FORMULASI RANSUM UNTUK SAPI POTONG DENGAN BB 200 Kg

Tabel Kebutuhan Zat Makanan Dan Bahan Kering Sapi Potong

BB (Kg) ADG (Kg) BK (%) PK (%) TDN (%) Ca (%)
200 0.8 4.4 10.8 64 0.28

Tabel Kandungan Nutrisi Bahan Pakan Yang Digunakan:

Bahan Pakan BK (%) PK (%) SK (%) LK (%) Ca (%)
Jagung Giling 84.8 8.6 1.5 9 0.02
Dedak Padi 87.5 6 8.4 9.4 0.12
Mollases 3 0.6 0.1 0.9
Bungkil Kelapa Sawit 88.6 16.5 15.6 2.5 0.2
T. Gapllek 88.7 1.5 0.9 0.7 0.18
Tepung Daun Lamtoro 88.2 18.9 16.3 5.9 0.05
Tepung Ikan (Herring) 72 1 10 2
Ca3(PO4)2 38

PRESENTASE PEMAKAIAN
Sumber Pakan Bahan Pakan % BK PK SK
SE Jagung Giling 17 14.416 1.462 0.255
SE Dedak Padi 18 15.75 1.08 1.512
SE Mollases 10 0 0.3 0.06
SE Bungkil Kelapa Sawit 14 12.404 2.31 2.184
SE T. Gaplek 24.25 21.50975 0.36375 0.21825
SP Tepung Daun Lamtoro 10 8.82 1.89 1.63
SP Tepung Ikan (herring) 4.75 3.42 3.42 0.0475
Ca3(PO4)2 2 0 0 0
Total 100 76.31975 10.82575 5.90675

Hasil Akhir Pakan yang Disusun

Sumber Pakan Bahan Pakan % Least Cost EM PK
SE Jagung Giling 17 510.00 380.8 1.462
SE Dedak Padi 18 180.00 222.48 1.08
SE Mollases 10 450.00 264 0.3
SE Bungkil Kelapa Sawit 14 70.00 182 2.31
SE T. Gaplek 24.25 194.00 693.55 0.36375
SP Tepung Daun Lamtoro 10 400.00 895 1.89
SP Tepung Ikan (Herring) 4.75 23.75 58.425 3.42
Ca3(PO4)2 2 4.00 0 0
Total 100.00 1831.75 2696.255 10.83
Kebutuhan 100 10.8
N BB 200 Kg

P (%)
0.28

P (%)
0.1
0.21
0.1
0.57
0.09

1.5
20

LK Ca P
1.53 0.0034 0.017
1.692 0.0216 0.0378
0.01 0.09 0.01
0.35 0.028 0.0798
0.16975 0.04365 0.021825
0.59 0.005 0
0.475 0.095 0.07125
0 0.76 0.4
4.81675 1.04665 0.637675

ng Disusun
LK SK Ca P Lis Met
1.53 0.255 0.0034 0.017 0.493 0.1105
1.692 1.512 0.0216 0.0378 0 0
0.01 0.06 0.09 0.01 0.64 0.2
0.35 2.184 0.028 0.0798 0.042 0.0238
0.16975 0.21825 0.04365 0.021825 0.172175 0.065475
0.59 1.63 0.005 0 0 0
0.475 0.0475 0.095 0.07125 0 0
0 0 0.76 0.4 0 0
4.81675 5.91 1.04665 0.64 1.347175 0.40
0.28 #REF!
 No BAHAN HARGA
PAKAN Rp
S 1 Bekatul 800
U 2 Whey 3000
M 3 Tetes Tebu 500
B 4 Dedak halus 500
E 5 Dedak jagung 450
R 6 Gandum 3500
7 Tetes (Bit) 1000
E 8 Jagung kuning 1000
N 9 Menir 700
E 10 Pollard 500
R 11 Sorghum 600
G 12 Tepung gaplek 300
I 13 Rumput gajah 500
14 Tepung daun lamtoro 1500
15 Tepung darah 5000
16 Bungkil biji kapas 1500
17 Bungkil biji karet 750
18 Bungkil kedele 3000
19 Bungkil kelapa 600
20 Bungkil wijen 2000
S 21 Bungkil biji matahari 500
U 22 Bungkil K. Tanah 4000
M 23 Butermilk kering 2500
B 24 Daun turi 1000
E 25 Hidrolisis I. Rumen 500
R 26 Kacang buncis 3000
27 Kacang hijau 3500
P 28 Kacang kapri 3000
R 29 Kacang kedele 2500
O 30 Konsentrat broiler 3500
T 31 Konsentrat layer 2500
E 32 MBM 5000
I 33 SUSU SKIM 6000
N 34 T IKAN(Ancovetta) 4000
35 T. DAUN ALFALFA 1500
36 T.IKAN (Herring)) 4500
37 T.IKAN (Menhaden) 5000
L 38 Ca3(PO4)2 200
A 39 CaCO3 200
I 40 DICALCIUM PHOSPHAT 200
N 41 DL Metionin 40000
 42 GARAM 200
L 43 KAPUR 250
A 44 KULIT KERANG 250
I 45 PREMIX 5000
N 46 TEPUNG TULANG 2500
47 L-lysin HCl 40000
48 Minyak tumbuhan 4000
C 49 limbah apukat
A 50 limbah apukat segar
I 51 Minyak ikan 3500
R 52 Minyak kelapa 4000
53
 REFERENSI

