Panduan PDP KSSR (Semakan 2017) Sains Tahun 5

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH
(SEMAKAN 2017)
SAINS
TAHUN 5
Panduan Pengajaran dan Pembelajaran
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

2020
KANDUNGAN
INKUIRI DALAM SAINS
Kemahiran Proses Sains ……………………………………………. 1
SAINS HAYAT
Sistem Rangka Manusia………………………………………………10
Sistem Peredaran Darah Manusia…………………………………...20
Perkaitan antara Sistem dalam Tubuh Manusia……………………30
Kemandirian Spesies Haiwan………………………………………...35
Kemandirian Spesies Tumbuhan …………………………………....53
Pencaran Biji Benih …………………………...………………………63
SAINS FIZIKAL
Sumber Tenaga Elektrik……………………………………………….73
Litar Bersiri dan Litar Selari……………………………………………87
Haba dan Suhu………………………………………………………....102
SAINS BAHAN
Pengaratan………………………………………………………………111
Jirim………………………………………………………………………123
BUMI DAN ANGKASA
Fasa Bulan ………………...............................................................138
Buruj……………………………………………………………………. 154
TEKNOLOGI DAN KEHIDUPAN LESTARI
Penggunaan Alat dalam Kehidupan………………………………….164
INKUIRI DALAM SAINS: Tahun 5
Tajuk Kemahiran Saintifik
Standard Kandungan 1.1 Kemahiran Proses Sains
Standard Pembelajaran 1.1.1 Memerhati dengan menggunakan semua deria yang

terlibat untuk membuat pemerhatian secara kualitatif
dengan alat yang sesuai bagi menerangkan
fenomena atau perubahan yang berlaku.
1.1.3 Mengukur dan menggunakan nombor dengan

menggunakan alat dan unit piawai dengan teknik
yang betul.
1.1.4 Membuat inferens dengan menyatakan kesimpulan

awal atau penerangan yang munasabah bagi sesuatu
pemerhatian dengan menggunakan maklumat yang
diperoleh.
1.1.5 Meramal dengan membuat jangkaan tentang sesuatu

peristiwa atau fenomena berdasarkan pemerhatian
pengalaman lalu atau data.
1.1.6 Berkomunikasi dengan merekod maklumat atau idea

dalam bentuk yang sesuai dan mempersembahkan
maklumat atau idea tersebut secara sistematik.
1.1.7 Menggunakan perhubungan ruang dan masa dengan

menyusun kejadiaan sesuatu fenomena atau
peristiwa mengikut kronologi berdasarkan masa.
1.1.8 Mentafsir data dengan memilih idea yang relevan

tentang objek, peristiwa atau pola yang terdapat pada
data untuk membuat penerangan.
1.1.9 Mendefinisi secara operasi dengan memerihalkan

satu tafsiran tentang perkara yang dilakukan dan
diperhatikan bagi sesuati situasi mengikut aspek yang
ditentukan.
1.1.10 Mengawal pemboleh ubah dengan menentukan

pemboleh ubah bergerak balas dan dimalarkan
setelah pemboleh ubah dimanipulasi ditentukan
dalam sesuatu penyiasatan.
1.1.11 Membuat hipotesis dengan membuat pernyataan
umum yang boleh diuji tentang hubungan antara
pemboleh ubah dalam sesuatu penyiasatan.
1.1.12 Mengeksperimen dengan menggunakan kemahiran

proses sains asas bagi mengumpul dan mentafsir
data serta memnbuat rumusan untuk membuktikan
hipotesis dan membuat laporan.
1
Memerhati, Mengukur dan menggunakan nombor, membuat

KPS
inferens, meramal, berkomunikasi, menggunakan
perhubungan ruang dan masa, mentafsir, mendefinisi secara
operasi, mengawal pembolehubah, membuat hipotesis,
mengeksperimen
Set Induksi
(Guru menunjukkan beberapa gambar manusia diperingkat umur yang berbeza iaitu bayi,
kanak-kanak dan remaja)
Murid bersoal jawab:

Mengapa saiz manusia berubah?
Adakah tumbuhan juga mengalami tumbesaran sama seperti manusia?
Bagaimana kita boleh membuktikan pertumbuhan tumbuhan?
(Guru perlu menekankan eksperimen bagi membuktikan pertumbuhan tumbuhan)
Aktiviti 1:
i. Murid berbincang secara berkumpulan untuk mengkaji pertumbuhan tumbuhan
dengan menentukan:
a. Pernyataan masalah
b. Membuat hipotesis
c. Pemboleh ubah
d. Kaedah
e. Alat dan bahan
Nota guru: Kacang hijau tidak sesuai digunakan bagi menjalankan eksperimen ini.
Aktiviti 2:
i. Murid menjalankan eksperimen.
ii. Murid merekod pemerhatian pertumbuhan tumbuhan dari aspek bilangan daun, ukur lilit
batang dan ketinggian mengikut kreativiti sendiri.
iii. Murid membuat rumusan berdasarkan data yang diperolehi.
Aktiviti 3:
Murid membuat laporan penyiasatan eksperimen.(Rujuk lampiran 1)
Pentaksiran:
Murid menjawab soalan di Lampiran 1 .
Penutup:
Soal jawab tentang penyiasatan yang telah dijalankan
2
LAMPIRAN 1
Laporan eksperimen
Tujuan eksperimen: ___________________________________________________
___________________________________________________
Penyataan hipotesis:__________________________________________________
___________________________________________________
Bahan / Radas: ______________________________________________________
Menyatakan pemboleh ubah:
i. Pemboleh ubah dimanipulasi : _________________________________
ii. Pemboleh ubah bergerakbalas: _________________________________
iii. Pemboleh ubah dimalarkan :_________________________________
Langkah-langkah menjalankan eksperimen:

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Pemerhatian
Kesimpulan : Semakin bertambah hari penyiasatan, semakin bertambah bilangan ketinggian

pokok.
3
Soalan
1. Nyatakan satu pemerhatian yang dapat dibuat daripada eksperimen diatas.
____________________________________________________________
____________________________________________________________
2. Berikan satu inferens berdasakan pemerhatian anda?

____________________________________________________________
____________________________________________________________
3. Ramalkan ketinggian pokok selepas empat minggu?

____________________________________________________________
____________________________________________________________
4. Nyatakan definisi secara operasi bagi pertumbuhan pokok berdasarkan eksperimen.

____________________________________________________________
____________________________________________________________
5. Susun rajah di bawah mengikut urutan yang betul
P Q R S
i. Minggu pertama :
ii. Minggu kedua :
iii. Minggu ketiga :
iv. Minggu keempat :
4
LATIHAN
Soalan Objektif
1. Rajah 1 menunjukkan tumbuhan yang layu.
Rajah 1
Antara berikut, yang manakah merupakan inferens tentang keadaan tumbuhan itu?
A. Tumbuhan itu memerlukan air untuk hidup.
B. Tumbuhan itu akan mati selepas dua hari.
C. Tumbuhan itu layu kerana tidak mendapat air.
D. Tumbuhan itu adalah tumbuhan yang tidak berbunga.
2. Rajah 2 di bawah menunjukkan satu eksperimen.
Rajah 2
Apakah kesimpulan yang dapat dibuat daripada pemerhatian di atas?
A. Tumbuhan memerlukan air untuk hidup.
B. Tumbuhan memerlukan udara untuk hidup.
C. Tumbuhan memerlukan makanan untuk hidup.
D. Tumbuhan memerlukan cahaya matahari untuk hidup.
3. Sekumpulan murid menjalankan satu penyiasatan tentang pembiakan tumbuhan.

Antara berikut, yang manakah jawapan yang betul?
Keratan batang Daun

A. Ubi kayu Setawar
B. Pokok pisang Cendawan
C. Pokok semalu Kaktus
D. Pokok kelapa Rumput
5
4. Rajah 3 di bawah menunjukkan 12 cawan yang berisi air untuk diisi ke dalam jag.
Rajah 3
Setiap cawan boleh diisi dengan 125 ml air. Berapakah isi padu jag itu?
A. 700 ml B. 1000 ml
C. 1300 ml D. 1500 ml
5. Sekumpulan murid menjalankan eksperimen untuk mengkaji hubungan antara jenis

bahan dengan keupayaan bahan untuk menyerap air. Antara berikut, yang manakah
merupakan pemboleh ubah yang boleh dimanipulasikan.
A. Jenis bahan C. Isi padu awal air

B. Saiz bahan D. Isipadu air yang tinggal
6. Jadual 1 menunjukkan suhu di bandar Z dalam tempoh empat hari.

Hari 1 2 3 4
o
Suhu ( C) 27 28 27 26
Jadual 1
Berdasarkan Jadual 1, nyatakan corak perubahan suhu?
A. Semakin menurun
B. Semakin meningkat
C. Meningkat dan kemudian menurun
D. Menurun dan kemudian meningkat
7. Rajah 4 menunjukkan reaksi seorang budak lelaki apabila ternampak seekor ular.
Rajah 4
Apakah kesimpulan yang boleh dibuat?
A. Manusia menggunakan tangan mereka untuk melindungi diri daripada

bahaya.
B. Manusia menjerit apabila berada dalam keadaan bahaya.
C. Manusia bergerak balas terhadap rangsangan.
D. Manusia takut kepada ular.
6
8. Jadual 2 menunjukkan penyiasatan tentang ketinggian anak benih keembung.

Bilangan hari Ketinggian (cm)
2 4
4 8
6 12
8 16
Jadual 2
Ramalkan ketinggian anak benih keembung pada hari ke- 10.
A. 17 cm B. 20 cm
C. D. 24 cm
22 cm
9. Baca petikan di bawah
Zuraida meletakkan seekor anak tikus di dalam sebuah sangkar.

Keesokan harinya didapati anak tikus itu telah mati. Dia
menganggap bahawa anak tikus mati kerana tidak mendapat air.
Apakah kemahiran proses sains yang terdapat dalam petikan di atas?
A. Meramal dan memerhati

B. Memerhati dan membuat inferens
C. Memerhati dan mengukur menggunakan nombor
D. Membuat inferens dan mengukur menggunakan nombor
10. Rajah 5 menunjukkan satu eksperimen tentang menguji kekuatan magnet.
Rajah 5
Daripada hasil penyiasatan, apakah definisi secara operasi kekuatan magnet?
A. Kekuatan magnet bergantung kepada saiz magnet.

Kekuatan magnet ialah bilangan klip kertas yang dapat ditarik oleh
B.
magnet
C. Kekuatan magnet bergantung kepada saiz paku.
D. Kekuatan magnet ialah daya ketahanan magnet.
7
Soalan Struktur
1. Rajah 1 menunjukkan penyiasatan yang dijalankan oleh Zafran. Dia meletakkan tiga span
yang berlainan saiz ke dalam tiga buah bikar yang sama saiz. Setiap bikar mengandungi 500
ml air.
500 ml 500 ml 500 ml

air air air
Bikar P Bikar Q Bikar R
Rajah 1
Selepas 15 minit, dia merekodkan isipadu air yang tertinggal di dalam bikar. Jadual 1
menunjukkan keputusan penyiasatan.
Bikar P Q R
Isipadu air yang tertinggal (ml) 400 250 100
Jadual 1
a. Berdasarkan Jadual 1, nyatakan satu pemerhatian.

…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
(1 markah)
b. Berikan alasan bagi jawapan kamu di 1 (a).

…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
(1 markah)
c. Apakah definisi secara operasi kadar penyerapan span?

…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
(1 markah)
8
d. Berdasarkan Jadual 1 di atas nyatakan:

i. pembolehubah dimanipulasi
………………………………………………………………………………
(1 markah)
ii. pembolehubah bergerak balas
………………………………………………………………………………
(1 markah)
iii. pembolehubah dimalarkan
………………………………………………………………………………
(1 markah)
e. Nyatakan satu hipotesis antara pemboleh ubah dimanipulasi dengan pemboleh ubah
bergerak balas.
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
(1 markah)
9
SAINS HAYAT: Tahun 5
Tajuk Manusia
2.1 Sistem Rangka Manusia

Standard Kandungan
Standard Pembelajaran 2.1.1 Memerihalkan fungsi rangka utama manusia
2.1.2 Mengenal pasti tulang dan kedudukan sendi

dalam sistem rangka manusia
2.1.3 Menyatakan fungsi sendi dalam sistem rangka

manusia.
2.1.4 Menaakul kepentingan sistem rangka kepada

tubuh manusia.
2.1.5 Menjelaskan pemerhatian tentang sistem

rangka manusia melalui lakaran, TMK,
penulisan atau lisan secara kreatif.
KPS Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi
Set Induksi
(Mengikut kreativiti guru)
Aktiviti 1:
i. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.

ii. Salah seorang ahli kumpulan dikehendaki bersandar pada kertas mahjong yang ditampal
di dinding.
iii. Ahli kumpulan yang lain melakar tubuh rakan mereka di atas kertas mahjong tersebut.
iv. Murid melekatkan rajah tulang rangka utama manusia pada lakaran tubuh. (lampiran
1)
v. Murid melabelkan rangka utama pada lakaran tubuh. (lampiran 2)
vi. Setiap kumpulan memadankan kad fungsi rangka utama yang diedarkan oleh guru pada
lakaran tubuh.
vii. Wakil setiap kumpulan membentang hasil kerja.
viii. Murid membandingkan hasil kerja mereka berdasarkan rajah rangka utama manusia
beserta fungsi yang ditunjukkan oleh guru.
ix. Murid melengkapkan Lembaran 1 dan 2.
Aktiviti 2 :
i. Murid secara berpasangan membina model rangka manusia menggunakan bahan

seperti berikut :
(a) dawai mudah lentur, dan
(b) playdoh / tanah liat / span
(Nota guru : Penyedut minuman / dawai mudah lentur / pencungkil lidi mewakili tulang.
Playdoh/ tanah liat mewakili sendi. Dawai mudah lentur yang tebal mewakili tulang
belakang. Kulit telur mewakili tengkorak)
10
ii. Murid bersoal jawab dengan guru.
Contoh soalan guru :

(a) Bagaimanakah kamu menyambungkan dawai mudah lentur ini?
(b) Ramalkan apakah yang terjadi sekiranya playdoh tidak digunakan?
(c) Apakah fungsi playdoh dalam aktiviti ini?
iii. Murid menyatakan bahawa sendi merupakan penghubung antara tulang-tulang dalam
membentuk rangka manusia dengan bimbingan guru.
Aktiviti 3
i. Guru menyediakan satu model rangka manusia sama seperti model binaan murid dalam
Aktiviti 2. Tengkorak pada model guru diisi dengan agar-agar yang mewakili otak.
ii. Seorang murid diminta memecahkan tengkorak pada model yang disediakan oleh guru.
(Pemerhatian: Agar-agar berkecai apabila tengkorak dipecahkan)
iii. Murid bersoal jawab dengan guru berdasarkan pemerhatian.
Contoh soalan guru:
(a) Apakah yang berlaku apabila tengkorak pecah? Mengapa?
(b) Nyatakan fungsi tengkorak kepada manusia.
iv. Murid menaakul kepentingan sistem rangka kepada tubuh manusia berdasarkan aktiviti
di atas dengan bimbingan guru.
Contoh soalan guru:
(a) Apakah kepentingan sistem rangka kepada tubuh manusia?
(b) Ramalkan apakah yang berlaku sekiranya manusia tiada sistem rangka.
Pentaksiran:
Murid melabel rangka utama manusia dan fungsinya di atas kertas mahjong. melengkapkan
Lembaran 1, membina model rangka manusia dan pembentangan hasil kerja berkumpulan.
Penutup:
Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.
11
LAMPIRAN 1
12
LAMPIRAN 2
13
LEMBARAN KERJA 1
Nama: ……………………………………………………… Kelas: …………….……
Labelkan rajah rangka utama manusia di bawah
14
LEMBARAN KERJA 2
Padankan.
RANGKA UTAMA
FUNGSI RANGKA
melindungi organ dalaman

seperti jantung hati dan
peparu
menyokong tubuh
sokongan dan pergerakan

seperti berjalan dan berlari
melindungi otak
15
LAMPIRAN 3
Bahan Bantu Guru
Langkah-Langkah Membina Model Rangka Manusia
Sediakan alat dan bahan. Lakar rajah model rangka.
Bina tengkorak.
(Cadangan : kulit telur ) Bina tulang rusuk.
Bina rangka utama manusia. Gunakan Cantumkan tengkorak dan tulang rusuk pada
playdoh sebagai sendi yang model.
menyambungkan tulang.
16
LATIHAN
Soalan objektif
1. Rajah 1 menunjukkan salah satu rangka utama manusia.
Rajah 1
Antara berikut, yang manakah fungsi tulang dalam Rajah 1?
A. Menyokong tubuh
B. Menyokong pergerakan
C. Menyokong berat badan
D. Melindungi organ dalaman
2. Rajah 2 di bawah menunjukkan satu rangka utama manusia.
Rajah 2
Nyatakan fungsi rangka di atas?
A. Melindungi otak manusia

