Anda di halaman 1dari 82

HASIL UTAMA

RISKESDAS 2018
PROVINSI JAWA TIMUR

Kementerian Kesehatan RI
Badan Penelitian dan Pengembangan Kesehatan
Puslitbang Humaniora dan Manajemen Kesehatan

1
LATAR BELAKANG
• Untuk penetapan kebijakan strategis (RPJMN, Renstra) dan
perencanaan program diperlukan data status kesehatan dan
determinannya yang diukur di masyarakat
• Untuk melihat trend keberhasilan pembangunan kesehatan
dibutuhkan Riskesdas secara serial 5 tahunan
• Riskesdas banyak dipakai sebagai bahan penyusunan kebijakan baik
oleh Kemenkes, Bappenas, TNP2K, dan K/L Lainnya, termasuk
Pemerintah Daerah
• Riskesdas juga dipergunakan untuk melihat perkembangan IPKM

2
TUJUAN
• Menilai perubahan indikator terkait derajat kesehatan tingkat
Nasional, Provinsi, dan Kabupaten/ Kota

• Menilai perubahan indikator determinan derajat kesehatan


(Yankes, Lingkungan, Perilaku) tingkat Nasional, Provinsi, dan
Kabupaten/ Kota

• Menilai perubahan Indeks (IPKM) hasil pembangunan kesehatan


tingkat kabupaten/kota

3
KERANGKA KONSEP
Akses Pelayanan Kesehatan, Pemanfaatan Pelayanan Kesehatan Tradisional,
Pelayanan Kesehatan Ibu, bayi dan Anak, Pengobatan,
Jaminan Kesehatan*

YANKES
Perilaku berisiko
(merokok, minuman
beralkohol, aktifitas PM, PTM,Keswa, cedera, RDT malaria,
fisik, konsumsi PERILAKU disabilitas, gigi-mulut, Status
BIOMEDIS Hb, Glukosa darah,
gizi, kesehatan balita, remaja
buah-sayur), kolesterol*,
putri, maternal, lansia
perilaku higienis, Trigeliserida*
pengetahuan HIV
LINGKUNGAN

Limbah, rumah/permukiman, sampah, pencemaran,


Jamban, Air*

DEMOGRAFI, SOSIAL EKONOMI*

* Susenas * sedang dilakukan pemeriksaan

4
METODE PENELITIAN
Disain dan Lokasi
• Survei potong lintang menggunakan kerangka sampel Blok
Sensus (BS) Susenas bulan Maret 2018 dari BPS

• Populasi adalah rumah tangga mencakup seluruh provinsi


dan kabupaten/kota (34 Provinsi, 416 kabupaten dan 98 kota)
di Indonesia

SAMPEL RUTA RISKESDAS 2018 = RUTA SUSENAS 2018 MARET

5
SAMPEL RISKESDAS: 2007, 2010, 2013, 2018
Unit RKD RKD RKD RKD
2007 2010 2013 2018
Sampel Rumah tangga 280.000 70.000 300.000 300.000
(Jatim 29.960)
Representasi Kabupaten Provinsi Kabupaten Kabupaten
Unit sampel BS BS BS BS

Jumlah BS 18.000 2800 12.000 30.000


(Jatim: 2.996)
Pemilihan Sampel BS Sama dgn Independen independen Sama dg
Susenas Susenas

Jumlah Ruta per BS 16 25 25 10


6
STATUS GIZI

7
PROPORSI STATUS GIZI BURUK DAN GIZI KURANG PADA
BALITA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013 - 2018
16
14,42
14 13,43
12

10

8 • 2013: Gizi Kurang dan


Buruk 19.1%
6 4,9
4 3,35 • 2018: Gizi Kurang dan
Buruk 16.80%
2

GIZI BURUK GIZI KURANG


2013 2018
Balita gizi buruk dan gizi kurang
Riskesdas Target
2018 Nasional
16.8% VS 2019
17%

8
10
15
20
25
30
35

0
5
Kota Kediri
Magetan
Pacitan
Jombang
Kota Blitar
Kota Malang
Tulungagung

⋆ Gizi Buruk: BB/U<-3SD


Madiun
Trenggalek
Kota Surabaya
Ponorogo
Kota Mojokerto
Kediri

Indikator berat badan menurut umur (BB/U):


Kota Batu
Sidoarjo
Gresik
Sumenep
Nganjuk
Blitar
Situbondo
Kota Madiun
Prov. Jatim
⋆ Gizi Kurang: BB/U ≥ -3SD s/d <-2SD
19.1

16.78

Tuban
Bojonegoro
Ngawi
Malang
Lumajang
Lamongan
Mojokerto
Banyuwangi
Kota Pasuruan
Bondowoso
Pasuruan
Probolinggo
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Sampang
Kota Probolinggo
Jember
PROPORSI STATUS GIZI BURUK DAN GIZI KURANG PADA BALITA

Pamekasan
Bangkalan
26,39

9
2013
2018
PROPORSI STATUS GIZI SANGAT PENDEK DAN PENDEK
25
PADA BALITA, 2013-2018
19,89
20 19
16,8
15
12,92

10 • 2013: Sangat pendek dan


pendek 35.8%
5
• 2018: Sangat pendek dan
pendek 32.81%
0

SANGAT PENDEK PENDEK


2013 2018

Balita gizi sangat pendek dan pendek


Riskesdas 2018 Target RPJMN 2019
32.81% (balita) VS 28% (baduta)
10
50,00

10,00
20,00
30,00
40,00
60,00

0,00
Kota Mojokerto
Kota Malang
Kota Blitar
Tulungagung
Pacitan
Sidoarjo
Gresik
Blitar
Kota Batu

