SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN TELOK DATOK

42700 BANTING, SELANGOR.

TEL / FAX: 03-31871303
EMAIL: bea1066@btpnsel.edu.my

RANCANGAN PELAJARAN TAHUNAN 2013

KEMAHIRAN HIDUP BERSEPADUBERSEPADUEKONOMI RUMAH TANGGA
TINGKATAN 3
&
MODUL PEMBELAJARAN
(NOTA & LATIHAN)
TAHUN 2013

NAMA

:
:

TINGKATAN

: TIGA

KAD PENGENALAN :

ANGKA GILIRAN

DISEDIAKAN OLEH ;
PUAN NORLIZA BINTI JAIS
GURU MATA PELAJARAN KHB
KHB-ERT
SMK TELOK DATOK

RANCANGAN PELAJARAN TAHUNAN

KEMAHIRAN HIDUP BERSEPADU-EKONOMI RUMAH TANGGA
BULAN

MINGGU

TAJUK PEMBELAJARAN

PENGURUSAN BENGKEL / KELAS

02/01 04/01
2

Konsumerisme (2 minggu)

CATATAN
01.01.2013
(Tahun Baru)

Konsumerisme

07/01 11/01
JANUARI

Tempat kediaman (2 minggu)

14/01 18/01
4

Tempat kediaman

24.01.2013

21/01 25/01

Maulidurrasul

Reka Cipta (6 minggu)

28/01 01/02
6

Reka Cipta

04/02 08/02
7
FEBRUARI

Reka Cipta

10-11.02.2013

12/02 15/02
8

Tahun Baru Cina

Reka Cipta

18/02 22/02
9

Reka Cipta

25/02 01/03
10

Reka Cipta

Hantar Dokumentasi

04/03 08/03
11
MAC

Elektrik (2 minggu)

11/03 15/03

UJIAN BULANAN

12

Elektrik

18/03 22/03
CUTI PERTENGAHAN PENGGAL 1 ( 23/3 31/3) 9 HARI
13

Elektronik (4 minggu)

01/04 05/04
14
APRIL

Elektronik

08/04 12/04
15

Elektronik

15/04 19/04
16

Elektronik

22/04 26/04
17

Jahitan (3 minggu)

29/04 03/05
18
MEI

01.05.2013
Hari Pekerja

Jahitan

06/05 10/05
19

Jahitan

13/05 17/05
20
20/05 24/05

PEPERIKSAAN PERTENGAHAN TAHUN

25.05.2013
Hari Wesak

CUTI PERTENGAHAN TAHUN ( 25/5 09/6) 16 HARI

21

Kaedah membuat biskut dan kek (4 minggu)

10/06 14/06
JUN

22

Kaedah membuat biskut dan kek

17/06 21/06
23

Kaedah membuat biskut dan kek

24/06 28/06
24
JULAI

Kaedah membuat biskut dan kek

01/07 05/07
25
08/07 12/07

ULANGKAJI

Bermula Puasa

MARKAH

26

ULANGKAJI

15/07 19/07
27
22/07 26/07
28
29/07 02/08
29
05/08 06/08
OGOS
30

Aidilfitri

PEPERIKSAAN PERCUBAAN PMR

31

PENGUKUHAN (Latihan negeri lain) /

PEMULIHAN (E-Latihan)

32

PENGUKUHAN (Latihan negeri lain) /

02/09 06/09

PEMULIHAN (E-Latihan)

33

PENGUKUHAN (Latihan negeri lain) /

09/09 13/09

PEMULIHAN (E-Latihan)

*JPN
31.08.2013
Merdeka

34

PENGUKUHAN (Latihan negeri lain) /

16.09.2013

16/09 20/09

PEMULIHAN (E-Latihan)

Hari Malaysia

35

PENGUKUHAN (Latihan negeri lain) /

23/09 27/09

PEMULIHAN (E-Latihan)

30/09 04/10
37
07/10 11/10
38
14/10 18/10
39
21/10 25/10
40
28/10 01/11
41
04/11 08/11
NOVEMBER

08-09.08.2013

ULANGKAJI

26/08 30/08

36

OKTOBER

ULANGKAJI

CUTI PERTENGAHAN PENGGAL 2 ( 07/8 18/8) 12 HARI

19/08 23/08

SEPTEMBER

ULANGKAJI

42
11/11 15/11

PEPERIKSAAN PMR
PEPERIKSAAN PMR
AKTIVITI SELEPAS PMR

*LPM
*LPM
15.10.2013
Hari Raya Haji

AKTIVITI SELEPAS PMR

AKTIVITI SELEPAS PMR
AKTIVITI SELEPAS PMR

03.11.2013
Deepavali
05.11.2013
Awal Muharram

AKTIVITI SELEPAS PMR

CUTI AKHIR TAHUN ( 16/11/2012 01/01/2014) 47 HARI

Semakan Pertama

Semakan Kedua

Semakan Ketiga

Semakan Keempat

Saya berjanji akan menyiapkan nota dan latihan yang diberikan untuk meningkatkan prestasi saya
dalam PMR tahun 2013.. Semga saya dapat keputusan yang diimpikan dalam PMR nanti..
Nama :_____________________________________
Tingkatan : ________________

TARGET PMR 2013 ;

KONSUMERISME
1. Definisi
1. Pengguna

Konsumerisme :

2. Hak dan Tanggungjawab Pengguna

Hak Pengguna
1
2
3
4
5
6
7
8
Tanggungjawab Pengguna :
Tanggungjawab terhadap diri sendiri