Tabel Kandung Bahan Pakan

EM PK LK SK Ca P Na K Cl Mn Zn Arg Cys
Kkal/kg % % % % % % % % % % % %
2860 10.2 7 3 0.04 0.16 0.07 1.1 0.07 18 15 1.3 0.37
1910 13 0.8 0 0.9 0.8 0.48 1.2 0.7 5 3 0.4 0.3
1960 3 0.1 0 0.9 0.1 0.17 1.5 0.5 42
1630 8 8 12 0.12 0.21 0.07 1.7 0.07 200 30 1.4 0.4
2950 10.6 6 5 0.04 0.15 0.06 1.2 0.07 115 80 0.8 0.2
2980 10.7 2.1 2.1 0.05 0 0 0
1980 6.5 0.2 0 0.16 0.2 1.2 2 0.7 5
3370 8.6 3.9 2 0.02 0.1 0.02 0.28 0.04 5 10 0.5 0.18
3390 8.9 4 1 0.03 0.4 0 0.36
1300 15 4 10 0.14 0.32 1.2 1.1 0.09 18 15 0.7 0.1
3250 10 2.8 2 0.03 0.1 0.01 0.35 0.08 13 17 0.36 0.15
2970 1.5 0.7 0.9 0.18 0.09 0.06 0.01 0.07 115 90 0.04 0.1
1230 9.1 2.3 33.1
828 18.9 5.9 16.3 0.05 0 0 0
2750 85 1.1 1 0.15 0.32 0.32 0.09 0.27 5 3.5 1.4
2100 41 4.8 12 0.18 0.33 0.03 1.2 0.05 23 4.4 1
2159 24.2 3.45 9.8 0.11 0 0 0
2240 42 0.9 6 0.29 0.65 0.03 1.2 0.03 35 27 3.2 0.67
2200 18.5 2.5 15 0.2 0.57 0.04 1.1 0.03 55 100 2.7 0.3
1910 45 5 5 2 0.3 0.04 1.2 0.06 48 100 4.8 0.6
1760 31 2.5 21 0.4 0.3 0.01 1 0.17 23 100 3.2 0.33
2200 42 1.9 17 0.2 0.2 0.07 1.2 0.03 29 20 5.2 0.8
2730 32 5 0.4 1.3 0.9 0.5 0.99 0.7 3 1.1 0.4
1236 31.7 1.9 22.4
2000 16.2 2.3 25.4 0.38 0.55
2330 23.5 1.4 4.5 0.13 0.2 0.04 1.3 0.04 24 0
2220 21.3 0.9 4.5 0.1 0 0 0
2200 22 1.1 6 0.15 0.1 0.04 0.4 0.06 30 1.4 0.17
3510 38 18 5 0.25 0.25 0.02 1.5 0.03 30 20 2.8 0.64
2800 41 6 5 2.5 1.5 0 0
2500 32 6 6 3.4 0 0 0
2190 52 10 2.8 10 5.1 0.7 1.45 0.69 14 93 3.28 0.69
2510 33 0.9 0.2 1.3 1 0.5 1.5 0.9 2 40 1.1 0.42
2830 65 4 1 4 2.6 0.8 0.7 0.3 22 110 3.4 1
1630 20 3.6 22 1.5 0.27 0.18 2.5 0.38 44 32 0.9
2640 72 10 1 2 1.5 0.5 1.1 1 10 6.8 1.2
2650 61 9 1 5.5 2.8 0.3 0.7 1.2 36 150 3.8 0.94
38 20
40
0 0 0 0 18.65 0.1 0 0
 0 0 0 0 0 0 48 32 0
0 0 0 0 38 0 0 0
0 0 0 0 37 0 0 0
0 0 0 0 25 0 0 0
818 12 3 2.3 26 13.5 0 0

8950 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0

8450 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8600 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 2.7
kan
Gly His Isol Leu Lis Met Fenil Thre Trip Tir Val BK
% % % % % % % % % % % %
0.74 0.52 0.56 1.1 0.71 0.27 0.71 0.57 0.09 0.63 0.84 87.5
0.3 0.14 0.7 1.1 0.9 0.15 0.3 0.7 0.15 0.3 0.66
87.5
0.8 0.56 0.61 1.2 0.77 0.29 0.76 0.62 0.1 0.68 0.91
0.9 0.3 0.6 0.9 0.5 0.17 0.45 0.37 0.27 0.4 0.7
0 0 0 0.31 0.18 0 0 0 0

0.4 0.2 0.4 0.1 0.2 0.18 0.5 0.4 0.1 0.41 0.4
0 0 0 0.27 0.17 0 0 0.09 0
0.8 0.18 0.38 0.6 0.3 0.17 0.37 0.31 0.1 0.6 0.51 88.4
0.4 0.19 0.46 1.4 0.2 0.13 0.47 0.36 0.12 0.7 0.53
0.1 0.15 0.3 0.45 0.03 0.09 0.22 0.18 0.14 0.2 0.35 85.2
89.9
0 0 0 0.55 0.06 0 0 0 0
3.4 4.2 1 10.2 6.9 6.9 6.1 3.7 1.1 1.8 6.5
2.4 1.1 1.6 2.4 1.6 0.6 2.2 1.4 0.5 0.7 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0
2.1 1.1 2.5 3.4 2.9 0.65 2.3 1.8 0.6 0.7 2.3 88.6
1 0.56 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.56 0.98 87.9
4.2 1.1 2.1 3.4 1.3 1.4 2.2 1.6 0.76 2 2.4
2.4 1 2.1 2.5 1.3 0.5 2.1 1.5 0.6 0.7 2.3
2.6 1.1 2.2 3.2 1.8 0.5 2.5 1.4 0.5 1.8 2.2 80.6
0.6 0.9 2.7 3.4 2.4 0.7 1.5 1.6 0.5 1 2.8
33

0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1.75 0.4 0 0 0 0
1.1 0.72 1.1 1.8 1.6 0.31 1.3 0.94 0.24 1.3
2 0.89 2 2.8 2.4 0.51 1.8 1.5 0.55 1.2 1.8
0 0 0 3 1.4 0 0 0 0
0 0 0 2.1 1.2 0 0 0 0
6.65 0.96 1.54 3.28 2.61 0.69 1.81 1.74 0.27 1.2 2.36
0.7 0.84 2.1 3.3 2.3 1 1.6 1.7 0.45 0.82 2.4
4.6 1.5 3.6 5 5.2 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4
0.33 0.9 1.25 0.9 0.3 0.8 0.7 0.25 0.9
5.9 1.6 3.7 5.19 6.4 2 2.8 2.8 0.9 2.1 3.5
4.4 1.4 3.6 5 5 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4

