LAPORAN PRAKTIK KLINIK

KEPERAWATAN KOMUNITAS
DI RW 08 KELURAHAN KAUMAN KECAMATAN KEPANJEN KIDUL
KOTA BLITAR

Oleh :
Yunda Irmawati (1601300005)
Batrisyia Ayu Azizah (1601300010)
Vera Monica (1601300013)
Reza Ferdi Mustofa (1601300016)
Yulinda Isna Siwi (1601300018)
Risky Gusher Saputro (1601300021)
Desy Indah Saputri (1601300023)
Bethri Widyastuti Eka P. (1601300026)
Gesi Arinda Syah Ghetta (1601300027)
Rica Indriana (1601300029)
Shofa Nur Aida (1601300034)
Santi Tria Noviana (1601300035)
Fenty Luisita Sandrika (1601300038)
Amadhea Dewi Retnani (1601300042)

KEMENTRIAN KESEHATAN
POLITEKNIK KESEHATAN MALANG
JURUSAN KEPERAWATAN
PROGRAM STUDI D-III KEPERAWATAN BLITAR
Januari 2019
 KATA PENGANTAR

AssalamualaikumWr.Wb

Segala puji syukur kehadirat Tuhan Yang Maha Esa yang telah memberikan
rahmat serta hidayat-Nya sehingga penulis mampu menyelesaikan tugas laporan
yang berjudul “Laporan Praktik Klinik Keperawatan Komunitas di RW 08
Kelurahan Kauman, Kecamatan Kepanjen Kidul, Kota Blitar”
Laporan ini disusun untuk memenuhi tugas praktik klinik Keperawatan
Komunitas yang dibina oleh bapak M. Miftachul Ulum, S.ST. S.Sos. S.Kep. M.Kes.
Terselesaikannya laporan ini tidak terlepas dari tuntunan dan dorongan semua pihak.
Untuk itu penulis mengucapkan terimakasih kepada:
1. Ibu Dr. Sri Mugianti, M.Kep., selaku Ketua Progam Studi D-III
Keperawatan Blitar.
2. Bapak Mujito, A.Per.Pen., M.Kes., selaku dosen penanggung jawab
praktik klinik Keperawatan Komunitas.
3. Bapak M. Miftachul Ulum, S.ST. S.Sos. S.Kep. M.Kes., selaku dosen
pembimbing praktik klinik Keperawatan Komunitas yang telah
memberikan bimbingan, dukungan serta masukannya.
4. Bapak Didik Djumianto, S.KM., M.Kes., Selaku Kepala UPTD
Puskesmas Kepanjen Kidul yang telah memberikan arahan dan selaku
tempat praktik klinik Keperawatan Komunitas.
5. Bapak Eltrik Setiyawan, S.Kep., Ns., selaku pembimbing lapangan
praktik klinik Keperawatan Komunitas yang telah memberikan
dukungan, masukan, serta bimbingannya selama praktik lapangan.
6. Bapak Suprabowo., S.IP., selaku Kepala Kelurahan Kauman
Kecamatan Kepanjen Kidul yang telah mengijinkan praktik klinik
Keperawatan Komunitas di wilayah Kelurahan Kauman.
7. Bapak M. Faqih selaku ketua RW 08 yang telah mengijinkan dan
membimbing selama praktik klinik Keperawatan Komunitas.
8. Ketua RT 01, 02, dan 03 RW 08 Kelurahan Kauman yang telah
membantu kelancaran praktik klinik Keperawatan Komunitas.
9. Warga RW 08 Kelurahan Kauman yang telah ikut berpartisipasi dalam
kegiatan praktik klinik Keperawatan Komunitas.
10. Orang tua, saudara, dan rekan-rekan yang telah memberikan bantuan
serta dukungan.
Penulis menyadari bahwa laporan ini jauh dari kata sempurna. Sehingga penulis
mengharapkan kritik dan saran dari pembaca demi perbaikan di masa yang akan
datang. Semoga laporan kegiatan ini dapat bermanfaat bagi pembaca.

