3.5.2
Zon Pinggiran Wilayah Lembah Klang
3-15
3-16
3.5.3
Zon Koridor Raya Multimedia
3-16
3.5.4
3.5.5
Zon Pelabuhan Dan Maritim

Zon Pertanian Dan Lembah Agro
3-16
3-18
3.5.6
Zon Pembangunan Terhad
3-19
3.5.7
Zon Pemuliharaan
3-20
Pusat Pertumbuhan Dan Jaringan Pembangunan Strategik

3.6.1
Pusat Pertumbuhan Strategik
3.6.2
Jaringan Pembangunan Strategik
3-22
3-22
3-23
4.0 DASAR-DASAR DAN CADANGAN AM RSN SELANGOR

4.1
Pengenalan
4.2
Dasar-dasar dan Cadangan Am Pembangunan Ekonomi
4-1
4-3
4.3
Dasar-dasar dan Cadangan Am Pembangunan Sosial
4-27
4.4
Dasar Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
4-39
4.5
Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020
4-104
4.6
Pelaksanaan
4-113
ii
SENARAI RAJAH
MUKA SURAT
Rajah 1.1
Kawasan Perancangan Rancangan Struktur Negeri Selangor
1-2
Rajah 1.2
Kerangka Konsep Rancangan Struktur Negeri
1-4
Rajah 1.3
RSN Dalam Kerangka Strategik Pengurusan Sumber Bersepadu
1-14
Rajah 1.4
Proses Penyediaan Rancangan Struktur
1-17
Rajah 2.1
Agihan Penduduk Dan KDNK Negeri Selangor, 2000
2-4
Rajah 2.2
Kawasan Yang Sesuai Untuk Pembangunan
2-7
Rajah 2.3
Tanah Subur Yang Sesuai Untuk Aktiviti Pertanian (Tanah Pertanian

Kelas 2 dan 3)
2-8
Rajah 2.4
Rangkaian Perhubungan Darat Sedia Ada
2-9
Rajah 2.5
Produk Pelancongan Di Negeri Selangor
2-11
Rajah 2.6
Perubahan Kawasan Tepu bina Di Antara Tahun 1991 2002
2-13
Rajah 2.7
Peratusan Kawasan Tepubina Mengikut Daerah, 2002
2-14
Rajah 2.8
Taburan 7.4 Juta Penduduk Negeri Selangor Mengikut Daerah Pada

Tahun 2020
2-18
Rajah 2.9
Taburan dan Pecahan Guna tenaga Mengikut Industri Asal Pada Tahun
2020
2-18
Rajah 2.10
Unjuran Keperluan Perumahan (Bil. Unit) Di Negeri Selangor Pada Tahun

2000 2020
2-24
Rajah 2.11
Unjuran Keperluan Sekolah (Unit) Di Negeri Selangor Pada Tahun 2000

2020
2-25
Rajah 2.12
Unjuran Keluasan Tanah (Hektar) Yang Diperlukan Untuk Pembinaan

Sekolah Pada Tahun 2005 - 2020
2-26
Rajah 2.13
Keluasan Tanah (Hektar) Yang Diperlukan Untuk Pembinaan Premis

Keagamaan Pada Tahun 2005 - 2020
2-26
Rajah 2.14
Unjuran Keluasan Tanah Perkuburan (Hektar) Yang Diperlukan Pada

Tahun 2005 - 2020
2-27
Rajah 2.15
Unjuran Keluasan Tanah (hektar) Yang Diperlukan Untuk membina Balai

Dan Pondok Polis Sebelum Tahun 2020
2-27
Rajah 2.16
Unjuran Bilangan (Unit) Pertambahan Balai dan Pondok Polis Yang

Diperlukan Menjelang Tahun 2020
2-28
Rajah 2.17
Unjuran Bilangan (Unit) Klinik Kesihatan Yang Diperlukan Pada, 2005

2020
2-28
Rajah 2.18
Unjuran Bilangan (Unit) Hospital Kerajaan Yang Diperlukan PadaTahun

2005 2020
2-29
iii
SENARAI RAJAH
MUKA SURAT
Rajah 3.1
Strategi Pembangunan Pelbagai Nuclei
3-10
Rajah 3.2
Strategi Pembangunan Berorientasikan Transit
3-11
Rajah 3.3
Strategi Pembangunan Zon Ekonomi Mandiri
3-12
Rajah 3.4
Strategi Pembangunan Multi Focus
3-13
Rajah 3.5
Zon Pembangunan Fizikal
3-17
Rajah 3.6
Jaringan Pembangunan dan Pusat Pertumbuhan Strategik
3-25
Rajah 4.1
Kerangka Penggubalan dan Fungsi

Selangor
4-1
Rajah 4.2
Cadangan Pembangunan Jalan Dan Laluan Transit
4-7
Rajah 4.3
Tanah Rizab Melayu Yang Berpotensi Untuk Dimajukan

sebagai Kawasan Perbandaran.
4-16
Rajah 4.4
Cadangan Pembangunan Pertanian
4-23
Rajah 4.5
Cadangan Pembangunan Pelancongan.
4-25
Rajah 4.6
Cadangan Pemuliharaan Kawasan Kepelbagaian Biologi
4-44
Rajah 4.7
Cadangan Rezab Warisan Geologi Landskap
4-45
Rajah 4.8
Kawasan Sensitif Alam Sekitar
4-46
Rajah 4.9
Tahap Kawasan Sensitif Alam Sekitar
4-47
DasarDasar
RSN
Pemuliharaan Hutan Tadahan Air
4-48
Rajah 4.11 :
Cadangan Pewartaan Hutan Simpan Kekal
4-51
Rajah 4.12 :
Cadangan Hierarki Perbandaran, 2020
4-55
Rajah 4.13 :
Cadangan Pusat Pembangunan Bertaraf Antarabangsa
4-56
Rajah 4.14 :
Cadangan Hierarki Pusat Perniagaan Dan Perkhidmatan,

2020
4-72
Rajah 4.10
iv
SENARAI RAJAH
MUKA SURAT
Rajah 4.15 :
Kerangka Pelan Strategik Guna Tanah RSN Selangor

2020
4-106
Rajah 4.16 :
Struktur Pentadbiran Kerajaan Selangor
4-115
Rajah 4.17 :
Sistem Institusi Perancangan Fizikal Negeri Selangor
4-117
Rajah 4.18 :
Kerangka Kelulusan dan Penyelarasan Menerimapakai

RSN Selangor Ke Arah Pembangunan Mampan
4-122
Rajah 4.19 :
Penggunaan RSN Dalam Proses Pembangunan
4-123
Rajah 4.20 :
Pemantauan Perlaksanaan Dan Kajian Semula RSN

Selangor
4-125
Rajah 4.21 :
Hubungan Sistem Maklumat Perancangan Guna Tanah
4-132
Pelan Strategik Guna Tanah
SENARAI JADUAL
MUKA SURAT
Penterjemahan
Selangor
Jadual 2.1 :
Perubahan Guna Tanah Tepu Bina Tahun 1991 dan 2002

Mengikut Daerah
2-12
Jadual 2.2 :
Unjuran Keperluan Tanah Untuk Pembangunan, 2005 2020
2-14
Jadual 2.3 :
Unjuran Keluaran Dalam Negeri Kasar Bagi Negeri

Selangor, 2000 2020 Pada Harga Tetap Tahun 1987 (RM
Juta)
2-15
Jadual 2.4 :
Kadar Purata Pertumbuhan Tahunan (KPPT), 2000-2020
2-15
Jadual 2.5 :
Unjuran Keluaran Dalam Negeri Kasar Bagi Negeri Selangor

Mengikut Sektor Ekonomi dan Daerah, 2020, Pada Harga
Tetap Tahun 1987 (RM Juta)
2-16
Jadual 2.6 :
Unjuran Penduduk Mengikut Daerah Di Negeri Selangor,

2000 - 2020
2-17
Jadual 2.7 :
Unjuran Penduduk Bandar dan Luar Bandar Di Negeri

Selangor, 2000 - 2020
2-17
Jadual 2.8 :
Unjuran Keperluan Tanah Perindustrian Mengikut Daerah Di

Negeri Selangor, 2005 - 2020
2-19
Jadual 2.9 :
Unjuran Keperluan Ruang Lantai Perniagaan, 2005 - 2020
2-20
Jadual 2.10 :
Unjuran Kedatangan Pelancong Mengikut Senario Tahun,

2005 2020
2-21
Jadual 2.11 :
Unjuran Keluasan Kawasan Pertanian Mengikut Daerah Di

Negeri Selangor, 2005-2020
2-22
Jadual 2.12 :
Unjuran Keperluan Perumahan Mengikut Daerah Di N.

Selangor, 2005 - 2020
2 -23
Jadual 3.1 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Pembangunan Guna

Tanah, 2005-2020
3-2
Jadual 3.2 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Asas dan

Prospek Ekonomi, 2005-2020
3-2
Jadual 3.3 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Penduduk dan

Perancangan Sumber Manusia, 2005-2020
3-3
Jadual 3.4 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Pertanian,

Perhutanan dan Perlombongan, 2005-2020
3-3
Jadual 3.5 :
Sasaran Negeri Selangor

Keagamaan, 2005-2020
3-4
Strategi/Dasar
RFN
Maju
Ke
Bagi
Dalam
RSN
1-5
Jadual 1.1 :
Kemudahan
vi
SENARAI JADUAL
MUKA SURAT
Jadual 3.6 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Kemudahan

Kesihatan, 2005- 2020
3-4
Jadual 3.7 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Kemudahan

Keselamatan, 2005- 2020
3-4
Jadual 3.8 :
Indikator dan Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Kemudahan

Pendidikan, 2005-2020
3-5
Jadual 3.9 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Perdagangan dan

Perkhidmatan, 2005-2020
3-5
Jadual 3.10 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Hierarki Pusat

Perniagaan, 2005 - 2020
3-6
Jadual 3.11 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Perhubungan dan

Pengangkutan, 2005 - 2020
3-6
Jadual 3.12 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Perumahan, 20052020
3-7
Jadual 3.13 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Alam Sekitar, 20052020
3-7
Jadual 3.14 :
Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Rekreasi dan Sukan,

2005-2020
3-7
Jadual 3.15 :
Indikator dan Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor

Infrastruktur dan Utiliti, 2005-2020
3-8
Jadual 3.16 :
Zon Pembangunan Fizikal dan Tindakan Strategik
3-21
Jadual 4.1 :
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Ekonomi

Dengan Dasar-dasar
4-11
Jadual 4.2 :
Matrik Hubungan Penyelesaian

Ekonomi Dengan Dasar-dasar
pembangunan
4-26
Jadual 4.3 :
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Sosial

Dengan Dasar-dasar.
4-32
Jadual 4.4 :
Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Sosial

Dengan Dasar-dasar
4-38
Jadual 4.5 :
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Fizikal

dan Alam Sekitar
Dengan Dasar-dasar.
4-63
Jadual 4.6 :
Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Fizikal dan Alam

Sekitar Dengan Dasar-dasar.
4-102
masalah
vii
SINGKATAN YANG DIGUNAKAN

AFSB
BPN
FAMA
:
:
:
GIS
HSK
ICT
:
:
:
IPP
:
IPT
:
IWK
:
JAS
:
JHEOA :
JKN
:
JPBP
:
JPBD
:
JPH
:
JPL
:
JPN
:
JPP
:
JPS
:
JAIS
:
JKKK
:
JKM
:
JKP
:
JKR
:
JLN
:
JMA
:
JMG
:
JPHW
:
JPHL
:
JPK
:
JPR
:
JPT
:
JTR
:
KDEB
:
KDNK
:
KEMAS :
KLIA
:
KPLB
KRM
KSAS
KTMB
LLM
LPHS
LPK
LPKP
LPP
LRT
LUAS
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Alam Flora Sendirian Berhad

Badan Pelancongan Negeri
Federal Agricultural Marketing Authority (Lembaga Pemasaran Pertanian
Persekutan)
Geographic Information System (Sistem Maklumat Geografi)
Hutan Simpan Kekal
Information and Communication Technology (Teknologi Maklumat dan
Telekomunikasi)
Independent Power Plant
Institusi Pengajian Tinggi
Indah Water Konsortium
Jabatan Alam Sekitar
Jabatan Hal Ehwal Orang Asli
Jabatan Kesihatan Negeri
Jabatan Perkhidmatan Bomba dan Penyelamat
Jabatan Perancangan Bandar Dan Desa
Jabatan Perhutanan
Jabatan Pelajaran
Jawatankuasa Perancang Negeri
Jabatan Perkhidmatan Pembetungan
Jabatan Pengairan dan Saliran
Jabatan Agama Islam Selangor
Jawatankuasa Keselamatan dan Kemajuan Kampung
Jabatan Kebajikan Masyarakat
Jawatankuasa Penduduk
Jabatan Kerja Raya
Jabatan Landskap Negara
Jabatan Muzium dan Antikuiti
Jabatan Mineral dan Geosains
Jabatan Perkhidmatan Haiwan
Jabatan Perlindungan Hidupan Liar
Jabatan Penyiasatan Kajibumi
Jabatan Perikanan
Jabatan Pertanian
Jabatan Tenaga Rakyat
Kumpulan Darul Ehsan Berhad
Keluaran Dalam Negeri Kasar
Jabatan Kemajuan Masyarakat
Kuala Lumpur International Airport (Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala
Lumpur)
Kementerian Pembangunan Luar Bandar
Koridor Raya Multimedia
Kawasan Sensitif Alam Sekitar
Keretapi Tanah Melayu Berhad
Lembaga Lebuh Raya Malaysia
Lembaga Perumahan dan Hartanah Selangor
Lembaga Pelabuhan Klang
Lembaga Perlesenan Kenderaan Perdagangan
Lembaga Pertubuhan Peladang
Light Rapid Transit (Transit Aliran Ringan)
Lembaga Urus Air Selangor
viii
SINGKATAN YANG DIGUNAKAN

MARA
MARDI
:
:
MDC
MICE
:
:
MIDA
MITI
MPFN
MTPN
NGO
OKU
PBN
PBPT
PBT
PDRM
PKNS
PKPS
PORIM
PPAS
PPEN
PPS
PPSM
PT
PTD
PTG
PUAS
RKK
RSN
RT
SPNB
SSIC
SYABAS
TM
TNB
TRM
TOD
UDA
WLK
WPP
WPKL
UPEN
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Majlis Amanah Rakyat

Malaysian Agricultural Research and Development Institute (Institut Penyelidikan
dan Kemajuan Pertanian Malaysia)
Multimedia Development Corporation
Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions (Persidangan, Insentif,
Konvensyen dan Pameran)
Malaysian Industrial Development Authority (Lembaga Kemajuan Perindustrian
Malaysia)
Minister Of International Trade and Industrial (Kementerian Perdagangan
Antarabangsa dan Industri)
Majlis Perancang Fizikal Negara
Majlis Tindakan Pelancongan Negeri
Non Governmental Organisation (Badan Bukan Kerajaan)
Orang Kurang Upaya
Pihak Berkuasa Negeri
Pihak Berkuasa Perancang Tempatan
Pihak Berkuasa Tempatan
Polis DiRaja Malaysia
Pembangunan Kemajuan Negeri Selangor
Perbadanan Kemajuan Pertanian Negeri Selangor
Palm Oil Research Institute Malaysia
Perbadanan Perpustakaan Awam Selangor
Perbadanan Pembangunan Ekonomi Negeri
Pusat Pertumbuhan Strategik
Pusat Pembangunan Sumber Manusia
Penduduk Tempatan
Pejabat Tanah dan Daerah
Pejabat Tanah Dan Galian
Perbadanan Urus Air Selangor
Rancangan Kawasan Khas
Rancangan Struktur Negeri
Rancangan Tempatan
Syarikat Prasarana Nasional Berhad
Selangor State Investment Center ( Pusat Pelaburan Negeri Selangor).
Syarikat Bekalan Air Selangor
Telekom Malaysia
Tenaga Nasional Berhad
Tanah Rizab Melayu
Transit Oriented Development
Urban Development Authority
Wilayah Lembah Klang
Wilayah Persekutuan Putrajaya
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
Unit Perancang Ekonomi Negeri
ix
TERMINOLOGI
Bandar Selamat (Safe City)
Inisiatif Bandar Selamat merupakan program bersepadu ke arah pengujudan bandar di mana
penduduknya adalah lebih selamat bukan sahaja daripada aspek jenayah tetapi juga kesihatan
dan cara hidup.
Brownfield
Sebarang tanah atau premis yang dibangunkan atau digunakan tetapi masih belum dieksploitasi
secara sepenuhnya, walau pun ia mempunyai kecenderungan untuk digunakan atau didirikan
bangunan. Ia juga boleh merupakan tanah kosong, tanah terbiar atau tanah yang telah
dicemarkan. Oleh itu, tapak brownfield bukan semestinya tersedia untuk dibangunkan dengan
serta merta tanpa sebarang kawalan (diterjemahkan daripada Journal of Environmental
Planning and Management, Januari 2000).
Council Home
Skim perumahan yang disediakan oleh pihak berkuasa tempatan untuk menyediakan tempat
tinggal kepada golongan miskin. Lazimnya kadar sewa yang dikenakan di bawah kadar sewa
pasaran.
Greenfield
Tanah yang belum dibangunkan, contohnya kawasan hutan dan tanah pertanian. Kawasan
greenfield juga termasuk tanah yang belum dimajukan yang terletak di dalam kawasan tepu
bina seperti taman, kawasan rekreasi dan kawasan-kawasan lapang yang lain.
Infill Development
Pembangunan ruang-ruang kosong, kawasan atau lot-lot yang belum dibangunkan, dalam
kawasan tepubina sediada tertakluk kepada keupayaan tampungan.
Kawasan Lapang
Ruang terbuka yang dikhaskan untuk kegunaan atau faedah awam (Glosari Perancangan Dan
Pembangunan Bandar, Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995).
Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS)

KSAS merupakan kawasan yang mempunyai nilai kepelbagaian biologi yang tinggi seperti
hutan, tanah bencah, kawasan berisiko bencana; contohnya kawasan hakisan dan kawasan
sokongan kehidupan manusia seperti kawasan tadahan air. Strategi Pembangunan Mampan
dan Agenda 21 Selangor telah mengkelaskan KSAS kepada 3 kategori iaitu:
i. KSAS Bernilai Warisan;
ii.KSAS Berisiko Bencana; dan
iii.KSAS Bernilai Sokongan Hidup.
TERMINOLOGI
Kawasan Tepu Bina
Didefinisikan sebagai kawasan yang guna tanah utamanya merupakan guna tanah perbandaran
yang terdiri daripada guna tanah perumahan, perdagangan, perindustrian, institusi dan
kemudahan sokongan seperti jalan dan kemudahan utiliti. Terdapat juga kawasan lapang dan
tanah kosang (tapak yang tidak dibangunkan) yang terletak di dalam atau di antara jenis-jenis
guna tanah di atas.
Kemudahan Awam
Kemudahan yang disediakan untuk kegunaan awam seperti bekalan elektrik dan bekalan air
(Glosari Perancangan Dan Pembangunan Bandar, Dewan Bahasa dan Pustaka, 1995).
Kemudahan Komuniti
Kemudahan yang disediakan untuk orang ramai seperti sekolah, perpustakaan, masjid, hospital,
balai polis dan sebagainya (Glosari Perancangan Dan Pembangunan Bandar, Dewan Bahasa
dan Pustaka, 1995).
Knowledge-Based Economy (K-ekonomi)

Ekonomi yang berasaskan kepada pengeluaran, pengedaran dan penggunaan pengetahuan
serta maklumat.
Ladang Satelit
Ladang satelit adalah satu kawasan ladang pengeluaran integrasi ulam-ulaman, rempah ratus,
sayur-sayuran buah-buahan singkat masa, perikanan dan ternakan. Wujud berhampiran dengan
bandar-bandar utama bagi tujuan memenuhi keperluan penduduk bandar mendapat hasil-hasil
pertanian segar terus dari ladang, juga berfungsi sebagai tempat perkelahan, rekreasi dan pusat
tarikan pelancongan pertanian.
New Urbanism
New Urbanism adalah satu ideologi dan gerakan yang lahir di Amerika yang tujuan khususnya
adalah untuk menangani isu rebakan bandar dan kehilangan nilai sesebuah tempat
(placelessness). Ia menganjurkan pendekatan perancangan dan rekabentuk bandar yang
menekankan kepentingan komuniti.
Rebakan Bandar (Urban Sprawl)

Perkembangan bandar secara mendatar yang tidak menentu atau tidak terkawal.
xi
TERMINOLOGI
Smart Growth
Smart Growth (juga dikenali sebagai New Community Design) merupakan amalan guna tanah
yang mengamalkan penggunaan sumber dengan lebih efisien, mewujudkan komuniti yang
berdaya maju melalui corak guna tanah yang mempunyai kebolehsampaian yang lebih tinggi
dengan mengurangkan penjanaan perjalanan terhadap barangan dan perkhidmatan (Smart
Growth More Efficient Land Use Management, TDM Encyclopedia, Victoria Transport Policy
Institute, Dec 2002).
Pembangunan Mampan
Pembangunan yang membolehkan generasi semasa memenuhi keperluannya tanpa
mengkompromikan kemampuan generasi akan datang untuk memenuhi keperluan mereka
(Strategi Pembangunan Mampan dan Agenda 21 Selangor, Mac 2000).
Pengangkutan Awam Bersepadu

Kemudahan pengangkutan awam pelbagai mod yang berintegrasi.
Pusat Komuniti
Tempat pertemuan di mana ahli masyarakat boleh berkumpul untuk tujuan aktiviti sosial
ataupun kebudayaan.
Taman Agroteknologi
Lebih dikenali dengan nama Taman Kekal Pengeluaran (TKPM) yang menggunakan teknologi
moden pertanian bagi menghasilkan makanan yang bermutu tinggi.
Teleworking
Bekerja di rumah sementara berkomunikasi dengan tempat kerja melalui telefon/fax ataupun
internet.
Transit-Oriented Development (TOD)

TOD merujuk kepada kawasan perumahan dan komersil yang direkabentuk untuk
memaksimumkan kebolehsampaian melalui transit dan mod pengangkutan tidak bermotor,
serta menggalakkan transit ridership (Transit Oriented Development Using Public Transit to
Create More Accessible and Livable Neighbourhoods, TDM Encyclopedia, Victoria Transport
Policy Institute, Dec 2002).
Wilayah Lembah Klang

Wilayah Lembah Klang meliputi Daerah Petaling, Klang, Gombak dan Hulu Langat. Dalam
daerah-daerah ini terdapat pihak berkuasa tempatan Klang, Shah Alam, Petaling Jaya, Subang
Jaya, Ampang Jaya, Selayang, Kajang dan Bandaraya Kuala Lumpur.
xii
TERMINOLOGI
Urban Renewal
Pembangunan semula secara menyeluruh sesebuah kawasan dalam bandar yang mengalami
masalah-masalah infrastruktur, sosial dan ekonomi atau yang telah usang agar berdaya maju
dan berdaya saing.
Pembangunan Padat
Pembangunan yang berkepadatan tinggi dan tertumpu (Concentrated) yang mana dianggap
sebagai satu bentuk pembangunan yang mampan disebabkan penggunaan tanah yang
optimum, keupayaan menyokong perkongsian kegunaan dan dengan yang demikian
mengurangkan risiko pencerobohan ke atas kawasan semulajadi atau pertanian. Bentuk
pembangunan ini juga menjimatkan kos penyediaan infrastruktur, menyokong aktiviti berjalan
kaki dan berbasikal serta penggunaan pengangkutan awam.
Tekanan Pembangunan
Merujuk kepada tahap/kadar permintaan pasaran yang tinggi terhadap pembangunan di dalam
sesebuah kawasan.
xiii
1.0 PENDAHULUAN
1.1 Pengenalan
1.2 Kawasan Kajian
1.3 Keperluan RSN Selangor
1.4 Definisi RSN
1.5 Konsep Rancangan Struktur Negeri Selangor
1.6 RSN Dalam Kerangka Strategi Pengurusan
Sumber Bersepadu
1.7 Proses Perancangan
1.8 Kandungan Dokumen RSN Selangor
1.0 PENDAHULUAN
1.1 Pengenalan
Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020 (RSN Selangor 2020) adalah satu dokumen
perancangan yang memandu dan mengawal pembangunan fizikal di seluruh Negeri Selangor
sehingga tahun 2020. RSN ini merupakan rancangan struktur yang pertama bagi Negeri
Selangor di mana kawasan perancangannya meliputi seluruh kawasan Negeri Selangor.
RSN Selangor memastikan supaya semua isu dan masalah pembangunan Negeri Selangor
dapat dilihat dan diteliti secara menyeluruh dan secara tidak langsung, setiap perancangan
pembangunan masa hadapan dapat diselaraskan untuk memberikan manfaat yang lebih besar
kepada pembangunan keseluruhan negeri dengan mengambil kira kualiti kehidupan, sistem
perhubungan dan lalulintas, kesejahteraan sosio-ekonomi serta menggalakkan pertumbuhan
ekonomi ke arah pembangunan mampan.
1.2 Kawasan Kajian

Kawasan perancangan RSN Selangor meliputi keseluruhan kawasan Negeri Selangor (rujuk
Rajah 1.1). Namun demikian, kawasan kajian meliputi seluruh Malaysia sebagai kerangka
nasional dan negeri-negeri Perak, Negeri Sembilan dan Pahang sebagai kerangka wilayah serta
kawasan kejiranan Negeri Selangor. Kawasan wilayah ini termasuk juga Wilayah Persekutuan
Kuala Lumpur (WPKL) dan juga Wilayah Persekutuan Putrajaya (WPP).
1.3 Keperluan RSN Selangor

1.3.1 Perundangan
Penyediaan RSN Selangor adalah diperlukan mengikut perundangan Akta Perancangan
Bandar dan Desa 1976 (Akta 172). Rancangan ini diperlukan kerana ia adalah
sebahagian daripada Sistem Rancangan Pemajuan di Semenanjung Malaysia yang
mempunyai empat peringkat iaitu; (i) Rancangan Fizikal Negara (RFN); (ii) Rancangan
Struktur Negeri (RSN); (iii) Rancangan Tempatan (RT); dan (iv) Rancangan Kawasan
Khas (RKK).
Menurut Akta 172 adalah menjadi tanggungjawab Pengarah Perancang Negeri
(Pengarah Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (JPBD) Negeri) untuk menyediakan
RSN untuk memastikan dasar-dasar strategik yang digubal di peringkat negara, yang
disediakan dalam RFN, dapat diterjemahkan dan dilaksanakan di peringkat negeri.
Tanpa RSN, pembangunan fizikal Negeri Selangor tidak akan dapat diselaraskan
dengan pembangunan negeri-negeri lain dengan baik sepertimana yang telah ditentukan
haluan dan arah alirannya dalam RFN. Ini secara umumnya akan menimbulkan
persaingan yang tidak sihat di dalam pembangunan negara. Ketiadaan RSN akan
menyebabkan matlamat pembangunan RFN tidak akan dapat direalisasikan dengan
sempurna.
RSN Selangor juga diperlukan untuk memandu arah tuju pembangunan fizikal Negeri
Selangor untuk jangka masa yang ditetapkan. Pada masa yang sama ianya akan
menjadi asas kepada penyediaan rancangan tempatan untuk setiap daerah dan PBPT, di
mana dasar-dasar yang digubal akan diterjemahkan ke dalam bentuk spatial.
1-1
RANCANGAN STRUKTUR
NEGERI SELANGOR 2020
RAJAH 1.1 : KAWASAN PERANCANGAN RSN SELANGOR

UU
PERAK
00
10
20
Kilometer
Sg. Lang
PAHANG
Sabak
Sungai Besar
SABAK BERNAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
Lembah Beringin
K. Kubu Baru
HULU SELANGOR
Sekinchan
Rasa
Batang Kali
Daerah Sabak Bernam

: 99,262.63 hektar
: 134.8
: MDSB
: 119,452.46 hektar
: 209.3
: MDKS
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
Serendah
Rawang
Kundang
Kuala Sg. Buloh
: 175,630.11 hektar
: 198.3
: MDHS
Hulu Yam Baru
Simpang Sg. Choh
Asam Jawa
KA
LA
Daerah Hulu Selangor

Keluasan
Penduduk 2005 ('000)
PBT
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
Kuala Selangor
ME
Keluasan
PBT
KUALA SELANGOR
Daerah Kuala Selangor
Bukit Beruntung
Tanjong Karang
LA
SE
Keluasan
PBT
GOMBAK
Kuang
Selayang Baru
Batu Caves
Jeram
KUALA
LUMPUR
Daerah Gom bak

Keluasan
PBT
: 62,818.60 hektar
: 697.2
: MPS, MPAJ
Kapar
Meru
Pulau Ketam
Cheras
KLANG
Pulau Kelang
Hulu Langat
Shah Alam Subang Jaya
Klang
: 63,234.83 hektar
: 811.3
: MPK, MBSA
Ampang
Petaling Jaya
PETALING
Daerah Klang
Keluasan
PBT
Hulu Kelang
Sg. Buloh
Puchong
Serdang
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Daerah Petaling
Keluasan
PBT
: 49,865.51 hektar
: 1,523.1
: MBSA, MPSJ, MPPJ
Telok Panglima Garang
Daerah Kuala Langat

Keluasan
PBT
Bangi
Beranang
Dengkil
Sg. Manggis Bkt Changgang
KUALA LANGAT
Bandar Baru Salak Tinggi
Banting
Salak
: 55,716.12 hektar
: 155.1
: MPS
NEGERI
SEMBILAN
KLIA
Morib
SEPANG
Daerah Hulu Langat

Keluasan
PBT
PUTRAJAYA
Pulau Carey
: 85,811.27 hektar
: 235.2
: MDKL
Daerah Sepang
Keluasan
PBT
Semenyih
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
Pulau Indah
Sepang
: 83,945.06 hektar
: 1,133.2
: MPKj, MPAJ
Tg Sepat
Sg Pelek
Sumber : 1. JUPEM Negeri Selangor.

2. DEGIS, Unit Perancang Ekonomi Negeri Selangor.
3. Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002.
PETUNJUK
KAWASAN PENTADBIRAN PBT
Majlis Daerah Sabak Bernam
(MDSB)
Majlis Daerah Hulu Selangor

(MDHS)
Majlis Perbandaran Subang Jaya

(MPSJ)
Kawasan Di Luar PBT
Majlis Daerah Kuala Selangor

(MDKS)
Majlis Perbandaran Selayang

(MPS)
Majlis Perbandaran Sepang

(MPS)
Sempadan Daerah
Majlis Perbandaran Klang

(MPK)
Majlis Bandaraya Shah Alam

(MBSA)
Majlis Perbandaran Ampang Jaya

(MPAJ)
Sempadan Negeri
Majlis Daerah Kuala Langat

(MDKL)
Majlis Perbandaran Petaling Jaya

(MPPJ)
Majlis Perbandaran Kajang

(MPKj)
1-2
1.3.2 Sistem Rancangan Pembangunan

RSN Selangor juga disediakan untuk melengkapkan Sistem Rancangan Pembangunan
Lima Tahun yang diamalkan di Malaysia khususnya di peringkat negeri. Rancangan
Malaysia Lima Tahun yang menjurus kepada pembangunan ekonomi dan sosial,
walaupun mempunyai unsur-unsur fizikal tetapi masih lagi bersifat tidak spatial (nonspatial). Dasar-dasar dan strategi-strategi pembangunan dalam Rancangan Malaysia 5
tahun dapat diterjemahkan di peringkat negeri dalam bentuk fizikal melalui RSN. RSN
juga menyediakan asas bagi perancangan sosio-ekonomi serta program dan projek
pembangunan, dalam satu proses yang bersepadu.
1.4 Definisi RSN

Sepertimana yang diperuntukkan oleh subseksyen 8(3), Akta 172, RSN adalah suatu pernyataan
bertulis yang menerangkan dasar dan cadangan-cadangan am Pihak Berkuasa Negeri
berhubung pemajuan dan penggunaan tanah di dalam negeri yang berkenaan. Ini termasuklah
langkah-langkah untuk:i.
ii.
iii.
iv.
v.
Memperelok persekitaran hidup dari segi fizikal;

Memperelok perhubungan;
Menguruskan lalulintas;
Memperelok kesejahteraan sosio-ekonomi dan menggalakkan pertumbuhan
ekonomi; dan
Memudahkan pemajuan yang mampan.
RSN juga perlu menyatakan pertalian cadangan-cadangan itu dengan cadangan-cadangan am

bagi pemajuan dan penggunaan tanah dalam kawasan-kawasan yang berhampiran yang
dijangka menyentuh negeri itu.
RSN juga perlu mengandungi lain-lain perkara yang ditetapkan oleh MPFN atau JPN.
Bagi maksud menjelaskan cadangan-cadangan am yang dikemukakan, subseksyen 8(6), Akta
172 memperuntukkan supaya RSN mengandungi atau disertakan dengan gambarajahgambarajah dan bahan-bahan yang sesuai samada mengikut pertimbangan Pengarah JPBD
Negeri atau arahan-arahan yang diberi oleh MPFN atau JPN.
Penyediaan
Publisiti Laporan
Laporan
Pemeriksaan dan
Pemeriksaan Penyertaan Awam
subseksyen
7(1), (2) dan
(3)
perenggan 9(1)(a)
Penyediaan
Rancangan
Struktur Negeri
subseksyen
8(1), dan (3)
Publisiti dan Bantahan Laporan RSN

Awam Laporan RSN
Selangor
Selangor
subseksyen 10
perenggan 9(2)(a) dan (6) dan (7)
(b) dan subseksyen 9(3)
dan (5)
Ringkasan Ilustrasi Proses Penyediaan Rancangan Struktur.
1-3
1.5
Konsep Rancangan Struktur Negeri Selangor

1.5.1 Asas Pembentukan
Terdapat tiga asas penting yang diambil kira dalam pembentukan RSN Selangor iaitu
Wawasan Selangor Maju 2005, Agenda 21 Selangor dan Rancangan Fizikal Negara
(RFN) (rujuk Rajah 1.2). Ketiga-tiga asas ini telah memberikan pegangan terhadap
prinsip pembangunan dan hala tuju Negeri Selangor. Antara prinsip penting yang
diterapkan ke dalam RSN Selangor adalah prinsip pembangunan mampan dan prinsip
pembangunan bersepadu.
Secara asasnya prinsip pembangunan mampan menuntut agar pembangunan
dilaksanakan secara bersepadu, dan RFN sendiri adalah sebuah Pelan Guna Tanah
Strategik Nasional Bersepadu. Fokus RFN adalah membangunkan Malaysia sebagai
sebuah entiti dalam usahanya untuk mencapai objektif status negara maju menjelang
tahun 2020. Dalam penyediaan RSN Selangor, falsafah ini dipegang agar tidak terdapat
percanggahan dan persaingan yang tidak sihat dalam usaha untuk membangunkan
negara secara keseluruhan. Oleh itu RSN Selangor adalah peka terhadap keperluan di
peringkat negara dan pembangunan Selangor dipandu agar ia dapat memainkan
peranannya sebagai sebuah negeri termaju dalam Malaysia. Pada masa yang sama
RSN Selangor disediakan secara bersepadu agar daerah-daerah dalam Negeri Selangor
dapat membangun sebagai sebuah entiti yang maju terlebih awal daripada negara
keseluruhannya.
Rajah 1.2: Kerangka Konsep Rancangan Struktur Negeri
WAWASAN
SELANGOR
MAJU
2005
AGENDA 21
SELANGOR
MATLAMAT
dan
OBJEKTIF
SASARAN
dan
INDIKATOR
ISU/
MASALAH
CADANGAN AM
dan
STRATEGI
SEKTORAL
RANCANGAN
FIZIKAL NEGARA
STRATEGI PEMBANGUNAN FIZIKAL
DASAR-DASAR
dan
CADANGAN AM
PELAKSANAAN
dan
PEMANTAUAN
PENILAIAN STRATEGIK ALAM SEKITAR dan PENILAIAN IMPAK SOSIAL
1-4
1.5.2 Penterjemahan Rancangan Fizikal Negara Dalam RSN Selangor

Dasar dan strategi pembangunan yang terdapat dalam Rancangan Fizikal Negara
diterjemahkan ke dalam RSN Selangor bagi memastikan Negeri Selangor dapat
menyumbang ke arah pencapaian Malaysia sebagai sebuah Negara Maju menjelang
tahun 2020 (rujuk Jadual 1.1). Dengan penterjemahan ini, dasar-dasar RSN yang
digubal adalah selaras dengan strategi dan dasar yang telah digariskan di dalam RFN.
Jadual 1.1: Penterjemahan Strategi/Dasar RFN Ke Dalam RSN Selangor
BAB
STRATEGI RFN
TERJEMAHAN STRATEGI KE DALAM

RSN
2.0
Kerangka
Global Dan
Wilayah
Globalization, Trade
Liberalization, the advancement
of ICT and establishment of KEconomy pose numerous
opportunities and challenges to
the nation.
RSN Selangor mencadangkan strategi yang

menggalakkan pembangunan dan K-ekonomi
di Negeri Selangor.
2.0
Isu-isu
strategik
The need to ensure that the

nation is able to achieve its
aspiration to be a Developed
Nation by year 2020, fully
maximizing its potentials and
current advantages in order to
successfully compete in the
international for in the light of
Globalisation and Trade
Liberalization.
RSN Selangor memberi penekanan kepada

penyediaan infrastruktur dan sistem
penyampaian perkhidmatan bertaraf dunia,
melaksanakan urus tadbir bandar yang
berkesan, mewujudkan persekitaran hidup dan
kerja yang berkualiti serta pengurusan
sumberjaya yang bersepadu untuk
menyumbang kepada pembentukan Negara
Maju pada tahun 2020.
The need to guide future

development in line with the
overall objective of achieving
sustainable development.
Memberi penekanan dan melaksanakan

prinsip-prinsip pembangunan mampan menurut
Agenda 21 Selangor ke dalam dasar-dasar dan
cadangan-cadangan am RSN Selangor.
The RFN Development Strategy

of 'Selective Concentration'
proposes that future urban
development within the Western
Planning Zone be channelled
within designated conurbation
areas and future growth
conurbations.
RSN Selangor mencadangkan Strategi

Pembangunan Tumpuan Pelbagai (Multi
Focus). Pada masa yang sama, menyediakan
dasar untuk menggalakkan pembangunan
yang berterusan dalam kawasan Wilayah
Lembah Klang dan kawasan pinggiran Wilayah
Lembah Klang yang telah dikenalpasti.
Future development of Central

Planning Zone is to be geared
towards agricultural and ecotourism activities, with emphasis
on the preservation of
environment sensitive nature
areas and increased productivity
of agricultural areas.
RSN Selangor mencadangkan dasar dan

strategi pemuliharaan Kawasan Sensitif Alam
Sekitar (KSAS) di samping menggunakan
kawasan tersebut untuk aktiviti pelancongan
ekologi. Dasar untuk memoden dan
meningkatkan produktiviti aktiviti pertanian
serta memajukan industri asas tani juga
dikemukakan.
Integrated transportation network

to support the RFN development
strategy.
RSN Selangor mencadangkan sistem

pengangkutan bersepadu yang mampan dan
penerapan konsep Transit Oriented
Development (TOD).
4.0
Strategi
Pembangunan
1-5
Jadual 1.1 (sambungan)
BAB
5.0
Polisi
DASAR RFN
TERJEMAHAN DASAR KE DALAM RSN
RFN 1: RFN akan berperanan

sebagai rangka untuk mencapai
perancangan guna tanah
bersepadu dan mampan di negara
ini.
RSN Selangor menjadikan RFN sebagai asas

utama di dalam penggubalan semua dasar dan
berperanan sebagai rangka untuk mencapai
perancangan gunatanah bersepadu dan
mampan di negeri Selangor.
RFN 2: Perancangan aktiviti

ekonomi berasaskan bandar perlu
menggunapakai konsep tumpuan
terpilih bandar strategik di semua
negeri.
RSN Selangor menumpukan pembangunan

perbandaran di pusat pertumbuhan strategik
yang terpilih melalui dasar-dasar EK 1, EK 14,
FZ 22 dan FZ 25.
RFN 3: Memperkukuhkan
kerjasama di dalam perancangan
fizikal di antara malaysia dengan
negara-negara serantau.
RSN Selangor menyokong dasar RFN ini

melalui penyediaan kemudahan awam dan
infrastruktur awam yang bertaraf antarabangsa
dan sistem penyampaian perkhidmatan yang
cekap melalui dasar-dasar EK 13, EK 14 dan
FZ 11.
RFN 4: Tanah dan sumber

semula jadi di wilayah yang
kurang maju perlu digunakan
secara mampan bagi
meningkatkan produktiviti dan
mengurangkan
ketidakseimbangan wilayah.
RSN Selangor mencadangkan pembangunan

perlu mengikut kekuatan dan kelemahan yang
terdapat di luar Wilayah Lembah Klang melalui
kaedah pembangunan mampan seperti dasardasar EK 4, EK 10 dan EK 11.
RFN 5: Menggunapakai konsep

kelompok industri dalam
perancangan untuk pembangunan
tanah perindustrian.
RSN Selangor mengemukakan cadangan

aktiviti pembangunan industri klaster seiring
dengan Pusat Pertumbuhan Industri untuk
menyokong pembangunan aktiviti perindustrian
seperti yang disebut dalam cadangan am EK
14 C 4.
RFN6: Pembangunan pertanian

perlu mengambilkira tekanan dan
peluang dari proses perbandaran.
RSN Selangor mencadangkan tanah yang

sesuai untuk aktiviti pertanian dilindungi dan
pengeluaran hasil tani dipertingkatkan melalui
dasar-dasar FZ 45, FZ 3 dan EK 20.
RFN 7: Lapan (8) kawasan

jelapang padi strategik iaitu Muda
(MADA), Kemubu (KADA),
Kerian-Sungai Manik (PKSM),
Barat Laut Selangor (BLS), IADP
Pulau Pinang, IADP Seberang
Perak, IADP Terengganu Utara
(Ketara), IADP Kemasin-Semerak
perlu dipulihara.
Kawasan Barat Laut Selangor dicadangkan

dikekalkan sebagai kawasan tanaman padi
seperti yang digariskan dalam Pelan Strategik
Gunatanah dan perkara 4.5.
RFN 8: Zon pembangunan

pelancongan perlu menumpukan
kepada pakej produk pelancongan
yang berbeza untuk
memaksimakan kekuatan lokasi
dan sumber masing-masing.

pelancongan yang bersepadu melalui dasardasar FZ 21, FZ 43 dan FZ 44.
1-6
BAB
5.0
Polisi
DASAR RFN
RFN 9: Tumpuan pertumbuhan

bandar di dalam conurbation perlu
disokong dan diselaraskan.

dalam kawasan Konurbasi Kuala Lumpur
diselaraskan melalui dasar FZ 13.
RFN 10: Pertumbuhan empat

conurbation utama iaitu Kuala
Lumpur, George Town, Johor
Bharu dan Kuantan perlu
disokong.
RSN Selangor menyokong pertumbuhan

Kornubasi Kuala Lumpur melalui dasar FZ 13.
RFN 11: Conurbation perlu

dirancang dan dibangunkan
sebagai satu wilayah bersepadu.
RFN 13 : Bandar berciri khas

perlu dikenalpasti dan
pembangunan projek yang
mengeksploitasikan ciri-ciri
berkenaan perlu disokong dengan
infrastruktur yang bersesuaian..
RSN Selangor menyokong dan

mencadangkan pembangunan bersepadu
Konurbasi Kuala Lumpur melalui
penyambungan infrastruktur dan perhubungan
serta aktiviti pembangunan yang saling
melengkapi melalui dasar-dasar FZ 10, FZ 23,
FZ 24 dan FZ 25.
RSN Selangor menyediakan kerangka dalam
menyediakan kawasan lingkaran hijau di pusatpusat pertumbuhan utama supaya mengekalkan
ciri-ciri Kornubasi Kuala Lumpur melalui dasar FZ
21.
RSN Selangor mencadangkan dasar dan
cadangan am untuk membangunkan bandar
menurut fungsi bandar yang seiring dengan
penyediaan infrastruktur dan kemudahan yang
diperlukan melalui dasar-dasar FZ 11, FZ 25
dan EK 1.
RFN 14: Bandar kecil dan

sederhana perlu dibangunkan
mengikut potensi ekonomi
setempat.
Pembangunan bandar dicadangkan mengikut

hierarki yang telah dikenalpasti bersesuaian
dengan potensi dan fungsi bandar berkenaan
melalui dasar-dasar EK 1 dan FZ 10.
RFN 15: Pembangunan Pusat

Pertumbuhan Desa (PPD) perlu
diperkukuhkan untuk
merealisasikan perkhidmatan bagi
penduduk luar bandar.
RSN Selangor mencadangkan agar pusat

pertumbuhan desa diperkukuhkan melalui
dasar-dasar EK 17, EK 18, FZ 66 dan FZ 68.
RFN 16: Piawaian perancangan

perlu dirangka bagi memenuhi
keperluan sebuah negara maju.
RSN Selangor mengemukakan sasaran

piawaian perancangan yang sesuai dengan
tahap Selangor Maju seperti yang digariskan di
dalam perkara 3.3 .
RFN 17: Satu agensi pusat perlu

dipertanggungjawabkan untuk
menerbitkan secara berkala
maklumat pembangunan guna
tanah

Maklumat Rancangan Struktur Negeri (RSN
GIS) ditubuhkan di dalam perkara 4.6.7(b).
RFN 12: Keunikan dan sempadan

fizikal bandar, pekan dan
kampung di dalam conurbation
perlu dikekalkan.
1-7
BAB
5.0
Polisi
DASAR dan STRATEGI RFN
RFN 18: Kawasan Sensitif Alam

Sekitar (KSAS) perlu
diintegrasikan dalam perancangan
dan pengurusan guna tanah serta
sumber semulajadi bagi
memastikan pembangunan
mampan.
RSN Selangor mencadangkan perancangan dan

pengurusan KSAS melalui dasar-dasar FZ 5 dan
FZ 8.
RFN 19: Central Forest Spine

(CFS) akan diwujudkan bagi
membentuk tulang belakang
rangkaian Kawasan Sensitif Alam
Sekitar.
RSN Selangor mengekalkan Kawasan Hutan di

Daerah Hulu Selangor, Gombak dan Hulu Langat
yang merupakan sebahagian CFS seperti yang
ditunjukkan dalam Pelan Strategik Gunatanah.
RFN 20: Ekosistem persisiran

pantai sensitif perlu dilindungi dan
digunakan secara mampan.
RSN Selangor mencadangkan supaya persisiran

pantai dilindungi seperti yang digariskan dalam
Rajah 3.5, perkara 3.5.6 dan Pelan Strategik
Gunatanah.
RFN 21: Pembangunan di tanah

tinggi perlu dikawal dengan tegas
bagi melindungi keselamatan
manusia dan kualiti persekitaran.
Kawasan berbukit dan tanah tinggi dikenalpasti

sebagai kawasan pembangunan terhad seperti
yang dinyatakan dalam perkara 4.5.3 (c) RSN
Selangor dan Pelan Strategik Gunatanah.
RFN 22: Kesemua sumber air

permukaan dan air tanah adalah
aset strategik yang perlu dilindungi
dan digunakan secara optima.
RSN Selangor mencadangkan dasar dalam

melindungi sumber-sumber air dan
mengenalpasti sumber air baru melalui dasardasar FZ 50, FZ 51, FZ 52 dan FZ 54.
RFN 23: Rangkaian pengangkutan

negara bersepadu perlu
diwujudkan dengan mengambilkira
hubungan antara gunatanah dan
pengangkutan.
RSN Selangor mencadangkan strategi

pembangunan yang berorientasikan transit serta
mengintegrasikan sistem pengangkutan Negeri
Selangor melalui dasar FZ 14.
RFN 24: Satu sistem keretapi laju

negara yang bersepadu perlu
diwujudkan.

pengangkutan berasaskan rel diperluaskan
melalui dasar FZ 16.
RFN 25: Rangkaian jalan raya

negara perlu diperluaskan untuk
kemudahsampaian di peringkat
wilayah dan tempatan.
RSN Selangor mencadangkan rangkaian sistem

pengangkutan lengkap yang meliputi seluruh
Negeri Selangor seperti yang digariskan dalam
cadangan am EK 4 C2, Rajah 4.2 dan Pelan
Strategik Gunatanah.
RFN 26: Lapangan terbang dan

pelabuhan utama perlu
dibangunkan mengikut fungsi
yang saling melengkapi bagi
mengukuhkan daya saing
ekonomi negara dan
memudahkan ketibaan pelancong.
RSN Selangor memastikan pembangunan

sokongan bagi Pelabuhan Klang dan Lapangan
Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA)
sebagai Pusat Transit Antarabangsa seperti yang
dinyatakan dalam cadangan am EK 4 C2 dan
Rajah 4.2 RSN Selangor.
1-8
BAB
5.0
Polisi
DASAR dan STRATEGI RFN
RFN 27: Konsep pembangunan

berorientasikan transit (TOD) perlu
digalakkan sebagai asas
perancangan guna tanah bandar
bagi memastikan kebolehsanaan
pengangkutan awam.
RSN Selangor menggalakkan pembangunan

berorientasikan transit melalui dasar FZ 29.
RFN 28: Sistem pengangkutan

awam bersepadu perlu
dibangunkan di semua pusat
bandar utama.

pengangkutan awam bersepadu dibandarbandar utama melalui dasar FZ 37.
RFN 29: RFN menyediakan

rangka spatial bagi penyampaian
efisien perkhidmatan infrastruktur
bersepadu di peringkat negara,
wilayah dan conurbation utama.

perkhidmatan infrastruktur dan utiliti yang
bersepadu melalui dasar FZ 18.
RFN 30: Penawaran dan

permintaan bekalan air mengikut
kuantiti dan lokasi perlu menjadi
panduan perancangan kawasan
sumber air.
RSN Selangor mencadangkan supaya sumber

air diurus secara mampan seperti yang
dinyatakan dalam dasar FZ 52.
RFN 31: Sumber air tanah dan

kawasan imbuhan perlu
dikenalpasti dan dilindungi
daripada aktiviti yang
menyebabkan pencemaran dan
pengurangan air.
RSN Selangor mencadangkan supaya semua

sumber air dilindungi daripada pencemaran
melalui dasar FZ 51.
RFN 32: Semua petempatan

bandar perlu disediakan dengan
kemudahan sistem rawatan
kumbahan berpusat.
RSN Selangor mencadangkan penyediaan

sistem pembetungan berpusat melalui dasar FZ
59.
RFN 33: Semua petempatan perlu

disediakan dengan rangkaian
kemudahan dan pemulihan sisa
pepejal bersepadu.
RSN Selangor mencadangkan kaedah

pelupusan sampah yang bersepadu secara
mampan melalui dasar-dasar FZ 57 dan FZ 58.
RFN 34: Tanah bagi kegunaan

perparitan utama, sungai dan
anak sungai perlu dijadikan rizab
parit atau sungai.
RSN Selangor mencadangkan sungai dan

semua punca air dikawal dan dilindungi melalui
dasar FZ 51.
RFN 35: Logi janakuasa elektrik

dan rangkaian agihan utama
adalah aset strategik yang perlu
diletakkan di lokasi yang sesuai
untuk menyediakan kemudahan
yang berterusan (reliable) dan
efisien kepada pengguna.
RSN Selangor memastikan bekalan tenaga

elektrik yang mencukupi dan dirancang secara
mampan melalui dasar-dasar FZ 60 dan FZ 61.
RFN 36: Penyediaan teknologi

ICT yang bersesuaian perlu
diutamakan di semua petempatan.
RSN Selangor menggalakkan pembangunan

teknologi ICT dan K-Ekonomi melalui dasar
EK2.
1-9
1.5.3 Prinsip Pembangunan

Dalam proses pembangunan, Negeri Selangor juga amat komited terhadap pelaksanaan
pembangunan mampan sepertimana termaktub dalam dokumen kembar Strategi
Pembangunan Mampan dan Agenda 21 Selangor. Pembangunan mampan adalah
pembangunan yang membolehkan generasi semasa memenuhi keperluannya tanpa
mengkompromikan kemampuan generasi mendatang memenuhi keperluan mereka.
Selain berfungsi untuk menerapkan falsafah atau konsep pembangunan mampan ke
dalam amalan pengurusan dan pentadbiran, penekanan terhadap prinsip rentas sektor
di peringkat penggubalan dasar dan perancangan adalah sesuai diterima pakai dalam
penyediaan RSN Selangor. Para pengkaji dapat melihat elemen-elemen pembangunan
secara gabungan atau bersepadu untuk menghasilkan dasar-dasar merentas sektor agar
pembangunan mampan di Selangor dilaksanakan.
1.5.4 Kaedah Pembentukan

Pembentukan RSN Selangor telah disasarkan untuk melaksanakan dua perkara iaitu:i.
Untuk mencapai matlamat pembangunan masa hadapan yang sesuai untuk Negeri
Selangor sehingga 2020 (pencapaian matlamat atau goal-achievement); dan
ii.
Untuk memberi pandangan dan cadangan terhadap penyelesaian masalahmasalah pembangunan yang dialami pada masa kini (penyelesaian masalah atau
problem-solving)
i.
Pencapaian Matlamat (Goal(Goal-Achievement)

Pembentukan matlamat RSN Selangor adalah berteraskan kepada faktor-faktor
berikut:a.
b.
c.
d.
Kesinambungan dalam mencapai matlamat pembangunan sedia ada;

Mengenalpasti prestasi pembangunan semasa;
Pembentukan sasaran pembangunan sehingga tahun 2020;
Peka dan bertindak balas terhadap tren pembangunan era globalisasi dan
teknologi maklumat dan komunikasi; dan
e. Pembentukan strategi pembangunan fizikal bersesuaian dengan aspirasi
kerajaan dan masyarakat global.
Dalam mencapai matlamat pembangunan masa hadapan, semua dasar dan strategi
pembangunan yang telah dibentuk dan ditetapkan untuk Negeri Selangor sama ada
di peringkat negeri atau negara adalah dirujuk dan dijadikan panduan. Dasar-dasar
dan strategi-strategi ini diterjemah dan diperincikan ke dalam bentuk objektif,
matlamat dan strategi pembangunan negeri dalam RSN Selangor. Semua objektif,
matlamat dan strategi pembangunan dijadikan sebagai teras kepada penyediaan
RSN Selangor terutama pembentukan dasar-dasar dan cadangan-cadangan
pembangunan.
Bagi mencapai matlamat yang telah dibentuk, beberapa isu strategik telah
dikenalpasti. Antaranya adalah isu yang berkaitan dengan hasrat penduduk
setempat dan kumpulan-kumpulan berkepentingan ke arah pembangunan bandar
selamat dan place making. Perkara ini biasanya diajukan dalam bentuk
permintaan atau hasrat dan cadangan.
1-10
Proses pencapaian matlamat ini dilaksanakan melalui kaedah rentas sektor. Setiap
elemen pembangunan dilihat daripada perspektif yang berbeza dan dikaitkan
dengan elemen pembangunan yang lain agar pencapaian matlamat pembangunan
yang lebih menyeluruh dapat dilaksanakan.
ii. Penyelesaian Masalah
Pembentukkan dasar-dasar dan cadangan-cadangan am RSN Selangor melalui
pendekatan penyelesaian masalah dibentuk melalui perkara berikut:a. Masalah-masalah pembangunan dikenalpasti melalui kajian mengikut sektor;
b. Mengemukakan cadangan penyelesaian masalah; dan
c. Penyelesaian masalah menggunakan kaedah rentas sektor.
Walau pun pencapaian matlamat-matlamat pembangunan yang telah ditentukan
adalah bersifat rentas sektor, pengenalpastian isu dan masalah dalam kajian RSN
Selangor ini telah menggunakan kaedah sektoral. Ini adalah untuk membolehkan
satu senarai masalah yang lengkap bagi setiap sektor dapat dikenali untuk diteliti
secara khusus. Pengenalpastian masalah-masalah pembangunan fizikal
memberikan pemahaman penting terhadap prestasi pembangunan Negeri Selangor.
Selanjutnya, masalah-masalah ini dilihat secara rentas sektor untuk memahami
hubungkait antara masalah-masalah yang telah dikenalpasti.
Masalah-masalah pembangunan yang memerlukan penyelesaian yang bijak.
1.5.5 Penilaian Kesan Pembangunan

Selaras dengan Strategi Pembangunan Mampan Negeri Selangor, proses penyediaan
RSN Selangor telah memastikan bahawa prinsip-prinsip pembangunan mampan yang
didokong dalam Agenda 21 Selangor diterapkan di setiap peringkat penyediaan RSN
Selangor menerusi pelaksanaan Penilaian Strategik Alam Sekitar (PSAS) atau Strategik
Environmental Assessment (SEA) dan Penilaian Kesan Sosial (PKS) atau Social Impact
Assessment (SIA) .
1-11
PSAS dijalankan untuk memastikan dasar dan cadangan yang dikemukakan tidak
memberi kesan yang negatif terhadap alam sekitar sementara PKS dijalankan untuk
memastikan dasar dan cadangan yang sama tidak menjejaskan kualiti kehidupan setiap
golongan masyarakat, malah dapat meningkatkan kualiti kehidupan mereka.
1.5.6 Pelaksanaan dan Pemantauan

Dasar-dasar RSN Selangor merupakan dasar rentas sektor yang memerlukan
komitmen yang tinggi daripada pelbagai agensi pelaksana untuk dilaksanakan dengan
berjaya. Pendekatan secara khusus oleh satu agensi untuk menyelesaikan masalah
yang mempunyai pelbagai kesan terbukti kurang berkesan sepertimana yang dialami
pada masa kini. Oleh itu pelaksanaan dasar RSN Selangor dibuat secara bersepadu
dan setiap cadangan am yang menyusul dasar yang dikemukakan mesti mempunyai
matlamat yang sama agar pelaksanaan cadangan-cadangan am dapat merealisasikan
dasar secara berkesan.
Kuasa dan tanggungjawab untuk memastikan RSN Selangor terlaksana diletakkan di
bawah kuasa Jawatankuasa Perancang Negeri (JPN). Pemantauan terhadap
pelaksanaan RSN Selangor adalah perlu untuk memastikan agensi-agensi pelaksana
memberikan kerjasama untuk mewujudkan pembangunan fizikal yang mampan di
Selangor.
1.6 RSN
Dalam
Kerangka
Sumber Bersepadu
Strategi
Pengurusan
RSN Selangor adalah berintegrasi dalam sistem pengurusan sumber bersepadu yang dibentuk
untuk mencapai status Malaysia sebagai negara maju menerusi pelaksanaan Wawasan 2020.
Sistem pengurusan sumber bersepadu telah diperkenalkan di Malaysia untuk memastikan
pengurusan sumber di peringkat negeri akan sentiasa mengambil kira kepentingan negara dan
sebaliknya(rujuk Rajah 1.3).
1.6.1 Globalisasi dan Agenda Global

Pada masa ini secara umumnya, pengurusan sumber negara amat dipengaruhi oleh
dasar pembangunan serta tren pemikiran di peringkat global.
Pendekatan
pembangunan menerusi terma globalisasi yang diambil oleh warga dunia terutama
daripada negara-negara maju telah memaksa negara membangun seperti Malaysia
untuk bersifat lebih inovatif dalam penggunaan dan pengurusan sumber. Negeri
Selangor juga tidak terkecuali daripada pengaruh global ini dan seharusnya mengambil
langkah-langkah proaktif untuk menerima kesan globalisasi ini.
Agenda global yang sentiasa mendapat perhatian masa kini ialah Agenda 21 di mana ia
menuntut agar warga dunia masa kini peka tentang kemerosotan alam sekitar dan
seharusnya mengambil langkah-langkah untuk memperbaiki keadaan dengan
menggunakan sumber jaya secara pintar. Ini adalah untuk memastikan generasi akan
datang dapat menikmati kualiti kehidupan yang baik. Susulan daripada Agenda 21 ini
beberapa perkara penting telah ditekankan dalam proses pembangunan seperti
pembangunan penempatan mampan dan konsep pengangkutan mampan. Ini
diperkukuhkan lagi dengan Matlamat Pembangunan Milenium (Millenium Development
Goals) khususnya Matlamat 7 yang berkaitan kemampanan alam sekitar. Semua ini
memerlukan satu sistem pengurusan sumber bersepadu di peringkat negara dan
negeri. Selain daripada itu, perjanjian kerjasama serantau ASEAN, terutama dalam isu
pembangunan ekonomi menerusi Asean Free Trade Area (AFTA) juga memberi
cabaran dan kesan yang besar terhadap pengurusan sumber negara.
1-12
1.6.2
Pengurusan Sumber Di Peringkat Nasional
Sebelum ini pelaksanaan dasar pembangunan Malaysia adalah bergantung penuh

kepada pelaksanaan program-program pembangunan menerusi Rancangan Lima Tahun
Malaysia. Dasar-dasar seperti Wawasan 2020, Dasar Pembangunan Negara,
Pengisytiharan Langkawi (Agenda 21), dan Dasar Sosial Negara adalah diterjemah
kepada program-program pembangunan sebagai langkah untuk meningkatkan taraf
sosio-ekonomi penduduk sekali gus untuk menambahkan daya saing negara menerusi
pembangunan fizikal yang melalui perancangan dan pengurusan sumber secara
bersepadu.
Sehubung dengan ini, Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 telah dipinda sekali lagi
pada tahun 2001. Ini telah membuka ruang terhadap pelaksanaan dasar negara kepada
bentuk fizikal menerusi penyediaan RFN di peringkat negara terutamanya di
Semenanjung Malaysia.
RFN merupakan pelan tindakan strategi dan merupakan pelengkap kepada Rancangan
Lima Tahun Malaysia dari segi perancangan dan pembangunan fizikal. Penyediaan RFN
yang mengambil kira dasar-dasar di peringkat nasional dan dasar dan cadangan
strategiknya akan diselaraskan untuk pelaksanaan program dalam Rancangan Malaysia.
1.6.3 Pengurusan Sumber Di Peringkat Negeri

