Alkohol Dan Eter PDF
Alkohol Dan Eter PDF
ALKOHOL / ALKANOL
a. Tata nama IUPAC : sebagai ALKANOL
CH3
b. CH3 – CH – C – CH – CH3
CH3 CH2 OH 3- Etil –3,4-dimetil –2 – pentanol
CH3
b. Isomerisasi Alkohol
Contoh : butanol
• RM : C4H10O
• RS :
CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – OH (1- butanol)
CH3 – CH – CH2 – OH (2- metil -1 propanol)
CH3
• RM : C3H8O
• RS : CH3 – CH2 – CH2 – OH
Alkohol Eter
CH3 – CH – CH3 CH3 – O – CH2 – CH3
Metoksi Etana
OH
2 – propanol
c. Penggolongan alkohol
1) Berdasarkan jumlah gugus –OH
Jenis alkohol Pengertian Contoh
a. Alkohol * Alkohol yang 1- propanol
monovalen / mempunyai CH3- CH2-CH2-OH
monohidroksi 1 gugus – OH
b.Alkoholpolivalen * Alkohol yang CH2 – CH2
/ polihidroksi mempunyai
(polialkohol) beberapa OH OH
gugus – OH (1,2 - etanadiol)
2) Berdasarkan letak gugus –OH
Jenis alkohol Pengertian Rumus umum Contoh
a. Alkohol gugus – OH R – CH2 – OH CH3 – CH2 – CH2 – OH
terikat pada
primer 1-propanol
atom C primer
R1 CH3
2-metil – 2 – propanol
SIFAT KIMIA
Reaksi Penulisan secara umum dan contoh
a) Reaksi R-OH+M→R- O- M + ½ H2
dengan Atau
logam aktif 2 R-OH + 2M → 2 R-O-M + H2
(Na) Contoh ke 1:
CH3-CH2-OH + Na → CH3- CH2-O-Na + ½H2
Etanol Natrium etanolat
Atau
2CH3-CH2-OH + 2Na → 2CH3- CH2-O-Na + H2
Etanol Natrium etanolat
Contoh ke 2 :
CH3-CH2-CH2-OH + Na → CH3 -CH2 -CH2 -O– Na + ½ H2
1 Propanol Natrium propanolat gas hidrogen
Atau
2CH3-CH2-CH2-OH + 2Na → 2CH3 -CH2 -CH2 -O– Na + H2
1 Propanol Natrium propanolat gas hidrogen
b) Reaksi O O
dengan asam
alkanoat R – OH + R1 – C – OH → R1 – C – OR + H2O
asam alkanoat ester
(R.
Esterifikasi
/reaksi
pembentukan
ester )
Contoh :
O O
e. Kegunaan Alkohol
1) Pada umumnya sebagai pelarut
2) Etanol 75% sebagai pembersih hama
3) Dalam industri sebagai
Pelarut dari lak, vernis, dll
Bahan pembuat plastik, bahan peledak, kosmetik dan antiseptik
Bahan bakar :
Spritus : Campuran dari etanol, sedikit methanol (racun) dan zat
warna ungu (agar tidak diminum)
Bahan minuman (khusus etanol)
C17H35 – C – O – CH2
CH2 - OH
Selain nama IUPAC, eter juga memiliki nama Lazim yaitu dengan menuliskan
nama alkil-alkil yang terletak di antara gugus fungsinya – O – menurut abjad
dan diikuti kata eter.
Contoh :
CH3-CH2-CH2-CH2-O-CH3 : butil metil eter
CH3-CH2-CH-O-CH2-CH3 : etil sekunder butil eter
│
CH3
2. Isomer rantai :
Contoh : RM : C5H12O
RS : CH3-CH2-CH2-CH2-O-CH3 (1-metoksi butana)
CH3-CH-CH2-O-CH3 (1-metoksi-2-metil propana)
3 2 1
CH3
3. Isomeri fungsi : eter dan alkohol mempunyai rumus molekul sama tetapi
gugus fungsinya berbeda.
Contoh : RM : C4H10O
♦ RS : Eter
a. CH3-CH2-CH2-O-CH3 (1-metoksi propana)
3 2 1
b. CH3-CH2-O-CH2-CH3 (etoksi etana)
c. CH3-CH-O-CH3 (2-metoksi propana)
CH3
♦ RS : Alkohol
a. CH3-CH2-CH2-CH2-OH (1-butanol / butil alkohol)
b. CH3-CH2-CH-CH3 (2-butanol / sekunder butil alkohol)
OH
c. CH3-CH-CH2-OH (2-metil-1-propanol / isobutil alkohol)
CH3
OH
d. CH3-C-CH3 (2-metil-2-propanol / tersier butil alkohol)
CH3
d. Sifat-sifat eter :
1. Sifat fisis
* Titik didih eter lebih rendah dari pada alkohol
Eter Titik didih Alkohol Titik didih
0 0
C C