B. Menyokong tubuh manusia
C. Menyokong pergerakan manusia
D. Melindungi organ dalaman manusia
17
3. Antara berikut, yang manakah fungsi sendi dalam sistem rangka manusia?
A. Melindungi tulang
B. Menggerakkan tulang
C. Melancarkan pergerakan manusia
D. Menghubungkan tulang agar dapat bergerak
Rajah 3
4. Berdasarkan Rajah 3, bahagian manakah yang boleh memberi sokongan dan

pergerakan manusia?
A. P dan Q
B. R dan S
C. Q dan S
D. P dan R
5. Nyatakan makanan yang perlu diambil untuk menjaga kesihatan sistem rangka
manusia?
A. nasi
B. ikan
C. susu
D. limau
18
Soalan Struktur
Q
S
Rajah 1
1. Labelkan sistem rangka manusia di atas.
P - ___________________________________________________________
Q - ___________________________________________________________
R - ___________________________________________________________
S - ___________________________________________________________
T - ___________________________________________________________
2. Nyatakan setiap fungsi sistem rangka manusia tersebut.
P - ___________________________________________________________
Q - ___________________________________________________________
R - ___________________________________________________________
S - ___________________________________________________________
T - ___________________________________________________________
3. Rakan anda terjatuh dan mengadu sakit pada pergelangan tangannya. Berikan
alasan kamu.
____________________________________________________________________
__________________________________________________________
19
Tajuk Manusia
Standard Kandungan 2.2 Sistem Peredaran Darah Manusia
Standard Pembelajaran 2.2.1 Memerihalkan fungsi bahagian utama yang terlibat

dalam sistem peredaran darah manusia.
2.2.2 Melakar laluan peredaran darah yang lebih oksigen

dan laluan peredaran darah yang lebih karbon
dioksida dalam tubuh manusia.
2.2.3 Merumuskan kepentingan sistem peredaran

darah kepada tubuh manusia.
2.2.4 Menjelaskan pemerhatian tentang sistem

peredaran darah manusia melalui lakaran, TMK,
KPS Memerhati, Berkomunikasi,

Set Induksi
i. Guru menunjukkan video/ gambar pesakit yang sedang menjalani pemindahan
darah di hospital.
Contoh soalan:
(a) Mengapa darah di dalam beg darah berkurangan?
(b) Apakah yang akan berlaku pada darah yang masuk ke dalam badan?
(Nota: Guru menerima semua jawapan daripada murid)
Aktiviti 1:
i. Murid ditunjukkan gambar bahagian dalaman manusia yang telah dipelajari oleh
murid.(Lampiran 1)
ii. Murid diminta memilih bahagian yang terlibat dengan sistem peredaran darah.
iii. Murid memberi sebab berdasarkan bahagian dalaman manusia yang dipilih.
iv. Murid mencari maklumat berkaitan fungsi bahagian utama yang terlibat dalam
sistem peredaran darah manusia. (buku teks/buku rujukan/internet)
v. Murid membentangkan hasil dapatan menggunakan peta pengurusan grafik yang
sesuai.
Aktiviti 2 :
i. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan kecil. Setiap kumpulan dibekalkan
kad blok. (Lampiran 2)
ii. Setiap kumpulan menyusun kad blok diatas kertas sebak untuk menunjukkan
kitaran laluan peredaran darah dalam tubuh manusia yang betul.
iii. Setiap kumpulan mempamerkan hasil kerja dan menilai hasil kerja kumpulan lain.
iv. Murid melakarkan kitaran laluan peredaran darah dalam buku berdasarkan
susunan blok yang telah dibina.
20
v. Murid bersoal jawab dengan guru tentang kepentingan sistem peredaran darah
kepada tubuh manusia berdasarkan aktiviti yang telah dijalankan.
Contoh soalan:
(a) Apakah kepentingan sistem peredaran darah kepada manusia?
(b) Apa yang berlaku sekiranya jantung berhenti mengepam darah?
(c) Apa yang berlaku sekiranya salur darah terputus?
vi. Murid membina peta pengurusan grafik untuk menunjukkan sistem peredaran
darah.
Pengayaan
Murid membina model (Lampiran 3).
Pentaksiran:
Murid melakar laluan peredaran darah dalam tubuh dengan menggunakan pengurusan grafik
yang sesuai.
Penutup:
Murid membuat kesimpulan berdasarkan aktiviti yang dijalankan.
21
LAMPIRAN 1
22
23
24
25
LAMPIRAN 2
JANTUNG PEPARU
DARAH LEBIH
TUBUH MANUSIA
KARBON DIOKSIDA
DARAH LEBIH
OKSIGEN
26
LAMPIRAN 3
Bahan/alat yang diperlukan: botol air mineral, tiub plastik jernih, plastisin, air berwarna merah
dan biru, mounting board
Contoh model:
BAHAGIAN DEPAN (TAMBAHAN BAHAGIAN BELAKANG

PEPARU)
27
LATIHAN
Soalan Objektif
1. Rajah 1 menunjukkan bahagian utama dalam sistem peredaran darah manusia.
Rajah 1
Namakan bahagian sistem peredaran darah manusia di dalam Rajah 1.
A. Kulit
B. Ginjal
C. Jantung
D. Peparu
2. Rajah 2 menunjukkan bahagian dalam sistem peredaran darah manusia.
Rajah 2
Apakah fungsi X dalam Rajah 2?
A. Mengangkut darah ke seluruh tubuh

B. Mengepam oksigen ke seluruh tubuh
C. Mengepam darah ke peparu dan seluruh tubuh
D. Tempat pertukaran gas karbon dioksida dan oksigen
3. Nyatakan kepentingan salur darah kepada tubuh manusia?
A. Mengangkut darah ke otak

B. Mengangkut air ke seluruh tubuh
C. Mengangkut darah ke seluruh tubuh
D. Mengangkut oksigen ke seluruh tubuh
28
Soalan Struktur
1. Rajah 1 menunjukkan sistem peredaran darah manusia.
Z
Y
Rajah 1
a. Nyatakan bahagian yang terlibat dalam sistem peredaran darah.
b. Nyatakan fungsi setiap bahagian berikut.
X - ____________________________________________________________
Y - ____________________________________________________________
Z - _____________________________________________________________
3. Lengkap dan label kitaran laluan peredaran darah dalam tubuh manusia.
Peparu
___________
____________________ Darah lebih
___________
oksigen
___________
29
Tubuh manusia
Tajuk Manusia
Standard Kandungan 2.3 Perkaitan antara Sistem dalam Badan Manusia
Standard Pembelajaran 2.3.1 Menjelaskan melalui contoh perkaitan antara sistem

dalam tubuh manusia.
2.3.2 Menaakul kepentingan penjagaan semua sistem dalam

tubuh manusia supaya berfungsi dengan sempurna.
2.3.3 Menjana idea cara memelihara sistem dalam

tubuh manusia bagi menjamin kehidupan yang sihat.
2.3.4 Menjelaskan pemerhatian tentang perkaitan antara

sistem dalam tubuh manusia melalui lakaran, TMK,
KPS Memerhati, Memberi inferens, Berkomunikasi, Meramal
Set Induksi
i. Murid meneka aksi dan menyatakan sistem atau proses yang terlibat.
(Contoh aksi: menarik dan menghembus nafas, melompat, makan biskut)
Aktiviti 1
i. Murid menonton tayangan video atau memerhati gambar tentang gangguan sistem
dalam badan manusia.
Nota: Guru boleh menggunakan kata kunci “peristiwa tersedak” untuk carian video.
ii. Murid dan guru bersoal jawab.
Contoh soalan:
(a) Apa yang kamu perhatikan dalam video atau gambar yang ditunjukkan?
(b) Apabila kamu tercekik makanan, apakah kesukaran yang dialami?
(c) Apakah sistem dalam badan manusia yang terganggu apabila tercekik makan?
iii. Murid menjelaskan perkaitan antara sistem dalam badan manusia dengan
bimbingan guru.
Aktiviti 2:
i. Setiap kumpulan diberi satu kad tugasan (rujuk lampiran 1).
ii. Murid di dalam kumpulan berbincang mengikut kad tugasan yang diberi.
iii. Murid membentangkan hasil perbincangan dengan menggunakan pengurusan
grafik yang sesuai.
iv. Murid menaakul kepentingan penjagaan sistem dalam badan manusia yang telah
dipelajari berdasarkan soalan rangsangan yang diberikan oleh guru.
Contoh soalan: (a)Mengapa kita mesti menjaga sistem dalam badan kita?
Pentaksiran:
Pembentangan aktiviti 2 menggunakan pengurusan grafik yang sesuai.
Penutup:
Murid membuat kesimpulan berdasarkan perbincangan yang dijalankan.
30
LAMPIRAN 1
KUMPULAN 1
Bincangkan dalam kumpulan kamu tentang:
1. Kesan kepada tubuh manusia jika sistem
pencernaan tidak berfungsi.
2. Cara menjaga sistem pencernaan manusia bagi

menjamin kehidupan yang sihat.
Persembahkan hasil perbincangan kamu
menggunakan peta pengurusan grafik yang sesuai.
KUMPULAN 2
pernafasan tidak berfungsi
2. Cara menjaga sistem pernafasan manusia bagi
31
KUMPULAN 3
peredaran darah tidak berfungsi
2. Cara menjaga sistem peredaran manusia bagi
KUMPULAN 4
rangka tidak berfungsi
2. Cara menjaga sistem rangka manusia bagi

32
LATIHAN
Soalan objektif
1. Apakah tabiat yang mengganggu sistem pernafasan manusia?
A. Merokok
B. Bersenam setiap hari
C. Makan makanan tidak seimbang
D. Minum air dengan banyak setiap hari.
2. Sistem pencernaan yang sempurna menjamin kesihatan yang baik kepada manusia. Di
antara berikut, makanan yang manakah dapat membantu sistem pencernaan?
A. nasi
B. telur
C. kentang
D. asparagus
Soalan Struktur
1. Rajah 1 menunjukkan seorang kanak-kanak yang sedang makan dengan gelojoh.
Rajah 1
a) Tandakan (√ ) pada jawapan yang betul.
Berdasarkan Rajah 1, apakah yang akan berlaku?
Tercekik makanan
Tertelan makanan
Terkunyah makanan
33
b) Berdasarkan jawapan di 1 (a), nyatakan kesan terhadap sistem pernafasan

manusia.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________
c) Berikan satu cadangan untuk mengelakkan daripada berlaku situasi di 1(a).
___________________________________________________________________
___________________________________________________________
2. Rajah 2 menunjukkan seorang murid mengalami kecederaan semasa bermain bola.
Rajah 2
a) Berdasarkan Rajah 2, nyatakan pemerhatian kamu.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________
b) Apakah kesan terhadap pengaliran darah di bahagian kaki murid tersebut?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________
34
Tajuk 3.0 Haiwan
3.1 Kemandirian Spesies Haiwan

Standard Kandungan
3.1.1 Menyatakan maksud kemandirian spesies

Standard Pembelajaran
3.1.2 Menjelas dengan contoh ciri dan tingkah laku khas
haiwan untuk melindungi diri daripada musuh
3.1.3 Menjelas dengan contoh ciri dan tingkah laku khas

haiwan untuk melindungi diri daripada cuaca
melampau.
3.1.4 Mengenalpasti cara haiwan melindungi telurnya.
3.1.5 Mengenalpasti cara haiwan memastikan anaknya terus

hidup.
KPS Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi.

Mengelas.
Set Induksi
Murid menonton video tentang ciri dan tingkah laku khas haiwan melindungi diri daripada musuh.
Nota: Guru boleh menggunakan kata kunci “cara haiwan melindungi diri daripada musuh”
untuk carian video.
Aktiviti 1:

ii. Setiap kumpulan diberi 2 keping gambar haiwan. (Lampiran1)
iii. Ahli kumpulan berbincang dan menjawab soalan daripada guru, dan mengenal pasti ciri
dan tingkah laku khas haiwan untuk melindungi diri daripada musuh.
Contoh soalan guru:

(a) Apakah ciri khas haiwan untuk melindungi diri daripada musuh?
(b) Apakah tingkah laku khas haiwan untuk melindungi diri daripada musuh?
(c) Bagaimana ciri dan tingkah laku dapat melindungi haiwan daripada musuh?
(d) Ramalkan jika haiwan tersebut tidak mempunyai ciri dan tingkah laku yang kamu
nyatakan? Berikan alasan kamu.
iv. Setiap kumpulan membentangkan hasil dapatan ciri dan tingkah laku khas
haiwan yang mereka perolehi di hadapan kelas.
v. Setiap murid diberikan lembaran kerja untuk mengenal pasti ciri dan tingkah laku khas
haiwan melindungi diri daripada musuh. (Lembaran 1)
vi. Murid membuat kesimpulan haiwan mempunyai ciri dan tingkah laku khas untuk
melindungi diri daripada musuh.
35
Aktiviti 2 :

ii. Setiap kumpulan diberi 2 keping gambar haiwan. (Lampiran 2)
iii. Ahli kumpulan berbincang dan menjawab soalan daripada guru, dan mengenal pasti
ciri dan tingkah laku khas haiwan untuk melindungi diri daripada cuaca melampau.
(a) Apakah ciri khas haiwan untuk melindungi diri daripada cuaca melampau?
(b) Apakah tingkah laku khas haiwan untuk melindungi daripada cuaca melampau?
(c) Bagaimana ciri dan tingkah laku dapat melindungi haiwan daripada cuaca
melampau?
(d) Ramalkan jika unta tidak mempunyai bonggol? Berikan alasan kamu.
iv. Setiap murid diberikan lembaran kerja mengenal pasti ciri dan tingkahlaku khas
haiwan melindungi diri daripada cuaca melampau. (Lembaran 2)
v. Murid membuat kesimpulan haiwan mempunyai ciri dan tingkah laku khas untuk
melindungi diri daripada cuaca melampau.
Aktiviti 3
i. Murid menonton tayangan slaid tentang cara haiwan melindungi telur dan memastikan
anaknya terus hidup.