⋆ Sangat pendek : TB/U<-3SD


Kota Surabaya
Kota Madiun
Kediri
Nganjuk

Indikator tinggi badan menurut umur (TB/U):


Jombang
Mojokerto
Kota Probolinggo
Magetan
Ponorogo
Situbondo
Tuban
Malang
Banyuwangi
⋆ Pendek: TB/U ≥-3SD s/d <-2SD
Madiun
35.8

Prov. Jatim
Lumajang
32.81

Sumenep
Kota Kediri
Kota Pasuruan
Bojonegoro
Lamongan
Bondowoso
Jember
Pasuruan
Trenggalek
Probolinggo
Ngawi
Bangkalan
Pamekasan
PROPORSI STATUS GIZI SANGAT PENDEK DAN PENDEK PADA
BALITA MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Sampang
11
2013
2018
PROPORSI STATUS GIZI KURUS DAN GEMUK PADA BALITA,
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
14

12
11,8

10 9,3

8
7
6,28
6
4,4
4
2,86
2

KURUS SANGAT KURUS GEMUK


2013 2018

• 2013: Sangat kurus, kurus 11.4% dan Gemuk 11.8%


• 2018: Sangat kurus, kurus 9.14% dan Gemuk 9.3%

12
10,00
15,00
20,00
25,00

0,00
5,00
Kota Malang
Situbondo
Kota Batu
Lamongan
Probolinggo
Kota Mojokerto
Bondowoso
Ponorogo

⋆ Sangat kurus: BB/TB<-3SD


Lumajang
Madiun
Gresik
Ngawi
Malang
Trenggalek
Sidoarjo
Kediri

Indikator berat badan menurut tinggi badan (BB/TB):


Kota Madiun
Pacitan
Kota Surabaya
Tulungagung
Sampang
⋆ Kurus: BB/TB ≥ -3SD s/d <-2SD
Kota Blitar
Prov. Jatim
11.4

9.14

Magetan
Tuban
Pasuruan
Kota Pasuruan
Banyuwangi
Kota…
Pamekasan
Bojonegoro
Blitar
Kota Kediri
Jombang
Jember
Mojokerto
Nganjuk
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Sumenep
Bangkalan
PROPORSI STATUS GIZI KURUS DAN SANGAT KURUS PADA BALITA

13
2013
2018
25

10
15
20
30
35

0
5
Malang
Kota Mojokerto
Banyuwangi
Probolinggo

[VALUE]
Kota Probolinggo
Situbondo

(BB/TB):
Gresik
Kota Pasuruan
Sampang
Lumajang

•Gemuk BB/TB >2SD


Kota Malang
Jember
Ponorogo
Kota Batu
Kediri
Pamekasan
Sumenep

Indikator berat badan menurut tinggi badan


9.3

Prov. Jatim
11.8

Tulungagung
Madiun
Lamongan
Mojokerto
nasional

Pasuruan
Nganjuk
Bondowoso
Magetan
Bojonegoro
• INDONESIA: gemuk 8%

Tuban
Kota Madiun
Ngawi
Trenggalek
KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Surabaya
Jombang
Sidoarjo
Blitar
PROPORSI STATUS GIZI GEMUK PADA BALITA MENURUT

Pacitan
Kota Blitar
• 13 provinsi dengan prevalensi gemuk di atas prevalensi

Bangkalan
Kota Kediri
25,1

14
2013
2018
PROPORSI PEMBERIAN PMT PADA BALITA 6-59 BULAN,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018
Balita mendapatkan
PMT Balita
mendapatkan
PMT Program

45,6
tidak
• 0-30 bungkus = 97.6%
54,4 • 31-89 bungkus = 2.39%
• ≥90 bungkus = 0.55%
ya

ya tidak

15
PROPORSI RISIKO KURANG ENERGI KRONIS PADA WANITA
USIA SUBUR MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
KEK WUS:
wanita hamil
RKD 2018: WUS Hamil 19.59%, WUS Tidak Hamil 13.88%
RKD 2013: WUS Hamil 29.8%, WUS Tidak Hamil 21.8% wanita tidak hamil

70

60

50

40

30
13,88
20

10 19,59
0

Indikator KEK: lingkar lengan atas wanita usia subur 15-49 tahun < 23.5 cm

16
PROPORSI RISIKO KURANG ENERGI KRONIS PADA WANITA
USIA SUBUR, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
60
52,5
50
44
40,26
40 37,73
35,5
33,7
30 27,2
25,3
22,27 22,53 22,05 21
20 16,6
14 13,68 14,3 14,3 13,3
11,6 10,1
10 7,94 8,9
5,42 4,62 5,21
3,13
0
hamil tidak hamil tidak hamil tidak hamil tidak hamil tidak hamil tidak hamil tidak
hamil hamil hamil hamil hamil hamil hamil
15 - 19 20 - 24 25 - 29 30 - 34 35 -39 40 - 44 45 - 49
2013 2018