90
 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1.27 0.19 0 0 0 0
80
0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0
0.15 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.98
 FORMULASI RANSUM UNTUK SAPI POTONG DENGAN BB 200 Kg

Tabel Kebutuhan Zat Makanan Dan Bahan Kering Sapi Potong

BB (Kg) ADG (Kg) BK (%) PK (%) TDN (%) Ca (%) P (%)
200 0.6 4 10.8 64 0.28 0.28

Tabel Kandungan Nutrisi Bahan Pakan Yang Digunakan:

Bahan Pakan BK (%) PK (%) SK (%) LK (%) Ca (%) P (%)
T. Daun lamtoro 24.8 18.9 16.3 5.9 0.05 0
Daun turi 33 31.7 22.4 1.9
T. Biji Kapas 41 12 4.8 0.18 0.33
T. Gaplek 85.2 1.5 0.9 0.7 0.18 0.09
Bekatul 10.2 3 7 0.04 0.16
Minyak kelapa 100
Sorghum 10 2 2.8 0.03 0.1
Ca3(PO4)2 38 20

PRESENTASE PEMAKAIAN
Sumber Pakan Bahan Pakan % BK PK SK LK Ca P
SP T. Daun lamtoro 9 2.232 1.701 1.467 0.531 0.0045 0
SP Daun turi 4.5 1.485 1.4265 1.008 0.0855 0 0
SP B. Biji Kpas 5 0 2.05 0.6 0.24 0.009 0.000792
SE T. Gaplek 24.5 20.874 0.3675 0.2205 0.1715 0.0441 0.000154
SE Bekatul 27.5 0 2.805 0.825 1.925 0.011 0.00308
SE Minyak kelapa 3 0 0 0 3 0 0
SE Sorghum 24.5 2.45 2.45 0.49 0.686 0.00735 0
Ca3(PO4)2 2 0 0 0 0 0.76 0.4
Total 100 27.041 10.8 4.6105 6.639 0.83595 0.404026

Hasil Akhir Pakan yang Disusun

Sumber Pakan Bahan Pakan % Least Cost EM PK LK SK Ca
SP T. Daun lamtoro 9 135.00 135 1.701 0.531 1.467 0.0045
SP Daun turi 4.5 45.00 55.62 1.4265 0.0855 1.008 0
SP B. Biji Kpas 5 75.00 75 2.05 0.24 0.6 0.009
SE T. Gaplek 24.5 73.50 318.5 0.3675 0.1715 0.2205 0.0441
SE Bekatul 27.5 220.00 786.5 2.805 1.925 0.825 0.011
SE Minyak kelapa 3 0.00 258 0 3 0 0
SE Sorghum 24.5 147.00 318.5 2.45 0.686 0.49 0.00735
Ca3(PO4)2 2 4.00 0 0 0 0 0.76
Total 100.00 699.50 1947.12 10.80 6.639 4.61 0.83595
Kebutuhan 100 10.8 0.28
 P Lis Met
0 0 0.0495
0 0 0
0.000792 0.08 0.08
0.000154 0.00735 0.00735
0.00308 0.19525 0.07425
0 0.0447 0.0192
0 0.049 0.03185
0.4 0 0
0.40 0.3763 0.26
0.28
 REFERENSI

Tabe
No BAHAN HARGA EM PK LK SK Ca P
PAKAN Rp Kkal/kg % % % % %
S 1 Bekatul 800 2860 10.2 7 3 0.04 0.16
U 2 Whey 3000 1910 13 0.8 0 0.9 0.8
M 3 Tetes Tebu 500 1960 3 0.1 0 0.9 0.1
B 4 Dedak halus 500 1630 8 8 12 0.12 0.21
E 5 Dedak jagung 450 2950 10.6 6 5 0.04 0.15
R 6 Gandum 3500 2980 10.7 2.1 2.1 0.05 0
7 Tetes (Bit) 1000 1980 6.5 0.2 0 0.16 0.2
E 8 Jagung kuning 1000 3370 8.6 3.9 2 0.02 0.1
N 9 Menir 700 3390 8.9 4 1 0.03 0.4
E 10 Pollard 500 1300 15 4 10 0.14 0.32
R 11 Sorghum 600 3250 10 2.8 2 0.03 0.1
G 12 Tepung gaplek 300 2970 1.5 0.7 0.9 0.18 0.09
I 13 Rumput gajah 500 1230 9.1 2.3 33.1
14 Tepung daun lamtoro 1500 828 18.9 5.9 16.3 0.05 0
15 Tepung darah 5000 2750 85 1.1 1 0.15 0.32
16 Bungkil biji kapas 1500 2100 41 4.8 12 0.18 0.33
17 Bungkil biji karet 750 2159 24.2 3.45 9.8 0.11 0
18 Bungkil kedele 3000 2240 42 0.9 6 0.29 0.65
19 Bungkil kelapa 600 2200 18.5 2.5 15 0.2 0.57
20 Bungkil wijen 2000 1910 45 5 5 2 0.3
S 21 Bungkil biji matahari 500 1760 31 2.5 21 0.4 0.3
U 22 Bungkil K. Tanah 4000 2200 42 1.9 17 0.2 0.2
M 23 Butermilk kering 2500 2730 32 5 0.4 1.3 0.9
B 24 Daun turi 1000 1236 31.7 1.9 22.4
E 25 Hidrolisis I. Rumen 500 2000 16.2 2.3 25.4 0.38 0.55
R 26 Kacang buncis 3000 2330 23.5 1.4 4.5 0.13 0.2
27 Kacang hijau 3500 2220 21.3 0.9 4.5 0.1 0
P 28 Kacang kapri 3000 2200 22 1.1 6 0.15 0.1
R 29 Kacang kedele 2500 3510 38 18 5 0.25 0.25
O 30 Konsentrat broiler 3500 2800 41 6 5 2.5 1.5
T 31 Konsentrat layer 2500 2500 32 6 6 3.4 0
E 32 MBM 5000 2190 52 10 2.8 10 5.1
I 33 SUSU SKIM 6000 2510 33 0.9 0.2 1.3 1
N 34 T IKAN(Ancovetta) 4000 2830 65 4 1 4 2.6
35 T. DAUN ALFALFA 1500 1630 20 3.6 22 1.5 0.27
36 T.IKAN (Herring)) 4500 2640 72 10 1 2 1.5
37 T.IKAN (Menhaden) 5000 2650 61 9 1 5.5 2.8
L 38 Ca3(PO4)2 200 38 20
A 39 CaCO3 200 40
I 40 DICALCIUM PHOSPHAT 200 0 0 0 0 18.65 0.1
N 41 DL Metionin 40000
42 GARAM 200 0 0 0 0 0 0
L 43 KAPUR 250 0 0 0 0 38 0
A 44 KULIT KERANG 250 0 0 0 0 37 0
I 45 PREMIX 5000 0 0 0 0 25 0
N 46 TEPUNG TULANG 2500 818 12 3 2.3 26 13.5
47 L-lysin HCl 40000
48 Minyak tumbuhan 4000 8950 0 100 0 0 0
C 49 limbah apukat
A 50 limbah apukat segar
I 51 Minyak ikan 3500 8450 0 100 0 0 0
R 52 Minyak kelapa 4000 8600 0 100 0 0 0
53
(Sumber : Eka Fitasari, 2017)
RENSI