(a) Bagaimanakah haiwan seperti katak, rama-rama, cicak dan buaya melindungi
telurnya daripada ancaman musuh.
(b) Ramalkan apa yang akan terjadi kepada spesies haiwan tersebut sekiranya haiwan
tersebut tidak melindungi telur dan anaknya.
ii. Setiap murid diberikan lembaran kerja untuk mengenal pasti bagaimana haiwan
memastikan kemandirian spesiesnya sama ada melindungi telur atau menjaga anak.
(Lembaran 3)
iii. Murid menghasilkan peta titi berdasarkan lembaran 3.
iv. Murid membuat kesimpulan cara haiwan melindungi telur dan memastikan anaknya terus
hidup.
Pentaksiran:
1. Murid membina pengurusan grafik tentang ciri dan tingkah laku khas haiwan bagi
memastikan kemandirian spesiesnya.
2. Murid melengkapkan lembaran 1, lembaran 2 dan lembaran 3.
Penutup:
36
LAMPIRAN 1
Aktiviti 1
37
38
LEMBARAN KERJA 1
1) Nyatakan ciri-ciri khas untuk melindungi diri daripada musuh bagi haiwan di bawah.
a) Lebah: _________________________________
b) Skunk: _________________________________
c) Ular: ___________________________________
d) Ikan buntal: ______________________________
e) Sesumpah: _____________________________
f) Buaya: __________________________________
g) Kuda: __________________________________
h) Penyu: _________________________________
i) Rusa: ___________________________________
j) Singa: ______________________________
k) Helang: __________________________________
l) Beruang: __________________________________
2) Rajah 1 menunjukkan haiwan-haiwan yang mempunyai ciri-ciri khas untuk melindungi diri daripada
bahaya/musuh.
Haiwan P Haiwan Q
Rajah 1
a) Namakan haiwan P dan Q
. Haiwan P: ________________________ Haiwan Q : _______________________
b) Nyatakan bagaimana ciri-ciri khas haiwan tersebut untuk membantunya melindungi diri daripada
musuh.
Haiwan P: ____________________________________________
Haiwan Q: ____________________________________________
c) Berikan satu contoh haiwan lain yang mempunyai ciri-ciri yang sama seperti Haiwan P dan Haiwan
Q
Haiwan P: __________________________
Haiwan Q: __________________________
39
LAMPIRAN 2
Aktiviti 2
40
41
42
43
44
45
LEMBARAN KERJA 2
Lengkapkan jadual di bawah.
CIRI / TINGKAH LAKU

HAIWAN KEADAAN CUACA
KHAS
Panas melampau
Sejuk melampau
Nama haiwan :
__________________________
Panas melampau
Sejuk melampau
Nama haiwan :
__________________________
Panas melampau
Sejuk melampau
Nama haiwan :
__________________________
Panas melampau
Sejuk melampau
Nama haiwan :
__________________________
46
LEMBARAN KERJA 3
1.
a) Nyatakan satu ciri khas haiwan ini untuk menyesuaikan diri dengan habitatnya.
____________________________________________________________
_____________________________________________________________
b) Bagaimanakah ciri khas yang dinyatakan di atas dapat membantu haiwan ini untuk
hidup di habitatnya?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________
2.
Rajah di atas menunjukkan seekor haiwan yang sedang berhibernasi pada musim
sejuk.
a) Apakah yang kamu faham mengenai istilah berhibernasi?
______________________________________________________________
b) Huraikan kepentingan berhibernasi semasa musim sejuk kepada haiwan.
____________________________________________________________
___________________________________________________________
47
LAMPIRAN 3
Aktiviti 3
48
LEMBARAN KERJA 4
Isikan nama haiwan dan bagaimana haiwan tersebut memastikan kemandirian spesiesnya
sama ada melindungi telur atau menjaga anak.
HAIWAN KEMANDIRIAN SPESIES

1.
2.
3.
4.
5.
6.
49
LATIHAN
Soalan Objektif
1. Apakah yang dimaksudkan dengan “Kemandirian spesies”?
A Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengurangkan spesiesnya.
B Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengekalkan spesiesnya.
C Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk mengurangkan populasinya.
D Keupayaan haiwan dan tumbuhan untuk menambahkan populasinya.
Rajah 1
2. Rajah 1 menunjukkan sejenis haiwan di suatu habitat.
Apakah ciri khas haiwan di atas melindungi diri apabila diserang?
A Bertanduk yang tajam dan keras
B Mempunyai kulit tebal
C Berkaki panjang
D Berbulu tebal
3. Pernyataan berikut menunjukkan maklumat tentang sejenis haiwan.
Mempunyai lapisan lemak yang tebal untuk mengawal suhu

badannya dan berfungsi sebagai penebat haba.
Antara haiwan berikut, yang manakah mempunyai ciri seperti di atas?
A C
B D
50
4. Rajah 2 menunjukkan seekor haiwan.
Rajah 2
Berdasarkan Rajah 2, bagaimana haiwan ini melindungi telurnya?

A Menyembunyikan telur di tempat tersorok
B Mengeram telur untuk menetaskannya
C Bertelur dengan banyak
D Telur diselaputi lendir
5. Jadual 1 menunjukkan cara haiwan memastikan anaknya terus hidup.
R S
⚫ Menyerang apabila anaknya ⚫ Bergerak dalam kumpulan
diganggu
Jadual 1
Antara berikut, yang manakah mewakili R dan S?

R S
A Kanggaru Katak
B Ayam Buaya
C Penyu Penguin
D Kucing Burung layang-layang
6. Rajah 3 menunjukkan seekor haiwan.
Rajah 3
51
Berdasarkan Rajah 3.
a) Nyatakan ciri haiwan di atas untuk melindungi diri daripada musuh.
(1 markah)
b) Cadangkan satu langkah yang perlu diambil untuk memastikan haiwan itu
dapat bertelur di pantai dengan selamat.
(1 markah)
c) Nyatakan dua contoh haiwan lain yang mempunyai tingkah laku yang sama
seperti haiwan di Rajah 3.
(1 markah)
d) Bagaimanakah haiwan di atas memastikan kemandirian spesiesnya?

________________________________________________________________
(1 markah)
e) Mohd Akil merupakan seorang peniaga di Pantai Rantau Abang, Kuala

Terengganu. Beliau menjual hasil-hasil laut termasuklah telur penyu.
Adakah kamu bersetuju dengan tindakan Mohd Akil?
Tandakan ( ) pada kotak di bawah.
Ya
Tidak
Berikan alasan anda

_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
(1 makah)
52
Tajuk Tumbuhan
4.1 Kemandirian Spesies Tumbuhan

Standard Kandungan
Standard Pembelajaran 4.1.1 Menjelas dengan contoh ciri khas tumbuhan

melindungi diri musuh.
4.1.2 Menjelas dengan contoh ciri khas tumbuhan untuk

menyesuaikan diri dengan iklim dan perubahan musim
4.1.3 Menjelaskan pemerhatian tentang kemandirian

spesies tumbuhan melalui lakaran, TMK, penulisan
atau lisan secara kreatif.
KPS Memerhati, Membuat inferens, Berkomunikasi
Set Induksi
Guru mempamerkan beberapa jenis tumbuhan diatas meja.
Murid mengenalpasti ciri yang ada pada tumbuhan tersebut yang dapat digunakan untuk
melindungi diri dari masuh.
Aktiviti 1:
i. Murid menamakan ciri yang ada pada tumbuhan untuk melindungi diri dan menyesuaikan
diri dengan iklim dan perubahan musim
(contoh :duri contoh semalu, kaktus; getah contoh nangka, keladi;bulu
halus contoh buluh, tebu, lalang; racun contoh cendawan, pong-
-pong; bau contoh rafflesia, daun tembakau)
(contoh ;akar panjang contoh kaktus; batang menyimpan air contoh

kaktus,pokok pisang; menggulung daun contoh kunyit, pokok keladi;
menggugurkan daun contoh pokok getah)
ii. Murid menyatakan pemerhatian berdasarkan gambar-gambar yang diberi.

iii. Murid bersoal jawab dengan guru

(a) Apakah nama pokok ini?
(b) Bagaimana pokok ini mengelakkan diancam oleh musuh atau cuaca melampau?
(c) Adakah musuh akan tercedera jika memakan pokok semalu?
(d) Adakah pokok akan mati jika cuaca panas?
(e) Apakan pokok lain yang mempunyai ciri yang sama dengan pokok semalu dan daun
kunyit?
Aktiviti 2 :
i. Murid diminta duduk di dalam 4 kumpulan.

ii. Setiap kumpulan dibekalkan dengan 6 gambar pokok yang berbeza cara kemendirian
spesisnya dari musuh dan cuaca melampau.
53
iii. Setiap kumpulan diminta meneka cara pokok tersebut melakukan kemendirian
spesisnya.
Aktiviti 3
i. Murid mengasingkan tumbuhan yang melindungi diri dari musuh dan tumbuhan yang
menyesuaikan diri dengan iklim dan perubahan cuaca.
ii. Murid menyatakan ciri khas tumbuhan tersebut.
iii. Murid melakukan gallery walk dan berkongsi maklumat dengan rakan.
Aktiviti 4
I. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lampiran 1-2)
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lampiran 1 hingga 2.
Penutup:
54
LAMPIRAN 1
Aktiviti 1
Enam gambar pokok yang berbeza.
Pokok semalu Pokok kunyit
Pokok pisang Buah nangka
Pokok Kaktus Pokok tebu

Lampiran 1
55
LAMPIRAN 2
Aktiviti 2
Tajuk : Perlindungan Tumbuhan Dari Musuh dan menyesuaikan diri iklim dan
perubahan cuaca.
Aktiviti : Memerihalkan ciri khas tumbuhan bagi memastikan kemandirian spesiesnya
Perlindungan Tumbuhan Dari Musuh Menyesuaikan diri iklim dan perubahan

cuaca.
Ciri-ciri : Ciri-ciri :
56
LAMPIRAN 3
Tajuk : Contoh ciri khas tumbuhan untuk melindungi diri daripada musuh.
(a) Nyatakan cara perlindungan tumbuhan berikut melindungi diri daripada musuh.
Cara Perlindungan :……………………………
Cara Perlindungan :……………………………
(b) Ramalkan apa akan terjadi sekiranya tumbuhan tiada cara perlindungan diri
daripada musuh
……………………………………………………………………………………………….
57
LAMPIRAN 4
Tajuk : Ciri-ciri khas tumbuhan untuk melindungi diri daripada musuh.

Aktiviti : Melengkapkan peta buih
CIRI-CIRI
TUMBUHAN
MELINDUNGI
DARI MUSUH
58
LAMPIRAN 5
Tajuk : Ciri-ciri khas tumbuhan untuk menyesuaikan diri dengan iklim dan
perubahan musim
Aktiviti : Padankan ciri tumbuhan untuk menyesuaikan diri dengan iklim dan
perubahan musim dengan tumbuhan yang sesuai.
Akar panjang
Batang menyimpan air
Menggulung daun
Menggugurkan daun
59
LATIHAN
1. Rajah 1 menunjukkan sejenis tumbuhan.
Rajah 1
Antara berikut, yang manakah cara tumbuhan ini melindungi diri daripada musuh?
A Mempunyai bulu halus
B Boleh bertukar warna
C Menyebabkan kegatalan
D Mempunyai bahan beracun
Rajah 2
Berdasarkan Rajah 2, mengapa keadaan ini berlaku?
A Telah mati
B Diserang penyakit
C Menyesuaikan diri dengan iklim
D Mengantikan dengan daun yang baharu
Rajah 3
Bagaimana tumbuhan ini menyesuaikan diri dengan iklim yang panas?
60
A Menggulungkan daun
B Menyimpan air dalam batang
C Menggulungkan daun dan bergetah
D Menggulungkan daun dan menyimpan air dalam batang
4. Carta palang menunjukkan keputusan satu penyiasatan oleh sekumpulan murid

tahun 5 tentang keadaan beberapa pokok di suatu kawasan yang bersuhu 45°C.
Bilangan hari pokok dapat hidup
Pokok
R S T
Apakah ciri-ciri yang ada pada pokok R?

A Akar tunjang
B Daun bergulung
C Menyimpan air dalam batang
D Akar tunjang dan menyimpan air dalam batang
5. Rajah 4 menunjukkan pokok pisang hiasan yang ditanam oleh Amir di halaman
rumahnya.
Rajah 4
Pada musim tengkujuh, didapati daun pokok ini bertukar menjadi kuning. Mengapa
situasi ini berlaku?
A Air yang terlalu banyak
B Tanah tidak mencukupi
C Diserang makluk perosak
D Baja yang tidak mencukupi
61
6. Sekumpulan murid telah menjalan satu penyiasatan tentang kemandirian spesies

tumbuhan. Rajah 5 menunjukkan keputusan penyiasatan yang diperolehi pada Mac dan
Jun 2018.
Mac Jun
Rajah 5
(a) Padankan pemerhatian yang betul berdasarkan keadaan pokok tersebut.
Pokok getah mengugurkan daun pada

bulan Mac berbanding pada bulan Jun.
Pemerhatian
Pokok getah menjadi lebih kering pada

bulan Mac berbanding pada bulan Jun.
(1 markah )
(b) Berdasarkan jawapan di 6 (a),berikan alasan kamu ?
(1 markah)
(c) Pada bulan Mac 2019, pokok getah tidak lagi menggugurkan daunnya. Berikan alasan.
(1 markah)
Bilangan daun getah yang gugur dipengaruhi oleh keadaan cuaca

(c)
Berdasarkan penyataan diatas nyatakan satu hubungan.
(1 markah)
(d) Rajah 7 menunjukkan dua jenis tumbuhan.
R S
Tumbuhan ini tidak disiram air selama satu minggu. Ramalkan pemerhatian kamu
terhadap tumbuhan tersebut.
(1 markah)
62
Tajuk Tumbuhan
4.2 Pencaran Biji Benih

Standard Kandungan
4.2.1 Menyatakan cara tumbuhan memencarkan biji

benih atau buah
.
4.2.2 Menghubungkait cara pencaran dengan ciri biji
benih atau buah
4.2.3 Meramalkan cara pencaran bagi suatu biji benih

berdasarkan ciri biji benih tersebut
4.2.4 Menjelaskan pemerhatian tentang cara pencaran

biji benih melalui lakaran, TMK, penulisan, lisan
secara kreatif
Set Induksi
Guru mempamerkan beberapa jenis biji benih di atas sebuah meja.
Murid diminta mengenal pasti jenis-jenis biji benih tersebut.
Aktiviti 1:
i. Murid menamakan biji benih yang telah dipamerkan

(contoh : angsana, meranti, lalang, buah getah, buah keembung, semarak api buah
teratai, buah pong-pong, buah kelapa, biji mangga, biji durian, biji betik dan kemuncup)
ii. Murid menyatakan pemerhatian berdasarkan saiz, bentuk dan ciri-ciri khas pada buah
tersebut
iii. Murid bersoal jawab dengan guru

(a) Sebutkan buah atau biji benih yang bersaiz besar.
(b) Apakah ciri khas yang terdapat pada angsana, meranti dan lalang?
(c) Bagaimana keadaan kulit luar buah kelapa?
(d) Apakah ciri khas yang terdapat pada kemuncup?
(e) Apakah beza di antara biji betik dengan biji tomato?
Aktiviti 2 :
i. Murid diminta duduk di dalam 4 kumpulan.

ii. Setiap kumpulan dibekalkan dengan 3 jenis buah atau biji benih mengikut cara pencaran
yang sama.
iii. Setiap kumpulan diminta melakukan aktiviti berkumpulan (kaedah stesen) seperti berikut
:
Kumpulan 1 : (Rujuk Lampiran 1)
Aktiviti : Menguji keapungan biji benih di atas permukaan air dan

memerihalkan ciri-ciri biji benih.
63
Bahan : Air, besen, biji benih (kelapa, teratai, pong-pong), lembaran aktiviti
Aktiviti : Menguji jarak pencaran biji benih terhadap kehadiran angin dan
Bahan : Kipas meja, pita pengukur, biji benih (meranti, angsana, lalang),
lembaran aktiviti
Aktiviti : Memerihal ciri-ciri buah dan biji benih

Bahan : Buah dan biji benih (buah betik, rambutan, mangga, tomato),
kanta pembesar, lembaran aktiviti

Bahan : Buah dan biji benih (getah, keembung, semarak api),
lembaran aktiviti
iv. Setiap kumpulan diminta membentangkan hasil dapatan di hadapan kelas.
Aktiviti 3
i. Murid dibekalkan dengan suatu biji benih di dalam kumpulan.
ii. Murid diminta melukis biji benih tersebut di atas kertas bersaiz A3.
iii. Murid diminta melabel dan meramalkan :
- Ciri-ciri biji benih
- Jenis agen pencaran
iv. Murid melakar ciri tambahan pada biji benih secara kreatif di dalam kumpulan. (KBAT)
v. Murid menjana idea tentang cara pencaran biji benih berdasarkan ciri tambahan tersebut.
(KBAT)
vi. Murid mempamerkan hasil kerja.
vii. Murid menjalankan aktiviti Gallery walk.
Aktiviti 4
I. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lampiran 5)
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lampiran 1 hingga 5.