17
PROPORSI PMT YANG DIPEROLEH IBU HAMIL, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

Ibu hamil mendapatkan PMT Ibu Hamil Mendapat


PMT Program

• 0-30 bungkus = 93.8%


• 31-89 bungkus = 4.60%
• ≥90 bungkus = 1.60%
82,73 17,27 17,27

tidak iya

18
KESEHATAN IBU

19
90
94

82
84
86
88
92
96
98
100
102
Bangkalan
Sampang
Kota Kediri
Situbondo
Bojonegoro
Pamekasan
Kota Surabaya
Lamongan
Madiun
Banyuwangi
Blitar
Kota Madiun
Tuban
Tulungagung
Trenggalek
PROVINSI JAWA…
97.7
98.07

Probolinggo
Bondowoso
Jember
Kediri
Ponorogo
Lumajang
Sumenep
Malang
Mojokerto
Kota Probolinggo
KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Pasuruan
Kota Malang
Jombang
Pasuruan
Magetan
Ngawi
Gresik
Pacitan
Sidoarjo
Nganjuk
Kota Blitar
PROPORSI PEMERIKSAAN KEHAMILAN (ANC AKSES) PADA PEREMPUAN UMUR 10-54 TAHUN MENURUT

Kota Mojokerto
Kota Batu
20
2013
2018
20
40
60
80

0
100
120
Pamekasan
Sumenep
Bondowoso
Situbondo
Bangkalan
Kota Batu
Sampang
Probolinggo
Jember
Bojonegoro
Kota Pasuruan
Pasuruan
Kota Malang
PROVINSI JAWA…
84.8
88.25

Kediri
Tuban
Malang
Kota Surabaya
Kota Blitar
Nganjuk
Blitar
Kota Probolinggo
Mojokerto
Gresik
Kota Kediri
Magetan
Lumajang
Madiun
Jombang
Lamongan
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Trenggalek
Sidoarjo
Ngawi
Ponorogo
Pacitan
PROPORSI PEMERIKSAAN KEHAMILAN K1 IDEAL PADA PEREMPUAN 10-54 TAHUN

Banyuwangi
Tulungagung
Kota Mojokerto
Kota Madiun
21
2013
2018
10
40
70

20
30
50
60
80
90

0
100
Pamekasan
Bondowoso
Situbondo
Sampang
Sumenep
Kota Batu
Bangkalan
Probolinggo
Pasuruan
Kota Pasuruan
Kota Malang
Malang
Gresik
Tuban
Jember
Kota Surabaya
PROVINSI JAWA TIMUR
80.2

77.2

Magetan
Ponorogo
Bojonegoro
Kota Probolinggo
Kediri
Lumajang
Blitar
Kota Kediri
Sidoarjo
Banyuwangi
Nganjuk
Kota Blitar
Mojokerto
Ngawi
Trenggalek
Lamongan
Tulungagung
Jombang
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Mojokerto
Madiun
Kota Madiun
Pacitan
PROPORSI PEMERIKSAAN KEHAMILAN K4 PADA PEREMPUAN UMUR 10-54 TAHUN

Hasil SDKI 2017: 77%

22
Target Renstra 2017: 76%

Hasil Sirkesnas 2016: 73%


2013
2018
PROPORSI PEMERIKSAAN KEHAMILAN K4 PADA PEREMPUAN UMUR 10-54 TAHUN*
MENURUT KOMPONEN PEMERIKSAAN YANG DITERIMA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

98,81 99,22 94,28 96,83 96,88 93,94 97,09


87,61 90,8
82,63
66,76

*Informasi berdasarkan kehamilan yang terakhir (lahir hidup/lahir mati) periode 1 Januari 2013 sd saat
survei
23
PROPORSI TENAGA PEMERIKSA KEHAMILAN (ANC) PADA PEREMPUAN UMUR
10-54 TAHUN YANG ANC, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
0,18

13,29
0,56

Dokter spesialis kebidanan & kandungan


85,96
Dokter umum
Bidan
Perawat

24
DISTRIBUSI PROPORSI PENOLONG PERSALINAN* PADA PEREMPUAN UMUR 10-54 TAHUN,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018

2,35 0,15
0,13

32,7

63,46
1,06

dr kandungan dr umum bidan perawat dukun keluarga/lainnya

* Penolong persalinan berdasarkan kualifikasi tertinggi

25
DISTRIBUSI PROPORSI TEMPAT PERSALINAN PADA PEREMPUAN UMUR 10-54 TAHUN ,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018
0,15
4,3
7,05 13,56

24,04

40,08

8,36

2,42

RS Pemerintah RS Swasta Puskesmas/ Pustu


Klinik Praktik nakes Polindes/ Poskesdes
Rumah Lainnya

26
DISTRIBUSI PROPORSI KEPEMILIKAN BUKU KIA PADA IBU HAMIL*,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018

17,84

6,51

75,65

Ya, bisa menunjukan Ya, tidak bisa menunjukan Tidak memiliki

*) Kondisi sedang hamil saat wawancara


27
KESEHATAN ANAK

28
PROPORSI IMUNISASI DASAR LENGKAP PADA ANAK
USIA 12-23 BULAN, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Target RENSTRA tahun 2019 = 93%


80 74,5
69,16
70

60

50

40

30 26,27
21,8
20

10 4,57
3,7
0
LENGKAP TIDAK LENGKAP TIDAK IMUNISASI
2013 2018

29
20
40
60
80

0
120

100
Sumenep
Pamekasan
Sampang
Bangkalan
Kota Probolinggo
Jember
Pasuruan
Kota Batu
Tuban
Probolinggo
Situbondo
Sidoarjo
Lumajang
Kota Surabaya
Kota Madiun
Bojonegoro
Tulungagung
Kota Pasuruan
PROV. JAWA TIMUR
74.5