Tabel Kandung Bahan Pakan

Na K Cl Mn Zn Arg Cys Gly His Isol Leu Lis Met Fenil
% % % % % % % % % % % % % %
0.07 1.1 0.07 18 15 1.3 0.37 0.74 0.52 0.56 1.1 0.71 0.27 0.71
0.48 1.2 0.7 5 3 0.4 0.3 0.3 0.14 0.7 1.1 0.9 0.15 0.3
0.17 1.5 0.5 42
0.07 1.7 0.07 200 30 1.4 0.4 0.8 0.56 0.61 1.2 0.77 0.29 0.76
0.06 1.2 0.07 115 80 0.8 0.2 0.9 0.3 0.6 0.9 0.5 0.17 0.45
0 0 0 0 0 0.31 0.18
1.2 2 0.7 5
0.02 0.28 0.04 5 10 0.5 0.18 0.4 0.2 0.4 0.1 0.2 0.18 0.5
0 0.36 0 0 0 0.27 0.17
1.2 1.1 0.09 18 15 0.7 0.1 0.8 0.18 0.38 0.6 0.3 0.17 0.37
0.01 0.35 0.08 13 17 0.36 0.15 0.4 0.19 0.46 1.4 0.2 0.13 0.47
0.06 0.01 0.07 115 90 0.04 0.1 0.1 0.15 0.3 0.45 0.03 0.09 0.22

0 0 0 0 0 0.55 0.06
0.32 0.09 0.27 5 3.5 1.4 3.4 4.2 1 10.2 6.9 6.9 6.1
0.03 1.2 0.05 23 4.4 1 2.4 1.1 1.6 2.4 1.6 0.6 2.2
0 0 0 0 0 0 0
0.03 1.2 0.03 35 27 3.2 0.67 2.1 1.1 2.5 3.4 2.9 0.65 2.3
0.04 1.1 0.03 55 100 2.7 0.3 1 0.56 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9
0.04 1.2 0.06 48 100 4.8 0.6 4.2 1.1 2.1 3.4 1.3 1.4 2.2
0.01 1 0.17 23 100 3.2 0.33 2.4 1 2.1 2.5 1.3 0.5 2.1
0.07 1.2 0.03 29 20 5.2 0.8 2.6 1.1 2.2 3.2 1.8 0.5 2.5
0.5 0.99 0.7 3 1.1 0.4 0.6 0.9 2.7 3.4 2.4 0.7 1.5

0.04 1.3 0.04 24 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 1.75 0.4
0.04 0.4 0.06 30 1.4 0.17 1.1 0.72 1.1 1.8 1.6 0.31 1.3
0.02 1.5 0.03 30 20 2.8 0.64 2 0.89 2 2.8 2.4 0.51 1.8
0 0 0 0 0 3 1.4
0 0 0 0 0 2.1 1.2
0.7 1.45 0.69 14 93 3.28 0.69 6.65 0.96 1.54 3.28 2.61 0.69 1.81
0.5 1.5 0.9 2 40 1.1 0.42 0.7 0.84 2.1 3.3 2.3 1 1.6
0.8 0.7 0.3 22 110 3.4 1 4.6 1.5 3.6 5 5.2 1.8 2.7
0.18 2.5 0.38 44 32 0.9 0.33 0.9 1.25 0.9 0.3
0.5 1.1 1 10 6.8 1.2 5.9 1.6 3.7 5.19 6.4 2 2.8
0.3 0.7 1.2 36 150 3.8 0.94 4.4 1.4 3.6 5 5 1.8 2.7
0 0
90
48 32 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 1.27 0.19
80
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 2.7 0.15 0.66 1.49 0.64 0.29
Thre Trip Tir Val BK
% % % % %
0.57 0.09 0.63 0.84 87.5
0.7 0.15 0.3 0.66
87.5
0.62 0.1 0.68 0.91
0.37 0.27 0.4 0.7
0 0 0 0

0.4 0.1 0.41 0.4

0 0 0.09 0
0.31 0.1 0.6 0.51 88.4
0.36 0.12 0.7 0.53
0.18 0.14 0.2 0.35 85.2
89.9
0 0 0 0 24.8
3.7 1.1 1.8 6.5
1.4 0.5 0.7 2
0 0 0 0
1.8 0.6 0.7 2.3 88.6
0.65 0.2 0.56 0.98 87.9
1.6 0.76 2 2.4
1.5 0.6 0.7 2.3
1.4 0.5 1.8 2.2 80.6
1.6 0.5 1 2.8
33