Murid melakar dan melabel ciri tambahan pada suatu biji benih (Aktiviti 5).
Penutup:
64
LAMPIRAN 1
Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh air

Aktiviti : Menguji keapungan biji benih di atas permukaan air dan memerihalkan
ciri-ciri biji benih.
Bahan : Air, besen, biji benih (kelapa, teratai, pong-pong), kertas tugasan
Langkah-langkah :
a) Perhatikan biji benih.
b) Lakarkan biji benih di dalam ruangan yang disediakan di bawah dan namakan.
__________________ ____________________ ___________________
c) Masukkan ketiga-tiga biji benih ke dalam besen yang berisi air. Perhatikan apa yang
berlaku. Lukis dan labelkan pemerhatian anda di dalam ruangan yang disediakan di
bawah.
65
LAMPIRAN 2
Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh angin

Aktiviti : Menguji jarak pencaran biji benih terhadap kehadiran angin dan
Bahan : Kipas meja, pita pengukur, biji benih (meranti, angsana, lalang), kertas
tugasan
Langkah-langkah :
a) Laraskan kipas angin pada kelajuan rendah.
b) Dekatkan biji benih angsana di hadapan muka kipas angin dan lepaskan.
c) Perhatikan tempat biji benih jatuh.
Jarak biji benih diterbangkan
d) Ukur jarak biji benih diterbangkan menggunakan pita pengukur.

e) Catat pemerhatian di dalam jadual yang disediakan.
Jarak biji benih diterbangkan

Biji benih
(cm)
meranti
angsana
lalang
f) Jarak biji benih _____________________ diterbangkan paling jauh kerana
___________________________________________________________
66
LAMPIRAN 3
Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh haiwan dan manusia

Bahan : Buah dan biji benih (buah betik, rambutan, mangga, tomato, kemuncup), kanta
pembesar, lembaran aktiviti
Langkah-langkah :
a) Perhatikan biji benih. Gunakan kanta pembesar jika diperlukan.
b) Senaraikan ciri-ciri yang terdapat pada setiap buah/benih dengan melengkapkan peta
buih di bawah.
CIRI-CIRI BIJI
BENIH DAN
BUAH
c) Daripada maklumat di atas, lengkapkan 2 nama buah/biji benih bagi setiap ciri dalam
jadual di bawah.
Isi buah dimakan dan biji Biji benih keluar Biji benih melekat pada
benih dibuang/ditanam bersama najis haiwan pakaian/bulu haiwan
i. ________________ i. ________________ i. _________________
ii. ________________ ii. ________________ ii. _________________
67
LAMPIRAN 4
Tajuk : Biji benih dipencarkan oleh mekanisme letupan

Bahan : Buah dan biji benih (getah, keembung, semarak api),
lembaran aktiviti
Langkah-langkah :
a) Perhatikan biji benih.
b) Lakarkan biji benih di dalam ruangan yang disediakan di bawah dan namakan.
__________________ ___________________ ___________________
c) Suaikan biji benih di bawah dengan ciri-cirinya.
kecil, ringan, berbulu
boleh dimakan dan berbau
mempunyai ruang udara

dan mudah terapung
kering apabila masak dan

meletup
68
LAMPIRAN 5
1. Nyatakan agen pencaran bagi setiap buah dan biji benih di dalam ruangan
yang disediakan di bawah.
Buah A B C D E F
Agen
pencaran
2. Padankan ciri-ciri buah dan biji benih dengan cara pencarannya.

a) Kecil, ringan dan berbulu halus
___________________________________________________________
b) Kering apabila masak dan meletup

___________________________________________________________
c) Ringan, bersabut dan mempunyai ruang udara

___________________________________________________________
d) Boleh dimakan, bewarna terang dan berbau.

___________________________________________________________
e) Mempunyai cangkuk pada buahnya.

___________________________________________________________
f) Ringan, kecil dan mempunyai struktur seperti sayap.

___________________________________________________________
3. Nyatakan 2 kepentingan kemandirian spesis haiwan dan tumbuhan.

i. ________________________________________________________
ii. ________________________________________________________
4. Ramalkan apa yang akan berlaku sekiranya biji benih tidak dapat dipencarkan.
______________________________________________________________
69
LATIHAN
1 Rajah 1 menunjukkan sejenis tumbuhan.
Rajah 1
Bagaimanakah tumbuhan ini memencarkan buahnya?
A Tumbuhan ini mempunyai buah yang berbau dan warna yang menarik
B Tumbuhan ini mempunyai buah yang berongga dan terapung di permukaan air
C Tumbuhan ini mempunyai akar yang panjang dan biji benih berbulu halus
D Tumbuhan ini mempunyai sabut yang berongga dan lapisan kulit kalis air
2 Rajah 2 menunjukkan maklumat tentang cara pencaran tumbuhan.
Cara Pencaran
Angin Mekanisme Letupan
Berbulu X Buah merekah Y

halus
Rajah 2
Antara yang berikut, yang manakah mewakili X dan Y?
X Y
A Biji benih yang ringan Buah menjadi kembang
B Biji benih mudah ditiup angin Buah menjadi kering dan bergulung
C Biji benih melekat pada bulu Buah yang berwarna terang
haiwan
D Biji benih yang mempunyai Buah yang berbau sedap
struktur bersayap
3 Sekumpulan murid telah menjalankan suatu penyiasatan tentang jarak biji benih
angsana yang dipencar oleh angin. Kelebaran struktur sayap adalah berbeza.
Jadual 1 menunjukkan keputusan penyiasatan.
Kelebaran struktur sayap (cm) 7 10 13
Jarak biji benih dipencarkan oleh angin (m) 3 5 7
70
Berapakah jarak pencaran bijji benih sekiranya saiz kelebaran struktur sayap 16cm?
A 8m C 9m
B 10 m D 11 m
4 Rajah 3 menunjukkan sejenis tumbuhan yang dipencarkan melalui angin.
Rajah 3
Antara tumbuhan yang berikut, manakah mempunyai cara pencaran yang sama
dengan tumbuhan d iatas?
A Teratai C Keembung
B Angsana D Kemuncup
5 Rajah 3 menunjukkan empat jenis buah.
R S T U
Biji benih bagi tumbuhan yang manakah dipencarkan melalui mekanisme letupan?
A R dan S C R dan T
B S dan T D R dan U
6 Rajah 4 menunjukkan satu jenis biji benih.
Rajah 4
(a) Nyatakan cara pencaran bagi biji benih yang ditunjukkan dalam Rajah 2.
Bulatkan jawapan yang betul.
Melalui air Melalui angin Melalui mekanisma Melalui haiwan atau

letupan manusia
(1 markah)
71
(b) Namakan satu contoh tumbuhan lain yang menyebarkan biji benihnya
seperti tumbuhan dalam Rajah 2.
________________________________
________________________________
(1 markah)
(c) Ramal apa yang berlaku jika biji benih tidak dipencarkan jauh dari
induknya.
________________________________________________________ (1 markah)
Jadual 1 menunjukkan jarak dua biji benih yang dipencarkan dari pokok-pokok induk.
Biji benih Jarak biji benih dipencarkan (meter)
U 60
V 1
Jadual 1
(d) Biji benih manakah dapat hidup subur?

Tandakan ( √ ) pada kotak di bawah.
U
(1 markah)
( e) Berikan alasan kamu.
(1 markah)
72
SAINS FIZIKAL: Tahun 5
Tajuk 5.0 Elektrik
5.1 Sumber Tenaga Elektrik

Standard Kandungan
Standard Pembelajaran 5.1.1 Menjelas dengan contoh sumber yang menghasilkan

tenaga elektrik
Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi.

KPS
Set Induksi
i. Murid dibahagikan kepada 6 kumpulan.

ii. Setiap kumpulan mendapat satu set gambar (jiqsaw puzzle) tentang elektrik (Lampiran
4)
iii. Murid menjalankan aktiviti ‘jigsaw puzzle’ berdasarkan gambar yang telah diberikan.
iv. Murid meneka apakah gambar tersebut selepas menyiapkan ‘jigsaw puzzle’.
v. Murid bersoal jawab dengan guru mengenai gambar yang mereka perolehi.

(a) Apakah perkaitan di antara ke semua gambar yg diberikan?
(Jangkaan jawapan murid: Elektrik)
(b) Pada pendapat kamu dari manakah sumber tenaga elektrik dihasilkan?
(c) Antara gambar berikut, yang manakah merupakan sumber tenaga elektrik?
Aktiviti 1
i. Murid ditunjukkan dengan gambar sumber tenaga elektrik dan
kegunaannya.(Lampiran 1 dan 2)
ii. Murid menghasilkan peta buih mengenai sumber tenaga elektrik dengan
menggunakan gambar yang disediakan.(Lampiran 3)
Pentaksiran:
Murid menghasilkan peta buih mengenai sumber tenaga elektrik secara individu.
Penutup:
73
LAMPIRAN 1
Sel kering Dinamo
Sel Suria Akumulator
Generator Janakuasa Elektrik
74
LAMPIRAN 2
75
LAMPIRAN 3
Gunting gambar yang disediakan dan lengkapkan peta buih sumber tenaga elektrik di bawah .
76
LAMPIRAN 4
77
78
79
80
81
82
SAINS FIZIKAL : Tahun 5
LATIHAN
1. Maklumat di bawah menunjukkan beberapa maklumat tentang sumber tenaga elektrik
X – Sumber tenaga yang membekalkan tenaga elektrik

kepada perindustrian dan kegunaan domestik
Y – Membekalkan tenaga elektrik kepada kenderaan bermotor
Z – Membekalkan tenaga elektrik daripada sumber alam sebagai
utama tenaga
Antara berikut, yang manakah mewakili W, X dan Y ?
X Y Z
A Janakuasa Akumulator Sel suria
hidroelektrik
B Akumulator Sel suria Janakuasa
hidroelektrik
C Janakuasa Akumulator Sel suria
hidroelektrik
D Sel suria Janakuasa Akumulator
Antara berikut, yang manakah mewakili P, Q dan R ?
hidroelektrik
2. Elektrik membekalkan tenaga, cahaya dan haba kepada kita. Arif menggunakan
banyak peralatan elektrik pada satu masa. Pada pendapat kamu apakah yang patut
Arif buat untuk menjimatkan penggunaan elektrik?
P Q R A Janakuasa hidroelektrik Akumulator Sel suria B Akumulator Sel suria
Janakuasa hidroelektrik C Janakuasa hidroelektrik Akumulator Sel suria D Sel
A Mesin membasuh pakaian dengan kuantiti yang maksima
suria Janakuasa hidroelektrik Akumulator
B Perlahankan nada suara televisyen sebelum ke luar rumah
C Sentiasa pasang kipas dan lampu ketika menggosok baju
D Pasang komputer dan radio sambil menggosok baju
3. RajahP 1– menunjukkan alat

Sumber tenaga yang
yang digunakan tenaga
membekalkan untuk mengangkat objek
elektrik kepada yang berat.
perindustrian
dan kegunaan domestik Q – Membekalkan tenaga elektrik kepada kenderaan
bermotor R – Membekalkan tenaga elektrik mesra alam daripada sumber
utama tenaga
Rajah 1
Apakah sumber tenaga yang diperlukan untuk menggerakkan jentera ini?
A Biojisim C Bahan api fosil
B Air D Pertoleum dan gas
83
4. Rajah 2 telah menunjukkan sebuah alat yang dapat menghasilkan sumber tenaga
elektrik.
Rajah 2
Apakah keupayaan tenaga yang dihasilkan oleh alat ini ?
A Membekalkan tenaga untuk menggerakkan turbin ke dalam laut
B Angin membekal tenaga bagi menngerakkan kapal layar dan bilah pada
kincir angin
C Menggerakkkan turbin untuk menjana letrik hidro
D Menghasilkan tenaga nuklear
5. Rajah 3 menunjukkan aktiviti Kempen Alam Sekitar telah diadakan di sebuah

perkampungan.
Selain daripada faedah kebersihan dan kitar semula apakah sumber tenaga yang dapat
diperolehi daripada sampah yang telah terkumpul
A Matahari C Biojisim
B Angin D Bahan api fosil
6. Tenaga elektrik boleh didapati melalui sumber berikut.
a) Padankan sumber elektrik dengan maklumat yang betul.
Sumber Maklumat
Akumulator Membekalkan tenaga elektrik

kepada mentol
Dinamo
Membekalkan tenaga elektrik
kepada kenderaan bermotor.
(1 markah)
84
b) Rajah 1 merupakan satu sumber tenaga elektrik yang digunakan di rumah.
Rajah 1
Apakah kegunaan X ?
____________________________________________________________________
(1 markah)
c) i)Rajah 2 menunjukkan beberapa jenis sumber tenaga yang dikelaskan

kepada kumpulan A dan B.
A B
Makanan air Petroleum arang batu

Ombak matahari Bateri bahan nuklear
Biojisim angin Gas asli
Rajah 2
Sumber tenaga yang manakah lebih sesuai digunakan untuk menjana tenaga
elektrik?
Sumber tenaga A Sumber tenaga B
ii) Berikan alasan.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
..……………………………………………………………………………………………………………………………………
(2 markah)
85
d) Restoran Nasi Ayam Mak Siti berhampiran dengan kawasan pelancongan. Beliau
membuat persediaan awal tentang keperluan bahan api yang diperlukan.
Minggu pertama 2 tong gas digunakan untuk memasak, Minggu kedua 3 tong
gas, minggu ketiga 4 tong gas dan minggu keempat hanya 1 tong gas.
i) Berdasarkan maklumat di atas, bina satu jadual.
(2 markah)
ii) Nyatakan :
1)Pembolehubah dimanipulasi :
_______________________________________________
2) Pembolehubah bergerak balas :
_______________________________________________
(1 markah)
ii) Nyatakan hubungan di antara dua pemboleh ubah.