69.16

Bondowoso
Madiun
Ponorogo
Nganjuk
Gresik
Kota Mojokerto
Kediri
Banyuwangi
Kota Kediri
Malang
Lamongan
ANAK UMUR 12-23 BULAN, 2013-2018

Ngawi
Pacitan
Blitar
CAKUPAN IMUNISASI DASAR LENGKAP PADA

Mojokerto
Trenggalek
Magetan
Kota Blitar
Kota Malang
Jombang
SDKI 2017:59%

30
PROPORSI IMUNISASI PADA ANAK USIA 12-23 BULAN MENURUT JENIS IMUNISASI,
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
100 93,3 92,38 93,3
91,2 92,09 89
90 87,5
82,78
80 75,18 76,79
73,73 72,02
70
60
50
40
30
20
10
0
HB-0 BCG DPT-HB/ DPT- DPT-HB/ DPT- DPT-HB/ DPT- Polio 1-4 atau IPV Campak
HB-Hib 1 HB-Hib 2 HB-Hib 3 1-3
2013 2108

31
PROPORSI POLA PEMBERIAN ASI PADA BAYI UMUR 0-5 BULAN
90
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
80

70

60

50
40,05
40

30

20
12,01
10
1,45
0

eksklusif predominan parsial

ASI eksklusif: dalam 24 jam terakhir hanya konsumsi ASI saja dan tidak mengonsumsi makanan/minuman dalam 24 jam terakhir.

32
PENYAKIT MENULAR

33
20

10
15
25
30

0
5
Jember
Sumenep
Kota Blitar
Bangkalan
Kota Madiun
Kediri
Malang
Pamekasan
Ponorogo
Bojonegoro
Kota Malang
Lumajang
Probolinggo
Sampang
Situbondo
Madiun
Magetan
Sidoarjo
Blitar
Ngawi

*Tenaga kesehatan (nakes): Dokter spesialis, dokter umum, bidan, dan perawat
Tulungagung
Pacitan
Lamongan
Gresik
Prov. Jatim
15.6

5.99

Tuban
Kota Pasuruan
Pasuruan
Kota Batu
Kota Probolinggo
Trenggalek
Jombang
Nganjuk
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Banyuwangi
Bondowoso
Kota Kediri
Kota Mojokerto
PREVALENSI ISPA MENURUT DIAGNOSIS TENAGA KESEHATAN (NAKES)*

Mojokerto
Kota Surabaya
34
4

0
1
2
3

0,5
1,5
2,5
3,5
4,5
Kota Kediri
Tuban
Banyuwangi
Ngawi
Sampang
Kota Blitar
Kota Malang
Lamongan
Sidoarjo
Kota Madiun
Lumajang
Bojonegoro
Madiun
Mojokerto
Kota Mojokerto
Bondowoso
Blitar
Ponorogo
Malang
Situbondo

*Tenaga kesehatan (nakes): Dokter spesialis, dokter umum, bidan, dan perawat
Pacitan
Probolinggo
1.3

Prov. Jatim
1.84

Kota Surabaya
Pasuruan
Gresik
Nganjuk
Jember
Trenggalek
Magetan
Kediri
Sumenep
Jombang
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Batu
Pamekasan
PREVALENSI PNEUMONIA BERDASARKAN DIAGNOSIS NAKES

Kota Probolinggo
Kota Pasuruan
Bangkalan
Tulungagung
35
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
Kota Batu
Malang
Pacitan
Kota Kediri
Kota Madiun
Trenggalek
Blitar
Kota…
Sampang
Kota Malang
Magetan
Sumenep

* Dokter : spesialis dan dokter umum


Pasuruan
Bondowoso
Kediri
Madiun
Ponorogo
Tulungagung
Jombang
Gresik
Prov. Jatim
0.2
0.29

Banyuwangi
Tuban
Kota Surabaya
Lumajang
Mojokerto
Sidoarjo
Jember
Nganjuk
Kota Blitar
Probolinggo
Pamekasan
Kota Pasuruan
Kota…
Bojonegoro
Situbondo
Lamongan
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Bangkalan
PREVALENSI TB PARU BERDASARKAN DIAGNOSIS DOKTER*

Ngawi
36
10
12
14

0
2
4
6
8
Kota Kediri
Tulungagung
Bangkalan
Ponorogo
Kota Batu
Madiun
Trenggalek
Jombang
Ngawi
Blitar
Pacitan
Magetan
Kediri
Mojokerto
Kota Madiun
Nganjuk
Bojonegoro
Lamongan
Pamekasan
Lumajang

*Tenaga kesehatan (nakes): Dokter spesialis, dokter umum, bidan, dan perawat
Sumenep
Kota Blitar
Sampang
Prov. Jatim
4.7
6.5

Pasuruan
Tuban
Banyuwangi
Kota Pasuruan
Kota Surabaya
Kota Mojokerto
Kota Probolinggo
Sidoarjo
Gresik
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Bondowoso
Malang
Kota Malang
Jember
PREVALENSI DIARE BERDASARKAN DIAGNOSIS NAKES* DAN GEJALA

Situbondo
Probolinggo
37
16
18

10
12
14
20

0
2
4
6
8
Kota Kediri
Tulungagung
Magetan
Kota Batu
Sumenep
Jombang
Bojonegoro
Madiun
Ponorogo
Pacitan
Bangkalan
Kota Madiun
Kota Mojokerto
Blitar
Tuban
Kediri
Nganjuk
Sampang
Mojokerto
Trenggalek