RSN memainkan peranan penting untuk menterjemahkan dasar-dasar dan cadangancadangan pembangunan fizikal daripada peringkat RFN ke dalam konteks pembangunan
negeri. RSN akan mengemukakan dasar-dasar dan cadangan-cadangan am
pembangunan fizikal untuk dilaksanakan di peringkat negeri setelah mengambilkira
keperluan wawasan dan dasar pembangunan negeri.
Pada peringkat negeri, Rancangan Lima Tahun Negeri biasanya disediakan oleh UPEN
untuk mengemukakan rangka dasar dan prospek Rancangan Malaysia ke dalam konteks
negeri. Seperti Rancangan Lima Tahun Malaysia, Rancangan Lima Tahun Negeri juga
memberi penekanan ke atas program-program pembangunan sosial dan ekonomi.
Dengan adanya RSN, proses penyediaan Rancangan Lima Tahun Negeri oleh pihak
UPEN harus merangkumi pelaksanaan dasar dan cadangan pembangunan fizikal dalam
RSN. Berpandukan RSN Selangor, agihan sumber secara seimbang akan dapat
dilaksanakan untuk mewujudkan pembangunan negeri yang seimbang.
1.6.4 Penentuan Kesan Setempat dan Agihan Sumber

RSN juga harus dijadikan sebagai sumber rujukan utama semasa penyediaan
Rancangan Tempatan, di mana perincian sehingga ke tahap lot-lot tanah akan dibuat
terhadap cadangan-cadangan pembangunan yang terdapat dalam RSN. Jabatan dan
agensi pelaksana Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan harus menyediakan
rancangan lima tahun dan rancangan tahunan mereka berasaskan dasar-dasar dan
cadangan-cadangan am yang digariskan dalam RSN untuk memastikan pembangunan
negeri dapat dilaksanakan secara berintegrasi dan menjamin pengagihan sumber yang
lebih mampan.
1-13
Rajah 1.3: RSN Dalam Kerangka Sistem Pengurusan Sumber Bersepadu
Persaingan
Antarabangsa
Pengurusan
Sumber
Peringkat
Nasional
Pengurusan
Sumber
Peringkat
Negeri
WAWASAN
dan DASAR
NASIONAL
WAWASAN
dan DASAR
NEGERI
Penentuan
Kesan
Setempat
dan Agihan
Sumber
Pelaksanaan
RT
PERUNDANGAN
RKK
PERSETUJUAN
GLOBAL
RM 5-TAHUN
NEGARA
RFN
RM 5TAHUN
NEGERI
RANCANGAN 5
TAHUN AGENSI
PELAKSANAAN
RSN
PELAKSANAAN
PROJEK
Pemantauan dan
Penguatkuasaan
PEMANTAUAN
DAN
PENGUATKUASAAN
KAWALAN
PERANCANGAN
RANCANGAN
TAHUNAN
AGENSI
PELAKSANAAN
Maklumbalas, Kajisemula, Pindaan, Ubahsuai
Implikasi Globalisasi Terhadap RSN Selangor

Kemajuan teknologi maklumat dan telekomunikasi
Deklarasi Rio; kata sepakat untuk sentiasa memelihara kesejahteraan bumi dan
penghuninya
Implikasi RSN Selangor Terhadap Pembangunan Negara

Menyelaraskan aktiviti pembangunan antara negeri untuk menjaga kepentingan awam
Sumbangan negeri terhadap kesejahteraan negara:
o
o
Sistem tadbir urus yang lebih cekap

Pendekatan pembangunan wilayah: merentasi sempadan
Peranan dan Kepentingan RSN Selangor Dalam Negeri

Menterjemah wawasan dan dasar-dasar pembangunan negara dan negeri kepada dasar
pembangunan spatial
Memandu dan menyelaras pembangunan spatial dalam negeri
Memperlengkapkan pembangunan ekonomi dan sosial dengan kemudahan infrastruktur
Memastikan/Mewujudkan pembangunan mampan dan memastikan pemuliharaan alam
sekitar untuk keseimbangan ekologi
1-14
1.6.5 Pelaksanaan
Dari segi pelaksanaan, strategi dan dasar RSN diterjemahkan ke dalam bentuk pelan
guna tanah dan garis panduan untuk mengenalpasti kawasan tindakan setiap projek
pembangunan fizikal dan seterusnya mengawal aktiviti pembangunan supaya selari
dengan matlamat dan objektif yang telah digariskan.
1.6.6 Pemantauan dan Penguatkuasaan

Pemantauan dijalankan terhadap pembangunan yang berlaku melalui semua dasar dan
cadangan am yang telah digariskan dalam RSN Selangor. Dalam peringkat ini sistem
maklumat yang telah dibangunkan semasa penyediaan pelan pembangunan menjadi
alat pemantauan yang berkesan. Petunjuk pencapaian adalah tanggungjawab Pihak
Berkuasa Perancang serta agensi-agensi berkenaan. Proses ini adalah penting untuk
memastikan pembangunan fizikal di Selangor adalah selaras dan dipandu oleh RSN
Selangor.
1.7 Proses Perancangan

Proses penyediaan RSN dibahagikan kepada tiga peringkat utama seperti yang ditunjukkan oleh
Rajah 1.4.
Peringkat Pertama: Pada peringkat ini arahan penyediaan RSN akan dibuat oleh JPN kepada
Pengarah Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri (JPBD Negeri). Pengarah JPBD
Negeri menyediakan asas rujukan penyediaan RSN. Asas Rujukan akan menyatakan lokasi dan
keluasan kawasan kajian, sektor-sektor yang harus dikaji, skop kerja untuk setiap sektor dan
jangka masa kajian. Pelantikan perunding, sekiranya diperlukan, akan dibuat setelah asas
rujukan mendapat persetujuan bersama terutama tentang skop kerja perunding.
Selepas pelantikan, perunding akan menyediakan laporan awal yang mengandungi perkaraperkara seperti matlamat dan objektif kajian, skop kajian, pendekatan kajian dan pengumpulan
data serta hasil kajian.
Peringkat Kedua: Peringkat ini melibatkan penyediaan Laporan Teknikal dan Laporan
Pemeriksaan. Penyediaan Laporan Teknikal merangkumi tugasan pengumpulan data dan
maklumat serta analisis data bagi mengenalpasti keadaan semasa kawasan kajian di dalam
pelbagai sektor yang dikaji. Laporan Pemeriksaan merupakan laporan yang membentangkan
data-data utama yang dikaji serta kesimpulan-kesimpulan dan unjuran-unjuran yang dibuat bagi
sektor-sektor kajian yang berkaitan.
Penyediaan Laporan Pemeriksaan diperuntukkan dalam subseksyen 7(1), (2) dan (3), Akta 172
dan ianya perlu diberi publisiti untuk proses penyertaan awam selepas mendapat kelulusan
daripada JPN. Dalam proses seranta dan penyertaan awam, Laporan Pemeriksaan wakil-wakil
JKKK, JKP, NGO, agensi-agensi kerajaan, pemaju dan lain-lain dan kandungannya akan
dipamerkan kepada orang awam. Individu yang berkepentingan boleh memeriksa Laporan
tersebut dan mengemukakan pandangan, ulasan, dan cadangan mereka dengan menggunakan
Borang Penyertaan Awam. Hasil penyertaan awam akan dikemukakan kepada JPN untuk
pengesahan dan akan diambilkira semasa penyediaan Draf RSN.
1-15
Peringkat Ketiga: Peringkat ketiga ini melibatkan penyediaan Rancangan Struktur Negeri
dengan mengambil kira laporan penyertaan awam. Selepas penyerahan dan mendapat kelulusan
JPN, dokumen RSN perlu diseranta untuk bantahan awam, sepertimana peruntukan perenggan
9(2)(a) dan (b) dan subseksyen 9(3) dan (5), Akta 172. Pada peringkat ini orang awam yang
berkepentingan akan berpeluang untuk menyemak dasar-dasar dan cadangan-cadangan yang
dikemukakan mengenai hala tuju pembangunan negeri. Pada masa yang sama, orang awam
berpeluang untuk mengemukakan bantahan terhadap dasar-dasar dan cadangan-cadangan
RSN. Bantahan awam akan diambil kira dan bagi yang diterima, pindaan akan dibuat
sepertimana diperlukan.
Seterusnya laporan dikemukakan kepada JPN sekali lagi untuk keputusan, sama ada menerima
laporan Draf Rancangan Struktur Negeri keseluruhan, menerima dengan pindaan atau menolak
laporan tersebut. Laporan yang telah diluluskan oleh JPN akan dikemukakan kepada PBN untuk
persetujuan dan seterusnya untuk diwartakan mengikut peruntukan subseksyen 10(6) dan (7),
Akta 172.
1-16
Rajah 1.4: Proses Penyediaan Rancangan Struktur Negeri Selangor
PERINGKAT
1.1
Penyediaan Asas Rujukan

Penyediaan Asas Rujukan
1.2
Penyediaan
Penyediaan
Laporan Awal
Laporan Awal
PERINGKAT
Penyediaan Laporan
Penyediaan Laporan
Teknikal
Teknikal
2.1
2.3
2.2
PENYEDIAAN
PENYEDIAAN
LAPORAN PEMERIKSAAN
LAPORAN PEMERIKSAAN
subseksyen 7(1), (2) dan (3)
subseksyen 7(1), (2) dan (3)
Publisiti dan
PublisitiAwam
dan
Penyertaan
Penyertaan
Awam
Perenggan 9(1)(a)
Perenggan 9(1)(a)
PERINGKAT
3.1
3.3
Laporan
Laporan
Publisiti
Publisiti
dan
dan
Bantahan Awam
Bantahan Awam
Publisiti dan Bantahan Awam

Publisiti dan Bantahan Awam
Perenggan 9(2)(a), (b) dan (3)
Perenggan 9(2)(a), (b) dan (3)
Laporan
Laporan
Publisiti
Publisiti
dan
danAwam
Penyertaan
Penyertaan Awam
PENYEDIAAN
PENYEDIAAN
DRAF RANCANGAN
DRAF RANCANGAN
STRUKTUR NEGERI
STRUKTUR NEGERI
subseksyen 8(1) dan (3)
3.2
Penyerahan Kepada JPN

Penyerahan Kepada JPN
Perenggan 9(4)(a) dan (b)
Perenggan 9(4)(a) dan (b)
3.4
KEPUTUSAN JPN
KEPUTUSAN JPN
3.3.1
Pindaan RSN
Pindaan RSN
(Jika Ada)
(Jika Ada)
3.5
Persetujuan PBN dan Pengwartaan

Persetujuan PBN dan Pengwartaan
Pelaksanaan, Pemantauan dan Kajian Semula
Nota :
JPN Jawatankuasa Perancang Negeri
PBN Pihak Berkuasa Negeri
Seksyen-seksyen yang dirujuk adalah daripada Akta Perancangan Bandar Dan Desa 1976 (Akta 172)
1-17
1.8 Kandungan Dokumen RSN Selangor

Dokumen RSN Selangor mengandungi maklumat mengenai keperluan untuk menyediakan RSN
Selangor daripada perspektif perundangan dan juga perspektif pelaksanaan pembangunan
mampan. Ia juga menghuraikan konsep pembentukan RSN Selangor, yang mengandungi
huraian mengenai perkara-perkara asas yang perlu diambilkira dalam pembentukan dasar-dasar
dan cadangan-cadangan pembangunan fizikal, dan bagaimana dasar-dasar dan cadangancadangan dapat dilaksanakan secara berkesan.
RSN Selangor bermula dengan Bab 1 yang menerangkan kepentingan dan peranan RSN
Selangor dalam kerangka strategik pengurusan sumber bersepadu. RSN juga berperanan
memberi kefahaman kepada agensi-agensi pelaksana di peringkat negeri dan persekutuan
dalam bekerjasama untuk memastikan dasar-dasar dan cadangan-cadangan dalam RSN
Selangor dilaksanakan dengan sempurna. Ini adalah untuk memastikan pengurusan sumber di
peringkat negeri dapat dilaksanakan secara mampan. Keperluan dan peruntukan RSN dari segi
perundangan, asas pembentukan dan proses penyediaan RSN juga diterangkan dalam Bab 1.
Bab 2 menyediakan maklumat tentang cabaran-cabaran yang perlu dihadapi dalam membentuk
Strategi Pembangunan Fizikal Negeri Selangor. Bab ini mengulaskan status pembangunan
Negeri Selangor pada tahun kajian dan membentangkan masalah-masalah yang telah
dikenalpasti melalui 16 kajian sektor iaitu: Kepentingan dan Hubungan Wilayah; Asas dan
Prospek Ekonomi; Penduduk dan Sumber Manusia; Guna Tanah dan Fizikal; Pusat Petempatan
Bandar, Desa dan Koridor Pembangunan; Perumahan; Perniagaan dan Perkhidmatan;
Perindustrian; Pertanian, Perhutanan dan Perlombongan; Pelancongan; Kemudahan
Masyarakat; Rekreasi dan Sukan; Alam Sekitar dan Pengurusan Sumber Asli; Perhubungan dan
Pengangkutan; Infrastruktur dan Utiliti; dan Pengurusan dan Pembangunan. Bab 2 juga
menghuraikan cabaran-cabaran untuk menyelesaikan masalah-masalah pembangunan dalam
konteks pembangunan mampan.
Bab 3 menerangkan pembentukan strategi pembangunan fizikal. Perbincangan memberi
tumpuan kepada Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai yang mempunyai ciri-ciri
pembangunan bersepadu dan pembangunan mampan.
Bab 4 mengemukakan dasar-dasar dan cadangan-cadangan am dalam konteks rentas-sektor.
Penyataan dasar dibentangkan bersama dengan cadangan-cadangan am yang menyokong
pelaksanaan dasar tersebut.
Bab 5 mengemukakan hasil daripada dasar-dasar dan cadangan-cadangan am dalam Bab 4
dalam bentuk reruangan di mana aspek reruang dasar dipersembahkan dalam bentuk gambar
rajah utama yang merupakan pelan indikatif. Persembahan dalam bentuk gambar rajah dapat
memberi pemahaman yang lebih menyeluruh terhadap hubungkait antara setiap dasar atau
cadangan am dengan kawasan tindakan dengan lebih berkesan.
Bab 6 mencadangkan sistem pengurusan pelaksanaan RSN Selangor. Cadangan yang
dikemukakan dalam bab ini merangkumi cadangan organisasi pelaksanaan dan kerangka
pelaksanaan serta pelaksanaan RSN Selangor. Bab ini juga akan menghuraikan proses
pemantauan dan pelaksanaan RSN Selangor di peringkat negeri dan tempatan untuk
memastikan matlamat pembangunan mampan dapat direalisasikan.
1-18
2.0 CABARAN PERANCANGAN DAN

PEMBANGUNAN
2.1 Pengenalan
2.2 Matlamat Dan Objektif Pembangunan
2.3 Parameter Pembangunan
2.4 Pembangunan Masa Hadapan
2.0 CABARAN PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN

2.1 Pengenalan
Cabaran utama Negeri Selangor adalah untuk mencapai matlamat dan objektif yang ditetapkan.
Namun demikian untuk mencapai matlamat dan objektif, cabaran daripada dasar dan strategi
pembangunan negeri sedia ada iaitu Wawasan Pembangunan Negeri Selangor, Tonggak 10
Negeri Selangor, Strategi Pembangunan Mampan dan Agenda 21 Selangor serta Dasar
Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS) Selangor mesti dipertimbangkan dan diintegrasikan untuk
mencapai matlamat pembangunan yang dikemukakan.
RSN Selangor juga perlu memastikan peruntukan-peruntukan dalam Akta Perancangan Bandar
dan Desa 1976, Seksyen 8, subseksyen 3(a) dan Seksyen 4 dilaksanakan dengan baik.
Subseksyen 3(a) menuntut agar dasar dan cadangan am yang dicadangkan untuk pembangunan
dan kegunaan tanah mesti memberi penekanan kepada peningkatan kualiti persekitaran fizikal
kehidupan, komunikasi dan perhubungan, pengurusan lalulintas, kesejahteraan sosio-ekonomi
dan pertumbuhan ekonomi serta memudahkan pembangunan mampan.
Pada masa yang sama, subseksyen 8(4) menuntut agar dasar dan cadangan yang disediakan
boleh dipertahankan dengan keputusan pemeriksaan yang telah dijalankan serta maklumatmaklumat lain yang diperoleh. Pada masa yang sama, ia perlu mempertimbangkan dasar-dasar
di peringkat nasional dan negeri berkaitan dengan perancangan dan pembangunan sosial dan
ekonomi serta perlindungan alam sekitar dan sumber-sumber lain.
Selain itu, cabaran yang penting juga adalah untuk mendapatkan penjelasan terhadap masalahmasalah yang telah dikenalpasti melalui pemeriksaan yang telah dijalankan. Selain daripada
mengenalpasti masalah, pemeriksaan sektoral yang telah dijalankan juga mengenalpasti
perkara-perkara yang perlu dipertimbangkan dalam pelaksanaan pembangunan fizikal masa
hadapan Selangor di mana perkara-perkara ini merupakan sebahagian daripada cabaran dalam
penyediaan RSN Selangor.
2.2 Matlamat dan Objektif Pembangunan

2.2.1 Matlamat Rancangan Struktur Negeri Selangor adalah :
UNTUK MEWUJUDKAN PEMBANGUNAN FIZIKAL YANG
MENYOKONG WAWASAN SELANGOR MAJU SYUMUL,
PEMBANGUNAN MAMPAN DAN PEMBENTUKAN MASYARAKAT
SEJAHTERA
Pemeliharaan
ekosistem Alam
Sekitar
Pembangunan
masyarakat harmoni
Pembangunan
ekonomi yang
makmur
Masyarakat yang
berdaya saing dan
sejahtera
2-1
2.2.2 Objektif Pembangunan Ekonomi

a. Untuk mempelbagaikan aktiviti ekonomi, menggunakan sumber ekonomi
sedia ada dan semula jadi secara mampan serta memperkenalkan asas
ekonomi baru yang inovatif dan mampan;
b. Untuk menyokong pembangunan ekonomi dan perniagaan yang mesra alam
dan berterusan; dan
c. Untuk meningkatkan tahap sosio-ekonomi penduduk dan membasmi
kemiskinan.
2.2.3 Objektif Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
i. Untuk
memastikan
sumberjaya
digunakan
secara
mampan,
berdasarkan keperluan sesuatu masa.
ii.
iii. Untuk mewujudkan keseimbangan

taburan dan hierarki bandar di
dalam dan di antara daerah.
iv. Untuk
meningkatkan
penyediaan
kemudahan
perhubungan
serta
infrastruktur dan utiliti yang lebih
cekap, menyeluruh, mencukupi dan
selaras
dengan
perkembangan
teknologi.
Untuk memulihara Kawasan Sensitif

Alam Sekitar yang telah dikenalpasti
dan
meningkatkan
kualiti
alam
sekeliling.
2.2.4 Objektif Pembangunan Sosial

a. Untuk meningkatkan penyediaan perumahan yang mencukupi dan
memenuhi keperluan setiap lapisan penduduk serta meningkatkan pemilikan
rumah dan mengelakkan pertumbuhan setinggan;
b. Untuk menyediakan kemudahan sosial secara adil dan seimbang dan
kemudahan masyarakat yang mencukupi, berkualiti dan berteknologi terkini.
c. Untuk meningkatkan kualiti kehidupan masyarakat dan pembangunan yang
harmoni dengan persekitaran.
2-2
2.3 Parameter Pembangunan

2.3.1 Penduduk Dan Potensi Pembangunan Ekonomi
i.
Penduduk
Saiz penduduk Selangor pada tahun 2000 hampir mencecah 4.2 juta orang. Berbanding
bilangan penduduk 1991, ia telah merekodkan kadar pertumbuhan tertinggi di Malaysia
dengan 6.3% untuk jangka tahun 1991-2000. Selangor merupakan negeri tumpuan
penduduk Semenanjung Malaysia dengan kadar tumpuan 22.6% pada tahun 2000
berbanding negeri-negeri lain. Daripada unjuran yang dibuat dijangkakan Selangor akan
terus menjadi tumpuan penduduk sehingga tahun 2020 dengan saiz penduduk 7.3 juta
orang. Bagaimana pun terdapat ketidakseimbangan taburan penduduk di Negeri
Selangor. Sejumlah besar penduduk (68%) adalah tertumpu di kawasan Wilayah
Lembah Klang (WLK). Ini adalah disebabkan terdapatnya banyak prospek pembangunan
yang ditawarkan di WLK seperti peluang pekerjaan, pendidikan tinggi, perniagaan dan
pencapaian gaya hidup moden.
Pembentukan strategi pembangunan fizikal Selangor harus menekankan pendekatan
yang dapat mengagihkan penduduk ke luar WLK untuk mewujudkan pembangunan yang
seimbang di Negeri Selangor. Pada masa yang sama strategi pembangunan fizikal yang
dikemukakan mesti dapat memenuhi keperluan dan permintaan penduduk dari segi
ekonomi, kemasyarakatan dan kualiti kehidupan.
ii. Ekonomi
Pada tahun 2000, Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) Negeri Selangor telah
mencecah jumlah RM44.7 juta. Kira-kira 50% daripadanya adalah daripada Daerah
Petaling, menjadikan daerah tersebut sebagai penjana utama ekonomi Selangor, diikuti
oleh Daerah Hulu Langat dan Klang. Pada tempoh 1991 2000 pertumbuhan KDNK
negeri telah meningkat pada kadar 8.3% setahun. Ekonomi Selangor bergantung tinggi
kepada sektor sekunder terutamanya pembuatan.
Perkembangan dalam sektor
sekunder dijangka akan terus maju dengan adanya asas ekonomi yang kukuh dan
sokongan daripada sektor tertiari terutama pengangkutan dan perkhidmatan kewangan.
Bagaimana pun pendekatan perlu diambil untuk mengagihkan perkembangan industri
pembuatan terutama yang berasaskan hasil sektor primer ke daerah-daerah di luar WLK.
Ini adalah untuk memastikan WLK tidak mengalami tekanan pembangunan yang luar
kawalan sehingga menjejaskan kualiti kehidupan penduduk dan kualiti alam sekitar.
Pada masa yang sama ia bertujuan untuk meningkatkan tahap pencapaian ekonomi di
kawasan luar bandar.
iii. Tenaga Buruh dan Guna Tenaga
Saiz tenaga buruh pada tahun 2000 ialah 1.86 juta orang, dengan kadar penyertaan
tenaga buruh sebanyak 66.5%. Kadar penyertaan tenaga buruh yang tinggi adalah
daripada Daerah Petaling (68.3%), diikuti oleh Daerah Hulu Langat (68.5%), Sepang
(67.1%) dan Gombak (66.8%). Saiz tenaga buruh dijangka akan meningkat kepada 3.5.
juta orang pada 2020 dan kadar penyertaan kepada 74%.
2-3
Jumlah guna tenaga Negeri Selangor meningkat pada kadar purata 6.9% sepanjang
tempoh 1991 - 2000 dan mencapai kira-kira 1.6 juta orang pada tahun 2000.
Dianggarkan 57% daripada guna tenaga berada dalam sektor tertiari, sementara 38%
dan 5% masing-masing dalam sektor sekundar dan primer. Proses urbanisasi yang
pesat di Selangor telah menyebabkan struktur gunatenaga negeri tertumpu kepada
sektor tertiari. Dalam sektor tertiari, terdapat peningkatan dalam syer sektor
perdagangan borong dan runcit, restoran dan hotel, iaitu daripada 13.9% pada tahun
1991 kepada 16.1% pada tahun 2000. Peningkatan ini secara umum dihasilkan oleh
sektor runcit. Struktur guna tenaga semasa Selangor dijangkakan akan terus kekal
sehingga tahun 2020.
Dengan jangkaan saiz tenaga buruh yang besar, strategi pembangunan Negeri Selangor
mestilah dapat menampung permintaan guna tenaga sehingga tahun 2020 dan pada
masa yang sama mesti memastikan perkembangan ekonomi berlaku di kawasan luar
WLK.
iv. Struktur Pekerjaan
Struktur pekerjaan Negeri Selangor menunjukkan penumpuan kepada kategori
berkemahiran tinggi seperti kumpulan profesional dan teknikal, dan kumpulan
pengurusan dan pentadbiran. Penguasaan kedua-dua kemahiran ini menunjukkan
bahawa Selangor merupakan tumpuan tenaga buruh berkemahiran tinggi dan
sederhana. Ini memberi kelebihan kepada Selangor untuk memajukan ekonomi sektor
primer dengan menggunakan teknologi moden
v. Pendapatan Dan Kemiskinan
Pendapatan purata bulanan isi rumah di Negeri Selangor telah meningkat dari RM 3,162
sebulan pada tahun 1995 kepada RM 3,702 pada tahun 1999, dengan kadar peningkatan
tahunan sebanyak 4.0% setahun. Kadar kemiskinan di Negeri Selangor bagaimana pun
telah menurun kepada 2% pada tahun 1999 berbanding 2.2% pada tahun 1995. Dengan
mengambilkira kadar kemiskinan mutlak negara 0.5%, sasaran membasmi kemiskinan
dicapai oleh Negeri Selangor. Walau bagaimana pun, strategi pembangunan negeri
mesti terus meningkatkan pendapatan dan mengurangkan kadar kemiskinan isi rumah
agar taraf sosial masyarakat Selangor dapat dipertingkatkan.
Rajah 2.1 :Agihan Penduduk Dan KDNK Negeri Selangor, 2000
60
50
Peratus
40
30
20
Penduduk
10
KDNK
Daerah
2-4
2.3.2 Aset Dan Potensi Pembangunan Sektoral

Kajian sektor yang dijalankan telah mengenalpasti beberapa aset utama yang berupaya
menyumbang kepada penjanaan pembangunan Negeri Selangor. Aset-aset ini adalah
seperti berikut:i. Kesesuaian Tanah Untuk Pembangunan Masa Hadapan
Kajian sektor guna tanah telah mengenalpasti bahawa terdapat kira-kira 259,000 hektar
tanah yang sesuai untuk pembangunan perbandaran. Ia meliputi kira-kira 33% daripada
keluasan Negeri Selangor (rujuk Rajah 2.2). Analisis kesesuaian tanah ini telah
mengambilkira faktor kawasan tepubina dan pembangunan komited serta keperluan
pemuliharaan KSAS seperti kawasan hutan tadahan air, hutan perlindungan hidupan liar,
tanah bencah, kawasan tanah tinggi melebihi 100m dari aras laut dan badan air. Walau
bagaimanapun strategi pembangunan negeri harus menekankan pendekatan
penggunaan sumber tanah secara optimum dengan membangunkan jenis guna tanah
yang sesuai dengan lokasi dan selaras dengan kaedah pembangunan mampan.
ii. Tanah Pertanian Yang Sesuai
Walau pun Negeri Selangor mengalami pembangunan perbandaran yang pesat, namun
ia masih mempunyai kira-kira 237,000 hektar tanah yang diklasifikasikan sebagai tanah
subur yang sesuai untuk aktiviti pertanian (rujuk Rajah 2.3). Tanah pertanian yang subur
dan sesuai ini mesti diusahakan secara cekap dan berkesan bagi memantapkan lagi
pembangunan sektor pertanian dan industri hiliran yang berkaitan seperti industri
pengeluar makanan, perubatan dan pelancongan agro.
iii. Pembangunan Yang Telah Diluluskan (Komited)
Pembangunan yang telah ditetapkan (telah diluluskan) merupakan aset yang penting
kerana ia telah menyediakan kawasan-kawasan yang khusus untuk jenis pembangunan
yang dibenarkan. Di samping itu, ia dianggap satu kekuatan kepada pembangunan fizikal
kerana kesediaannya dari kemudahan infrastruktur dan kemudahan masyarakat. Seluas
36,592.52 hektar tanah telah ditetapkan bagi tujuan pelbagai pembangunan yang
majoritinya terdiri daripada pembangunan bercampur (80%).
iv. Rangkaian Perhubungan Darat Yang Menyeluruh
Lokasi Negeri Selangor adalah sangat strategik. Ianya terletak di dalam lingkungan
sistem perhubungan darat yang baik dan terancang seperti rangkaian jalan dan lebuh
raya, dan perkhidmatan keretapi darat (rujuk Rajah 2.4). Sistem perhubungan yang
lengkap dan menyeluruh ini dapat meningkatkan lagi kemudahsampaian dan pergerakan
barangan serta perkhidmatan di antara Negeri Selangor dengan negeri-negeri lain serta
di peringkat global.
v. Kemudahan Pengangkutan Bertaraf Dunia
Negeri Selangor mempunyai kelebihan dari segi sistem pengangkutan, kedua-dua
pelabuhan dan lapangan antarabangsa negara adalah terletak di Selangor. Kedua-dua
hub pengangkutan ini memainkan peranan penting dalam meningkatkan perhubungan
di peringkat negara mahu pun antarabangsa.
2-5
Peranan yang dimainkan oleh Pelabuhan Klang sebagai Shipping Hub di rantau Asia
Pasifik dan Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA) sebagai Pusat
Penerbangan Serantau merupakan satu kelebihan dalam mengukuh dan
mengembangkan lagi aktiviti ekonomi sedia ada termasuklah dalam sektor pelancongan
dan penjanaan peluang-peluang pekerjaan khususnya Negeri Selangor. Peranan dan
kepentingan Pelabuhan Klang dan KLIA dalam pembangunan Negeri Selangor adalah
seperti:
a. Pelabuhan Klang
Pelabuhan Klang merupakan pelabuhan utama untuk negara Malaysia;

Pelabuhan Klang terletak dalam sistem laluan pengangkutan maritim dunia dan
merupakan di antara 35 pelabuhan yang terpenting dalam dunia maritim;
Mengendalikan kedua-dua pengangkutan kargo dan kontena;
Pengendalian dijangka akan meningkat untuk jangkamasa panjang; dan
Peranan Pelabuhan Klang sebagai pelabuhan utama negara secara langsung
telah menyumbang kepada pembangunan ekonomi di Selangor dan sekaligus
menjadikan Selangor sebagai Pusat Perdagangan Utama di Malaysia.
b. Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA)
KLIA merupakan penghubung utama Malaysia dengan dunia luar melalui udara;
KLIA menyediakan peluang yang luas untuk perkembangan aktiviti-aktiviti
perdagangan dan perniagaan di peringkat antarabangsa dan juga tempatan;
KLIA merupakan `regional hub kepada kesemua perjalanan udara di peringkat
antarabangsa terutamanya di Wilayah Asia dan mampu menyaingi lapangan
terbang utama di Asia;dan
KLIA merupakan pencetus pembangunan di kawasan selatan Negeri Selangor
bersama-sama dengan pembangunan Koridor Raya Multimedia.
Pelabuhan Klang adalah merupakan shipping

hub di rantau Asia Pasifik.
KLIA adalah merupakan Pusat

Penerbangan Serantau
KLIA dan Pelabuhan Klang yang terletak di Negeri

Selangor adalah merupakan hub pengangkutan
yang memainkan peranan yang penting di dalam
meningkatkan perhubungan negara di peringkat
antarabangsa. Ini adalah merupakan satu kelebihan
bagi negeri ini di dalam mengukuh dan
mengembangkan lagi aktiviti ekonomi.
2-6
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 2.2 : KAWASAN YANG SESUAI UNTUK PEMBANGUNAN

0
10
20
Kilometers
UU
0
PERAK
Sg. Bernam
10
20
Kilometers
Sg. Lang
Rajah 2.2 Kawasan Yang Sesuai Untuk Pembangunan Perbandaran

PAHANG
Sabak
Sungai Besar
S AB AK B E R NAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
Lembah Beringin
K. Kubu Baru
Sg
.T
en
gi
H U L U S E L A N GOR
Sekinc han
Ras a
Batang Kali
KU ALA S E LANGOR
Buk it Beruntung
Hulu Yam Baru
Tanjong Karang
Sg
.S e
lan
gor
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
Serendah
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Rawang
Kg. Baru Ijok

Ass am J awaSg. Buloh
Kundang
GOM B A K
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
Batu Caves
Jeram
Hulu Kelang
T
LA
SE
Sg. Buloh
KA
LA
ME
Kapar
WPKL
Meru
P E T A L IN G
Klang
Shah Alam
Pulau Kelang
Hulu Langat
Petaling Jaya
Subang Jaya
Batu Sembilan
Cheras
KL ANG
Pulau Ketam
Ampang
H U L U L A N GA T
Serdang
Puchong
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
WPP
Pulau Indah
Sg
.L
an
ga
t

t
mu
Lu
lat
Se
Bangi
Pulau Carey
Tg Dua Belas
Olak Lempit
K U A L A L A N GA T
DAERAH
SABAK BERNAM
KUALA SELANGOR
KLANG
KUALA LANGAT
HULU SELANGOR
GOMBAK
PETALING
SEPANG
HULU LANGAT
NEGERI SELANGOR
LUAS
41,734.02
57,089.20
23,004.60
68,037.57
24,608.79
5,386.00
9,488.77
24,339.09
5,686.04
16.09
22.01
8.87
26.23
9.49
2.08
3.66
9.38
2.19
259,374.08
100.00
Semenyih
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
Sg. Manggis
Telok Datok
Banting
Beranang
Dengkil
Bkt Changgang
Salak
Morib
KLIA
S E P ANG
Batu Laut
Sepang
Tg Sepat
NEGERI
SEMBILAN
Sg Pelek
Sumber : Diubahsuai Daripada Laporan pemeriksaan RSN Selangor 2002.
PETUNJUK
Kesediaan tanah dan kesesuaian tanah untuk
pembangunan selepas dikeluarkan kawasan
kecerunan >25 darjah dan kawasan ketinggian
melebihi 100m
Sungai Utama
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
2-7
U
RAJAH 2.3 : TANAH SUBUR YANG SESUAI UNTUK AKTIVITI
PERTANIAN
0
10
20
RANCANGAN STRUKTUR
Kilometers
UU
0
PERAK
Sg. Lang
10
20
Kilometers
Sabak 2.3 : Tanah Yang Subur Sesuai Untuk Aktiviti Pertanian (Tanah Pertanian Kelas 2
Rajah
PAHANG
dan 3
Sungai Bes ar
SABAK BERNAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
K. Kubu Baru
Lembah Beringin
HULU SELANGOR
Sek inc han
Ras a
Batang Kali
Buk it Beruntung
Hulu Yam Baru
Tanjong Karang
KUALA SELANGOR
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
Serendah
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
Rawang
Ass am J awa
Kundang
GOMBAK
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
SE
Batu Caves
Jeram
Hulu Kelang
T
LA
Sg. Buloh
L
ME
WPKL
Kapar
Meru
Ampang
PETALING
A
AK
Hulu Langat
Petaling J aya
KLANG
Shah Alam
Klang
Subang J aya
Batu Sembilan
Cheras
Pulau Ketam
Puc hong
Pulau Kelang
Serdang
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
WPP
Pulau Indah
Cyberjaya
Semenyih
Bandar Baru Bangi
Bangi
Beranang
Dengkil
Olak Lempit
Sg. Manggis
Bkt Changgang
Telok Datok
Tg Dua Belas
Pulau Carey
KUALA LANGAT
Banting
Salak
Morib
KLIA
SEPANG
Batu Laut
Sepang
Tg Sepat
Sg Pelek
NEGERI
SEMBILAN
Nota : Negeri Selangor Tidak Mempunyai Tanah Pertanian Kelas 1.

Sumber : Diubahsuai Daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002.
PETUNJUK
Tanah Pertanian Kelas 2
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
2-8
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 2.4 : RANGKAIAN PERHUBUNGAN DARAT SEDIA ADA

U
PERAK
10
20
Ke Ipoh
Kilometers
Rajah 2.4 : Rangkaian Perhubungan Darat Sedia Ada

B55
B46
B53
B51
B44
Ke B
Sabak
B55
ukit Fr
aser
KE TAP AH/IPOH
Sg. Lang
B44
PAHANG
B53
Sungai Besar
B74
B44
SABAK BERNAM
!
!
!
!
!
!
!
!
!
55
Kelumpang
Kelumpang
Kg. Simpang Lima
E1
1
!
!
!
!
Kerling
!
!
!
!
!
Kerling
B78
!
!
!
!
!
!
!
!
!
K. Kubu Baru
Kuala Kubu Bharu
Lembah Beringin
E1
B65
B110
Sekinc han
B47
B43
Ras a
KUALA SELANGOR
B41
HULU SELANGOR
B45
Batang Kali
B 112
B113
!
!
!
!
!
!
!
!
!Batang Kali
B39
B33
Tanjong Karang
B42
B66
Hulu Yam Baru
Bukit Beruntung
B74
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
5
B37
!
!
!
!
!
!
!
!
!Serendah
B56
B33
B57
Serendah
B27
Ke
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
B77
54
Rawang
B57
!
!
!
!
!
!
!
!
Rawang 1
!
B29
Kundang
E1
Asam Jawa
E8
GOMBAK
Kuang!
!
!
!
!
!
!
!
Kuala Sg. Buloh
Selayang68Baru
Batu Caves
Kuang
B25
B104
T
LA
SE
Jeram
+
+Sentul Timur
!
!
!
!
!
!
!
!
Putra !
Jalan Pahang
!
!
!
!
!
!
!
!
Bank Negara
!
E1
KA
LA
ME
PETALING
Kapar
B2
Meru
B1
KLANG
E1
Shah Alam
Hulu Kelang
Segambut
Sg. Buloh
B1
(
(Terminal Putra
!Sentul
!
!
!
!
!
!
!
!
WPKL
!
!
!
!
Sg.
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
! Buloh
!
!
54
B103
Subang Jaya
Batu Tiga
!
!
!
!
!
!
!
!
!
2
Padang Jawa
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Klang !
!
!
!
!
!
! !
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Shah
Alam
!
!
!
!
!
!
!
Teluk Pulai ! ! !
!
!
!
!
Bukit Badak
!
FR 20
E6
Klang
!
!
!
!
!
!
!
B3
Kg. Raja Uda !
!2
!
!
!
!
!
!
!
!
Jalan Kastam
B12
!
!
!
! !
!
!
!
Pelabuhan Klang !
!
B10
Pulau Ketam
tan
an
Ku
B19
!
!
!
!
+
!
!
!
!
Kuala Lumpur
+
Ampang
!
Ampang
!
!
!
!
B31
!
!
!
!
B52
Bandar
Tasik
Selatan
!
!
!
!
!
KL Central
!
!
!
!
!
B36
(
(Kelana Jaya
!
!
!
!
!
!
!
!
Angkasapuri
2!
Petaling Jaya
!
!
!
!
!
!
!
!
!Pantai Dalam
Hulu Langat
E11
!
!
!
!
!
!
!
Seri Setia!
Jalan Templer
Setia Jaya !
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Kg. Datok Harun
!
!
!
!
! !
! !
!!
B19
Kg. Pasir
+
Batu Sembilan
E5 +Sri Petaling
Subang Jaya
E7
Cheras
E5
Serdang
HULU LANGAT
Puchong
B16
Kajang
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
E9
Pelabuhan Klang
Kajang
B10
E26
B148
E5
Pulau Indah
B18
WPP
Pulau Carey
B15
B18
B58
B59
B24
Beranang
!
!
!
!
!
!
!
Salak Selatan
!
E6
B18
Bkt Changgang
B20 Bandar Baru Salak Tinggi
ban
erem
Sg. Manggis
Telok Datok
B18
Dengkil
Ke S
B15
Tg Dua Belas
Olak Lempit
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Bangi
Bangi
i/
Ke B. B. Nila
Seremban
KUALA LANGATB124
!
!
!
!
!
!
!
!
!
Bandar B17
Baru Bangi
E6
B60
Semenyih
B34
UKM
FR 1
Cyberjaya
B3
B20
Banting
Salak
Morib B121
KLIA
B48
!
!
!
!
!
!
!
!
Seremban
!
SEPANG
Sepang
K
e
P
Tg Sepat
tD
or
ic
Sg Pelek
on
ks
NEGERI
SEMBILAN
Sumber: Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002.
PETUNJUK
PETUNJUK
STESEN
Lebuh Ray a
Laluan Persekutuan
E28
!
!
!
!
!
!
Lapangan Terbang
Keretapi (KTMB)
ERL
!
!
!
!
!
!
!
Stesen Komuter
Komuter
Monorail
(
(
Stesen Putra
Pelabuhan
Laluan Negeri
LRT - STAR
+
+
Stesen LRT
Sempadan Daerah
Nombor Laluan
LRT - PUTRA
"
"
"
"
"
"
"
Cadangan Stesen Transit
Sempadan Negeri
2-9
vi. Pelancongan
Sektor pelancongan merupakan industri perkhidmatan yang berpotensi dan perlu diberi
keutamaan oleh Kerajaan Negeri Selangor dalam usaha meningkatkan perkembangan
ekonominya. Kewujudan produk-produk pelancongan yang bertaraf nasional dan
lokasinya yang strategik, memberikan Negeri Selangor kelebihan dari segi
perkembangan industri pelancongan. Kajian RSN Selangor telah mengenalpasti tiga
sumber utama pelancongan yang berpotensi dibangunkan iaitu pelancongan berasaskan
tarikan sumber semulajadi, warisan sejarah dan pelancongan rekreasi (rujuk Rajah 2.5).
Sumber-sumber ini merupakan aset yang boleh dieksploitasikan secara inovatif dan
pada masa yang sama aspek pengekalan, pemeliharaan dan pengurusan sumber
warisan dan budaya perlu diberikan penekanan khusus untuk memastikan sektor
pelancongan berupaya memberi pulangan yang sewajarnya kepada ekonomi dan
memastikan pengekalan imej Negeri Selangor.
vii. Pembangunan Teknologi Maklumat
Sebahagian besar Negeri Selangor adalah terletak dalam Koridor Raya Multimedia. Ini
membolehkan Negeri Selangor menerima impak pembangunan teknologi maklumat
secara terus. Oleh itu, Negeri Selangor perlu mengeksploitasi sepenuhnya peluang ini
dengan menggalakkan pembangunan ekonomi dan infrastruktur yang berasaskan
komunikasi dan teknologi maklumat.
2-10
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 2.5 : PRODUK PELANCONGAN DI NEGERI SELANGOR

UU
PERAK
00
10
10
20
20
Kilometers
Kilometers
311111
3
PAHANG
4
4222222
j33333
j
3
3
3
3
4
444
4
SABAK BERNAM
Sabak Bernam
1. Pusat Rekreasi Bagan Nakhoda
2. Pusat Pemerhatian Burung, Sg. Burung
3. 'Homestay' Kg. Sg. Dorani
4. Pusat Konservasi Badak, Sg. Dusung
j
j
10
10
10
10
10
10
Kuala Selangor
5. Pantai Remis
6. Taman Alam
7. Bukit Melawati
8. Kelip- Kelip Bukit Belimbing
9. Kelip- Kelip Kg Kuantan
455555
4
4999
4
9
777
7
7j
7
j
4666
4
66
15
15
4GOMBAK
15
15
15 4
20
20
20
20
4 17
4
17
17 20
4
4
Kuala Langat
42. Pulau Carey
43. Makam Jugra
44. Istana Bandar
45. Masjid Sultan Alauddin
46. Pantai Morib
47. Bukit Cheeding
16
16
16
16
16
4
4
18
18
18
18
18
22
22
22
22
22
j
j
23
23
23
23
323
3
21
21
21
21
21
21
419
4
19
19
19
19
j
j
58
58
58
58
58
58
4
4
57
57
57
57
57
PETALING
38
38
38
38
36
36
36
36
36 38
j
j39
j
j
j
j
39
39
3
3
3
3
33
33
33
33
j
j
j
j33
j
j
j
j
28
28
37
37
28
37
28
28
37
37
3 37
3
j
j
j
j
31
31
31
31
31
30
30
30
30
30
4
4
Pulau Ketam
25
25
25
25
25
Pulau Tengah
26
26
26
26
26
43
4
3
32
29
29
32
29
32
32
29
29 32
4
4
4
4
37
37
37
37
337
3
456
4
56
56
56
56
54
54
54
54
54
40
40
40
40
340
3
3
3
34
34
34
34
34
41
41
41
41
41
59
59
59
59
59
59
4
44
4
60
60
60
60
60
60
24
24
24
24
24
24
WPKL
4
4
55
55
55
55
4
4 55
HULU LANGAT
4
453
53
53
53
53
53
27
27
27
27
27
Pulau Indah
48
48
48
48
48
49
49
49
49
49
49
42
42
42
42
42
42
Petaling
35. Taman Pertanian Malaysia
36. Muzium Sultan Alam Shah
37. Wetworld Waterpark
38. Galeri Shah Alam
39. Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah
40. Taman Tema Sunway Lagoon
41. Mines Wonderland
4
4
4
4
4
4
14
14
14
14
14
KLANG
Klang
25. Pulau Ketam
26. Tanjung Harapan
27. Pelabuhan Klang
28. Kota Raja Mahadi
29. Istana Alam Shah
30. Gedung Raja Abdullah
31. Stesen Keretapi Klang
32. Makam DiRaja
33. Masjid Sultan Sulaiman
34. Tugu Keris
12
12
12
12
12
4
4
13
13
13
13
13
13
j
j
4
4
KA
LA
ME
Gombak
14. Tasik Biru Kundang
15. Hutan Rekreasi Kanching
16. Taman Rimba Komanwel
17. Taman Rimba Templer
18. Kolam Air Panas, Selayang
19. Taman Rekreasi FRIM
20. Empangan Batu
21. Batu Caves
22. Muzium Orang Asli
23. Zoo Negara
24. Taman Rimba Ampang
11
11
11
11
11
4
4
8
88
88
8
T
LA
SE
Hulu Selangor
10. Kuala Kubu Bharu
11. Sg. Sendat
12. Hulu Yam Woods
13. Telaga Tujuh
HULU SELANGOR
KUALA SELANGOR
Sepang
48. Wetland
49. Litar F1 Sepang
50. KLIA
51. Banghuris
52. Pantai Bagan Lalang
4
4
44
44
j 44
j
j45
j
j
j
jj
45
45
45
45
WPP
4
4
43
43
43
43
43
43
KUALA LANGAT
46
46
46
46
446
4
Hulu Langat
53. Hutan Rekreasi Sg. Batangsi
54. Hutan Rekreasi Sg Tekala
55. Empangan Semenyih
56. Hutan Rekreasi Sg. Congkak
57. Kolam Air Panas Dusun Tua
58. Hutan Rekreasi Sg Gabai
59. Hutan Rekreasi Sg. Pangsoon
60. Kawasan Rekreasi Gunung Nuang
49
49
349
3
49
49
NEGERI
SEMBILAN
350
3
50
50
50
50
50
SEPANG
51
51
51
51
51
j
j
52
52
52
52
52
4
4
Sumber : Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002.
PETUNJUK
3
3
Pelancongan Rekreasi
Hutan Darat
4
4
Tarikan Semulajadi
Hutan Tanah Bencah
j
j
Warisan Sejarah / Buday a
Sungai
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
2-11
2.4 Pembangunan Masa Hadapan

2.4.1 Pembangunan Guna Tanah
Pembangunan perbandaran yang pesat di Negeri Selangor telah mengakibatkan
perubahan guna tanah yang begitu ketara. Dalam tempoh 1991-2002 guna tanah tepu
bina Selangor telah bertambah daripada keluasan 33,680 hektar kepada lebih kurang
127,591 hektar (rujuk Jadual 2.1 dan Rajah 2.6). Walaupun pembangunan perbandaran
adalah sesuatu perkara yang positif namun proses perbandaran harus dipastikan tidak
menjejaskan kualiti kehidupan masyarakat dan juga kualiti alam sekitar.
Sepertimana yang ditunjukkan dalam Jadual 2.2, Negeri Selangor memerlukan lebih
kurang 43,872 hektar tanah untuk tujuan pembangunan sehingga tahun 2020. Unjuran ini
memberi cabaran kepada Negeri Selangor untuk memastikan pembangunan guna tanah
masa depan tidak melebihi keperluan yang diunjurkan. Selain itu, pemeliharaan KSAS
juga diberi pemerhatian yang khusus supaya tiada sebarang pembangunan perbandaran
berlaku ke atasnya bagi memastikan Negeri Selangor dapat menghasilkan corak
pembangunan guna tanah mampan dalam tempoh perancangan RSN.
Antara KSAS yang dikenalpasti adalah:i. Kawasan tanah tinggi dan lereng bukit yang bercerun curam;
ii. Kawasan mudah banjir;
iii. Kawasan rizab sungai;
iv. Kawasan tadahan air, takat pengambilan air atau empangan; dan
v. Kawasan tanah bencah.
Jadual 2.1: Perubahan Guna Tanah Tepu Bina Tahun 1991 Dan 2002 Mengikut Daerah
Keluasan
Daerah
Guna Tanah Tepu bina

(hektar)
1991
2002
Perubahan
Keluasan
(hektar)
(+)
% Perubahan
Keluasan
(+)
% Guna tanah
Tepu bina
2002
Gombak
6,591
14,060
7,469
7.95
11.01
Klang
7,901
18,329
10,428
11.10
14.40
Kuala Langat
893
7,418
6,525
6.94
5.81
Kuala Selangor
598
4,647
4,049
4.31
3.64
14,304
33,861
19,557
20.82
26.53
Sabak Bernam
475
1,703
1,228
1.31
1.33
Sepang
744
22,885
22,141
23.60
17.93
Hulu Langat
893
7,418
6,525
6.94
5.81
1,281
17,270
15,989
17.03
13.53
33,680
127,591
93,911
100.00
100.0
Petaling
Hulu Selangor
Selangor
Sumber : Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002
2-12
RAJAH 2.6 : PERUBAHAN KAWASAN TEPUBINA DI ANTARA TAHUN

1991 DAN 2002
RANCANGAN STRUKTUR
UU
PERAK
00
10
10
20
20
Kilometers
Kilometers
Sg. Lang
PAHANG
Sabak
Sungai Besar
SABAK BERNAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
Lembah Beringin
K. Kubu Baru
HULU SELANGOR
Sekinchan
Rasa
Batang Kali
Bukit Beruntung
Hulu Yam Baru
Tanjong Karang
KUALA SELANGOR
T
LA
SE
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
Serendah
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
KA
LA
ME
Assam Jawa
Rawang
Kundang
GOMBAK
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
Batu Caves
Jeram
Hulu Kelang
Sg. Buloh
WPKL
Ampang
Kapar
Meru
PETALING
Hulu Langat
Petaling Jaya
Shah Alam Subang Jaya
Klang
Pulau Ketam
Cheras
KLANG
Pulau Kelang
Batu Sembilan
Serdang
Puchong
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
Pulau Indah
Cyberjaya
Semenyih
Bandar Baru Bangi
WPP
Bangi
Pulau Carey
Tg Dua Belas
KUALA LANGAT
Beranang
Dengkil
Olak Lempit
Sg. Manggis
Bkt Changgang
Telok Datok
Banting
Salak
Morib
KAWASAN
GUNATANAH
TEPUBINA
(HEKTAR)
KAWASAN GUNATANAH
TEPUBINA
(HEKTAR)
1991
1991
41,511.34
33,680
2002
2002
141,745.46
127,591
93,911
SEPANG
Batu Laut
PERUBAHAN
KELUASAN KPPTKPPT
PERUBAHAN
KELUASAN
100,234.12
KLIA
11.8%
NEGERI
SEMBILAN
Sepang
Tg Sepat
Sg Pelek
25.35 %
PETUNJUK
Kawasan Tepubina Sebelum 1991
Sempadan Daerah
Kawasan Tepubina 1991 - 2002
Sempadan Negeri
2-13
Rajah 2.7 : Peratusan Kawasan Tepubina Mengikut Daerah, 2002

23.9
25
20
16.1
15.2
15
12.9
12.2
9.9
%
10
5.2
5
3.3
1.2
0
1
Daerah
Nota : 1 : Sabak Bernam, 2 : Hulu Selangor, 3 : Kuala Selangor, 4 : Gombak, 5 : Petaling,
6 : Klang, 7 : Hulu Langat, 8 : Kuala Langat, 9 : Sepang
Jadual 2.2 : Unjuran Keperluan Tanah Untuk Pembangunan, 2005 - 2020

Tahun
Jenis
Pembangunan
Perumahan
Keluasan (Hektar)
2005
2010
2015
2020
11,091
14,459
17,938
21,414
Perindustrian
1,807
1,812
3,920
4,485
Kemudahan
Masyarakat
2,069
4,192
6,342
11,567
Kawasan Lapang
(Rekreasi)
4,284
5,120
5,932
6,406
19,251
25,583
34,132
43,872
Jumlah (kumulatif)
Sumber: Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2020
Walaupun pembangunan telah berjaya diagihkan ke luar Wilayah Lembah Klang dalam
tempoh 1991-2002, tetapi keseimbangan pembangunan di antara daerah-daerah dalam
Wilayah Lembah Klang dan di luar Wilayah Lembah Klang belum tercapai. Daerahdaerah seperti Sabak Bernam, Kuala Selangor dan Kuala Langat masih jauh ketinggalan
dalam arus pembangunan berbanding daerah-daerah seperti Petaling, Klang, Gombak
dan Hulu Langat. Oleh itu, Selangor menghadapi cabaran untuk mengagihkan
pembangunan ke daerah-daerah kurang membangun agar daerah-daerah ini akan dapat
membangun bersama-sama dengan daerah-daerah lain di Wilayah Lembah Klang.
Pemangkin pembangunan perlu diagihkan dengan seimbang ke seluruh Negeri Selangor untuk
mencapai matlamat pembangunan RSN Selangor.
2-14
2.4.2
Pembangunan Ekonomi
Unjuran KDNK Negeri Selangor memberi cabaran hebat kepada Negeri Selangor di
mana pembangunan fizikal yang dirancang mesti menyokong pembangunan ekonomi
agar unjuran (rujuk Jadual 2.3) dan Kadar Purata Pertumbuhan Tahunan (KPPT) untuk
setiap sektor (rujuk Jadual 2.4) dapat dicapai. Pengukuhan infrastruktur pembangunan
mesti dirancang terutama untuk pembangunan sektor ekonomi sekunder dan tertiari.
Penekanan akan diberi kepada pembangunan infrastruktur dalam daerah-daerah di luar
Wilayah Lembah Klang untuk menggalakkan pembangunan ekonomi dan memastikan
pertumbuhan KDNK di daerah-daerah tersebut akan mencapai unjuran seperti yang
ditunjuk dalam Jadual 2.5.
Jadual 2.3: Unjuran Keluaran Dalam Negeri Kasar Bagi Negeri Selangor, 2000 2020 Pada
Harga Tetap Tahun 1987 (RM Juta)
Tahun
Unjuran Ekonomi (RM)
2000
2005
2010
2015
2020
Sektor
Primer
1,509
1,704
1,614
1,670
1,820
Pertanian, Perhutanan,
1,038
1,144
1,276
1,350
1,500
Penternakan & Perikanan
Perlombongan & Kuari
471
560
338
320
320
Sekunder
27,880
43,175
61,309
85,935
119,520
Pembuatan
26,643
41,326
58,661
82,151
114,178
Pembinaan
Tertiari
Perdagangan Borong &
Runcit, Hotel & Restoran
Pengangkutan & Lebuh
raya
Kewangan
Perkhidmatan Kerajaan
1,237
17,325
1,849
22,795
2,648
35,518
3,784
53,234
5,342
77,995
3,503
4,650
6,676
9,584
14,130
5,155
6,838
10,125
14,077
20,410
3,127
2,823
4,149
3,738
6,464
5,860
9,945
8,611
14,665
12,698
Perkhidmatan Lain
KDNK (harga pasaran)
Tolak Bayar Khidmat Bank
dan Cukai Import
KDNK (harga pasaran)
2,717
46,714
3,420
67,674
6,393
98,441
11,017
140,839
16,092
199,335
2,006
2,931
4,563
6,065
8,583
44,708
64,743
93,878
134,774
190,752
Sumber: i. Unit Perancang Ekonomi bagi tahun 2000-2010

ii. Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002
Jadual 2.4: Kadar Purata Pertumbuhan Tahunan (KPPT), 2000-2020

KPPT (%)
KPPT
Sektor
2000-2005
2005-2010
2010-2015
2015-2020
2000-2020
Primer
2.5
-1.1
0.7
1.7
0.9
Sekunder
9.1
7.3
7.0
6.8
7.5
Tertiari
5.6
9.3
8.4
7.9
7.8
Sumber: i. Unit Perancang Ekonomi bagi tahun 2000-2010

ii. Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002
2-15
Penekanan perlu diberikan ke atas pembangunan sumber manusia, infrastruktur dan memupuk
kerjasama merentasi sempadan untuk memastikan pembangunan mampan.
Jadual 2.5: Unjuran Keluaran Dalam Negeri Kasar Bagi Negeri Selangor Mengikut Sektor
Ekonomi Dan Daerah, 2020, Pada Harga Tetap Tahun 1987 (RM Juta)
Daerah
Sektor
Gombak Klang
Kuala Kuala
Sabak
Hulu
Hulu
Petaling
Sepang
Langat Selangor
Bernam
Langat Selangor
Primer
86
40
480
352
256
400
30
24
152
Pertanian,
Perhutanan,
Penternakan &
Perikanan
80
40
400
350
30
400
30
20
150
80
226
Perlombongan &
Kuari
Sekunder
6,699
14,945
3,587
1,217
71,864
1,094
3,955
15,131
727
Pembuatan
6,379
14,341
3,376
1,109
69,587
850
3,500
14,333
497
Pembinaan
320
604
211
108
2,277
244
455
798
230
10,162
10,425
2,138
1,715
25,557
2,900
5,782
17,598
2,019
Perdagangan
Borong & Runcit,
Hotel & Restoran
1,992
1,700
443
410
4,200
877
750
3,943
462
Pengangkutan &
Lebuh raya
2,487
3,810
870
549
5,270
507
2,050
3,656
662
Kewangan
2,285
1,202
105
110
5,857
184
472
4,500
98
Perkhidmatan
Kerajaan
1,916
1,613
480
394
4,295
922
410
2,587
404
Perkhidmatan Lain
1,482
2,100
240
252
5,935
410
2,100
2,912
393
16,947
25,410
6,205
3,284
97,677
4,394
9,767
32,753
2,898
8.5
12.7
3.1
1.6
49.0
2.2
4.9
16.4
1.5
Tertiari
KDNK (harga
pasaran)
% Syer
2-16
Penduduk yang ramai merupakan salah satu aset pembangunan kepada ekonomi
tempatan. Unjuran penduduk Negeri Selangor (rujuk Jadual 2.6) menunjukkan Negeri
Selangor akan mencapai penduduk seramai 7.4 juta orang pada tahun 2020.
Peningkatan penduduk ini adalah bersandarkan kepada senario pembangunan ekonomi
yang baik. Bagaimanapun, agihan taburan penduduk harus dirancang dengan baik agar
penduduk tidak hanya tertumpu kawasan Wilayah Lembah Klang malah diagihkan
dengan seimbang ke seluruh Negeri Selangor (rujuk Rajah 2.8).
Jadual 2.6: Unjuran Penduduk Mengikut Daerah Di Negeri Selangor, 2000 - 2020
Unjuran Pertumbuhan Penduduk (000)
Tahun
Daerah
2000
2005
2010
2015
2020
Gombak
569,081
697,170
829,740
869,500
884,000
Klang
681,724
811,330
980,020
1,189,950
1,407,650
Kuala Langat
204,255
235,200
271,360
338,250
403,120
Kuala Selangor
170,198
209,260
272,980
365,680
430,780
1,254,846
1,523,070
1,765,720
1,961,900
1,999,860
Sabak Bernam
119,535
134,770
157,210
186,270
219,040
Sepang
115,625
155,120
213,770
315,540
363,780
Hulu Langat
915,677
1,133,240
1,207,000
1,320,100
1,334,070
Hulu Selangor
157,935
198,270
270,550
306,840
326,730
4,188,876
5,097,430
5,968,350
6,854,030
7,369,030
Petaling
Selangor
Cabaran Negeri Selangor dalam isu kependudukan adalah bagaimana merangsang

pembangunan ekonomi di luar kawasan Wilayah Lembah Klang supaya penduduk Negeri
Selangor dapat diagihkan ke kawasan tersebut. Cabaran seterusnya adalah untuk
memastikan agar pembangunan ekonomi dapat menampung permintaan terhadap
peluang pekerjaan (rujuk Rajah 2.9) serta mewujudkan persekitaran hidup dan kerja yang
berkualiti selaras dengan pertambahan penduduk.
Jadual 2.7 : Unjuran Penduduk Bandar dan Luar Bandar Di Negeri Selangor, 2000 - 2020
2000
Negeri
Selangor
2005
Bandar
Luar
Bandar
Jumlah
Penduduk
(000)
3,667.50
Peratus (%)
87.55%
2010
Bandar
Luar
Bandar
521.40
4,699.00
12.45%
92.70%
2015
Bandar
Luar
Bandar
370.00
5,252.40
7.30%
93.13%
2020
Bandar
Luar
Bandar
Bandar
Luar
Bandar
387.40
5,871.10
403.80
6,562.60
418.90
6.87%
93.56%
6.44%
94.00%
6.00%
Sumber : Laporan Teknikal Rancangan Fizikal Negara, 2001
Kadar perbandaran Negeri Selangor 87.55% pada tahun 2000 dan dijangka akan terus
meningkat kepada 94% pada tahun 2020.
2-17
Rajah 2.8: Taburan 7.4 Juta Penduduk Negeri Selangor Mengikut Daerah Pada Tahun
2020
Kua l a La nga t
5%
Kua l a Sel a ngor
6%
Kl a ng
19%
Gomba k
12%
Peta l i ng
28%
Hul u Sel a ngor

4%
Sa ba k Berna m
3%
Hul u La nga t
18%
Sepa ng
5%
Rajah 2.9: Taburan Dan Pecahan Gunatenaga Mengikut Industri Asal Pada Tahun 2020
Hulu Selangor
Hulu Langat
Daerah
Sepang
SabakBernam
Petaling
Kuala Selangor
Tertiari
Kuala Langat
Sekunder
Klang
Gombak
Primer
0
100
Daerah Gombak
200
300
400
500
600
700
800
Kuala
Kuala
Sabak
Petaling
Langat Selangor
Bernam
Klang
900
Sepang
Hulu
Hulu
Langat Selangor
Sektor
% '000 %
Tertiari
67.4 279
'000
% '000 % '000 % '000 % '000 % '000 % '000 % '000
50.2
335
49.3
93
56.4 117
58.0 507
62.9
63
58.7 172 63.6 319
59
80
Sekunder 32.2 133 49.5
330
45.7
86
33.4
70
42.0 367
19.5
20
40.9 120 35.4 177
29
39
5.0
10.5
22
17.5
18
12.0
16
Primer
0.4
0.3
Jumlah
100 413
100
667
100 188
100 210
100 875
100 100
0.3
1 1.0
100 293 100 501
100 135
2-18
Perindustrian merupakan tunggak utama ekonomi Negeri Selangor. Oleh itu,

pembangunan perindustrian akan ditekankan dalam pembangunan ekonomi Negeri
Selangor pada masa hadapan. Jadual 2.7 menunjukkan unjuran keluasan tanah yang
diperlukan untuk menampung pembangunan perindustrian di Selangor. Cabaran
Selangor adalah untuk memastikan penyediaan tanah dan ruang lantai perindustrian
mengikut agihan yang telah dibuat dan setiap ruang lantai dapat dimanfaatkan untuk
pembangunan aktiviti perindustrian terutamanya di Daerah Sabak Bernam, Kuala
Selangor, Sepang dan Kuala Langat.
Premis perindustrian perlu mewujudkan persekitaran kerja yang berkualiti untuk pekerja dan tidak
meninggalkan kesan pencemaran terhadap alam sekitar.
Jadual 2.8: Unjuran Keperluan Tanah Perindustrian Mengikut Daerah Di

Negeri Selangor, 2005-2020.
Keluasan (Hektar)
Tahun
Daerah
2005
2010
2015
2020
Gombak
1,397
1,770
1,962
2,070
Klang
2,279
3,053
4,105
5,370
Kuala Langat
712
961
1,401
1,952
Kuala Selangor
649
983
1,529
2,170
2,939
3,934
4,682
5,441
Sabak Bernam
285
379
514
690
Sepang
328
546
1,582
2,059
1,697
2,151
2,583
3,090
414
673
909
1,152
10,770
14,450
19,267
23,994
Petaling
Hulu Langat
Hulu Selangor
Selangor
2-19
Perniagaan merupakan sektor ekonomi tertiari bagi Negeri Selangor.