_______________________________________________
( 1 markah)
86
Tajuk 5.0 Elektrik
5.2 Litar Bersiri dan Litar Selari

Standard Kandungan
5.2.1 Mengenal pasti susunan mentol secara bersiri dan

selari dalam litar elektrik lengkap
5.2.2 Melakar rajah litar bersiri dan litar selari menggunakan
simbol
5.2.3 Membanding dan membezakan kecerahan mentol
dalam litar bersiri dan litar selari.
5.2.4 Mengeksperimen untuk membezakan kecerahan
mentol dalam litar bersiri atau selari dengan
mengubah bilangan mentol.
5.2.5 Mengeksperimen untuk membezakan kecerahan
mentol dalam litar bersiri atau selari dengan
mengubah bilangan sel kering.
5.2.6 Menyatakan keadaan mentol apabila beberapa suis
ditutup atau dibuka dalam litar bersiri dan litar selari
dengan menjalankan aktiviti.
5.2.7 Menjelaskan pemerhatian tentang litar bersiri dan litar
selari melalui lakaran, TMK, penulisan atau lisan
secara kreatif.
Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi,

KPS Mengawal Pembolehubah.
Set Induksi
Aktiviti 1:
vi. Murid berbincang di dalam kumpulan mengenai ciri litar bersiri dan litar selari
berdasarkan maklumat yang diberikan. (Lampiran 1)
vii. Murid membentang hasil dapatan apa yang mereka faham tentang litar bersiri dan
litar selari mengikut kumpulan masing-masing.
viii. Murid ditunjukkan video litar bersiri dan litar selari.
Nota: Guru boleh menggunakan kata kunci “litar bersiri dan litar selari” untuk
carian video.
ix. Murid di minta melakar dan melabel rajah litar bagi litar selari dan bersiri.
x. Murid bersoal jawab dengan guru.

(d) Bagaimanakah susunan mentol bagi litar bersiri dan selari?
Pentaksiran:
Murid melakar dan melabel rajah litar bagi litar bersiri dan litar selari secara individu
(lembaran 1) dan pembentangan hasil kerja berkumpulan.
87
Penutup:
Aktiviti 2:

ii. Setiap kumpulan membina litar bersiri dan litar selari
iii. Setiap kumpulan membuat pemerhatian untuk membanding dan membezakan
kecerahan mentol dalam litar bersiri dan litar selari.
iv. Murid bersoal jawab dengan guru
Contoh soalan guru:

a) Mentol di dalam litar yang manakah yang lebih cerah?
v. Setiap kumpulan dikehendaki melihat kecerahan mentol apabila bilangan mentol

ditambah.
vi. Setiap kumpulan dikehendaki melihat kecerahan mentol apabila bilangan sel
kering ditambah.
vii. Perbincangan dijalankan secara aktiviti hot seat dengan bimbingan guru.
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lembaran kerja (lembaran kerja 2 dan 3) secara individu.
Penutup:
Aktiviti 3:
i. Murid menjalankan aktiviti untuk menyatakan keadaan mentol apabila beberapa

suis ditutup atau dibuka dalam litar bersiri dan litar selari.
Contoh soalan guru:

(a) Bagaimanakah keadaan mentol apabila suis ditutup dan dibuka dalam litar
bersiri?
(b) Bagaimanakah keadaan mentol apabila suis ditutup dan dibuka dalam litar
selari?
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lembaran kerja (lembaran kerja 4) secara individu.
Penutup:
88
LAMPIRAN 1 - Aktiviti 1
Litar Bersiri
Litar siri merupakan litar di mana mentol-mentol disambungkan bersebelahan antara satu
sama lain dalam satu baris, seperti yang ditunjukkan pada gambarajah di bawah.
suis
Bateri
Litar Selari
Litar selari merupakan litar di mana mentol-mentol disusun dalam dua atau lebih laluan dan
laluan-laluan ini adalah selari antara satu sama lain seperti yang ditunjukkan pada
gambarajah di bawah.
LEMBARAN 1
Rajah di bawah menunjukkan dua jenis litar.
89
Litar A Litar B
Lakar dan labelkan rajah litar bagi litar yang ditunjukkan dalam rajah di atas pada ruang di
bawah.
Litar A
Litar B
90
LEMBARAN KERJA 1
Rajah di bawah menunjukkan dua jenis litar. Namakan jenis litar tersebut dan banding-
bezakan kecerahan mentol bagi kedua-dua litar.
Litar A : Litar ______________________________
Kecerahan mentol: ______________
Litar B : Litar ______________________________
Kecerahan mentol: ______________
91
LEMBARAN KERJA 2
Rajah di bawah menunjukkan dua litar. Banding-bezakan kecerahan mentol bagi kedua-dua
litar.
Litar 1 Litar 2
Bilangan mentol : __________________ Bilangan mentol : __________________
Bilangan bateri : ___________________ Bilangan bateri : ___________________
Kecerahan mentol : _________________ Kecerahan mentol : _________________
a) Selain daripada bilangan mentol, nyatakan faktor lain yang boleh mempengaruhi
kecerahan mentol.
___________________________________________________________________
b) Berikan alasan anda.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
c) Ramalkan kecerahan mentol bagi litar di bawah.
92
LEMBARAN KERJA 3
a) Rajah di bawah menunjukkan dua litar. Banding-bezakan kecerahan mentol bagi kedua-
dua litar.
b) Berikan inferens kepada jawapan anda di atas.
______________________________________________________________________
__________________________________________________________
c) Perhatikan gambarajah litar di bawah. Tuliskan pemerhatian dan inferens anda.
Gambarajah Litar Pemerhatian Inferens
A B
A B
A B
d) Berdasarkan aktiviti di atas, kita boleh mengubah jumlah tenaga elektrik yang mengalir
di dalam sesuatu litar dengan mengubah:
i. ___________________________________
ii. ___________________________________
iii. ___________________________________
93
LEMBARAN KERJA 4
Tandakan (✔) bagi mentol yang menyala dan tanda (✖) bagi mentol yang tidak menyala di
dalam kotak yang disediakan.
1) 2)
3) 4)
5) 6)
94
Aktiviti Pengayaan 1
Dalam litar bersiri laluan arus elektrik melalui hanya pada satu laluan sahaja. Semua
komponen disambung di antara satu sama lain. Arus elektrik mengalir dari terminal positif
kepada terminal negatif bateri untuk menjadi satu litar lengkap.
a) Lakarkan anak panah untuk menunjukkan laluan arus elektrik yang bergerak di dalam litar
bersiri di bawah.
b) Jika salah satu mentol tidak berfungsi atau rosak, adakah mentol yang lain akan
menyala? Jelaskan.
______________________________________________________________________
__________________________________________________________
________________________________________________________________
Dalam litar selari, arus elektrik bergerak melalui lebih dari satu laluan. Arus elektrik boleh
melalui laluan yang berbeza semasa bergerak dari terminal positif ke terminal negatif bateri.
c) Lakarkan anak panah untuk menunjukkan laluan arus elektrik yang bergerak di dalam litar
selari di bawah.
d) Jika salah satu mentol tidak berfungsi atau rosak, adakah mentol yang lain akan
menyala? Jelaskan.
______________________________________________________________________
__________________________________________________________
________________________________________________________________
95
Perhatikan gambar rajah di bawah dengan teliti.
Litar A Litar B
a) Apakah perbezaan susunan mentol dalam Litar A dan Litar B?
______________________________________________________________
b) Berikan kelebihan menggunakan Litar B berbanding Litar A.
______________________________________________________________________
__________________________________________________________
________________________________________________________________
ELEKTRIK
Bina satu inferens tentang kecerahan mentol dalam litar bersiri dan selari dengan
melengkapkan “fallen phrase” di bawah.
T S N
N N N B
R N S R
N D N
R E
Jawapan :
LITAR SELARI MEMPUNYAI NYALAAN MENTOL YANG LEBIH CERAH BERBANDING SESIRI KERANA
TIDAK BERKONGSI ARUS ELEKTRIK
96
Nyatakan samada litar berikut, litar selari atau litar bersiri.
97
LATIHAN
1. Salina telah menjalankan satu eksperimen mengenai kecerahan mentol dalam litar
P,Q,R,S. Keputusan telah dicatatkan dalam Jadual 1
Litar Bilangan Mentol Kecerahan mentol
P 1 Lebih terang
Q 3 Malap
R 2 Terang
S 4 Lebih malap
Jadual 1
Pernyataan manakah mewakili keputusan dalam Jadual 1 ?
A Litar Q lebih terang berbanding S, tetapi lebih malap berbanding R

B Litar R terang daripada Q tetapi lebih malap daripada Litar P
C Litar P paling terang manakala litar Q paling malap
D Litar R kurang terang berbanding litar Q Litar
2. Rajah 2 menunjukkkan satu litar elektrik
Rajah 2
Jika suis X sahaja dihidupkan, mentol yang manakah akan menyala?
A P
B P dan Q
C P, Q dan R
D P,Q,R dan S
3. Elektrik membekalkan tenaga, cahaya dan haba kepada kita. Arif menggunakan
banyak peralatan elektrik pada satu masa. Pada pendapat kamu, apakah yang patut
beliau lakukan untuk menjimatkan penggunaan elektrik?
A Mesin membasuh pakaian dengan kuantiti yang maksima

B Perlahankan nada suara televisyen sebelum ke luar rumah
C Sentiasa pasang kipas dan lampu ketika menggosok baju
D Pasang komputer dan radio sambil menggosok baju.
98
4. Apakah komponen elektrik yang diperlukan untuk membina litar lengkap?
A Sel kering, suis , mentol,wayar penyambung

B Suis, wayar penyambung, sel kering
C Wayar penyambung, sel kering
D Sel kering, wayar penyambung,mentol
5. Rajah 3 menunjukkan komponen yang diperlukan untuk membina litar elektrik

lengkap.
Rajah 3
Nyatakan fungsi simbol di atas
A Membekalkan tenaga elaktrik
B menyambung dan memutuskan litar elektrik
C menghasilkan cahaya
D menghasilkan haba
6. Rajah 4 menunjukkan litar P, Q dan R
P Q R
Rajah 4
99
(a) Berdasarkan Rajah 4, carta palang yang manakah boleh menunjukkan hasil
keputusan penyiasatan.
Tandakan √ pada kotak di bawah.

Kecerahan mentol Kecerahan mentol
P Q R P Q R
( 1 markah)
(b) Anda diberikan komponen-komponen elektrik seperti berikut:
(i) 2 sel kering

(ii) 4 biji mentol
(iii) 2 suis
(iv) Wayar penyambung
Berdasarkan komponen elektrik di atas, bina satu litar selari.

Lakar dan labelkan litar tersebut.
(1 markah)
(c) Sarina menjalankan satu kajian tentang kecerahan mentol dalam dua litar yang
berbeza seperti yang terdapat dalam Rajah 5.
Nyatakan kecerahan mentol dalam litar X dan Y
100
X Y
Rajah 5
(i) Kecerahan Mentol: Kecerahan Mentol:
……………………………………………….. …………………………………………………..
(1 markah)
(ii) Nyatakan inferens bagi jawapan di 6(c)(i)
…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………..
(1 markah)
(d) Nyatakan pemboleh ubah:
i) Dimanipulasi:
………………………………………………………………
ii) Bergerak balas:
……………………………………………………………….
(1 markah)
(e) Ramalkan jika salah satu mentol pada litar X terbakar.
…………………………………………………………………………………………..
(1markah)
101
Tajuk Haba
6.1 Haba dan Suhu

Standard Kandungan
6.1.1 Menyatakan maksud haba dan suhu

. Standard Pembelajaran
6.1.2 Menyukat suhu dengan menggunakan alat dan
unit piawai dengan teknik yang betul
Set Induksi
i. Guru mengambil bacaan suhu badan murid secara rawak.
ii. Guru bersoal-jawab berkaitan bacaan suhu badan tersebut dan mengaitkan dengan
tajuk yang akan dipelajari.
Aktiviti 1 :
iv. Murid berbincang dengan guru berkaitan teknik menyukat suhu yang betul
menggunakan termometer.
v. Murid secara berpasangan menjalankan aktiviti menyukat suhu menggunakan
termometer dengan teknik yang betul. (bimbingan guru)
vi. Murid merekod pemerhatian dalam lembaran aktiviti.(lampiran 1)
vii. Murid diminta membentangkan hasil pemerhatian.
viii. Murid bersoal jawab dengan guru

(e) Apakah maksud suhu?
(f) Apakah alat yang digunakan untuk menyukat suhu?
(g) Apakah unit piawai bagi suhu?
(h) Apakah yang menyebabkan bacaan suhu meningkat/ menurun daripada
bacaan awal?
Aktiviti 2
Pentaksiran:
Murid menyukat suhu dengan teknik yang betul menggunakan termometer.

Murid melengkapkan lampiran 2 dan 3.
Penutup:
102
LAMPIRAN 1
Arahan:
1. Murid memasukkan termometer dalam bikar A.
2. Selepas 5 minit, murid mengambil bacaan suhu.
3. Murid merekod bacaan dalam jadual 1
4. Ulang langkah 1 hingga 3 untuk bikar B
termometer
Air suam Air berais
Bikar A Bikar B
Jadual 1
Bikar Suhu ° C
A
B
103
LAMPIRAN 2.
Bahagian A
Jawab semua soalan di bawah.
1. Haba ialah _____________________________________________________.
2. Suhu ialah ______________________________________________________________
3. Suhu diukur menggunakan _____________________________________________.
4. Unit piawai bagi suhu ialah _____________________________________________.
5. Tandakan ( √ ) pada aras mata yang betul semasa mengambil bacaan pada termometer.
104
Bahagian B
Nyatakan bacaan suhu termometer di bawah.
105
LATIHAN
1. Apakah yang dimaksudkan dengan suhu?

A Unit bagi ukuran haba
B Kuantiti haba dalam satu bahan
C Kandungan haba dalam sesuatu bahan
D Ukuran darjah kepanasan sesuatu bahan
2. Jadual 1 menunjukkan suhu bagi empat gelas air.

Gelas P Q R S
Suhu (°C) 75 30 15 90
Jadual 1
Pilih urutan yang betul bermula dengan air yang paling sejuk kepada yang paling
panas.
A P, R, Q, S
B S, P, Q, R
C R, Q, P, S
D Q, R, S, P
3. Maklumat berikut merupakan langkah-langkah menyukat suhu air.
S Letakkan termometer di dalam air

T Pegang batang termometer secara tegak
U Laraskan kedudukan mata pada meniskus
merkuri dan baca bacaan suhu
V Tunggu sehingga aras merkuri berhenti
bergerak
Susun langkah-langkah tersebut dengan urutan yang betul.

A S, T, U, V
B T, S, U, V
C T, S, V, U
D S, T, V, U
106
4. Jadual 2 menunjukkan perubahan suhu air setiap 3 minit selama 12 minit.

Masa (minit) Suhu (°C)
3 40
6 45
9 65
12 75
Jadual 2
Antara pernyataan berikut, yang manakah benar tentang perubahan suhu air?
A Air menjadi sejuk
B Air menerima haba
C Suhu air berkurang
D Air kehilangan haba
5. Maklumat berikut menunjukkan suhu air bagi empat biji botol P, Q, R dan S.
Suhu P lebih tinggi daripada Q tetapi lebih rendah daripada S.