0 0
0 0 0 0
0.94 0.24 1.3
1.5 0.55 1.2 1.8
0 0 0 0
0 0 0 0
1.74 0.27 1.2 2.36
1.7 0.45 0.82 2.4
2.6 0.8 2 3.4
0.8 0.7 0.25 0.9
2.8 0.9 2.1 3.5
2.6 0.8 2 3.4
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0
0.9 0.65 0.2 0.98
 FORMULASI RANSUM UNTUK SAPI POTONG DENGAN BB 200 Kg

Tabel Kebutuhan Zat Makanan Dan Bahan Kering Sapi Potong

BB (Kg) ADG (Kg) BK (%) PK (%) TDN (%) Ca (%) P (%)
200 1 5.1 13.6 86 0.59 0.43

Tabel Kandungan Nutrisi Bahan Pakan Yang Digunakan:

Bahan Pakan BK (%) PK (%) SK (%) LK (%) Ca (%) P (%)
Bungkil Kedele 88.6 42 6 0.9 0.29 0.65
Daun turi 33 31.7 22.4 1.9
B. Biji Matahari 31 21 2.5 0.4 0.3
T. Gaplek 85.2 1.5 0.9 0.7 0.18 0.09
Bekatul 10.2 3 7 0.04 0.16
Minyak tumbuhan 100
Dedak Halus 8 12 8
Ca3(PO4)2 38 20

PRESENTASE PEMAKAIAN
Sumber Pakan Bahan Pakan % BK PK SK LK Ca P
SP Bungkil Kedele 8.1 7.1766 3.402 0.486 0.0729 0.02349 0.0527
SP Daun turi 10 3.3 3.17 2.24 0.19 0 0
SP B. Biji Matahari 8 0 2.48 1.68 0.2 0.032 0.0006
SE T. Gaplek 24 20.448 0.36 0.216 0.168 0.0432 0.0002
SE Bekatul 22.4 0 2.2848 0.672 1.568 0.00896 0.0025
SE Minyak tumbuhan 1.5 0 0 0 1.5 0 0
SE Dedak Halus 24 1.92 1.92 2.88 1.92 0 0
Ca3(PO4)2 2 0 0 0 0 0.76 0.4
Total 100 32.8446 13.6168 8.174 5.6189 0.86765 0.4559

Hasil Akhir Pakan yang Disusun

Sumber Pakan Bahan Pakan % Least Cost EM PK LK SK Ca
SP Bungkil Kedele 8.1 243.00 181.44 3.402 0.0729 0.486 0.0235
SP Daun turi 10 100.00 123.6 3.17 0.19 2.24 0
SP B. Biji Matahari 8 40.00 140.8 2.48 0.2 1.68 0.032
SE T. Gaplek 24 72.00 712.8 0.36 0.168 0.216 0.0432
SE Bekatul 22.4 179.20 640.64 2.2848 1.568 0.672 0.009
SE Minyak tumbuhan 1.5 60.00 134.25 0 1.5 0 0
SE Dedak Halus 24 120.00 391.2 1.92 1.92 2.88 0
Ca3(PO4)2 2 4.00 0 0 0 0 0.76
Total 100.00 818.20 2324.73 13.62 5.6189 8.17 0.8677
Kebutuhan 100 13.6 0.59
 P Lis Met
0.05265 0.2349 0.0527
0 0 0
0.0006 0.104 0.04
0.00015 0.0072 0.0216
0.00251 0.15904 0.0605
0 0 0
0 0.1848 0.0696
0.4 0 0
0.46 0.68994 0.24
0.43
 REFERENSI