*Tenaga kesehatan (nakes): Dokter spesialis, dokter umum, bidan, dan perawat
Kota Surabaya
6.6

Prov. Jatim
10.7

Kota Malang
Kota Pasuruan
Pasuruan
Pamekasan
Sidoarjo
Ngawi
Kota Blitar
Lumajang
Gresik
Malang
Lamongan
Banyuwangi
Kota Probolinggo
Situbondo
Jember
DAN GEJALA MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
PREVALENSI DIARE PADA BALITA BERDASARKAN DIAGNOSIS NAKES*

Probolinggo
Bondowoso
38
PROPORSI PERILAKU CUCI TANGAN DENGAN BENAR PADA PENDUDUK
UMUR ≥10 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2007-2018
90
80
70
54.35
60
50
40 48.1
30
20
10
0

Tulungagung
Tuban
Ponorogo

Lumajang

Mojokerto
Situbondo

Kediri

Pasuruan
Sumenep

Sampang

Gresik

Kota Batu
Pacitan

Banyuwangi

Madiun
Malang
Ngawi

Bangkalan

Lamongan
Jember

Kota Pasuruan
Bondowoso

Kota Surabaya
Kota Blitar
Kota Probolinggo
Probolinggo

Sidoarjo
Trenggalek

Nganjuk

Bojonegoro
Blitar

Kota Malang

Kota Madiun
Magetan
Jombang
Pamekasan

Kota Mojokerto

Kota Kediri
Prov. Jatim
Catatan: cuci tangan dengan benar bila cuci tangan pake sabun sebelum menyiapkan makanan, setiap kali tangan kotor (memegang uang, binatang dan berkebun),
setelah buang air besar, setelah menceboki bayi/anak, setelah menggunakan pesitisikda/insektisida, sebelum menyusui bayi dan sebelum makan

39
20
40
60
80

0
100
Bondowoso 120

51,2
Situbondo
Probolinggo
Jember
Pacitan
Sumenep
Trenggalek
Banyuwangi
Tuban
Pasuruan
Lumajang
Ngawi
Pamekasan
Bojonegoro
Sampang
Prov. Jatim
77
86.94

Blitar
Nganjuk
Bangkalan
Perilaku benar dalam buang air besar adalah buang air besar di jamban Malang
Ponorogo
Malang
Madiun
Probolinggo
Mojokerto
Tulungagung
Kediri
Jombang
Magetan
Pasuruan
Lamongan
Sidoarjo
Blitar
Gresik
Madiun
Kediri
Mojokerto
TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Surabaya
Batu
99,6
PROPORSI PERILAKU BENAR DALAM BUANG AIR BESAR PADA PENDUDUK ≥10

40
PROPORSI CARA PENANGANAN TINJA BALITA DI RUMAH TANGGA MENURUT
TEMPAT TINGGAL, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
45

40 38,83
34,61 34,73
35 33,11

30

25 Perkotaan
2019,36 Perdesaan
20

15

10
9,45

5
4,62
2,77
1,5
0,330,69
0

Gunakan jamban Dibuang Ditanam Dibuang Dibersihkan di Lainnya


sembarangan sembarang
tempat

41
PROPORSI PEMBERANTASAN SARANG NYAMUK (PSN) YANG DILAKUKAN
RUMAH TANGGA, MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

70

60

50

39,89
40

30

20

10

Catatan : Cara PSN yang ditanya adalah 3M, yaitu Menutup, Menguras dan Memusnahkan 42
PENGETAHUAN KOMPOSIT* TENTANG HIV/AIDS MENURUT
KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
80

70
64,57
60

50

40
32,9
30

20

10

Tidak Tahu Benar 0 – 7 Benar 8 – 15 Benar 16 - 24

*Komposit dari pertanyaan pengetahuan umum HIV (5 pertanyaan), cara penularan dan cara pencegahan (10 pertanyaan) serta cara pemeriksaan HIV (6 pertanyaan)43
PENYAKIT TIDAK
MENULAR, KESEHATAN
JIWA, DAN KESEHATAN
GIGI - MULUT

44
10

0
1
2
4
5
6
7
8
9
Kota Kediri
Ponorogo
Madiun
Pamekasan
Kediri
Tulungagung
Trenggalek
Sampang
Sidoarjo
Tuban
Nganjuk
Ngawi
Kota Batu
Mojokerto
Pasuruan
Jombang
Sumenep
Bangkalan
Kota Pasuruan
Blitar
Pacitan
Magetan
5.1

Prov. Jatim
2.57

Kota Blitar
Banyuwangi
Bondowoso
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Gresik
Kota Madiun
Malang
Lamongan
Kota Surabaya
Jember
Bojonegoro
Kota Mojokerto
Kota Malang
Lumajang
Probolinggo
PREVALENSI ASMA PADA PENDUDUK SEMUA UMUR MENURUT KAB/KOTA,

Kota Probolinggo
Situbondo
45
2
5

0
1
3
4
6
Sumenep
Pacitan
Sampang
Pamekasan
Bondowoso
Tuban
Trenggalek
Bangkalan
Malang
Jember
Tulungagung
Banyuwangi
Probolinggo
Ponorogo
Bojonegoro
Pasuruan
Lamongan
Lumajang
Magetan
Kota Batu
Nganjuk
Kediri
Blitar
2.1