Suhu R lebih tinggi daripada S
Antara carta palang berikut, yang manakah mewakili maklumat di atas?
107
6. Rajah 1 menunjukkan secawan kopi yang disediakan untuk ayah.
Rajah 1
Apakah yang perlu dilakukan supaya haba dapat dibebaskan dengan lebih cepat?
A Menutup cawan itu dengan piring
B Merendam sudu besi di dalam air lopi itu
C Meletakkan ketulan ais di dalam air kopi itu
D Meletakkan air kopi itu di atas meja di ruang tamu
7. Rajah 2 menunjukkan bola ping pong yang kemik akibat dipijak oleh Harith secara
tidak sengaja. Dia cuba untuk mengembalikan bola ping pong ke bentuk asal tetapi
tidak berjaya.
Rajah 2
Apakah cara terbaik untuk membantu Harith?
A Gosokkan bola itu pada kain kapas
B Letakkan bola itu di dalam air berais
C Letakkan bola itu di dalam air panas
D Tebuk lubang pada bola itu dan tiupkan udara ke dalamnya
8. Rajah 3 menunjukkan satu eksperimen.
Rajah 3
Apakah cara terbaik yang boleh dilakukan untuk bebola besi melepasi gelang?
A Panaskan gelang
B Panaskan bebola besi
C Ketuk bebola besi dengan kuat
D Rendam bebola besi dalam bekas yang berisi air
108
9. Mimi diminta oleh ibunya untuk membeli ketulan ais di kedai runcit pada waktu tengah
hari. Apakah yang perlu dilakukan oleh Mimi untuk mengelakkan ketulan aisnya cair
dengan cepat?
A Membungkus ketulan ais dengan kain

B Membungkus ketulan ais dengan plastik
C Membungkus ketulan ais dengan surat khabar lama
D Membungkus ketulan ais dengan kertas pembalut hadiah
10. Ali menyukat suhu air teh panas yang dibiarkan di atas meja setiap 5 minit selama
setengah jam. Dia mendapati bacaan suhu air teh tidak berubah bermula minit ke 20
hingga ke 30.
Antara berikut, yang manakah menerangkan situasi ini?
A Air teh telah menerima haba
B Air teh telah mencapai takat didih
C Air teh telah mencapai suhu bilik
D Air teh telah kehilangan haba
11. Keputusan di bawah direkodkan oleh Fatimah dalam penyiasatan tentang perubahan
suhu air semasa air dipanaskan.
Masa 0 minit, suhu air 28°C
Masa 6 minit suhu air 88°C
a) Apakah tujuan penyiasatan ini?
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
(1 Markah)
b) Apakah corak perubahan bagi suhu air?
………………………………………………………………………………………
(1 Markah)
109
c) Ramalkan suhu air pada minit ke-8 jika penyiasatan ini diteruskan.
………………………………………………………………………………………………
(1 Markah)
d) Nyatakan inferens bagi jawapan di 10(c).
………………………………………………………………………………………
(1 Markah)
e) Berdasarkan pemerhatian yang direkodkan oleh Fatimah, bina satu jadual tentang
perubahan suhu air semasa air dipanaskan.
(2 Markah)
110
SAINS BAHAN : Tahun 5
Tajuk Pengaratan
7.1 Pengaratan Bahan

Standard Kandungan
7.1.1 Menyatakan ciri objek yang berkarat

.
7.1.2 Mengitlak bahawa objek yang diperbuat
daripada besi boleh berkarat.
7.1.3 Mengeksperimen untuk menentukan faktor yang

menyebabkan pengaratan.
Set Induksi
Aktiviti 1:
(Aktiviti dijalankan di luar bilik darjah)

ii. Setiap kumpulan diberikan kad tugasan. (Lampiran 1)
iii. Murid melengkapkan peta ithink (peta buih) ciri-ciri objek berkarat. (Lampiran 2)
iv. Hasil dapatan dibentangkan melalui aktiviti Gallery Walk.
Contoh soalan guru:

(i) Bagaimana kamu mengenal pasti objek yang berkarat?
(j) Apakah bahan yang digunakan untuk membuat objek tersebut?
v. Murid mengitlak bahawa objek yang berkarat diperbuat daripada besi.

vi. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu. (Lembaran 1)
Pentaksiran:
Murid melengkapkan Lembaran 1.
Penutup:

Murid menyanyikan lagu pengaratan berpandukan tayangan video.
Nota: Guru boleh menggunakan kata kunci “Lagu Pengaratan” untuk carian video.
Aktiviti 2:

ii. Setiap kumpulan dibekalkan alat dan bahan untuk menjalankan eksperimen bagi
menentukan faktor yang menyebabkan pengaratan. (Lampiran 3)
iii. Murid merekodkan pemerhatian selepas satu minggu.
111
iv. Setiap kumpulan dikehendaki menghasilkan persembahan slaid multimedia untuk

membentangkan keputusan eksperimen.
v. Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu. (Lembaran 2)
Pentaksiran:
Murid melengkapkan Lembaran 2.
Penutup:
Murid membuat kesimpulan faktor yang menyebabkan pengaratan.
112
LAMPIRAN 1
Kad Tugasan
Arahan: Senaraikan objek berkarat dan tidak berkarat yang terdapat di sekitar kawasan
sekolah
Lokasi penyiasatan: ________________________
Objek Keadaan Objek Berkarat atau

Warna Permukaan tidak berkarat
(kasar/licin)
113
LAMPIRAN 2
114
LEMBARAN KERJA 1
Bahagian A
ARAHAN: Isi tempat kosong.
1. Objek yang berkarat diperbuat daripada _____________________________.

2. Objek yang tidak berkarat dibuat daripada ___________________ atau
________________.
3. Ciri-ciri objek berkarat ialah ________________________,
________________________ dan _____________________________.
4. Makanan dalam tin yang kemek tidak harus dimakan. Mengapa?
_______________________________________________________________________
____________________________________________________________
Bahagian B
Arahan: Berdasarkan rajah di bawah, kelaskan objek-objek berikut.
115
LAMPIRAN 3
Faktor Pengaratan
Alat dan Bahan:

Air, sabun, minyak masak, kalsium klorida kontang / gel silica, pinggan plastik,
marker pen, paku / jarum, bulu keluli, cawan plastik dan balang kaca.
Langkah:
Sediakan 3 set radas seperti dalam jadual berikut.
Balang kaca
Bulu keluli
Cawan plastik
Air (Set A dan Set B) /

Kalsium klorida kontang
(Set C)
Pinggan plastik
Gambar 1 Gambar 2
Set A Set B Set C
1. Basuh bulu keluli 1. Celup bulu keluli ke 1. Basuh bulu keluli

menggunakan air dan dalam minyak masak. menggunakan air dan
sabun. 2. Tuang air ke dalam sabun.
2. Tuang air ke dalam pinggan. (200-250ml) 2. Letakkan kalsium klorida
pinggan. (200-250ml) 3. Tebuk lubang pada kontang / gel silika ke
3. Tebuk lubang pada cawan plastik seperti dalam pinggan.
cawan plastik seperti dalam Gambar 1. 3. Tebuk lubang pada
dalam Gambar 1. 4. Susun alat dan bahan cawan plastik seperti
4. Susun alat dan bahan seperti dalam Gambar 2. dalam Gambar 1.
seperti dalam Gambar 2. 4. Susun alat dan bahan
seperti dalam Gambar 2.
116
LEMBARAN KERJA 2
ARAHAN: Jawab semua soalan.
1. Berdasarkan pemerhatian, bulu keluli pada set manakah yang berkarat?
_______________________________________________________________
2. Nyatakan inferens berdasarkan jawapan di atas.
_______________________________________________________________
3. Berdasarkan eksperimen, nyatakan pemboleh ubah yang terlibat:
i. Dimanipulasi : ____________________________________________
ii. Bergerak balas: ____________________________________________
iii. Dimalarkan : ____________________________________________
4. Apakah fungsi kalsium klorida kontang yang digunakan dalam Set C?
_______________________________________________________________
5. Apakah faktor yang menyebabkan pengaratan berlaku?
i. __________________________________________________________
ii. __________________________________________________________
6. Cadangkan satu cara untuk mengelakkan pengaratan berlaku dalam kehidupan

seharian.
_______________________________________________________________
117
LATIHAN
Soalan Objektif
1. Rajah 1 menunjukkan susunan radas bagi satu penyiasatan tentang pengaratan
Rajah 1
Nyatakan keadaan paku di dalam tabung uji A dan tabung uji B selepas 2 minggu
Tabung Uji A Tabung Uji B

A. Berkarat Tidak berkarat
B. Tidak berkarat Berkarat
C. Berkarat Berkarat
D. Tidak berkarat Tidak berkarat
2. Rajah 2 menunjukkan keadaan pintu pagar yang sukar untuk dibuka serta ditutup.
Engsel
Rajah 2
Antara berikut, yang manakah cara terbaik untuk mengatasi masalah ini?
A. Menyapu gris pada engsel

B. Mengecat engsel
C. Mencuci engsel dengan sabun dan air
D. Menggosok engsel dengan kertas pasir
118
3. Rajah 3 menunjukkan keadaan rantai sebuah basikal yang diletakkan di halaman

rumah. Selepas sebulan, rantai basikal tersebut tidak dapat berfungsi dengan baik.
Terdapat selaput perang kemerah-merahan pada rantai basikal tersebut.
Rajah 3
Apakah faktor yang menyebabkan keadaan di atas berlaku?

A. Air dan udara
B. Udara dan minyak
C. Air dan minyak
D. Minyak dan udara
4. Antara berikut, yang manakah kepentingan mencegah pengaratan

P Selamat digunakan R Meningkatkan kos
Q Menjimatkan kos S Tahan lama
A. P, Q dan R
B. P, Q dan S
C. Q, R dan S
D. P, R dan S
5. Rajah 4 menunjukkan pagar sebuah rumah di tepi pantai
Rajah 4
Antara berikut, yang manakah mempercepatkan proses pengaratan berlaku terhadap
pagar tersebut?
A. Tiupan angin
B. Debu pasir
C. Suhu persekitaran
D. Struktur pagar
119
Soalan Struktur
1. Jadual 1 menunjukkan pemerhatian ke atas keadaan empat objek yang diperbuat

daripada jenis bahan yang berbeza.
Pemerhatian:
Objek Minggu 1 Minggu 2 Minggu 3 Minggu 4
Paku Tidak berkarat Tidak berkarat Berkarat Berkarat

Penyedut Tidak berkarat Tidak berkarat Tidak berkarat Tidak berkarat
minuman
Pensel Tidak berkarat Tidak berkarat Tidak berkarat Tidak berkarat
Klip kertas Tidak berkarat Tidak berkarat Berkarat Berkarat
Jadual 1
a) Berdasarkan Jadual 1, nyatakan:

i. Objek yang berkarat
…………………………………………………………………………………………………..
(1 markah)
ii. Objek yang tidak berkarat:
…………………………………………………………………………………………………..
(1 markah)
b) Mengapakah objek yang dinyatakan di 1 (a) (i) berkarat?
…………………………………………………………………………………………………..
(1 markah)
c) Apakah kesimpulan daripada penyiasatan ini?
Objek yang diperbuat daripada ___________________ akan _____________
(1 markah)
2. Senaraikan faktor-faktor yang menyebabkan pengaratan

a. ………………………………………………………………………………..
b. ………………………………………………………………………………..
(2 markah)
120
3. Nyatakan empat cara yang sesuai untuk mencegah pengaratan

a. …………………………………………………………………………………
b. …………………………………………………………………………………
c. …………………………………………………………………………………
d. …………………………………………………………………………………
(4 markah)
4. Senaraikan tiga faedah mencegah objek daripada berkarat

a. …………………………………………………………………………………
b. ………………………………………………………………………………...
c. …………………………………………………………………………………
(3 markah)
5. Rajah 1 di bawah menunjukkan satu penyiasatan dijalankan bagi menguji pengaratan

paku yang diletakkan di dalam dua tabung uji yang berbeza. Jisim setiap paku sebelum
ujikaji dijalankan ialah 10 g. Kesemua tabung uji tersebut diletakkan di dalam bilik sains
selama empat minggu.
Paku
Paku
besi
besi
Kalsium
klorida Air
kontang paip
Rajah 1
Keputusan penyiasatan di atas direkodkan seperti Jadual 2
Tabung uji L M N
Jisim paku selepas
10 12 15
4 minggu (g)
Jadual 2
a. Apakah definisi secara operasi pengaratan.
……………………………………………………………………………………………….
(1 markah)
121
b. Nyatakan dua maklumat yang dikumpulkan dalam penyiasatan ini.
……………………………………………………………………………………………
(1 markah)
c. Ramalkan keadaan paku dalam tabung uji M sekiranya paku tersebut dicat
…………………………………………………………………………………………….
(1 markah)
d. Nyatakan inferens kamu berdasarkan jawapan di 5 (c)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
(1 markah)
122
Tajuk Jirim
8.2 Perubahan keadaan Jirim bagi Air

Standard Kandungan
Standard Pembelajaran 8.2.1 Memerihalkan perubahan keadaan jirim bagi air

dengan menjalankan aktiviti.
.
8.2.2 Menjelaskan dengan contoh perubahan keadaan
jirim berlaku apabila jirim menerima atau kehilangan
haba dengan menjalankan aktiviti.
KPS Memerhati, Membuat inferens, Berkomunikasi,

Mengeksperimen
Set Induksi
i. Murid bersoal jawab dengan guru?
Contoh soalan guru:

(a) Apakah keadaan jirim bagi ais?
(b) Apakah keadaan jirim bagi air?
(c) Apakah keadaan jirim bagi wap air?
ii. Murid mengaitkan perbincangan tersebut dengan tajuk dan objektif pdpc.
Aktiviti 1:
i. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan.

ii. Setiap kumpulan menjalankan aktiviti 1 secara serentak. (Lampiran 1)
iii. Bagi aktiviti 2,3, 4 dan 5 dijalankan secara stesen mengikut giliran. (lampiran 2 hingga
5. Kad tugasan diletakkan di setiap stesen)
iv. Setiap kumpulan merekod pemerhatian dalam lampiran aktiviti.(lampiran 6 )
v. Setiap kumpulan mempamerkan hasil dapatan yang telah disemak.
vi. Murid menjalankan aktiviti Gallery walk.
123
LAMPIRAN 1
(Stesen 1)
Tujuan: Memerihalkan bahawa air berubah bentuk pada sebarang suhu.

Alat /Radas : piring petri, air , penitis
Arahan:
1. Titiskan air di atas piring.
2. Letakan piring di bawah cahaya matahari.
3. Catatkan pemerhatian selepas 5 minit.
.
Soalan perbincangan:
1. Apakah yang berlaku kepada air yang terdedah di bawah cahaya matahari?
___________________________________________________________________
2. Nyatakan perubahan keadaan bahan yang berlaku.
Air ………………...
( ) Terdedah ( _________ )
pada cahaya
matahari
124
LAMPIRAN 2
( Stesen 2 )
Tujuan: Memerihalkan bahawa ais berubah bentuk apabila dipanaskan.

Alat /Radas : ais, piring
Arahan:
1. Letakan ais di atas piring.
2. Gosokan tapak tangan kamu dan pegang piring berisi ais.
2. Selepas 3 minit, catatkan keadaan ais.
1. Apakah yang berlaku kepada ais?
___________________________________________________________________
Ais ………………...
( pepejal ) dipanaskan ( _________ )
125
LAMPIRAN 3
( Stesen 3 )
Tujuan: Memerihalkan bahawa air berubah bentuk apabila dipanaskan.

Alat /Radas : bikar 250 ml, penunu Bunsen, tunku kaki tiga, kasa dawai, air
Arahan:
1. Sediakan radas seperti dalam rajah 1.
2. Masukkan 150 ml air kedalam bikar
3. Panaskan air sehingga mendidih.
4. Catatkan pemerhatian.
Rajah 1
1. Apakah yang berlaku kepada air yang dididihkan?
___________________________________________________________________
Air ………………...
( ) dididihkan ( _________ )
126
LAMPIRAN 4
( Stesen 4 )
Tujuan: Memerihalkan bahawa air berubah bentuk apabila disejukkan.

Alat /Radas : susu kotak, plastik ais krim , ais, garam , botol plastik
Arahan:
1. Tuangkan sedikit susu kotak ke dalam plastik ais krim dan ikat hujung plastik
tersebut.
2. Masukan plastik tersebut ke dalam botol plastik yang berisi ais dan garam.
3. Tutup botol plastik dan goncang hingga susu dalam plastik beku.
4. Catatkan pemerhatian.
1. Apakah yang berlaku kepada susu yang disejukan?
___________________________________________________________________
susu ………………...
( ) disejukkan ( _________ )
127
LAMPIRAN 5
( Stesen 5 )
Tujuan: Memerihalkan bahawa gas berubah bentuk apabila disejukkan.