Tabel Kandung Bahan Paka

No BAHAN HARGA EM PK LK SK Ca P Na K Cl
PAKAN Rp Kkal/kg % % % % % % % %
S 1 Bekatul 800 2860 10.2 7 3 0.04 0.16 0.07 1.1 0.07
U 2 Whey 3000 1910 13 0.8 0 0.9 0.8 0.48 1.2 0.7
M 3 Tetes Tebu 500 1960 3 0.1 0 0.9 0.1 0.17 1.5 0.5
B 4 Dedak halus 500 1630 8 8 12 0.12 0.21 0.07 1.7 0.07
E 5 Dedak jagung 450 2950 10.6 6 5 0.04 0.15 0.06 1.2 0.07
R 6 Gandum 3500 2980 10.7 2.1 2.1 0.05 0 0
7 Tetes (Bit) 1000 1980 6.5 0.2 0 0.16 0.2 1.2 2 0.7
E 8 Jagung kuning 1000 3370 8.6 3.9 2 0.02 0.1 0.02 0.28 0.04
N 9 Menir 700 3390 8.9 4 1 0.03 0.4 0
E 10 Pollard 500 1300 15 4 10 0.14 0.32 1.2 1.1 0.09
R 11 Sorghum 600 3250 10 2.8 2 0.03 0.1 0.01 0.35 0.08
G 12 Tepung gaplek 300 2970 1.5 0.7 0.9 0.18 0.09 0.06 0.01 0.07
I 13 Rumput gajah 500 1230 9.1 2.3 33.1
14 T. daun lamtoro 1500 828 18.9 5.9 16.3 0.05 0 0
15 Tepung darah 5000 2750 85 1.1 1 0.15 0.32 0.32 0.09 0.27
16 Bungkil biji kapas 1500 2100 41 4.8 12 0.18 0.33 0.03 1.2 0.05
17 Bungkil biji karet 750 2159 24.2 3.45 9.8 0.11 0 0
18 Bungkil kedele 3000 2240 42 0.9 6 0.29 0.65 0.03 1.2 0.03
19 Bungkil kelapa 600 2200 18.5 2.5 15 0.2 0.57 0.04 1.1 0.03
20 Bungkil wijen 2000 1910 45 5 5 2 0.3 0.04 1.2 0.06
S 21 Bungkil biji matahari 500 1760 31 2.5 21 0.4 0.3 0.01 1 0.17
U 22 Bungkil K. Tanah 4000 2200 42 1.9 17 0.2 0.2 0.07 1.2 0.03
M 23 Butermilk kering 2500 2730 32 5 0.4 1.3 0.9 0.5 0.99 0.7
B 24 Daun turi 1000 1236 31.7 1.9 22.4
E 25 Hidrolisis I. Rumen 500 2000 16.2 2.3 25.4 0.38 0.55
R 26 Kacang buncis 3000 2330 23.5 1.4 4.5 0.13 0.2 0.04 1.3 0.04
27 Kacang hijau 3500 2220 21.3 0.9 4.5 0.1 0 0
P 28 Kacang kapri 3000 2200 22 1.1 6 0.15 0.1 0.04 0.4 0.06
R 29 Kacang kedele 2500 3510 38 18 5 0.25 0.25 0.02 1.5 0.03
O 30 Konsentrat broiler 3500 2800 41 6 5 2.5 1.5 0
T 31 Konsentrat layer 2500 2500 32 6 6 3.4 0 0
E 32 MBM 5000 2190 52 10 2.8 10 5.1 0.7 1.45 0.69
I 33 SUSU SKIM 6000 2510 33 0.9 0.2 1.3 1 0.5 1.5 0.9
N 34 T IKAN(Ancovetta) 4000 2830 65 4 1 4 2.6 0.8 0.7 0.3
35 T. DAUN ALFALFA 1500 1630 20 3.6 22 1.5 0.27 0.18 2.5 0.38
36 T.IKAN (Herring)) 4500 2640 72 10 1 2 1.5 0.5 1.1 1
37 T.IKAN (Menhaden) 5000 2650 61 9 1 5.5 2.8 0.3 0.7 1.2
L 38 Ca3(PO4)2 200 38 20
A 39 CaCO3 200 40
I 40 DICALCIUM PHOSPH 200 0 0 0 0 18.65 0.1 0
N 41 DL Metionin 40000
42 GARAM 200 0 0 0 0 0 0 48 32
L 43 KAPUR 250 0 0 0 0 38 0 0
A 44 KULIT KERANG 250 0 0 0 0 37 0 0
I 45 PREMIX 5000 0 0 0 0 25 0 0
N 46 TEPUNG TULANG 2500 818 12 3 2.3 26 13.5 0
47 L-lysin HCl 40000
48 Minyak tumbuhan 4000 8950 0 100 0 0 0 0 0 0
C 49 limbah apukat
A 50 limbah apukat segar
I 51 Minyak ikan 3500 8450 0 100 0 0 0 0 0 0
R 52 Minyak kelapa 4000 8600 0 100 0 0 0 0 0 0
53
Tabel Kandung Bahan Pakan
Mn Zn Arg Cys Gly His Isol Leu Lis Met Fenil Thre Trip Tir Val BK
% % % % % % % % % % % % % % % %
18 15 1.3 0.37 0.74 0.52 0.56 1.1 0.71 0.27 0.71 0.57 0.09 0.63 0.84 87.5
5 3 0.4 0.3 0.3 0.14 0.7 1.1 0.9 0.15 0.3 0.7 0.15 0.3 0.66
42 87.5
200 30 1.4 0.4 0.8 0.56 0.61 1.2 0.77 0.29 0.76 0.62 0.1 0.68 0.91
115 80 0.8 0.2 0.9 0.3 0.6 0.9 0.5 0.17 0.45 0.37 0.27 0.4 0.7
0 0 0 0 0.31 0.18 0 0 0 0
5
5 10 0.5 0.18 0.4 0.2 0.4 0.1 0.2 0.18 0.5 0.4 0.1 0.41 0.4
0.36 0 0 0 0.27 0.17 0 0 0.09 0
18 15 0.7 0.1 0.8 0.18 0.38 0.6 0.3 0.17 0.37 0.31 0.1 0.6 0.51 88.4
13 17 0.36 0.15 0.4 0.19 0.46 1.4 0.2 0.13 0.47 0.36 0.12 0.7 0.53
115 90 0.04 0.1 0.1 0.15 0.3 0.45 0.03 0.09 0.22 0.18 0.14 0.2 0.35 85.2
89.9
0 0 0 0 0.55 0.06 0 0 0 0
5 3.5 1.4 3.4 4.2 1 10.2 6.9 6.9 6.1 3.7 1.1 1.8 6.5
23 4.4 1 2.4 1.1 1.6 2.4 1.6 0.6 2.2 1.4 0.5 0.7 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
35 27 3.2 0.67 2.1 1.1 2.5 3.4 2.9 0.65 2.3 1.8 0.6 0.7 2.3 88.6
55 100 2.7 0.3 1 0.56 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.56 0.98 87.9
48 100 4.8 0.6 4.2 1.1 2.1 3.4 1.3 1.4 2.2 1.6 0.76 2 2.4
23 100 3.2 0.33 2.4 1 2.1 2.5 1.3 0.5 2.1 1.5 0.6 0.7 2.3
29 20 5.2 0.8 2.6 1.1 2.2 3.2 1.8 0.5 2.5 1.4 0.5 1.8 2.2 80.6
3 1.1 0.4 0.6 0.9 2.7 3.4 2.4 0.7 1.5 1.6 0.5 1 2.8
33

24 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1.75 0.4 0 0 0 0
30 1.4 0.17 1.1 0.72 1.1 1.8 1.6 0.31 1.3 0.94 0.24 1.3
30 20 2.8 0.64 2 0.89 2 2.8 2.4 0.51 1.8 1.5 0.55 1.2 1.8
0 0 0 0 3 1.4 0 0 0 0
0 0 0 0 2.1 1.2 0 0 0 0
14 93 3.28 0.69 6.65 0.96 1.54 3.28 2.61 0.69 1.81 1.74 0.27 1.2 2.36
2 40 1.1 0.42 0.7 0.84 2.1 3.3 2.3 1 1.6 1.7 0.45 0.82 2.4
22 110 3.4 1 4.6 1.5 3.6 5 5.2 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4
44 32 0.9 0.33 0.9 1.25 0.9 0.3 0.8 0.7 0.25 0.9
10 6.8 1.2 5.9 1.6 3.7 5.19 6.4 2 2.8 2.8 0.9 2.1 3.5
36 150 3.8 0.94 4.4 1.4 3.6 5 5 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4
 0
90
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1.27 0.19 0 0 0 0
80
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 2.7 0.15 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.98
 FORMULASI RANSUM UNTUK SAPI POTONG DENGAN BB 250 Kg