Prov. Jatim
2.6

Situbondo
Kota Malang
Madiun
Mojokerto
Ngawi
Kota Blitar
Kota Kediri
Jombang
Kota Pasuruan
Kota Surabaya
Gresik
Kota Probolinggo
Sidoarjo
Kota Mojokerto
UMUR ≥ 15 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Madiun
46
PREVALENSI DIABETES MELITUS BERDASARKAN DIAGNOSIS DOKTER PADA PENDUDUK
0
2
3
4

0,5
1,5
2,5
3,5
4,5
Sumenep

1 0,75
Sampang
Pacitan
Pamekasan
Bondowoso
Tuban
Bangkalan
Trenggalek
Malang
Jember
Tulungagung
Banyuwangi
Probolinggo
Pasuruan
Bojonegoro
Ponorogo
Lamongan
Lumajang
Kota Batu
Nganjuk
Magetan
Kediri
Blitar
Prov. Jatim
2,02

Situbondo
Mojokerto
Kota Malang
Madiun
Ngawi
Kota Blitar
Kota Kediri
MENURUT KABUPATEN/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

Jombang
Kota Pasuruan
Kota Probolinggo
Gresik
Sidoarjo
Kota Surabaya
Kota Mojokerto
PREVALENSI DIABETES MELITUS YANG DIDIAGNOSIS DOKTER PADA PENDUDUK SEMUA UMUR

47

Kota Madiun
4,22
PREVALENSI HIPERTENSI MENURUT DIAGNOSIS DOKTER, DIAGNOSIS DOKTER ATAU
MINUM OBAT, DAN HASIL PENGUKURAN PADA PENDUDUK UMUR > 18 TAHUN,
RKD 2013 dan RKD 2018

40
36,3
35

30
26,2
25

20

15
10,7 10,8
10 8,01 8,59

0
DIAGNOSA DOKTER (D) DIAGNOSA/OBAT (DO)* PENGUKURAN
2013 2018

48
PREVALENSI HIPERTENSI BERDASARKAN DIAGNOSIS DOKTER PADA PENDUDUK
UMUR ≥ 18 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
Riskesdas 2013: 10,7%
12
10,89
10

8,01
8

4,24
4

49
PREVALENSI HIPERTENSI BERDASARKAN DIAGNOSIS DOKTER ATAU MINUM OBAT
ANTIHIPERTENSI PADA PENDUDUK UMUR ≥ 18 TAHUN MENURUT KAB/KOTA,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018
12 Riskesdas 2013: 10,8%
11,38

10

8,59
8

6
4,94
4

50
10
30

20
40
50
60

0
Situbondo
Probolinggo
Kota Surabaya
Bondowoso
Kota Malang
Tuban
Sidoarjo
Kota Probolinggo
Sumenep
Kota Pasuruan
Lumajang
Lamongan
Pamekasan
Tulungagung
Kediri
Kota Mojokerto
Kota Kediri
Pasuruan
Prov. Jatim
26,2
36,32

Gresik
Sampang
Banyuwangi
Bangkalan
Bojonegoro
Mojokerto
Jombang
Blitar
Jember
Malang
Trenggalek
Ngawi
Ponorogo
Magetan
Kota Blitar
Madiun
Pacitan
Kota Batu
Nganjuk
UMUR ≥ 18 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Kota Madiun
PREVALENSI HIPERTENSI BERDASARKAN HASIL PENGUKURAN PADA PENDUDUK

51
PROPORSI RIWAYAT MINUM OBAT DAN ALASAN TIDAK MINUM OBAT PADA PENDUDUK
HIPERTENSI BERDASARKAN DIAGNOSIS DOKTER ATAU MINUM OBAT, 2018

14,7 70 64,14
60

50

29,23 56,07 40
28,52
8,59 30

20
10,3 11,74 12,37
10 7,4
4,5
1,38
0
ya rutin tidak rutin tidak minum obat
91,41

HIPERTENSI TIDAK

52
PROPORSI BERAT BADAN LEBIH
DAN OBESE PADA DEWASA >18 TAHUN, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
25
22,37

20

15 13,75
10,9
10 8,4

0
BB LEBIH OBESITAS
2013 2018

Indikator berat badan lebih dewasa yaitu IMT ≥25,0 s/d <27,0 Indikator berat badan lebih dewasa yaitu IMT ≥ 27,0

53
PROPORSI OBESITAS SENTRAL PADA DEWASA ≥15 TAHUN, KAB/KOTA
50
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
45
44,18

40

35
30,38
30

25

20 18,23

15

10

Indikator lingkar perut wanita yaitu > 80 cm; dan pria yaitu > 90 cm 54
10
15
20
25
30
35
40

0
5
Tulungagung
Kota Pasuruan
Kota Madiun
Kota Surabaya
Bangkalan
Sidoarjo
Kota Blitar
Pamekasan
Gresik
Sampang
Ngawi

RISKESDAS 2018 Prevalensi nasional : 28.8%


RISKESDAS 2013, Prevalensi nasional : 29.3%
* Merokok hisap setiap hari dan kadang-kadang
Lamongan
Pasuruan
Kota Kediri
Nganjuk
Trenggalek
Tuban
Mojokerto
Kota Mojokerto
Kota Malang
Kota Probolinggo
Kediri
Magetan
Prov. Jatim
28.9
28.11

Pacitan
Kota Batu
Jombang
Blitar
Madiun
Ponorogo
Bojonegoro
Sumenep
Banyuwangi
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Malang
Bondowoso
Jember
PREVALENSI (%) MEROKOK SAAT INI* PENDUDUK UMUR ≥10 TAHUN