Seperti penyediaan ruang lantai untuk perindustrian, penyediaan ruang
lantai perniagaan juga mesti mengikut keperluan untuk mengelakkan
pembaziran ruang dan sumber kewangan. Jadual 2.8 menunjukkan
unjuran keperluan ruang lantai perniagaan sehingga tahun 2020.
Cabaran Selangor adalah untuk memastikan penyediaan ruang lantai
perniagaan tidak melebihi daripada keperluan yang diunjurkan.
Kawasan perdagangan mesti dilengkapi oleh pelbagai kemudahan untuk memberi keselesaan yang
maksimum kepada pelbagai golongan masyarakat.
Jadual 2.9: Unjuran Keperluan Ruang Lantai Perniagaan, 2005-2020

Keluasan (meter persegi)
Tahun
Daerah
2005
2010
2015
2020
Gombak
1,621,390
1,907,269
2,269,072
2,724,810
Klang
3,610,970
4,238,269
5,125,027
6,052,141
Kuala Langat
497,466
598,829
746,700
915,795
Kuala Selangor
435,688
513,857
640,393
752,865
8,828,123
10,707,934
12,049,560
13,443,309
184,667
220,871
277,312
337,015
Sepang
1,467,797
2,057,804
2,572,529
3,208,545
Hulu Langat
5,138,252
6,510,664
8,198,139
10,212,585
473,479
610,399
807,603
1,045,724
22,257,832
27,365,896
32,686,335
38,692,789
Petaling
Sabak Bernam
Hulu Selangor
Selangor
2-20
Pelancongan merupakan sumber ekonomi yang penting untuk Negeri Selangor.

Unjuran kedatangan pelancong dalam Jadual 2.9 menunjukkan bahawa bilangan
pelancong dapat mencapai 20 juta orang pada tahun 2020. Bilangan pelancong yang
ramai ini memerlukan sokongan kemudahan seperti bilik penginapan, restoran,
pengangkutan dan perkhidmatan perjalanan.
Selain itu, produk-produk pelancongan juga perlu dibangunkan bersama dengan
pertambahan pelancong agar mereka dapat menikmati kepuasan dan memperoleh
pengalaman percutian yang sepenuhnya. Senario ini memberikan cabaran kepada
Negeri Selangor agar mengemukakan perancangan pembangunan fizikal yang dapat
menyokong perkembangan sektor pelancongan.
Jadual 2.10: Unjuran Kedatangan Pelancong Mengikut Senario Tahun, 2005-2020
Bilangan Pelancong (Orang)
Tahun
2005
2010
2015
2020
KPPT
(%)
Tinggi
5,695,138
8,762,676
13,482,463
20,744,441
9%
Sederhana
4,953,374
6,628,731
8,870,738
11,871,048
6%
Rendah
4,290,994
4,974,438
5,766,737
6,685,229
3%
Senario
Pembangunan industri pelancongan yang berjaya melalui kemudahan dan aktiviti pelancongan yang
terancang dapat mempelbagaikan aktiviti ekonomi bagi Negeri Selangor.
2-21
Pertanian masih dianggap sebagai aktiviti yang penting dalam pembangunan ekonomi
Negeri Selangor. Bagi memastikan aktiviti pertanian tidak dipinggirkan dalam arus
pembangunan, Negeri Selangor menghadapi cabaran yang besar dalam memastikan
kawasan-kawasan berpotensi untuk pertanian tidak digunakan untuk tujuan guna tanah
yang lain. Selain itu Selangor juga harus memastikan pelaksanaan aktiviti pertanian
seperti penanaman dan penternakan tidak menghasilkan bahan pencemar yang akan
mengakibatkan kemerosotan persekitaran terutamanya kualiti badan air (rujuk Jadual
2.10).
Jadual 2.11: Unjuran Keluasan Kawasan Pertanian Mengikut Daerah Di Negeri
Selangor, 2005 - 2020
Keluasan (Hektar)
Tahun
Daerah
Gombak
2005
2010
2015
2020
8,767
7,890
7,201
7,100
Klang
16,956
16,110
15,511
15,300
Kuala Langat
69,335
65,870
63,048
62,580
Kuala Selangor
57,574
56,400
55,442
55,270
533
510
502
500
42,090
41,250
40,593
40,430
Sepang
4,420
4,200
4,054
4,000
Hulu Langat
3,018
2,870
2,761
2,730
34,290
33,600
33,061
32,930
236,983
228,700
222,195
220,840
Petaling
Sabak Bernam
Hulu Selangor
Selangor
Hasil keluaran industri tani di Negeri Selangor.
2-22
2.4.3 Pembangunan Sosial

Penyediaan rumah yang mampu dimiliki dan persekitaran hidup yang berkualiti
merupakan cabaran utama dalam pembangunan sosial bagi Negeri Selangor.
Pertambahan bilangan penduduk selain memberikan cabaran ekonomi dari segi
penyediaan pekerjaan, juga memberikan cabaran dalam penyediaan kemudahan sosial
yang berkualiti. Kemudahan sosial yang asas ialah perumahan. Dengan bertambahnya
penduduk, keperluan untuk perumahan akan turut meningkat. Jadual 2.11 memaparkan
bilangan keperluan perumahan yang harus disediakan untuk Negeri Selangor. Cabaran
yang harus dihadapi dalam penyediaan perumahan adalah untuk memastikan
penyediaan unit perumahan diagihkan mengikut lokasi keperluan sebenar (rujuk Rajah
2.9). Pada masa yang sama kualiti perumahan dan persekitaran kawasan perumahan
harus dapat meningkatkan kualiti hidup penduduk.
Jadual 2.12: Unjuran Keperluan Perumahan Mengikut Daerah Di Negeri Selangor,
2005-2020
Bilangan Unit Rumah
Tahun
Daerah
2005
2010
2015
Gombak
128,512
170,298
192,787
216,317
Klang
149,557
201,140
263,839
344,457
Kuala Langat
43,355
55,694
74,998
98,643
Kuala Selangor
38,576
56,027
81,080
105,809
280,756
362,399
434,948
496,747
Sabak Bernam
24,843
32,266
41,300
53,600
Sepang
28,594
43,886
69,318
92,257
208,897
247,728
293,375
326,448
36,548
55,530
68,033
79,952
939,638
1,224,948
1,519,678
1,814,230
Petaling
Hulu Langat
Hulu Selangor
Selangor
Sumber :
2020
Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002
Penyediaan rumah yang mencukupi dengan persekitaran hidup yang berkualiti perlu diberi penekanan
untuk meningkatkan kualiti hidup penduduk.
2-23
Rajah 2.10: Unjuran Keperluan Perumahan (unit) Di Negeri Selangor Pada Tahun 20002020
1,814,230
2020
228,987
1,519,678
2015
294,552
1,224,948
2010
939,638
2005
294,730
285,310
unit
500,000
Stok Perumahan
1,000,000
1,500,000
Penggantian Biasa (1%)
2,000,000
2,500,000
Jumlah Unit Baru
Pembangunan kawasan perumahan baru perlu dikawal supaya tidak menular ke KSAS.
2-24
Kemudahan Sosial merupakan aspek yang penting dalam pembangunan Negeri

Selangor. Di antara kemudahan sosial yang perlu diberi penekanan dalam
penyediaannya melibatkan kemudahan pendidikan, institusi keagamaan dan kemudahan
yang berkaitan dengan keselamatan penduduk. Cabaran kepada Negeri Selangor
merupakan menyediakan kemudahan sosial mengikut unjuran keperluan (rujuk Rajah
2.10, Rajah 2.11, Rajah 2.12, Rajah 2.13, Rajah 2.14, Rajah 2.15, Rajah 2.16 dan Rajah
2.17). Unjuran yang dibuat bagi semua kemudahan sosial tersebut adalah berdasarkan
piawaian-piawaian perancangan dalam garis panduan-garis panduan berkaitan.
Rajah 2.11: Unjuran Keperluan
Sekolah
(unit) Di Negeri Selangor, 2000-2020
Sekolah
Rendah
Sekolah Rendah
Gombak
17
Klang
17
Kuala Langat
Kuala Selangor
18
5 2
22
28
12
36
Petaling
2 3 4
Sabak Bernam
Sepang
32
14
29
Hulu Langat
Hulu Selangor
26
4
8
29
10
10
5
15
2005
2010
20
40
60
80
100
unit
2015
2020
Sekolah Menengah
Gombak
Klang
9
2
Kuala Langat
Kuala Selangor
11
14
15
18
Petaling
16
13
Sabak Bernam 1 1 2 2
3
Sepang
15
Hulu Langat
3
Hulu Selangor
0
2 1
10
15
20
25
30
35
40
45
50
unit
Sumber: i. Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002

ii. Garis Panduan Perancangan Kemudahan Masyarakat, JPBD Sem. Malaysia
2-25
Rajah 2.12: Unjuran Keluasan Tanah (hektar) Yang Diperlukan Untuk Pembinaan Sekolah,
2005-2020
550
500
450
157
7.8
36
400
63
350
hektar
300
151
171
250
3
29
256
0
46
200
58
150
14
27
52
100
50
193
157
23
21
16
11
52
29
29
Hulu
Selangor
Sepang
67
45
28
Petaling
2005
2010
2015
121
95
47
48
26
22
93
Kuala
Langat
92
Gombak
2020

Rajah 2.13: Keluasan Tanah (hektar) Tambahan Yang Diperlukan Untuk Pembinaan
Premis Keagamaan, 2005-2020

hektar
400
hektar
350
250
74.5
200
26
32
250
150
68.5
100
125.5
18
44.5
32
54
26
41.5
39
0
Gombak
Klang
7.5
10
23
26
35
50
12
10.5
86.5
14
12
7.5
5.5
22
11
71.5
24
13
2010
109
2015
68
150
241
8
14
100
25
50
203
203
154
13
Kuala
Kuala Petaling Sabak Sepang
Langat Selangor
Bernam
2005
114
200
78.5
116
300
13
Hulu
Hulu
Langat Selangor
2020
0
2005
2010
Islam
2015
2020
Lain-lain Agama

ii. Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Pembangunan Sejagat, JPBD Sem. Malaysia
2-26
Rajah 2.14: Unjuran Keluasan Tanah Perkuburan (hektar) Yang Diperlukan Pada Tahun
2005-2020
200
180
60
160
hektar140
58
Lain-lain agama
56
Islam
120
36
100
80
60
106
106
125
80
40
20
0
2005
2010
2015
2020

ii. Garis Panduan Perancangan Tanah Perkuburan Islam dan Bukan Islam, JPBD Sem. Malaysia
Rajah 2.15: Unjuran Keluasan Tanah (hektar) Yang Diperlukan Untuk Membina Balai
Dan Pondok Polis Sebelum Tahun 2020
hektar
140
120
13
Sepang
17
Kuala Langat
Hulu Langat
100
Klang
80
Petaling
58
Gombak
60
40
10
4
17
20
5
9
Balai Polis
4
5
1
17
3
1
5
2
3
Kuala Selangor
Hulu Selangor
Sabak Bernam
Pondok Polis

2-27
Rajah 2.16: Unjuran Bilangan (unit) Pertambahan Balai/Pondok Polis Yang Diperlukan
Menjelang Tahun 2020
Gombak
31
22
73
49
Kuala Langat
20
12
26
17
75
Petaling
50
10
25
Sepang
17
41
29
Hulu Selangor
17
11
10
20
30
Balai Polis
40
50
60
70
80
unit
Pondok Polis

Rajah 2.17: Unjuran Bilangan (unit) Klinik Kesihatan Yang Diperlukan, 2005-2020
Gombak
3
Klang
21
Kuala Langat
Kuala Selangor 2 3
5
13
Petaling
5
Sabak Bernam
12
6
Sepang 2 3
10
2
4
Hulu Selangor
10
11
Hulu Langat
13
11
15
10
35
23
20
2005
30
2010
40
50
2015
60
70
80
90
2020
unit

2-28
Rajah 2.18: Unjuran Bilangan (unit) Hospital Kerajaan Yang Diperlukan, 2005-2020
Go mbak
Klang
Kuala Langat
Kuala Selango r
1 0
2
1
2
P etaling
Sabak B ernam
Sepang
Hulu Selango r
1
1
Hulu Langat
2005
2010
10
2015
12
2020
14
16
unit

2-29
3.0 PEMBANGUNAN FIZIKAL DAN
ALAM SEKITAR
3.1 Pengenalan
3.2 Iltizam Pambangunan Mampan Selangor
3.3 Sasaran Negeri Selangor Maju Sejahtera
3.4 Strategi Pembangunan
3.5 Zon-Zon Pembangunan
3.6 Pusat Pertumbuhan Dan Jaringan Pembangunan Strategik
3.0 PEMBANGUNAN FIZIKAL DAN ALAM SEKITAR

3.1 Pengenalan
Strategi pembangunan fizikal dan alam sekitar merupakan elemen terpenting di dalam
penyediaan RSN Selangor. Pembentukan strategi pembangunan fizikal ini telah mengambil
kira beberapa perkara utama yang dianggap mempunyai pengaruh yang besar terhadap
pembangunan Negeri Selangor secara keseluruhannya. Antara faktor terpenting ialah aspirasi
Kerajaan Selangor untuk mencapai status negeri maju pada tahun 2005 menerusi Wawasan
Negeri Selangor Maju Syumul 2005. Penekanan utama strategi pembangunan fizikal ini adalah
ke arah mewujudkan pembangunan mampan melalui pengagihan sumber ekonomi dan
pembangunan infrastruktur yang seimbang, pemeliharaan alam sekitar, peningkatan kualiti
kehidupan dan pelaksanaan pembangunan yang bersepadu.
3.2 Iltizam Pembangunan Mampan Selangor

Kerajaan Negeri Selangor pada dasarnya telah menerapkan konsep pembangunan mampan di
dalam dasar dan strategi pembangunan negeri. Walau bagaimanapun beberapa petunjuk alam
sekitar dan sosial semasa menunjukkan pembangunan di Selangor sedang menuju ke arah
ketidakmampanan. Sehubungan dengan ini Kerajaan Negeri Selangor telah membuat satu
anjakan paradigma iaitu ke arah pembangunan mampan di dalam perancangan dan
pembangunan negeri. Untuk mencapai pola pembangunan mampan ini, Kerajaan Negeri
Selangor telah beriltizam untuk memastikan hasrat berikut dicapai:i.
Membina sebuah masyarakat berilmu yang bersatupadu, berketrampilan,

berkeyakinan diri, bermoral dan beretika, adil dan saksama, makmur dan menjadi
agen perubahan mengikut lunas pembangunan mampan;
ii.
Memelihara kesihatan ekosistem sebagai tunjang untuk mendasari usaha

memastikan mutu kehidupan masyarakat terjamin;
iii. Membangun asas ekonomi untuk menjana kekayaan negeri melalui pertumbuhan
industri dan perdagangan yang berteraskan tanggungjawab sosial, penggunaan
sumber secara mampan, pertimbangan kepekaan alam sekitar, dan pengukuhan
teknologi tempatan;
iv. Memastikan sumber asli digunakan secara bijaksana dengan mengambilkira had
sumber yang tidak boleh diperbaharui dan keperluan generasi akan datang;
v.
Mengembang aktiviti pertanian yang berproduktiviti tinggi, mesra alam dan

menyokong keperluan keselamatan makanan negeri dan negara;
vi. Menjamin perbandaran dengan menyediakan petempatan selesa dan sihat serta
kemudahan fizikal yang bersepadu, dan berperanan sebagai pusat ilmu dan
budaya yang beridentiti;
vii. Menyedia infrastruktur yang tersebar luas dan berterusan berasaskan penggunaan
sumber yang bijaksana, pengoptimuman keselamatan, serta mesra alam sekitar
dan berfokus kepada keperluan masyarakat setempat;
viii. Membangun sumber manusia yang mahir melalui akses saksama kepada
pendidikan berkualiti, terdedah kepada kemajuan teknologi maklumat dan
berinovasi;
ix. Melibatkan masyarakat awam dalam perancangan dan pengurusan pembangunan
negeri berdasarkan rangkaian maklumat yang komprehensif dan proses
pembuatan keputusan yang telus dan objektif; dan
3-1
x. Mengkamirkan prinsip-prinsip pembangunan mampan dalam proses membuat

keputusan, penggubalan dasar, perundangan dan peraturan, dan dalam
menangani isu antara sempadan dan arus globalisasi.
3.3 Sasaran Negeri Selangor Maju Sejahtera

Satu senarai petunjuk pembangunan dan sasaran pencapaian telah dibentuk seperti yang
dipaparkan dalam Jadual 3.1 sehingga Jadual 3.15. Jadual-jadual ini memaparkan senarai
indikator-indikator yang dianggap penting untuk mengarahkan pembangunan untuk mencapai
sasaran Negeri Selangor Maju. Selain itu, petunjuk-petunjuk tersebut juga dijadikan sebagai
baseline untuk mengukur pencapaian pembangunan Negeri Selangor seiring dengan sasaran
pencapaian untuk tahun 2005 (sasaran negeri maju) dan tahun 2020 (sasaran negara maju).
Strategi pembangunan yang dicadangkan perlu memastikan sasaran yang telah ditetapkan
dapat dicapai melalui pelaksanaan strategi pembangunan dalam masa yang ditetapkan.
Jadual 3.1: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Pembangunan Guna Tanah, 2005-2020
Pembangunan
Guna tanah
Semasa (2000)
2005
2020
25 org / hek.
30 org / hek.
30-60 org /
hek.
18
25
32
Rujuk nota
6%
20%
Kadar pertumbuhan tahunan kawasan

tepu bina (%)
(1991 2002)
11.8
(2002 2005)
6
(2005-2020)
2
Kawasan petempatan Orang Asli yang

diwartakan (%)
16
30
100
Kepadatan Penduduk / kawasan tepu

bina
Peratus tepu bina / keluasan negeri
Peratus tanah yang diperlukan /
keluasan tanah yang tersedia dan sesuai
untuk pembangunan perbandaran
Sumber : Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002.

Nota :1. Untuk menampung kawasan pembangunan baru pada tahun 2005 2020.
:2. Tiada kawasan diperlukan untuk pembangunan baru kerana pembangunan komited telah
mencukupi untuk menampung keperluan pembangunan perbandaran pada tahun tersebut.
Jadual 3.2: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Asas & Prospek Ekonomi, 2005-2020
Semasa (2000)
2005
2020
KDNK per kapita (RM)
17,363
21,227
37,590
Pendapatan Isi rumah (RM / bulan)
3,850
4,684
8,436
2.0
0.0
0.0
Asas & Prospek Ekonomi
Kadar Kemiskinan (%)

3-2
Jadual 3.3: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Penduduk Dan Perancangan
Sumber Manusia, 2005-2020
Penduduk Dan Perancangan Sumber
Manusia
Semasa (2000)
2005
2020
Jumlah Penduduk
(juta)
4.19
5.1
7.3
Kadar Pengangguran
(%)
3.3
3.6
3.7
Pekerja Dalam Kumpulan Pengurusan dan

Pentadbiran (%)
7.4
8.9
11.3
1,632.1
1,985.1
3,380.5
39.0
39.0
46.0
Jumlah Guna tenaga

(000)
Peratusan Guna tenaga / Penduduk
Jadual 3.4: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Pertanian, Perhutanan Dan
Perlombongan, 2005-2020
Pertanian, Perhutanan Dan
Perlombongan
Semasa (2000)
2005
2020
Peratus tanah pertanian untuk tanaman

makanan dan pengeluarannya / keluasan
negeri
4.5
4.5
6.5
Intensiti kegiatan perlombongan kepada

guna tanah (%)
0.3
0.1
0.025
Peratus hutan paya gambut daripada

keseluruhan luas tanah Selangor
9.6
9.6
9.6
Peratus hutan paya laut daripada

keseluruhan luas tanah Selangor
1.9
1.9
1.9
29.57
30
30
Peratus hutan simpan daripada keseluruhan

luas tanah Selangor
Sumber manusia merupakan aset kepada pembangunan. Maka, penyertaan pelbagai lapisan penduduk
dengan seimbang dalam aktiviti ekonomi perlu diberi penekanan.
3-3
Jadual 3.5: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Kemudahan Keagamaan, 2005-2020
Keagamaan
Nisbah bilangan
kemudahan keagamaan
kepada jumlah penganut
agama
Semasa (2000)
2005
2020
Masjid 1:2,600
Masjid 1:2,600
Masjid 1:2,600
Surau 1:250
Surau 1:250
Surau 1:250
Tokong 1:2,600
Tokong 1:2,600
Tokong 1:2,600
Gereja 1:2,600
Gereja 1:2,600
Gereja 1:2,600
Kuil 1:2,600
Kuil 1:2,600
Kuil 1:2,600
Jadual 3.6: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Kemudahan Kesihatan, 2005-2020
Kemudahan
Kesihatan
Semasa (2000)
2005
2020
Nisbah katil : penduduk
1:851
1:500
1:500
Klinik desa : penduduk

Klinik kesihatan :
penduduk
Nisbah bil. doktor :
penduduk
1:3535
1:4000
1:4000
1:6865
1:20,000
1:20,000
1:1680
1:1000
1:800
Jadual 3.7: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Kemudahan Keselamatan, 20052020
Kemudahan
Keselamatan
Semasa (2000)
Nisbah bilangan
kemudahan
keselamatan awam
kepada jumlah
penduduk
Nisbah Anggota Bomba
kepada penduduk
2005
2020
PP 1:116 358
BP 1:63 468
BB 1 : 174 537
PP 1:10,000
BP 1:15,000
PP 1:10,000
BP 1:15,000
1 : 4176
1 : 3000
1 : 3000
3-4
Jadual 3.8: Indikator Dan Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Kemudahan Pendidikan,
2005-2020
Pendidikan
Nisbah kemudahan
pendidikan di Selangor
kepada jumlah murid
SR:Murid
Guru:Murid
Kelas:Murid
SR:Penduduk
Semasa
(2000)
2005
2020
Tadika
1:5,133
Tadika
1:3,000
Tadika
1:3,000
IPT
1:1,047,219
IPT
1:1,000,000
IPT
1:1,000,000
1:759
1:21
1:35
1:7700
1:800
1:20
1:30
1:7500
1:800
1:16
1:25
1:7500
Perbandingan /
`Best Practise
Negara Maju
Kadar Buta Huruf:
Singapura : 7.9%,
US : 0%,
Malaysia : 13%,
Selangor 1:21
Negara
US
Perancis
Jepun
Selangor
Kelas : Murid
1 :26
1 :25
1 :36
1 :35
Negara
US
UK
Jepun
Selangor
Guru : Murid
1 :15.23
1 :20.4
1 :19.5
1 : 21
Negara
SM:Murid
Guru:Murid
Kelas:Murid
SM:Penduduk
1:1,300
1:15
1:29
1:24,213
1:1000
1:15
1:25
1:15,000
1:1,000
1:15
1:25
1:15,000
US
UK
Jepun
Selangor
Guru :
Murid
1 : 16.7
1 : 14
1 : 16.3
1 : 15
Jadual 3.9: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Perdagangan Dan Perkhidmatan,
2005-2020
Perdagangan dan
Perkhidmatan
Kadar Penghunian
Ruang Lantai
Nisbah Guna tenaga /
ruang lantai
Semasa (2000)
2005
2020
Minimum : 37%
Optimum : 85%
Minimum : 65%
Optimum : 80%
Minimum : 70%
Optimum : 85%
1:30 mp
1:45 mp
1:45 mp
3-5
Jadual 3.10: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Hierarki Pusat Perniagaan, 20052020
Semasa (2000)
(meter persegi)
2005
(meter persegi)
2020
(meter persegi)
Metropolitan
5 juta
7 juta
Pusat Wilayah Negara
3 juta
5 juta
Pusat Wilayah Negeri
0.5 -1 juta
1.5 juta
3 juta
100,000-200,000
0.5 juta
1 juta
Pinggir Bandar
>50,000
0.2 juta
0.5 juta
Pusat Perkhidmatan
>10,000
0.1 juta
0.2 juta
Pusat Perkhidmatan
Kecil
>5,000
10,000-50,000
0.1 juta-50,000
Hierarki Pusat
Perniagaan
Pusat Separa Wilayah

Negeri
Jadual
3.11:
Sasaran Negeri Selangor

Pengangkutan, 2005-2020
Maju
Bagi
Sektor
Perhubungan
Dan
Perhubungan dan
Pengangkutan
Semasa
(2000)
2005
2020
Perbandingan / `Best
Practise Negara
Maju
Kemalangan jalan raya

maut di Selangor (%)
16
15
10
Nisbah penggunaan
pengangkutan awam :
pengangkutan
persendirian
20:80
40:60
60:40
Singapura - 60:40
United Kingdom - 40:60
Kepadatan jalan(km
persegi setiap hektar)
0.62
1.61
3.0
New Zealand 2.8

Jepun 5.0
United Kingdom 1.61
Tahap perkhidmatan
jalan(km persegi setiap
1000 penduduk)
4.90
5.22
6.17
3-6
Jadual 3.12: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Perumahan, 2005-2020
Perumahan
Bilangan Rumah
Rumah yang Mampu Dimiliki
Penempatan semula
Setinggan (%)
Semasa (2000)
2005
976,732
939,638
1,814,230
76,697
375,856
752,692
18
2020
Jadual 3.13: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Alam Sekitar, 2005-2020
Alam Sekitar
Semasa (2000)
2005
2020
Peratus Hutan Simpanan Kekal

(HSK) / keluasan negeri
29.6
32.0
32.0
Semua
lembangan
WQI 53 - 81
Semua lembangan
WQI 70 - 100
Semua lembangan
WQI 70 - 100
Sederhana
API 51 - 100
Baik
API 0 - 50
Kualiti Air Sungai
Kualiti Udara
Sederhana
API 51 - 100

Nota :
WQI : Water Quality Index
API : Air Pollution Index
Jadual 3.14: Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Rekreasi Dan Sukan, 2005-2020
Rekreasi dan Sukan
Semasa (2000)
2005
2020
Keseluruhan(Luas kawasan
rekreasi (hektar) untuk setiap
1000 orang penduduk)
0.27
0.58
0.87
Padang kejiranan(Luas kawasan

padang kejiranan (hektar) untuk
setiap 1000 orang penduduk)
0.03
0.11
0.13
Taman Bandaran (Luas taman

bandar (hektar) untuk setiap
1000 orang penduduk)
0.02
0.72
0.74
3-7
Jadual 3.15: Indikator Dan Sasaran Negeri Selangor Maju Bagi Sektor Infrastruktur Dan
Utiliti, 2005-2020
Infrastruktur dan utiliti
Bekalan Air
Non-Revenue Water
Service Factor
Bekalan Elektrik
Service Factor
Minima Reserve Margin
Telekomunikasi dan Teknologi

Maklumat
Tahap penembusan talian tetap
Tahap penembusan mudah alih
Tahap penembusan internet
Bekalan Gas
Kadar penggunaan gas untuk
penjanaan elektrik
Pengairan dan Saliran
Pantai dikategorikan mengalami
hakisan kritikal (kilometer, km)
Peratusan sungai yang
dikategorikan bersih
Bilangan kawasan yang terlibat
dengan banjir yang kritikal
Sistem Pembetungan
Kadar bilangan penduduk
mendapat khidmat loji rawatan
kumbahan moden
Kualiti efluen memenuhi piawaian
Jabatan Alam Sekitar
Pengurusan Sisa Pepejal Dan Toksik
Berbahaya
Penjanaan sisa pepejal setahun
(juta tan)
Sisa pepejal yang di kitar semula
(%)
Semasa
(2000)
2005
2020
Perbandingan /
`Best Practise
Negara Maju
36%-40%
100%
30%
100%
10%
100%
20%
100%
100%
25%
100%
25%
100%
25%
100%
25%
29%
45%
60%
50-60%
22%
50%
60%
50-60%
8.5%
21%
62%
50-60%
80%
70%
60%
41 km
20 km
0 km
0 km
14%
14%
86%
100%
163
80
50%
100%
100%
50%
100%
100%
1.24
7.7 1
11.4
0%
50%
3-8
3.4 Strategi Pembangunan

Strategi pembangunan Tumpuan Pelbagai (Multi Focus) merupakan strategi pembangunan
yang dicadangkan untuk pembangunan masa hadapan di Negeri Selangor. Ia dibentuk dengan
menerapkan konsep strategi-strategi seperti berikut:i. Konsep Pembangunan Pelbagai Nuclei (rujuk Rajah 3.1);
ii. Konsep Pembangunan Berorientasikan Transit (rujuk Rajah 3.2); dan
iii. Konsep Pembangunan Zon Ekonomi Mandiri (rujuk Rajah 3.3).
i.
Konsep Pembangunan Pelbagai Nuclei
Konsep ini memberi penekanan terhadap perkembangan pusat-pusat pertumbuhan sebagai

pusat ekonomi yang maju dan self contained serta mudah dikawal dan diurus, berbanding
amalan semasa yang menggalakkan urban sprawl.
ii.
Konsep Pembangunan Berorientasikan Transit
Konsep ini adalah inspirasi daripada kewujudan rangkaian perhubungan infrastruktur dan
perkhidmatan pengangkutan awam yang cekap, serta pembangunan perbandaran yang
tertumpu di kawasan pusat transit. Ia bertujuan untuk mengatasi masalah kesesakan dan
konflik lalu lintas.
iii. Konsep Pembangunan Zon Ekonomi Mandiri
Konsep pembangunan ini menekankan pendekatan pembangunan ekonomi berasaskan
kekuatan sumber jaya ekonomi yang boleh didapati di sekitar kawasan yang dikenal pasti. Ini
bertujuan untuk mempelbagaikan asas ekonomi dan memastikan setiap kawasan di Selangor
dapat dibangunkan serentak.
Ketiga-tiga konsep tersebut mempunyai kekuatan masing-masing yang boleh dieksploitasi
secara berintegrasi. Penghasilan konsep gabungan dalam Strategi Pembangunan Tumpuan
Pelbagai dapat memudahkan pelaksanaan pembangunan mampan dengan penekanan kepada
pembangunan guna tanah yang diintegrasikan dengan pembangunan ekonomi serta
pemeliharaan alam sekitar. Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai adalah seperti Rajah 3.4.
3.4.1 Objektif Strategi Pembangunan

i.
Memperkukuhkan sumber jaya ekonomi sedia ada dan mempelbagaikan asas

ekonomi negeri;
ii. Mengoptimumkan kemudahan perhubungan dan pengangkutan utama seperti:a. Pelabuhan Klang (Pengangkutan Laut);
b. KLIA (Pengangkutan Udara);
c. Pusat Transit;
iii. Meningkatkan dan memodenkan rangkaian perhubungan terutama pengangkutan
awam ke arah pelaksanaan sistem pengangkutan bersepadu dan mampan;
iv. Membangunkan kawasan luar Wilayah Lembah Klang melalui kaedah
pembangunan pusat transit (Transit Oriented Development); dan
v. Membangunkan pusat-pusat pertumbuhan yang dinamik serta mudah ditadbir urus.
3-9
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 3.1 : STRATEGI TUMPUAN DENGAN PELBAGAI NUCLEI

UU
PERAK
00
10
10
20
20
Ke Ipoh
Kilometers
Kilometers
PAHANG
Sg Lang
U
U
U
Ke
B uk
Ke Tapah/Ipoh
Sg Besar
it Fra
ser
Sabak
U
U
U
U
Bernam JayaU
U
Kelumpang
Kg Simpang Lima
U
U
U
U
U
U
Kuala Kubu Bharu
U
U
U
Batang Kali
Bukit Beruntung
Bestari Jaya
U
U
U
Tanjong Karang
U
U
U
Serendah
Kuala Selangor
U
U
U
U
U
U U
U
U
Kuang
U
U
U
U
U
U
Selayang
T
LA
SE
Jeram
Hulu Kelang
Sg Buloh
U
U
U
KA
LA
ME
KUALA
LUMPUR
U
U
U
Shah AlamPetaling Jaya

Klang
U
U
U
Ampang
Serdang
Cheras
U
U
U
Puchong
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Indah
Cyberjaya
Putrajaya Bandar Baru Bangi
Pulau Carey
Ke S
ban
erem
Banting
i/
Ke B. B. Nila
Seremban
Tg. Dua Belas
Morib
Batu Laut
Tg Sepat
or
tD
ic
ks
Sg Pelek
on
NEGERI
SEMBILAN
PETUNJUK
Pusat Pertumbuhan
Utama
Pusat Pertumbuhan
Strategik
Pusat Pinggir Metro
"Core Area"
Pelancongan Pantai
Lingkaran Hijau
Zon Bandar
Kawasan Tindakan
Khas
Zon Luar Bandar
Zon 'Scenic
Drive'
Sempadan
Koridor
Pembangunan
Bandar
Pengekalan Dan
Pemuliharaan
U
U
U
Ketinggian > 250m
Laluan Persekutuan
Empangan
Laluan Rel/ Transit
Sungai
Sempadan Daerah
Lebuh Raya
Sempadan Negeri
3-10
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 3.2 : STRATEGI PEMBANGUNAN BERORIENTASIKAN TRANSIT
Ke Ipoh
PERAK
UU
0
10
20
Kilometers
Kilometers
un
al
im
ukit
Frase
r
nj
Ke B
Ta
Ke Tapah/Ipoh
PAHANG
Ke
Sabak
Bernam J aya
Sungai Besar
Kelumpang
K. Kubu Baru
Batang Kali
Tanjong Karang
Bestari Jaya
Serendah
Kuala Selangor
Batu Arang
Rawang
Bandar Baru Selayang
Puncak Alam
Gombak
T
LA
SE
Kuang
KL
SENTRAL
KA
LA
ME
Sg. Buloh
Petaling Jaya
Shah Alam
Klang
Subang Jaya
Serdang
Cheras
Pulau Ketam
Pulau Kelang
Pulau Tengah
Kajang
PELABUHAN
KLANG
Bandar Baru Bangi
Pulau Indah
Cyberjaya
Semenyih
Beranang
an
Ke Seremb
i/
Ke B. B. Nila
Seremban
Dengkil
Banting
Morib
KLIA
K
Batu Laut
Sg Pelek
Ke
Se
rem
ban
ort
ic
ks
on
NEGERI
SEMBILAN
PETUNJUK
Transit Antarabangsa
Pengekalan &
Pemeliharaan
Jalan / Lebuhraya
Sedia Ada
Rel Sedia Ada
'Southern Link'
'Centre Spine'
ERL
'Northern Link'
'West Spine'
'Outer Ring'
Sempadan Daerah
'Outer Ring Road/Rel'
'Central Link'
Sempadan Negeri
Transit Utama
Transit Sekunder
3-11
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 3.3 : STRATEGI PEMBANGUNAN ZON EKONOMI MANDIRI
oh
K e Ip
U
0
PERAK
10
20
Kilometers
Sg. Lang
Ke Tapah/Ipoh
Sabak
PAHANG
Sungai Bes ar
Bernam J aya
Kelumpang
SABAK BERNAM
Kg. Simpang Lima
Kerling
Lembah Beringin
K. Kubu Baru
HULU SELANGOR
Sek inc han
Ras a
KUALA SELANGOR
Batang Kali
Buk it Beruntung
Hulu Yam Baru
Serendah
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
ua
nt
an
Tanjong Karang
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
Ass am J awa
Rawang
GOM BAK
Kundang
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
Batu Cav es
J eram
Hulu Kelang
Sg. Buloh
T
LA
SE
KUALA
LUMPUR
Kapar
Ampang
PETALING
Meru
Hulu Langat
Petaling J aya
A
AK
EL
M
KLANG
Shah Alam
Subang J aya
Batu Sembilan
Klang
Pulau Kelang
Cheras
Pulau Ketam
Pulau Babi (Rusa)
Puc hong
Serdang
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
Semenyih
PUTRAJAYA
Pulau Cik Mat Zin

Pulau Indah
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
Tg Dua Belas
Pulau Carey
Beranang
KUALA LANGAT
Sg. Manggis
Telok Datok
Banting
Morib
Dengk il
Ke B. B. Nilai /
Seremban
Olak Lempit
Bk t Changgang
KLIA
SEPANG
Batu Laut
Sepang
Tg Sepat
Sg Pelek
Ke
NEGERI
SEMBILAN
Po
ntia
n
Sumber : Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002.
PETUNJUK
PETUNJUK
Zon Pembangunan Ekonomi Bandar Utama
(Perindustrian, Perniagaan, Perkhidmatan)
Zon Aktiviti Berteknologi Tinggi Serta
Penyelidikan Dan Pembangunan
Zon Pelancongan (Pelancongan Pantai,
Pelancongan Desa, Budaya Dan Warisan
Sejarah)
Zon Pelabuhan Maritim
Zon Pelancongan Dan Perikanan (Pelancongan
Eko, Pelancongan Agro Dan Desa)
Zon Pertanian Dan Perindustrian Tani
Sungai
Zon Pertanian & Pelancongan Agro
Lebuh Raya
Zon Automotif & Industri Sokongan
Cadangan Lebuh Raya
Zon Pengekalan, Pemuliharaan Dan Pelancongan

Eko
Laluan Keretapi
Pusat Zon
Sempadan Daerah
Nota : Zon Pelanc ongan Ek o Terhad Kepada Kawas an

Terpilih Sahaja
Sempadan Negeri
3-12
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 3.4 : STRATEGI PEMBANGUNAN 'MULTI FOCUS'

UU
PERAK
00
20
20
Kilometers
Kilometers
K e P ort Dick son
Ke
Ta
nj
un
al
K e Tapah/Ipoh
PAHANG
Ke Ipoh
Sabak
10
10
im
Bernam Jaya
Sg. Besar
Kalumpang
Kuala Kubu Baru
Batang Kali
Bestari Jaya
Buk it Beruntung
Tg. Karang
B3
Serendah
Rawang
T
LA
SE
Kuala Selangor
Batu Arang
Punc ak Alam
Gombak
KA
LA
ME
Kuang
Sg. Buloh
KUALA
LUMPUR
Ke
K
K la uala
wa
ng
Shah Alam
Pusat Konurbasi/
Pusat Transit Antarabangsa
Pusat Pentadbiran Negeri/
Pusat Transit Utama
Pulau Ketam
Petaling Jaya
Subang J aya
Pulau Kelang
Cheras
Klang
Serdang
Pulau Indah/
Pelabuhan Klang
Kajang
Cy berjaya
Semenyih
Putrajaya Bandar Baru Bangi
Pusat Pertumbuhan Wilay ah/

Pusat Transit Utama
Pusat Pertumbuhan Tempatan/

Pusat Transit Sekunder
Morib
KLIA
Ke S
Pusat Pertumbuhan Tempatan

Ke
Batu Laut
aser
ukit Fr
Pulau Carey
Ke B
. Nil ai
K e B . B an
/ S eremb
Pusat Pertumbuhan Tempatan/

Pusat Transit Utama
Po
r
tD
ic
ks
erem
ban
on

Sg. Pelek
Pusat Transit Utama
E2
NEGERI
SEMBILAN

Sumber : Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002
PETUNJUK
Zon Pembangunan Perbandaran
Zon Wilayah Lembah Klang (WLK)
Utama
Zon
ZonPembangunan
Pinggiran WLKPerbandaran
Sekunder
Zon
Koridor Ray a
ZonPembangunan
Multimedia
Zon
ZonPembangunan
Pelabuhan danPelabuhan
Maritim
Dan Maritim
Zon
LembahAgro
Agro
Zon Pembangunan
Pertanian dan Lembah
(Agro Valley )
Zon
Pembangunan Pertanian
(Pesisiran Pantai)
Zon
ZonPemuliharaan
PembangunanSungai
Terhad (Kawasan Berbukit)
Zon Pemuliharaan
Cadangan Jalan / Rel
Zon Pembangunan
Terhad
Lebuh
Ray a
Rel / ERL Sedia Ada
Lebuh
a
LaluanRay
Persekutuan
Sempadan Daerah
Laluan
Laluan Persekutuan
Negeri
Sempadan Negeri
Cadangan
Pembangunan
Laluan
Negeri
Jalan Yang Ditetapkan
Cadangan Pembangunan
Cadangan
Jalan
YangPembangunan
Ditetapkan Jalan
Cadangan Pembangunan Jalan
3-13
3.4.2 Ciri-Ciri Utama Strategi Tumpuan Pelbagai

Ciri-ciri utama strategi pembangunan Tumpuan Pelbagai adalah:
i.
Pengekalan dan Pemuliharaan Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS)
Kawasan Sensitif Alam Sekitar yang telah dikenalpasti akan terus dipulihara. Di antara
kawasan yang terlibat ialah kawasan Hutan Simpan Kekal (HKL), kawasan berbukit dan
bercerun curam, kawasan pesisiran pantai dan sungai, kawasan kepulauan, kawasan
tadahan air dan kawasan tanaman padi. Ia bertujuan untuk memastikan aset semula
jadi tidak musnah dan pupus sehingga menimbulkan risiko bencana dan untuk dinikmati
oleh generasi akan datang.
ii.
Pengekalan Wilayah Lembah Klang sebagai pusat pembangunan yang dinamik
Kawasan Wilayah Lembah Klang merupakan kawasan pembangunan perbandaran yang

termaju di Malaysia dan sebahagian besarnya terletak di Negeri Selangor justeru itu
pembangunan perbandaran di dalam Wilayah Lembah Klang akan terus digalakkan dan
dijadikan pemangkin pembangunan negara untuk mencapai matlamat Wawasan 2020.
Memandangkan kawasan ini hampir mencapai tahap tepu, pembangunan secara infill
dan pembangunan semula adalah digalakkan terutamanya di pusat-pusat bandar utama
yang mengalami tekanan pembangunan yang tinggi. Strategi pembangunan di wilayah
ini juga memberi penekanan kepada peningkatan pengurusan lalu lintas dan penyediaan
infrastruktur yang lebih sempurna bagi mengurangkan masalah kesesakan lalu lintas
dan banjir kilat yang sering berlaku di kawasan ini. Ini adalah untuk memastikan
persekitaran Wilayah Lembah Klang akan terus kondusif untuk pembangunan ekonomi
bandar.
iii. Peluasan zon pembangunan perbandaran di pinggir WLK
Bagi menampung pertambahan penduduk dan aktiviti pembangunan ekonomi, peluasan
kawasan perbandaran adalah diperlukan. Dengan ini zon perbandaran diperluaskan ke
kawasan selatan Daerah Kuala Selangor dan utara Daerah Kuala Langat sebagai zon
pembangunan utama. Peluasan ini juga meliputi tengah Daerah Kuala Selangor dan
selatan Kuala Langat sebagai zon pembangunan sekunder. Peluasan ini mengambilkira
pembangunan-pembangunan komited di kawasan berkenaan. Pembangunan di
kawasan ini walau bagaimanapun ditumpukan di pusat-pusat pertumbuhan yang
dikenalpasti.
iv. Pengukuhan pembangunan ekonomi semasa dan pembentukan asas-asas ekonomi
baru terutamanya di kawasan kurang maju
Pembangunan ekonomi negeri dipertingkatkan melalui pengukuhan aktiviti semasa dan
mempelbagaikan lagi aktiviti ekonomi berdasarkan kepada kekuatan asas ekonomi
tempatan sesuatu zon pembangunan yang dikenalpasti.
3-14
v. Penyerakan pembangunan ke luar Wilayah Lembah Klang melalui pembangunan

pusat-pusat pertumbuhan strategik yang bersifat mandiri dan berorientasikan
transit
Pendekatan utama penyerakan pembangunan ke luar Wilayah Lembah Klang adalah
dengan mengenalpasti pusat-pusat pertumbuhan sedia ada yang sesuai untuk menjadi
pusat-pusat pertumbuhan strategik serta pusat-pusat transit di lokasi yang dapat
memberi manfaat kepada pembangunan ekonomi di kawasan sekitarnya.
Pembangunan dan perkembangan pusat-pusat ini akan dipergiatkan untuk
menjadikannya sebagai pemangkin utama pembangunan di kawasan luar Wilayah
Lembah Klang.
vi. Pengintegrasian pusat transit antarabangsa, utama dan sekunder serta penekanan
kepada perkembangan fungsi penggunaan transit
Ciri istimewa yang dipamerkan oleh strategi pembangunan ini adalah penekanan
terhadap pembangunan infrastruktur pengangkutan yang mampan serta konsep
pembangunan koridor transit untuk seluruh Negeri Selangor. Pengintegrasian pusat
transit dan pembangunan berasaskan koridor transit ini adalah untuk mengambil manfaat
daripada kewujudan pusat-pusat pengangkutan utama negara iaitu Pelabuhan Klang dan
KLIA serta kedapatan rangkaian perhubungan darat yang menyeluruh. Penekanan ini
menuntut pembangunan sistem pengangkutan yang berintegrasi untuk memberi manfaat
terhadap pergerakan manusia serta barangan dari segi keselesaan, keselamatan dan
reliabiliti, dan pemeliharaan alam sekitar secara menyeluruh.
3.5 Zon-Zon Pembangunan

Pembangunan antara 2005-2020 akan ditumpukan kepada tujuh zon iaitu:
i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.

Zon Koridor Raya Multimedia (KRM)
Zon Pertanian Dan Lembah Agro (Agro Valley)
Zon Pemuliharaan
Rujuk Rajah 3.5.
3.5.1 Zon Wilayah Lembah Klang

Zon Wilayah Lembah Klang merupakan gugusan kawasan perbandaran utama sedia
ada iaitu Petaling Jaya, Shah Alam, Klang, Gombak, Kajang, Ampang dan Bangi.
Kawasan ini merupakan kawasan perbandaran yang hampir mencapai tahap tepu. Oleh
itu pendekatan pembangunan infill dan pembangunan semula di kawasan sesak dan
usang mesti ditekankan. Pembangunan di dalam zon ini juga boleh dilaksanakan
melalui pemulihan bandar atau penggunaan semula bangunan. Bagi guna tanah atau
aktiviti pembangunan yang bercanggah dengan kawasan sekitarnya, ia boleh
dipindahkan ke kawasan yang sesuai dan tapak tersebut boleh dibangunkan semula
seperti kawasan bekas industri dibangunkan semula untuk kegunaan pembangunan
guna tanah bandar yang baru.
3-15
Strategi pembangunan untuk Zon Wilayah Lembah Klang adalah untuk memberikan
penekanan terhadap peningkatan kualiti kehidupan penduduk bandar dan kualiti alam
sekitar bandar melalui penyediaan perkhidmatan pengangkutan awam bersepadu,
pengurusan permintaan perjalanan (Travel Demand Management), penyediaan
infrastruktur bertaraf dunia dan penghijauan pusat-pusat bandar.
Penekanan juga diberi kepada strategi pembangunan dalam mempertingkatkan tahap
dan kualiti penyediaan perkhidmatan bandar untuk menampung agihan keluar
pembangunan ekonomi serta penempatan penduduk kawasan Zon Wilayah Lembah
Klang. Hubungan simbiosis antara Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
adalah penting bagi kepentingan kedua pihak.
3.5.2 Zon Pinggiran Wilayah Lembah Klang

Zon Pinggiran Wilayah Lembah Klang merupakan kawasan suburb Wilayah Lembah
Klang (Greater Klang Valley). Zon ini meliputi kawasan selatan Daerah Kuala Selangor
dan selatan Daerah Hulu Selangor sebagai zon pinggiran Lembah Klang Utara serta
kawasan timur Daerah Kuala Langat dan Daerah Sepang sebagai Wilayah Lembah
Klang II. Penekanan strategi pembangunan kawasan ini adalah untuk
mempertingkatkan tahap dan kualiti penyediaan perkhidmatan bandar untuk
menampung agihan keluar pembangunan ekonomi serta penempatan penduduk
daripada zon Wilayah Lembah Klang. Terletak di kawasan transisi, zon ini merupakan
sokongan pembangunan bagi WLK.
Peluasan zon perbandaran akan dikawal dan dibentuk melalui penyediaan pusat-pusat
perkhidmatan yang self-contained dan dengan hierarki serta kawasan tadahan yang
jelas. Ini adalah penting untuk memastikan penyediaan kemudahan infrastruktur yang
lebih terancang. Dalam masa yang sama, masalah perbandaran seperti setinggan,
penyediaan kemudahan infrastruktur yang efisien dan mencukupi akan dapat ditangani.
3.5.3 Zon Koridor Raya Multimedia

Zon pembangunan Koridor Raya Multimedia (KRM) adalah merupakan kawasan KRM
yang telah dikenalpasti oleh Kerajaan Persekutuan. Penekanan pembangunan KRM
dalam strategi ini ialah untuk meningkatkan lagi kepentingan pembangunan ekonomi
berasaskan komunikasi dan teknologi maklumat kepada Selangor dan juga bagi
menyokong hala tuju Malaysia sebagai pusat global komunikasi dan teknologi
maklumat utama serta multimedia hub. Pembangunan KRM ini membolehkan
kawasan seperti Cyberjaya, Dengkil, Bandar Baru Salak Tinggi dan Sg. Morib di Daerah
Sepang menerima impak pembangunan teknologi maklumat secara terus. Oleh itu
kawasan ini perlu mengeksploitasi sepenuhnya peluang ini dengan menggalakkan
pembangunan ekonomi yang berasaskan teknologi maklumat dan aktiviti ekonomi yang
mempunyai nilai ditambah yang tinggi. Hubungan simbiosis antara Selangor dan
Wilayah Persekutuan Putrajaya yang terletak di tengah KRM sangat penting untuk
kebaikan dua pihak.
3.5.4 Zon Pelabuhan dan Maritim

Zon ini meliputi kawasan Pelabuhan Klang yang terdiri daripada Pelabuhan Selatan,
Pelabuhan Utara dan Pelabuhan Barat di Pulau Indah. Bersesuaian dengan aktiviti
pengangkutan dan pelabuhan yang dijalankan, pembangunan aktiviti berkaitan
pelabuhan dan berasaskan maritim adalah digalakkan bagi menyokong pembangunan
Pelabuhan Klang sebagai transhipment hub dan penghantaran kargo di Asia Pasifik.
3-16
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 3.5 : ZON PEMBANGUNAN FIZIKAL
U
0
PERAK
10
20
Kilometers
Sg. Lang
Sabak
PAHANG
6b
Sungai Besar
5a
Kg. Simpang Lima
7
Kelumpang
Kerling
Lembah Beringin
K. Kubu Baru
HULU SELANGOR
Sekinchan
Rasa
Batang Kali
Bukit Beruntung
Hulu Yam Baru
Tanjong Karang
6a
2a
KUALA SELANGOR
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
Serendah
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Rawang
Kg. Baru Ijok
Assam Jawa
Kundang
GOMBAK
Kuang
Kuala Sg. Buloh
T
LA
SE
Selayang Baru
Batu Caves
Jeram
Hulu Kelang
Sg. Buloh
KA
LA
ME
WPKL
Kapar
Ampang
Meru
KLANG
PETALING
5b
Hulu Langat
Petaling Jaya
Subang Jaya
Batu Sembilan
Shah Alam
Klang
Pulau Kelang
Cheras
Pulau Ketam
Puchong
Serdang
Pulau Babi (Rusa)

Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
WPP
Semenyih
Pulau Indah
Pulau Cik Mat Zin
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
2b
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
Beranang
Pulau Carey
Tg Dua Belas
Dengkil
Sg. Manggis
Bkt Changgang
Telok Datok
Banting
KUALA LANGAT
Morib
6a
SEPANG
KLIA
Batu Laut
Sepang
Tg Sepat
NEGERI
SEMBILAN
Sg Pelek
Sumber: Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor 2002.
PETUNJUK
LAIN-LAIN
ZON PEMBANGUNAN
Wilayah Lembah
Klang
2. Pinggiran Wilayah Lembah Klang
2a
2b
Pinggiran Lembah
Klang Utara
Pinggiran Lembah
Klang Selatan
Koridor Raya
Multimedia
Pelabuhan dan Maritim
6. Zon Pembangunan Terhad
6a
6b
Kawasan Pesisiran
Pantai
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
Kawasan Berbukit/
Tanah Tinggi
5. Zon Pertanian dan Lembah Agro
5a
5b
Lembah Agro
Zon Pertanian dan
Petempatan Desa
Zon Pemuliharaan
3-17
3.5.5 Zon Pertanian dan Lembah Agro

Zon ini terbahagi kepada dua zon iaitu Zon Pertanian dan Petempatan Desa dan
Lembah Agro:i.
Zon Pertanian dan Petempatan Desa
Zon ini terletak di Daerah Hulu Langat di mana corak guna tanahnya terdiri daripada
campuran kawasan pertanian dan perumahan desa. Corak pembangunan di dalam zon
ini dikekalkan kerana kawasan ini dikategorikan sebagai kawasan yang tidak sesuai
untuk pembangunan perbandaran kerana topografinya yang berbukit dan rata-rata
mempunyai kecerunan melebihi 25 darjah. Pengekalan zon ini sebagai kawasan
pertanian dan petempatan desa akan menjadikannya sebagai zon penampan bagi
KSAS yang terletak bersempadanan. Bagi kawasan petempatan, penekanan
pembangunan adalah kepada peningkatan penyediaan kemudahan awam,
perhubungan dan infrastruktur terutamanya telekomunikasi bagi meningkatkan tahap
sosio-ekonomi penduduk tempatan. Pemodenan infrastruktur dan utiliti di petempatan
desa ialah untuk memastikan kualiti kehidupan penduduk desa adalah setanding
dengan kualiti kehidupan penduduk bandar malahan boleh melebihi dalam aspek-aspek
tertentu.
ii.
Lembah Agro
Zon ini meliputi kawasan di Daerah Sabak Bernam, sebahagian Daerah Kuala Selangor
dan sebahagian Daerah Hulu Selangor. Zon ini adalah merupakan kawasan pertanian
sedia ada yang berpotensi untuk terus dimajukan. Pengujudan kawasan pembangunan
Lembah Agro ini bertujuan untuk memastikan Negeri Selangor mempunyai sumber
makanan yang tersendiri di samping meningkatkan produktiviti dan pendapatan petani
di kawasan ini. Pembangunan Lembah Agro ini akan diperkukuhkan oleh Agropolis
yang terdiri daripada Sungai Besar, Merbau Berdarah, Bernam Jaya dan Kuala
Selangor. Pembangunan pertanian yang dijalankan adalah berasaskan teknologi tinggi
bagi membolehkan aktiviti ini dimajukan untuk menghasilkan produktiviti pengeluaran
yang lebih tinggi. Oleh itu penekanan utama adalah di dalam aktiviti penyelidikan dan
pembangunan pertanian.
Pembangunan pertanian di dalam zon ini juga akan menghasilkan aktiviti perindustrian
berasaskan pertanian dan pembangunan pelancongan agro yang akan menghasilkan
nilai ditambah ekonomi yang lebih tinggi kepada daerah-daerah berkenaan seterusnya
dapat meningkatkan tahap sosio-ekonomi penduduknya. Strategi pembangunan di
dalam zon ini juga memberi penekanan kepada peningkatan penyediaan kemudahan
awam, perhubungan dan infrastruktur terutamanya telekomunikasi di kawasan
petempatan iaitu ke arah pemodenan sektor dan kawasan pertanian dan dalam masa
yang sama meningkatkan tahap kualiti kehidupan petani tetapi dalam suasana desa.
Kemajuan pembangunan Lembah Agro adalah bergantung kepada kemudahan
perhubungan dan pengangkutan yang cekap dengan pusat-pusat ekonomi dan
kawasan penempatan utama di Negeri Selangor khususnya di Wilayah Lembah Klang.
Oleh itu kemudahsampaian ke zon ini akan dipertingkatkan dengan penyediaan
rangkaian perhubungan di antara daerah dan di peringkat wilayah yang lebih cekap.
3-18
3.5.6 Zon Pembangunan Terhad

Zon ini terbahagi kepada dua kawasan iaitu Kawasan Persisiran Pantai dan Kawasan
Berbukit dan Tanah Tinggi:i.
Kawasan Pesisiran Pantai
a. Zon Perikanan
Zon ini mengunjur dari Sg Bernam ke Sg Kapar di Daerah Klang. Pengezonan kawasan
pesisiran pantai ini sebagai zon pembangunan terhad membolehkan pemuliharaan
pesisiran pantai dilaksanakan bagi mengatasi masalah hakisan di samping melindungi
kawasan sumber hasil perikanan sedia ada serta meningkatkan lagi aktiviti berkaitan
dengannya. Cadangan pemuliharaan juga berupaya untuk menjadikan pesisiran pantai
sebagai kawasan rekreasi. Pembangunan pelancongan di zon persisiran pantai perlu
dihadkan supaya tidak menjejaskan sumber perikanan.
b. Zon Pelancongan
Zon ini meliputi pesisiran dari Sg Langat ke Sg Sepang. Selain daripada untuk
mengatasi masalah hakisan, zon pembangunan terhad ini membolehkan pemuliharaan
pesisiran pantai dilaksanakan. Ia juga membolehkan aktiviti pembangunan pelancongan
ditingkatkan lagi di kawasan ini. Pembangunan pelancongan ini akan membentuk
jaluran pelancongan (tourism belt) atau Koridor Pulau Carey Port Dickson yang
bertaraf antarabangsa. Sehubungan dengan itu, Pulau Carey dicadang dijadikan
anchor atau pusat pelancongan untuk bahagian utara jaluran pelancongan bercirikan
resort pantai.
ii.
Kawasan Berbukit dan Tanah Tinggi
Zon KSAS ini meliputi kawasan di bahagian timur Negeri Selangor iaitu di dalam
Daerah-Daerah Hulu Selangor, Gombak dan Hulu Langat. Ia terdiri daripada kawasan
tanah tinggi serta berbukit dan kawasan pembangunan di lereng bukit. Di Daerah Hulu
Selangor, zon ini meliputi kawasan berbukit yang telah dimajukan dengan aktiviti
pertanian. Aktiviti pembangunan di zon ini perlu dikawalselia kerana kawasan ini
mempunyai kepentingan dari aspek pemeliharaan dan pemuliharaan KSAS di mana ia
meliputi kawasan berbukit yang mempunyai ketinggian melebihi 100m.
Di Daerah-daerah Gombak dan Hulu Langat, zon pembangunan terhad meliputi
kawasan pembangunan perumahan di lereng-lereng bukit. Di Daerah Hulu Langat, ia
juga meliputi kawasan pertanian dan petempatan desa. Pengawalan pembangunan di
dalam zon ini adalah untuk memastikan aktiviti pembangunannya dikawalselia bagi
mengelakkan masalah hakisan dan tanah runtuh. Ia juga untuk memastikan corak
pembangunan pada masa hadapan tidak akan mendatangkan masalah alam sekitar.
3-19
3.5.7 Zon Pemuliharaan

Zon ini meliputi pelbagai jenis KSAS yang perlu dipelihara dan/atau dipulihara. Terdapat
tiga jenis kawasan dalam zon ini, iaitu Kawasan Hutan dan Tanah Tinggi, Kawasan
Sungai dan Kawasan Kepulauan.
i.
Kawasan Hutan Dan Tanah Tinggi
Zon ini meliputi pemuliharaan hutan-hutan simpan sedia ada yang terdiri daripada hutan
tanah tinggi di bahagian timur Negeri Selangor. Kawasan hutan simpan ini
kebanyakannya adalah merupakan kawasan yang berkecerunan melebihi 25.
Pemuliharaan kawasan hutan juga meliputi kawasan hutan paya gambut di Daerahdaerah Kuala Selangor, Sabak Bernam dan Kuala Langat serta hutan paya bakau di
Daerah Klang. Hutan Simpan Kekal (HSK) yang terletak di dalam zon Wilayah Lembah
Klang dan Pinggiran Wilayah Lembah Klang juga akan terus dipulihara. Pemuliharaan
ini adalah selaras dengan kepentingan hutan ini sebagai kawasan tadahan air, hutan
perlindungan hidupan liar, perlindungan biodiversiti dan juga untuk keseimbangan
persekitaran. Walau bagaimanapun aktiviti yang dibenarkan di dalam zon ini ialah
aktiviti pelancongan eko, pembelajaran dan penyelidikan.Di mana perlu dan sesuai
beberapa kawasan akan diwartakan sebagai Taman Negeri Selangor di bawah
enakmen Taman Negeri Selangor 2005.
ii.
Kawasan Sungai
Cadangan zon pemuliharaan sungai adalah untuk mengurangkan masalah pencemaran

yang berlaku terutama di sungai-sungai utama Negeri Selangor. Ia juga bertujuan untuk
mengelakkan pencerobohan aktiviti pembangunan di dalam rizab sungai. Bagi
kawasan rizab sungai yang terdapat aktiviti pembangunan, cadangan pemuliharaan ini
akan dapat mengawal aktiviti yang dijalankan supaya tidak mendatangkan masalah
hakisan atau pencemaran. Zon pemuliharaan ini juga dapat menjadikan kawasan
pesisiran sungai yang berpotensi sebagai aktiviti rekreasi dimajukan..
ii.
Kawasan Kepulauan
Zon pemuliharaan kawasan kepulauan ini meliputi Pulau Kelang, Pulau Rusa (Babi),
Pulau Ketam, Pulau Che Mat Zain, Pulau Tengah, Pulau Pintu Gedong dan Pulau
Tongak. Semua pulau tersebut kecuali Pulau Ketam dan Pulau Rusa (Babi) adalah
kawasan hutan simpan kekal. Pengairan pulau ini juga adalah merupakan sumber
aktiviti perikanan yang penting di Selangor terutamanya di sekitar pengairan Pulau
Rusa (Babi) dan Pulau Ketam. Cadangan zon pemuliharaan di kawasan kepulauan ini
adalah untuk memastikan kawasan hutan simpan kekal dan kawasan paya bakau di
Pulau Ketam dan Pulau Rusa (Babi) ini terus dilindungi daripada ancaman aktiviti
pembangunan perbandaran. Walau bagaimanapun aktiviti pembangunan eko lancong
yang tidak menjejaskan alam sekitar adalah digalakkan di dalam zon ini.
Ringkasan zon pembangunan fizikal dan cadangan tindakan strategik adalah seperti Jadual
3.16.
3-20
Jadual 3.16 : Zon Pembangunan Fizikal dan Tindakan Strategik

Zon Pembangunan
Tindakan Strategik
1.
Mengekalkan Wilayah Lembah Klang Sebagai Pusat

Pembangunan Ekonomi.
2.