Alat /Radas : 2 gelas kaca, air panas
Arahan:
1. Sediakan radas seperti dalam rajah 3. Labelkan gelas A dan B.
2. Tuangkan air panas ke dalam gelas kaca A.
3. Telangkupkan gelas kaca B di atas gelas A.

4. Biarkan selama 3 minit.
5. Catatkan pemerhatian .
gelas B
gelas A
Rajah 3
1. Apakah yang dapat diperhatikan dalam gelas A?
_____________________________________________________________
Wap air ………………...

( ) disejukkan ( _________ )
128
LAMPIRAN 6
Jadual Pemerhatian
Stesen 1
1. Apakah yang berlaku kepada air yang terdedah di bawah cahaya matahari?
___________________________________________________________________
Air ………………...
( ) Terdedah ( _________ )
pada cahaya
matahari
Stesen 2
1. Apakah yang berlaku kepada ais?
___________________________________________________________________
Ais ………………...
dipanaskan ( _________ )
( pepejal )
Stesen 3
1. Apakah yang berlaku kepada air yang dididihkan?
___________________________________________________________________
Air ………………...
( ) dididihkan
129 ( _________ )
Stesen 4
1. Apakah yang berlaku kepada susu yang disejukan?
___________________________________________________________________
susu ………………...
( ) disejukkan ( _________ )
Stesen 5
1. Apakah yang dapat diperhatikan dalam gelas A?
_____________________________________________________________
Wap air ………………...

( ) disejukkan ( _________ )
Aktiviti 2
i. Murid bersoal jawab dengan guru tentang proses perubahan keadaan jirim dari segi
menerima atau kehilangan haba berdasarkan aktiviti yang dijalankan.
Contoh soalan guru:

(a) Apakah yang berlaku apabila air dipanaskan? Mengapa ?
(b) Apakah yang berlaku apabila air disejukkan? Mengapa?
ii. Murid dipilih secara rawak untuk melengkapkan gambarajah grafik di papan putih.
(lampiran 7)
iii. Murid berbincang tentang jawapan yang diberikan oleh rakan.
Pentaksiran:
Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lembaran 1)

Penutup:
130
LAMPIRAN 7
Lengkapkan jadual di bawah.
Kehilangan haba/
Perubahan Bahan Proses Menerima haba
pepejal dipanaskan cecair
cecair dipanaskan gas
cecair pepejal
disejukkan
gas disejukkan cecair
cecair gas
Sebarang suhu
131
LEMBARAN KERJA 1
A.Rajah di bawah menunjukan perubahan keadaan bahan. Nyatakan proses yang

terlibat.
Proses X
ais air
Proses Y
Proses X : _____________________________
Proses Y : _____________________________
Proses Z : _________________________________
Proses P
Proses Q
Proses P : _____________________________________
Proses Q : _____________________________________
132
B. Rajah di bawah menunjukan 3 tuala yang sama ketebalan dijemur di bawah cahaya
matahari. bilangan lipatan setiap tuala adalah berbeza. Masa tuala kering di rekodkan.
tuala bilangan lipatan masa tuala kering (minit)

P 4 40 minit
Q 2 20 minit
R 1 10 minit
a. Apakah yang dapat diperhatikan dalam aktiviti di atas ?

___________________________________________________________
___________________________________________________________
b. Apakah tujuan aktiviti ini?

___________________________________________________________
___________________________________________________________
c. Nyatakan perubahan keadaan jirim yang berlaku dalam aktiviti ini?

___________________________________________________________
d. Apakah proses yang terlibat ?

___________________________________________________________
e. Ramalkan masa tuala R kering jika tuala R digantung di bawah kipas yang berpusing
pada waktu malam?
_________________________________________________________________________
133
LATIHAN
1. Antara berikut, yang manakah wujud dalam keadaan cecair?

A. Buku C. Oksigen
B. Helium D. Jus oren
2. Apakah sifat sepunya bagi pepejal dan cecair?

A. Memenuhi ruang.
B. Boleh dimampatkan
C. Mempunyai bentuk yang tetap.
D. Mempunyai isipadu yang tetap.
3. Rajah 1 di bawah menunjukkan pengelasan keadaan jirim.
Rajah 1
Antara berikut, yang manakah mewakili M, N dan P?
M N P
A Sirap Gris Nitrogen
B Kapur Dakwat Wap air
C Meja Alkohol Ais
D Bola Wap air Petroleum
4. Manakah antara berikut menunjukkan padanan yang betul?

Pepejal Cecair
A Minyak wangi Bola
B Pemadam Garam
Sabun Jus limau
C
Oksigen Pembaris
D
134
5. Rajah 2 menunjukkan penyiasatan tentang sifat gas.
Rajah 2
Antara berikut, yang manakah benar?
A. Mempunyai bentuk yang tetap.
B. Mempunyai isipadu tetap.
C. Memenuhi ruang.
D. Mempunyai jisim
6. Antara situasi berikut, yang manakah melibatkan perubahan keadaan jirim seperti
maklumat di bawah.
Pepejal → Cecair
A. Ketulan ais melebur

B. Titisan air terbentuk di luar gelas
C. Wap air terbentuk apabila air mula mendidih
D. Pakaian basah menjadi kering selepas dijemur
7. Rajah 3 menunjukkan air yang dipanaskan sehingga mendidih.
Rajah 3
Nyatakan proses perubahan keadaan jirim di atas?
A Kondensasi C Pendidihan
B Pembekuan D Penyejatan
135
8. Rajah 4 menunjukkan proses pembentukan awan dan hujan.
Rajah 4
Apakah yang berlaku di A?
A. Wap air tersejat membentuk awan.
B. Air di Bumi tersejat menjadi wap air.
C. Awan terkondensasi membentuk hujan.
D. Wap air terkondensasi membentuk awan.
9. Apakah dua proses perubahan keadaan jirim yang terlibat dalam pembentukan awan
dan hujan?
A. Kondensasi dan pembekuan
B. Penyejatan dan kondensasi
C. Pembekuan dan peleburan
D. Peleburan dan penyejatan
10. Amir menjalankan satu penyiasatan mengenai pemanasan air seperti dalam Rajah 5.
Rajah 5
Jadual 1 menunjukkan hasil penyiasatan terhadap isipadu air yang tinggal selepas
dipanaskan selama 10 minit. Isipadu awal air ialah 200ml.
Masa pemanasan (minit) Isipadu air yang tinggal (ml)
0 200
2 180
4 160
6 140
8 120
10 100
Jadual 1
136
a) Nyatakan perubahan keadaan jirim yang berlaku.
………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
b) Apakah proses perubahan keadaan jirim?
………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
c) Berdasarkan jawapan di 10 (b), berikan alasan kamu.
………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
d) Ramalkan isipadu air yang tinggal pada minit ke-12 jika pemanasan diteruskan.
………………………………………………………………………………………….
[1 markah]
e) Berdasarkan maklumat dalam Jadual 1, yang manakah menunjukkan susunan

zarah bagi proses perubahan keadaan jirim.
Tandakan (  ) pada kotak yang betul.
[1 markah]
137
BUMI DAN ANGKASA : Tahun 5
Tajuk Fasa Bulan dan Buruj
9.1 Fasa Bulan

Standard Kandungan
9.1.3 Menggunakan perhubungan ruang dan masa

untuk menggambarkan fasa Bulan dalam satu
edaran lengkap mengikut takwim Qamari
9.1.4 Menjelaskan pemerhatian tentang fasa bulan

melalui lakaran,TMK,penulisan atau lisan
secara kreatif.
KPS Memerhati, Membuat inferens, Meramal, mendefinisi,ruang

dan masa,Berkomunikasi
Set Induksi
1. Mengikut kreativiti guru.
Aktiviti 1:
iii. Beberapa orang murid diminta melakar bentuk bulan yang pernah diperhatikan pada
waktu malam pada papan putih.
iv. Murid menonton video tentang fasa-fasa bulan.
https://www.youtube.com/watch?v=FoIhAOr5wfM
v. Murid menyatakan pemerhatian berdasarkan paparan tersebut.

vi. Murid bersoal jawab dengan guru

(k) Apakah yang dapat kamu perhatikan dari paparan tersebut?
(l) Adakah Bulan berubah semasa mengelilingi Bumi?
(m) Apakah kesan perubahan ini?
(n) Namakan fasa-fasa Bulan dan ciri-ciri nya?
vii. Murid mengaitkan pemerhatian tersebut dengan tajuk dan objektif pdpc.
viii. Murid mengetahui dan mempelajari bahawa Takwin yang digunakan berdasarkan
fasa-fasa Bulan dikenali sebagai Takwim Qamari.(lampiran 1)
Aktiviti 2 :
i. Murid mengukuhkan pemahaman menerusi aktiviti Roda Fasa Bulan.

https://www.youtube.com/watch?v=89_7FBkOuWc
ii. Murid secara berpasangan diberi template fasa-fasa Bulan. (lampiran 2)
iii. Murid diminta untuk memotong gambar-gambar fasa bulan dan menampal pada ruang
yang disediakan.
iv. Murid mempamerkan Roda Fasa Bulan kumpulan masing-masing.
138
Aktiviti 3
iv. Murid secara berkumpulan menjalankan aktiviti Moonphase Flip Book.(lampiran 3)
https://www.youtube.com/watch?v=5QzmHOjrajk
v. Murid mengetahui dan mempelajari fasa bulan dalam satu edaran lengkap mengikut
takwin qamari.
vi. Murid memaparkan moonphase flip book masing-masing dengan cara flip buku
menggunakan ibu jari untuk menunjukkan fasa-fasa bulan .
Aktiviti 4
Pentaksiran:
Murid menghasilkan roda fasa-fasa bulan
Penutup:
Murid diminta menyanyikan lagu fasa-fasa Bulan berpandukan video.(lampiran 5)

https://www.youtube.com/watch?time_continue=33&v=lgiKURlKUbk
139
LAMPIRAN 1
Bahan Bantu Guru
Cermin (Bulan)
Rajah 1
140
LAMPIRAN 2
Arahan:
1. Murid menyusun bentuk-bentuk fasa bulan dengan urutan yang betul pada
template roda.
2. Murid menamakan fasa-fasa bulan.
3. Bahan- bahan:
-gunting
-gam
-kad roda fasa bulan (A)
-Kad roda bahagian atas (B)
-kad fasa-fasa bulan (C)
-butang tekan
-batang ais-krim
141
142
Bulan sabit Bulan purnama Bulan separa Bulan hampir

purnama
Bulan sabit Bulan purnama Bulan separa Bulan hamper
purnama
143
LAMPIRAN 3
Arahan:
1. Murid menulis nama fasa-fasa bulan pada kad dengan betul.
2. Potong kotak nombor.
3. Susun kad mengikut urutan menaik.
4. Cantumkan menjadi buku.
144
145
LAMPIRAN 4
Arahan:
1. Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul.
146
147
LAMPIRAN 5
148
LEMBARAN KERJA 1
Arahan:
1. Murid membuat catatan tentang Bulan dalam bentuk pengurusan grafik.
Bulan
Tidak mengeluarkan ________ Pergerakan Bulan

tetapi _________ cahaya
Matahari.
Bulan beredar Bulan berputar
• Mengelilingi _______. • Di atas paksinya.

• Selama ________ hari. • Selama _______ hari.
• Barat ke ________. • Dari _______ ke _____.
• Tempoh edaran dan

putaran Bumi yang sama.
149
LEMBARAN KERJA 2
Arahan:
1. Jawab semua soalan berikut.
1. Nyatakan dua cara bagaimana Bulan bergerak?
a. ________________________________
b. ________________________________
2. Apakah arah kedua-dua pergerakan yang dinyatakan di (1)?
______________________
3. Apakah tempoh masa yang diambil oleh Bulan untuk membuat satu
putaran lengkap pada paksinya.
______________________
4. Mengapakah kita hanya melihat permukaan Bulan yang sama?
_________________________________________________.
150
LATIHAN
1. Berikut adalah serangkap puisi tentang Bulan.
Indah cahaya Bulan Purnama,

Tanda keindahan ciptaan Tuhan,
Namun tidak bersinar setiap masa,
Kerana cahayanya hanyalah pantulan.
Antara berikut yang manakah benar tentang Bulan?

A. Bulan bercahaya sangat indah
B. Bulan bercahaya sepanjang masa
C. Bulan membiaskan cahaya Matahari
D. Bulan memantulkan cahaya Matahari
2. Sekumpulan murid membuat penyiasatan tentang Bulan. Berdasarkan pemerhatian,

didapati permukaan Bulan yang sama sahaja dapat dilihat dari Bumi.
Mengapakah kejadian ini berlaku?
A. Bulan berputar pada paksinya

B. Arah edaran dan putaran Bulan adalah berbeza
C. Permukaan Bulan adalah gelap sepanjang masa
D. Tempoh edaran dan putaran Bulan adalah sama
3. Pernyataan berikut adalah tentang fasa-fasa Bulan.
Pada hari Rabu, bentuk Bulan seperti satu bulatan terang.

Seminggu sebelumnya, bentuknya separuh bulatan.
Antara berikut, yang manakah menunjukkan fasa Bulan yang betul selepas
seminggu?
A B C D
151
4. Jadual 1 menunjukkan bentuk Bulan yang kelihatan semasa fasa Bulan.

Fasa Bulan Nama Fasa
W Bulan Separa
X Bulan Hampir Purnama
Y Bulan Purnama
Z Bulan Sabit
Jadual 1
Antara yang berikut, carta palang yang manakah mewakili kecerahan fasa Bulan itu?
A C
5. Bulan bukan sahaja boleh dilihat dari Bumi pada waktu malam. Bulan juga boleh dilihat
awal pagi dan juga lewat petang.
Mengapakah kejadian ini berlaku?
A. Bulan memantulkan cahaya Matahari
B. Bayang-bayang Bulan dilindungi oleh Bumi
C. Bulan berputar pada paksinya dari Barat ke Timur
D. Bulan terbit dan terbenam pada masa yang berbeza mengikut fasa Bulan.
6. Rajah 2 menunjukkan carta palang tentang saiz fasa Bulan yang dapat dilihat dari
Bumi pada hari pertama hingga hari ke-15 mengikut Takwim Qamari.
Rajah 2
152
a) Berdasarkan carta palang di atas, nyatakan :

i. pemboleh ubah dimanipulasi
........................................................................
(1 markah)
ii. pemboleh ubah bergerak balas
.......................................................................
(1 markah)
b) Apakah corak perubahan saiz fasa Bulan apabila hari bertambah?
............................................................................................................................
(1 markah)
c) Rajah 3 menunjukkan peredaran Bulan mengelilingi Bumi.
i. Lorekkan bahagian permukaan Bumi dan Bulan yang tidak mendapat cahaya
Matahari.
ii. Lukis arah peredaran Bulan mengelilingi Bumi.
Bulan
Bumi
Matahari
Rajah 3
(2 markah)
153
Tajuk Fasa Bulan dan Buruj
9.2 Buruj
Standard Kandungan
9.2.1 Mengenal pasti buruj dan corak buruj

.
9.2.2 Menyatakan kegunaan buruj
9.2.3 Menjelaskan pemerhatian tentang buruj melalui

lakaran, TMK, penulisan atau lisan secara
kreatif
Set Induksi
Guru menayangkan video berkaitan buruj.
https://youtu.be/fZgPTk_LmGM
Murid diminta mengenal pasti :

a) definisi buruj
b) 4 jenis buruj iaitu Belantik, Biduk, Pari dan Skorpio.
Aktiviti 1:
i. 4 orang murid dipilih secara rawak dan diminta melukis kembali 4 jenis buruj yang
telah ditonton tadi di atas papan putih.
ii. Guru mempamerkan keempat-empat buruj di hadapan kelas.
iii. Murid memberikan respon secara membanding beza gambar buruj yang dilukis tadi
dengan gambar buruj yang sebenar.
iv. Murid bersoal jawab dengan guru

(o) Berapakah bilangan bintang yang terdapat pada :
- Belantik
- Biduk
- Pari
- Skorpio
(p) Apakah corak yang membentuk :
- Belantik
- Biduk
- Pari
- Skorpio
(q) Apakah kegunaan buruj?
Aktiviti 2 :
v. Murid diminta duduk di dalam enam kumpulan.