Situbondo
Lumajang
Probolinggo
55
PREVALENSI MEROKOK PADA PENDUDUK UMUR 10-18 TAHUN,
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

30

25 23,9 23,91

20

15

10
5 4,2
5

0
Perokok Setiap Hari Perokok Kadang-kadang
2013 2018

56
3

0
1
2
4
5
6
Pacitan
Kota Mojokerto
Gresik
Madiun
Kota Kediri
Sidoarjo
Mojokerto
Nganjuk
Kota Blitar
Kota Madiun
Lamongan
Kota Malang
Kota Surabaya
Ngawi
Kota Batu
Pasuruan
Kota Probolinggo
Tuban
Jombang
Bojonegoro
Kediri
Lumajang
Prov. Jatim
2,7

0,96

Kota Pasuruan
Malang
Magetan
Pamekasan
Trenggalek
Blitar
Sumenep
Sampang
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

Ponorogo
Situbondo
Jember
Banyuwangi
Tulungagung
Probolinggo
Bondowoso
PROPORSI MENGUYAH TEMBAKAU PADA PENDUDUK USIA 10 TAHUN KE ATAS

Bangkalan
57
PROPORSI KONSUMSI MINUMAN BERALKOHOL DAN JENIS MINUMAN
BERALKOHOL PADA PENDUDUK USIA 10+ TAHUN, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

1,81

98,19 YA TIDAK

58
20
40
60
80

0
100
120

*kurang dari
Tuban
Pacitan
Bojonegoro
Kota Mojokerto
Kota Batu
Kota Malang
Sidoarjo

5 porsi per hari


Malang
Situbondo
Gresik
Kota Blitar
Magetan
Blitar
Banyuwangi
Prov. Jatim
95.3

93.4

Pamekasan
Lumajang
Ngawi
Kota Probolinggo
Jember
Kota Surabaya
Probolinggo
Ponorogo
Trenggalek
Tulungagung
Mojokerto
Kediri
Lamongan
Jombang
Sumenep
Madiun
PROPORSI KONSUMSI BUAH/SAYUR KURANG*

Kota Pasuruan
Pasuruan
Nganjuk
Kota Kediri
Kota Madiun
Bondowoso
Bangkalan
Sampang
PADA PENDUDUK UMUR ≥5 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

59
PREVALENSI DEPRESI*PADA PENDUDUK UMUR ≥15 TAHUN
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
12

10,21
10

6
4,53
4

2
0,7
0

*berdasarkan wawancara dengan Mini International Neuropsychiatric Interview (MINI)

60
25

10
15
20

0
Bangkalan
Jombang
Sumenep
Kota Kediri
Tulungagung
Ponorogo
Kota Pasuruan
Kota Madiun
Mojokerto
Kota Batu
Tuban
Kediri
Trenggalek
Kota Surabaya
Madiun
Magetan
Ngawi
Pacitan
Bojonegoro
Sampang
Sidoarjo
Pasuruan
Nganjuk
Bondowoso
Prov Jatim
7.5

6.82

Pamekasan
Blitar
Lamongan
*berdasarkan wawancara dengan Self Reporting Questionnaire-20 (SRQ-20), Nilai Batas Pisah (Cut off Point) ≥ 6

Kota Probolinggo
Kota Blitar
Lumajang
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018

Gresik
Malang
Banyuwangi
Jember
Probolinggo
Situbondo
Kota Mojokerto
Kota Malang
PREVALENSI* GANGGUAN MENTAL EMOSIONAL PADA PENDUDUK UMUR > 15 TAHUN

61
PROPORSI MASALAH GIGI & MULUT SERTA MENDAPATKAN PELAYANAN
DARI TENAGA MEDIS GIGI MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
80

70

60
54,22
50

40

30
% 20
9,76
10

masalah gigi dan mulut menerima perawatan dari tenaga


Keterangan : Berdasarkan wawancara

62
PROPORSI PERILAKU WAKTU MENYIKAT GIGI BENAR PADA PENDUDUK
USIA 3 TAHUN KE ATAS MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
5
4,65
4,5

3,5

2,5

2 1,83
1,5

0,5 0,36
0

63
DISABILITAS DAN
CEDERA

64
PROPORSI DISABILITAS ANAK 5-17 TAHUN MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
12
11,08

10

4
3,22

0,36
0

Disable anak 5-17 tahun apabila terdapat kesulitan/hambatan fungsi berat atau sangat berat

65
PROPORSI DISABILITAS UMUR 18-59 TAHUN MENURUT KAB/KOTA,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018
40

35

30

25

20 17,74
15

10

Disable dewasa umur 18-59 tahun apabila ada ketidakmampuan fisik dan mental sedang/berat/sangat berat

66
PROPORSI DISABILITAS PADA LANSIA (≥ 60 TAHUN), PROVINSI JAWA TIMUR 2018

80 76,1
70

60

50

40

30

20,18
20

10
1,11 0,99 1,61
0

Mandiri Tergantung ringan Tergantung sedang Tergantung berat Tergantung total

67
PROPORSI TINGKAT KETERGANTUNGAN LANSIA USIA ≥ 60 TAHUN BERDASARKAN PENYAKIT
YANG DIDERITA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
80

70
66,09 67,51
61,96 62,83
60

50

39,53
40

32,94 33
28,89 27,88 29,61
30

20

11,47
10 7,638,36
0,972,321,73 1,32 1,7 2,08 1,461,271,89 2,322,093,14
0

Jantung (B14) DM (B06) Stroke (B25) Sendi (B30) Cedera (E01)


Mandiri Tergantung ringan Tergantung sedang Tergantung berat Tergantung total

68
10
18

12
14
16
20

2
4
6
8
Sumenep

0 2,49
Bangkalan
Kota Batu
Trenggalek
Pamekasan
Nganjuk
Tulungagung
Kota Pasuruan
Kota Kediri
Tuban
Ponorogo
Madiun
Pasuruan
Jombang
Pacitan
Banyuwangi
Prov. Jatim
9,12

Kediri
Sidoarjo
Kota Surabaya
Magetan
Blitar
Jember
Bojonegoro
Cedera yang menganggu kegiatan sehari-hari, dalam 1 tahun terakhir, pada semua umur.