Tabel Kebutuhan Zat Makanan Dan Bahan Kering Sapi Potong

BB (Kg) ADG (Kg) BK (%) PK (%) TDN (%) Ca (%) P (%)
250 0.6 5.3 10.5 64 0.32 0.28

Tabel Kandungan Nutrisi Bahan Pakan Yang Digunakan:

Bahan Pakan BK (%) PK (%) SK (%) LK (%) Ca (%) P (%)
Bungkil Kedele 88.6 42 6 0.9 0.29 0.65
Daun turi 33 31.7 22.4 1.9
T. Ikan (Herring) 72 1 10 2 1.5
T. Gaplek 85.2 1.5 0.9 0.7 0.18 0.09
Bekatul 10.2 3 7 0.04 0.16
Minyak tumbuhan 100
Rumput gajah 89.9 9.1 33.1 2.3
Ca3(PO4)2 38 20

PRESENTASE PEMAKAIAN
Sumber Pakan Bahan Pakan % BK PK SK LK Ca
SP Bungkil Kedele 4 3.544 1.68 0.24 0.036 0.0116
SP Daun turi 4 1.32 1.268 0.896 0.076 0
SP T. Ikan (Herring) 2 0 1.44 0.02 0.2 0.04
SE Pollard 26 22.152 0.39 0.234 0.182 0.0468
SE Bekatul 35 0 3.57 1.05 2.45 0.014
SE Minyak tumbuhan 3 0 0 0 3 0
SE Rumput gajah 24 2.184 2.184 7.944 0.552 0
Ca3(PO4)2 2 0 0 0 0 0.76
Total 100 29.2 10.532 10.384 6.496 0.8724

Hasil Akhir Pakan yang Disusun

Sumber Pakan Bahan Pakan % Least Cost EM PK LK SK
SP Bungkil Kedele 4 120.00 89.6 1.68 0.036 0.24
SP Daun turi 4 40.00 49.44 1.268 0.076 0.896
SP T. Ikan (Herring) 2 90.00 52.8 1.44 0.2 0.02
SE Pollard 26 130.00 338 0.39 0.182 0.234
SE Bekatul 35 280.00 1001 3.57 2.45 1.05
SE Minyak tumbuhan 3 120.00 268.5 0 3 0
SE Rumput gajah 24 120.00 295.2 2.184 0.552 7.944
Ca3(PO4)2 2 4.00 0 0 0 0
Total 100.00 904.00 2094.54 10.53 6.496 10.38
Kebutuhan 100 10.5
g

P
0.026
0
0.003
0.000164
0.00392
0
0
0.4
0.433084

Ca P Lis Met
0.0116 0.026 0.116 0.026
0 0 0 0
0.04 0.003 0.128 0.04
0.0468 0.000164 0.078 0.0442
0.014 0.00392 0.2485 0.0945
0 0 0 0
0 0 0 0
0.76 0.4 0 0
0.8724 0.43 0.5705 0.20
0.32 20
 No BAHAN HARGA EM PK LK SK Ca
PAKAN Rp Kkal/kg % % % %
S 1 Bekatul 800 2860 10.2 7 3 0.04
U 2 Whey 3000 1910 13 0.8 0 0.9
M 3 Tetes Tebu 500 1960 3 0.1 0 0.9
B 4 Dedak halu 500 1630 8 8 12 0.12
E 5 Dedak jag 450 2950 10.6 6 5 0.04
R 6 Gandum 3500 2980 10.7 2.1 2.1 0.05
7 Tetes (Bit) 1000 1980 6.5 0.2 0 0.16
E 8 Jagung kun 1000 3370 8.6 3.9 2 0.02
N 9 Menir 700 3390 8.9 4 1 0.03
E 10 Pollard 500 1300 15 4 10 0.14
R 11 Sorghum 600 3250 10 2.8 2 0.03
G 12 Tepung gap 300 2970 1.5 0.7 0.9 0.18
I 13 Rumput ga 500 1230 9.1 2.3 33.1
14 Tepung dau 1500 828 18.9 5.9 16.3 0.05
15 Tepung da 5000 2750 85 1.1 1 0.15
16 Bungkil bij 1500 2100 41 4.8 12 0.18
17 Bungkil biji 750 2159 24.2 3.45 9.8 0.11
18 Bungkil ke 3000 2240 42 0.9 6 0.29
19 Bungkil ke 600 2200 18.5 2.5 15 0.2
20 Bungkil wij 2000 1910 45 5 5 2
S 21 Bungkil bij 500 1760 31 2.5 21 0.4
U 22 Bungkil K. 4000 2200 42 1.9 17 0.2
M 23 Butermilk k 2500 2730 32 5 0.4 1.3
B 24 Daun turi 1000 1236 31.7 1.9 22.4
E 25 Hidrolisis 500 2000 16.2 2.3 25.4 0.38
R 26 Kacang bun 3000 2330 23.5 1.4 4.5 0.13
27 Kacang hij 3500 2220 21.3 0.9 4.5 0.1
P 28 Kacang kap 3000 2200 22 1.1 6 0.15
R 29 Kacang ke 2500 3510 38 18 5 0.25
O 30 Konsentrat 3500 2800 41 6 5 2.5
T 31 Konsentrat 2500 2500 32 6 6 3.4
E 32 MBM 5000 2190 52 10 2.8 10
I 33 SUSU SKI 6000 2510 33 0.9 0.2 1.3
N 34 T IKAN(Anc 4000 2830 65 4 1 4
35 T. DAUN A 1500 1630 20 3.6 22 1.5
36 T.IKAN (Her 4500 2640 72 10 1 2
37 T.IKAN (M 5000 2650 61 9 1 5.5
L 38 Ca3(PO4)2 200 38
A 39 CaCO3 200 40
I 40 DICALCIU 200 0 0 0 0 18.65
N 41 DL Metioni 40000
42 GARAM 200 0 0 0 0 0
L 43 KAPUR 250 0 0 0 0 38
A 44 KULIT KE 250 0 0 0 0 37
I 45 PREMIX 5000 0 0 0 0 25
N 46 TEPUNG 2500 818 12 3 2.3 26
47 L-lysin HCl 40000
48 Minyak tu 4000 8950 0 100 0 0
C 49 limbah apukat
A 50 limbah apukat segar
I 51 Minyak ika 3500 8450 0 100 0 0
R 52 Minyak kel 4000 8600 0 100 0 0
53
 REFERENSI