WassalamualaikumWr. Wb
Blitar, Januari 2019

Penulis,

ii
 DAFTAR ISI
KATA PENGANTAR ....................................................................................................... ii
DAFTAR ISI .................................................................................................................... iii
DAFTAR TABEL ........................................................................................................... iv
BAB I PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang ...................................................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah ................................................................................................. 2
1.3 Tujuan Penulisan ................................................................................................... 2
1.4 Manfaat Penulisan ................................................................................................. 2
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Konsep Dasar Komunitas Sebagai Partner (Kemitraan) ...................................... 4
2.1.1 Pengertian Komunitas ................................................................................... 4
2.1.2 Komunitas Sebagai Patner ............................................................................ 4
1. Pengertian Komunitas Sebagai Patner .......................................................... 4
2. Model Pengkajian Komunitas Sebagi Patner ................................................ 4
2.2 Konsep Pemberdayaan Komunitas Di Bidang Kesehatan .................................... 6
2.2.1 Pengertian Pemberdayaan Masyarakat.......................................................... 6
2.2.2 Peningkatan Kesadaran Masyarakat.............................................................. 6
2.2.3 Pengembangan atau Pengorganisasian ......................................................... 7
2.2.4 Peningkatan Upaya Advokasi ...................................................................... 7
2.2.5 Peningkatan Pemanfaatan Potensi dan Sumber Daya .................................. 7
2.2.6 Penggalangan Kemitraan dan Partisipasi Lintas Sektor ............................... 7
2.3 Konsep Asuhan Keperawatan Komunitas ............................................................ 7
2.3.1 Pengkajian .................................................................................................... 7
2.3.2 Pengolahan Data ........................................................................................... 8
2.3.3 Analisa Data ................................................................................................. 8
2.3.4 Perumusan Masalah ..................................................................................... 8
2.3.5 Prioritas Masalah .......................................................................................... 8
2.3.6 Diagnosa Keperawatan ................................................................................. 8
2.3.7 Perencanaan .................................................................................................. 9
2.3.8 Pelaksanaan ................................................................................................ 10
2.3.9 Penilaian atau Evaluasi .............................................................................. 11
2.4 Demam Berdarah Dengue (DBD) ....................................................................... 11
2.4.1 Pengertian DBD ......................................................................................... 11
2.4.2 Tanda Gejala DBD ..................................................................................... 11
2.4.3 Cara Penularan DBD .................................................................................. 12
2.4.4 Karakteristik Nyamuk Penular DBD .......................................................... 12
2.4.5 Siklus Perkembangbiakan Nyamuk DBD ................................................... 12
2.4.6 Pola Aktivitas Nyamuk DBD ..................................................................... 12
2.4.7 Tempat Perkembangbiakan Nyamuk DBD ................................................ 13
2.4.8 Pencegahan DBD ....................................................................................... 13
2.4.9 Karakteristik Rumah Sehat ........................................................................ 14
BAB III HASIL ASUHAN KEPERAWATAN
3.1 Pengkajian .......................................................................................................... 16
3.2 Analisa Data ....................................................................................................... 32
3.3 Diagnosa Keperawatan ....................................................................................... 33
3.4 Skoring Penapisan .............................................................................................. 33
3.5 Prioritas Diagnosa Keperawatan ........................................................................ 35
3.6 Intervensi ............................................................................................................ 36
3.7 Implementasi ...................................................................................................... 39
3.8 Evaluasi .............................................................................................................. 40
BAB IV PENUTUP
4.1 Simpulan ............................................................................................................ 42
4.2 Saran ................................................................................................................... 42
DAFTAR RUJUKAN ..................................................................................................... 41
LAMPIRAN

iii
 DAFTAR GRAFIK

3.1 Data Demografi ............................................................................................16

3.2 Demofrafi .....................................................................................................16
3.3 Data Kematian ..............................................................................................17
3.4 Penyebab Kematian ......................................................................................17
3.5 Tipe Bangunan .............................................................................................18
3.6 Keadaan Rumah Dan Pekarangan ................................................................18
3.7 Identifikasi Jentik Pada Fasilitas Umum ......................................................20
3.8 Pencahayaan Dalam Rumah .........................................................................20
3.9 Sumber Air ...................................................................................................21
3.10 Jarak Sumur Dengan Jamban .....................................................................21
3.11 Kebiasaan Menguras ..................................................................................22
3.12 Identifikasi Jentik .......................................................................................22
3.13 Penampungan Air .......................................................................................23
3.14 Tempat Penampungan Sampah ..................................................................23
3.15 Pengolahan Sampah ...................................................................................24
3.16 Vektor .........................................................................................................24
3.17 Kondisi Jamban ..........................................................................................25
3.18 Saluran Air Limbah ....................................................................................25
3.19 Pelayanan Kesehatan Yang Sering Digunakan ..........................................26
3.20 Jaminan Kesehatan .....................................................................................26
3.21 Sarana Komunikasi ....................................................................................27
3.22 Riwayat Dbd Satu Tahun Terakhir ............................................................27
3.23 Pengetahuan Tentang Tanda Gejala Dbd ...................................................28
3.24 Sosialisasi Pemberantasan Nyamuk ...........................................................28
3.25 Pendapat Sosialisasi Pemberantasan Nyamuk ...........................................29
3.26 Pernah Pemeriksaan Jentik Mandiri ...........................................................29
3.27 Cara Pemberantasan Nyamuk Di Lingkungan Rumah ..............................30
3.28 Kegiatan Warga Memberantas Nyamuk ....................................................30
3.29 Riwayat Penyakit Sebelumnya ...................................................................31
3.30 Riwayat Penyakit Sekarang ........................................................................31

iv
 DAFTAR TABEL

3.1 Analisa Data .....................................................................................................32

3.2 Skoring Penapisan ............................................................................................33
3.3 Intervensi .........................................................................................................36
3.4 Implementasi ...................................................................................................39
3.5 Evaluasi ...........................................................................................................40