Bondowoso
Ngawi
Kota Probolinggo
Lamongan
PROPORSI CEDERA YANG MENGAKIBATKAN

Malang
Probolinggo
Mojokerto
Lumajang
Sampang
Kota Blitar
Kota Madiun
Situbondo
Gresik
69

Kota Mojokerto
KEGIATAN SEHARI-HARI TERGANGGU MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

Kota Malang
17,2
PROPORSI CEDERA PADA KEPALA MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
25
22,65

20

15

11,12
10

6,42
5

Denominator: Penduduk yang pernah mengalami cedera dalam 1 tahun terakhir, yang mengakibatkan kegiatan sehari-hari terganggu 70
PROPORSI TEMPAT TERJADINYA CEDERA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

7%
9%
32%
7%
Jalan Raya
Rumah dan lingkungannya
Sekolah dan lingkungannya
45% Tempat bekerja
Lainnya

Denominator: Penduduk yang mengalami cedera dalam 1 tahun terakhir yang mengakibatkan kegiatan sehari-hari terganggu 71
PROPORSI CEDERA DISEBABKAN KECELAKAAN LALU LINTAS
MENURUT KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
5 4,74
4,5

3,5

2,5
2,21
2

1,5

1 0,74
0,5

72
Denominator: Penduduk semua umur yang pernah dan tidak pernah cedera
PROPORSI PENGGUNAAN HELM PADA UMUR 5 TAHUN KE ATAS SAAT
MENGENDARAI/MEMBONCENG SEPEDA MOTOR, PROVINSI JAWA TIMUR 2018

Tidak pernah
menggunakan
helm
16%
Ya, selalu
39%

Ya, kadang-
kadang
45%

73
KESEHATAN
LINGKUNGAN

74
10
15
45

20
25
30
35
40
50

0
5
Pacitan
Ngawi
Kota Kediri
Sumenep
Lamongan
Madiun
Gresik
Ponorogo
Magetan
Kota Malang
Mojokerto
Sidoarjo
Kota Madiun
Jombang
Kediri
Bojonegoro
Bangkalan
Kota Batu
Nganjuk
Tuban
Kota Surabaya
Blitar
Banyuwangi
20

Prov. Jatim
2.13

Kota Probolinggo
Situbondo
Pasuruan
Kota Pasuruan
Lumajang
Sampang
Malang
TANGGA, PROVINSI JAWA TIMUR 2013 – 2018

Pamekasan
Probolinggo
Jember
Bondowoso
Trenggalek
Tulungagung
PROPORSI PEMAKAIAN AIR < 20 L PER ORANG PER HARI DI RUMAH

Kota Blitar
Kota Mojokerto
75
PROPORSI PENGELOLAAN SAMPAH DI RUMAH TANGGA,
PROVINSI JAWA TIMUR 2013-2018
70

60 56,2 58,11

50

40

30 28,54

20,4
20

10 8,09 6,33 7,8


5,5 4,24
2,3 1,2 0,47
0
DIANGKUT DITANAM DIBUAT KOMPOS DIBAKAR DIBUANG DIBUANG SEMBARANG
KEKALI/SELOKAN/LAUT TEMPAT

2013 2018

76
AKSES PELAYANAN
KESEHATAN

77
KEMUDAHAN AKSES KE RUMAH SAKIT BERDASARKAN KAB/KOTA,
PROVINSI JAWA TIMUR 2018
120

100
16,6
80

60 42,02

40

20 41,34

mudah sulit sangat sulit

Analisis indeks akses ke pelayanan kesehatan menggunakan Principal Component Analysis (PCA) dengan dimensi
pembentuk: jenis transportasi, waktu tempuh, dan biaya transportasi ke fasilitas kesehatan
78
YANKESTRAD

79
PROPORSI PEMANFAATAN UPAYA KESEHATAN TRADISIONAL* PROVINSI JAWA TIMUR, 2018
120
Jenis Tenaga Yankestrad 99,12
100
Proporsi jenis upaya kesehatan tradisional yang dimanfaatkan
80
90

60
80 78,43
40
70
20
1,87
60
0

Dokter / nakes Penyehat Tradisional 51,14


50

40

30
28,74
36,17
48,3
20

10
15,53 1,88 2
0

Ramuan Jadi Ramuan keterampilan Keterampilan Keterampilan


Memanfaatkan Yankestrad
(%) buatan sendiri manual (%) olah pikir (%) energi (%)
Melakukan upaya sendiri (%) (%)
Tidak
80
*semua umur
PROPORSI PEMANFAATAN TAMAN OBAT KELUARGA (TOGA)
BERDASARKAN KAB/KOTA, PROVINSI JAWA TIMUR 2018
60

49,58
50

40

30

21,78
20

10
5,77

81
TERIMA KASIH

82

Anda mungkin juga menyukai