2a. Lembah Klang Utara
2b. Wilayah Lembah Klang II
Membangunkan Pinggiran Lembah Klang sebagai

kawasan sokongan kepada pembangunan di WLK.
Membangunkan pusat-pusat pertumbuhan strategik di
kawasan ini bagi mengagihkan pembangunan ke
kawasan luar WLK.
3.
Memanfaatkan sepenuhnya pembangunan KRM bagi

meningkatkan lagi pembangunan ekonomi berasaskan
komunikasi dan teknologi maklumat.
4.
Meningkatkan lagi aktiviti pembangunan berkaitan

pelabuhan dan maritim bagi mengukuhkan peranan
Pelabuhan Klang sebagai pusat transhipment hub.
5.
Zon Pertanian Dan Lembah Agro

5a. Zon Pertanian dan Petempatan
Desa
Meningkatkan aktiviti ekonomi berasaskan pertanian

moden yang sesuai dan mesra alam serta
melengkapkan kawasan ini dengan kemudahan
perhubungan, infrastruktur dan utiliti, infostruktur serta
kemudahan masyarakat.
Memajukan Lembah Agro sebagai pusat pengeluar

makanan negeri yang produktif dan berdaya maju.
5b. Lembah Agro

6.
7.

6a. Kawasan pesisiran pantai
Menghadkan aktiviti pembangunan kepada aktiviti

perikanan dan pelancongan yang mesra alam di
kawasan pesisiran pantai.
6b. Kawasan Berbukit dan tanah tinggi
Mengawal serta mengawalselia aktiviti pembangunan

di kawasan berbukit selaras dengan kesensitifan
semulajadi kawasan ini.
Memelihara dan memulihara kawasan Hutan Simpan

Kekal, tanah bencah dan kawasan tanah tinggi serta
mengoptimumkan sumber semulajadi kawasan ini
dengan aktiviti-aktiviti yang di majukan secara
berhemah mengikut garispanduan yang diluluskan
oleh JPN.
Mewartakan di mana perlu kawasan HSK di Daerah
Hulu Selangor, Gombak dan Hulu Langat sebagai
Taman Negeri mengikut garispanduan yang diluluskan
oleh JPN
Mewartakan Taman Warisan Negeri Selangor
mengikut Pelan Pengurusannya.
Zon Pemuliharaan
7a. Kawasan hutan dan tanah tinggi
7b. Kawasan pesisiran sungai
Memulihara
kawasan
pesisiran
sungai
bagi
mengurangkan masalah pencemaran sungai dan
memajukan kawasan berkenaan dengan aktiviti
rekreasi secara berhemah mengikut garispanduan
yang diluluskan oleh JPN.
7c. Kawasan kepulauan
Mewartakan Pulau Babi (Rusa) dan kawasan hutan

simpan Pulau Ketam sebagai kawasan Hutan Simpan
Kekal.
Memulihara kawasan kepulauan dan memajukannya

dengan aktiviti yang mengikut garis panduan yang
telah diluluskan oleh JPN dan mesra alam seperti eko
pelancongan berimpak rendah serta penyelidikan.
3-21
3.6 Pusat Pertumbuhan

Strategik
Dan
Jaringan
Pembangunan
3.6.1 Pusat Pertumbuhan Strategik

Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai telah mengenal pasti beberapa pusat
pertumbuhan strategik berdasarkan peranan yang paling utama bukan sahaja dari segi
hierarki perbandaran secara konseptual tetapi juga dalam proses pembangunan dari
segi ekonomi, pembangunan dan perancangan strategik. Pusat pertumbuhan strategik
ini telah dibahagikan kepada empat peringkat berdasarkan kepentingannya.
Pada umumnya pusat-pusat pertumbuhan strategik yang terletak di dalam zon
pembangunan perbandaran adalah seperti berikut:
i.
ii.
iii.
iv.
Pusat Pertumbuhan Strategik I (Pusat Konurbasi)

Pusat Pertumbuhan Strategik II (Pusat Pentadbiran Negeri)
Pusat Pertumbuhan Strategik III (Pusat Pertumbuhan Wilayah
Pusat Pertumbuhan Strategik IV (Pusat Pertumbuhan Tempatan)
Rujuk Rajah 3.6.

Pusat Konurbasi adalah Bandaraya Kuala Lumpur yang merupakan pusat Konurbasi
Kuala Lumpur iaitu ibu negara Malaysia. Peranannya dalam pembangunan Selangor
adalah penting dalam semua sektor kerana penduduk di Kuala Lumpur dan Selangor
sentiasa berinteraksi bagi tujuan pekerjaan, rekreasi dan hubungan sosial.
Pusat Pentadbiran Negeri adalah Bandaraya Shah Alam yang merupakan ibu Negeri
Selangor yang berperanan sebagai pusat pentadbiran dan dalam hierarki kedua
selepas Kuala Lumpur dalam Konurbasi Kuala Lumpur.
Pusat Pertumbuhan Wilayah ialah Cyberjaya/Putrajaya dan Bestari Jaya, di mana
Cyberjaya/Putrajaya merupakan pusat pertumbuhan strategik utama bagi bahagian
selatan dan pusat pentadbiran utama negara. Bestari Jaya pula dipilih sebagai pusat
pertumbuhan strategik utama bagi wilayah utara Negeri Selangor, bagi mengimbangi
prospek pembangunan antara wilayah utara dan selatan Negeri Selangor di masa
hadapan.
Pusat Pertumbuhan Tempatan adalah merupakan pusat-pusat pertumbuhan utama
tempatan yang menyokong pembangunan dan menjadi penggerak utama
pembangunan di kawasan sekitarnya. Pusat-pusat Pertumbuhan Strategik ke IV ini
termasuk Petaling Jaya, Subang Jaya, Klang, Bandar Baru Bangi, Bandar Baru Salak
Tinggi, Pulau Carey, Bukit Beruntung, Kuala Selangor dan sebagainya.
Sebahagian besar daripada pusat pertumbuhan strategik berfungsi sebagai pusat
transit pengangkutan yang terletak di dalam koridor rel atau lebuh raya / jalan raya
utama. Terdapat tiga hierarki pusat transit yang dicadangkan iaitu transit antarabangsa
yang terdiri daripada KL Sentral di Kuala Lumpur, Lapangan Terbang Antarabangsa
Kuala Lumpur dan Pelabuhan Klang, diikuti pula dengan transit utama yang meliputi
Bandar Baru Bangi, Shah Alam, Klang, Kuang, Bestari Jaya dan Bernam Jaya,
manakala transit-transit sekunder dicadangkan di sepanjang laluan antara transit
utama.
3-22
Konsep pembangunan koridor transit mewujudkan sistem pengangkutan yang mampan.

Koridor pembangunan dicadangkan kerana telah terdapat sistem pengangkutan rel
yang lengkap dan moden seperti perkhidmatan keretapi, komuter, Express Rail Link
(ERL), Light Rapid Transit (LRT) dan juga monorail di Kuala Lumpur dan sistem ini
boleh diperluaskan ke Wilayah Lembah Klang dan lain-lain wilayah di Selangor. Untuk
menjayakan sistem ini, kesemua perkhidmatan ini perlu diperluaskan jaringan dan juga
liputan perkhidmatannya. Di sepanjang jajaran rel akan diwujudkan pusat-pusat transit
yang bertindak sebagai pusat persinggahan (transit).
Masalah kesesakan lalu lintas di Wilayah Lembah Klang akan dapat diatasi melalui
konsep pembangunan transit kerana tumpuan pembangunan yang diwujudkan akan
bergantung kepada hierarki sesebuah pusat transit tersebut di mana had
perkembangan pembangunan bandar akan dikawal berdasarkan kepada lingkungan
jarak tertentu. Ini secara tidak langsung akan dapat menggalakkan penduduk
menggunakan pengangkutan awam, khususnya perkhidmatan rel.
3.6.2 Jaringan Pembangunan Strategik

Berdasarkan kepada strategi pembangunan Tumpuan Pelbagai juga, pembangunan
pada masa hadapan dijangka akan wujud di dalam beberapa jaringan pusat
pembangunan selaras dengan pembangunan jalan raya/lebuh raya yang strategik.
Jaringan pusat pembangunan ini merupakan peralihan jaringan pusat pembangunan
terdahulu kepada lokasi jaringan baru berdasarkan lokasi pusat pertumbuhan strategik
yang baru. Fenomena ini banyak dipengaruhi oleh tren pembangunan semasa dan
pembangunan yang telah ditetapkan serta laluan infrastruktur khususnya laluan jalan
raya yang telah diwujudkan dan dalam perancangan. Jaringan-jaringan pembangunan
boleh dibahagikan kepada dua kategori iaitu jaringan utama dan sekunder.
i.
Jaringan Utama
Jaringan utama terdiri daripada tiga kategori iaitu :a. Jaringan Pembangunan Bersepadu (Consolidated Development Network)
Jaringan Kuala Lumpur Petaling Jaya Subang Jaya Shah Alam

Klang.
Jaringan Selayang Kuala Lumpur Kajang.
b. Jaringan Pembangunan Aktif (Active Development Network)
c.
Jaringan Shah Alam Bestari Jaya.
Jaringan Shah Alam Cyberjaya Putrajaya Bandar Baru Bangi.
Jaringan Putrajaya KLIA.
Jaringan Pembangunan Pemandangan (Scenic Development Network)
Jaringan Cameron Highland Kuala Kubu Bharu Batang Kali Gombak

Ulu Langat Semenyih.
Jaringan Ulu Langat Kuala Klawang (Negeri Sembilan).
Jaringan Pesisiran Pantai Utara (Kuala Selangor Tanjung Karang

Sekinchan - Sungai Besar).
Jaringan Pesisiran Pantai Selatan (Pulau Carey Morib - Batu Laut Sungai Pelek - Port Dickson (Negeri Sembilan).
3-23
ii.
Jaringan Sekunder
Jaringan sekunder terdiri daripada enam belas jaringan pembangunan iaitu :a. Jaringan Bandar Baru Bangi Bandar Baru Salak Tinggi Sungai Pelek.
b. Jaringan Bandar Baru Bangi Nilai (Negeri Sembilan).
c.
Jaringan Semenyih Lenggeng (Negeri Sembilan).
d. Jaringan Bandar Baru Bangi Semenyih.

e. Jaringan Gombak Bentong (Negeri Pahang).
f.
Jaringan Bandar Baru Salak Tinggi Banting Morib.
g. Jaringan Cyberjaya Telok Panglima Garang - Pulau Carey Pulau Indah.

h. Jaringan Kuala Selangor Kapar Klang Telok Panglima Garang Banting.
i.
Jaringan Kuala Selangor Bestari Jaya Bukit Beruntung Batang Kali.
j.
Jaringan Sungai Besar Sabak.
k.
Jaringan Bestari Jaya Negeri Perak.
l.
Jaringan Bernam Jaya Sabak.
m. Jaringan Bernam Jaya Lembah Beringin Bukit Beruntung Rawang

Kuang Sungai Buloh.
n. Jaringan Bestari Jaya Rawang Selayang Gombak.
o. Jaringan Kuala Lumpur - Sungai Buloh.
p. Jaringan Lembah Beringin Batang Kali.
Rujuk Rajah 3.6.
3-24
RAJAH 3.6 : PUSAT PERTUMBUHAN DAN JARINGAN

PEMBANGUNAN STRATEGIK
RANCANGAN STRUKTUR
K e Ip
oh
UU
0
10
20
Kilometers
PERAK
Sabak
Sg. Besar
Bernam Jaya
Lembah Beringin
Kuala Kubu Bharu
Sekinchan
PAHANG
Batang Kali
Bukit Beruntung
Bestari Jaya
K
n
nta
ua
Kuala Selangor
Rawang
Puncak Alam
Kuang
Selayang
Gombak
KUALA
LUMPUR
Ampang
Sungai Buloh
T
LA
SE
Kapar
Hulu Langat
Petaling Jaya
KA
LA
ME
Subang Jaya
Klang
Shah Alam
Kajang
Pelabuhan Klang
Cyberjaya
Pulau Indah
Bandar Baru BangiSemenyih

Putrajaya
Pulau Carey
Banting
Morib
NEGERI
SEMBILAN
KLIA
Batu Laut
Ke
Sg Pelek
Ke
Po
rt D
ick
son
P on
tian
PETUNJUK
PUSAT PERTUMBUHAN STRATEGIK
Pusat Pertumbuhan Strategik I

(Pusat Konurbasi)
Pusat Pertumbuhan Strategik II
(Pusat Pentadbiran Negeri)
Pusat Pertumbuhan Strategik III
(Pusat Pertumbuhan Wilayah)
Pusat Pertumbuhan Strategik IV
(Pusat Pertumbuhan Tempatan)
JARINGAN PEMBANGUNAN
LAIN-LAIN
'Consolidated Development Network'
Pusat Pertumbuhan
'Active Development Network'
Jalan Raya
'Scenic Development Network'
Cadangan Lebuh Raya
'Secondary Network'
Sungai
'Integrated Link'
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
3-25
4.0
DASAR DASAR DAN

CADANGAN AM
RSN SELANGOR
4.1 Pengenalan
4.2 Dasar dan Cadangan Am Pembangunan Ekonomi
4.3 Dasar dan Cadangan Am Pembangunan Sosial
4.4 Dasar dan Cadangan Am Pembangunan Fizikal dan Alam
Sekitar
4.5 Pelan Strategik Guna Tanah
4.6 Pelaksanaan
4.0 DASAR-DASAR DAN CADANGAN AM RSN SELANGOR

4.1 Pengenalan
Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am RSN Selangor adalah hasil daripada kaedah
perancangan bersepadu yang mengintegrasikan perancangan ke arah mencapai matlamat dan
menyelesaikan masalah. Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am yang menyokong dan
menyediakan kaedah pelaksanaan dasar-dasar disediakan bagi pembangunan ekonomi,
pembangunan sosial, serta pembangunan fizikal dan alam sekitar serta dasar dan kaedah
pelaksanaan. Kesemua ini adalah dalam konteks Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai dan
akan dilaksanakan oleh agensi-agensi pelaksanaan dengan penyelarasan oleh agensi-agensi
pelaksana utama (rujuk Rajah 4.1) dengan berpandukan peruntukan Akta Perancangan Bandar
dan Desa 1976 (Akta 172).
Rajah 4.1: Kerangka Penggubalan dan Fungsi Dasar-Dasar RSN Selangor
STRATEGI PEMBANGUNAN
TUMPUAN PELBAGAI
KAEDAH
PERANCANGAN
BERSEPADU
DASAR DAN
CADANGAN AM
Pencapaian
Matlamat
Ekonomi
OLEH AGENSIAGENSI PELAKSANA

YANG DIKETUAI
OLEH AGENSI
UTAMA
Sosial
Penyelesaian
Isu/Masalah
PELAKSANAAN
Fizikal dan
Alam Sekitar
PENILAIAN IMPAK
PSAS
PS
Nota:
PSAS : Penilaian Strategik Alam
Sekitar
PS : Penilaian Sosial
Bahagian-bahagian berikut menerangkan dasar-dasar dan cadangan-cadangan am bagi tiga

komponen pembangunan mampan dan proses pelaksanaan:Bahagian 4.2: Dasar dan Cadangan Am Pambangunan Ekonomi
Bahagian 4.3: Dasar dan Cadangan Am Pembangunan Sosial
Bahagian 4.4: Dasar dan Cadangan Am Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
Bahagian 4.5: Pelan Strategik Guna Tanah
Bahagian 4.6: Pelaksanaan
4-1
Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am disediakan mengikut kod-kod seperti berikut:Sektor
Matlamat
Masalah
Dasar
Cadangan am
Ekonomi
M-EK1
I-EK1
EK1
EK1 C1
Sosial
M-SO1
I-SO1
SO1
SO1 C1
Fizikal dan
Alam Sekitar
M-FZ1
I-FZ1
FZ1
FZ1 C1
Pelaksanaan
Contoh :
P1
Matlamat
M-EK1
Matlamat Ekonomi No. 1.
Masalah
I-EK1
Isu Ekonomi No.1
Dasar
EKI
Dasar Ekonomi No.1
Cadangan am EK1 C1
Cadangan Am Ekonomi No.1
Perkaitan di antara dasar-dasar dengan matlamat dan isu pembangunan boleh dirujuk seperti
berikut:i.
Jadual 4.1:
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Ekonomi Dengan

Dasar-Dasar.
ii
Jadual 4.2:
Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Ekonomi Dengan

Dasar-Dasar.
iii. Jadual 4.3:
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Sosial Dengan DasarDasar.
iv. Jadual 4.4:
Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Sosial Dengan

Dasar-Dasar.
v.
Jadual 4.5:
Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Fizikal dan Alam

Sekitar Dengan Dasar-Dasar.
vi. Jadual 4.6:
Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Fizikal dan Alam Sekitar Dengan

Dasar-Dasar.
Dasar-dasar RSN Selangor juga telah menjalani dua proses penilaian impak iaitu : (i) Penilaian
Strategik Alam Sekitar; dan (ii) Penilaian Sosial. Daripada penilaian tersebut, didapati tiada
impak negatif yang besar (negative significant impact) ke atas elemen-elemen pembangunan
mampan. Kesan-kesan sampingan (residual impact) dijangka boleh diatasi dengan langkahlangkah mitigasi (mitigation measures).
Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am telah diterjemahkan dalam bentuk spatial dalam
pelan-pelan subjek yang berkaitan dengan komponen-komponen pembangunan mampan,
digabung dan diselaraskan serta disintesiskan dalam Pelan Strategik Guna Tanah Selangor
2020.
4-2
4.2 Dasar Dan Cadangan Am Pembangunan Ekonomi

Pembangunan ekonomi merupakan proses yang berterusan untuk mengekalkan pencapaian
ekonomi yang positif di samping mempertingkatkan pencapaian ekonomi semasa.
Pembangunan ekonomi juga mesti berlaku secara menyeluruh agar tidak berlaku jurang
perbezaan pendapatan perkapita antara sesebuah kawasan.
Prestasi Negeri Selangor menunjukkan pencapaian KDNK perkapita yang tinggi pada RM17,363
berbanding negeri-negeri lain di Malaysia pada tahun 2000. Prestasi ini juga telah meningkat
berbanding tahun-tahun sebelumnya. Walau bagaimanapun prestasi KDNK antara daerah
menunjukkan ketidakseimbangan kerana terdapat penumpuan ekonomi yang tinggi di kawasan
Wilayah Lembah Klang. Tren pembangunan ekonomi semasa ini sedikit sebanyak menyumbang
kepada ketidakseimbangan prestasi pembangunan di Negeri Selangor. Oleh yang demikian
usaha khusus untuk mengurangkan perbezaan antara pencapaian ekonomi di antara daerahdaerah di luar Wilayah Lembah Klang dan di dalam Wilayah Lembah Klang perlu dilaksanakan.
Pada masa yang sama, sebagai negeri yang termaju di Malaysia, usaha pembangunan ekonomi
hendaklah difokuskan kepada pengukuhan asas ekonomi dengan memperkembangkan sektor
tertiari terutama dalam bidang sains dan teknologi. Penumpuan terhadap perkembangan sektor
tertiari ini akan dapat meningkatkan daya saing Negeri Selangor di peringkat negara dan
antarabangsa. Dalam era teknologi ini perkembangan dalam bidang sains dan teknologi
merupakan pemangkin kepada perkembangan sektor sekunder dan primer, menerusi
penggunaan pengetahuan moden yang lebih dikenali sebagai Knowledge based Economy (KEkonomi) atau ekonomi berasaskan pengetahuan.
Perkembangan sains dan teknologi terutama Teknologi Biologi (Bio-Tech) dan Teknologi
Maklumat dan Komunikasi (ICT) masa kini memungkinkan aktiviti pertanian dan aktiviti ekonomi
lain dibangunkan secara agresif untuk meningkatkan produktiviti dan perkembangan pemasaran
ke luar negara. Walau bagaimanapun kerajaan negeri perlu mengambil beberapa langkah serius
untuk membolehkan penstrukturan semula geografi ekonomi negeri. Melalui teknologi maklumat
dan komunikasi, penggunaan satelit dan jalur lebar, pusat-pusat penyelidikan moden untuk
aktiviti penyelidikan dan pembangunan boleh dibangunkan di mana-mana lokasi sesuai tanpa
menghiraukan tentang capaian atau penyebaran maklumat. Pertambahan fleksibiliti peletakan
pusat-pusat penyelidikan moden melalui peningkatan kualiti infrastruktur asas di kawasankawasan luar Wilayah Lembah Klang akan membantu dalam meningkatkan nilai ekonomi di
kawasan berkenaan. Keadaan ini dijangka akan dapat menyokong perkembangan industriindustri berasaskan produk pertanian di kawasan luar bandar.
Pada masa yang sama, kawasan Wilayah Lembah Klang terutama pusat-pusat perbandaran,
perlu mempergiatkan pembangunan infrastruktur dan kemudahan untuk memperkembangkan
sektor tertiari, serta peningkatan dalam penggunaan teknologi maklumat dan komunikasi.
Pembangunan ekonomi yang dikategorikan sebagai ekonomi baru ini merupakan asas ekonomi
yang akan dapat meningkatkan tahap daya saing kawasan Wilayah Lembah Klang ke tahap
global.
Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am berikutnya adalah ke arah matlamat dasar
pembangunan ekonomi mampan Selangor iaitu Pertumbuhan ekonomi negeri didokong oleh
asas sumber asli yang kekal dan terus dijana menerusi pembangunan industri dan perdagangan
yang mampan, mampu membiayai, merancang dan menampung pembangunan sosial yang
berdaya saing, kental dan progresif; dan berharmoni dengan kesejahteraan alam sekitar.
(Agenda 21 Selangor 2001).
4-3
Dasar Pencapaian Matlamat Pembangunan Ekonomi

Matlamat
M-EK1 Mempelbagaikan Aktiviti Ekonomi
Mempelbagaikan aktiviti ekonomi melalui penggunaan yang
mampan sumber ekonomi semulajadi yang boleh diperbaharui
atau tidak boleh diperbaharui serta memperkenalkan asas
ekonomi baru yang inovatif.
M-EK2 Mencapai Pembangunan Ekonomi Yang Mampan

Menyokong pembangunan ekonomi dan perniagaan yang
mampan dengan menyeimbangkan pembangunan ekonomi
dengan pembangunan sosial dan pemuliharaan alam sekitar.
DASAR EK 1
ZON PEMBANGUNAN FIZIKAL HENDAKLAH DIMAJUKAN DENGAN AKTIVITIAKTIVITI EKONOMI YANG BERSESUAIAN SEPERTI BERIKUT:
i. EKONOMI BANDAR (Wilayah Lembah Klang)
ii. AKTIVITI BERTEKNOLOGI TINGGI DAN PENYELIDIKAN DAN
PEMBANGUNAN (Koridor Raya Multimedia)
iii. PELANCONGAN (Pulau Carey-Sungai Pelek)
iv. MARITIM (Pelabuhan Klang)
v. PELANCONGAN DAN PERIKANAN (Kuala Selangor)
vi. PERTANIAN DAN PERINDUSTRIAN TANI (Tanjung Karang-Sabak)
vii. PERTANIAN DAN PELANCONGAN AGRO (Lembah Agro)
viii. AUTOMOTIF DAN INDUSTRI SOKONGAN (Rawang-Bernam Jaya)
ix. PELANCONGAN EKO (Taman Negeri)
Cadangan Am
Agensi Pelaksana Utama
EK1 C1 Membangunkan zon-zon pembangunan ekonomi yang

dicadangkan (rujuk Rajah 3.3)
UPEN, PBT, LLM, JKR,

MDC
EK1 C2 Memajukan sekurangnya sebuah pusat perkhidmatan

yang lengkap bagi setiap zon pembangunan.
UPEN, PBT, PBPT
EK1 C3 Menyediakan kawasan pembangunan yang sesuai dan

mencukupi di setiap zon pembangunan.
PBT, PBPT
EK1 C4 Menyediakan kemudahan awam, perhubungan dan

infrastruktur yang lengkap dan cekap bagi menjadi
pemangkin kepada pembangunan ekonomi, sesuai
dengan zon pembangunan ekonomi berkenaan.
UPEN, PBT, LLM, JKR,

MDC
4-4
Cadangan Am
EK1 C5 Mengawal perancangan dan pembangunan di setiap zon

pembangunan agar tidak bercanggah dengan aktiviti
pembangunan yang ditetapkan bagi zon berkenaan.
PBPT, PBT
DASAR EK 2
PEMBANGUNAN AKTIVITI EKONOMI BERINTENSIFKAN PENGETAHUAN
DIGALAKKAN DI SELURUH NEGERI SELANGOR
Cadangan Am
EK2 C1 Menggalakkan lebih banyak pembangunan berstatus

Cyber City di Selangor terutamanya di KRM.
UPEN, MDC, PBT
EK2 C2 Menggalakkan pembangunan berasaskan teknologi dan

pengetahuan seperti ICT dan K-Ekonomi di setiap pusat
perkhidmatan.
UPEN, MDC, PBT, PBPT
DASAR EK 3
PEMBANGUNAN EKONOMI DI WILAYAH LEMBAH KLANG (WLK) AKAN TERUS
DIGALAKKAN DAN DIMUDAHCARAKAN
Cadangan Am
EK3 C1 Mempertingkatkan infrastruktur
kemudahan awam di WLK.

dan
utiliti
serta
UPEN, PBPT, penyedia

perkhidmatan
EK3 C2 Mempertingkatkan penyelenggaraan dan perkhidmatan

premis-premis perniagaan dan industri serta kemudahan
awam WLK.
PBT, PBPT, penyedia

perkhidmatan
kecekapan
dan
keberkesanan
EK3 C3 Meningkatkan
pengangkutan awam dan aksesibiliti di seluruh WLK.
UPEN, PBPT, LPKP
EK3 C4 Memastikan keseimbangan antara permintaan dan

penawaran premis perniagaan dan industri.
UPEN
EK3 C5 Menyediakan pelbagai jenis premis perniagaan dan

industri mengikut keperluan pelbagai pengguna.
UPEN, PBPT
EK3 C6 Penekanan diberi terhadap pembangunan sektor tertiari

dan pembangunan k-ekonomi.
UPEN
EK3 C7 Menyediakan persekitaran pekerjaan, kediaman dan

riadah yang berkualiti untuk menjamin kualiti kehidupan
yang tinggi.
UPEN, PBPT
EK3 C8 Menggalakkan pembangunan semula di WLK supaya

arah tuju pembangunan tidak menular ke kawasankawasan yang telah dikenalpasti sebagai kawasan hijau
atau KSAS.
PBPT
4-5
DASAR EK 4
PEMBANGUNAN EKONOMI DI LUAR WILAYAH LEMBAH KLANG (WLK) AKAN
DIPERTINGKATKAN, DIPERKUKUHKAN DAN DIPELBAGAIKAN
Cadangan Am
EK4 C1 Meningkatkan aktiviti pembangunan ekonomi di luar
WLK berdasarkan kekuatan sumber ekonomi di zon
berkenaan serta menggalakkan lagi pertumbuhan
industri hiliran (rujuk Rajah 3.3).
EK4 C2 Meningkatkan kemudahan infrastruktur dan utiliti serta
rangkaian perhubungan wilayah di antara kawasan di
luar WLK dengan pusat-pusat pertumbuhan utama
negeri melalui pelaksanaan pembangunan komited dan
cadangan pembangunan jalan dan rel (rujuk Rajah 4.2).

UPEN, MARDI, MIDA,
LPP, PBPT
UPEN, PBPT, SYABAS,

TNB, TM, JKR,
LLM, KTMB, PBPT
EK4 C3 Menjadikan pusat perkhidmatan di setiap zon yang telah

dikenalpasti sebagai pusat pengumpulan produk bagi
kawasan di luar WLK untuk meningkatkan saluran
barangan antara kawasan tersebut dengan WLK.
UPEN, PBPT
DASAR EK 5
PELUANG-PELUANG PEKERJAAN DIPERTINGKATKAN MELALUI DASAR
PENGAWALAN PERANCANGAN GUNATANAH YANG KONDUSIF UNTUK
PERTUMBUHAN EKONOMI
Cadangan Am
EK5 C1 Menggalakkan konsep bekerja dari rumah dengan

menggalakkan pembangunan Small Office Home Office
(SOHO) di kawasan dan jenis perumahan yang sesuai.
UPEN, PBPT
EK5 C2 Menyediakan kemudahan untuk melaksanakan konsep

Teleworking.
UPEN, PBPT
EK5 C3 Menggalakkan gunatanah bercampur bagi aktiviti yang

sesuai
PBPT
EK5 C4 Memperkenalkan konsep waktu bekerja yang fleksibel

supaya lebih ramai tenaga kerja boleh memasuki
pasaran kerja, terutamanya pekerja wanita.
Majikan sektor awam dan

swasta
Packaging adalah di antara aktiviti industri hiliran yang berpotensi

terutamanya di kawasan pengeluar produk pertanian.
untuk dimajukan
4-6
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.2 : CADANGAN PEMBANGUNAN JALAN DAN LALUAN TRANSIT

PERAK
Cadangan Jalan dari

Sg. Lang - Sabak
UU
0
10
20
Kilometers
PAHANG
.
.
.
.
..
Ke
Ta
Sabak
nj
un
a li
.
.
. .
.
..
.
.
.
.
.
.
.
.
Bernam J ay a
Sg. Besar
Kalumpang
Kuala Kubu Baru
Cadangan Jalan baru

menghubungkan Changkat
Jong-Merbau Berdarah
Cadangan Jalan Baru

menghubungkan Bukit
Beruntung - Rasa
Cadangan menaiktaraf
Jalan Negeri B42-B44
Batang Kali
Tg. Karang
Cadangan Jalan baru

menghubungkan
Jalan B74- Jalan B44
.
.
Bes tari Jay a
Serendah
Cadangan Lebuh Raya

Ekspress Pantai Barat
.
.
Kuala Selangor
an
nt
ua
Cadangan Lebuh Raya

Kuala Lumpur Arah
Serendah (KLAS)
Rawang
Batu Arang
Cadangan Jalan Lingkaran

Luar Kuala Lumpur
.
.
.
.
.
.
KUALA
.
.
. LUMPUR
.
.
.
.
.
Petaling
.
.
. J ay a
Shah Alam
Klang
Cadangan Jalan Lingkaran

Luar Pesisiran Pantai Klang
Gombak
.
.
.
Sg. Buloh
Punc ak Alam
KA
LA
ME
Cadangan Lebuh Raya

Assam Jawa - Templer Park
Kuang
T
LA
SE
Cadangan Jalan baru

menghubungkan Simpang
Sg. Choh - Hulu Yam Woods
.
.
.
Subang J ay a
.
.
.
Cheras
Serdang
.
.
.
.
..
Kajang
PELABUHAN
KLANG
Bandar Baru Bangi
Pulau Carey
.
.
.
PUTRAJAYA
Semenyih
.
.
.
Cadangan Lebuhraya
Ekspress Lembah Klang
Selatan
Dengkil
Cadangan Jalan Baru

menghubungkan Telok GongPermatang Pasir
NEGERI
SEMBILAN
Morib
KLIA
Cadangan Jalan Baru dari

Jalan Kebun - Bukit
Changgang
.
.
.
Batu Laut
Cadangan Jalan dari

Salak Tinggi - Tg. Sepat
.
.
.
Cadangan Lebuh Raya

Khusus Kuala Lumpur- KLIA
Ke
Sg. Pelek
P on
tian
Sumber: Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002
PETUNJUK
PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN
PUSAT TRANSIT
LAIN-LAIN
Lebuh Raya
Laluan Negeri
Sungai
Jalan Raya
Laluan Rel/Transit
Pusat Transit Utama
Sempadan Daerah
Menaiktaraf Jalan
Cadangan Laluan Rel/Transit
Sempadan Negeri
Cadangan Lebuh Raya

Cadangan Jalan Baru
Laluan Persekutuan
.
.
.
.
Zon Gerbang Masuk Primer

Zon Gerbang Masuk Sekunder
Cadangan 'Scenic Drive'
4-7
DASAR EK 6
KEWUJUDAN PROJEK-PROJEK MEGA BERTARAF DUNIA DI SELANGOR OLEH
KERAJAAN PERSEKUTUAN DIMANFAATKAN SEPENUHNYA UNTUK MENJANA
AKTIVITI EKONOMI BARU DAN NILAI TAMBAH
Cadangan Am
EK6 C1 Menyediakan ruang pelbagai kemudahan untuk

memenuhi permintaan daripada pelbagai jenis aktiviti
perindustrian, perniagaan dan perkhidmatan.
UPEN, PBT, PBPT
EK6 C2 Meningkatkan infrastruktur dan tahap perhubungan

dengan pusat-pusat projek mega. Untuk menggalakkan
aktiviti hiliran daripada projek-projek mega.
UPEN, JKR, PBT
EK6 C3 Meningkatkan tahap penyediaan infrastruktur dan utiliti

dan kemudahan awam supaya lebih berdaya saing.
UPEN, IWK, JKR, JPS,

PBPT, TMB, TM
Matlamat
M-EK3 Meningkatkan Tahap Sosio-Ekonomi Penduduk
Meningkatkan tahap sosio-ekonomi penduduk melalui
peningkatan tahap kemahiran di dalam bidang yang bersesuaian
dengan permintaan pasaran pekerjaan dan penyediaan
persekitaran kerja yang lebih berkualiti.
DASAR EK 7
PEMBANGUNAN SUMBER MANUSIA TERUS DIPERTINGKATKAN MELALUI
PENYEDIAAN INSTITUSI-INSTITUSI LATIHAN DAN KEMUDAHAN-KEMUDAHAN
SOKONGAN
Cadangan Am
EK7 C1 Menyediakan lebih banyak institusi latihan dan

kemahiran di daerah-daerah Kuala Selangor, Sabak
Bernam, Kuala Langat, Sepang dan Hulu Selangor.
UPEN, JTR, MARA
EK7 C2 Menyediakan peluang-peluang pelbagai untuk program

pendidikan sepanjang hayat.
UPEN, JTR, MARA
EK7 C3 Menyediakan kemudahan sokongan seperti pusat-pusat

penjagaan kanak-kanak di tempat bekerja dan kawasan
perumahan bagi memberi kemudahan kepada kaum
wanita untuk bekerja dan kekal bekerja.
PBT, majikan sektor awam

dan swasta
4-8
DASAR EK 8
KUMPULAN TENAGA KERJA PERLU DIKEKAL DAN DITARIK KE PUSATPUSAT PERTUMBUHAN EKONOMI BAGI MEMASTIKAN PENAWARAN TENAGA
KERJA YANG BERTERUSAN
Cadangan Am
EK8 C1 Menyediakan peluang-peluang pekerjaan yang lebih luas

melalui penyediaan premis dan kemudahan sokongan
yang mampu menarik lebih banyak pertumbuhan aktiviti
ekonomi.
UPEN, PBPT
EK8 C2 Menyediakan persekitaran kerja yang menarik, selesa

dan menguntungkan bagi pelbagai lapisan tenaga kerja.
UPEN, PBPT
EK8 C3 Menggalakkan penyediaan rumah pekerja yang berkualiti

dan berhampiran dengan tempat kerja serta pusat-pusat
transit pengangkutan awam.
PBPT
4-9
Matlamat
M-EK4 Membasmi Kemiskinan
Membasmi kemiskinan tegar dan kemiskinan mutlak selaras
dengan wawasan pembangunan Negeri Selangor Maju 2005.
DASAR EK 9
RUANG DAN PELUANG UNTUK MENINGKATKAN AKTIVITI EKONOMI
DISEDIAKAN BAGI GOLONGAN MISKIN
Cadangan Am
EK9 C1 Meningkatkan tahap kemahiran golongan penduduk

yang telah dikenalpasti sebagai golongan miskin di
kawasan bandar dan di luar bandar.
UPEN, JKM, MARA
EK9 C2 Menggalakkan penglibatan golongan miskin dalam

perniagaan melalui penyediaan tapak dan premis serta
peluang perniagaan melalui bantuan modal, peralatan
dan khidmat nasihat.
UPEN, PBT, JKM, MARA
EK9 C3 Menyediakan kemudahan kediaman yang lebih selesa

tetapi mampu dimiliki bagi membolehkan golongan
miskin memberi tumpuan kepada perkembangan aktiviti
pekerjaannya.
UPEN, PBT
EK9 C4 Memastikan kanak-kanak dan remaja daripada golongan

miskin terus berpeluang untuk mengikuti pendidikan
formal dan latihan kemahiran.
UPEN, JKM, JPD
4-10
EK 1
ZON PEMBANGUNAN FIZIKAL HENDAKLAH

DIMAJUKAN DENGAN AKTIVITI-AKTIVITI EKONOMI
YANG BERSESUAIAN.
EK 2
PEMBANGUNAN AKTIVITI EKONOMI BERINTENSIFKAN

PENGETAHUAN DIGALAKKAN DI SELURUH NEGERI
SELANGOR
EK 3
PEMBANGUNAN EKONOMI DI WILAYAH LEMBAH

KLANG (WLK) AKAN TERUS DIGALAKKAN DAN
DIMUDAHCARAKAN
EK 4
PEMBANGUNAN EKONOMI DI LUAR WILAYAH

LEMBAH KLANG (WLK) AKAN DIPERTINGKATKAN,
DIPERKUKUHKAN DAN DIPELBAGAIKAN
EK 5
PELUANG-PELUANG PEKERJAAN DIPERTINGKATKAN

MELALUI DASAR PENGAWALAN PERANCANGAN
GUNATANAH YANG KONDUSIF UNTUK
PERTUMBUHAN EKONOMI
EK 6
KEWUJUDAN PROJEK-PROJEK MEGA BERTARAF

DUNIA DI SELANGOR OLEH KERAJAAN
PERSEKUTUAN DIMANFAATKAN SEPENUHNYA
UNTUK MENJANA AKTIVITI EKONOMI BARU DAN NILAI
TAMBAH
EK 7
PEMBANGUNAN SUMBER MANUSIA TERUS

DIPERTINGKATKAN MELALUI PENYEDIAAN INSTITUSIINSTITUSI LATIHAN DAN KEMUDAHAN-KEMUDAHAN
SOKONGAN
EK 8
KUMPULAN TENAGA KERJA PERLU DIKEKAL DAN

DITARIK KE PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN EKONOMI
BAGI MEMASTIKAN PENAWARAN TENAGA KERJA
YANG BERTERUSAN
EK 9
RUANG DAN PELUANG UNTUK MENINGKATKAN

AKTIVITI EKONOMI DISEDIAKAN BAGI GOLONGAN
MISKIN
PETUNJUK:
Impak Secara Langsung
Impak Secara Tidak Langsung
M EK-3
M EK-4
Meningkatkan Tahap
Sosio-Ekonomi
Penduduk
Membasmi Kemiskinan
Dasar-Dasar
Pencapaian Matlamat
Pembangunan Ekonomi
M EK-2
Mencapai
Pembangunan Ekonomi
Yang Mampan
Matlamat
Pembangunan Ekonomi
M EK-1
Mempelbagaikan
Aktiviti Ekonomi
Jadual 4.1: Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Ekonomi Dengan Dasar-Dasar
Tidak Berkaitan
4-11
Dasar Penyelesaian Masalah Pembangunan Ekonomi

Isu dan Masalah
I-EK1 Tumpuan Ekonomi di WLK
Tumpuan aktiviti ekonomi yang bernilai tambah tinggi di
kawasan Wilayah Lembah Klang telah meningkatkan jurang
perbezaan tahap ekonomi antara WLK dan kawasan di luar
WLK.
I-EK2 Cabaran Daerah Lain Untuk Bersaing Dengan WLK

Kekurangan kemudahan dan utiliti, tahap aksesibiliti yang lebih
rendah dan ketiadaan aktiviti-aktiviti yang boleh dijadikan
sebagai pemangkin pembangunan telah menyebabkan pelabur
lebih memihak untuk melabur di dalam WLK.
DASAR EK 10
LEBIH BANYAK PEMANGKIN EKONOMI PERLU DITEMPATKAN DI ZON-ZON
PEMBANGUNAN YANG SESUAI DI LUAR WILAYAH LEMBAH KLANG
Cadangan Am
EK10 C1 Menyediakan pemangkin ekonomi yang sesuai dengan

zon pembangunan yang ditetapkan.
UPEN, PPEN, MITI, MIDA
EK10 C2 Menyediakan infrastruktur asas dan kemudahan awam

yang mencukupi di luar WLK untuk mengurangkan
penghijrahan ke WLK.
UPEN, PBPT
DASAR EK 11
SUASANA PELABURAN YANG MENARIK PERLU DIWUJUDKAN DI ZON-ZON
PEMBANGUNAN DI LUAR WILAYAH LEMBAH KLANG
Cadangan Am
EK11 C1 Menyediakan tapak serta premis perniagaan dan

premis perindustrian yang dilengkapi dengan pelbagai
infrastruktur dan utiliti yang diperlukan mengikut zon
pembangunan di luar WLK.
UPEN, PBPT
EK11 C2 Meningkatkan tahap kebolehsampaian di zon

pembangunan di luar Wilayah Lembah Klang ke pusatpusat sumber bahan mentah dan pasaran produk.
UPEN, PBT, JKR
EK11 C3 Melatih golongan tenaga aktif tempatan

meningkatkan tahap kemahiran tenaga kerja.
bagi
UPEN, PPEN,JTR, MIDA,

MARA
4-12
Cadangan Am
EK11 C4 Menyediakan persekitaran kediaman yang berkualiti di

luar WLK untuk menarik pekerja kolar putih berkerja dan
mendiami di zon-zon selain dari WLK.
PBPT, UPEN
Isu dan Masalah

I-EK3 Keutuhan Struktur Ekonomi
Keutuhan ekonomi Negeri Selangor adalah dipengaruhi oleh
iklim ekonomi antarabangsa kerana struktur ekonomi Selangor
yang menjurus kepada aktiviti import dan eksport.
I-EK4 Kesan Pelaksanaan AFTA

Pelaksanaan Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA)
dijangka memberi kesan terhadap sektor perindustrian di
Malaysia khususnya Negeri Selangor.
DASAR EK 12
RUANG DAN INFRASTRUKTUR FIZIKAL DAN SOSIAL SERTA ALAM SEKITAR
YANG SIHAT PERLU DISEDIAKAN UNTUK MENYOKONG AKTIVITI EKONOMI
BERORIENTASIKAN EKSPOT UNTUK MENINGKATKAN DAYA SAINGAN
EKONOMI SELANGOR
Cadangan Am
EK12 C1 Menyediakan kemudahan infrastruktur yang cekap dan

berdaya saing di Inland Port Bukit Baja dan Zon
Perdagangan Bebas Pulau Indah bagi menjadi
pemangkin kepada aktiviti pengeksportan.
UPEN, LPK, KDEB, MPK
lebih
banyak
peluang
EK12 C2 Menyediakan
membolehkan industri perkhidmatan dieksport.
untuk
UPEN
EK12 C3 Meningkatkan produktiviti dan kualiti produk untuk

meluaskan pasaran barangan buatan Malaysia.
UPEN, MARDI, MIDA
EK12 C4 Menggalakkan pengeluaran produk yang mempunyai

nilai tambah.
UPEN, MIDA
4-13
DASAR EK 13
KAWASAN INDUSTRI BERTEKNOLOGI TINGGI BERTARAF DUNIA YANG DAPAT
MENARIK PELABUR ASING PERLU DISEDIAKAN DI LOKASI YANG STRATEGIK
Cadangan Am
EK13 C1 Menyediakan tapak dan kemudahan serta infrastruktur

yang diperlukan oleh industri berteknologi tinggi di
lokasi berhampiran KLIA dan Pelabuhan Klang dan di
kawasan-kawasan berhampiran jaringan perhubungan
yang strategik.
UPEN, PPEN, MIDA
EK13 C2 Melatih tenaga kerja yang diperlukan dalam industri

berteknologi tinggi.
UPEN, PPEN, MIDA,

MARA
EK13 C3 Mengamalkan aktiviti mesra alam dan pembinaan

mampan untuk menarik pelaburan oleh badan-badan
seperti Bank Dunia yang memberi keutamaan kepada
aktiviti ekonomi mampan.
UPEN, PBPT
DASAR EK 14
PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN YANG MEMPUNYAI KELEBIHAN SAINGAN DI
PERINGKAT ANTARABANGSA PERLU DISEDIAKAN UNTUK MENINGKATKAN
PELABURAN ASING
Cadangan Am
EK14 C1 Penyediaan persekitaran dan infrastruktur yang

berkualiti tinggi untuk tempat bekerja, tempat tinggal
dan riadah.
UPEN, PBPT
EK14 C2 Penyediaan kawasan perindustrian bersepadu supaya

lebih berdaya saing.
UPEN, PBPT
EK14 C3 Penyediaan persekitaran hidup berkualiti untuk pekerja

dan keluarga mereka yang terdiri daripada pelbagai
peringkat sosio-ekonomi.
PBPT, majikan sektor

awam dan swasta
EK14 C4 Menggalakkan pembangunan industri klaster mengikut

kesesuaian zon pembangunan fizikal di lokasi terpilih
seperti:Klaster Industri Aerospace (Sepang)
Klaster Automotif (Lembah Klang) dan Hulu Selangor
Klaster Industri Maritim (Klang)
Klaster Berasaskan Pertanian Yang Bernilai Tinggi
(Sabak Bernam) dan Kuala Selangor
Klaster Kayu dan Perabot (Kuala Langat, Hulu
Selangor)
Klaster Besi (Kuala Langat - Olak Lempit)
Klaster Berasaskan Perikanan (Sabak Bernam, Kuala
Selangor)
UPEN, PPEN, MIDA,

SSIC, PKNS
4-14
Cadangan Am
sistem
penyampaian
dalam
EK14 C5 Mengukuhkan
perkhidmatan perancangan, pembinaan, pentadbiran,
pengkuatkuasaan dan pemantauan bagi semua bidang
ekonomi.
UPEN, PBPT
Isu dan Masalah

I-EK5 Tahap Pembangunan di Tanah Rizab Melayu (TRM)
dan Rizab/Kawasan Orang Asli Masih Rendah
Pembangunan di kawasan Tanah rizab Melayu dan rizab serta
Kawasan Orang Asli masih di tahap rendah kerana ketiadaan
satu perancangan yang menyeluruh untuk pembangunan tanah
ini.
DASAR EK 15
TANAH RIZAB MELAYU YANG TERLETAK DI LOKASI YANG STRATEGIK PERLU
DIRANCANG DAN DIBANGUNKAN SEBAGAI PUSAT PERTUMBUHAN EKONOMI
Cadangan Am
EK15 C1 Memajukan secara komprehensif TRM yang berpotensi

terutamanya TRM yang terletak dalam kawasan
perbandaran (rujuk Rajah 4.3).
UPEN, PTG, PTD, PBPT
kaedah
Pembangunan
Tanah
EK15 C2 Menggunapakai
Bersepadu di kawasan yang sesuai bagi membolehkan
kawasan TRM yang saiz lot-lotnya adalah kecil dapat
dimajukan dengan lebih terancang dan ekonomik.
PBPT, PTG, PTD
EK15 C3 Menaiktaraf dan nilai kawasan TRM dari aspek

kemudahsampaian, infrastruktur dan persekitaran
fizikal.
UPEN, PBPT, PTD
Rancangan
Tempatan
(RT)
dan
EK15 C4 Penyediaan
Rancangan Kawasan Khas (RKK) perlu memberi
keutamaan kepada TRM untuk dimajukan sebagai
pembangunan perbandaran.
PBT
EK15 C5 Menyediakan pelbagai insentif dan mewujudkan satu

saluran institusi yang dapat menggalak dan
memudahkan pembangunan TRM.
UPEN, PBT, PTD, PTG
EK15 C6 Menggalakkan dan mempromosikan

TRM sebagai zon enterprise.
pembangunan
EK15 C7 Memberi galakan kepada pemaju tanah kawasan TRM

supaya membangunkan tanah mereka dalam bidangbidang ekonomi selain daripada perumahan.
PBT, PTD
UPEN, PBPT
4-15
RAJAH 4.3 : TANAH REZAB MELAYU YANG BERPOTENSI

UNTUK DIMAJUKAN SEBAGAI KAWASAN PERBANDARAN
RANCANGAN STRUKTUR
PERAK
10
20
Kilometer
PAHANG
1
11
11
1
2
22
22
2
SABAK BERNAM
HULU SELANGOR
KUALA SELANGOR
DAERAH SABAK BERNAM
01 Sg. Lang
02 Raja Hitam Tambahan
3
33
33
3
DAERAH KUALA SELANGOR

03
04
05
06
5
555
5
444
7
77
77
7
Pasangan
Pasangan
Bukit Badong
Bukit Cherakah
8
88
88
8
GOMBAK
20
20
20
20
20
19
19
19
19
19
6
666
6
T
LA
SE
DAERAH HULU SELANGOR

07 Simpang Sg. Choh
08 Hulu Sg. Choh
Pandang
Gombak
Gombak Setia
Sg. Pusu Tambahan
Gantian Sg. Tua Baru
Sg. Tua Tambahan
Tanah Rizab Melayu
Tanah Melayu Tambahan
Tanah Rizab Melayu
Selayang Indah
Kanching Tambahan
Kanchi
Sg. Kuang
Sg. Kuang Tambahan
Sg. Pusu
Tanah Rizab Melayu
Kg. Pasir
DAERAH KLANG
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Sg. Tok Muda

Sg. Tok Muda
Rantau Panjang
Sg. Pinang
Teluk Pulai
Pulau Lumut
Kampung Melayu
Bukit Kemuning
Jalan Kebun
Bukit Menegon
Kg. Jawa
Bukti Kuda
Bukti Kapar
Sg. Binjai
Sg. Tok Muda
38
38
38
38
38
39
39
39
26
26
26
26
2627
27
27
40
40
27
27
40
40
4027
10
10
10
10
10
10
11
11
11
11
11
29
29
29
28
28
28
29
28
28
28 29
30
30
30
30
30
30
53
53
53
53
53
54
54
54
54
54 53
52
52
52
52
52
52
45
45
44
44
44 45
44
44
44
37
37
37
37
37 35
35
35
35
35
35
36
36
36
36
36
36
34
34
34
34
34
34
Pulau Tengah
41 Kg. Merbau Sempak & Kubu Gajah

42 Sg. Palong
43 Kg. Melayu Subang
33
33
33
32
32
32
33
32
32
32 33
Pulau
Indah
31
31
31
31
31
DAERAH HULU LANGAT

44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
Paya Kajang
Sg. Kantan
Sg. Ramal
Kajang
Kajang
Beranang
Beranang & Rinching
Semenyih
Sg. Sikamat
Bt. 10
Cheras
DAERAH KUALA LANGAT

55
56
57
58
59
Olak Lempit & Bkt. Changgang

Labuhan
Teluk Panglima Garang & Tanjung 12
Tanjung Dua Belas Tambahan
Sejangkang
9
99
99
9
25
25
25
25
PETALING
Pulau Kelang
DAERAH PETALING
12
12
12
12
23
23
23
23
23
WPKL
43
43
43
43
43
43
KLANG
Pulau Ketam
22
22
22
22
22
22
42
42
42
42
42
41
41
41
41
41
KA
LA
ME
DAERAH GOMBAK
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
21
21
21
21
21
17
17
17
14
17
17
17 14
14
14
14
16
16
16
16
16
24
24
24
24 15
15
15
15
15
13
13
13
13
13
18
18
18
18
18
59
59
59
59
59
59
KUALA LANGAT
HULU LANGAT
46
46
46
46
46
46
69
69
69
69
69
57
57
57
57
63
63
63
63 47
WPP 63
47
47
47
47
48
48
48
48
48
64
64
64
64
64
64
58
58
58
58
58
58
65
65
65
65
65
65
67
67
67
67
67
51
51
51
51
51
51
49
49
49
49
49
50
50
50
50
50
50
68
68
68
68
68
68
66
66
66
66
66
66
55
55
55
55
55
56
56
56
DAERAH SEPANG
60
61
62
63
64
65
66
67
68
Bagan Lalang
Labu
Sg. Merab
Sg. Limau Manis
Sg. Buah
Ampar Tenang
Dengkil
Jenderam
Puchong
62
62
62
62
62
62
SEPANG
60
60
60
60
60
60
NEGERI
SEMBILAN
Sumber : Diubahsuai daripada Laporan Pemeriksaan RSN Selangor, 2002.
PETUNJUK
Tanah Rezab Melayu
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
Zon 'Scenic
Drive'
4-16
DASAR EK 16
PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN RIZAB DAN KAWASAN ORANG ASLI
PERLU DISELARASKAN DENGAN PEMBANGUNAN SEKITAR
Cadangan Am
EK16 C1 Penyediaan Rancangan Tempatan perlu mengambilkira

pembangunan kawasan dan Rizab Orang Asli supaya
selaras dengan pembangunan sekitar.
PBPT, UPEN,
PTD, JHEOA
EK16 C2 Menaiktaraf kawasan dan Rizab Orang Asli dari aspek

kemudahsampaian, infrastruktur dan persekitaran fizikal
supaya mudah dimajukan.
PBPT, PTD, JHEOA
EK16 C3 Mengenalpasti tanah yang didiami Orang Asli untuk

diwartakan supaya hak mereka terpelihara.
JHEOA, PTG
EK16 C4 Mewujudkan saluran perundingan bagi proses

perubahan minda Orang Asli supaya dapat dibawa ke
dalam arus pembangunan.
JHEOA, PBT
4-17
Isu dan Masalah

I-EK6 Pembangunan Desa Kurang Berkesan
Program pembangunan desa kurang diberi keutamaan
menjadikan program ini kurang berkesan untuk meningkatkan
prestasi ekonomi dan penduduk desa.
DASAR EK 17
PETEMPATAN DESA PERLU DIRANCANG DAN DIBANGUNKAN SECARA
BERSEPADU DENGAN PEMBANGUNAN BANDAR
Cadangan Am
EK17 C1 Penyediaan Rancangan Tempatan (RT) dan Rancangan

Kawasan Khas (RKK) perlu mengambilkira perancangan
petempatan desa di dalam perancangan pembangunan
secara bersepadu dengan petempatan bandar.
PBPT
EK17 C2 Penyediaan infrastruktur pembangunan di kawasan

petempatan desa perlu dilaksanakan untuk menjana
kemajuan pembangunan ekonomi desa.
EK17 C3 Memastikan kawasan-kawasan luar bandar dilengkapi
dengan kemudahan asas yang baik seperti padang
permainan, dewan serbaguna, surau, tadika dan
sebagainya untuk meningkatkan kualiti kehidupan
penduduk desa.
PBPT, UPEN, PTD, JKR
PBPT, PBT, PTD
EK17 C4 Menggalakkan pembangunan yang mengekalkan dan

mengukuhkan ciri-ciri keunikan semulajadi petempatan
desa sebagai meningkatkan imej dan identiti desa di
Negeri Selangor.
PBPT, PBT, PTD
EK17 C5 Meningkatkan imej kecantikan desa dengan tanaman

landskap di sepanjang jalan-jalan utama dan bangunan
awam mengikut fungsi dan kesesuaian jenis tanaman
tempatan.
PBPT, PTD
aktiviti-aktiviti
yang
dapat
EK17 C6 Mengenalpasti
mengintegrasikan aktiviti penduduk bandar dengan
kawasan desa.
PBT, PTD
perumahan
desa
iaitu
perumahan
EK17 C7 Konsep
berkepadatan rendah dan bercirikan rumah kampung
dibenarkan dalam zon pertanian di pinggir bandarbandar utama, terutamanya dalam kawasan TRM.
PBPT
4-18
Isu dan Masalah

I-EK7 Tahap Pembangunan Industri Di Luar Bandar Yang
Rendah
Pembangunan industri desa adalah pada tahap yang rendah
dari segi produktiviti persekitaran dan nilai tambah.
DASAR EK 18
PEMBANGUNAN INDUSTRI DESA PERLU DIPERTINGKATKAN SEHINGGA
BOLEH BERSAING DENGAN INDUSTRI BANDAR
Cadangan Am
EK18 C1 Membaiki infrastruktur sokongan kawasan desa seperti

bekalan
air,
elektrik,
telekomunikasi,
sistem
perhubungan dan lalulintas seperti di kawasan bandar.
PBT, PBPT, UPEN
EK18 C2 Menyediakan kawasan yang mencukupi di kawasan

desa bagi penghasilan bahan mentah dan input yang
diperlukan oleh industri desa.
PBT, PBPT, JPT
EK18 C3 Meningkatkan Penyelidikan dan Pembangunan bagi

meningkatkan produktiviti dan kualiti produk keluaran
industri desa hingga ke tahap antarabangsa.
UPEN, MARDI
EK18 C4 Menyediakan peluang latihan kemahiran dalam pelbagai

bidang di dalam industri desa bagi penduduk setempat.
UPEN, PTD, MARA
EK18 C5 Mewujudkan saluran pemasaran bagi produk industri

desa ke pusat-pusat pertumbuhan utama, malahan
peringkat antarabangsa.
UPEN, LPP, FAMA
EK18 C6 Pembangunan industri desa perlulah tidak mencemarkan

dan tidak menjejaskan komuniti sedia ada.
UPEN, LPP, FAMA
Kedapatan tanah yang lebih tinggi berbanding dengan kawasan bandar serta
tenaga kerja yang tersedia harus dijadikan sebagai salah satu potensi yang
terdapat di kawasan desa untuk membangunkan industri desa.
4-19
Isu dan Masalah

I-EK8 Penyertaan Bumiputera Dalam Aktiviti Perniagaan
Masih Rendah
Penyertaan Bumiputera dalam aktiviti perniagaan dan
perindustrian adalah masih rendah jika dibandingkan dengan
bangsa Cina.
DASAR EK 19
PELBAGAI SAIZ RUANG LANTAI PERNIAGAAN DAN INDUSTRI PERLU
DISEDIAKAN DI LOKASI YANG STRATEGIK BAGI MENGGALAKKAN DAN
MEMENUHI KEPERLUAN GOLONGAN BUMIPUTERA
CADANGAN AM
AGENSI PELAKSANAAN
EK19 C1 Peluang-peluang perlu diberikan kepada peniaga dan

pengusaha industri Bumiputera untuk mendapatkan
ruang lantai atau premis dengan harga yang mampu
dimiliki atau kadar sewa yang berpatutan di lokasi-lokasi
yang strategik.
PBPT, UPEN, PTD
EK19 C2 Menggalakkan pembinaan pelbagai jenis premis

perniagaan dan perindustrian mampu dimiliki untuk
pelbagai peringkat peniaga Bumiputera.
PBPT, PTD, UPEN
EK19 C3 Menyediakan kawasan yang boleh menempatkan aktiviti

informal oleh Bumiputera seperti pasar malam, pasar
tani, bazar, arked dan sebagainya, sebagai transisi
sebelum mampu bersaing di kedai/ kilang.
PBPT, PTD, UPEN
Ruang niaga perlu disediakan untuk

golongan Bumiputera untuk membantu
mereka memasarkan dan melibatkan
diri dalam bidang perniagaan.
4-20
Isu dan Masalah

I-EK9 Produktiviti Aktiviti Pertanian Yang Rendah
Tanah Pertanian tidak diusahakan secara optimum dan tahap
penggunaan teknologi moden masih rendah menyebabkan
produktiviti tanah pertanian tidak dapat dipertingkatkan.
I-EK10 Pengusahaan
Ekonomik
Tanah
Pertanian
Yang
Tidak
Pekebun kecil memiliki dan mengusahakan saiz tanah pertanian

yang tidak ekonomik.
DASAR EK 20
PEMODENAN DAN PENINGKATAN PRODUKTIVITI PERTANIAN MAKANAN
PERLU DIPERTINGKATKAN
Cadangan Am
EK20 C1 Mempertingkatkan usaha-usaha pertanian ke tahap yang

tinggi dan moden melalui mekanisasian ladang dan
pengurusan ladang terbaru.
JPT, UPEN, MARDI
EK20 C2 Membina Pusat Penyelidikan dan Pembangunan

pertanian untuk memajukan sektor pertanian dengan
mempertingkatkan penggunaan teknologi terkini.
JPT, UPEN, MARDI
EK20 C3 Meneruskan usaha-usaha penubuhan taman holtikultur

bandar, taman agroteknologi dan ladang satelit.
UPEN, JPT
EK20 C4 Memberi penekanan dan menyediakan kawasan untuk

kepada perusahaan holtikultur, herba, ubat-ubatan dan
akuakultur termasuk ikan hiasan.
LKIM, MARDI, FAMA,