154
vi. Setiap kumpulan dibekalkan dengan sehelai kertas mahjong.

vii. Setiap kumpulan diminta melukis buruj Belantik, Biduk, Pari dan Skorpio di atas kertas
mahjong.
viii. Setiap kumpulan diminta membentangkan hasil dapatan kumpulan menggunakan
teknik‘1 stay 3 stray’.
Aktiviti 3
i. Murid dibawa ke tempat yang lapang seperti di dataran perhimpunan atau di padang
sekolah.
ii. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan
- Buruj Pari (4 orang)
- Buruj Biduk (7 orang)
- Buruj Belantik (8 orang atau lebih)
- Buruj Skorpio (13 orang)
iii. Setiap kumpulan diminta berdiri untuk membentuk satu formasi corak buruj yang
berlainan.
iv. Mereka diminta memegang sebiji belon atau memakai topi kuning sambil memegang
tali bewarna merah yang disambungkan pada rakan-rakan lain untuk membentuk
corak buruj.
(rujuk Lampiran 1-4)
Aktiviti 4
Murid melengkapkan lembaran kerja secara individu ( lampiran 5)
Pentaksiran:
Murid melukis keempat-empat jenis buruj dan membentang hasil dapatan kumpulan.
Murid menjalankan aktiviti 3 : membentuk formasi buruj Belantik, Pari, Biduk dan Skorpio.
Murid melengkapkan lembaran kerja (Lamiran 5).
Penutup:
Murid diminta menyanyikan lagu bertajuk Buruj bersama-sama merujuk video yang
ditayangkan.
https://youtube.com/watch?w=uUsRB9KLUbQ
155
LAMPIRAN 1
BURUJ PARI
156
LAMPIRAN 2
BURUJ BIDUK
157
LAMPIRAN 3
BURUJ BELANTIK
158
LAMPIRAN 4
BURUJ SKORPIO
159
LAMPIRAN 5
1. Apakah maksud buruj?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2. Lakarkan keempat-empat buruj dalam ruangan di bawah. Namakan buruj

tersebut dan labelkan arah bagi buruj yang berkaitan.
____________________ _______________________
___________________ ______________________
3. Nyatakan 2 kegunaan buruj.
a) ____________________________________________________
b) ____________________________________________________
160
LATIHAN
1. Rajah 1 menunjukkan imej bagi satu buruj yang digunakan oleh ahli
astronomi.
Rajah 1
Namakan buruj dalam Rajah 1?

A. Belantik
B. Skorpio
C. Biduk
D. Pari
2. Rajah 2 menunjukkan satu buruj.
Rajah 2
Antara yang berikut, yang manakah benar mengenai buruj dalam Rajah 2.
A. Buruj ini kelihatan seperti kala jengking.
B. Buruj ini dilihat pada siang hari.
C. Buruj ini menunjuk ke arah utara.
D. Buruj ini boleh dilihat dari bulan April hingga Jun.
3. Abu Zar seorang kelasi kapal telah tersesat di lautan pada waktu malam.
Buruj yang manakah boleh membantu beliau menuju ke arah utara?
A. Biduk dan Skorpio
B. Skorpio dan Pari
C. Biduk dan Belantik
D. Belantik dan Pari
161
4. Buruj X mempunyai ciri - ciri berikut.
Buruj ini berbentuk kala jengking dan boleh dilihat bermula

dari bulan Jun hingga Ogos.
Bagaimanakah buruj di atas dimanfaatkan oleh manusia pada zaman dahulu ?

A. Memandu arah utara.
B. Menandakan musim tengkujuh.
C. Menandakan musim menanam dan menuai.
D. Menandakan musim kemarau.
5. Apakah kepentingan buruj kepada pengembara dan ahli pelayaran ?

A. Sebagai penunjuk arah.
B. Sebagai petunjuk musim.
C. Sebagai sumber cahaya.
D. Sebagai kemudi.
6. Baca pernyataan di bawah.
Buruj ini adalah buruj yang paling besar.

Buruj ini kelihatan di hemisfera utara.
Buruj ini terdiri daripada 22 bintang yang membentuk suatu
corak.
a) Lakarkan buruj tersebut.
(2 markah)
b) Nyatakan nama dan corak buruj di atas
...............................................................................................................
(2 markah)
162
c) Rajah 3 menunjukkan beberapa contoh buruj.Terdapat dua buruj yang

menunjukkan ke arah utara.
Rajah 3 (1 markah)
e) Petani pada zaman dahulu menggunakan buruj untuk menentukan musim yang
sesuai untuk menanam atau menuai tanaman.
Bilakah waktu yang sesuai untuk petani menuai tanaman?
.....................................................................................................................
(1 markah)
163
TEKNOLOGI DAN KEHIDUPAN LESTARI : Tahun 5
Tajuk Mesin
Standard Kandungan 10.1 Penggunaan Alat dalam Kehidupan
Standard Pembelajaran 10.1.1 Menyatakan kegunaan suatu alat yang terdapat

di persekitaran murid.
10.1.2 Menerangkan kombinasi fungsi mesin ringkas
pada suatu alat yang membolehkan alat tersebut
berfungsi melalui pemerhatian alat sebenar.
10.1.3 Menaakul kepentingan kombinasi mesin ringkas
untuk memastikan alat itu berfungsi dengan
sempurna.
10.1.4 Menjana idea tentang kepentingan ciri
penciptaan alat yang lestari.
10.1.5 Menjelaskan pemerhatian tentang penggunaan
alat dalam kehidupan melalui lakaran, TMK,
Set Induksi
( Mengikut kreativiti guru )
Aktiviti 1 :

ii. Setiap kumpulan diberikan alat yang berlainan.
(Contoh alat : pengasah pensel mekanikal, gerudi tangan, pembuka tin, kereta mainan
)
iii. Murid menjalankan aktiviti sumbang saran tentang kegunaan setiap alat yang diberi.
iv. Murid mengenal pasti mesin ringkas yang terdapat pada alat yang diberi.
v. Wakil murid membentangkan hasil perbincangan dalam bentuk peta pemikiran.
vi. Murid melengkapkan Lembaran 1.
Aktiviti 2 :
i. Murid memasang alat yang telah dileraikan.

ii. Murid menjana idea kepentingan kombinasi setiap mesin ringkas yang membolehkan
alat tersebut berfungsi dengan sempurna.
iii. Murid membentangkan hasil dapatan di hadapan kelas.
iv. Murid melengkapkan Lembaran 2.
Aktiviti 3:
i. Murid secara berpasangan melakar satu alat yang diubahsuai dengan kreatif dan
inovatif untuk menjadikannya lebih lestari.
ii. Murid diminta membentangkan kepentingan ciri lestari hasil lakaran.
164
Pentaksiran:
Murid melabel mesin ringkas dalam Lembaran 1, menyenarai kepentingan setiap mesin
ringkas dalam Lembaran 2 dan membentang kepentingan ciri-ciri hasil lakaran.
Penutup:
165
LEMBARAN KERJA 1
Labelkan mesin ringkas yang terdapat pada alat berikut.
166
LEMBARAN KERJA 2
Labelkan fungsi mesin ringkas pada alat tersebut.
167
LATIHAN
Soalan Objektif
1. Antara berikut, objek manakah mengaplikasikan mesin ringkas baji dan satah condong
semasa ianya digunakan?
A. B.
C. D.
2. Rajah 1 menunjukkan satu mesin kompleks
Rajah 1
Apakah mesin ringkas yang terdapat dalam mesin kompleks tersebut?
A. Baji, gear dan skru

B. Gear, skru dan takal
C. Tuas, roda dan gandar
D. Satah condong, baji dan tuas
3. Apakah yang dimaksudkan dengan mesin kompleks?

A. Mesin yang menggunakan elektrik
B. Mesin yang berat dan besar
C. Alat yang menggunakan bahan petroleum
D. Alat yang menggabungkan dua atau lebih mesin ringkas
168
4. Rajah 2 menunjukkan satu situasi di kawasan lereng bukit
Rajah 2
Antara mesin ringkas berikut, yang manakah dijadikan asas bagi membina jalan di
kawasan tersebut?
A. B.
C. D.
5. Rajah 3 menunjukkan seorang pekerja sedang mengangkat kampit beras ke dalam

lori dengan menggunakan kaedah yang berbeza
Rajah 3
169
Antara berikut, yang manakah kaedah mengangkat kampit beras mengikut urutan
kesukaran yang semakin menurun?
A. P, S R, Q
B. S, Q, P, R
C. S, P, R, Q
D. P, S, R, Q
6. Rajah 4 menunjukkan sejenis mesin ringkas
Rajah 4
Peralatan yang manakah yang sama seperti dalam mesin ringkas di atas?
A. B.
C. D.
170
Soalan Struktur
1. Nyatakan kombinasi mesin ringkas dan fungsinya yang terdapat pada alatan di bawah.
Mesin Ringkas Fungsi
i. ……………………………
ii. ……………………………
i. ……………………………
ii. ……………………………
i. ………………………….
ii. …………………………
(12 markah)
2. Nyatakan kegunaan mesin kompleks yang disenaraikan
Mesin Kompleks Kegunaan

a. Gunting
b. Pemukul Telur
c. Gerudi tangan
d. Kereta sorong
e. Joran pancing
(5 markah)
171
3. Jadual 1 menunjukkan hasil kajian sekumpulan murid untuk mengangkat objek ke atas
suatu tempat yang tinggi.
Bilangan takal 0 1 3
Berat objek yang boleh
5 10 20
diangkat (kg)
Jadual 1
a. Berdasarkan Jadual 1, nyatakan satu pemerhatian?

…………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………..
(1 markah)
b. Berikan alasan bagi jawapan kamu di 3 (a).
…………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………..
(1 markah)
c. Apakah tujuan kajian ini?
…………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………..
(1 markah)
d. Apakah kesimpulan yang boleh dibuat berdasarkan kajian di atas?
…………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………..
(1 markah)
e. Ramalkan berat objek yang boleh diangkat jika 2 takal digunakan.
…………………………………………………………………………………..
(1 markah)
172
4. Ali menjalankan satu penyiasatan berkaitan dengan kombinasi gear pada basikalnya. Ali
mengayuh basikalnya sejauh 1 km. Penyiasatan di ulangi dengan kombinasi gear basikal
yang berlainan. Jadual 2 menunjukkan keputusannya.
Rajah 1
Gear Tengah Gear Belakang Masa Perjalanan (minit)

Besar Kecil 10
Besar Sederhana 15
Besar Besar 20
Jadual 2
a. Nyatakan pemboleh ubah

i. Dimanipulasi: ………………………………………………………………………….
ii. Bergerak balas: ……………………………………………………………………….
iii. Dimalarkan: ……………………………………………………………………………
(3 markah)
b. Nyatakan pemerhatian pada penyiasatan di atas.
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
(1 markah)
c. Berikan alasan kepada jawapan kamu di 4 (b).
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
(1 markah)
173
d. Nyatakan hubungan di antara dua pemboleh ubah di 4 (a).
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
(1 markah)
5. Berdasarkan objek dalam Rajah 2, cipta satu mesin yang lebih lestari.
Rajah 2
(2 markah)
174

Panduan PDP KSSR (Semakan 2017) Sains Tahun 5

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Panduan PDP KSSR (Semakan 2017) Sains Tahun 5

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH

Panduan Pengajaran dan Pembelajaran

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Tajuk Kemahiran Saintifik

Standard Kandungan 1.1 Kemahiran Proses Sains

Standard Pembelajaran 1.1.1 Memerhati dengan menggunakan semua deria yang

1.1.3 Mengukur dan menggunakan nombor dengan

1.1.4 Membuat inferens dengan menyatakan kesimpulan

1.1.5 Meramal dengan membuat jangkaan tentang sesuatu

1.1.6 Berkomunikasi dengan merekod maklumat atau idea

1.1.7 Menggunakan perhubungan ruang dan masa dengan

1.1.8 Mentafsir data dengan memilih idea yang relevan

1.1.9 Mendefinisi secara operasi dengan memerihalkan

1.1.10 Mengawal pemboleh ubah dengan menentukan

1.1.12 Mengeksperimen dengan menggunakan kemahiran

Memerhati, Mengukur dan menggunakan nombor, membuat

Murid bersoal jawab:

Langkah-langkah menjalankan eksperimen:

Kesimpulan : Semakin bertambah hari penyiasatan, semakin bertambah bilangan ketinggian

2. Berikan satu inferens berdasakan pemerhatian anda?

3. Ramalkan ketinggian pokok selepas empat minggu?

4. Nyatakan definisi secara operasi bagi pertumbuhan pokok berdasarkan eksperimen.

5. Susun rajah di bawah mengikut urutan yang betul

2. Rajah 2 di bawah menunjukkan satu eksperimen.

3. Sekumpulan murid menjalankan satu penyiasatan tentang pembiakan tumbuhan.

Keratan batang Daun

5. Sekumpulan murid menjalankan eksperimen untuk mengkaji hubungan antara jenis

A. Jenis bahan C. Isi padu awal air

6. Jadual 1 menunjukkan suhu di bandar Z dalam tempoh empat hari.

A. Manusia menggunakan tangan mereka untuk melindungi diri daripada

8. Jadual 2 menunjukkan penyiasatan tentang ketinggian anak benih keembung.

9. Baca petikan di bawah

Zuraida meletakkan seekor anak tikus di dalam sebuah sangkar.

Apakah kemahiran proses sains yang terdapat dalam petikan di atas?

A. Meramal dan memerhati

10. Rajah 5 menunjukkan satu eksperimen tentang menguji kekuatan magnet.

Daripada hasil penyiasatan, apakah definisi secara operasi kekuatan magnet?

A. Kekuatan magnet bergantung kepada saiz magnet.

500 ml 500 ml 500 ml

a. Berdasarkan Jadual 1, nyatakan satu pemerhatian.

b. Berikan alasan bagi jawapan kamu di 1 (a).

c. Apakah definisi secara operasi kadar penyerapan span?

d. Berdasarkan Jadual 1 di atas nyatakan:

2.1 Sistem Rangka Manusia

Standard Pembelajaran 2.1.1 Memerihalkan fungsi rangka utama manusia

2.1.2 Mengenal pasti tulang dan kedudukan sendi

2.1.3 Menyatakan fungsi sendi dalam sistem rangka

2.1.4 Menaakul kepentingan sistem rangka kepada

2.1.5 Menjelaskan pemerhatian tentang sistem

KPS Memerhati, Membuat inferens, Meramal, Berkomunikasi

i. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.

i. Murid secara berpasangan membina model rangka manusia menggunakan bahan

ii. Murid bersoal jawab dengan guru.

Contoh soalan guru :

Murid dibimbing untuk merumuskan pembelajaran pada hari itu.

melindungi organ dalaman

sokongan dan pergerakan

Bahan Bantu Guru

Langkah-Langkah Membina Model Rangka Manusia

Sediakan alat dan bahan. Lakar rajah model rangka.

1. Rajah 1 menunjukkan salah satu rangka utama manusia.

Antara berikut, yang manakah fungsi tulang dalam Rajah 1?

2. Rajah 2 di bawah menunjukkan satu rangka utama manusia.

. Haiwan P: __ Haiwan Q : _