Tabel Kandung Bahan Pakan

P Na K Cl Mn Zn Arg Cys Gly His
% % % % % % % % % %
0.16 0.07 1.1 0.07 18 15 1.3 0.37 0.74 0.52
0.8 0.48 1.2 0.7 5 3 0.4 0.3 0.3 0.14
0.1 0.17 1.5 0.5 42
0.21 0.07 1.7 0.07 200 30 1.4 0.4 0.8 0.56
0.15 0.06 1.2 0.07 115 80 0.8 0.2 0.9 0.3
0 0 0
0.2 1.2 2 0.7 5
0.1 0.02 0.28 0.04 5 10 0.5 0.18 0.4 0.2
0.4 0 0.36
0.32 1.2 1.1 0.09 18 15 0.7 0.1 0.8 0.18
0.1 0.01 0.35 0.08 13 17 0.36 0.15 0.4 0.19
0.09 0.06 0.01 0.07 115 90 0.04 0.1 0.1 0.15

0 0 0
0.32 0.32 0.09 0.27 5 3.5 1.4 3.4 4.2
0.33 0.03 1.2 0.05 23 4.4 1 2.4 1.1
0 0 0
0.65 0.03 1.2 0.03 35 27 3.2 0.67 2.1 1.1
0.57 0.04 1.1 0.03 55 100 2.7 0.3 1 0.56
0.3 0.04 1.2 0.06 48 100 4.8 0.6 4.2 1.1
0.3 0.01 1 0.17 23 100 3.2 0.33 2.4 1
0.2 0.07 1.2 0.03 29 20 5.2 0.8 2.6 1.1
0.9 0.5 0.99 0.7 3 1.1 0.4 0.6 0.9

0.55
0.2 0.04 1.3 0.04 24 0
0 0 0
0.1 0.04 0.4 0.06 30 1.4 0.17 1.1 0.72
0.25 0.02 1.5 0.03 30 20 2.8 0.64 2 0.89
1.5 0 0
0 0 0
5.1 0.7 1.45 0.69 14 93 3.28 0.69 6.65 0.96
1 0.5 1.5 0.9 2 40 1.1 0.42 0.7 0.84
2.6 0.8 0.7 0.3 22 110 3.4 1 4.6 1.5
0.27 0.18 2.5 0.38 44 32 0.9
1.5 0.5 1.1 1 10 6.8 1.2 5.9 1.6
2.8 0.3 0.7 1.2 36 150 3.8 0.94 4.4 1.4
20
0.1 0 0

0 48 32 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
13.5 0 0

0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 2.7
Isol Leu Lis Met Fenil Thre Trip Tir Val BK
% % % % % % % % % %
0.56 1.1 0.71 0.27 0.71 0.57 0.09 0.63 0.84 87.5
0.7 1.1 0.9 0.15 0.3 0.7 0.15 0.3 0.66
87.5
0.61 1.2 0.77 0.29 0.76 0.62 0.1 0.68 0.91
0.6 0.9 0.5 0.17 0.45 0.37 0.27 0.4 0.7
0 0 0 0.31 0.18 0 0 0 0

0.4 0.1 0.2 0.18 0.5 0.4 0.1 0.41 0.4

0 0 0 0.27 0.17 0 0 0.09 0
0.38 0.6 0.3 0.17 0.37 0.31 0.1 0.6 0.51 88.4
0.46 1.4 0.2 0.13 0.47 0.36 0.12 0.7 0.53
0.3 0.45 0.03 0.09 0.22 0.18 0.14 0.2 0.35 85.2
89.9
0 0 0 0.55 0.06 0 0 0 0
1 10.2 6.9 6.9 6.1 3.7 1.1 1.8 6.5
1.6 2.4 1.6 0.6 2.2 1.4 0.5 0.7 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0
2.5 3.4 2.9 0.65 2.3 1.8 0.6 0.7 2.3 88.6
0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.56 0.98 87.9
2.1 3.4 1.3 1.4 2.2 1.6 0.76 2 2.4
2.1 2.5 1.3 0.5 2.1 1.5 0.6 0.7 2.3
2.2 3.2 1.8 0.5 2.5 1.4 0.5 1.8 2.2 80.6
2.7 3.4 2.4 0.7 1.5 1.6 0.5 1 2.8
33

0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1.75 0.4 0 0 0 0
1.1 1.8 1.6 0.31 1.3 0.94 0.24 1.3
2 2.8 2.4 0.51 1.8 1.5 0.55 1.2 1.8
0 0 0 3 1.4 0 0 0 0
0 0 0 2.1 1.2 0 0 0 0
1.54 3.28 2.61 0.69 1.81 1.74 0.27 1.2 2.36
2.1 3.3 2.3 1 1.6 1.7 0.45 0.82 2.4
3.6 5 5.2 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4
0.33 0.9 1.25 0.9 0.3 0.8 0.7 0.25 0.9
3.7 5.19 6.4 2 2.8 2.8 0.9 2.1 3.5
3.6 5 5 1.8 2.7 2.6 0.8 2 3.4
 90
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 1.27 0.19 0 0 0 0
80
0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0
0.15 0.66 1.49 0.64 0.29 0.9 0.65 0.2 0.98