BPM, LPP, JPT
EK20 C5 Memperuntukkan kawasan-kawasan pertanian tertentu

(contoh sawah padi) sebagai aset untuk landskap
pertanian bagi tarikan pelancong iaitu pelancongan agro.
EK20 C6 Penukaran syarat tanah bagi tanah pertanian Kelas 2
hanya dibenarkan dengan justifikasi yang munasabah
dan berpandukan Rancangan Tempatan.
PBPT, JPT
PTG, PTD, PBPT
4-21
Cadangan Am
EK20 C7 Pecah tanah pertanian kepada saiz tidak ekonomik

tidak dibenarkan dengan syarat dibangunkan secara
bersepadu.
PTG, PTD
EK20C8
Dalam penganugerahan tanah kepada individu syarat

tanah mesti dimajukan dalam masa tertentu hendaklah
ditetapkan dan dikuatkuasakan. Bagi lot tanah kecil
hendaklah dibangunkan secara bersepadu.
PTG, PTD, RISDA, JPT
EK20 C9 Aktiviti perkebunan di kawasan bandar (urban farming)

adalah digalakkan.
PBPT, PBT, JPT
EK20 C10 Menggalakkan penyertaan sektor swasta dalam

pengeluaran hasil makanan secara komersil besarbesaran dalam :
JPT, FAMA, LPP,

JPS, PBPT
Pengeluaran ikan akuakultur termasuklah udang

harimau dan ikan hiasan. Aktiviti akuakultur sedia
ada akan diperluaskan tanpa menjejaskan KSAS.
Tanaman buah-buahan, sayur-sayuran, bungabungaan dan herba akan diberi keutamaan di
kawasan pinggir bandar dan pinggir KLIA.
EK20 C12 Mengintensifikasi dan mengintegrasikan usaha-usaha
pertanian dan perhutanan secara mampan dan tidak
menjejaskan KSAS.
JPT, JPH
EK20 C13 Penternakan udang harimau dibenarkan dengan

teknologi moden yang tidak mencemarkan alam sekitar.
Perusahaan akuakultur boleh dijalankan di sempadan
bekas lombong dan dikawalselia dengan teratur.
JPR
tanaman
di
ladang
hutan
EK20 C14 Pengintegrasian
(agroforestry), akuakultur bersama ladang ternakan
haiwan dan tanaman, ternakan haiwan dalam ladang
tanaman saka dan aktiviti agro pelancongan
dibenarkan di beberapa kawasan terpilih.
JPT, JPH, BPM
Rujuk Rajah 4.4.
4-22
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.4 : CADANGAN PEMBANGUNAN PERTANIAN

PERAK
UU
0
10
20
Ke Ipoh
Kilometers
PAHANG
Sg. Lang
Ke B
ukit
Frase
r
K e Tapah/Ipoh
Sabak
Sungai Besar
;
;
SABAK BERNAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
;
;
;
;
K. Kubu Baru
Lembah Beringin
HULU SELANGOR
Sek inchan
;
;
Ras a
KUALA SELANGOR
Batang Kali
Serendah
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
ua
nt
an
Hulu Yam Baru
Buk it Beruntung
T anjong Karang
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
Ass am J awa
Rawang
Kundang
GOMBAK
T
LA
SE
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
Batu Caves
J eram
Hulu Kelang
KA
LA
ME
Sg. Buloh
KUALA LUM PURAmpang
No Window
Kapar
Meru
PETALING
Hulu Langat
Petaling Jaya
Pulau Babi (Rusa)
Batu Sembilan
Cheras
KLANG
Pulau Tengah
Shah AlamSubang J aya
Klang
Pulau Kelang
Pulau Ketam
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Indah
PUTRAJAYA
Cyberjaya
Pulau Cik Mat Zin
T elok Panglima Garang
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
;
;
Serdang
Puchong
;
;
T g Dua Belas
Beranang
Dengk il
Olak Lempit
Sg. Manggis
Bk t Changgang
T elok Datok
Bandar Baru Salak T inggi
Banting
Morib
NEGERI
SEMBILAN
KLIA
SEPANG
Batu Laut
T g Sepat
;
;
ban
Ke Serem
KUALA LANGAT
i/
Ke B. B. Nila
Seremban
Pulau Carey
Semenyih
Bandar Baru Bangi
Sepang
Ke
Sg Pelek
ort
D
ick
so
n
PETUNJUK
Kawasan Pertanian Yang Dikekalkan
Lembah Bio (Bio Valley )
Tanaman Padi
Pusat Peny elidikan &

Pembangunan Pertanian Utama
Lembah Agro (Agro Valley )

Cadangan Agropolis
Kawasan Kerang / Akuakultur
;
;
Taman Agroteknologi / Taman Holtikultur

Bandar / Cadangan Satelit
Sungai Utama
Sempadan Daerah
Lebuh Ray a
Sempadan Negeri
Laluan Persekutuan
Laluan Negeri
Pendaratan Ikan Marin
Padang Ragut
4-23
Isu dan Masalah

I-EK11 Pembangunan Industri Pelancongan Yang Tidak
Mampan
Potensi industri pelancongan dalam menyumbang kepada
pembangunan ekonomi tidak dimanfaatkan sepenuhnya.
DASAR EK 21
PEMBANGUNAN KAWASAN PELANCONGAN DILAKSANAKAN SECARA
TERANCANG DAN BERSEPADU
Cadangan Am
EK21 C1 Merancang pembangunan kawasan pelancongan di

lokasi yang strategik berasaskan produk, sumber dan
tarikan (rujuk Rajah 4.5).
UPEN, PBPT, BPM
EK21 C2 Perancangan kawasan pelancongan perlu bersepadu

antara satu lokasi dengan lokasi yang lain agar terdapat
hubungan yang mantap dan saling melengkapi.
UPEN, PBPT, BPM
EK21 C3 Menyediakan kemudahan sokongan (kemudahan

penginapan, pengangkutan dan pusat penerangan) yang
berkualiti untuk kemudahan pelancong.
UPEN, PBT
pelancongan
berasaskan
alam
EK21 C4 Pembangunan
semulajadi hendaklah tidak melebihi daya tampungan
supaya memelihara kesihatan ekosistem yang menjadi
tarikan pelancong.
UPEN, JPH, PBPT
Kemudahan pelancongan perlu disediakan dengan lengkap untuk memajukan industri

pelancongan di Negeri Selangor.
4-24
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.5 : CADANGAN PEMBANGUNAN PELANCONGAN

0
10
20
Kilometers
Ke Ipoh
PERAK
3
3
3
3
3
3
Sg. Lang
TEMA
-
UU
Pelancongan Alam Semulajadi

Pelancongan Warisan Sejarah & Budaya
Pelancongan Kesihatan
Pelancongan Pendidikan
Pelancongan Agro
10
20
Kilometers
TEMA
- Pelancongan Alam Semulajadi
- Pelancongan Agro
- Pelancongan Desa / Budaya
Ke B
Ke Tapah/Ipoh
ukit
Fras
er
Sabak
3
3
3
3
3
3
Sungai Bes ar
SABAK BERNAM
Kelumpang
Kg. Simpang Lima

Kerling
Lembah Beringin
+ K. Kubu Baru
HULU SELANGOR
PAHANG
Sek inc han

Ras a
Batang Kali
KUALA SELANGOR
Tanjong Karang
Sg. Buay a
Bes tari J ay a
4
+ Kuala Selangor
4
Hulu4
Yam Baru
Buk it Beruntung
Ke
Serendah
n
ta
an
Ku
Simpang Sg. Choh

Batu Arang
Kg. Baru Ijok
Ass am J awa
Rawang
Kundang
GOMBAK
4
Kuala Sg. Buloh

Pelancongan Agro
Pelancongan Warisan Sejarah
Pelancongan Desa & Warisan Budaya
Pelancongan Pulau
3
3
3
+ Batu Cav es
3Hulu Kelang
3
3
+
Ampang
PETALING
3
3
4
Batu Sembilan
3
3
3
3 Serdang
3
3
Puc hong
HULU LANGAT
4
Kajang
Pulau Tengah
Pulau Indah
Pulau Cik Mat Zin
Semeny ih
Bandar Baru Bangi
WPP
Cy berjay a
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
Bangi
4
Tg4
Dua Belas
Pulau Carey
Sg. Manggis
Telok Datok
Bk t Changgang
Banting
Pelancongan Desa & Warisan Budaya

Pelancongan Warisan Sejarah
Pelancongan Pantai
3
3
3
3
3
3
4Morib
Salak
KLIA
3
3
3
3
3
3
SEPANG
Batu Laut
Sepang
Ke
TEMA
-
n
eremba
Ke S
KUALA LANGAT
TEMA
Beranang
Dengk il
Olak Lempit
/
B. Ni lai
Ke B. ban
Serem
Cheras
Pelabuhan Klang
Hulu Langat
Petaling J ay a
Subang J ay a
3
3
3
3
3
3+ Shah Alam
Klang
+
3
3
3
3
3
3
3
3
3
KLANG
3
3
3
Pulau Kelang
TEMA
Meru
Kapar
WPKL
Pulau Babi (Rusa)
Pelancongan Pulau
Pelancongan dalam Bandar / Membeli-belah
Pelancongan Diraja & Warisan Sejarah
Pelancongan Maritim
Selay ang +
Baru
Sg. Buloh
Pulau Ketam
4
J eram
KA
LA
ME
T
LA
SE
TEMA
Kuang
Tg Sepat
Pelancongan alam semulajadi

Pelancongan Tema
Pelancongan Sukan
Pelancongan Persidangan & Pameran
Sg Pelek
Po
rt D
ick
so
n
NEGERI
SEMBILAN
PETUNJUK
Zon Pelancongan A
PETUNJUK
(Sabak Bernam & Kuala Selangor)

Zon Pelancongan B
(Hulu Selangor & Sebahagian Gombak)
Zon Pelancongan C
(Klang & Sebahagian Petaling)
Zon Pelancongan D
(Hulu Langat & Sebahagian Gombak)
Zon Pelancongan E
(Kuala Langat)
Zon Pelancongan F
(Sepang & Sebahagian Kuala Langat)
Kawasan Pembangunan
Perbandaran
Pertanian
Hutan
3
3
4
+
Lebuh Ray a
Sempadan Daerah
Laluan Persekutuan
Sempadan Negeri
Laluan Negeri
Pelancongan Semulajadi
Warisan Sejarah/ Buday a
4-25
EK 10
LEBIH BANYAK PEMANGKIN EKONOMI PERLU DITEMPATKAN DI

ZON-ZON PEMBANGUNAN YANG SESUAI DI LUAR WILAYAH
LEMBAH KLANG
EK 11
SUASANA PELABURAN YANG MENARIK PERLU DIWUJUDKAN DI

ZON-ZON PEMBANGUNAN DI LUAR WILAYAH LEMBAH KLANG
EK 12
RUANG DAN INFRASTRUKTUR FIZIKAL DAN SOSIAL SETA ALAM

SEKITAR YANG SIHAT PERLU DISEDIAKAN UNTUK MENYOKONG
AKTIVITI EKONOMI BERORIENTASIKAN EKSPORT UNTUK
MENINGKATKAN DAYA SAINGAN EKONOMI SLEANGOR
EK 13
KAWASAN INDUSTRI BERTEKNOLOGI TINGGI BERTARAF DUNIA

YANG DAPAT MENARIK PELABUR ASING PERLU DISEDIAKAN DI
LOKASI YANG STRATEGIK
EK 14
PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN YANG MEMPUNYAI KELEBIHAN

SAINGAN DI PERINGKAT ANTARABANGSA PERLU DISEDIAKAN
UNTUK MENINGKATKAN PELABURAN ASING
EK 15
TANAH RIZAB MELAYU YANG TERLETAK DI LOKASI YANG

STRATEGIK PERLU DIRANCANG DAN DIBANGUNKAN SEBAGAI
PUSAT PERTUMBUHAN EKONOMI
EK 16
PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN RIZAB DAN KAWASAN

ORANG ASLI PERLU DISELARASKAN DENGAN PEMBANGUNAN
SEKITAR
EK 17
PETEMPATAN DESA PERLU DIRANCANG DAN DIBANGUNKAN

SECARA BERSEPADU DENGAN PEMBANGUNAN BANDAR
EK 18
PEMBANGUNAN INDUSTRI DESA PERLU DIPERTINGKATKAN

SEHINGGA BOLEH BERSAING DENGAN INDUSTRI BANDAR
EK 19
PELBAGAI SAIZ RUANG LANTAI PERNIAGAAN DAN INDUSTRI

PERLU DISEDIAKAN DI LOKASI YANG STRATEGIK BAGI
MENGGALAKKAN DAN MEMENUHI KEPERLUAN GOLONGAN
BUMIPUTERA
EK 20
PEMODENAN DAN PENINGKATAN PRODUKTIVITI PERTANIAN

MAKANAN PERLU DIPERTINGKATKAN
EK 21
PEMBANGUNAN KAWASAN PELANCONGAN DILAKSANAKAN

SECARA TERANCANG DAN BERSEPADU
PETUNJUK:
I-EK3
I-EK4
I-EK5
I-EK6
I-EK7
I-EK8
I-EK9
I-EK10
I-EK11
K eutuhan S truk tur E k onom i
K es an P elak s anaan A F TA
Tahap P em bangunan di T anah Rez ab

M elay u (TRM ) dan Riz ab/K awas an
O rang A s li M as ih Rendah
P em bangunan Des a K urang B erk es an
Tahap P em bangunan Indus tri Di Luar

B andar Y ang Rendah
P eny ertaan B um iputera Dalam A k tiv iti

P erniagaan M as ih Rendah
P roduk tiv iti P ertanian Y ang Rendah
P engus ahaan Tanah P ertanian Y ang

Tidak E k onom ik
P em bangunan Indus tri P elanc ongan

Y ang Tidak O ptim um
Dasar-Dasar
Penyelesaian Isu dan Masalah
Pembangunan Ekonomi
I-EK2
Cabaran Daerah Lain Untuk B ers aing
Dengan W LK
Isu-Isu
Pembangunan Ekonomi
I-EK1
Tum puan E k onom i Di W LK
Jadual 4.2: Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Ekonomi Dengan Dasar-Dasar
Tidak Berkaitan
4-26
4.3 DASAR PEMBANGUNAN SOSIAL

Dalam konteks RSN Selangor, sosial dikaitkan secara asasnya dengan keperluan individu dan
secara umumnya dengan keperluan masyarakat. Manakala pembangunan sosial diertikan
sebagai memenuhi sama ada keperluan individu atau pun masyarakat, dalam bentuk luaran dan
dalaman. Pembangunan sosial secara luaran merupakan penyediaan kemudahan-kemudahan
serta infrastruktur fizikal seperti penyediaan dewan orang ramai dan sekolah. Penyediaan
kemudahan-kemudahan dan infrastruktur fizikal ini dapat membantu untuk meningkatkan taraf
kualiti sosial dalaman manusia seperti peningkatan taraf pendidikan, memberikan kesihatan
yang baik, keyakinan, keselamatan, keselesaan dan kesejahteraan.
Dalam era globalisasi ini pelaksanaan pembangunan sosial secara khusus dan terancang
amatlah penting. Di samping memperkasakan martabat individu dan masyarakat tempatan, ia
juga memberikan daya saing ekonomi yang tinggi kepada Negeri Selangor. Justeru itu
peningkatan penyediaan kemudahan dan infrastruktur sosial yang mencukupi dan berkualiti
adalah perlu terutama untuk menghasilkan masyarakat yang berkualiti serta berdaya saing.
Penyediaan kemudahan sosial yang lengkap, selain daripada pembangunan ekonomi yang
mampan dan alam sekitar mampan, dapat membantu pembentukan masyarakat yang sejahtera
di Selangor, iaitu sebuah masyarakat yang aman, bersatupadu, sihat dan makmur.
Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am berikutnya adalah ke arah matlamat dasar
masyarakat mampan di Selangor iaitu merangsang pertumbuhan masyarakat madani dan
insan rabbani, bermoral, beretika, demokratik, liberal dan bertoleransi, berbudi, adil dan
berbahasa. (Agenda 21 Selangor 2001)
4-27
Dasar Pencapaian Matlamat Pembangunan Sosial

Matlamat
M-SO1 Meningkatkan Penyediaan Rumah Yang Mencukupi,
Berkualiti Dan Mampu Dimiliki
Meningkatkan penyediaan rumah yang mencukupi dan berkualiti
bagi memenuhi keperluan setiap lapisan penduduk serta
meningkatkan pemilikan rumah dan mengelakkan pertumbuhan
setinggan.
DASAR SO 1
RUMAH YANG BERKUALITI DAN MAMPU DIMILIKI OLEH SEMUA LAPISAN
MASYARAKAT PERLU DISEDIAKAN MENGIKUT KEPERLUAN
Cadangan Am
SO1 C1 Menyediakan rumah yang selamat, selesa serta

dilengkapi dengan kemudahan infrastruktur dan
kemudahan sosial yang diperlukan oleh semua golongan
masyarakat.
PBPT, LPHS
SO1 C2 Menyediakan pelbagai jenis rumah dengan harga yang

mampu dimiliki yang disesuaikan dengan keperluan
semua golongan masyarakat.
PBPT, LPHS
SO1 C3 Mengukuhkan sistem penyampaian perkhidmatan yang

berkaitan dengan industri perumahan.
LPHS, PBPT
DASAR SO 2
PROGRAM PENAWARAN RUMAH SEWA DILAKSANAKAN UNTUK
MENINGKATKAN KEBOLEHAN GOLONGAN YANG KURANG BERKEMAMPUAN
UNTUK MEMBELI TEMPAT TINGGAL YANG SELESA
Cadangan Am
SO2 C1 Setiap PBT menyediakan program pembinaan Council

Home untuk disewakan kepada golongan yang kurang
berkemampuan.
UPEN, PBT,
LPHS, PBPT
SO2 C2 Menyediakan kemudahan awam dan sosial yang

berkualiti di kawasan perumahan awam.
UPEN, PBT,
LPHS, PBPT
SO2 C3 Menyediakan sistem pengangkutan yang berkualiti di

kawasan perumahan awam.
UPEN, PBT,
LPHS, PBPT
4-28
DASAR SO 3
PENYEDIAAN RUMAH KOS RENDAH PERLU DITERUSKAN MELALUI SISTEM
KUOTA YANG DITETAPKAN OLEH KERAJAAN NEGERI SELANGOR
Cadangan Am
SO3 C1 Kadar kuota rumah kos rendah perlu disesuaikan dengan

kawasan dan tertakluk kepada kelulusan Pihak Berkuasa
Negeri.
PBPT, LPHS
SO3 C2 Memastikan pelaksanaan pembinaan rumah kos rendah

diberi keutamaan dan mengikut jadual dalam setiap skim
pembangunan perumahan.
PBPT, LPHS
SO3 C3 Membentuk dan melaksana

(delivery system) yang baik.
PBPT, LPHS
sistem
penyampaian
Perumahan rumah kos rendah yang

berkualiti dan mampu dimiliki perlu
disediakan dengan mencukupi di
kawasan
yang
mempunyai
permintaan.
4-29
Matlamat
M-SO2
Meningkatkan
Masyarakat
Penyediaan
Kemudahan
Meningkatkan penyediaan kemudahan masyarakat yang

mencukupi dan berkualiti untuk setiap lapisan masyarakat.
DASAR SO 4
SETIAP PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN TAPAK UNTUK KEMUDAHAN
KEAGAMAAN BAGI SETIAP PENGANUT AGAMA UTAMA
Cadangan Am
SO4 C1 .Setiap pembangunan perlu menyediakan rumah ibadat

yang mencukupi untuk semua agama mengikut
piawaian perancangan.
PBPT, PBT
SO4 C2 Menyediakan tapak kubur yang mencukupi untuk semua

agama mengikut piawaian perancangan serta tempat
mengendali upacara kematian.
PBPT, PBT
SO4 C2 Setiap pembangunan perlu

mengendali upacara kematian.
PBPT, PBT
menyediakan
tempat
DASAR SO 5
SETIAP PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN KEMUDAHAN UNTUK
GOLONGAN ISTIMEWA
Cadangan Am
SO5 C1 Mewujudkan kemudahan dan perkhidmatan pusat-pusat

pengurusan warga emas yang dikhususkan secara
harian atau tetap.
PBPT
SO5 C2 Menambahkan institusi untuk memenuhi keperluan

golongan istimewa, warga emas dan kanak-kanak.
PBPT, JKM
SO5 C3 Memastikan kemudahan masyarakat yang disediakan

mengambilkira keperluan Orang Kurang Upaya (OKU)
dan warga emas.
PBPT, JKM
SO5 C4 Rekabentuk jalan dan bangunan serta penyediaan

perabot jalan perlu mengambilkira keperluan golongan
OKU.
PBPT
4-30
Matlamat
M-SO3 Mencapai Kesaksamaan Sosial
Menyediakan kemudahan sosial secara adil dan seimbang
dengan taburan penduduk.
DASAR SO 6
SETIAP PETEMPATAN MENYEDIAKAN PUSAT-PUSAT KOMUNITI BERSEPADU
YANG MENEMPATKAN KEMUDAHAN MASYARAKAT YANG BERKUALITI
SERTA MEMENUHI KEPERLUAN SEMUA GOLONGAN MASYARAKAT
Cadangan Am
SO6 C1 Mewujudkan sekurang-kurangnya satu Pusat Komuniti

Bersepadu mengikut piawaian bagi setiap kejiranan.
PBPT
SO6 C2 Memberi penekanan kepada kualiti kemudahan yang

disediakan dari aspek rekabentuk bangunan yang
sesuai, persekitaran yang menarik dan kepelbagaian
aktiviti dan fungsi.
PBPT
SO6 C3 Mewujudkan Pusat Komuniti Bersepadu bagi kawasan

petempatan baru, manakala bagi pusat petempatan
sedia ada pusat komuniti akan dilengkapkan mengikut
piawaian dan keperluan pengguna.
PBPT
4-31
SO 1
RUMAH YANG BERKUALITI DAN MAMPU DIMILIKI

OLEH SEMUA LAPISAN MASYARAKAT PERLU
DISEDIAKAN MENGIKUT KEPERLUAN
SO 2
PROGRAM PENAW ARAN RUMAH SEW A

DILAKSANAKAN UNTUK MENINGKATKAN KEBOLEHAN
GOLONGAN YANG KURANG BERKEMAMPUAN UNTUK
MEMBELI TEMPAT TINGGAL YANG SELESA
SO 3
PENYEDIAAN RUMAH KOS RENDAH PERLU

DITERUSKAN MELALUI SISTEM KUOTA YANG
DITETAPKAN OLEH KERAJAAN NEGERI SELANGOR
SO 4
SETIAP PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN

TAPAK UNTUK KEMUDAHAN KEAGAMAAN BAGI
SETIAP PENGANUT AGAMA UTAMA
SO 5
SETIAP PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN

KEMUDAHAN UNTUK GOLONGAN ISTIMEW A
SO 6
SETIAP PETEMPATAN MENYEDIAKAN PUSAT-PUSAT

KOMUNITI BERSEPADU YANG MENEMPATKAN
KEMUDAHAN MASYARAKAT YANG BERKUALITI SERTA
MEMENUHI KEPERLUAN SEMUA GOLONGAN
MASYARAKAT
M SO-3
Mencapai Kesaksamaan
Sosial
Dasar-Dasar
Pencapaian Matlamat
Sosial
M SO-2
Meningkatkan Penyediaan
Kemudahan Masyarakat
Matlamat
Pembangunan Sosial
M SO-1
Meningkatkan Penyediaan
Rumah Yang Mencukupi,
Berkualiti Dan Mampu Dimiliki
Jadual 4.3: Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Sosial Dengan Dasar-Dasar
PETUNJUK:
Tidak Berkaitan
4-32
Dasar Penyelesaian Masalah Pembangunan Sosial

Isu dan Masalah
I-SO1 Kemudahan Rekreasi Tidak Mencukupi
Penawaran kemudahan rekreasi awam tidak mencukupi untuk
menampung keperluan penduduk terutamanya bagi penduduk
kawasan luar bandar.
I-SO2 Kurang Penyediaan Pusat Sukan Dan Rekreasi

Untuk Golongan Muda
Tiada perancangan yang komprehensif dalam penyediaan pusat
rekreasi dan sukan untuk golongan muda.
DASAR SO 7
KEMUDAHAN TAMAN AWAM DAN SUKAN HENDAKLAH DISEDIAKAN UNTUK
KEPERLUAN SEMUA PENGGUNA SECARA BERSEPADU DAN MENGIKUT
HIERARKI PUSAT PENEMPATAN
Cadangan Am
penyediaan
taman-taman
awam
SO7 C1 Meningkatkan
berdasarkan kepada unjuran keperluan kawasan lapang.
PBPT
SO7 C2 Menyediakan kawasan rekreasi dengan mematuhi

piawaian dan garis panduan yang diluluskan oleh
Jawatankuasa Perancang Negeri.
PBPT, JLN
SO7 C3 Setiap pusat daerah perlu menyediakan taman-taman

rekreasi sekurang-kurangnya peringkat taman bandaran
sebaik-baiknya Taman Wilayah.
JLN, PBPT
aktiviti
di
kawasan
rekreasi
SO7 C5 Mempelbagaikan
bersesuaian dengan keperluan dan cara hidup.
PBPT
SO7 C6 Elemen-elemen dalam kawasan rekreasi perlu mesrapengguna untuk memudahkan kemudah sampaian
golongan tua, orang kurang berupaya dan kanak-kanak.
PBPT, JLN
SO7 C7 Menyediakan alat permainan kanak-kanak yang sesuai

mengikut peringkat umur.
PBPT
SO7 C8 Memastikan penyediaan kemudahan sokongan seperti

tong sampah, laluan pejalan kaki, lampu papan tanda,
lampu serta kemudahan pencegahan jenayah berada
dalam keadaan yang baik dan mencukupi.
PBPT
4-33
Isu dan Masalah

I-SO3 Penyediaan
Mencukupi
Kemudahan
Keselamatan
Tidak
Tahap penyediaan kemudahan keselamatan seperti balai polis,

pondok polis dan bomba, masih tidak mencukupi untuk
menampung keperluan.
I-SO4 Kekurangan Anggota Keselamatan

Nisbah anggota polis dan bomba kepada bilangan penduduk
adalah rendah mengikut piawaian.
DASAR SO 8
KEMUDAHAN PERKHIDMATAN KESELAMATAN PERLU BERKUALITI PERLU
DISEDIAKAN DENGAN SECUKUPNYA
Cadangan Am
SO8 C1 Menyediakan tambahan bilangan kemudahan dan

meningkatkan taraf perkhidmatan perkhidmatan polis dan
bomba mengikut keperluan dan piawaian.
PDRM, PBPT, JPBK
SO8 C2 Menambahkan bilangan anggota-anggota polis dan

bomba berdasarkan nisbah penduduk bagi memberikan
perkhidmatan yang lebih berkesan.
PDRM, JBPD, JPBK
SO8 C3 Menyediakan perkhidmatan keselamatan bertaraf dunia.
PDRM, PBPT
4-34
Isu dan Masalah

I-SO5 Agihan Perkhidmatan
Seimbang
Kesihatan Yang Tidak
Perkhidmatan kesihatan adalah tidak seimbang

kawasan bandar dan kawasan luar bandar.
antara
DASAR SO 9
PERKHIDMATAN KESIHATAN YANG MENCUKUPI SERTA BERTARAF DUNIA
PERLU DISEDIAKAN MENGIKUT KEPERLUAN PENDUDUK
Cadangan Am
SO9 C1
Taraf perkhidmatan kesihatan awam dipertingkatkan

selaras dengan pertambahan penduduk dan menambah
bilangan kemudahan khususnya klinik dan hospital.
bilangan
pegawai
perubatan,
SO9 C2 Menambahkan
perkhidmatan doktor pakar, bilangan katil, pembantu
perubatan serta kemudahan sokongan lain berdasarkan
nisbah penduduk.
sekurang-kurangnya
SO9 C3 Menyediakan
kerajaan bagi setiap daerah.
satu
hospital
PBPT, JKN
JKN
PBPT, JKN
SO9 C4 Meningkatkan kualiti perkhidmatan klinik desa dari segi

kelengkapan, aksesibiliti dan pegawai bertugas setiap
masa.
JKN
SO9 C5 Menyediakan perkhidmatan ambulans yang

banyak, cekap dan berkesan serta bertaraf dunia.
JKN
lebih
4-35
Isu dan Masalah

I-SO6 Kemudahan Pelajaran Masih Tidak Mencukupi
Kemudahan pelajaran dan pendidikan tidak memenuhi
keperluan berdasarkan kepada piawaian yang ditetapkan.
DASAR SO 10
KEMUDAHAN-KEMUDAHAN PELAJARAN DAN PENDIDIKAN DARI PERINGKAT
ASAS SEHINGGA KE PERINGKAT TERTIARI HENDAKLAH DISEDIAKAN BAGI
SEMUA LAPISAN MASYARAKAT UNTUK MENYOKONG PROGRAM
PEMBELAJARAN SEPANJANG HAYAT
Cadangan Am
SO10 C1 Menyediakan
pusat
pendidikan
di
pusat-pusat
pertumbuhan utama untuk menggalakkan pembelajaran
sepanjang hayat.
PBPT, JPL
dapat
PBPT, JPDT, JPL
SO10 C3 Menyediakan pusat-pusat pelajaran dan pendidikan di

tempat-tempat strategik berdekatan pengangkutan awam
atau dalam lingkungan berjalan kaki dari rumah,
mengikut golongggan pengguna.
PBPT, JPDT, JPL
SO10 C4 Menambahkan institusi latihan kemahiran dan teknikal

di lokasi yang strategik bagi menggalakkan
pembelajaran sepanjang hayat.
PBT, JPL, UPEN
SO10 C5 Menyediakan pusat program pembangunan insan dan

pusat aktiviti belia untuk memberikan khidmat bantuan
pendidikan.
PBT, JPL
SO10 C6 Menjadikan sekolah satu sesi sebagai matlamat dan

mewujudkan sekolah bestari / sekolah wawasan /
sekolah bersepadu.
JPL
SO10 C7 Menyediakan kelengkapan sekolah yang baik, moden

dan berteknologi tinggi.
JPL
SO10 C8 Melaksanakan sasaran saiz kelas yang kondusif untuk

pembelajaran.
JPL
SO10 C2 Menyediakan kemudahan dan utiliti yang

menggalakkan sistem pembelajaran jarak jauh.
4-36
DASAR SO 11
SEKOLAH RENDAH DAN SEKOLAH MENENGAH PERLU DINAIKTARAF DAN
DITAMBAH DI KAWASAN YANG MEMPUNYAI KEPERLUAN, SAMADA DI
BANDAR ATAU DESA
Cadangan Am
SO11 C1 Menambahkan bilangan sekolah mengikut keperluan

penduduk dan mengikut piawaian sehingga berupaya
melaksanakan sistem satu sesi di semua sekolah di
bandar dan desa.
PBPT, JPL
SO11 C2 Menambah penyediaan sekolah berasrama di kawasan

luar bandar.
PBPT, JPL
SO11 C3 Menaiktaraf kemudahan sekolah, tanpa mengabaikan

keselesaan pelajar, untuk menampung keperluan
penduduk setempat.
PBPT, JPL
SO11 C4 Saiz sekolah yang sekata perlu digalakkan dan optimum

saiz sekolah ialah 1,000 pelajar.
JPL
Rekabentuk institusi pendidikan perlu memberi keselesaan yang

maksimum kepada pelajar dari segi kebolehsampaian, keselamatan dan
suasana pembelajaran yang berkualiti.
4-37
SO 7
KEMUDAHAN TAMAN AWAM DAN SUKAN HENDAKLAH DISEDIKAN

UNTUK KEPERLUAN SEMUA PENGGUNA SECARA BERSEPADU
DAN MENGIKUT HIERARKI PUSAT PENEMPATAN
SO 8
KEMUDAHAN PERKHIDMATAN KESELAMATAN PERLU BERKUALITI

PERLU DISEDIAKAN DENGAN SECUKUPNYA
SO 9
PERKHIDMATAN KESIHATAN YANG MENCUKUPI SERTA

BERTARAF DUNIA PERLU DISEDIAKAN MENGIKUT KEPERLUAN
PENDUDUK
EK 10
KEMUDAHAN-KEMUDAHAN PELAJARAN DAN PENDIDIKAN DARI

PERINGKAT ASAS SEHINGGA KE PERINGKAT TERTIARI
HENDAKLAH DISEDIAKAN BAGI SEMUA LAPISAN MASYARAKAT
UNTUK MENYOKONG PROGRAM PEMBELAJARAN SEPANJANG
HAYAT
EK 11
SEKOLAH RENDAH DAN SEKOLAH MENENGAH PERLU

DINAIKTARAF DAN DITAMBAH DI KAWASAN YANG MEMPUNYAI
KEPERLUAN, SAMADA DI BANDAR ATAU DESA
I-SO3
I-SO4
I-SO5
I-SO6
Penyediaan Kemudahan
Keselamatan Tidak Mencukupi
Kekurangan Anggota
Keselamatan
Agihan Kemudahan Kesihatan

Yang Tidak Seimbang
Kemudahan Pendidikan Masih

Tidak Mencukupi
Dasar-Dasar
Pembangunan Sosial
I-SO2
Kurang Penyediaan Pusat
Sukan Dan Rekreasi Untuk
Golongan Muda
Isu-Isu
Pembangunan Sosial
I-SO1
Kemudahan Rekreasi Tidak
Mencukupi
Jadual 4.4: Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Sosial Dengan Dasar-Dasar
PETUNJUK:
Tidak Berkaitan
4-38
4.4 DASAR PEMBANGUNAN FIZIKAL DAN ALAM SEKITAR

Negeri Selangor merupakan negeri yang mempunyai keluasan guna tanah tepubina yang
terbesar di Malaysia. Keluasan tepubina Negeri Selangor pada tahun 2002 hampir meliputi
142,000 hektar. Proses perbandaran yang berlaku secara pesat di antara tahun 1990 dan 2000
telah mengakibatkan banyak kawasan pertanian dan hutan ditukar syarat kegunaan kepada
perbandaran. Walaupun proses perbandaran ini dilihat sebagai perkara yang positif namun
pendekatan yang kurang efektif telah mengakibatkan timbulnya masalah-masalah seperti
pencemaran dan kerosakan alam sekitar serta kesesakan jalan raya.
Proses perbandaran adalah sesuatu yang diharap-harapkan oleh sebahagian besar masyarakat
kerana ia berkait rapat dengan pembangunan ekonomi dan penyediaan kemudahan yang lebih
moden dan bertaraf dunia selaras dengan status negeri maju. Ini bermakna selain dari
pembangunan ekonomi, Selangor juga perlu membangun secara fizikal.
Justeru itu
perancangan fizikal yang menjurus kepada pembangunan mampan mestilah menjadi agenda
pembangunan utama Selangor. Agenda pembangunan mampan yang diamalkan secara
menyeluruh dijangka akan dapat memberi panduan terhadap pembangunan fizikal untuk
menjadi lebih sensitif terhadap keselesaan dan kesejahteraan penghuni bandar dan luar
bandar. Dalam masa yang sama ia masih dapat memelihara keutuhan alam semulajadi untuk
diwarisi kepada generasi mendatang.
Dasar-dasar pembangunan fizikal dan alam sekitar RSN Selangor menyokong dan
melaksanakan matlamat dan dasar-dasar pembangunan mampan Selangor, khususnya yang
berkaitan dengan perbandaran mampan, desa mampan, infrastruktur mampan, industri
mampan serta alam sekitar dan sumber asli mampan. Dalam masa yang sama, dasar-dasar ini
juga adalah berkaitan dengan dan menyokong proses ke arah ekonomi mampan dan
masyarakat mampan.
Empat matlamat dasar pembangunan mampan Selangor yang sangat berkaitan secara
langsung dengan pembangunan fizikal dan alam sekitar adalah:i.
Perbandaran mampan: persekitaran bandar yang selesa, sihat dan selamat serta
mempunyai identiti setempat;
ii.
Desa mampan: ekonominya cergas dan berdaya saing dengan bandar tetapi
mengekalkan persekitaran dan budaya desa;
iii. Infrastruktur mampan: meningkatkan keupayaan daya tampungan sesuatu kawasan dan
masyarakatnya, menggunakan sumber asli dengan efisien, mengambilkira keperluan
memulihara alam sekitar dan menjamin kesampaian pembangunan kepada masyarakat
setempat; dan
iv. Alam sekitar dan sumber asli mampan: Memastikan alam sekitar sentiasa terpelihara
dan sumber asli yang boleh diperbaharui diurus dengan bijaksana menggunakan
pendekatan holistik.
4-39
Dasar Pencapaian Matlamat Pembangunan Fizikal Dan Alam Sekitar

Matlamat
M-FZ1 Pelaksanaan Pembangunan Mampan
Memastikan sumberjaya digunakan secara mampan, untuk
memenuhi keperluan semasa tanpa mengkompromikan
keperluan generasi yang akan datang.
DASAR FZ 1
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU BERTERASKAN PENGURUSAN SUMBERJAYA
SECARA MAMPAN BERPANDUKAN PELAN STRATEGIK GUNATANAH
SELANGOR 2020
Cadangan Am
FZ1 C1
Memastikan pembukaan dan pembangunan tanah hanya

mengikut keperluan setempat pada sesuatu masa dan
tidak berasaskan spekulasi.
FZ1 C2
Mewartakan semua kawasan yang mempunyai

kepentingan negeri dan negara seperti hutan tadahan air
dan kawasan kepelbagaian biologi serta kawasan
rekreasi dan kawasan lapang.
PBPT, PTD, PTG, JPH
FZ1 C3
Memastikan pembangunan kemudahan pengangkutan,

infrastruktur dan utiliti menjurus kepada pembangunan
mampan pada peringkat penyediaan, operasi dan
penyelenggaraan.
PBPT, Penyedia
perkhidmatan
Meningkatkan sistem penyampaian supaya lebih cekap

dan sistematik di dalam pengurusan sumberjaya.
Semua agensi kerajaan

yang terlibat
FZ1 C5
Melaksanakan kaedah pembangunan mampan yang

boleh mengurangkan penggunaan sumber asli yang
boleh diperbaharui dan tidak boleh diperbaharui seperti
kitaran semula air serta penggunaan air hujan dan
teknologi tenaga solar.

yang terlibat
FZ1 C6
Menempatkan pembangunan industri berasaskan

sumber di lokasi di mana terdapat sumber atau yang
terdekat bagi mengurangkan pengangkutan dan untuk
memberi keutamaan kepada penduduk tempatan.

yang terlibat
FZ1 C4
PBPT, PTD, PTG
4-40
DASAR FZ 2
KAEDAH PEMBANGUNAN BANDAR MAMPAN SEPERTI PEMBANGUNAN
PADAT DAN KEPELBAGAIAN GUNATANAH YANG HARMONI PERLU DIBERI
PENEKANAN DALAM PEMBANGUNAN SETIAP BANDAR
Cadangan Am
FZ2 C1
Mengenalpasti dan mematuhi sempadan setiap bandar

dalam pembangunan mengikut daya tampungan
(carrying capacity) bandar masing-masing.
PBPT
FZ2 C2
Menumpukan pembangunan baru dalam kawasan

pembangunan
sedia
ada
berbanding
dengan
pembukaan kawasan baru, tetapi dalam masa yang
sama tidak melebihi daya tampungan kawasan
pembangunan sedia ada.
PBPT
FZ2 C3
Aktiviti yang dijalankan oleh pembangunan baru perlu

harmoni dengan guna tanah di sekitarnya dari segi jenis
dan rekabentuk bangunan dan aktiviti-aktiviti yang
berkaitan.
PBPT
FZ2 C4
Susunatur petempatan serta kawasan pekerjaan dan

perniagaan dan rekreasi hendaklah mengurangkan
kebergantungan
terhadap
kenderaan
bermotor,
sebaliknya menggalakkan dan membolehkan berjalan
kaki dan berbasikal.
PBPT
FZ2 C5
Menerapkan prinsip pembangunan mampan di dalam

mereka bentuk dan membina bangunan seperti mereka
bentuk dan membina bangunan yang efisien dari segi
penggunaan tenaga dan sumber (energy efficient
design) serta penggunaan bahan binaan dan prosedur
pembinaan yang mesra alam (environmental friendly
building materials and construction procedures). Reka
bentuk dan pembinaan bangunan yang efisien dan
menjimatkan penggunaan tenaga dan air boleh
diperolehi melalui kaedah di antaranya seperti berikut:i.
Mengguna bahan binaan yang mengurangkan kesan

bahang cahaya matahari;
ii.
Mengguna teknologi mampan di dalam penggunaan

sumber tenaga;
PBPT, UPEN
iii. Mengguna peralatan yang menjimatkan tenaga dan

sumber air;
iv. Mengguna pokok tempatan dan landskap bagi
menyejukkan persekitaran; dan
v.
Mereka bentuk bangunan yang membolehkan

penggunaan air hujan dan penggunaan semula air.
4-41
Cadangan Am
FZ2 C6
Menggalakkan pembangunan padat tetapi dengan

kawasan lapang yang mencukupi untuk memberi
keupayaan
ekonomi
bagi
mewujudkan
sistem
pengangkutan awam yang efisien.

PBPT
DASAR FZ 3
TANAH PERTANIAN YANG SESUAI DAN BERPOTENSI DIKEKALKAN DAN
DIMAJUKAN SEBAGAI KAWASAN PEMBANGUNAN PERTANIAN YANG
PRODUKTIF DAN BERDAYA MAJU
Cadangan Am
FZ3 C1
Mengekalkan tanah yang sesuai untuk aktiviti

pertanian terutamanya tanaman kelapa sawit, padi
dan Tanah Pertanian Kelas 2 (Negeri Selangor tidak
mempunyai Tanah Pertanian Kelas 1).
PBPT, JPT, PTD, PTG
FZ3 C2
Mengekalkan kawasan pertanian yang terletak pada aras

melebihi 100m dari aras laut terutamanya di Daerah
Hulu Langat dan Hulu Selangor.
PBPT, PTD, PTG, JPT
FZ3 C3
Memajukan pembangunan pertanian bersepadu dengan

pembangunan pelancongan desa, pelancongan tani dan
pelancongan eko terutamanya di Daerah Sabak Bernam
dan Kuala Selangor.
PBPT, JPH, MTPN, PTD,

PTG, JPT
FZ3 C4
Memberi penekanan kepada aktiviti pertanian yang

menghasilkan produk makanan untuk menjamin food
security.
MARDI, FAMA, PORIM,

JPT
FZ3 C5
Mengekalkan kawasan tanaman padi IADP Barat Laut

Selangor sebagai kawasan pertanian utama (prime
agriculture area) Negara.
PBPT, JPT, PTD, PTG
FZ4 C6
Mengenalpasti dan memajukan tanah terbiar untuk

tujuan pertanian.
PBPT, JPT, PTD, PTG
DASAR FZ 4
KAWASAN UNTUK PEMBANGUNAN DIKAWAL SECARA SISTEMATIK DAN
DILULUSKAN BERDASARKAN KEPERLUAN SETEMPAT
Cadangan Am
FZ4 C1
Meluluskan tanah untuk pembangunan mengikut

rancangan pemajuan yang diterima pakai serta garis
panduan pembangunan yang berkaitan.
FZ4 C2 Memelihara tanah-tanah rezab dan tanah warta untuk
tujuan pembangunan yang telah ditentukan sahaja.

FZ4 C3 Tiada tebus guna tanah dibenarkan kecuali untuk tujuan
pelabuhan, marina atau jeti selaras dengan Rancangan

Fizikal Negara.

PBPT, PTG, PTD
PBPT, PTG, PTD

PBPT, PTG, PTD
4-42
Matlamat
M-FZ2 Pengurusan Alam Sekitar
Memelihara dan memulihara Kawasan Sensitif Alam Sekitar
(KSAS) yang telah dikenalpasti dan meningkatkan mutu
kualiti alam sekeliling.
DASAR FZ 5
KAWASAN SENSITIF ALAM SEKITAR DI NEGERI SELANGOR PERLU
DIWARTAKAN SERTA DIURUS BERDASARKAN JENIS PEMBANGUNAN ATAU
GUNA TANAH YANG TELAH DITETAPKAN
Cadangan Am
FZ5 C1 Mewartakan
dan memulihara
dikenalpasti seperti berikut:
i.
ii.

KSAS
yang
telah
Kawasan hutan simpan dara, hutan lipur, hutan

penyelidikan, hutan paya, hutan perlindungan
hidupan liar dan santuari hidupan liar sebagai rezab
pemuliharaan kepelbagaian biologi dan sebagai
kawasan rekreasi, penyelidikan dan pendidikan alam
semulajadi (rujuk Rajah 4.6).
Kawasan batuan unik, bekas lombong, mata air
panas dan air terjun sebagai rezab warisan geologi
landskap (rujuk Rajah 4.7).
iii. Monumen dan tugu bersejarah yang telah

dikenalpasti di Daerah Klang, Gombak, Kuala
Langat dan Kuala Selangor sebagai kawasan
warisan budaya dan sejarah.
JPH, FRIM, PERHILITAN,

PBT, PBPT
PBPT, JMG, JPH
PBPT, JMA
KSAS keseluruhan boleh dirujuk di Rajah 4.8

JPH, PBPT
FZ5 C2
Memulihara hutan tadahan air daripada aktiviti-aktiviti

yang boleh menggugat ekosistemnya (rujuk Rajah 4.9).
FZ5 C3
Memulihara kawasan hutan simpan dara yang telah

diwartakan sebagai kawasan arboretum.
FZ5 C4
Mewartakan kawasan berbukit berdasarkan peruntukan

Akta Pemuliharaan Tanah 1960.
PTG, PTD, PBPT
FZ5 C5
Mewujudkan satu sistem maklumat warisan budaya dan

landskap dan sejarah di bawah kelolaan agensi sedia
ada yang berkaitan.
PBPT, PBT, JMA
FZ5 C6
Menyediakan pelan cadangan pembangunan bagi

memastikan kawasan yang dikenalpasti sebagai
mengandungi landskap budaya dan sejarah yang unik
dijaga dengan sewajarnya.
PBPT, PBT, JMA
JPH
4-43
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.7 : CADANGAN REZAB WARISAN GEOLOGI LANDSKAP

PERAK
UU
0
10
20
Kilometers
Sg. Lang
PAHANG
Sabak
Sungai Bes ar
SABAK BERNAM
Kalumpang
Kg. Simpang Lima
Kerling
K. Kubu Baru
Lembah Beringin
HULU SELANGOR
-
Sekinc han
Ras a
Batang Kali
KUALA SELANGOR
Bukit Beruntung
Hulu Yam Baru
Tanjong Karang
T
LA
SE
Sg. Buaya
Batang Berjuntai
U
U
U
Serendah
Simpang Sg. Choh
Kuala Selangor
Batu Arang
Kg. Baru Ijok
KA
LA
ME
Ass am J awa
Rawang
U
U
U
Kundang
GOMBAK
Kuang
Kuala Sg. Buloh
Selayang Baru
U
U
U Batu Caves
Jeram
Hulu Kelang
Sg. Buloh
WPKL
Kapar
Ampang
Meru
PETALING
Hulu Langat
Petaling J aya
KLANG
Shah Alam
Subang J aya
Batu Sembilan
Klang
Pulau Kelang
Cheras
Pulau Ketam
Puc hong
Pulau Babi (Rusa)
Serdang
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
Kajang
Pulau Tengah
Pulau Indah
Semenyih
WPP
Pulau Cik Mat Zin
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
Bangi
Pulau Carey
Tg Dua Belas
KUALA LANGAT
Beranang
Dengkil
Olak Lempit
Sg. Manggis
Bkt Changgang
Telok Datok
Banting
Salak
Morib
KLIA
NEGERI
SEMBILAN
SEPANG
Sepang
Batu Laut
Tg Sepat
Sg Pelek
PETUNJUK
Permatang Kuarza
U
U
U
Kawasan Batuan Unik
Batu Arang
Mata Air Panas
Sungai/Badan Air
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
4-45
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.9 : TAHAP KAWASAN SENSITIF ALAM SEKITAR

PERAK
U
0
10
20
Kilometer
PAHANG
SABAK BERNAM
HULU SELANGOR
KUALA SELANGOR
LA
SE
T
ME
KA
LA
GOMBAK
WPKL
PETALING
KLANG
Pulau Kelang
Pulau Ketam
HULU LANGAT
Pulau Indah
WPP
KUALA LANGAT
NEGERI
SEMBILAN
SEPANG
Sumber: Laporan Rancangan Fizikal Negara, 2005
PETUNJUK
TAHAP KAWASAN SENSITIF ALAM SEKITAR
Tahap 1 : (i) Semua Kawasan Pemeliharaan, Kawasan Berpotensi untuk Pemeliharaan, Tanah bencah dan tempat penyu berlabuh
(ii) Kawasan tadahan bagi empangan sedia ada dan cadangan
(iii) Keseluruhan kawasan yang melebihi 1000 m
Tahap 2 : (i) Keseluruhan kawasan Hutan Simpan, kawasan Koridor Pemeliharaan, zon penampan bagi kawasan Tahap 1
(ii) Keseluruhan kawasan antara 300 m 1000 m
LAIN-LAIN
LAIN-LAIN
Sungai/Badan Air
Sungai/Badan Air
Sempadan Daerah
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
Sempadan Negeri
Tahap 3 : (i) Keseluruhan kawasan Kepulauan Marina, zon penampan bagi kawasan Tahap 2
(ii) Kawasan tadahan bagi sumber air dari sumber air bawah tanah
(iii) Keseluruhan kawasan antara 150 m 300 m, keseluruhan kawasan berisiko tanah runtuh melebihi 150 ton/ha/yr,
keseluruhan kawasan hakisan kritikal atau hakisan pantai
4-47
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH 4.10
4.9 ::PEMULIHARAAN
HUTAN
TADAHAN
RAJAH
PEMULIHAN HUTAN
TADAHAN
AIR AIR
PERAK
U
Hutan Simpan
Bukit Belata
Hutan Simpan
Gading
10
20
Kilometers
PAHANG
Hutan Simpan
Semangkok
Empangan Bernam
SABAK BERNAM
Hutan Simpan
Hulu Selangor
Empangan Selangor
Empangan Bukit Tinggi
HULU SELANGOR
KUALA SELANGOR
Hutan Simpan Rantau
Panjang Utara
Hutan Simpan
Ulu Gombak
KA
LA
ME
Hutan Simpan
Serendah
T
LA
SE
Hutan Simpan Rantau

Panjang Selatan
Empangan Batu
GOMBAK
Empangan Genting Klang
Empangan
Langat
Empangan Tasek Subang
Hutan Simpan
Hulu Langat
WPKL
PETALING
Hutan Simpan
Sungai Lalang
KLANG
Empangan
Semenyih
Pulau Kelang
Pulau Ketam
HULU LANGAT
Pulau Babi (Rusa)

Pulau Tengah
Pulau Indah
Pulau Cik Mat Zin
WPP
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
23
KUALA LANGAT
NEGERI
SEMBILAN
SEPANG
PETUNJUK
TADAHAN AIR
Hutan Tadahan Air
Empangan
LAIN-LAIN
Sungai/Badan Air
Sempadan Daerah
Sempadan Negeri
4-48
Cadangan Am
FZ5 C7
Mengenalpasti dan merekodkan bangunan-bangunan

dan kawasan-kawasan bernilai warisan, sejarah atau
saintifik
untuk
program
pemuliharaan
dan
pembangunan semula.
FZ5 C8
Meningkatkan
kawalselia
terhadap
pembangunan di kawasan berbukit sedia ada.
FZ5 C9
Memastikan pembangunan dikawasan berkecerunan 2535 darjah dibangunkan hanya untuk pembangunan
berkepadatan sederhana dan memenuhi syarat-syarat
yang telah ditetapkan. Walaubagaimanapun bagi
kawasan berkecerunan melebihi 35 darjah tiada
sebarang pembangunan dibenarkan kecuali sistem
perhubungan infrastruktur dan utiliti.
kawasan
FZ5 C10 Menggalakan aktiviti akuakultur di kawasan bekas
PBPT, PBT, JMA
PBT, JPS, JKR, JMG, JAS
PBPT, JAS, PTG,

JKR, JMG
PBPT, JPT, PTD, PTG
lombong dan kawasan tanah bencah dan berpaya.

FZ5 C11 Pengurusan KSAS perlulah berpandukan kepada
PBPT, JPT, PTD, PTG
kriteria yang ditetapkan oleh Rancangan Fizikal

Negara (RFN 18) mengikut KSAS tahap 1, tahap 2,
dan tahap 3.
FZ5 C12 Semua
pembangunan di kawasan KSAS perlu

permohonan kebenaran merancang bersama dengan
kajian impak terhadap aspek alam sekitar dan sosial.
PBPT
FZ5 C13 Kajian terhadap kawasan Kepulauan Klang sebagai
PBPT
Taman Warisan Negeri Selangor akan dijalankan.

FZ5 C14 Dalam tempoh jangka panjang semua KSAS akan
PBPT
diwartakan.
DASAR FZ 6
SEKURANG-KURANGNYA TIGA PULUH PERATUS DARIPADA KELUASAN
NEGERI SELANGOR DIWARTAKAN SEBAGAI KAWASAN HUTAN SIMPAN
KEKAL ATAU KAWASAN PEMELIHARAAN
Cadangan Am
FZ6 C1
Kawasan Hutan Simpan Kekal (HSK) sedia ada

dikekalkan dan dipulihara atau dijadikan kawasan
pemeliharaan.
FZ6 C2
Taman Warisan Selangor perlu dikekalkan sebagai

sebahagian daripada Central Forest Spine
(Rancangan Fizikal Negara RFN 19)
JPH, PTD, PTG
JPH, PTD, PTG
4-49
Cadangan Am
FZ6 C3
Mewartakan kawasan hutan simpan sedia ada serta

kawasan tanah bencah di Pulau Ketam dan Pulau Babi
(arusa) sebagai HSK (rujuk Rajah 4.10).
JPH, PTD, PTG
FZ6 C4
Mengenalpasti kawasan hutan yang berpotensi untuk

diwartakan sebagai HSK termasuk hutan paya bakau
dan paya gambut.
JPH, PTD, PTG
FZ6 C5
Mewujudkan sambungan sambungan (Forest

Spine Linkages) di antara satu kompleks hutan ke
satu kompleks hutan yang lain mengikut sistem
sungai.
JPH, PTD, PTG
FZ6 C6
Menggalakan penanaman semula hutan paya bakau

di kawasan-kawasan yang berpotensi bagi mengawal
hakisan pantai.
JPH, PTD, PTG
FZ6 C7
Menggalakan penanaman pokok-pokok nipah di

kawasan-kawasan yang sesuai.
JPH, PTD, PTG
4-50
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH
4.10
: CADANGAN
PEWARTAAN
HUTAN
RAJAH
4.11
: CADANGAN
PEWARTAAN
HUTANSIMPAN
SIMPANKEKAL
KEKAL
PERAK
U
0
10
20
Kilometers
PAHANG
SABAK BERNAM
2
6
3
HULU SELANGOR7
KUALA SELANGOR
1. Hutan Simpan Sungai Karang

2. Hutan Simpan Bukit Tunggal
4. Hutan Simpan Gading

5. Hutan Simpan Semangkok
12
11
KA
LA
ME
3. Hutan Simpan Bukit Belata
10
T
LA
SE
NAMA HUTAN SIMPAN
15
GOMBAK
13
16
17
6. Hutan Simpan Hulu Selangor

7. Hutan Simpan Bukit Kutu
KUALA LUM PUR
8. Hutan Simpan Batang Kali
14
9. Hutan Simpan Rantau Panjang Utara
PETALING
10. Hutan Simpan Rantau Panjang Tambahan

11. Hutan Simpan Rantau Panjang Selatan
KLANG
19
12. Hutan Simpan Banjar Utama
18
Pulau Kelang
Pulau Ketam
13. Hutan Simpan Banjar Selatan
22
Pulau Babi (Rusa)
HULU LANGAT
20
14. Hutan Simpan Kapar
Pulau Tengah
21
15. Hutan Simpan Serendah
PUTRAJAYA
Pulau Indah
Pulau Cik Mat Zin
16. Hutan Simpan Hulu Langat
Pulau Selat Kering

Pulau Pintu Gedung
17. Hutan Simpan Ulu Gombak
25
18. Hutan Simpan Sungai Lalang

19. Hutan Simpan Pulau Kelang
20. Hutan Simpan Pulau Tengah
23
KUALA LANGAT
24
NEGERI
SEMBILAN
21. Hutan Simpan Pulau Che Mat Zin

22. Hutan Simpan Air Hitam
26
23. Hutan Simpan Bukit Jugra
SEPANG
24. Hutan Simpan Jugra 1

25. Hutan Simpan Kuala Langat Utara
27
26. Hutan Simpan Kuala Langat Selatan

27. Hutan Simpan Kecil
PETUNJUK
HUTAN SIM PAN
LAIN-LAIN
Hutan Simpan Kekal Sedia Ada
Sungai/Badan Air
Cadangan Pewartaan Hutan Simpan

Sebagai Hutan Simpan Kekal
Sempadan Daerah
Cadangan Hutan Simpan Kekal
Sempadan Negeri
4-51
DASAR FZ 7
KUALITI ALAM SEKITAR DI KAWASAN PERBANDARAN SEDIA ADA
DIPERTINGKATKAN UNTUK MEWUJUDKAN PERSEKITARAN YANG
MENYOKONG KE ARAH KEHIDUPAN YANG LEBIH SELAMAT, SELESA DAN
SEJAHTERA
Cadangan Am
FZ7 C1
Mengelakkan percanggahan penggunaan tanah di dalam

kawasan
perbandaran
tertakluk
kepada
garis
panduan pembangunan campuran yang diluluskan oleh
Jawatankuasa Perancang Negeri.
PBPT
FZ7 C2
Menyediakan laporan pengurusan alam sekitar bagi

projek-projek baru dan yang dinaik taraf.
PBPT
FZ7 C3
Mengawal dan merawat atau menyahkan punca-punca

pencemaran di kawasan perbandaran .
PBT, JAS
FZ7 C4
Menekankan penerapan prinsip-prinsip pembangunan

mampan dalam perancangan dan pembangunan semula
kawasan perbandaran.
PBPT
FZ7 C5
Menggunakan konsep smart growth iaitu pendekatan

melalui perkongsian (partnership) antara sektor awam
dan swasta dalam setiap pembangunan untuk
membentuk persekitaran hidup yang lebih berkualiti dan
dinamik.
PBPT
DASAR FZ 8
PERANCANGAN DAN PENGURUSAN BERSEPADU ALAM SEKITAR PERLU
DILAKSANAKAN DENGAN KERJASAMA DAN PENGLIBATAN SEMUA PIHAK
Cadangan Am
FZ8 C1
Semua agensi kerajaan yang terlibat perlu mempunyai

matlamat yang sama ke arah perancangan dan
pengurusan bersepadu alam sekitar.
Semua agensi yang

terlibat
FZ8 C2
Semua agensi yang terlibat perlu mengamalkan konsep

perkongsian bersama sumber termasuk maklumat dan
data yang diperlukan di dalam perancangan dan
pembangunan negeri.
Semua agensi yang

terlibat
FZ8 C3
Semua agensi yang terlibat perlu meletakkan prioriti

yang sama di dalam melaksanakan perancangan
pembangunan negeri.
PBPT
FZ8 C4
Semua agensi yang terlibat perlu bekerjasama di dalam

mengawalselia kualiti alam sekitar secara berterusan.
PBT, JAS
FZ9 C5
Pengurusan alam sekitar hendaklah berpandukan

Blueprint Alam Sekitar Selangor yang disediakan oleh
Jabatan Alam Sekitar Selangor.
PBPT
4-52
Matlamat
M-FZ3 Menyeimbangkan Taburan Bandar Dan Hierarki
Bandar
Mewujudkan keseimbangan taburan dan hierarki bandar dalam
dan di antara daerah.
DASAR FZ 9
ARAH DAN STRATEGI PEMBANGUNAN FIZIKAL NEGERI SELANGOR
DITUMPUKAN KEPADA PEMBANGUNAN PELBAGAI PUSAT PERTUMBUHAN
DAN PENGGUNAAN KONSEP PEMBANGUNAN BERORIENTASIKAN TRANSIT
BAGI KAWASAN PEMBANGUNAN BARU
Cadangan Am
FZ9 C1
Menggalakkan corak pembangunan yang padat dan

mandiri serta mengandungi kepelbagaian guna tanah di
pusat-pusat pertumbuhan (nuclei).
PBPT
FZ9 C2
Menggalakkan pembangunan berorientasikan transit di

lokasi-lokasi yang strategik di laluan-laluan utama di
seluruh negeri untuk memberi kemudahsampaian yang
tinggi ke pusat-pusat pembangunan.
PBPT
FZ9 C3
Menggalakkan pelaksanaan amalan smart growth

dalam pemajuan guna tanah di pusat-pusat transit di
mana penekanan adalah terhadap :
Pembangunan yang padat (compact) tetapi
mampan;
Penyediaan guna tanah yang bercampur tetapi tidak
bercanggah;
Penyediaan pelbagai mod pengangkutan dan sistem
pengangkutan mampan;
Pembangunan baru dalam kawasan tepubina sedia
ada;
Pembangunan berskala manusia untuk mesra
penduduk; dan
Pewujudan lingkungan awam (public realm).
PBPT
Illustrasi konsep pembangunan berorientasikan transit

4-53
DASAR FZ 10
PEMBANGUNAN BANDAR-BANDAR DAN PETEMPATAN-PETEMPATAN BARU
DILAKSANA BERDASARKAN HIERARKI DAN FUNGSI YANG DITETAPKAN
Cadangan Am
FZ10 C1 Membentuk satu hierarki bandar selaras dengan
PBPT, PBT, UPEN
kewujudan Konurbasi Kuala Lumpur.

FZ10 C2 Mengukuhkan pembangunan bandar-bandar sedia ada
PBPT, PBT, UPEN
yang masih mundur berbanding bandar utama lain

berdasarkan sistem hierarki.
FZ10 C3 Menaikkan taraf pusat-pusat petempatan sedia ada ke
PBPT, PBT, UPEN
tahap yang ditetapkan, misalnya bagi pusat petempatan

kecil yang dinaikkan taraf kepada pusat petempatan
utama, disediakan kemudahan yang setaraf dengan
hierarki tersebut dan digiatkan aktiviti ekonominya (rujuk
Rajah 4.11).
FZ10 C4 Meningkatkan keberkesanan pusat petempatan kecil dari
PBPT, PBT, UPEN
segi kemudahan awam dan infrastruktur yang lengkap.

FZ10 C5 Mempertingkatkan jaringan perhubungan dan tahap
PBPT, PBT, JKR
kemudahsampaian ke pusat-pusat petempatan bagi

memudahkan
penyaluran
dan
perkembangan
FZ10 C6 Memajukan
aktiviti ekonomi utama di pusat-pusat

FZ10 C7 Menjalankan skim-skim pemulihan bandar-bandar lama
PBT, UPEN
PBPT
dengan mengadakan insentif bagi menggalakkan lagi

kemajuan dan menaikkan taraf bandar berkenaan
kepada hierarki yang dicadangkan.
DASAR FZ 11
PUSAT-PUSAT PEMBANGUNAN BERTARAF DUNIA DIBANGUNKAN SEBAGAI
PEMANGKIN PEMBANGUNAN KEPADA KAWASAN SEKELILING
Cadangan Am
FZ11 C1 Merealisasikan
PBPT, PBT, UPEN
FZ11 C2 Memperlengkapkan
PBPT, PBT, UPEN
antaranya Bandaraya Shah Alam,

Cyberjaya, Puncak Alam, Bandar Baru Bangi, Bukit
Beruntung dan Bestari Jaya sebagai bandar-bandar
bertaraf Dunia (rujuk Rajah 4.12).
bandar dengan elemen-elemen

perbandaran mampan dari segi imej bandar dan
suasana perbandaran, guna tanah mampan, kemudahan
awam yang berkualiti tinggi, suasana persekitaran bersih
dan selamat serta perkhidmatan bandar yang cekap.
4-54
RANCANGAN STRUKTUR
RAJAH
PERBANDARAN,2020
2020
RAJAH4.11
4.12::CADANGAN
CADANGAN HIERARKI
HIERARKI PERBANDARAN,
PERAK
Ke Ipoh
10
20
Kilometers
Sg. Lang
Ke B
Ke Tapah/Ipoh
ukit
Fras
er/R
aub
PAHANG
Sabak
Sg. Bes ar
Bernam J aya
Kalumpang
Kg. Simpang Lima
Kerling
Lembah Beringin
Sek inc han
Kuala Kubu Bharu
Batang Kali
Tanjong Karang
Bestari J ay a
Buk it Beruntung
Kuala Selangor
Sem
Serendah
pad
a
K
Kg. Baru Ijok
n
nta K
an
onu
Ku
rb
asi
Ku
ala
Rawang
Lu
mp
ur
em
b
ah
Selay ang
Kla
ng
As s am J awa
Kuang
Gombak
Punc ak Alam
Sg. Buloh
Sungai Buloh
Pu l a u An a k An g s a
Pu l a u Be s a r
Pu l a u J e m u r
Pu l a u Ba tu L e m a k Ka m b i n g
Ba tu Be ra n ta i
Be l a k a n g Bu a y a
Hulu Kelang
Pu l a u T e k u k u r Ba tu
Kuala Lumpur
Meru
Kapar
Ampang
Damans ara
T
LA
SE
Ke
Hulu Langat
Subang J ay a
S ere
mba
n
Klang
Petaling Jay a
KA
LA
ME
Seri Kembangan
Pulau Ketam
Cheras
Pulau Kelang
Shah Alam
Pulau Babi (Rusa)

Pulau Tengah
Pulau Selat Kering
Pulau Pintu Gedung
Puc hong
Serdang
Kajang
Pelabuhan Klang
Pulau Indah
Cy berjaya
Kota Kemuning
Bandar Baru Bangi

Semeny ih
Pulau
Cik Mat Zin
Ke S
erem
ban
Putrajay a
Tg. Dua Belas
hK
lang
pur
NEGERI
SEMBILAN
Le
m ba
Banting
n
remba
Ke Se
Dengk il
/
B. Ni lai
Ke B. ban
Serem
Pulau Carey
Kua
la
Lum
Morib
Ko
nu
rba
si
Batu Laut
e
P
tD
or
Ke
Sg. Pelek
P on
tian
Se
mp
ad
an
on
ks
ic
Tg. Sepat
PETUNJUK
Metropolitan / Pusat Wilay ah
Negara
Pusat Wilay ah Negeri
Pusat Separa Wilay ah
Pusat Petempatan Utama
Laluan Persekutuan
Sempadan Daerah
Laluan Negeri
Sempadan Negeri
Lebuh Ray a
Konurbasi Kuala LumpurLembah Klang
Sungai Utama
Pusat Petempatan
4-55
RAJAH4.12
4.13 :: CADANGAN
CADANGAN PUSAT
BERTARAF
RAJAH
PUSATPEMBANGUNAN
PEMBANGUNAN
BERTARAF
U
0
10
ANTARABANGSA
ANTARABANGSA
RANCANGAN STRUKTUR
20
Kilometers
UU
0
PERAK
10
20
Kilometers
PAHANG
.
.
.
.
..
Sg. Besar
.
.
.
.
.
. .
.
..
.
.
.
.
.
Bernam Jaya
SABAK BERNAM
HULU SELANGOR
KUALA SELANGOR
Bukit Beruntung
.
.
Bestari Jaya
.
.
GOMBAK
Gombak
WPKL
.
.
.
T
LA
SE
PETALING
KA
LA
ME
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. KL Sentral
.
.
.
.
.
.
KLANG
Shah Alam
.
.
.
.
.
..
.
WPP
HULU LANGAT
Pelabuhan Klang
.
.
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
Ni lai /
Ke B.B
n
Seremba
KUALA LANGAT
Pulau Carey
.
.
.
Morib
KLIA
SEPANG
.
.
.
.
.
.
NEGERI
SEMBILAN
Sumber: Kajian Rancangan Struktur Negeri Selangor, 2004.
PETUNJUK
Bandar
.
.
.
.
Zon Gerbang Masuk Primer
Lebuh Ray a
Sempadan Daerah
Zon Gerbang Masuk Sekunder
Laluan Persekutuan
Sempadan Negeri
Cadangan
Laluan Negeri
Transit Antarabangsa
Menaiktaraf Jalan
4-56
Cadangan Am
FZ11 C3 Menyediakan
sistem rangkaian perhubungan dan

pengangkutan awam yang cekap dan berkualiti dan
berintegrasi.
LPKP, JKR
FZ11 C4 Mempertingkatkan sistem urus tadbir bandar selaras
LPKP, JKR
dengan statusnya sebagai bandar-bandar bertaraf dunia.
DASAR FZ 12
PEMBANGUNAN TAPAK DALAM KAWASAN TEPUBINA (INFILL
DEVELOPMENT) DAN DALAM KAWASAN PEMBANGUNAN SEDIA ADA
(BROWNFIELD DEVELOPMENT) PERLU DIBERI KEUTAMAAN DAN PADA
MASA YANG SAMA KAWALAN YANG LEBIH KETAT DIKENAKAN KE ATAS
PEMBANGUNAN KAWASAN BARU (GREENFIELD DEVELOPMENT)
Cadangan Am
FZ12 C1 Mengenalpasti tapak-tapak yang berpotensi dan yang
PBPT
perlu dibangunkan dalam kawasan tepubina dan

pembangunan sedia ada serta kaedah pembangunan
yang sesuai dan mampan yang boleh dilaksanakan.
FZ12 C2 Menyediakan
garis panduan pembangunan yang

meliputi aspek-aspek seperti corak guna tanah,
rekabentuk bandar serta penyediaan kemudahan
masyarakat, infrastruktur dan utiliti yang menjurus
kepada konsep pembangunan bandar mampan. Garis
panduan ini hendaklah diluluskan oleh Jawatankuasa
Perancang Negeri bagi tujuan penyelarasan.
PBPT
DASAR FZ 13
PEMBANGUNAN DALAM KAWASAN KORNUBASI KUALA LUMPUR PERLU
DISELARASKAN ANTARA KERAJAAN SELANGOR, DEWAN BANDARAYA
KUALA LUMPUR DAN PUTRAJAYA UNTUK MEWUJUDKAN PEMBANGUNAN
YANG BERSEPADU
Cadangan Am
FZ13 C1
FZ13 C2
Memastikan perancangan dan pembangunan pusatpusat petempatan di dalam kawasan Konurbasi Kuala
Lumpur diselaraskan di dalam setiap tindakan
pembangunan,
terutama
bandar-bandar
yang
bersempadan dengan Kuala Lumpur dan Putrajaya.
UPEN, PBPT,
Menaiktaraf dan memperkukuhkan fungsi bandar yang

terletak dalam Kornubasi Kuala Lumpur dari segi
perkhidmatan bandar, infrastruktur,kemudahan dan utiliti
serta pengangkutan awam.
PBPT, PBT, UPEN
PBT, JPBD
4-57
Matlamat
M-FZ4 Penyediaan Kemudahan Perhubungan Dan
Pengangkutan Yang Cekap Dan Mampan
Meningkatkan penyediaan kemudahan perhubungan dan
pengangkutan yang lebih cekap, menyeluruh dan mencukupi
selaras dengan keperluan akan datang.
DASAR FZ 14
SISTEM PENGANGKUTAN AWAM BERSEPADU DILAKSANAKAN DI SEMUA
BANDAR UNTUK MEMPERTINGKATKAN PENGGUNAAN SEMUA MOD
PENGANGKUTAN
Cadangan Am
FZ14 C1 Menubuhkan sebuah badan korporat yang bertindak

JKR, PBT, LPKP
sebagai penyelaras di dalam perancangan, operasi dan

pengurusan sistem pengangkutan awam bersepadu.
FZ14 C2 Mengintegrasikan operasi sistem pengangkutan awam
seperti penyatuan dan penyelarasan sistem tambang,

sistem informasi dan masa, laluan perkhidmatan
pengangkutan awam serta perkhidmatan bas perantara.
LPKP
FZ14 C3 Menggabungkan
PBPT
FZ14 C4 Meningkatkan
PBT
FZ14 C5 Mengenalpasti
SPNB, PBPT, Penyedia

perkhidmatan
penyediaan kemudahan sokongan

secara bersama seperti penyediaan terminal pelbagai
mod, kemudahan tempat letak kereta dan laluan pejalan
kaki.
aplikasi sistem pengangkutan pintar
(Intelligent Transport System) yang melibatkan semua
mod pengangkutan di dalam aspek pengurusan
pengangkutan dan perkhidmatan pengguna seperti
pengawalan trafik bandar, penyeliaan dan pengawalan
trafik, sistem tiket bersepadu, pengurusan keselamatan
jalan raya dan pengurusan kemalangan atau sesuatu
kejadian.
dan
menyusun
semula
sistem
pengangkutan awam (rel, bas dan teksi) supaya ianya
dapat diintegrasikan dengan menyediakan kemudahan
pertukaran antara mod di lokasi-lokasi strategik.
FZ14 C6 Mengambilkira keperluan semua golongan pengguna
dalam merekabentuk laluan dan kemudahan sokongan.

ciri-ciri keselamatan dan keselesaan
diambilkira di dalam reka bentuk kemudahan sokongan
seperti laluan dan kemudahan pejalan kaki.
JKR, PBPT
FZ14 C7 Memastikan
JKR, PBPT, PBT
4-58
Cadangan Am
FZ14 C8 Mengintegrasikan sistem pengangkutan awam bandar
LPKP, SPNB
Meningkatkan kekerapan perkhidmatan bas jarak jauh di

kawasan-kawasan luar bandar untuk mempertingkatkan
kebolehsampaian semua petempatan.
LPKP, SPNB
dan luar bandar serta wilayah supaya efisien, berkesan

dan mampan.
FZ14 C9
DASAR FZ 15
SISTEM PENGURUSAN PERMINTAAN PERJALANAN (TRAVEL DEMAND
MANAGEMENT) PERLU DILAKSANA BAGI MEWUJUDKAN SISTEM
PENGANGKUTAN BANDAR YANG MAMPAN
Cadangan Am
strategi-strategi
pengurusan
permintaan perjalanan di dalam konsep perancangan
guna tanah seperti konsep smart-growth, transitoriented developmentdan road pricing.
FZ15 C1 Mengaplikasikan
PBPT
FZ15 C2 Meningkatkan kerjasama antara pelbagai agensi awam
PBT
dan swasta di dalam pelaksanaan sistem pengangkutan.
DASAR FZ 16
SISTEM PENGANGKUTAN AWAM PERLU DIPERLUASKAN UNTUK
MENGINTEGRASIKAN PERKHIDMATAN PENGANGKUTAN BERASASKAN REL
Cadangan Am
FZ16 C1 Meluaskan
liputan
perkhidmatan
pengangkutan
berasaskan rel di dalam zon-zon perbandaran dan di
antara zon supaya mempertingkatkan penggunaan
pengangkutan awam.
Penyedia perkhidmatan
FZ16 C2 Memastikan perkhidmatan rel disokong oleh mod-mod
Penyedia perkhidmatan,
SPNB, PBT
pengangkutan lain yang cekap dan berkesan.

FZ16 C3 Menyediakan
kemudahan sokongan yang boleh

dimanfaatkan oleh semua golongan pengguna
pengangkutan awam.
PBPT
4-59
Cadangan Am
FZ16 C4 Menyediakan bas-bas pengantaraan yang mencukupi,
cekap dan boleh diharap serta memberi liputan

perkhidmatan yang menyeluruh untuk menyokong
perkhidmatan rel.
FZ16 C5 Menyediakan
kemudahan park and ride yang

mencukupi di setiap stesen transit dengan kadar bayaran
yang berpatutan.

PBT, Penyedia
perkhidmatan
PBT, PBPT
DASAR FZ 17
KEMUDAHAN SOKONGAN PENGANGKUTAN YANG SELAMAT DAN MESRAPENGGUNA PERLU DISEDIAKAN DENGAN MENCUKUPI, MENYELURUH DAN
BERTERUSAN
Cadangan Am
FZ17 C1 Menyediakan pelbagai kemudahan sokongan seperti
tempat letak kereta, laluan pejalan kaki dan penunggang

basikal.
FZ17 C2 Menyediakan
kemudahan
sokongan
yang
mengutamakan keselamatan dan keselesaan pengguna.
FZ17 C3 Memastikan reka bentuk dan kemudahan yang disedia

PBT, PBPT
PBT, PBPT
PBT, PBPT
mengambilkira keperluan semua golongan pengguna

termasuk golongan Orang Kurang Upaya (OKU), warga
emas dan kanak-kanak.
4-60
Matlamat
M-FZ5
Penyediaan
Kemudahan
Infrastruktur Dan Utiliti Yang Mampan
Masyarakat,
Meningkatkan
penyediaan
kemudahan
masyarakat,
infrastruktur dan utiliti yang lebih cekap, menyeluruh,
mencukupi dan berkualiti selaras dengan keperluan semasa.
DASAR FZ 18
TAHAP PENYEDIAAN KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI PERLU
DIPERTINGKATKAN
Cadangan Am
FZ18 C1 Menguruskan
permintaan
terhadap
penyediaan
infrastruktur dan utiliti yang semakin bertambah dengan
cekap dan berkesan.
FZ18 C2 Meningkatkan kuantiti dan kualiti air selaras dengan

PBPT
PUAS, SYABAS
keperluan penduduk dan pembangunan semasa.

FZ18 C3
Meluaskan liputan dan kecekapan perkhidmatan bekalan

gas termasuk bekalan kepada sektor domestik.
Gas Malaysia
FZ18 C4
Menyediakan alternatif bagi penjanaan tenaga

khususnya penggunaan tenaga solar bagi kemampanan
penggunaan tenaga serta kepelbagaian sumber.
PBPT
kawasan liputan dan kecekapan

perkhidmatan telekomunikasi serta mengintegrasikan
penyedia perkhidmatan.
FZ18 C6 Memastikan jalan raya dibina secara mampan iaitu
melalui pendekatan seperti mereka bentuk jalan dan

jajarannya yang sensitif kepada alam sekitar dan
keperluan semua golongan pengguna, mengelak
penebangan pokok tanpa kawalan dan mengambilkira
pandangan orang awam di dalam perancangan dan
pembangunan jalan.
FZ18 C7 Meningkatkan sistem pengurusan dan pelupusan sisa
JKR, LLM, PBPT
PBT, AFSB
pepejal domestik dan industri serta sisa berjadual.

FZ18 C8 Meningkatkan penggunaan sistem pembetungan secara
PBT, JPP, IWK
berpusat.
FZ18 C9 Memastikan penyediaan sistem saliran yang mesra alam
PBT, JPS
dan efektif.
4-61
DASAR FZ 19
TAHAP PENYEDIAAN KEMUDAHAN SERTA PERKHIDMATAN MASYARAKAT
Cadangan Am
FZ19 C1 Menguruskan permintaan terhadap kemudahan serta
perkhidmatan masyarakat berdasarkan keperluan dan
PBPT
unjuran.
FZ19 C2 Memastikan penyediaan kemudahan serta perkhidmatan
PBPT
masyarakat dilaksanakan secara adil dan seimbang.

FZ19 C3 Memastikan kemudahan serta perkhidmatan masyarakat
yang disediakan adalah berkualiti dan berteknologi

terkini serta boleh dicapai oleh semua golongan
pengguna.
4-62
FZ 1
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU BERTERASKAN

PENGURUSAN SUMBERJAYA SECARA MAMPAN
BERPANDUKAN PELAN STRATEGIK GUNATANAH
SELANGOR 2020
FZ 2
KAEDAH PEMBANGUNAN BANDAR MAMPAN

SEPERTI PEMBANGUNAN PADAT DAN
KEPELBAGAIAN GUNATANAH YANG HARMONI
PERLU DIBERI PENEKANAN DALAM PEMBANGUNAN
SETIAP BANDAR
FZ 3
TANAH PERTANIAN YANG SESUAI DAN BERPOTENSI

DIKEKALKAN DAN DIMAJUKAN SEBAGAI KAWASAN
PEMBANGUNAN PERTANIAN YANG PRODUKTIF DAN
BERDAYA MAJU
FZ 4
KAWASAN UNTUK PEMBANGUNAN DIKAWAL

SECARA SISTEMATIK DI MANA KELULUSAN
BERDASARKAN KEPERLUAN SETEMPAT
FZ 5
KAWASAN SENSITIF ALAM SEKITAR DI NEGERI

SELANGOR PERLU DIWARTAKAN SERTA DIURUS
BERDASARKAN JENIS PEMBANGUNAN ATAU GUNA
TANAH YANG TELAH DITETAPKAN
FZ 6
SEKURANG-KURANGNYA TIGA PULUH PERATUS

DARIPADA KELUASAN NEGERI SELANGOR
DIWARTAKAN SEBAGAI KAWASAN HUTAN SIMPAN
KEKAL ATAU KAWASAN PEMELIHARAAN
FZ 7
KUALITI ALAM SEKITAR DI KAWASAN PERBANDARAN

SEDIA ADA DIPERTINGKATKAN UNTUK
MEWUJUDKAN PERSEKITARAN YANG MENYOKONG
KE ARAH KEHIDUPAN YANG LEBIH SELAMAT,
SELESA DAN SEJAHTERA
FZ 8
PERANCANGAN DAN PENGURUSAN BERSEPADU

ALAM SEKITAR PERLU DILAKSANAKAN DENGAN
KERJASAMA DAN PENGLIBATAN SEMUA PIHAK
FZ 9
ARAH DAN STRATEGI PEMBANGUNAN FIZIKAL

NEGERI SELANGOR DITUMPUKAN KEPADA
PEMBANGUNAN PELBAGAI PUSAT PERTUMBUHAN
DAN PENGGUNAAN KONSEP PEMBANGUNAN
BERORIENTASIKAN TRANSIT BAGI KAWASAN
PEMBANGUNAN BARU
FZ 10
M FZ-3
M FZ-4
M FZ-5
Menyeimbangkan Taburan dan

Hierarki Bandar
Perhubungan Dan Pengangkutan
Yang Cekap dan Mampan
Masyarakat, Infrastruktur Dan
Utiliti Yang Mampan
Dasar-Dasar
Pencapaian Matlamat
Fizikal dan Alam Sekitar
M FZ-2
Pengurusan Alam Sekitar
Matlamat Pembangunan
M FZ-1
Mencapai Pembangunan Mampan
Jadual 4.5: Matrik Hubungan Pencapaian Matlamat Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
Dengan Dasar-Dasar
PEMBANGUNAN BANDAR-BANDAR DAN

PETEMPATAN-PETEMPATAN BARU DILAKSANA
BERDASARKAN HIERARKI DAN FUNGSI YANG
DITETAPKAN
PETUNJUK:
Tidak Berkaitan
4-63
M FZ-1
M FZ-2
M FZ-3
M FZ-4
M FZ-5
Mencapai Pembangunan
Mampan
Pengurusan Alam Sekitar
Menyeimbangkan Taburan dan

Hierarki Bandar
Perhubungan Dan Pengangkutan
Yang Cekap dan Mampan
Masyarakat, Infrastruktur Dan
Utiliti Yang Mampan
Sambungan
Matlamat Pembangunan
Dasar-Dasar
Pencapaian Matlamat
FZ 11
PUSAT-PUSAT PEMBANGUNAN BERTARAF DUNIA

DIBANGUNKAN SEBAGAI PEMANGKIN
PEMBANGUNAN KEPADA KAWASAN SEKELILING
FZ 12
PEMBANGUNAN TAPAK DALAM KAWASAN

TEPUBINA (INFILL DEVELOPMENT) DAN DALAM
KAWASAN PEMBANGUNAN SEDIA ADA
(BROWNFIELD DEVELOPMENT) PERLU DIBERI
KEUTAMAAN DAN PADA MASA YANG SAMA
KAWALAN YANG LEBIH KETAT DIKENAKAN KE ATAS
PEMBANGUNAN KAWASAN BARU (GREENFIELD D
FZ 13
PEMBANGUNAN DALAM KAWASAN KORNUBASI

KUALA LUMPUR PERLU DISELARASKAN ANTARA
KERAJAAN SELANGOR, DEWAN BANDARAYA KUALA
LUMPUR DAN PUTRAJAYA UNTUK MEWUJUDKAN
PEMBANGUNAN YANG BERSEPADU
FZ 14
SISTEM PENGANGKUTAN AWAM BERSEPADU

DILAKSANAKAN DI SEMUA BANDAR UNTUK
MEMPERTINGKATKAN PENGGUNAAN SEMUA MOD
PENGANGKUTAN
FZ 15
SISTEM PENGURUSAN PERMINTAAN PERJALANAN

(TRAVEL DEMAND MANAGEMENT) PERLU
DILAKSANA BAGI MEWUJUDKAN SISTEM
PENGANGKUTAN BANDAR YANG MAMPAN
FZ 16
SISTEM PENGANGKUTAN AWAM PERLU

DIPERLUASKAN UNTUK MENGINTEGRASIKAN
PERKHIDMATAN PENGANGKUTAN BERASASKAN
REL
FZ 17
KEMUDAHAN SOKONGAN PENGANGKUTAN YANG

SELAMAT DAN MESRA- PENGGUNA PERLU
DISEDIAKAN DENGAN MENCUKUPI, MENYELURUH
DAN BERTERUSAN
FZ 18
TAHAP PENYEDIAAN KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR

DAN UTILITI PERLU DIPERTINGKATKAN
FZ 19
TAHAP PENYEDIAAN KEMUDAHAN SERTA

PERKHIDMATAN MASYARAKAT PERLU
DIPERTINGKATKAN
PETUNJUK:
Tidak Berkaitan
4-64
Dasar Penyelesaian Masalah Pembangunan Fizikal Dan Alam Sekitar

Isu dan Masalah
I-FZ1 Rebakan Bandar Yang Tidak Terkawal
Tren pembangunan perbandaran mengikut jalan-jalan
utama telah mengakibatkan rebakan bandar (urban sprawl).
Pelbagai masalah perbandaran seperti kesesakan lalu
lintas, kemerosotan kualiti alam sekitar dan pembangunan
guna tanah yang tidak optimum berlaku di kawasan
perbandaran terutama di kawasan Wilayah Lembah Klang.
DASAR FZ 20
CADANGAN PEMBANGUNAN BARU PERLU MENGUTAMAKAN TAPAK-TAPAK
DALAM KAWASAN PERBANDARAN SEDIA ADA
Cadangan Am
FZ20 C1 Mengenalpasti dan membangunkan tanah kosong di
PBT, PBPT
dalam kawasan bandar dengan syarat tidak melampaui

keupayaan tampungan (carrying capacity) kawasan
tersebut.
FZ20 C2 Membangunkan semula kawasan bandar yang sesak
atau usang dan tapak yang telah tamat tempoh

pajakannya.
PBT, PBPT
FZ20 C3 Menggunakan semula bangunan-bangunan yang tertentu
PBT, PBPT
FZ20 C4 Memastikan pembangunan baru mengambilkira aspek-
PBPT
dengan kegunaan yang lebih ekonomik dan mampan.
aspek pembinaan mampan seperti berikut:

i. Pemuliharaan warisan dan bangunan;
ii.
Tahap keupayaan kemudahan infrastruktur sekitar;
iii. Cadangan pembangunan yang harmoni dengan

guna tanah atau aktiviti sekitar;
iv. Cadangan pembangunan berupaya meningkatkan
tahap kemudahsampaian;
v.
Cadangan pembangunan tidak akan mendatangkan

masalah pencemaran dan kesesakan; dan
vi. Penggunaan teknologi mesra alam serta teknologi

mampan.
FZ20 C5 Bagi pembangunan yang tidak dapat dimajukan di dalam
PBPT, UPEN
kawasan pembangunan sedia ada, tanpa menjejaskan

kemampanan kawasan tersebut ia harus digalakkan ke
pusat-pusat petempatan lain.
4-65
Cadangan Am
FZ20 C6 Memberi keutamaan kepada pemajuan di kawasan
PBPT
pembangunan komited terlebih dahulu dengan cadangan

pembangunan yang telah diluluskan oleh PBPT
terutamanya di kawasan yang telah disediakan dengan
kemudahan infrastruktur atau menukar komponen
cadangan guna tanah mengikut permintaan semasa
selagi ia tidak bercanggah dengan perancangan
pembangunan PBPT dan prinsip perancangan.
DASAR FZ 21
KELUASAN BANDAR PERLU DIHADKAN MENGIKUT SAIZ YANG MAMPAN
Cadangan Am
FZ21 C1 Mengenalpasti sempadan pembangunan bandar (urban
PBPT
limit)
pusat-pusat petempatan dan memastikan
pembangunan tidak melebihi sempadan ini.
FZ21 C2 Mewujudkan lingkaran hijau di sepanjang sempadan
pembangunan
pusat-pusat
petempatan
kawasan buffer antara petempatan.
PBPT
sebagai
FZ21 C3 Memberi keutamaan kepada Tanah Pertanian Kelas 2
PBPT, UPEN, JPT
sebagai kawasan lingkaran hijau.

FZ21 C4 Menggalakkan pembangunan yang bersesuaian dengan
PBPT, JPT
fungsi lingkaran hijau seperti aktiviti pelancongan agro,

pembangunan desa dan eko, hortikultur bandar dan
perkebunan buah-buahan.
FZ21 C5 Menyediakan infrastruktur dan kemudahan awam yang
menyokong aktiviti-aktiviti yang dibenarkan

kawasan hijau seperti bekalan air dan elektrik.
dalam
PBT, PBPT, Penyedia

perkhidmatan
4-66
Isu dan Masalah

I-FZ2 Tumpuan Pembangunan Berlebihan di WLK
Aktiviti pembangunan lebih tertumpu di Wilayah Lembah
Klang menyebabkan pembangunan yang tidak seimbang di
peringkat negeri serta peningkatan masalah-masalah bandar
di dalam WLK.
DASAR FZ 22
PEMBANGUNAN BARU DIGALAKKAN SUPAYA BERTEMPAT DI PUSATPUSAT PERTUMBUHAN STRATEGIK DI LUAR WILAYAH LEMBAH KLANG
Cadangan Am
FZ22 C1 Mengalirkan limpahan pembangunan dari
WLK ke
pusat-pusat pertumbuhan strategik di luar WLK yang
bersesuaian mengikut fungsi dan hierarki.
FZ22 C2 Melengkapkan pusat-pusat pertumbuhan di luar WLK
PBPT
PBPT, PBT, PTD
dengan kemudahan tapak dan infrastruktur bagi

menggalakkan pembangunan baru menuju ke kawasan
tersebut.
FZ22 C3 Menyediakan sistem perhubungan yang baik di antara
UPEN, JKR, LLM
pusat-pusat pertumbuhan di luar WLK dengan pasaran

dan kemudahan eksport.
FZ22 C4 Menggalakkan aktiviti-aktiviti pembangunan yang tidak
lagi sesuai dengan persekitaran

berpindah ke luar kawasan WLK.
di
dalam
PBPT
WLK
4-67
DASAR FZ 23
SEBAGAI KATALIS PEMBANGUNAN NEGARA, KUALITI PERSEKITARAN
KAWASAN PERBANDARAN DI WILAYAH LEMBAH KLANG PERLU
DIPERTINGKATKAN
Cadangan Am
FZ23 C1 Membangunkan
semula kawasan yang mengalami

masalah kemerosotan kualiti persekitaran dengan
mengadaptasikan konsep smart growth di dalam
membangunkan semula kawasan-kawasan berkenaan.
PBPT
FZ23 C2 Menempatkan
PBPT
PBT
semula aktiviti pembangunan yang

bercanggah dengan kawasan sekitarnya ke tapak yang
sesuai.
tahap
landskap
yang
berkualiti,
mempunyai ciri-ciri keselesaan dan keselamatan serta
sensitif kepada keperluan semua golongan masyarakat
termasuk golongan OKU, warga emas dan kanak-kanak.
FZ23 C4 Mempertingkatkan penyediaan kemudahan masyarakat
seperti kemudahan pendidikan, keagamaan dan rekreasi

dalam WLK selaras dengan keperluan dan unjuran.
tahap penyediaan
kemudahan infrastruktur dan utiliti.
dan
JPL, JKN, JPBP, PDRM,

PBT, JAIS, PTD
kecekapan PBT, SYABAS, JKR, TNB,

TM, JPS, IWK, JPP, AFSB
pengurusan lalu lintas di kawasankawasan yang mengalami masalah kesesakan jalan

raya.
FZ23 C7 Meningkatkan pengawalan pencemaran air, udara dan
PBT, JKR
JAS
bunyi.
4-68
Isu dan Masalah

I-FZ3 Pembangunan Pusat Bandar di WLK Yang Tidak
Bersepadu
Pembangunan pusat-pusat petempatan di kawasan Wilayah
Lembah Klang telah dibangunkan secara ad-hoc dan
kurang diselaraskan seperti Petaling Jaya, Subang Jaya,
Shah Alam dan Klang.
DASAR FZ 24
PEMBANGUNAN PUSAT-PUSAT PETEMPATAN DI DALAM WILAYAH LEMBAH
KLANG PERLU DILAKSANA SECARA BERSEPADU
Cadangan Am
FZ24 C1 Menyelaraskan pembangunan projek-projek strategik
PBPT, JKR, PBT, JPS
seperti rangkaian perhubungan, sistem saliran dan

pelupusan sampah.
FZ24 C2 Cadangan projek-projek strategik perlu dirujuk kepada
Jawatankuasa
penyelarasan.
Perancang
Negeri
untuk
UPEN, PBPT, PBT
tujuan
FZ24 C3 Mewujudkan satu organisasi yang bertindak sebagai
UPEN, PBPT, PBT
badan penyelaras pembangunan bagi WLK.
DASAR FZ 25
PEMBANGUNAN BANDAR-BANDAR UTAMA PERLU MENGIKUT FUNGSI,
TIDAK BERSAING DAN SALING MELENGKAPI DI ANTARA SATU SAMA LAIN
Cadangan Am
FZ25C1
Mengenalpasti kekuatan setiap pusat petempatan dan

memajukannya mengikut fungsi yang dicadangkan.
FZ25 C2 Memastikan
pembangunan pusat-pusat petempatan

saling melengkapi di antara satu sama lain seperti di
dalam penyediaan kemudahan bertaraf antarabangsa
dan pengangkutan awam.

PBPT
PBPT
4-69
Isu dan Masalah

I-FZ4
Cabaran
Terhadap
Aktiviti
Konvensional Dan Sektor Informal
Perniagaan
Pembangunan pasaraya besar (hypermarket) dan pasaraya

di kawasan pusat kejiranan dan pusat perniagaan kecil telah
menjejaskan aktiviti perniagaan tradisional dan sektor
informal.
DASAR FZ 26
PEMBANGUNAN HYPERMARKET PERLU DITEMPATKAN DI LOKASI-LOKASI
STRATEGIK DI LUAR PUSAT-PUSAT PERKHIDMATAN
Cadangan Am
FZ26 C1 Sebarang
pembangunan
hypermarket
mestilah
berdasarkan kepada keperluan wilayah dan bukan
tempatan.
PBPT
FZ26 C2 Tapak cadangan hypermarket perlu mengambilkira
PBPT
kesesuaian lokasi dan luas tapak, guna tanah di sekitar

serta kesediaan infrastruktur dan kemudahan yang
cukup; iaitu mematuhi garis panduan perancangan
hypermarket.
DASAR FZ 27
AKTIVITI PERNIAGAAN TRADISIONAL DAN INFORMAL PERLU DIKEKALKAN
DAN DIPERKUKUHKAN
Cadangan Am
daya tarikan persekitaran kawasan

perniagaan informal seperti penyediaan medan pejalan
kaki, tempat letak kereta berdasarkan kepada piawaian
serta pencahayaan dan landskap mengikut garis
panduan yang berkaitan.
FZ27 C2 Mempelbagaikan reka bentuk dan jenis ruang
perniagaan sektor informal.
PBT, PBPT
FZ27 C3 Merancangkan tapak untuk perniagaan tradisional dan
PBPT
PBT
aktiviti informal dalam pembangunan semula bandar dan

kawasan pembangunan baru untuk membentuk
semangat tempatan (genius loci) dan mempermudahkan
proses kawalan.
4-70
Cadangan Am
daya tarikan persekitaran kawasan

perniagaan tradisional seperti penyediaan laluan pejalan
kaki yang berterusan, tempat letak kereta yang
mencukupi serta kemudahsampaian yang tinggi.
FZ27 C5 Mempelbagaikan jenis premis dan saiz ruang lantai

PBT, PBPT
PBPT
perniagaan tradisional.
DASAR FZ 28
PENGAGIHAN PENAWARAN RUANG LANTAI PERLU BERDASARKAN
KEPERLUAN DAN FUNGSI PUSAT PERKHIDMATAN
Cadangan Am
FZ28 C1 Kegunaan-kegunaan ruang perniagaan yang disediakan

PBPT
di pusat-pusat kejiranan perlu bersesuaian dan saling

melengkapi di antara satu sama lain.
FZ28 C2 Bilangan unit perniagaan dan jumlah ruang lantai perlu
PBPT
mengikut keperluan tempatan (rujuk Rajah 4.13).
4-71
RAJAH
4.134.14
: CADANGAN
HIERARKI
PUSAT
PERNIAGAAN
DAN
RAJAH
: CADANGAN
HIERARKI
PUSAT
PERNIAGAAN
DAN
PERKHIDMATAN,
2020
PERKHIDMATAN,
2020
RANCANGAN STRUKTUR
UU
PERAK
10
20
Kilometers
Sabak
PAHANG
Sg. Besar
Bernam J aya
SABAK BERNAM
Kuala Kubu Bharu
T
LA
SE
HULU SELANGOR
Sekinc han
Batang Kali
KA
LA
ME
KUALA SELANGOR
Bukit Beruntung
Tanjung Karang
Bestari J aya
Serendah
Kuala Selangor
150
Batu Arang
Rawang
GOMBAK
Hierarki
Peringkat I
Peringkat II
Fungsi
Pusat Perkhidmatan
Negeri
Pusat Perkhidmatan
W ilayah
Peringkat III Pus at Pinggiran /

Perkhidmatan Kecil
Ciri - Ciri
Punc ak Alam
Kawasan
- Penduduk tadahan
800,000 orang
- Luas ruang lantai
perniagaan 1.5 juta
mp
- Disokong oleh
infras truktur s eperti
kemudahan s is tem
trans it dan
'multimodal'
- Shah Alam
- Penduduk tadahan
250,000 orang
- Luas ruang lantai
perniagaan 0.5 juta
mp
- Disokong oleh
kemudahan transit
wilayah (Regional
TOD)
- Batang Berjuntai
- Punc ak Alam
- Rawang
- Selayang
- Petaling J aya
- Klang
- Cyberjaya
- Bandar Baru
Bangi
- Pulau Carey
- Bernam J aya
- Sg. Bes ar
- K. Selangor
- Bukit Beruntung
- Luas ruang lantai

perniagaan 0.2 juta
mp yang terdiri
daripada runcit,hotel
dan 10 % pejabat.
- Disokong oleh
kemudahan trans it
tempatan (Local
TOD)
Kuang
Selayang
Gombak
Hulu Kelang
Kepong
Sg. Buloh
PETALING
WPKL
Ampang
Damans ara
Kapar
Petaling Jaya
KLANG
- Gombak
- Hulu Kelang
- Ampang
- Kepong
- Sg. Buloh
- Damansara
- Puc hong
- Serdang
- Cheras
- Kajang
- Bandar Baru Salak
Tinggi
- Sg. Pelek
- Banting
- Morib
- Telok Panglima
Garang
- Kapar
- Kuang
- Batu Arang
- Serendah
- K. Kubu Bharu
Shah Alam Subang J aya
HULU LANGAT
Klang
Cheras
Serdang
Puc hong
Kajang
WPP
Pulau Carey
Bandar Baru Bangi
Cyberjaya
KUALA LANGAT
Banting
Morib
KLIA
Batu Laut
SEPANG
Sg. Pelek
NEGERI
SEMBILAN
- Tg. Karang
- Batang Kali
Sumber : Kajian Rancangan Struktur Negeri Selangor, 2004
PETUNJUK
Pusat Perkhidmatan Negeri
Pusat Pinggiran /
Perkhidmatan
Tepu Bina Sedia Ada
Sempadan Daerah
Kawasan Pembangunan
Perbandaran Akan Datang
Sempadan Negeri
Pusat Perkhidmatan Wilay ah
4-72
Isu dan Masalah

I-FZ5 Pembangunan Perumahan Berasaskan Spekulasi
Projek-projek pembangunan perumahan semasa lebih
bersifat spekulatif dan kurang memberi tumpuan kepada
pendekatan
pembangunan
mampan
dan
terdapat
kecenderungan untuk membuka kawasan perumahan baru
walaupun permintaan tidak mendesak.
DASAR FZ 29
PEMBANGUNAN PERUMAHAN HENDAKLAH BERDASARKAN KEPADA
KEPERLUAN
Cadangan Am
pembangunan
perumahan
hanya
berdasarkan kepada keperluan penduduk bagi
mengelakkan pembangunan yang berasaskan spekulasi.
FZ29 C1 Memastikan
PBPT, LPHS
FZ29 C2 Memastikan
PBPT, LPHS
pembangunan yang telah diluluskan

(komited) dimajukan sepenuhnya mengikut jangkamasa
yang ditetapkan.
FZ29 C3 Pembangunan melebihi 100 hektar perlu menyediakan
PBPT
kajian pasaran harta yang komprehensif.
4-73
Isu dan Masalah

I-FZ6 Penyediaan Rumah Kos Rendah Tidak Menepati
Keperluan Tempatan
Penawaran rumah kos rendah adalah masih tidak mencukupi
dan tumpuan penyediaan adalah tidak mengikut keperluan.
DASAR FZ 30
RUMAH KOS RENDAH PERLU DISEDIAKAN BERDASARKAN KEPERLUAN
MENGIKUT KAWASAN
Cadangan Am
FZ30C1
Mengenalpasti keperluan sebenar rumah kos rendah dari

segi bilangan dan taburan bagi seluruh Negeri Selangor.
FZ30 C2 Mengenalpasti keperluan tapak perumahan kos rendah

LPHS, PBT, PBPT
PBT, PBPT
mengikut kawasan.
FZ30 C3 Tanah kerajaan yang sesuai untuk perumahan kos
PBPT
rendah perlu dikekalkan untuk tujuan tersebut.

FZ30 C4 Bagi kawasan-kawasan yang sukar untuk memenuhi
syarat penyediaan rumah kos rendah iaitu kawasan yang

mempunyai lot-lot tanah yang bersaiz kecil dan terdapat
keperluan penyediaannya, kaedah untuk memajukan
tanah-tanah tersebut perlu dikenalpasti. Di antara
pendekatan yang boleh dilaksanakan adalah seperti
berikut:
i.
Menubuhkan tabung khas.
ii.
Pemaju mencarum sumbangan kewangan kepada

tabung perumahan kos rendah dan mereka
dikecualikan daripada membina rumah tersebut.
LPHS, PBPT,
PTD, PTG
iii. Kerajaan negeri mengambil balik tanah yang telah

dikenalpasti sesuai bagi pembangunan kos rendah di
kawasan yang telah dikenalpasti memerlukannya
dengan menggunakan sumber kewangan daripada
tabung tersebut.
iv. Menggabungkan lot-lot tanah bersaiz kecil dan
menggunakan pendekatan Pembangunan Tanah
Bersepakat di dalam perancangan pembangunan
rumah kos rendah.
4-74
DASAR FZ 31
AGENSI-AGENSI KERAJAAN TERMASUK PIHAK BERKUASA TEMPATAN
PERLU MENINGKATKAN PERANAN MEREKA DI DALAM PENYEDIAAN RUMAH
KOS RENDAH
Cadangan Am
FZ31 C2
PBT perlu mengenalpasti keperluan sebenar perumahan

kos rendah serta kawasan-kawasan yang sesuai untuk
pembangunan perumahan tersebut.
PBPT
FZ31 C2
Semua PBT, sama ada secara sendirian atau melalui

kerjasama dengan agensi-agensi lain, digalakkan
menyedia perumahan kos rendah dikawasan masingmasing untuk tujuan penyewaan atau jualan.
PBT
FZ31 C1 Agensi-agensi kerajaan dan syarikat berkaitan kerajaan
(SBK) seperti KDEB dan PKNS perlu meningkatkan

peranan mereka di dalam penyediaan rumah kos rendah
berpandukan keperluan yang dikenalpasti.
LPHS, PBT,
KDEB, PKNS
4-75
Isu dan Masalah

I-FZ7 Kewujudan Industri Haram dan Industri Yang
Mencemar
Kewujudan industri haram dan industri yang mencemar serta
peletakan industri di tempat yang kurang sesuai dan
bercanggah dengan guna tanah sekitarnya menyebabkan
berlakunya masalah pencemaran dan kemerosotan kualiti
bandar.
DASAR FZ 32
KILANG-KILANG INDUSTRI HARAM YANG TIDAK MENDATANGKAN MASALAH BOLEH
DIPERTIMBANGKAN UNTUK PEMUTIHAN (KEBENARAN) UNTUK DIJADIKAN KILANGKILANG YANG SAH
Cadangan Am
FZ32 C1 Memutihkan (membenarkan) industri haram yang tidak

mencemar dan terletak di lokasi yang sesuai seperti
kawasan yang telah disediakan dengan kemudahan
infrastruktur, tidak mengalami masalah kesesakan jalan
raya serta tidak bercanggah dengan guna tanah di
sekitarnya.
PBPT, PBT
FZ32 C2 Memutihkan (membenarkan) tetapi menempatkan

semula industri haram yang terletak di lokasi yang tidak
sesuai seperti bercanggah dengan guna tanah di sekitar
dan terletak di dalam kawasan yang mengalami masalah
kesesakan lalu lintas.
PBPT, PBT
FZ32 C3 Memastikan kawasan penempatan semula industri

disediakan dengan kemudahan infrastruktur dan utiliti
yang lengkap dan mencukupi seperti jalan raya, bekalan
air dan elektrik serta kemudahan pengurusan sisa
industri.
PBPT, PBT
FZ32 C4 Memastikan peletakan industri berdasarkan garis

panduan peletakan industri JAS dan JPBD seperti
penyediaan zon penampan dan rawatan bahan buangan.
PBPT, JAS
4-76
DASAR FZ 33
INDUSTRI YANG MENCEMAR DAN BERCANGGAH DENGAN JENIS
PEMBANGUNAN SETEMPAT PERLU DIPINDAHKAN KE ZON PERINDUSTRIAN
YANG TELAH DIKENALPASTI
Cadangan Am
langkah-langkah
pengawalan
pencemaran dan menyediakan zon penampan yang
mencukupi bagi kawasan yang masih mempunyai ruang
untuk tujuan tersebut.
FZ33 C2 Menempatkan semula industri yang mencemar dan
PBT, JAS
PBT, PBPT
bercanggah dengan guna tanah di sekitarnya ke lokasi

yang sesuai yang dilengkapi dengan kemudahan
infrastruktur dan utiliti selaras dengan keperluan industri
tersebut.
DASAR FZ 34
POTENSI KAWASAN PERINDUSTRIAN DIPERTINGKATKAN MELALUI
PENYEDIAAN INFRASTRUKTUR DAN KEMUDAHAN SOKONGAN
Cadangan Am
FZ34 C1 Menyediakan
sistem infrastruktur
kawasan-kawasan perindustrian.

yang
cekap
di
FZ34 C2 Memantau secara berterusan sistem pelupusan sisa
industri termasuk pembuangan sisa toksid

memastikan ianya dilakukan secara sistematik.
PBT
PBT, JAS
bagi
FZ34 C3 Memastikan air kumbahan industri dirawat dengan cara
PBT, JPS, JAS
yang sesuai dan menepati piawaian JAS sebelum

disalurkan ke dalam badan air.
FZ34 C4 Memastikan
zon
penampan
yang
disediakan di setiap kawasan industri.
secukupnya
FZ34 C5 Mempertingkatkan penyediaan dan penyelenggaraan
PBPT, JAS
PBT
landskap untuk menjadikan kawasan-kawasan industri

menarik dan selesa.
FZ34 C6 Mempertingkatkan
pengangkutan
sokongan lain.
tahap dan kualiti kemudahan

awam serta kemudahan-kemudahan
PBPT, Penyedia
perkhidmatan
4-77
Isu dan Masalah

I-FZ8 Kadar Kekosongan Tanah Dan Premis Industri
Yang Tinggi
Kebanyakan kawasan perindustrian yang telah komited masih
lagi tidak dibangunkan sepenuhnya. Premis perindustrian
yang telah siap juga mempunyai kadar kekosongan yang
tinggi dan tidak diduduki oleh pengusaha.
DASAR FZ 35
KELULUSAN PEMBANGUNAN INDUSTRI BARU PERLU BERASASKAN
UNJURAN DAN PERMINTAAN YANG DIPANTAU DARI SEMASA KESEMASA
Cadangan Am
FZ35 C1 Memberi keutamaan kepada pembangunan di kawasan
PBPT
perindustrian yang telah komited sebelum meluluskan

lebih banyak kawasan perindustrian baru.
FZ35 C2 Tapak di mana syarat penggunaan tanah adalah industri
PBPT
boleh dibenarkan bertukar kepada penggunaan tanah

yang lain jika sesuai dari sudut perancangan.
FZ35 C3 Menyediakan pelbagai jenis premis industri dengan
PBPT
rekebentuk dan kelengkapan yang berbeza untuk

memenuhi keperluan pelbagai pengusaha; seperti
premis-premis untuk IKS dan pembangunan industri
berkonsep inkubator.
DASAR FZ 36
MEMAMPANKAN PENGGUNAAN TAPAK PERINDUSTRIAN SEDIA ADA
Cadangan Am
FZ36 C1 Menguatkuasakan perundangan dan peraturan untuk
PBT
memastikan semua industri beroperasi di dalam

kawasan industri yang ditetapkan dan dibenarkan.
FZ36 C2 Menyediakan insentif untuk menggalakkan pengusaha
PBT
beroperasi di dalam premis perindustrian yang tersedia.

FZ36 C3 Menyediakan
dan
menyelenggara
kemudahan
infrastruktur dan utiliti yang sesuai dan mencukupi untuk
menarik lebih banyak aktiviti industri.
PBT
FZ36 C4 Membenarkan ubahsuai bangunan di tapak industri
PBT
sedia ada, di mana sesuai, bagi memenuhi keperluan

industri dan aktiviti lain.
4-78
Isu dan Masalah

I-FZ9 Kesesakan Lalu lintas Di Bandar- Bandar Besar
Kebanyakan jalan-jalan utama di kawasan bandar
mengalami masalah kesesakan lalu lintas akibat daripada
kadar penggunaan kenderaan persendirian yang tinggi dan
kadar tumpuan aktiviti perbandaran di sepanjang jalan
utama.
DASAR FZ 37
PERKHIDMATAN PENGANGKUTAN AWAM BERSEPADU DAN PENDEKATAN TRAVEL
DEMAND MANAGEMENT PERLU DILAKSANAKAN DI BANDAR-BANDAR UTAMA
Cadangan Am
FZ37 C1 Mempertingkatkan penggunaan mod pengangkutan

awam sebagai mod pengangkutan utama.
PBT, PBPT
FZ37 C2 Menyediakan laluan dan perkhidmatan alternatif untuk

meningkatkan tahap kebolehsampaian.
PBT, PBPT
FZ37 C3 Menyediakan stesen perhentian yang diintegrasi dengan

mod-mod pengangkutan lain yang selamat serta
kemudahan dan infrastruktur yang diperlukan.
PBT
FZ37 C4 Menawarkan perkhidmatan yang berkualiti kepada

pengguna
termasuk
penyediaan
kemudahan
pengangkutan yang bersih, rangkaian perjalanan yang
menyeluruh, dan perkhidmatan yang tepat pada masa
dan mencukupi terutamanya pada waktu puncak.
PBT
FZ37 C5 Menyediakan laluan khas untuk bas dan teksi serta lay
by di setiap hentian bagi memastikan kelancaran
perjalanan perkhidmatan bas dan teksi, serta mencegah
kesesakan yang berpunca daripada pergerakan bas dan
teksi.
PBT, PBPT
konsep
Transit
Oriented
FZ37 C6 Mengadaptasikan
Development
(TOD)
di
dalam
perancangan
pembangunan terminal dan perhentian pengangkutan
dengan kawasan sekitarnya.
PBT, PBPT
FZ37 C7 Menyediakan laluan pejalan kaki dan penunggang

basikal yang menyeluruh dan berterusan, terutamanya
di kawasan kejiranan.
PBT
ke
FZ37 C8 Mengawal kemasukan kenderaan persendirian
pusat-pusat bandar besar melalui pendekatan Travel
Demand Management.
PBT
4-79
Isu dan Masalah

I-FZ10 Kadar Kemalangan Jalan Raya Yang Tinggi
Kadar kemalangan jalan raya adalah tinggi terutama di
jalan-jalan persekutuan dan jalan negeri.
DASAR FZ 38
KESELAMATAN SEMUA PENGGUNA JALAN RAYA, TERMASUK PEJALAN
KAKI, PENUNGGANG MOTOSIKAL DAN BASIKAL, PERLU DITITIKBERATKAN
DI SEMUA KAWASAN PEMBANGUNAN
Cadangan Am
FZ38 C1 Menyediakan
kemudahan seperti lay-by lorong

kecemasan, lorong motosikal yang berterusan, lintasan
yang selesa dan selamat, papan tanda yang jelas dan
sistem pencahayaan yang baik di mana sesuai dan
diperlukan.
FZ38 C2 Meningkatkan keberkesanan skim pengurusan lalu lintas

PBT, JKR, LLM
PBPT, JKR
bersepadu.
FZ38 C3 Melaksanakan langkah-langkah penenang lalu lintas
PBPT, JKR
(traffic calming) untuk meningkatkan tahap keselamatan

pejalan
kaki
dan
penunggang
basikal
serta
mengurangkan
pencemaran
di
kawasan
yang
mengalami konflik lalu lintas yang tinggi.
FZ38 C4 Menggalakkan
pengasingan laluan mengikut mod

kenderaan (mode seperation) di jalan-jalan persekutuan
dan negeri, serta di mana boleh, di kawasan kejiranan.
PBPT, JKR
4-80
Isu dan Masalah

I-FZ11 Kemerosotan Kualiti Persekitaran Bandar
Masalah pencemaran udara, bunyi dan air, serta masalah
keselamatan dan vandalisma telah menurunkan kualiti
persekitaran bandar.
DASAR FZ 39
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU MENYUMBANG KEPADA PEMBENTUKAN
PERSEKITARAN YANG SELESA DAN SELAMAT
Cadangan Am
FZ39 C1 Menerapkan prinsip-prinsip perancangan bandar selamat
PBPT
(safe city) dan ciri-ciri pembangunan bandar mampan

yang dapat memberi keselesaan hidup kepada penduduk
melalui susun atur perancangan yang mampan.
FZ39 C2 Menyediakan landskap lembut yang juga berfungsi untuk
PBT, PBPT
mengurangkan habuk dan hingar di sepanjang jalan.

FZ39 C3 Melaksanakan
garis panduan
penampan di punca pencemaran.
penyediaan
zon
FZ39 C4 Memantau kualiti udara, air dan bunyi dengan kerap oleh
PBPT, JAS
PBT, JAS
pihak yang berkuasa.

FZ39 C5 Memantau aktiviti penebangan pokok oleh pihak yang
PBT, JAS
berkuasa.
DASAR FZ 40
BANDAR-BANDAR YANG MENGALAMI KEMEROSOTAN KUALITI
PERSEKITARAN PERLU DIBAIK PULIH
Cadangan Am
FZ40 C1 Membangun semula di mana sesuai kawasan-kawasan

PBPT
yang mengalami kemerosotan persekitaran secara

keseluruhan.
FZ40 C2 Mengawal dengan lebih rapi punca-punca pencemaran
PBT
di kawasan bandar.
management)
berterusan.
sistem pengurusan harta (asset

yang komprehensif, sistematik dan
FZ40 C4 Menyediakan Rancangan Kawasan Khas (RKK) bagi
PBT
PBPT
kawasan yang memerlukan tindakan pemulihan secara

komprehensif.
4-81
DASAR FZ 41
PEMBANGUNAN PERUMAHAN PERLU BERKUALITI DAN SELESA
Cadangan Am
FZ41 C1 Melengkapkan kawasan perumahan dengan kemudahan
PBPT
asas dan infrastruktur mengikut piawaian perancangan.

FZ41 C2 Melengkapkan unit kejiranan dengan kemudahan pusat
PBT
kejiranan, kemudahan masyarakat dan kemudahan

sosial yang diperlukan dalam jarak pejalan kaki.
FZ41 C3 Memastikan susun atur pembangunan
perumahan
memberi penekanan terhadap kepentingan sosial seperti
aspek keselamatan dan menghalang bencana.
PBPT
FZ41 C4 Menyediakan
laluan pejalan kaki dan penunggang

basikal
yang berterusan untuk meningkatkan
penggunaan mod pengangkutan tidak bermotor di
kawasan kejiranan.
PBT
FZ41 C5 Melaksanakan kaedah seperti Pembangunan Tanah
PBT
Bersepakat dan smart partnership di dalam penyediaan

rumah kos rendah bagi kawasan yang mempunyai saiz
lot tanah yang kecil untuk mengatasi masalah kesukaran
penyediaan infrastruktur dan kemudahan masyarakat.
FZ41 C6 Meningkatkan penglibatan penduduk dan menerapkan
konsep smart growth

pembangunan perumahan.
di
dalam
PBT
perancangan
4-82
Isu dan Masalah

I-FZ12 Kurang Usaha Pemulihan Bangunan Lama
Kurang usaha untuk melaksanakan program baikpulih

(restoration) bangunan-bangunan lama walaupun bangunanbangunan
tersebut terletak di lokasi yang strategik
menyebabkan kemerosotan imej serta kualiti bandar.
DASAR FZ 42
PROGRAM PEMULIHAN KAWASAN DAN BANGUNAN YANG MENGALAMI
KEMEROSOTAN KUALITI PERLU DILAKSANAKAN SECARA SISTEMATIK
UNTUK MENINGKATKAN IMEJ SERTA KUALITI BANDAR
Cadangan Am
FZ42 C1 Mengenalpasti kawasan dan bangunan-bangunan yang
mempunyai nilai sejarah dan senibina yang menarik

untuk dipelihara dan dipulihara, dan dimana sesuai
mewartakan sebagai kawasan atau bangunan warisan.
FZ42 C2 Merancang program pembangunan semula dan baikpulih
di pusat-pusat perniagaan lama untuk menghidupkan

semula aktiviti kawasan tersebut.
FZ42 C3 Menyediakan
garispanduan dan piawaian untuk

menentukan aktiviti yang boleh dijalankan dan
ubahsuaian serta bahan yang dibenarkan untuk
mengguna bangunan lama.
kepentingan kepada landskap dalam
menyelaraskan projek-projek pembangunan semula di
kawasan-kawasan warisan. Cadangan landskap perlu
bersandarkan kepada keadaan sedia ada samada untuk
tujuan pemuliharaan, pemeliharaan dan pengekalan
terutama jika melibatkan pokok-pokok besar yang
mempunyai sejarah dan nilai yang tersendiri.

PBPT
PBPT
PBPT
FZ42 C4 Memberi
PBPT
4-83
Isu dan Masalah

I-FZ13 Sumber Pelancongan Tidak Dibangunkan Secara
Bersepadu
Sumber-sumber pelancongan tidak dibangunkan secara
mampan dan seringkali tanpa perancangan yang bersepadu.
I-FZ14 Kurang Daya Tarikan Dan Kemudahan Sokongan

Di Kawasan Pelancongan Sedia Ada
Kawasan pelancongan kurang menarik dan tidak diselenggara
dari segi rekabentuk bangunan, susun atur kawasan,
kemudahan sokongan dan lansdkap.
DASAR FZ 43
PRODUK-PRODUK PELANCONGAN PERLU DIMAJUKAN SECARA
BERSEPADU MENGIKUT ZON DAN TEMA
Cadangan Am
dan memajukan produk-produk dan

destinasi pelancongan yang berpotensi (rujuk Rajah 4.5).
FZ43 C2 Mengelakkan percanggahan dan persaingan antara zon
pelancongan.
FZ43 C3 Menyediakan infrastruktur yang sesuai dan mencukupi.
FZ43 C4 Mengelakkan aktiviti dan pembangunan yang boleh

UPEN, PBT
PBPT, Pengusahaan
pelancongan
PBT
PBPT
mengganggu aktiviti dan tarikan kawasan pelancongan.
DASAR FZ 44
KAWASAN PELANCONGAN PERLU DIPERTINGKATKAN DAYA TARIKANNYA
Cadangan Am
FZ44 C1 Mengindahkan
dan menjalankan penyelenggaraan

terhadap
keceriaan
dan
kebersihan
kawasan
pelancongan dan sekitarnya.
FZ44 C2 Menyelenggara infrastruktur dan kemudahan sokongan
kawasan pelancongan.

PBT
PBT, Pengusahaan
pelancongan
4-84
Cadangan Am
FZ44 C3 Mempelbagaikan
mod
destinasi pelancongan.
pengangkutan

ke
destinasi-
FZ44 C4 Meningkatkan aksessibiliti serta pengangkutan awam
LPKP
PBT, JKR
dan memastikan keadaan jalan yang baik ke destinasi

pelancongan.
FZ44 C5 Mengadakan promosi dan penyampaian maklumat yang
berkesan.
UPEN, PBT dan

Pengusahaan pelancongan
Isu dan Masalah

I-FZ15 Pembangunan Bandar Di atas Tanah Pertanian
Kelas 2
Terdapat Tanah Pertanian Kelas 2 yang telah dimajukan untuk
pembangunan perbandaran dan tren sebegini telah
mengurangkan tanah yang sesuai untuk tujuan aktiviti
pertanian.
DASAR FZ 45
PEMBANGUNAN PERBANDARAN DI ATAS TANAH PERTANIAN KELAS 2
PERLU DIHADKAN
Cadangan Am
Tanah Pertanian Kelas 2 untuk
dipelihara bagi tujuan aktiviti pertanian sahaja.
JPT, PBPT, PTG, PTD
FZ45 C2 Menjalankan kajian yang
JPT, PBPT, PTG, PTD
terperinci dan mendapat

sokongan daripada Jabatan Pertanian Selangor,
sebelum sebarang pembangunan perbandaran di atas
Tanah Pertanian Kelas 2.
4-85
Isu dan Masalah

I-FZ16 Kurang Penggunaan Padang Ragut
Kekurangan infrastruktur dan kemudahan asas menyebabkan
padang ragut tidak digunakan sepenuhnya dan menjejaskan
industri ternakan.
DASAR FZ 46
PENGGUNAAN PADANG RAGUT UNTUK AKTIVITI PENTERNAKAN PERLU
DIPERTINGKATKAN
Cadangan Am
FZ46 C1 Menyediakan infrastruktur dan kemudahan asas di
semua kawasan padang ragut

dioptimumkan penggunaannya.
supaya
JPHW
boleh
FZ46 C2 Memajukan Padang Ragut sebagai pusat pembangunan
JPHW, BPN
khusus produk ternakan termasuk:

i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.
viii.
Program pembiakan baka;

Pembangunan rumput (pasture development);
Pengurusan ternakan- ternakan eksotika;
Pusat latihan pegawai pertanian dan penternak;
Program pelancongan Agro;
Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) bagi
pemerosesan susu dan produk-produk berkaitan
dengannya;
Pengurusan ternakan tempatan; dan
Formulasi makanan ternakan.
FZ46 C3 Mengenalpasti dan membangunkan padang ragut yang
JPHW
baru, di mana sesuai, untuk mempertingkatkan industri

ternakan.
4-86
Isu dan Masalah

I-FZ17 Pencemaran
Penternakan
Dari
Aktiviti
Pertanian
dan
Kaedah penternakan yang tidak cekap terutama dalam

pengurusan sisa buangan ternakan telah menyebabkan
berlaku pencemaran air dan udara di kawasan sekitarnya.
DASAR FZ 47
AKTIVITI PERTANIAN DAN PENTERNAKAN HANYA DIBENARKAN DALAM
ZON PERTANIAN UNTUK MEMANTAU TAHAP PENCEMARAN ALAM SEKITAR
DARIPADA PUNCA-PUNCA AKTIVITI TERSEBUT
Cadangan Am
FZ47 C1 Menyediakan zon penampan antara kawasan aktiviti

PBPT, JAS
pertanian dan petempatan penduduk.

FZ47 C2 Mengusahakan
dan mesra
persekitaran.
FZ47 C3
ladang ternakan berteknologi moden

alam untuk mengelak pencemaran
Memperkenalkan dan menggalakkan konsep organic

farming kepada para petani untuk mengurangkan
potensi pencemaran dan menghasilkan
hasil
pengeluaran yang lebih selamat.
PBPT, JAS, JPS
JPS
4-87
Isu dan Masalah

I-FZ18 Kekurangan
Rekreasi Dan Sukan
Kemudahan
Kawasan
Lapang,
Penyediaan kawasan lapang, rekreasi dan sukan masih tidak

mencukupi dan kawasan-kawasan sedia ada tidak dilengkapi
secukupnya.
DASAR FZ 48
KEMUDAHAN KAWASAN LAPANG, REKREASI DAN SUKAN YANG LENGKAP
DAN MENCUKUPI PERLU DISEDIAKAN MENGIKUT HIERARKI
Cadangan Am
FZ48 C1
Menambahkan bilangan kawasan lapang, rekreasi dan

sukan berdasarkan kepada unjuran keperluan yang
dijalankan secara berkala.
FZ48 C2 Menyediakan
taman-taman
rekreasi,
sekurangkurangnya peringkat taman bandaran, di setiap pusat
daerah.
pengintegrasian
perkongsian
penggunaan kawasan lapang antara pelbagai pihak.
FZ48 C4 Mempelbagaikan aktiviti di kawasan lapang dan rekreasi
bersesuaian dengan
masyarakat tempatan.
FZ48 C5
Mewartakan semua
dikenalpasti.
keperluan
kawasan
dan
lapang
cara
hidup
yang
telah
PBPT
PBPT
PBT, PBPT
PBT
PBPT
4-88
DASAR FZ 49
KEMUDAHAN KAWASAN LAPANG, REKREASI DAN SUKAN DISEDIAKAN
SECUKUPNYA DAN DI LOKASI YANG SESUAI DALAM SETIAP
PEMBANGUNAN BANDAR BARU
Cadangan Am
setiap
pembangunan
bandar
baru
menyediakan kemudahan kawasan lapang yang sesuai
dan diserahkan kepada kerajaan untuk penyelenggaraan.
FZ49 C1 Memastikan
PBPT
FZ49 C2 Memastikan
PBT
setiap kemudahan kawasan lapang,

rekreasi dan sukan dapat dimanfaatkan oleh semua
golongan masyarakat.
FZ49 C3 Mempercepatkan proses pewartaan kawasan lapang
PBT, PTG
demi kepentingan awam.

FZ49 C4 Menyelenggarakan
kebersihan dan keceriaan di

kawasan lapang, rekreasi dan sukan secara berterusan.
PBT
4-89
Isu dan Masalah

I-FZ19 Kemerosotan Kualiti Air Sungai
Kemerosotan kualiti air sungai berlaku disebabkan oleh
pembukaan tanah yang kurang terkawal dan bahan buangan
organik yang dibuang tanpa dirawat.
I-FZ20 Pencemaran Badan Air Di Kawasan Tepu Bina

Pelepasan sisa kumbahan daripada aktiviti perbandaran
secara tidak sistematik seperti bengkel kereta dan aktiviti
pergeraian telah menyebabkan peningkatan pencemaran
badan air di kawasan tepu bina.
I-FZ21 Gangguan Sumber Air Dalam Tanah

Aktiviti perbandaran, penggunaan pestisid dan herbisid dan
pembangunan kawasan tadahan air telah menyumbang
kepada pencemaran air dalam tanah
DASAR FZ 50
AKTIVITI-AKTIVITI YANG DIKENALPASTI SEBAGAI PUNCA PENCEMARAN
BADAN AIR PERLU DIKAWAL RAPI
Cadangan Am
aktiviti-aktiviti yang menjadi punca

pencemaran ditempatkan semula dan mewajibkan
merawat sisa kumbahan sebelum dibuang ke dalam
badan air.
FZ50 C2 Mengawal pencerobohan di rizab sungai dan rizab parit,
serta kawasan-kawasan yang dikenalpasti sebagai

sumber air bawah tanah.
sepenuhnya
garis
panduan
pembangunan di pesisiran sungai dan penggunaan air
dalam tanah.

PBT, JPS, JAS
PBPT, JPS, JAS
PBPT, JPS, JMG
4-90
Isu dan Masalah

I-FZ22 Sumber Baru Air Mentah
Semua sumber air mentah utama yang sedia ada telah
digunakan sepenuhnya. Langkah-langkah perlu diambil
untuk mengenalpasti sumber baru air mentah untuk
menjamin pembekalan masa hadapan
DASAR FZ 51
SEMUA PUNCA AIR DAN KAWASAN TADAHAN AIR PERLU DIKENALPASTI,
DIKAWAL DAN DILINDUNGI
Cadangan Am
Mengenalpasti punca bekalan air serta kawasan tadahan

dan merizabkannya.
LUAS, JAS
FZ51 C2 Mengawal pencemaran badan air di kawasan tadahan
PBPT, JAS
FZ51C1
yang telah dikenalpasti atau yang telah dirizabkan.

FZ51 C3 Melaksanakan projek pemindahan air mentah dari
Empangan Kelau di Negeri Pahang ke loji rawatan air

Empangan Langat (Fasa 1) di Negeri Selangor sebelum
krisis kekurangan air di Selangor berlaku.
FZ51 C4 Mengkaji kesesuaian air bawah tanah sebagai sumber
air alternatif.
FZ51 C5 Mengkaji kesesuaian air larian sebagai sumber air
sokongan untuk aktiviti yang sesuai.

FZ51 C6 Melaksanakan projek memulihkan sungai-sungai yang
tercemar di Negeri Selangor secara bersepadu dengan

matlamat memulihkan kualiti air mentah supaya sesuai
sebagai sumber air minum.
FZ51 C7 Mengawal
punca-punca pencemaran yang boleh

mencemarkan badan air dengan memperkenalkan
langkah-langkah struktur dan bukan struktur yang
sesuai.
FZ51 C8 Mengadakan pemantauan kawasan guna tanah di mana
terdapat aktiviti pelepasan effluen dan penggunaan baja

dan racun (pestisid dan herbisid) daripada aktiviti
pertanian.
FZ51 C9 Menerapkan konsep penggunaan semula dan kitar
Kerajaan Persekutuan dan

Kerajaan Negeri
PBPT, JPS, JAS

PBPT, JPS, JAS
JPS, JAS
JPS, JAS
PBPT, JAS
PBT, PBPT
semula air, serta penggunaan air hujan, terutamanya

dalam kawasan bandar.
4-91
DASAR FZ 52
SEMUA BADAN AIR PERLU DIURUS DAN DIGUNAKAN SECARA MAMPAN
Cadangan Am
FZ52 C1 Mengekalkan dan melindungi persekitaran kawasan
PBPT, JPS, JAS
tadahan air daripada pembangunan yang merosak dan

mencemarkan.
FZ52C2
Memanfaatkan sifat semulajadi badan air secara

mampan di dalam proses pembangunan
untuk
memastikan sungai tidak disalahguna dan dicemari.
pengurusan
lembangan
sungai
bersepadu (Intergrated River Basin Management) untuk
memastikan kualiti dan pembekalan air dipantau secara
berkesan.
FZ52 C4 Menggunakan kawasan gigi air di sepanjang sungai
PBPT, JPS, JAS
PBPT, JPS, JAS
PBPT, JPS
secara terancang sebagai kaedah pemeliharaan dan

pengindahan sungai.
FZ52 C5
Menggalakkan
pembinaan
bangunan-bangunan
menghadap ke sungai dengan menyediakan ciri-ciri
rekabentuk pesisiran sungai.
FZ52 C6 Memastikan pemajuan tanah mematuhi pelan kerja
PBPT, JPS
PBPT, JAS
tanah yang diluluskan oleh PBPT dan menggunapakai

Manual Saliran Mesra Alam (MASMA) untuk sebarang
projek pembangunan,
FZ52 C7 Memastikan sumber air bawah tanah digunakan secara
PBPT, JAS
mampan dan mencegah penggunaan secara lebihan

(over exploitation).
prinsip-prinsip
Management.
pengurusan badan air

Integrated
Water
berasaskan
Resources
PBPT, JAS
DASAR FZ 53
AIR YANG TELAH DIRAWAT PERLU DIURUS DENGAN MAMPAN DAN
BERKESAN
Cadangan Am
FZ53 C1 Mengurangkan
masalah pembaziran air melalui

penggunaan teknologi mampan seperti kitar semula dan
sistem dual-flush.

LUAS, JAS
FZ53 C2 Memantau
JAS
JAS
keadaan paip untuk mengurangkan

kemungkinan kebocoran paip dan pencemaran air
dalam paip.
penggunaan air hujan bagi tujuan
domestik dan perindustrian.
pengurusan air yang telah dirawat

berdasarkan prinsip-prinsip Integrated Water Resources
Management.
JAS
4-92
Isu dan Masalah

I-FZ23 Peningkatan Kejadian Banjir Kilat Di Kawasan
Bandar
Aktiviti perbandaran yang pesat telah meningkatkan lagi air
larian permukaan dan telah menimbulkan masalah banjir kilat
di kawasan yang tidak disokong oleh pembangunan
infrastruktur saliran yang mencukupi dan berkesan.
DASAR FZ 54
SISTEM PENGURUSAN AIR LARIAN PERMUKAAN PERLU MENGAMALKAN
PRINSIP PEMBANGUNAN MAMPAN
Cadangan Am
FZ54 C1 Menggunapakai sepenuhnya garispanduan MASMA
JPS, PBPT
yang disediakan oleh JPS.

FZ54 C2 Menggunakan bahan yang telap air dalam menurap
PBPT
permukaan.
FZ54 C3 Menyediakan kawasan tadahan yang mencukupi untuk
JPS, PBPT
mengawal air larian permukaan.

FZ54 C4 Memastikan kesempurnaan infrastruktur saliran dalam
JPS, PBPT
setiap kawasan tepu bina dan saliran semulajadi.

FZ54 C5 Memastikan pencorobohan tidak berlaku di rizab sungai
dan rizab parit, serta kawasan-kawasan

dikenalpasti sebagai sumber air bawah tanah.
JPS, PBPT
yang
DASAR FZ 55
KAWASAN PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN RIZAB SISTEM SALIRAN
YANG MENCUKUPI DAN INFRASTRUKTUR YANG SESUAI
Cadangan Am
FZ55 C1 Memastikan rizab yang mencukupi dan mengambilkira
JPS, PBPT
perancangan guna tanah masa hadapan bagi

memastikan kerja tebatan banjir boleh dilaksanakan
pada masa hadapan.
FZ55 C2 Menyediakan pelan induk sistem saliran bagi program
JPS, PBPT
jangka panjang kawalan banjir dengan mengambilkira

perancangan guna tanah masa hadapan.
4-93
DASAR FZ 56
PEMBANGUNAN PERBANDARAN PERLU MENGAWAL DAN
MENGGURANGKAN KESAN HEAT SPOTS
Cadangan Am
FZ56 C1 Mengurangkan
peningkatan
suhu
yang
boleh
menyebabkan perubahan iklim yang melampau (hujan
lebat), melalui perancangan dan rekabentuk bandar
yang lebih mesra alam.
PBPT
FZ56 C2 Mengurangkan dan mengawal pelepasan haba dari
PBPT
kenderaan dan kilang.

FZ56 C3 Menyediakan green lungs dan landskap lembut yang
PBPT
mencukupi di bandar dan kawasan pembangunan.

FZ56 C4 Menggalakkan penggunaan bahan-bahan yang sesuai
PBPT
dalam pembinaan bangunan dan lantai permukaan.
4-94
Isu dan Masalah

I-FZ24 Kekurangan Tapak Pelupusan Sampah
Kaedah pelupusan secara Sanitary Landfill yang diamalkan
sekarang menghadapi masalah kekurangan tapak pelupusan
yang sesuai.
DASAR FZ 57
SETIAP PIHAK BERKUASA TEMPATAN PERLU MELAKSANAKAN
PENGURUSAN SISA PEPEJAL BERSEPADU SECARA MAMPAN
Cadangan Am
FZ57 C1 Menyediakan kemudahan bagi tujuan kitar semula

PBT
dengan disokong oleh kempen kesedaran penduduk

tempatan.
FZ57 C2 Menyediakan sistem pungutan, simpanan dan pelupusan
yang teratur dan berjadual serta melaksanakannya

dengan berkesan.
FZ57 C3 Menggunakan sistem pelupusan yang memberi kesan
minimum ke atas alam sekitar dan komuniti.

FZ57 C4 Memberi kesedaran kepada orang awam mengenai
kepentingan pengurangan penjanaan sisa, guna semula

dan kitar semula (Reduce, Reuse and Recycle).
PBT,
PBT,
PBT,
DASAR FZ 58
SETIAP DAERAH PERLU DISEDIAKAN DENGAN KEMUDAHAN PELUPUSAN
SISA PEPEJAL YANG BERSESUAIAN DAN MENGIKUT KEUPAYAAN
TAMPUNGAN
Cadangan Am
FZ58 C1 Mengenalpasti tapak pelupusan sampah bagi setiap
PBT,
daerah.
FZ58 C2 Memastikan tapak pelupusan bersaiz kecil dengan
bilangan yang secukupnya mengikut keperluan daerah.

FZ58 C3 Menggunakan
kaedah-kaedah baru pelupusan sisa

pepejal yang memberi kesan minimum ke atas alam
sekitar dan komuniti.
PBT,
PBT,
4-95
Isu dan Masalah

I-FZ25 Loji Rawatan Kumbahan Yang Tidak bersepadu
Pembinaan loji rawatan kumbahan secara individu dan adhoc telah menyumbang kepada masalah pencemaran dan
pengurusan sisa kumbahan yang kurang berkesan dan
ekonomik.
DASAR FZ 59
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU MENGAMBILKIRA ZON TADAHAN
PEMBETUNGAN BAGI MEWUJUDKAN SISTEM PEMBETUNGAN BERPUSAT
Cadangan Am
FZ59 C1 Menyediakan pelan induk pembetungan
bagi program
jangka panjang dengan mengambilkira perancangan
guna tanah masa hadapan.
JPP, PBPT
FZ59 C2 Memastikan penyediaan rizab dan infrastruktur yang
JPP, PBPT
mencukupi.
FZ59 C3 Menambah bilangan pusat pelupusan sludge berpusat.
JPP, PBT
DASAR FZ 60
KAWASAN DESA PERLU DISEDIAKAN DENGAN SISTEM PEMBETUNGAN
YANG MESRA ALAM
Cadangan Am
FZ60 C1 Menyediakan
sistem pembetungan
berkesan, ekonomik dan mesra alam.

individu
yang
FZ60 C2 Mengadakan perkhidmatan berjadual bagi memantau
dan mengawal sistem pembetungan.
PBT, JPP, Penyedia

perkhidmatan
JPP, Penyedia
perkhidmatan
4-96
Isu dan Masalah

I-FZ26 Kurang Panduan Bagi Pembekalan Tenaga Untuk
Masa Hadapan
Ketiadaan pelan pembangunan bersepadu menyukarkan TNB
membuat perancangan bekalan masa hadapan.
DASAR FZ 61
BEKALAN TENAGA ELEKTRIK PERLU DISEDIAKAN DENGAN MENCUKUPI
UNTUK KEPERLUAN SEMUA PENGGUNA
Cadangan Am
FZ61 C1 Menyediakan program jangka panjang bekalan elektrik
TNB
dengan mengambilkira perancangan guna tanah masa

hadapan.
FZ61 C2 Memastikan
bekalan elektrik mampu menampung

permintaan sedia ada dan akan datang terutamanya
pembangunan berskala besar.
TNB, IPP
FZ61 C3 Menyediakan
TNB, IPP
skim penyelidikan dan pembangunan

alternatif baru dalam membekalkan tenaga elektrik.
FZ61 C4 Menggalakkan dan membolehkan penggunaan sumber
TNB, PBPT
alternatif tenaga elektrik, di kawasan bandar dan luar

bandar.
DASAR FZ 62
INFRASTRUKTUR BEKALAN ELEKTRIK PERLU DIRANCANG SUPAYA MESRA
ALAM, MAMPAN DAN TIDAK MENJADI HALANGAN KEPADA PEMBANGUNAN
Cadangan Am
FZ62 C1 Menggalakkan penyediaan laluan elektrik bawah tanah
(common trenching
pembangunan baru.
system)
bagi
TNB, PBPT
projek-projek
penggunaan teknologi baru yang

memerlukan jumlah bilangan dan tapak infrastruktur
yang lebih kecil.
FZ62 C3 Menggalakkan perancangan susunatur dan rekabentuk
TNB, PBPT
PBPT
bangunan yang mengelakkan daripada pendedahan

yang keterlaluan kepada matahari untuk mengurangkan
penggunaan elektrik bagi penghawa dingin.
4-97
Isu dan Masalah

I-FZ27 Kurangnya Penggunaan Gas Asli
Penggunaan gas asli tidak dimanfaatkan sepenuhnya dalam
pembangunan bandar, terutama pembangunan industri.
DASAR FZ 63
PENGGUNAAN GAS ASLI PERLU DIPERTINGKATKAN DALAM SEMUA
SEKTOR
Cadangan Am
FZ63 C1 Menyediakan program jangka panjang bekalan gas
PBPT
Penyedia Perkhidmatan
dengan mengambilkira perancangan guna tanah masa

hadapan.
FZ63 C2 Memastikan rizab yang mencukupi dan mengambilkira
PBPT
perancangan guna tanah bagi menampung pembinaan

prasarana sistem dan laluan paip gas.
FZ63 C3 Meningkatkan pembinaan city gates dan rangkaian
paip agihan terus kepada pengguna.
PBPT,
Penyedia Perkhidmatan
4-98
Isu dan Masalah

I-FZ28 Kurang Penyelarasan Dalam Pembinaan Menara
Pemancar
Kurang
kerjasama
dalam
perancangan
perkongsian
infrastruktur antara penyedia rangkaian telefon mudah alih
dalam pembinaan menara-menara pemancar menyebabkan
penggunaan tanah yang tidak optimum dan menjejaskan kualiti
pemandangan.
I-FZ29 Jurang Digital Antara Penduduk Bandar Dan

Penduduk Luar Bandar
Tahap penembusan pemilikan komputer semasa dan
kesampaian utiliti komunikasi di kawasan luar bandar adalah
lebih rendah jika dibandingkan dengan kawasan bandar.
DASAR FZ 64
PERKONGSIAN DAN PENYELARASAN PENGGUNAAN MENARA
TELEKOMUNIKASI OLEH PENYEDIA PERKHIDMATAN TELEFON MUDAH ALIH
PERLU DIKUATKUASAKAN
Cadangan Am
FZ64 C1 Menyediakan pelan perancangan perletakan menara
telekomunikasi dalam setiap pembangunan baru dan

kawasan pembangunan sedia ada.
FZ64 C2 Menggunapakai garispanduan yang telah disediakan.

PBPT,
PBT, PBPT
DASAR FZ 65
KEUPAYAAN INFRASTRUKTUR KOMUNIKASI DINAIKTARAF DAN DITAMBAH
UNTUK MENINGKATKAN KUALITI PERKHIDMATAN
Cadangan Am
FZ65 C1 Meningkatkan keupayaan sistem rangkaian jalur lebar di

dalam dan antara wilayah.

FZ65 C2 Meningkatkan keupayaan sistem lingkaran tempatan
FZ65 C3 Merancang
kabel tembaga bagi menyokong aplikasi multimedia.
guna tanah dan rekabentuk bangunan

dengan
mengambilberat
terhadap
penyediaan
infrastruktur yang membolehkan pencapaian ICT yang
tinggi.
4-99
Isu dan Masalah

I-FZ30 Kawasan Luar Bandar Ketinggalan Dalam Arus
Pembangunan
Peranan kawasan desa dan luar bandar di Selangor kurang
diberi penekanan dalam arus pembangunan dibandingkan
dengan pembangunan bandar.
DASAR FZ 66
KUALITI PERSEKITARAN HIDUP DI KAWASAN LUAR BANDAR PERLU
DIPERTINGKATKAN
Cadangan Am
FZ66 C1 Menyediakan
pembangunan ekonomi dan peluang

pekerjaan yang mencukupi di kawasan desa dan luar
bandar untuk mengurangkan migrasi keluar.
FZ66 C2 Meningkatkan tahap kesampaian infrastruktur, utiliti dan

UPEN, PBPT
PBT, PBPT
perkhidmatan bandar di kawasan luar bandar.

FZ66 C3 Memodenkan
pembangunan luar bandar tetapi

mengekalkan ciri-ciri serta imej kedesaan dan budaya
tempatan.
UPEN, PBPT
FZ66 C4 Merancang pembangunan bandar dan desa secara
UPEN, PBPT
berintegrasi untuk faedah bersama kedua komponen

pembangunan ini.
DASAR FZ 67
IMEJ KAMPUNG TRADISI AKAN TERUS DIPELIHARA
Cadangan Am
FZ67 C1 Memulihara
dan memelihara corak penyusunan,

rekabentuk bangunan dan guna tanah di kampung tradisi,
samada di bandar atau di luar bandar.
PBPT
FZ67 C2 Meneruskan program Gerakan Daya Wawasan dan desa
PBPT
mampan yang berdasarkan Agenda 21 Selangor.
4-100
DASAR FZ 68
KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR DAN AWAM DIBAIKPULIH DAN
DIPERTINGKATKAN BAGI KAWASAN KAMPUNG TRADISI, KAMPUNG BARU
DAN PERKAMPUNGAN ORANG ASLI
Cadangan Am
FZ68 C1 Mengadakan program pembangunan secara bersepadu
PBPT, JHEOA, KPLB
dan khusus bagi membaikpulih kualiti fizikal petempatan

kampung tradisi, kampung baru dan perkampungan
Orang Asli supaya selamat, selesa, indah dan makmur.
FZ68 C2 Mengadakan
FZ68 C3
program tindakan bersepadu jangka

pendek dan jangka panjang berhubung pembaikan
infrastruktur, utiliti, kemudahan awam dan kediaman bagi
petempatan-petempatan tersebut.
KPLB, PBT, PBPT
Memperkenalkan
kaedah
dan
konsep
baru
pembangunan seperti kaedah Pembangunan Tanah
Bersepakat (PTB) dalam pembangunan petempatanpetempatan tersebut.
PBT
4-101
FZ 20
CADANGAN PEMBANGUNAN BARU PERLU MENGUTAMAKAN

TAPAK-TAPAK DALAM KAWASAN PERBANDARAN SEDIA ADA
FZ 21
KELUASAN BANDAR PERLU DIHADKAN MENGIKUT SAIZ YANG

MAMPAN
FZ 22
PEMBANGUNAN BARU DIGALAKKAN SUPAYA BERTEMPAT DI

PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN STRATEGIK DI LUAR WILAYAH
LEMBAH KLANG
FZ 23
SEBAGAI KATALIS PEMBANGUNAN NEGARA, KUALITI

PERSEKITARAN KAWASAN PERBANDARAN DI WILAYAH LEMBAH
KLANG PERLU DIPERTINGKATKAN
FZ 24
PEMBANGUNAN PUSAT-PUSAT PETEMPATAN DI DALAM WILAYAH

LEMBAH KLANG PERLU DILAKSANA SECARA BERSEPADU
FZ 25
PEMBANGUNAN BANDAR-BANDAR UTAMA PERLU MENGIKUT

FUNGSI, TIDAK BERSAING DAN SALING MELENGKAPI DI ANTARA
SATU SAMA LAIN
FZ 26
PEMBANGUNAN HYPERMARKET PERLU DITEMPATKAN DI LOKASILOKASI STRATEGIK DI LUAR PUSAT-PUSAT PERKHIDMATAN
FZ 27
AKTIVITI PERNIAGAAN TRADISIONAL DAN INFORMAL PERLU

DIKEKALKAN DAN DIPERKUKUHKAN
FZ 28
PENGAGIHAN PENAWARAN RUANG LANTAI PERLU

BERDASARKAN KEPERLUAN DAN FUNGSI PUSAT PERKHIDMATAN
FZ 29
PEMBANGUNAN PERUMAHAN HENDAKLAH BERDASARKAN

KEPADA KEPERLUAN (HOUSING NEED)
FZ 30
RUMAH KOS RENDAH PERLU DISEDIAKAN BERDASARKAN

KEPERLUAN MENGIKUT KAWASAN
FZ 31
AGENSI-AGENSI KERAJAAN TERMASUK PIHAK BERKUASA

TEMPATAN PERLU MENINGKATKAN PERANAN MEREKA DI DALAM
PENYEDIAAN RUMAH KOS RENDAH
FZ 32
KILANG-KILANG INDUSTRI HARAM YANG TIDAK MENDATANGKAN

MASALAH BOLEH DIPERTIMBANGKAN UNTUK PEMUTIHAN
(KEBENARAN) UNTUK DIJADIKAN KILANG-KILANG YANG SAH
FZ 33
INDUSTRI YANG MENCEMAR DAN BERCANGGAH DENGAN JENIS

PEMBANGUNAN SETEMPAT (INCOMPATIBLE LANDUSE) PERLU
DIPINDAHKAN KE ZON PERINDUSTRIAN YANG TELAH
DIKENALPASTI
FZ 34
POTENSI KAWASAN PERINDUSTRIAN DIPERTINGKATKAN MELALUI

PENYEDIAAN INFRASTRUKTUR DAN KEMUDAHAN SOKONGAN
FZ 35
KELULUSAN PEMBANGUNAN INDUSTRI BARU PERLU

BERASASKAN UNJURAN DAN PERMINTAAN YANG DIPANTAU DARI
SEMASA KESEMASA
PETUNJUK:
I-FZ3
I-FZ4
I-FZ5
I-FZ6
I-FZ7
I-FZ8
I-FZ9
I-FZ10
I-FZ11
I-FZ12
I-FZ13
I-FZ14
I-FZ15
I-FZ16
I-FZ17
I-FZ18
I-FZ19
I-FZ20
I-FZ21
I-FZ22
I-FZ23
I-FZ24
I-FZ25
I-FZ26
I-FZ27
I-FZ28
I-FZ29
I-FZ30
Pembangunan Pusat Bandar di

WLK Yang Tidak Bersepadu
Cabaran Terhadap Aktiviti

Perniagaan Konvensional Dan
Sektor Informal
Pembangunan Perumahan Yang

Bersifat 'Speculative'
Penyediaan Rumah Kos Rendah

Tidak Menepati Keperluan
Tempatan
Keujudan Industri Haram dan

Industri Yang Mencemar
Kadar Kekosongan Tanah Dan

Premis Industri Yang Tinggi
Kesesakan Lalulintas Di BandarBandar Besar
Kadar Kemalangan Jalan Raya

Yang Tinggi
Kemerosotan Kualiti Persekitaran

Bandar
Kurang Usaha Pemulihan

(Restoration) Bangunan Lama
Sumber Pelancongan Tidak

Dibangun Secara Bersepadu
Kurangnya Daya Tarikan Dan

Kemudahan Sokongan Di Kawasan
Pelancongan Sedia Ada
Pembangunan Bandar Di atas

Kurang Penggunaan Padang Ragut
Pencemaran Dari Aktiviti Pertanian

dan Penternakan
Kekurangan Kemudahan Di
Kawasan Rekreasi Dan Sukan
Kemerosotan Kualiti Air Sungai
Pencemaran Badan Air Di Kawasan

Tepu Bina
Gangguan Sumber Air Dalam

Tanah
Sumber Baru Air Mentah
Peningkatan Kejadian Banjir Kilat

Di Kawasan Bandar
Kekurangan Tapak Pelupusan

Sampah
Loji Rawatan Kumbahan yang tidak

bersepadu
Kurang Panduan Bagi Bekalan

Tenaga Masa Hadapan
Kurangnya Penggunaan Gas Asli
Kurang Penyelarasan Dalam

Pembinaan Menara Pemancar
Jurang Digital antara Penduduk

Bandar dan Penduduk Luar Bandar
Kawasan Luar Bandar Ketinggalan

Dalam Arus Pembangunan
Dasar-Dasar
Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar
I-FZ2
Tumpuan Pembangunan Berlebihan
di WLK
Isu-Isu Pembangunan
I-FZ1
Rayapan Bandar Yang Tidak

Terkawal
Jadual 4.6: Matrik Hubungan Penyelesaian Masalah Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar Dengan Dasar-Dasar
Tidak Berkaitan
4-102
FZ 36
MEMAMPANKAN PENGGUNAAN TAPAK PERINDUSTRIAN SEDIA

ADA
FZ 37
PERKHIDMATAN PENGANGKUTAN AWAM BERSEPADU DAN

PENDEKATAN TRAVEL DEMAND MANAGEMENT PERLU
DILAKSANAKAN DI BANDAR-BANDAR UTAMA
FZ 38
KESELAMATAN SEMUA PENGGUNA JALAN RAYA, TERMASUK

PEJALAN KAKI, PENUNGGANG MOTOSIKAL DAN BASIKAL, PERLU
DITITIKBERATKAN DI SEMUA KAWASAN PEMBANGUNAN
FZ 39
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU MENYUMBANG KEPADA

PEMBENTUKAN PERSEKITARAN YANG SELESA DAN SELAMAT
FZ 40
BANDAR-BANDAR YANG MENGALAMI KEMEROSOTAN KUALITI

PERSEKITARAN PERLU DIBAIK PULIH
FZ 41
PEMBANGUNAN PERUMAHAN PERLU BERKUALITI DAN SELESA
FZ 42
PROGRAM PEMULIHAN (RESTORATION) KAWASAN DAN

BANGUNAN YANG MENGALAMI KEMEROSOTAN KUALITI PERLU
DILAKSANAKAN SECARA SISTEMATIK UNTUK MENINGKATKAN
IMEJ SERTA KUALITI BANDAR
FZ 43
PRODUK-PRODUK PELANCONGAN PERLU DIMAJUKAN SECARA

BERSEPADU MENGIKUT ZON DAN TEMA
FZ 44
KAWASAN PELANCONGAN PERLU DIPERTINGKATKAN DAYA

TARIKANNYA
FZ 45
PEMBANGUNAN PERBANDARAN DI ATAS TANAH PERTANIAN

KELAS 2 PERLU DIHADKAN
FZ 46
PENGGUNAAN PADANG RAGUT UNTUK AKTIVITI PENTERNAKAN

FZ 47
AKTIVITI PERTANIAN DAN PENTERNAKAN HANYA DIBENARKAN

DALAM ZON PERTANIAN UNTUK MEMANTAU TAHAP PENCEMARAN
ALAM SEKITAR DARIPADA PUNCA-PUNCA AKTIVITI TERSEBUT
FZ 48
KEMUDAHAN TAMAN REKREASI DAN SUKAN YANG LENGKAP DAN

MENCUKUPI PERLU DISEDIAKAN MENGIKUT HIERARKI
FZ 49
KEMUDAHAN KAWASAN LAPANG, REKREASI DAN SUKAN

DISEDIAKAN SECUKUPNYA DAN DI LOKASI YANG SESUAI DALAM
SETIAP PEMBANGUNAN BANDAR BARU
FZ 50
AKTIVITI-AKTIVITI YANG DIKENALPASTI SEBAGAI PUNCA

PENCEMARAN BADAN AIR PERLU DIKAWAL RAPI
PETUNJUK:
I-FZ3
I-FZ4
I-FZ5
I-FZ6
I-FZ7
I-FZ8
I-FZ9
I-FZ10
I-FZ11
I-FZ12
I-FZ13
I-FZ14
I-FZ15
I-FZ16
I-FZ17
I-FZ18
I-FZ19
I-FZ20
I-FZ21
I-FZ22
I-FZ23
I-FZ24
I-FZ25
I-FZ26
I-FZ27
I-FZ28
I-FZ29
I-FZ30


Sektor Informal


Tempatan



Yang Tinggi

Bandar





dan Penternakan

Tepu Bina
Gangguan Sumber Air Dalam Tanah
Peningkatan Kejadian BanjirKilat Di

Kawasan Bandar

Sampah

bersepadu

Tenaga Masa Hadapan



Dasar-Dasar
I-FZ2
di WLK
Isu-Isu Pembangunan
I-FZ1

Terkawal
Jadual 4.6 (Sambungan...)
Tidak Berkaitan
4-103
FZ 51
SEMUA PUNCA AIR DAN KAWASAN TADAHAN AIR PERLU

DIKENALPASTI, DIKAWAL DAN DILINDUNGI
FZ 52
SEMUA BADAN AIR PERLU DIURUS DAN DIGUNAKAN SECARA

MAMPAN
FZ 53
AIR YANG TELAH DIRAWAT PERLU DIURUS DENGAN MAMPAN

DAN BERKESAN
FZ 54
SISTEM PENGURUSAN AIR LARIAN PERMUKAAN PERLU

MENGAMALKAN PRINSIP PEMBANGUNAN MAMPAN
FZ 55
KAWASAN PEMBANGUNAN PERLU MENYEDIAKAN RIZAB SISTEM

SALIRAN YANG MENCUKUPI DAN INFRASTRUKTUR YANG SESUAI
FZ 56
PEMBANGUNAN PERBANDARAN PERLU MENGAWAL DAN

MENGGURANGKAN KESAN HEAT SPOTS
FZ 57
SETIAP PIHAK BERKUASA TEMPATAN PERLU MELAKSANAKAN

PENGURUSAN SISA PEPEJAL BERSEPADU SECARA MAMPAN
FZ 58
SETIAP DAERAH PERLU DISEDIAKAN DENGAN KEMUDAHAN

PELUPUSAN SISA PEPEJAL YANG BERSESUAIAN DAN MENGIKUT
KEUPAYAAN TAMPUNGAN
FZ 59
SEMUA PEMBANGUNAN PERLU MENGAMBILKIRA ZON TADAHAN

PEMBETUNGAN BAGI MEWUJUDKAN SISTEM PEMBETUNGAN
BERPUSAT
FZ 60
KAWASAN DESA PERLU DISEDIAKAN DENGAN SISTEM

PEMBETUNGAN YANG MESRA ALAM
FZ 61
BEKALAN TENAGA ELEKTRIK PERLU DISEDIAKAN DENGAN

MENCUKUPI UNTUK KEPERLUAN SEMUA PENGGUNA
FZ 62
INFRASTRUKTUR BEKALAN ELEKTRIK PERLU DIRANCANG

SUPAYA MESRA ALAM, MAMPAN DAN TIDAK MENJADI HALANGAN
KEPADA PEMBANGUNAN
FZ 63
PENGGUNAAN GAS ASLI PERLU DIPERTINGKATKAN DALAM

SEMUA SEKTOR
FZ 64
PERKONGSIAN DAN PENYELARASAN PENGGUNAAN MENARA

TELEKOMUNIKASI OLEH PENYEDIA PERKHIDMATAN TELEFON
MUDAH ALIH PERLU DIKUATKUASAKAN
FZ 65
KEUPAYAAN INFRASTRUKTUR KOMUNIKASI DINAIKTARAF DAN

DITAMBAH UNTUK MENINGKATKAN KUALITI PERKHIDMATAN
FZ 66
PERSEKITARAN HIDUP YANG BERKUALITI DI KAWASAN LUAR

BANDAR PERLU DIPERTINGKATKAN
FZ 67
IMEJ KAMPUNG TRADISI AKAN TERUS DIPELIHARA
FZ 68
KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR DAN AWAM DIBAIKPULIH DAN

DIPERTINGKATKAN BAGI KAWASAN KG. TRADISI, KG. BARU DAN
PERKAMPUNGAN ORANG ASLI
I-FZ3
I-FZ4
I-FZ5
I-FZ6
I-FZ7
I-FZ8
I-FZ9
I-FZ10
I-FZ11
I-FZ12
I-FZ13
I-FZ14
I-FZ15
I-FZ16
I-FZ17
I-FZ18
I-FZ19
I-FZ20
I-FZ21
I-FZ22
I-FZ23
I-FZ24
I-FZ25
I-FZ26
I-FZ27
I-FZ28
I-FZ29
I-FZ30


Sektor Informal


Tempatan



Yang Tinggi

Bandar





dan Penternakan

Tepu Bina
Gangguan Sumber Air Dalam Tanah
Peningkatan Kejadian BanjirKilat Di

Kawasan Bandar

Sampah

bersepadu

Tenaga Masa Hadapan



Dasar-Dasar
I-FZ2
di WLK
Isu-Isu Pembangunan
I-FZ1

Terkawal
Jadual 4.6 (Sambungan...)
PETUNJUK:
Tidak Berkaitan
4-104
4.5 Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020

4.5.1 Pengenalan
Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020 adalah merupakan pelan indikatif yang
menggariskan secara am pemajuan dan penggunaan tanah Negeri Selangor pada tahun 2020.
Ia disediakan bagi menjelaskan dasar-dasar dan cadangan-cadangan am RSN Selangor 2020
ke dalam bentuk ruang. Dasar-dasar dan cadangan-cadangan am ini disediakan di dalam
konteks Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai dan Pelan Strategik Guna Tanah ini
hendaklah dibaca bersama-sama Pernyataan Bertulis. Fungsi utama pelan ini ialah sebagai
panduan dalam pelaksanaan RSN Selangor 2020, termasuk bagi penyediaan RT, RKK,
pengawalan perancangan dan sebagainya. Pembentukan Pelan Strategik Guna Tanah
Selangor 2020 adalah merupakan hasil gabungan daripada komponen-komponen
pembangunan yang menyokong dasar-dasar dan cadangan-cadangan am RSN Selangor 2020.
4.5.2 Asas Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020

Kerangka Pelan Strategik Guna Tanah RSN Selangor 2020 adalah berasaskan tiga komponen
strategik iaitu (i) Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai; (ii) Asas Strategik; dan (iii) Dasar
dan Cadangan Am (rujuk Rajah 4.14).
Penghasilan Pelan Strategik Guna Tanah RSN Selangor 2020 bermula dari strategi
pembangunan Tumpuan Pelbagai yang merupakan strategi pembangunan fizikal Negeri
Selangor sehingga tahun 2020. Strategi ini adalah merupakan asas kepada penggubalan
dasar dan cadangan am RSN Selangor serta pembentukan Pelan Strategik Guna Tanah di
mana kesemuanya dibentuk di dalam konteks asas-asas strategik. Terdapat lima asas strategik
iaitu :i.
Kerangka RFN
Strategi pembangunan fizikal Semenanjung Malaysia yang dikemukakan di dalam RFN adalah
merupakan asas strategik yang pertama dalam pembentukan Strategi Pembangunan Tumpuan
Pelbagai dan pembentukan Pelan Strategik Guna Tanah serta penggubalan dasar dan
cadangan am RSN Selangor 2020. Di antara penekanan utama kerangka RFN ialah tumpuan
pembangunan di pusat pertumbuhan terpilih, pemeliharaan KSAS, peningkatan produktiviti
aktiviti pertanian dan pelancongan eko dan pengintegrasian jaringan pengangkutan bagi
menyokong strategi RFN ini. Dasar asas ialah mengenai Konurbasi Kuala Lumpur di mana
Selangor bersama Kuala Lumpur dan Putrajaya merupakan katalis kepada pembangunan
Malaysia sehingga 2020. Kesemua elemen strategi pembangunan RFN ini telah diserapkan di
dalam pembentukan Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai serta dasar dan cadangan am
RSN.
ii. Zon-Zon Pembangunan
Zon-zon pembangunan Selangor adalah merupakan asas strategik yang kedua di dalam
penggubalan dasar dan cadangan am RSN Selangor 2020 serta pembentukan Pelan Strategik
Guna Tanah. Zon-zon pembangunan fizikal ini dihasilkan daripada Strategi Pembangunan
Tumpuan Pelbagai. Ia terdiri daripada zon pembangunan (i) Wilayah Lembah Klang (ii) Wilayah
Lembah Klang II dan Pinggiran Utara Lembah Klang (iii) Koridor Raya Multimedia (iv)
Pelabuhan dan Maritim; (v) Pertanian dan Lembah Agro; (vi) Pembangunan Terhad dan (vii)
Pemuliharaan. Semua ciri zon-zon pembangunan ini dijadikan panduan di dalam pembentukan
Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020.
4-105
Rajah 4.15: Kerangka Pelan Strategik Guna Tanah RSN Selangor 2020
STRATEGI PEMBANGUNAN TUMPUAN PELBAGAI
STRATEGI PEMBANGUNAN TUMPUAN PELBAGAI
ASAS STRATEGIK
DASAR DAN CADANGAN AM

Pembangunan Ekonomi
Pembangunan Sosial
ASAS STRATEGIK 1
Kerangka RFN
ASAS STRATEGIK 2
Pembangunan Fizikal dan

Alam Sekitar
Cadangan Am
Agensi Pelaksana
Utama
Zon-Zon
Pembangunan
ASAS STRATEGIK 3
Jaringan
Pembangunan dan
Pusat Pertumbuhan
ASAS STRATEGIK 4
Rangkaian
Perhubungan
PELAN STRATEGIK GUNA

TANAH SELANGOR 2020
Guna Tanah Utama
Pusat
Pertumbuhan
Ekonomi
Kawasan Sensitif
Alam Sekitar
ASAS STRATEGIK 5
Keadaan Fizikal
Pengangkutan dan
Perhubungan
Topografi
Lembangan Sungai
Hutan
Infrastruktur dan
Utiliti
Dasar-Dasar
4-106
iii. Jaringan Pembangunan dan Pusat Pertumbuhan

iii.
Jaringan pembangunan dan pusat pertumbuhan adalah merupakan asas strategik yang ketiga
digunakan didalam pembentukan Pelan Strategik Guna Tanah. Jaringan pembangunan terdiri
daripada jaringan utama dan enam belas jaringan sekunder. Jaringan utama terdiri daripada
tiga kategori iaitu (i) Jaringan Pembangunan Bersepadu (Consolidated Development Network);
(ii) Jaringan Pembangunan Aktif (Active Development Network); dan (iii) Jaringan
Pembangunan Pemandangan (Scenic Development Network). Enam belas jaringan
pembangunan sekunder adalah: (i) Jaringan Bandar Baru Bangi Bandar Baru Salak Tinggi
Sungai Pelek; (ii) Jaringan Bandar Baru Bangi Nilai (Negeri Sembilan); (iii) Jaringan Semenyih
Lenggeng (Negeri Sembilan); (iv) Jaringan Bandar Baru Bangi Semenyih; (v) Jaringan
Gombak Bentong (Negeri Pahang) (vi); Jaringan Bandar Baru Salak Tinggi Banting Morib;
(vii) Jaringan Cyberjaya Telok Panglima Garang - Pulau Carey Pulau Indah; (viii) Jaringan
Kuala Selangor Kapar Klang Telok Panglima Garang Banting (ix); Jaringan Kuala
Selangor Bestari Jaya Bukit Beruntung Batang Kali; (x) Jaringan Sungai Besar Sabak;
(xi) Jaringan Bestari Jaya Negeri Perak; (xii) Jaringan Bernam Jaya Sabak; (xiii) Jaringan
Bernam Jaya Lembah Beringin Bukit Beruntung Rawang Kuang Sungai Buloh; (xiv)
Jaringan Bestari Jaya Rawang Selayang Gombak; (xv) Jaringan Kuala Lumpur - Sungai
Buloh; dan Jaringan Lembah Beringin Batang Kali.
iv. Rangkaian Perhubungan
Pembangunan rangkaian perhubungan adalah merupakan asas strategik yang keempat dalam
pembentukan Pelan Strategik Guna Tanah. Rangkaian perhubungan ini meliputi cadangan
pembangunan lebuh raya yang telah komited serta cadangan pembangunan laluan transit.
v. Keadaan Fizikal
Keadaan Fizikal adalah merupakan asas strategik yang kelima yang digunakan sebagai asas di
dalam pembentukan Strategi Pembangunan Tumpuan Pelbagai dan juga pembentukan Pelan
Strategik Guna Tanah Selangor 2020. Di antara keadaan fizikal utama yang diambilkira
sebagai asas kritikal kerana merupakan kawasan sensitif alam sekitar ialah :a. Keadaan topografi bagi memastikan kawasan berbukit, tanah tinggi dan kawasan
berkecerunan melebihi 35 darjah dipelihara daripada gangguan pembangunan
perbandaran dan kawasan bercerun 25-35 darjah dihadkan pembangunan dengan
kawalan rapi;
b. Lembangan sungai dikawal rapi dan dihadkan pembangunan bagi memastikan
ekosistem kawasan berkenaan terus stabil dan tidak tercemar daripada aktiviti
pembangunan; dan
c.
Kawasan hutan yang merupakan KSAS iaitu hutan simpan kekal, hutan tadahan air,
hutan perlindungan hidupan liar, perlindungan biodiversiti dan hutan tanah bencah bagi
memastikan kawasan berkenaan terus dipulihara berdasarkan kepentingan fungsinya.
Semua asas strategik di atas adalah merupakan panduan utama kepada pembentukan dasar
dan cadangan am RSN Selangor serta Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020. Dasardasar dan cadangan-cadangan am tersebut seterusnya diterjemahkan ke dalam bentuk ruang
dalam Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020.
4-107
4.5.3 Pelan Strategik Guna Tanah

Pelan Strategik Guna Tanah mengandungi lima komponen utama iaitu (a) guna tanah utama;
(b) pusat-pusat pertumbuhan ekonomi; (c) Kawasan Sensitif Alam Sekitar; (d) pengangkutan
dan perhubungan; dan (e) infrastruktur dan utiliti (rujuk Pelan Strategik Guna Tanah RSN
Selangor 2020).
(a) Guna Tanah Utama

Corak guna tanah utama yang dipaparkan oleh Pelan Strategik Guna Tanah RSN
Selangor 2020 adalah kawasan perbandaran/tepu bina pertanian dan hutan.
i.
Kawasan Perbandaran/Tepu Bina

Kawasan perbandaran/tepu bina terdiri daripada kawasan guna tanah perumahan,
perniagaan, perindustrian, tanah lapang dan rekreasi serta guna tanah kemudahan
masyarakat. Pada tahun 2020, kawasan perbandaran merangkumi WLK, kawasan
di antara WLK dengan bahagian selatan Daerah Kuala Selangor (Pinggiran
Lembah Klang Utara) dan kawasan di antara WLK dengan bahagian utara Daerah
Sepang dan Kuala Langat (Pinggiran Lembah Klang Selatan) mewujudkan WLK II.
Penyerakan ini adalah selaras dengan pertumbuhan pembangunan komited ke
kawasan tersebut. Dengan peluasan kawasan perbandaran ini, dianggarkan
kawasan tepubina di Negeri Selangor pada tahun 2020 meliputi kira-kira 30%
daripada keluasan negeri. Peluasan kawasan perbandaran ini adalah untuk:a. Menampung pertambahan penduduk dan keperluan pembangunan ekonomi
yang selaras dengan pembangunan Konurbasi Kuala Lumpur yang disarankan
dalam RFN;
b. Mengarahkan pembangunan ke luar WLK;
c.
Mengurangkan tekanan pembangunan di dalam WLK; dan
d. Mengurangkan jurang ketidakseimbangan pembangunan di antara WLK

dengan kawasan di luarnya.
Ciri-ciri utama pembangunan kawasan perbandaran adalah seperti berikut:a. Persekitaran bandar yang sihat dan selamat serta kondusif untuk penghidupan
dan pertumbuhan pelbagai aktiviti ekonomi ke arah pewujudan masyarakat
maju dan sejahtera;
b. Penumpuan pembangunan di dalam kawasan perbandaran sedia ada di pusatpusat pertumbuhan supaya dapat menyokong pengangkutan awam;
c.
Penyediaan lingkaran hijau di antara pusat-pusat pertumbuhan utama;
d. Pembangunan guna tanah yang dapat mengurangkan kebergantungan

terhadap kenderaan bermotor;
e. Pembangunan guna tanah yang dapat meningkatkan interaksi sosial
masyarakat setempat;
f.
Perancangan dan pembangunan perbandaran yang mesra alam;
g. Pemuliharaan sumber-sumber warisan; dan

h. Meningkatkan kualiti kehidupan masyarakat Selangor.
4-108
ii. Kawasan Pertanian

Pada tahun 2020, sebahagian besar kawasan pertanian masih dikekalkan terutamanya
di Daerah Sabak Bernam, Hulu Selangor, Kuala Selangor, Kuala Langat, Sepang dan
sebahagian kecil di Daerah Hulu Langat. Kawasan pertanian ini merangkumi kawasan
tanaman padi, kelapa sawit, getah, kelapa dan buah-buahan. Pengekalan kawasan
pertanian di Daerah Hulu Langat, Gombak dan Hulu Selangor meliputi kawasan yang
terletak pada aras melebihi 100m dari aras laut tetapi tertakluk kepada dasar dan
garispanduan pembangunan Kawasan Sensitif Alam Sekitar. Pengekalan kawasan
pertanian di antaranya adalah untuk:a. Menyediakan kawasan untuk penghasilan sumber bekalan makanan dan
menyumbang kepada food security negara;
b. Meningkatkan sumbangan sektor pertanian dalam ekonomi negeri;
c.
Meningkatkan pertumbuhan industri hiliran berasaskan produk dan aktiviti

pertanian;
d. Berfungsi sebagai zon penampan di antara kawasan perbandaran dengan

hutan simpan yang terletak bersempadanan dengannya;
e. Memelihara sumberjaya yang tidak boleh diperbaharui (non-renewable
resources) seperti tanah yang subur; dan
f.
Sebagai rezab tanah untuk pembangunan perbandaran bagi generasi selepas

tahun 2020, tetapi masih menjamin kecukupan kawasan pertanian minimum
yang boleh menampung keperluan food security.
Kawasan pertanian ini perlu dimajukan dengan menggunakan teknologi moden yang
mampan dan mesra alam bagi meningkatkan produktiviti dan daya saing. Aktiviti
pertanian ini juga perlu menggalakkan pengintegrasian sektor primer seperti
pengintegrasian tanaman di ladang hutan (agroforestry), akuakultur bersama ladang
ternakan haiwan dan tanaman, ternakan haiwan dalam ladang tanaman saka dan
aktiviti pelancongan agro di kawasan terpilih.
iii. Kawasan Hutan
Kawasan ini terdiri daripada kawasan Hutan Simpan Kekal (HSK) dan kawasan hutan
yang terletak di luar HSK. Kawasan HSK di Negeri Selangor akan terus dipulihara
berdasarkan kepada kepentingannya sebagai hutan tadahan air, kawasan perlindungan
hidupan liar, kawasan perlindungan biodiversiti, kawasan hutan lipur dan rekreasi serta
untuk keseimbangan persekitaran. Taburan HSK menunjukkan kebanyakannya terletak
di Daerah Hulu Selangor, Gombak dan Hulu Langat. Ianya juga terdiri dari kawasan
bukit dan tanah tinggi yang merupakan sebahagian dari Central Forest Spine (CFS)
yang dikenalpasti di dalam RFN. Walau bagaimanapun aktiviti pembangunan terpilih
boleh dieksploitasi secara berhemah dan terhad di kawasan yang sesuai untuk aktiviti
pasif seperti aktiviti pelancongan eko serta untuk pendidikan dan penyelidikan.
Bagi hutan di luar kawasan HSK, kebanyakannya terletak di kawasan bersempadan
dengan HSK dan kawasan pertanian. Pengekalan kawasan hutan ini adalah untuk
memelihara topografi kerana kawasan hutan tersebut terletak di kawasan yang melebihi
ketinggian 100 meter dan berkecerunan melebihi 25 darjah. Ia juga berfungsi sebagai
zon penampan kepada kawasan hutan simpan. Pada keseluruhannya hutan di Selangor
perlu diuruskan secara mampan, termasuk kawasan hutan kekal.
4-109
Kawasan hutan ini juga meliputi hutan tanah bencah yang sebahagiannya adalah
merupakan HSK dan sebahagiannya di luar kawasan HSK. Kawasan hutan tanah
bencah merangkumi kawasan berpaya yang terdiri daripada hutan paya bakau dan
hutan gambut. Walaupun terletak di luar kawasan HSK, hutan paya bakau dan hutan
paya gambut ini perlu dipulihara kerana kepentingannya di dalam aspek penjagaan
alam sekitar. Kawasan hutan paya bakau dipulihara kerana ia adalah merupakan
kawasan pembiakan utama ikan, udang, kerang dan lain-lain sumber air payau di
samping berfungsi sebagai benteng pencegah hakisan laut atau sungai. Kebanyakan
hutan ini adalah hutan simpan yang terletak di pesisiran pantai dan muara sungai di
Daerah Sabak Bernam, Kuala Selangor, Klang dan Kuala Langat serta di kawasan
kepulauan di Daerah Klang. Kawasan-kawasan tertentu perlu diwartakan.
Pemuliharaan hutan paya gambut berteraskan kepentingannya yang berfungsi untuk
menakung dan menyimpan air sebelum disalirkan ke kawasan lain. Ia boleh didapati di
Daerah Kuala Langat, Sabak Bernam dan Kuala Selangor. Kawasan hutan ini terdiri
daripada Hutan Simpan Kuala Langat Utara dan Selatan (Kuala Langat), Hutan Simpan
Raja Musa (Kuala Selangor) dan Hutan Simpan Sungai Karang (Sabak Bernam).
Sumber kawasan tanah bencah ini boleh dimajukan dengan pendekatan berhemah dan
mampan seperti aktiviti pelancongan eko serta aktiviti penyelidikan dan pembelajaran.
(b) Pusat Tumpuan Ekonomi

Kawasan tumpuan ekonomi di antaranya terdiri daripada pusat-pusat pertumbuhan,
kawasan perindustrian dan kawasan pelancongan. Pusat-pusat ini merangkumi pusat
negeri dan semua pusat daerah. Ia juga merangkumi pusat-pusat petempatan seperti
Lembah Beringin, Batang Kali, Semenyih dan Sungai Buloh. Selaras dengan
pembangunan perindustrian yang pesat di Negeri Selangor, beberapa pusat tumpuan
perindustrian telah berkembang dengan pesatnya menjadikan ia pusat pertumbuhan
industri yang utama di Selangor. Pusat-pusat tersebut adalah seperti Shah Alam, Klang,
Kajang dan Rawang. Bagi Pelabuhan Klang, Pulau Indah dan KLIA, kesemuanya
adalah merupakan pusat pengangkutan negeri dan negara. Subang Jaya dan Petaling
Jaya pula adalah merupakan pusat-pusat perkhidmatan utama.
Negeri Selangor juga mempunyai produk-produk pelancongan yang berpotensi untuk
dipasarkan. Produk-produk tersebut dibahagikan kepada pelancongan rekreasi,
pelancongan alam semulajadi dan pelancongan warisan sejarah / budaya. Sehubungan
dengan ini beberapa pusat pelancongan juga telah dikenalpasti iaitu Pulau Carey,
Morib, Sungai Pelek dan Ulu Langat. Perkembangan ke arah pembangunan sektor
pertanian yang lebih produktif dan berdaya saing telah mewujudkan beberapa agropolis
iaitu Sungai Besar, Kuala Selangor dan Bernam Jaya. Bestari Jaya di Kuala Selangor
pula dirancang sebagai sebuah Bandar Ilmu selain merupakan bandar mampan
pertama di Selangor. Ia akan menjadi Pusat Tumpuan utama di utara Selangor sebagai
sokongan kepada Shah Alam di bahagian tengah dan KLIA di bahagian selatan.
(c) Kawasan Sensitif Alam Sekitar

Selain daripada KSAS hutan yang telah dikenalpasti di komponen guna tanah utama,
terdapat beberapa komponen yang juga mempunyai ciri-ciri KSAS. Komponenkomponen tersebut adalah (i) kawasan tanaman padi; (ii) Kawasan pesisiran sungai /
badan air / empangan; (iii) Kawasan pesisiran pantai / zon pembangunan terhad; (iv)
Kawasan Berbukit / zon pembangunan terhad; (v) lain-lain KSAS. Semua komponen
tersebut mesti dipulihara berdasarkan kepentingan masing-masing iaitu KSAS Bernilai
Sokongan Hidup. KSAS Bernilai Warisan dan KSAS Bernilai Risiko Bencana dalam
konsep KSAS Bersepadu Selangor.
4-110
i.
Kawasan Tanaman Padi
Dua kawasan utama tanaman padi di Negeri Selangor ialah di Tanjung Karang di
Daerah Kuala Selangor dan Jelapang Padi (Sekinchan) di Sabak Bernam. Kawasan
tanaman padi ini perlu dikekalkan kerana kepentingannya sebagai sumber bekalan
makanan untuk penduduk Selangor dan Lembah Klang khususnya. Pengekalan ini
adalah selaras dengan Dasar Pertanian Negara yang memberi penekanan kepada
keperluan penambahan bekalan makanan negara.
Pelan Induk Pembangunan
Pertanian Negeri Selangor, 2001 juga telah memberi penekanan kepada pengeluaran
bahan makanan.
ii. Kawasan Pesisiran Sungai / Badan Air / Empangan
Pemuliharaan kawasan pesisiran sungai dan badan air yang merupakan KSAS adalah
kerana kepentingannya dalam mekanisma kawalan hakisan tanah, pengekalan
kesuburan tanah dan pemuliharaan biologi. Pemuliharaan kawasan pesisir akan dapat
mengurangkan masalah pencerobohan oleh aktiviti-aktiviti seperti pembangunan
perbandaran dan pertanian yang boleh mengganggu ekologi semulajadi. Walau
bagaimanapun aktiviti pembangunan yang sesuai dan tidak mengganggu alam
semulajadi boleh dimajukan di kawasan berkenaan supaya kawasan tersebut dapat
digunakan dengan optimum.
Terdapat tujuh empangan utama di Negeri Selangor iaitu Empangan Semenyih,
Empangan Langat, Empangan Sungai Batu, Empangan Klang Gate, Empangan Sungai
Tinggi, Empangan Sungai Selangor dan Empangan Tasik Subang. Pemuliharaan
kawasan empangan ini adalah untuk mengelak masalah ketidakstabilan cerun di
kawasan sekeliling empangan atau masalah pemendapan yang sangat tinggi sehingga
boleh mengurangkan keupayaan simpanan takungan air empangan. Adalah penting
supaya semua pembangunan dilaksanakan secara mampan dan dengan kaedah
pengurusan lembangan sungai bersepadu mengikut keupayaan tampung (carrying
capacity) setiap lembangan sungai. Kaedah ini akan menentukan jenis guna tanah
terperinci, kepadatan serta ketumpatan pembangunan Selangor.
iii. Kawasan Pesisiran Pantai / Zon Pembangunan Terhad
Perletakan Selangor berhadapan Selat Melaka telah membentuk pesisiran pantai
sepanjang 90km bermula dari muara Sungai Bernam di utara sehingga ke Sungai
Sepang di selatan. Kawasan ini telah dikenalpasti sebagai zon pembangunan terhad
kerana kesensitifan ekologinya terhadap gangguan aktiviti pembangunan. Kawasan ini
adalah kawasan yang dinamik dan berkepentingan dalam mengekalkan keseimbangan
alam semulajadi. Berdasarkan kepada keperluan ini, Dasar Kawasan Sensitif Alam
Sekitar (KSAS) Selangor telah mengenalpasti pesisiran pantai di sepanjang Negeri
Selangor sebagai KSAS Berisiko Bencana. Namun demikian, kawasan pesisiran pantai
Negeri Selangor juga memberi sumbangan kepada bekalan makanan negeri dengan
hasil perikanannya menjadikannya KSAS Sokongan Hidup. Dengan ini, kawasan
pesisiran pantai ini akan terus dipulihara dan dimajukan secara mampan dengan aktiviti
yang bersesuaian. Pewujudan zon pesisiran pantai sebagai kawasan pembangunan
terhad bertujuan untuk membolehkan pemuliharaan pesisiran pantai dilaksanakan bagi
mengatasi masalah hakisan di samping melindungi kawasan sumber hasil perikanan.
Pembangunan pelancongan di zon persisiran pantai perlu dihadkan supaya tidak
menjejaskan sumber perikanan dan tidak menyebabkan hakisan pantai.
4-111
iv. Kawasan Berbukit / Zon Pembangunan Terhad

Kawasan berbukit yang yang telah dimajukan dengan aktiviti pertanian atau sebagai
kawasan petempatan desa seperti di Daerah Hulu Selangor dan Daerah Hulu Langat
dan pembangunan perumahan di lereng-lereng bukit seperti di Daerah Gombak dan
Daerah Hulu Langat juga telah dikategorikan sebagai zon pembangunan terhad. Ia
adalah untuk memastikan aktiviti pembangunan di kawasan tersebut dikawal dengan
aktiviti pembangunan yang sesuai dengan keadaan topografinya bagi mengurangkan
risiko bencana alam.
v. Lain-lain Kawasan Sensitif Alam Sekitar yang telah dikenalpasti untuk
pemuliharaan ialah:a. Kawasan habitat burung Taman Alam Kuala Selangor;
b. Kawasan sumber benih kerang dan aktiviti akuakultur Pesisiran pantai
Daerah Kuala Selangor, Klang dan Kuala Langat;
c.
Kawasan batu kapur Bukit Takun dan Batu Caves; dan
d. Permatang Kuartza Permatang Kuartza Klang Gate.
(d) Pengangkutan Dan Perhubungan

Di samping rangkaian jalan sedia ada, cadangan pembangunan lebuh raya dan jalanjalan baru juga ditunjukkan di dalam Pelan Strategik Guna Tanah. Cadangan
pembangunan ini termasuk cadangan pembangunan lebuh raya strategik yang telah
komited seperti cadangan Lebuh Raya Ekspres Pantai, Lebuh Raya Assam Jawa
Templer Park dan Jalan Lingkaran Luar Kuala Lumpur. Di samping itu cadangan juga
meliputi menaiktaraf jalan-jalan seperti di Daerah Sabak Bernam dan Daerah Kuala
Selangor bagi meningkatkan kemudahsampaian ke daerah-daerah tersebut.
Pelan Strategik Guna Tanah juga menunjukkan cadangan koridor transit pada masa
hadapan. Ia menunjukkan koridor transit adalah merupakan sambungan daripada
laluan rel sedia ada. Pelan Strategik 2020 menunjukkan cadangan laluan transit yang
lebih menyeluruh, menghubungkan pusat-pusat pembangunan utama sedia ada di
dalam WLK dengan pusat-pusat pembangunan yang baru seperti Bestari Jaya, Puncak
Alam dan Telok Panglima Garang. Rangkaian perhubungan ini berupaya meningkatkan
penggunaan mod pengangkutan awam ke pusat-pusat pembangunan di dalam WLK
yang secara tidak langsung mengurangkan kemasukan kenderaan persendirian ke
wilayah tersebut seterusnya mengurangkan masalah kesesakan lalu lintas di dalam
wilayah berkenaan. Walau bagaimanapun cadangan koridor transit ini adalah tertakluk
kepada kajian yang lebih terperinci.
(e) Infrastruktur Dan Utiliti

Di antara kemudahan infrastruktur dan utiliti yang ditunjukkan di dalam Pelan Strategik
Guna Tanah ialah loji-loji rawatan air utama, rangkaian laluan gas utama, stesen
janakuasa elektrik dan tapak pelupusan sampah. Loji-loji rawatan air bersih utama iaitu
Loji Air Sungai Langat, Sungai Semenyih, Bukit Nenas (WPKL), Sungai Batu, Sungai
Selangor dan Sungai Rasa. Tapak pelupusan sampah pula di antaranya adalah terdiri
dari tapak pelupusan Bukit Tagar, selain daripada lain-lain infrastruktur dan utiliti yang
akan dikenalpasti dari semasa ke semasa.
4-112
4.5.4 Penggunaan Pelan Strategik Guna Tanah

Pelan Strategik Guna Tanah RS Struktur 2020 hendaklah dibaca bersama pernyataan bertulis
iaitu yang menerangkan kerangka dan asas rancangan struktur serta dasar-dasar dan
cadangan-cadangan am yang merupakan kandungan utama rancangan struktur.
Pada prinsipnya, Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020 hanya menunjukkan guna tanah
yang diterjemahkan daripada dasar dan cadangan am secara indikatif. Perincian guna tanah
akan dibuat dalam rancangan tempatan, rancangan kawasan khas dan pelan subjek
berasaskan garis panduan perlaksanaan dasar, garis panduan dan piawaian perancangan
melalui proses pengawalan perancangan.
Selain daripada dasar-dasar dan cadangan-cadangan am, Pelan Strategik Guna Tanah
Selangor 2020 boleh digunakan sebagai bahan rujukan untuk membuat keputusan perancangan
dan pembangunan bagi kawasan-kawasan yang tidak mempunyai rancangan tempatan,
tertakluk kepada hasil analisis terperinci diperingkat kebenaran merancang dimana maklumat
setempat diperincikan dalam Laporan Cadangan Pemajuan mengikut peruntukan seksyen 21,
Akta 172.
Dimana ada rancangan tempatan, kelulusan perancangan dan pembangunan hendaklah
berasaskan rancangan tempatan dengan syarat rancangan tempatan tersebut mematuhi RSN
Selangor.
4-113
4.6
Pelaksanaan
4.6.1 Pengenalan
Komitmen, tanggungjawab, akauntabiliti dan keupayaan pelbagai agensi yang terlibat dengan
pembangunan Negeri Selangor akan menentukan keberkesanan dan kejayaan pelaksanaan
RSN Selangor. Semua Pihak Berkuasa Perancang Tempatan (PBPT) dan pentadbiran negeri
dan persekutuan yang terdapat di Negeri Selangor merupakan agensi pelaksana utama RSN
Selangor dan setiap agensi lain yang terlibat dengannya hendaklah mempunyai struktur
organisasi dan pengurusan yang cekap dan berkesan serta disokong oleh kewangan yang
mencukupi untuk memastikan segala dasar, perancangan dan program Rancangan Struktur
dilaksanakan dengan berkesan. Walau pun Rancangan Struktur disediakan oleh Pengarah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (JPBD) Negeri, tetapi ia merupakan satu kenyataan
bertulis yang menerangkan dasar dan cadangan am Pihak Berkuasa Negeri (PBN) berkenaan
dengan pemajuan dan penggunaan tanah di dalam negeri. Oleh itu, Rancangan Struktur Negeri
perlu dianggap sebagai sebuah dokumen panduan kepada semua jabatan kerajaan dan pihak
swasta dalam memajukan Negeri Selangor .
4.6.2 Struktur Institusi Perancangan Di Negeri Selangor

Di peringkat Kerajaan Negeri Selangor, institusi raja menduduki hierarki tertinggi di dalam
struktur jentera pentadbiran seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 4.15. Institusi yang diwarisi
secara turun temurun ini merupakan sebahagian daripada badan perundangan dan pentadbiran
negeri. Walau pun institusi Raja memegang kuasa eksekutif Kerajaan Selangor, tetapi
pelaksanaan kuasa eksekutif ini dijalankan oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (MMKN) atau
dikenali sebagai Exco Kerajaan Negeri. MMKN merupakan organisasi pembentukan dasar yang
tertinggi di peringkat negeri dan bertanggungjawab kepada Dewan Undangan Negeri. Dewan ini
merupakan satu badan perundangan yang mempunyai kuasa untuk meluluskan undang-undang
yang tidak bercanggah dengan Perlembagaan Persekutuan. MMKN diketuai oleh Menteri Besar
dengan keanggotaan daripada sebilangan ahli yang dipilih daripada ahli Dewan Undangan
Negeri dan tiga orang pegawai Kerajaan Negeri (ex-officio) iaitu Setiausaha Kerajaan Negeri,
Pegawai Kewangan Negeri dan Penasihat Undang-Undang Negeri. Semua ahli MMKN Selangor
bertanggungjawab untuk mempengerusikan jawatankuasa-jawatankuasa tetap di dalam
pentadbiran Kerajaan Selangor kecuali ahli-ahli ex-officio.
4.6.3 Institusi Perancangan Pembangunan Di Negeri Selangor

Sistem perancangan di Negeri Selangor melibatkan perancangan fizikal dan perancangan
pembangunan ekonomi. Perancangan fizikal dilaksanakan mengikut peruntukan Akta
Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172) dan perancangan pembangunan ekonomi
disediakan melalui sistem Rancangan Pembangunan Lima Tahun Malaysia dan Negeri. Keduadua sistem perancangan ini saling berkaitan di dalam membangunkan negeri.
4-114
Rajah 4.16: Struktur Pentadbiran Kerajaan Selangor

DYMM
DYMM
SULTAN
SULTAN SELANGOR
SELANGOR
PERINGKAT NEGERI
MAJLIS
MAJLISMESYUARAT
MESYUARAT
KERAJAAN
KERAJAANNEGERI
NEGERI
JAWATANKUASA
JAWATANKUASA TETAP
TETAP
MAJLIS
MAJLISMESYUARAT
MESYUARAT
KERAJAAN
KERAJAANNEGERI
NEGERI
MAJLIS
MAJLIS
TINDAKAN
TINDAKAN
NEGERI
NEGERI
EXCO
EXCO MTES
MTES
JAWATANKUASA
JAWATANKUASA
PERANCANG
PERANCANG
NEGERI
NEGERI
PEJABAT
PEJABAT
SETIAUSAHA
SETIAUSAHA
KERAJAAN
KERAJAANNEGERI
NEGERI
CAWANGAN
CAWANGAN
AGENSI
AGENSI
PERSEKUTUAN
PERSEKUTUAN
AGENSI-AGENSI
AGENSI-AGENSI
NEGERI
NEGERI
JPBD
JPBD
PERINGKAT DAERAH
PEJABAT
PEJABATTANAH
TANAH
&& DAERAH
DAERAH
JAWATANKUASA
JAWATANKUASA
TINDAKAN
TINDAKAN
DAERAH
DAERAH
CAWANGAN
CAWANGANAGENSI
AGENSI
PERSEKUTUAN
PERSEKUTUAN
PIHAK
PIHAK
BERKUASA
BERKUASA
PERANCANG
PERANCANG
TEMPATAN
TEMPATAN
CAWANGAN
CAWANGANAGENSI
AGENSI
NEGERI
NEGERI
PERINGKAT MUKIM
PEJABAT
PEJABAT
PENGHULU
PENGHULU
JAWATANKUASA
JAWATANKUASA
PENYELARASAN
PENYELARASAN
PERINGKAT
PERINGKAT MUKIM
MUKIM
KETUA
KETUA KAMPUNG
KAMPUNG
Nota:
Jaringan kuasa
JAWATANKUASA
JAWATANKUASA
KEMAJUAN
KEMAJUAN &&
KESELAMATAN
KESELAMATAN
KAMPUNG
KAMPUNG
Jaringan penyelaras
4-115
a. Institusi Dalam Perancangan Fizikal

Sistem perancangan fizikal mempunyai Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN)
sebagai badan induk yang menyelia segala perancangan fizikal dan JPBD Semenanjung
Malaysia bertindak sebagai sekretariat kepada MPFN. Di bawah Akta Perancangan
Bandar dan Desa 1976, MPFN dipengerusikan oleh Perdana Menteri dengan ahli-ahli
yang terdiri daripada beberapa Menteri Kerajaan Persekutuan, semua Menteri Besar
dan Ketua Menteri Kerajaan Negeri. Di peringkat negeri pula ia diterajui oleh
Jawatankuasa Perancang Negeri (JPN) yang dipengerusikan oleh Menteri Besar.
Pengarah Perancang Negeri bertindak sebagai setiausaha kepada JPN. Bagi peringkat
tempatan, Pihak Berkuasa Perancang Tempatan (PBPT) adalah PBT yang berkenaan
dan Pengarah Perancang Negeri ialah PBPT bagi kawasan di luar PBT. Tugas utama
jabatan-jabatan dan juga agensi-agensi yang disebutkan di atas adalah untuk
merancang dan mengawal penggunaan, pemeliharaan dan pemajuan tanah dari
peringkat nasional hinggalah ke peringkat tempatan.
b. Institusi Dalam Perancangan Ekonomi

Di Malaysia, institusi yang mengetuai perancangan ekonomi ialah Majlis Ekonomi
Negara diikuti oleh Jawatankuasa Perancangan Pembangunan Negara, Unit Perancang
Ekonomi (Jabatan Perdana Menteri) dan Perbendaharaan Malaysia. Di peringkat
kerajaan Negeri Selangor pula, institusi yang terlibat ialah MMKN, Majlis Tindakan
Ekonomi Selangor (MTES) /Jawatankuasa Perancangan Ekonomi Negeri, Unit
Perancang Ekonomi Negeri (UPEN) dan Perbendaharaan Negeri Selangor.
c. Hubungan Dua Hala

Perancangan Ekonomi
Antara
Perancangan
Fizikal
dan
Secara amnya, perancangan fizikal ada hubungan rapat dengan perancangan ekonomi.
Perancangan ekonomi adalah lebih kepada program pembangunan serta perancangan
belanjawan yang menentukan peruntukan untuk projek kemajuan di sesebuah kawasan.
Bagi Negeri Selangor, institusi yang bertanggungjawab terhadap perancangan ekonomi
ialah Majlis Tindakan Ekonomi Selangor (MTES) manakala institusi yang
bertanggungjawab terhadap perancangan fizikal ialah Jawatankuasa Perancang Negeri
(JPN). Kerjasama antara kedua-dua institusi ini adalah penting kerana walau pun
perancangan fizikal yang sempurna wujud, tetapi ia tetap tidak dapat dilaksanakan
sekiranya tiada sebarang peruntukan kewangan untuk menjalankan projek. Dasar-dasar
dan projek-projek pembangunan yang dinyatakan di dalam RSN perlu dimasukkan di
dalam Rancangan Pembangunan Negeri 5 tahun. Hubungan mendatar yang erat perlu
terjalin di antara MTES dan JPN (rujuk Rajah 4.16) untuk memastikan matlamat
pembangunan Negeri Selangor untuk mewujudkan pembangunan fizikal negeri yang
menyokong wawasan Selangor Maju Syumul, pembangunan mampan dan pembentukan
masyarakat sejahtera dapat tercapai.
Penyusunan sistem perancangan fizikal Negeri Selangor seperti yang ditunjuk dalam
Rajah 6.2 bertujuan untuk:i. Menjalin hubungan mendatar yang berintegrasi antara JPN dan MTES di mana
Pengarah Perancang Negeri dan Pengarah UPEN menjadi ahli tetap dalam keduadua Jawatankuasa tersebut;
ii.
Melaksanakan fungsi-fungsi JPN yang kian bertambah melalui satu Jawatankuasa

Teknikal JPN yang dinamakan Jawatankuasa Kerja Perancangan Negeri. Cadangan
ini adalah selaras dengan cadangan Jawatan Kuasa Kerja bagi MPFN; dan
iii. Menggalakkan penglibatan orang awam dan kumpulan sasaran melalui

Jawatankuasa Perundingan Perancangan Fizikal Negeri yang terdiri daripada Badanbadan Bukan Kerajaan (NGO), badan-badan ikhtisas, badan-badan perniagaan dan
pusat-pusat penyelidikan.
4-116
Rajah 4.17: Sistem Institusi Perancangan Fizikal Negeri Selangor

Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN)
i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
vii.
viii.
Pengerusi : Perdana Menteri

Timbalan Pengerusi : Timbalan Perdana Menteri
Menteri yang bertanggung jawab bagi perancangan bandar dan
desa; dan perumahan dan kerajaan tempatan
Menteri Kewangan
Menteri yang bertanggungjawab bagi tanah
Menteri Besar/Ketua Menteri
Menteri yang bertanggungjawab bagi Wilayah Persekutuan
Tidak lebih daripada 7 ahli lain yang dilantik oleh Pengerusi
Agensi
Perancangan
Spatial Negara
Jawatankuasa Kerja MPFN
i.
ii.
iii.
Pengerusi : Ketua Setiausaha

Kementerian Perumahan dan
Kerajaan Tempatan
Jabatan-Jabatan Teknikal
Wakil-Wakil Kementerian dan
SUK
Jabatan
Perancangan
Bandar dan Desa
Semenanjung
Malaysia
Jawatankuasa Perancang
Negeri (JPN)
Jawatankuasa Perundingan
Perancangan Fizikal Negeri
i. Pengerusi : Ahli EXCO
yang bertanggungjawab
untuk perancangan bandar
ii. NGO
iii. Badan-badan Ikhtisas
iv. Majlis/ Badan Perniagaan
v. Institusi Penyelidikan/
Universiti
vi. Lain-lain Perwakilan Awam
i.
ii.
iii.
iv.
v.
Pengerusi : Menteri Besar

Timbalan Pengerusi : Ahli MMKN
Tiga (3) orang ahli MMKN lain
Setiausaha Kerajaan Negeri
Pengarah Negeri (Pengarah JPBD Negeri)
(Setiausaha)
vi. Pengarah Unit Perancangan dan Pemajuan
Ekonomi Negeri
vii. Pengarah Kerja Raya Negeri
viii. Pengarah Tanah dan Galian Negeri
ix. Penasihat Undang-Undang Negeri
x. Pegawai Kewangan Negeri
xi. Pengarah Kemajuan Negeri
xii. Pengarah Jabatan Alam Sekitar Negeri
xiii. Empat (4) orang ahli yang dilantik oleh PBN
Jawatankuasa Kerja
Perancang Negeri (JPN)
Cadangan
Jawatankuasa Baru
JPBD Negeri
i. Pengerusi : Pengarah
Perancang Negeri
ii. Jabatan-Jabatan Teknikal
iii. PBT
Nota:
Pihak Berkuasa
Perancang
Tempatan
TWG
Jabatan
Perancang/
PBPT
MMKN-Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
MPFN-Majlis Perancangan Fizikal Negara
JPN-Jawatankuasa Perancang negeri
JPBD-Jabatan Perancangan Bandar dan Desa
PBPT-Pihak Berkuasa Perancangan Tempatan
NGO-Badan Bukan Kerajaan
TWG- Technical Working Group

4-117
4.6.4 Pelaksanaan RSN Selangor
DASAR PI
SEMUA PIHAK BERKUASA TEMPATAN, AGENSI-AGENSI KERAJAAN
NEGERI DAN KERAJAAN PERSEKUTUAN SERTA SEMUA PIHAK-PIHAK
BERKEPENTINGAN DI SELANGOR PERLU MEMATUHI RSN SELANGOR
DALAM PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN
DASAR P2
PIHAK BERKUASA PERANCANGAN TEMPATAN PERLU MENYEDIAKAN
RANCANGAN TEMPATAN DAN/ATAU RANCANGAN KAWASAN KHAS
SEBELUM ATAU SEBAIK SAHAJA RSN SELANGOR DIWARTAKAN DAN
MEWARTAKAN RT/RKK, BAGI PELAKSANAAN
DASAR P3
PEMANTAUAN, KAJISEMULA DAN PENGUBAHAN RSN PERLU
DILAKSANAKAN SECARA SISTEMATIK MELALUI SISTEM PEMANTAUAN
PELAKSANAAN YANG
DILULUSKAN OLEH JAWATANKUASA
PERANCANG NEGERI
DASAR P4
SEMUA CADANGAN OLEH PEMILIK TANAH DAN/ATAU PEMAJU PERLU
DIBUAT BERASASKAN KEBENARAN MERANCANG YANG MEMATUHI
PERUNTUKAN SEKSYEN 21, AKTA PERANCANG BANDAR DAN DESA
1976 (AKTA 172).
Penjelasan mengenai dasar-dasar pelaksanaan RSN Selangor 2020 di atas dihuraikan

seperti berikut:Dasar-dasar RSN serta cadangan-cadangan am ini meliputi pelbagai aspek dan isu
perancangan fizikal yang terdapat di Negeri Selangor. Agensi pelaksana utama perlu
menyediakan program-program dan projek-projek pembangunan yang bersesuaian serta
menentukan peruntukan kewangan yang cukup untuk melaksanakan dasar-dasar
tersebut. Hanya projek-projek yang seiring dengan dasar-dasar RSN akan diluluskan
dalam Rancangan Pembangunan 5 Tahun Negeri.
4-118
a. Penyediaan Rancangan Tempatan dan Rancangan Kawasan Khas

Pihak Berkuasa Perancang Tempatan hendaklah menyediakan Rancangan Tempatan
bagi seluruh kawasannya setelah Rancangan Struktur dikuatkuasakan. Pihak JPN juga
boleh mengarah mana-mana PBPT untuk menyediakan Rancangan Tempatan sebelum
atau setelah Rancangan Struktur dikuatkuasakan. Penyediaan RT adalah cara yang
amat berkesan untuk melaksanakan dasar-dasar RSN kerana dalam menyediakan
Rancangan Tempatan PBPT dikehendaki memastikan bahawa cadangan-cadangan RT
mematuhi RSN pada amnya. Selain daripada RT, Pengarah Perancang Negeri atau
PBPT yang berkenaan boleh, atas usahanya sendiri atau atas arahan JPN,
menyediakan Rancangan Kawasan Khas (RKK) bagi tujuan perlaksanaan cadangancadangan RSN melalui pemajuan, pengurusan atau pemeliharaan kawasan tersebut.
RKK mempunyai kuasa yang sama dengan RT. Penyediaan RKK merupakan satu lagi
cara untuk melaksanakan dasar-dasar RSN. Setiap PBPT di Negeri Selangor hendaklah
menyediakan peruntukan kewangan yang mencukupi untuk penyediaan RT dan RKK
yang diperlukan bagi kawasan mereka.
RT dan RKK yang disediakan hendaklah selaras dengan konsep dan prinsip-prinsip
pembangunan mampan seperti yang terkandung dalam Agenda 21 Selangor.
b. Pengawalan Perancangan
Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 melarang sesiapa selain daripada Pihak
Berkuasa Tempatan untuk menjalankan apa jua pemajuan tanpa kebenaran merancang.
JPN selain daripada mempromosi aktiviti perancangan bandar dan desa juga diberi
mandat bagi mengawal aktiviti pemajuan di negeri. JPN boleh memberi arahan berkaitan
pengawalan perancangan kepada PBPT dan pemajuan berkenaan tidak boleh menyalahi
arahan tersebut. Untuk mencapai penyelarasan dalam perancangan adalah penting
supaya permohonan kelulusan pemajuan yang kritikal / utama mendapat perakuan JPN
sebelum kebenaran merancang dikeluarkan oleh PBPT atau kelulusan muktamad diberi
oleh Pihak Berkuasa Negeri. Jenis-jenis pemajuan yang dimaksudkan di atas ialah:i.
Perkara-perkara yang terkandung dalam Sek. 22(2A) Akta 172 yang memerlukan
nasihat daripada MPFN:-
a. Pembangunan yang melebihi 100 hektar atau pembangunan yang menampung

penduduk melebihi 10,000 orang;
b. Pembinaan infrastruktur dan kemudahan utama seperti lapangan terbang,
pelabuhan laut, landasan kereta api, lebuh raya, pembinaan empangan, stesen
jana kuasa utama dan tapak pembuangan sisa toksik; dan
c.
Semua pemajuan yang melibat puncak atau lereng bukit dalam kawasan alam
sekitar yang sensitif yang dinyatakan dalam rancangan pemajuan.
ii.
Semua projek-projek kerajaan untuk menepati kehendak Sek. 20A Akta 172 di mana
setiap jabatan kerajaan negeri dan kerajaan persekutuan adalah diwajibkan
berunding terlebih dahulu dengan JPN tentang aktiviti pemajuan yang hendak
dijalankan;
iii. Projek-projek strategik lain mengikut arahan Pihak Berkuasa Negeri; dan
iv. Mematuhi dasar, garis panduan dan piawaian perancangan yang diluluskan oleh
JPN, iaitu yang mengarahkan kepada pembangunan mampan.
4-119
c.
Menerima Pakai RSN Selangor Ke Arah Selangor Sejahtera
Selaras dengan Agenda 21 Selangor, kerajaan negeri pada prinsipnya telah bersetuju
menubuhkan satu Majlis Pembangunan Mampan Selangor (MPMS). Majlis ini
dipengerusikan oleh YAB Menteri Besar. Ia merupakan badan tertinggi di peringkat
negeri untuk melaksanakan dasar dan strategi pembangunan mampan Selangor. Pada
prinsipnya, majlis ini berfungsi untuk menyediakan hala tuju pembangunan mampan dan
meluluskan atau memperakukan dasar, matlamat, strategi dan pelan tindakan strategi
Agenda 21 Selangor untuk diterima pakai oleh semua agensi dan pihak berkepentingan
di Selangor. Majlis ini juga bertanggungjawab menentukan keutamaan program-program,
pembangunan sumber manusia dan sokongan kewangan.
Jawatankuasa Pemandu Pembangunan Mampan Selangor juga telah ditubuhkan.
Jawatankuasa ini dipengerusikan oleh YB Setiausaha Kerajaan Negeri. Jawatankuasa ini
berperanan sebagai badan penyelaras pelaksanaan pembangunan di peringkat agensi,
kerajaan tempatan dan pihak berkepentingan lain. Jawatankuasa ini bertanggungjawab
menyelaras, memantau, menasihati dan memperakukan serta memberi maklum balas
mengenai status pelaksanaan pembangunan mampan di Negeri Selangor kepada Majlis
Pembangunan Mampan Selangor. Dengan lain perkataan, jawatankuasa ini juga
bertindak sebagai badan penasihat pentadbiran kepada Majlis Pembangunan Mampan
Selangor.
Kerajaan negeri juga telah meluluskan pada dasarnya penubuhan Unit Pembangunan
Mampan Selangor di pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri sebagai sekretariat kepada
MPMS. Unit ini merupakan badan pengurusan dan pentadbiran yang bertanggungjawab
melaksanakan program pembangunan mampan Selangor. Unit ini juga bertindak
menyediakan sokongan maklumat dan kesetiausahaan kepada MPMS, melaksanakan
program dan projek pembangunan mampan di peringkat negeri, dan menyelaras
pelbagai aktiviti di peringkat agensi pelaksana. Selain daripada fungsi di atas, unit ini juga
akan memainkan peranan membangunkan petunjuk kemampanan, mengadakan
program pembinaan keupayaan dan menyediakan laporan tahunan status pembangunan
mampan negeri. Buat masa ini segala tugas-tugas unit ini dijalankan oleh Jabatan
Perancangan Bandar dan Desa Selangor untuk sementara waktu.
RSN Selangor ke arah Pembangunan Mampan dan Selangor Sejahtera ditunjukkan pada
Rajah 6.3.
RSN Selangor disediakan oleh Pengarah JPBD Negeri sedangkan
Rancangan 5 tahun Pembangunan Selangor disediakan oleh pihak UPEN. Draf RSN
serta kajian semula yang dibuat sekurang-kurangnya setiap 5 tahun harus diselaraskan
dengan Rancangan 5 tahun Selangor. Ini adalah penting supaya dapat menjamin
bahawa semua cadangan dan polisi Pihak Berkuasa Negeri diselaraskan dengan
peruntukan kewangan. Kerja-kerja penyelarasan ini perlu dibuat oleh JPBD Negeri dan
UPEN. Setelah Draf RSN mendapat persetujuan PBN ia perlu dilaksanakan oleh semua
pihak. Di mana JPBD Negeri diberi tugas memantau pelaksanaan RSN. Namun demikian
pengubahan RSN boleh dibuat bila bila masa sekira perlu.
RSN diluluskan oleh JPN setelah diadakan proses bantahan awam dan setelah
mendapat arahan dan nasihat daripada MPFN. Setelah mendapat kelulusan, RSN
disampaikan kepada PBN untuk persetujuannya dan dikuatkuasakan. Hakikat
persetujuan ini diwartakan dalam Warta Negeri dan disiarkan dalam akhbar tempatan.
Segala dasar-dasar dalam RSN akan dipantau oleh Unit Pembangunan Mampan supaya
ia menepati kriteria dan indikator pembangunan mampan. Jawatankuasa Pemandu
Pembangunan Mampan Selangor akan menasihati JPN atas perkara-perkara
pembangunan mampan yang perlu diambil kira dalam RSN sementara Majlis
Pembangunan Mampan akan menasihati MMKN tentang dasar-dasar pembangunan
mampan dan perkaitannya dengan RSN.
4-120
d. Penggunaan RSN Dalam Proses Pembangunan

Rancangan Pemajuan mengikut Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 adalah
Rancangan Struktur, Rancangan Tempatan dan Rancangan Kawasan Khas. Rancangan
Pemajuan ini memerlukan kelulusan JPN dan persetujuan PBN. Rancangan Pemajuan
ini juga perlu diwartakan dan hakikatnya disiarkan dalam akhbar. RSN merupakan satu
dokumen yang diwartakan yang mengandungi cadangan dan dasar Pihak Berkuasa
Negeri mengenai pemajuan dan penggunaan tanah di negeri. Maka adalah penting
supaya semua pihak termasuk agensi kerajaan dan orang awam mematuhi dasar-dasar
dan cadangan yang terkandung dalamnya. Penggunaan RSN dalam proses
pembangunan ditunjuk dalam Rajah 4.17. Semua cadangan projek yang dikemukakan
oleh pihak pemaju, UPEN, Pengarah Pembangunan Negeri serta agensi kerajaan lain
harus mematuhi Rancangan Pemajuan. Ulasan dan nasihat tentang projek-projek
pembangunan yang perlu tetapi tidak menepati kehendak Rancangan Pemajuan mesti
disampaikan kepada Pengarah Perancang Negeri, Pihak Berkuasa Perancang
Tempatan atau Pegawai Tadbir Tanah (PTD) supaya pengubahan Rancangan
Tempatan boleh dibuat. Ini adalah penting kerana mengikut Akta Perancangan Bandar
dan Desa semua penggunaan tanah dan bangunan mesti mematuhi Rancangan
Pemajuan.
e. Penyertaan Awam Di Dalam Pelaksanaan Rancangan Struktur

Setiap rayuan dan bantahan perlu dipertimbangkan dan peluang mesti diberi kepada
orang yang membantah untuk mendengarkan bantahan mereka kepada Jawatankuasa
Bantahan Awam yang dilantik oleh JPN. Penyertaan Awam buat masa ini adalah terbuka
kepada orang awam secara formal sebanyak dua kali iaitu di peringkat Laporan
Pemeriksaan dan di peringkat Draf Rancangan Struktur.
Demi menentukan penyertaan awam yang lebih bermakna adalah penting bahawa
taklimat dan penerangan kepada orang ramai diberi. Hasil daripada proses penyertaan
awam digunakan bagi tujuan kelulusan RSN oleh JPN dan juga dalam proses mengkaji
semula serta mengubah RSN yang akan dilaksanakan secara berterusan.
Penyertaan awam dilaksanakan melalui:a. Perbincangan kumpulan sasaran;
b. Sesi dialog dan bengkel;
c.
Laman web; dan
d. Melalui Jawatankuasa Perundingan Perancangan Fizikal Negeri.
4-121
Rajah 4.18: Kerangka Kelulusan dan Penyelarasan Menerimapakai RSN Selangor Ke

Arah Pembangunan Mampan
Majlis
Majlis
Pembangunan
Pembangunan
Mampan
Mampan
Selangor
Selangor
MMKN
MMKNmemberi
memberi
persetujuan
persetujuan
terhadap
terhadapRSN
RSN
Jawatankuasa
Jawatankuasa
Pemandu
Pemandu
Pembangunan
Pembangunan
Mampan
Mampan
Selangor
Selangor
JPN
JPN
meluluskan
meluluskan
RSN
RSN
Pemantauan
Pemantauan
oleh
olehUnit
Unit
Pembangunan
Pembangunan
Mampan
Mampan
Selangor
Selangor
RSN
RSN
DISELARASKAN
OLEH
UPEN DAN JPBD
NASIHAT
NASIHATMPFN
MPFN
RSN
RSN
(Pengubahan)
(Pengubahan)
Pelaksanaan
Pelaksanaan
RSN
RSNoleh
oleh
semua
pihak
semua pihak
JPBD
JPBD
memantau
memantau
pelaksanaan
pelaksanaan
RSN
RSN
JPBD
JPBD
mengkaji
mengkaji
semula
semula RSN
RSN
UPEN
UPEN
MENYEDIAKAN
MENYEDIAKAN
RANCANGAN
RANCANGAN
PEMBANGUNAN
PEMBANGUNAN
55TAHUN
TAHUN
SELANGOR
SELANGOR
Nota:
MMKN-Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
MPFN-Majlis Perancangan Fizikal Negara
JPN-Jawatankuasa Perancang Negeri
JPBD-Jabatan Perancangan Bandar dan Desa
UPEN-Unit Perancang Ekonomi Negeri
RSN-Rancangan Struktur Negeri
4-122
Pihak pemaju atau wakilnya juga mesti merujuk kepada Rancangan Pemajuan sebelum
mengemukakan permohonan mereka. Begitu juga bagi projek-projek penswastaan yang
dikemukakan melalui pihak UPEN. Projek-projek ini mesti mematuhi Rancangan
Pemajuan. Ulasan dan nasihat tentang projek ini hendaklah disampaikan kepada JPBD
atau PBT supaya cadangan-cadangan tersebut dapat diselaraskan dengan Rancangan
Pemajuan.
Setiap pindaan kepada Rancangan Struktur dibuat oleh Pengarah JPBD Negeri. Proses
ini memerlukan seranta, penyertaan awam, penyiasatan dan perbicaraan seperti yang
disyaratkan dalam Akta. Bagi projek yang mempunyai beberapa keistimewaan tetapi
tidak menepati Rancangan Pemajuan adalah dicadangkan supaya kos pengiklanan
dibiayai oleh pemaju.
Penglibatan orang awam adalah penting dalam proses mengkaji semula atau meminda
Rancangan Struktur. Orang awam boleh memberi pandangan, ulasan serta bantahan
terhadap perkara yang yang ingin dibuat perubahan. Pihak swasta, NGO dan badanbadan ikhtisas juga boleh memberi ulasan mereka melalui Jawatankuasa Perundingan
Perancangan Fizikal Negeri.
Rajah 4.19 : Penggunaan RSN Dalam Proses Pembangunan
Ulasan
Pemaju/
Pemaju/
Perunding
Perunding
Cadangan
Projek
Cadangan projek/
Nasihat (jika perlu)
Rujuk untuk
Pematuhan
Ru
UPEN
UPEN //
Rujuk untuk
Pengarah
Pengarah
Pembangunan
Pembangunan Pematuhan
Negeri
Negeri (PPN)
(PPN)
RANCANGAN PEMAJUAN
RSN
RT
RKK
Rujuk untuk
Pematuhan
Cadangan
Projek
Agensi
Agensi Awam
Awam //
Swasta
/
Swasta / NGO
NGO //
Perseorangan
Perseorangan
juk
JPBD/
JPBD/ PBT/
PBT/
PTD
PTD
k
ntu
tu
ma
Pe
ha
PEN
GU
BAH
AN
Kajian
Kajian
Semula
Semula &
&
Pindaan
Pindaan oleh
oleh
JPBD
JPBD
PENGLIBATAN AWAM
Untuk Ulasan / Nasihat
(jika perlu)
4-123
4.6.5 Pemantauan
Sistem pemantauan menyediakan satu rangka kerja untuk kesinambungan proses penilaian dan
juga keputusan berkenaan dengan kajian semula Rancangan Struktur. Setiap indikator
pembangunan akan dikaji, disemak dan diperiksa untuk memastikan segala dasar perancangan
menepati wawasan kerajaan negeri dan aspirasi rakyat.
a. Pemantauan Pelaksanaan Dan Kajian Semula RSN

Pemantauan Pelaksanaan RSN Selangor dibuat oleh JPBD Negeri. Pemantauan
merupakan satu proses yang berterusan (rujuk Rajah 6.5). Di antara aspek-aspek yang
perlu dipantau oleh JPBD ialah:i.
Pengawalan Perancangan oleh PBPT
ii.
Urusan Tanah oleh PTD
iii. Perancangan projek oleh UPEN dan agensi kerajaan

iv. Pelaksanaan projek oleh agensi kerajaan dan pihak swasta
v.
Aspek aspek perundangan dan aduan awam
vi. Penyediaan RT/ RKK

Pemantauan ke atas prosedur kawalan perancangan serta Kebenaran Merancang (KM)
merupakan satu tugas utama bagi menentukan bahawa semua pemajuan mematuhi
Rancangan Pemajuan. Proses pemantauan ini boleh dijalankan dengan menggunakan
sistem maklumat geografi iaitu RSN- Geographic Information System (GIS). PBPT juga
dikehendaki mengemukakan laporan mengenai kelulusan KM yang diberi kepada JPBD
untuk tujuan pemantauan.
Maklumat urusan tanah terutama bagi pemajuan yang melibatkan tukar syarat guna
tanah, permohonan serah balik dan kurnia semula, pemberimilikan tanah kerajaan untuk
tujuan pembangunan dan pecah sempadan tanah mesti disediakan oleh Pentadbir
Tanah Daerah dan Pengarah Tanah dan Galian Negeri secara laporan berkala dan
dihantar ke JPBD untuk tujuan pemantauan.
Maklumat perancangan projek oleh UPEN dan agensi kerajaan serta projek-projek
penswastaan juga mesti dikongsi bersama dengan JPBD. Mengikut Akta Perancangan
Bandar dan Desa adalah menjadi kewajipan bagi setiap agensi Kerajaan Persekutuan
dan Kerajaan Negeri untuk berunding dengan JPN tentang apa-apa aktiviti pemajuan
yang ia bercadang supaya dijalankan di dalam negeri itu.
Maklumat pelaksanaan projek oleh agensi kerajaan dan pihak swasta juga hendaklah
dipantau sebagai maklumat penting untuk Kajian Semula dan pengubahan RSN.
Maklumat pelaksanaan projek-projek kerajaan boleh didapati daripada Pejabat
Pembangunan Negeri dan UPEN sedangkan status pelaksanaan projek-projek swasta
boleh diperolehi daripada PBP dan UPEN.
Aspek-aspek perundangan dan aduan awam juga perlu dipantau supaya kaedah yang
berkenaan dapat digubal. Maklumat mengenai aduan orang ramai juga adalah penting
untuk mengukur keberkesanan perancangan bandar dan desa.
4-124
Setelah RSN dikuatkuasakan adalah menjadi kewajipan bagi setiap PBPT dalam Negeri
menyediakan rancangan tempatan dan RKK bagi sebahagian atau seluruh kawasannya.
Bagi PBPT yang enggan menyediakan RT, maka JPN boleh mengarahkan Pengarah
Negeri menyediakan RT dan segala perbelanjaan penyediaannya hendaklah dibayar
oleh PBT tersebut. Maka adalah penting untuk JPBD memantau penyediaan RT dan
RKK supaya satu sistem perancangan bandar yang berkesan dapat diwujudkan.
Di antara analisis yang akan dibuat ialah:
i.
Status pencapaian sasaran RSN;
ii.
Status pematuhan kepada RSN; dan
iii. Status petunjuk pembangunan mampan.

Analisis ini adalah penting dalam mengadakan kajian semula RSN dan Perubahannya.
Rajah 6.5: Pemantauan Perlaksanaan Dan Kajian Semula RSN Selangor
PROSES
PEMANTAUAN
OLEH JPBD
NEGERI
Pengawalan
Pengawalan
Perancangan
Perancangan
oleh
olehPBPT
PBPT
Urusan
UrusanTanah
Tanah
oleh
olehPTD
PTD
Perancangan
Perancangan
Projek
Projekoleh
oleh
UPEN
UPEN&
&Agensi
Agensi
Pelaksanaan
Pelaksanaan
Projek
Projekoleh
oleh
Agensi
Agensi&
&Swasta
Swasta
ANALISIS
BERTERUSAN
OLEH JPBD
NEGERI
KAJI SEMULA
BERTERUSAN
OLEH JPBD
NEGERI
PENGUBAHAN
RSN
(JIKA PERLU)
GIS
GIS
Status
Status
Pencapaian
Pencapaian
Sasaran
SasaranRSN
RSN
KAJIAN
KAJIAN
SEMULA
SEMULARSN
RSN
Status
Status
Pematuhan
Pematuhan
kepada
kepadaRSN
RSN
Status
StatusPetunjuk
Petunjuk
Pembangunan
Pembangunan
Mampan
Mampan
PENGUBAHAN
PENGUBAHAN
RSN
RSN
(JIKA
(JIKAPERLU)
PERLU)
PENGLIBATAN
PENGLIBATAN
AWAM
AWAM
Perundangan
Perundangan//
Aduan
AduanAwam
Awam
Penyediaan
PenyediaanRT
RT//
RKK
RKKoleh
olehPBPT
PBPT
Pelaksanaan dan Pemantauan RSN berterusan
4-123
4-123
4-125
Setelah RSN dikuatkuasakan adalah menjadi kewajipan bagi setiap PBPT dalam Negeri
menyediakan rancangan tempatan dan RKK bagi sebahagian atau seluruh kawasannya.
Bagi PBPT yang enggan menyediakan RT, maka JPN boleh mengarahkan Pengarah
Negeri menyediakan RT dan segala perbelanjaan penyediaannya hendaklah dibayar
oleh PBT tersebut. Maka adalah penting untuk JPBD memantau penyediaan RT dan
RKK supaya satu sistem perancangan bandar yang berkesan dapat diwujudkan.
Di antara analisis yang akan dibuat ialah:
i.
Status pencapaian sasaran RSN;
ii.
Status pematuhan kepada RSN; dan
iii. Status petunjuk pembangunan mampan.

Analisis ini adalah penting dalam mengadakan kajian semula RSN dan Perubahannya.
Rajah 4.20: Pemantauan Perlaksanaan Dan Kajian Semula RSN Selangor
PROSES
PEMANTAUAN
OLEH JPBD
NEGERI
Pengawalan
Pengawalan
Perancangan
Perancangan
oleh
olehPBPT
PBPT
Urusan
UrusanTanah
Tanah
oleh
olehPTD
PTD
Perancangan
Perancangan
Projek
Projekoleh
oleh
UPEN
UPEN&
&Agensi
Agensi
Pelaksanaan
Pelaksanaan
Projek
Projekoleh
oleh
Agensi
Agensi&
&Swasta
Swasta
ANALISIS
BERTERUSAN
OLEH JPBD
NEGERI
KAJI SEMULA
BERTERUSAN
OLEH JPBD
NEGERI
PENGUBAHAN
RSN
(JIKA PERLU)
GIS
GIS
Status
Status
Pencapaian
Pencapaian
Sasaran
SasaranRSN
RSN
KAJIAN
KAJIAN
SEMULA
SEMULARSN
RSN
Status
Status
Pematuhan
Pematuhan
kepada
kepadaRSN
RSN
Status
StatusPetunjuk
Petunjuk
Pembangunan
Pembangunan
Mampan
Mampan
PENGUBAHAN
PENGUBAHAN
RSN
RSN
(JIKA
(JIKAPERLU)
PERLU)
PENGLIBATAN
PENGLIBATAN
AWAM
AWAM
Perundangan
Perundangan//
Aduan
AduanAwam
Awam
Penyediaan
PenyediaanRT
RT//
RKK
RKKoleh
olehPBPT
PBPT
Pelaksanaan dan Pemantauan RSN berterusan
Rancangan Struktur
Struktur Negeri
Negeri Selangor
Selangor 2020
2020
Rancangan
4-125
4-123
4.6.6 Kajian Semula Rancangan Struktur Negeri Selangor

Mengikut Akta 172, Rancangan Struktur mesti di kaji semula sekurang-kurangnya setiap lima
tahun seiring dengan penyediaan Rancangan Pembangunan Lima Tahun Negeri. Kajian semula
ini hendaklah berkaitan dengan seluruh negeri di mana seluruh dasar dasar RSN dikaji semula
agar dasar itu boleh terus dipakai atau diubah. Kaji semula hendaklah menepati keperluan dalam
Seksyen 9 dan Seksyen 10 Akta 172 iaitu berhubung dengan seranta mengenai laporan
pemeriksaan, bantahan awam, serta pendengaran bantahan oleh jawatankuasa kecil bantahan
awam.
Tertakluk kepada peruntukan di atas, pengubahan RSN boleh dibuat pada bila-bila masa setelah
Rancangan Struktur dikuatkuasakan atas budi bicara Pengarah Perancang atau atas arahan
JPN atau MPFN. Pengubahan boleh dibuat atas cadangan-cadangan yang berkaitan dengan
seluruh negeri atau sebahagian negeri. Setiap perubahan juga hendaklah melalui proses
bantahan awam dan pendengaran bantahan.
4.6.7 Institusi Pelaksanaan RSN Selangor

Pelaksanaan strategi-strategi, dasar-dasar dan cadangan-cadangan am RSN Selangor yang
sempurna memerlukan tindakan yang khusus. Beberapa agensi dan jawatankuasa yang sedia
ada perlu diperkukuhkan untuk pelaksanaan RSN Selangor. Agensi-agensi utama yang dikenal
pasti bagi melaksanakan RSN perlu juga melaksanakan program-program dan projek-projek
yang bersesuaian dan menentukan supaya kewangan yang cukup diperuntukkan dalam
Rancangan Pembangunan Lima Tahun. Pelaksanaan RSN juga memerlukan penyediaan
Rancangan Tempatan, Rancangan Kawasan Khas dan pelan subjek supaya dasar-dasar RSN
dapat diterjemahkan kepada cadangan fizikal yang lebih terperinci. Sistem pengawalan
perancangan juga perlu diselaraskan di antara JPN dan PBPT supaya perancangan bandar dan
desa dilaksanakan mengikut dasar-dasar RSN .
4-126
a. Mengukuhkan Agensi Dan Jawatankuasa Yang Terlibat Dalam

Bidang Perancangan Bandar Dan Desa di Negeri Selangor
i. Jawatankuasa Perancang Negeri
Jawatankuasa Perancang Negeri ditubuhkan mengikut kehendak-kehendak Seksyen 4
Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172). Keahlian Jawatankuasa
Perancang Negeri adalah seperti berikut:a. Menteri Besar (Pengerusi);
b. Ahli MMKN (Timbalan Pengerusi);
c.
Tiga (3) orang ahli MMKN lain;
d. Setiausaha Kerajaan Negeri;

e. Pengarah Negeri (Pengarah JPBD Negeri) (Setiausaha);
f.
Pengarah Unit Perancangan dan Pemajuan Ekonomi Negeri;
g. Pengarah Kerja Raya Negeri;

h. Pengarah Tanah dan Galian Negeri;
i.
Penasihat Undang-Undang Negeri;
j.
Pegawai Kewangan Negeri;
k.
Pengarah Kemajuan Negeri;
l.
Pengarah Jabatan Alam Sekitar Negeri; dan
m. Empat (4) orang ahli yang dilantik oleh PBN.

Tugas utama JPN ialah seperti terkandung dalam subseksyen 4(4) Akta Perancang
Bandar dan Desa 1976 (Akta 172) iaitu:a.
Untuk menggalakkan dalam negeri, dalam bidang dasar negara, pemeliharaan,

penggunaan dan pemajuan semua tanah di dalam negeri;
b.
Untuk mengatur, mengawal, merancang dan menyelaraskan semua aktiviti

pemajuan di dalam negeri;
c.
Untuk menasihatkan kerajaan negeri, sama ada dengan daya utamanya sendiri
atau menyahut permintaan Kerajaan Negeri, mengenai perkara-perkara yang
berkenaan dengan pemeliharaan, penggunaan dan pemajuan tanah dalam
negeri; dan
4-127
d. Untuk mengusaha, membantu dan menggalakkan pemungutan, penyelenggaraan

dan penyiaran perangkaan, buletin dan monograf dan lain-lain siaran yang
berhubung dengan perancangan bandar dan desa dan metadologinya.
Selain daripada fungsi di atas, tugas-tugas lain JPN termasuk:a. Meluluskan Rancangan Struktur Negeri, Rancangan Tempatan dan Rancangan
Kawasan Khas dan memperakukan kepada Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri untuk
pewartaan;
b. Menasihat cawangan-cawangan Jabatan Kerajaan Persekutuan dan jabatan-jabatan
kerajaan negeri yang diwajibkan berunding dengan JPN mengenai cadangan aktiviti
pemajuan mereka di dalam negeri ( Seksyen 20A Akta 172);
c.
Memberi arahan kepada Pihak Berkuasa Perancang Tempatan (PBPT) tentang

perancangan bandar dan desa serta pengawalan perancangan dan PBPT hendaklah
menguatkuasakan arahan-arahan tersebut. JPN boleh mengambil tindakan ke atas
PBT yang tidak mematuhi Akta 172;
d. Mendapatkan nasihat MPFN mengenai permohonan kebenaran merancang di bawah

Seksyen 22(2A) Akta 172 untuk:
Pembangunan bandar baru yang melebihi 10,000 penduduk atau meliputi kawasan
melebihi 100 hektar;
Pembinaan infrastruktur atau kemudahan utama seperti lapangan terbang, lebuh

raya, empangan, stesen jana kuasa utama; dan
Pemajuan yang melibatkan puncak atau lereng bukit dalam kawasan yang
ditetapkan sebagai KSAS dalam rancangan pemajuan; dan
e. Mendapatkan nasihat MPFN mengenai perkara-perkara yang berhubungan dengan

perancangan bandar dan desa yang dikehendaki oleh Akta 172, mengikut subseksyen
2A (2)(b).
ii. Majlis Tindakan Ekonomi Selangor
Majlis Tindakan Ekonomi Selangor (MTES) ditubuhkan sebagai respon untuk menangani
masalah kegawatan ekonomi tetapi telah dipanjangkan fungsinya hingga sekarang bagi
tujuan mempercepatkan kelulusan pembangunan dan menghindarkan masalah. Di
antara tugas Exco MTES adalah sebagai penasihat kepada MMKN dalam hal yang
berkaitan dengan projek-projek pembangunan, projek-projek penswastaan dan dasar
pembangunan. Keahlian Exco MTES adalah seperti berikut:a. Menteri Besar Pengerusi;
b. Setiausaha Kerajaan Negeri (SUK);
c.
Pegawai Kewangan Negeri;
d. 2 orang ahli MTES; dan

e. Pengarah UPEN (Setiausaha).
Untuk mengeratkan lagi hubungan di antara perancangan fizikal dan perancangan
ekonomi adalah dicadangkan supaya Pengarah Perancang Bandar dan Desa Negeri
dijadikan ahli tetap Exco MTES dan juga Jawatankuasa Perancangan Ekonomi Negeri.
Ini adalah untuk menentukan supaya cadangan yang terkandung dalam RSN dapat
diselaraskan dengan peruntukan kewangan yang mencukupi.
4-128
iii. Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri Selangor

JPBD Selangor telah diberi kuasa oleh kerajaan negeri untuk memberi khidmat nasihat
perancangan fizikal, menyelaras dan melaksanakan Akta Perancangan Bandar dan
Desa 1976 (Akta 172) serta menjalankan apa-apa jua perancangan yang boleh
digunakan sebagai panduan oleh Kerajaan Negeri Selangor.
Fungsi Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Selangor ialah:a. Menasihat Kerajaan Negeri dan pentadbiran peringkat daerah serta memberi
maklum balas kepada Kerajaan Persekutuan berhubung dengan perancangan
bandar dan desa dalam konteks pembangunan tanah keseluruhannya;
b. Menasihat Kerajaan Negeri berhubung dengan perancangan fizikal iaitu berkaitan
dengan dasar kegunaan dan pembangunan tanah bagi Negeri Selangor melalui
Jawatankuasa Perancang Negeri;
c.
Memberi khidmat perancangan fizikal dan penyediaan rancangan pemajuan kepada

Kerajaan Negeri dan Pihak Berkuasa Tempatan;
d. Mengurus penyelarasan dan perlaksanaan Akta Perancangan Bandar dan Desa

1976 untuk digunapakai dan dikuatkuasakan di peringkat Pihak Berkuasa
Tempatan;
e. Mengatur, melaksana dan mengurus perjalanan mesyuarat
Perancang Negeri dan mesyuarat-mesyuarat lain yang berkaitan;
f.
Jawatankuasa
Menjalankan kajian-kajian perancangan yang boleh digunakan sebagai panduan

untuk pembangunan fizikal oleh semua pihak yang berkepentingan; dan
g. Mengumpul, mengemas kini dan menganalisis data serta maklumat untuk

perancangan pembangunan negeri.
iv. Jawatankuasa Kerja Perancang Negeri
Jawatankuasa Kerja Perancang Negeri adalah untuk menyokong kerja-kerja JPN yang
kian bertambah akibat daripada pindaan Akta Perancangan Bandar dan Desa.
Sekretariat bagi jawatankuasa ini disediakan oleh JPBD negeri.
Cadangan ahli jawatankuasa kerja perancang negeri terdiri daripada:a. Pengarah JPBD Pengerusi;
b. Unit Perancang Ekonomi Negeri;
c.
Jabatan Tanah dan Galian Negeri;
d. Jabatan Kerja Raya Negeri;

e. Jabatan Pengairan dan Saliran Negeri;
f.
Jabatan Alam Sekitar Negeri Selangor;
g. Jabatan Mineral dan Geosains Cawangan Selangor;

h. Jabatan Pertanian;
i.
Jabatan Perhutanan Negeri;
j.
Jabatan PERHILITAN Selangor;
k.
Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia Cawangan Selangor; dan
l.
Pihak Berkuasa Perancang Tempatan.
4-129
Tugas Jawatankuasa Kerja Perancang Negeri adalah seperti berikut:a. Menyediakan asas rujukan (Terms of Reference) bagi Kajian Semula RSN bila perlu;
b. Meneliti Draf Rancangan Struktur sebelum ia dikemukakan kepada MPFN untuk
nasihatnya dan JPN untuk kelulusan;
c.
Membincangkan cadangan-cadangan RSN yang mempunyai implikasi kewangan

yang memerlukan perhatian Perbendaharaan dan UPEN;
d. Menyenaraikan dan memantau semua arahan yang dikeluarkan oleh Kabinet, Majlis
Tanah Negara, Majlis Kebangsaan Kerajaan Tempatan, MPFN, PBN dan JPN yang
berhubung dengan guna tanah dan perancangan bandar dan desa;
e. Mengkaji semua garis panduan perancangan sebelum ia dikeluarkan sebagai arahan
JPN;
f.
Menyemak semua permohonan kelulusan perancangan yang dirujuk kepada JPN

untuk perakuannya; dan
g. Mengendalikan apa-apa kerja yang berhubung dengan Perancangan Bandar dan

Desa atas arahan JPN.
v. Jawatankuasa Perundingan Perancangan Fizikal Negeri
Jawatankuasa ini berfungsi untuk menggalakkan penglibatan orang awam dan juga
kumpulan sasaran di dalam setiap perancangan yang dibuat oleh kerajaan negeri seperti
penyertaan awam untuk Rancangan Struktur. Antara ahli-ahlinya yang dicadangkan
ialah:a. Ahli MMKN yang bertanggung jawab bagi perancangan bandar selaku pengerusi;
b. Pengarah Perancang Bandar dan Desa Negeri sebagai timbalan pengerusi;
c.
Ahli badan-badan ikhtisas;
d. Ahli badan-badan perniagaan termasuk REHDA;

e. Ahli pusat-pusat penyelidikan dan universiti;
f.
Ahli NGO yang berkaitan dengan alam sekitar, ekonomi dan masyarakat;dan
g. Lain-lain perwakilan awam.

Sekretariat bagi Jawatankuasa ini disediakan oleh Jabatan Perancang Bandar dan Desa
Negeri.
Tugas utama Jawatankuasa Penasihat ialah:a. Memberi pandangan kepada JPN dan Pengarah Perancang Negeri atas isu-isu
berhubung kait dengan perancangan bandar dan desa di Negeri Selangor;
b. Memberi pandangan mengenai kertas kerja teknikal sebagai input bagi Kaji Semula
RSN; dan
c.
Mengutarakan pandangan orang awam dan pendapat ilmiah tentang isu-isu

berhubung dengan perancangan bandar dan desa.
4-130
b.
Pemantauan Guna Tanah Melalui Sistem Maklumat Geografi

RSN (RSN-GIS)
Pemantauan guna tanah akan dibuat melalui Sistem Maklumat Rancangan Struktur
Negeri (RSN-GIS) yang akan diurus oleh Jabatan Perancangan Bandar dan Desa
Negeri.
Satu Sistem Maklumat Rancangan Pemajuan perlu ditubuhkan untuk menyokong
keseluruhan proses pemantauan dan kajian semula RSN, RT dan RKK. Ia akan
mengandungi perisian yang akan dapat mengenal pasti perubahan guna tanah dan juga
memantau dasar guna tanah yang terpilih.
Untuk memastikan keseragaman perancangan dari segi pengezonan guna tanah antara
RSN dengan Rancangan Tempatan, RSN-GIS akan dibangunkan secara bersepadu di
mana ia akan mempunyai akses ke atas maklumat-maklumat guna tanah daripada RFNGIS (Sistem Maklumat Rancangan Fizikal Negara) dan juga RT GIS (Sistem Maklumat
Rancangan Tempatan). Rangka kerja yang bersepadu ini akan dapat memastikan
segala maklumat guna tanah yang terdapat di Malaysia akan dapat dikongsi oleh ketigatiga peringkat rancangan pemajuan tersebut. (rujuk Rajah 6.6)
Salah satu objektif RSN-GIS ialah untuk memastikan ketepatan maklumat, menjimatkan
masa dan juga maklumat terkini akan dapat diperolehi sebelum atau semasa kajian
semula RSN dilakukan. Oleh itu pengemaskinian data dan maklumat akan dilakukan
setiap tahun. Terdapat dua tugasan utama yang terlibat di dalam penyelenggaraan dan
pengemaskinian RSN-GIS.
i.
Mengemas kini asas maklumat statistik
RSN-GIS ini mengandungi maklumat dan data aktiviti setiap sektor seperti sektor
ekonomi (utama, kedua dan ketiga); penduduk; perumahan dan petempatan;
infrastruktur; perkhidmatan dan utiliti; guna tanah dan alam sekitar. Jadual berkenaan
dengan setiap sektor akan diserahkan kepada agensi yang terlibat untuk diisi dan
kemudiannya akan disimpan untuk digunakan dalam kajian semula nanti.
ii.
Memantau perubahan guna tanah
Ini akan dilakukan dari bottom up, di mana maklumat perubahan guna tanah akan
dikumpulkan dari peringkat tempatan daripada PBPT. Segala maklumat projek projek
yang diluluskan di peringkat PBPT mesti dihantar ke JPBD Negeri dalam proses
pemantauan yang sistematik.
4-131
Rajah 4.21 : Hubungan Sistem Maklumat Perancangan Guna Tanah
Agensi
Kerajaan
RFN GIS
Agensi
Kerajaan
Peringkat
Persekutuan
Peringkat
Persekutuan
Agensi
Kerajaan
Agensi
Kerajaan
RSN GIS
Peringkat
Negeri
Peringkat
Negeri
Agensi Kerajaan
Peringkat
Daerah/Tempatan
Agensi Kerajaan
Peringkat
Daerah/Tempatan
RT GIS
Sumber : Kajian RFN 2002-2020
4-132
4.6.8 Rumusan
RSN Negeri Selangor disediakan oleh Pengarah Perancang Negeri. Dalam menyediakannya
beliau mesti akur pada dasar-dasar yang terkandung dalam Rancangan Fizikal Negara, dasardasar ekonomi, sosial, fizikal, pemuliharaan, arahan daripada PBN dan JPN serta perkaraperkara yang ditentukan oleh MPFN .
Perlaksanaan RSN memerlukan kerjasama semua agensi kerajaan baik di peringkat Kerajaan
Pusat, Kerajaan negeri, PBT dan pihak swasta yang bertanggung jawab melaksanakan
cadangan-cadangannya. Cadangan-cadangan RSN yang dilaksanakan oleh agensi kerajaan
mesti dihuraikan sebagai program dan projek pembangunan dan dimasukkan dalam Rancangan
Pembangunan Lima Tahun Negeri supaya peruntukan kewangan yang cukup dapat diperolehi
untuk melaksanakannya. Dalam hal ini pihak UPEN dan Perbendaharaan Negeri perlu memberi
keutamaan kepada projek-projek susulan cadangan RSN. Untuk melaksanakan pertalian
bersepadu antara perancangan ekonomi dan perancangan fizikal adalah dicadangkan supaya
Pengarah Perancang Negeri dijadikan ahli tetap Jawatankuasa Exco MTES dan Majlis Tindakan
Negeri. Perlaksanaan RSN juga dapat dicapai melalui penyediaan dan pelaksanaan Rancangan
Tempatan dan Rancangan Kawasan Khas yang mesti dikendalikan oleh Pihak Berkuasa
Perancang Tempatan serta penyelarasan dalam kawalan perancangan antara PBPT dan JPN.
Pemantauan merupakan fungsi yang penting dalam meninjau pelaksanaan cadangan RSN.
Pemantauan akan dijalankan atas dasar-dasar RSN serta perubahan guna tanah. Dalam hal ini
satu sistem maklumat Rancangan Struktur Negeri (RSN-GIS) akan ditubuhkan di Unit
Pengurusan Maklumat di JPBD Negeri.
Dasar-dasar RSN akan dikuatkuasakan melainkan bila dikaji semula atau diubah. Kaji semula
yang menyeluruh akan dibuat sekurang-kurangnya setiap lima tahun seiring dengan penyediaan
Rancangan Pembangunan Negeri. Sebaliknya pengubahan RSN boleh dibuat bila-bila masa
sekiranya perlu. Segala pengubahan dan kaji semula hendaklah dibuat mengikut peruntukan
undang-undang di mana seranta yang secukupnya serta peluang untuk bantahan awam
disediakan. Dalam menjalankan kaji semula, Pengarah Perancang akan bergantung kepada
arahan MPFN dan JPN, nasihat daripada Jawatankuasa Perundingan Perancangan Fizikal
Negara dan Jawatankuasa Kerja Perancang Negeri serta hasil pemantauan yang menggunakan
indikator pembangunan mampan dan Sistem Maklumat Rancangan Struktur Negeri (RSN-GIS).
Faktor asas dalam kejayaan penyediaan dan pelaksanaan RSN ialah penerimaan dan komitmen
semua pihak bahawa RSN ialah milik semua dan tangggungjawab pelaksanaannya adalah oleh
semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam proses perancangan dan
pembangunan Negeri Selangor Darul Ehsan.
4-133

RSN Selangor 2020

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

RSN Selangor 2020

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

RANCANGAN STRUKTUR NEGERI SELANGOR 2020

Telah diwartakan dalam Warta Kerajaan Negeri Selangor

Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020

Keperluan RSN Selangor

Kerangka Konsep RSN Selangor

Penilaian Kesan Pembangunan

RSN Dalam Kerangka Strategi Pengurusan Sumber Bersepadu

Globalisasi Dan Agenda Global

Pengurusan Sumber Di Peringkat Nasional

Pengurusan Sumber Di Peringkat Negeri

Kandungan Dokumen RSN Selangor

2.0 CABARAN PERANCANGAN DAN PEMBANGUNAN

Matlamat dan Objektif Pembangunan

Matlamat Rancangan Struktur Negeri Selangor

Penduduk Dan Potensi Pembangunan Ekonomi

Pembangunan Masa Hadapan

Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020

Pembangunan Guna Tanah

3.0 PEMBANGUNAN FIZIKAL DAN ALAM SEKITAR

Iltizam Pembangunan Mampan Selangor

Sasaran Negeri Selangor Maju Sejahtera

Objektif Strategi Pembangunan

Zon Wilayah Lembah Klang

Zon Pinggiran Wilayah Lembah Klang

Zon Koridor Raya Multimedia

Zon Pelabuhan Dan Maritim

Zon Pembangunan Terhad

Pusat Pertumbuhan Dan Jaringan Pembangunan Strategik

Pusat Pertumbuhan Strategik

Jaringan Pembangunan Strategik

4.0 DASAR-DASAR DAN CADANGAN AM RSN SELANGOR

Dasar-dasar dan Cadangan Am Pembangunan Ekonomi

Dasar-dasar dan Cadangan Am Pembangunan Sosial

Dasar Pembangunan Fizikal dan Alam Sekitar

Pelan Strategik Guna Tanah Selangor 2020

Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020

Kawasan Perancangan Rancangan Struktur Negeri Selangor

Kerangka Konsep Rancangan Struktur Negeri

RSN Dalam Kerangka Strategik Pengurusan Sumber Bersepadu

Proses Penyediaan Rancangan Struktur

Agihan Penduduk Dan KDNK Negeri Selangor, 2000

Kawasan Yang Sesuai Untuk Pembangunan

Tanah Subur Yang Sesuai Untuk Aktiviti Pertanian (Tanah Pertanian

Rangkaian Perhubungan Darat Sedia Ada

Produk Pelancongan Di Negeri Selangor

Perubahan Kawasan Tepu bina Di Antara Tahun 1991 2002

Peratusan Kawasan Tepubina Mengikut Daerah, 2002

Taburan 7.4 Juta Penduduk Negeri Selangor Mengikut Daerah Pada

Unjuran Keperluan Perumahan (Bil. Unit) Di Negeri Selangor Pada Tahun

Unjuran Keperluan Sekolah (Unit) Di Negeri Selangor Pada Tahun 2000

Unjuran Keluasan Tanah (Hektar) Yang Diperlukan Untuk Pembinaan

Keluasan Tanah (Hektar) Yang Diperlukan Untuk Pembinaan Premis

Unjuran Keluasan Tanah Perkuburan (Hektar) Yang Diperlukan Pada

Unjuran Keluasan Tanah (hektar) Yang Diperlukan Untuk membina Balai

Unjuran Bilangan (Unit) Pertambahan Balai dan Pondok Polis Yang

Unjuran Bilangan (Unit) Klinik Kesihatan Yang Diperlukan Pada, 2005

Unjuran Bilangan (Unit) Hospital Kerajaan Yang Diperlukan PadaTahun

Rancangan Struktur Negeri Selangor 2020

Strategi Pembangunan Pelbagai Nuclei

Strategi Pembangunan Berorientasikan Transit

Strategi Pembangunan Zon Ekonomi Mandiri

Strategi Pembangunan Multi Focus

Zon Pembangunan Fizikal