Tanggungjawab terhadap masyarakat

Tujuan dan Kepentingan menjaga hak sebagai pengguna :

BentukBentuk-bentuk penyelewengan oleh pengeluar

Cara membuat aduan

Tanggungjawab pengeluar kepada pengguna

Peranan Persatuan Pengguna dan Kerajaan

Peranan Persatuan Pengguna

Peranan Kerajaan

Hak Pengguna dalam Peruntukan UndangUndang-undang

Hak Pengguna

Huraian

Bentuk Perlindungan Pengguna

Penerimaan Masyarakat Terhadap Gerakan

Konsumerisme

UJIAN FORMATIF :
1. Apakah bentuk penyelewengan yang dilakukan oleh peniaga kepada pengguna.
A Menjual
al barang yang berkualiti.
B Memberi maklumat yang mengelirukan.
C Memastikan harga barang sentiasa stabil.
D Menjual barang mengikut timbangan
bangan atau ukuran
2.

Ibrahim telah membeli sebotol pewangi badan di sebuah kedai.

Selepas menggunakannya selama beberapa hari, dia dapati bad
badannya
annya
dijangkiti penyakit gatal
gatal-gatal

Berdasarkan situasi di atas, apakah hak pengguna yang patut disedari oleh Ib
Ibrahim?
rahim?
A Hak mendapatkan pilihan
B Hak mendapatkan maklumat
C Hak mendapatkan keperluan asas
D Hak mendapatkan perlindungan
3. Rajah menunjukkan perbualan antara pembeli dan penjual
Gula sudah habis

Boleh saya beli 2kg gula

gula
Apakah bentuk penyelewengan yang dilakukan oleh peniaga itu?
A Memberi maklumat yang mengelirukan
B Mengehadkan kuantiti jualan
C Kegiatan menyorok barang
D Harga barang tidak stabil

Latihan Elektif KHBKHB-ERT : Santai Minda Tingkatan 3

Konsumerisme

Melintang
2

Pengguna berhak menuntut ____ daripada penjual jika diberi barang yang rosak.

Ia bermaksud segala kegiatan yang dilakukan oleh orang ramai untuk menjaga hak dan kepentingan
pengguna.

Akta Sewa Beli 1967 menyatakan pembelian secara ____ berhak untuk mendapat kadar faedah yang
tertentu yang telah ditetapkan oleh kerajaan.

Antara penyelewengan yang sering dilakukan oleh pengeluar ialah _____ atau sukatan yang tidak
tepat.

12

Hak ___ bermaksud hak untuk menyuarakan pendapat.

13

Pengguna perlu diberi kebebasan membuat ____ untuk memilih dan menentukan barang /
perkhidmatan yang diperlukan.

14

Gabungan Persatuan Pengguna Malaysia juga disebut ____.

15

Pengguna berhak mendapat ____ yang mencukupi dan tepat berkaitan barang dan perkhidmatan.

Menegak
1

Akta ____ 1967, menyatakan semua barangan elektrik perlu mendapat kelulusan daripada JBE
sebelum dipasarkan.

Keperluan ___ seperti makanan, pakaian dan tempat tinggal.

Pengguna berhak hidup dalam suatu alam sekitar yang ____, berudara nyaman dan bebas dari
ancaman.

___ ialah orang yang menggunakan barang / perkhidmatan serta sumber alam semulajadi.

____ kepenggunaan boleh diperolehi melalui bengkel, media massa, pameran dan ceramah.

10

Pengguna berhak mendapat jaminan bahawa barang yang ditawarkan adalah ____ dan tidak
berbahaya.

11

Akta ____ Alam Sekitar 1974 digubal untuk mengawal pencemaran alam sekitar.

TEMPAT KEDIAMAN
Pengertian Tempat Kediaman
_______________________________________________________________________________________________
______________________________________________
___________________________________________________________________________________________.
__________________________________________________________________________.
Jenis Ruang Tempat Kediaman
_______________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________ .
Fungsi Ruang

Ruang
Sosial

Kerja

Persendirian

Fungsi

Contoh

Keselesaan Tempat Kediaman

Faktor keselesaan tempat kediaman
1. Pengudaraan
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________ .
2. Pencahayaan
_____________________________________________________________________________________________
________________________________________
__________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
___________________________________________________.
3. Skema warna
_______________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________.
________________________________________.

Warna
Warna lembut

Kesan pada ruang

*
*
*
*

Warna terang

*
*
*
*

Warna gelap

*
*
*
*

4. Lantai
Lantai dan Penutup Lantai
Jenis Lantai

Penutup lantai

__________________________
__________________________

____________________________
____________________________

__________________________
__________________________

____________________________
____________________________

5. Alatan dan Kelengkapan

_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
______________________
6. Keselamatan

Penjagaan Tempat Kediaman

Pembersihan Tempat Kediaman
Jenis

Keterangan

Contoh

Pembersihan harian

Pembersihan mingguan

Pembersihan berkala

Alatan dan Agen Pencuci

Pencuci
Alat Pencuci

Agen Pencuci

Memilih dan Menggunakan Agen Pencuci

1.

3.

2.

4.
Membersih, Mengemas dan Menghias Ruang Tempat Kediaman
Membersih ruang Tempat kediaman

______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
Mengemas Ruang Tempat Kediaman
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Menghias Ruang Tempat Kediaman
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________

Susun Atur Alatan dan Kelengkapan

(Faktor yang perlu
perlu diambil kira semasa menyusun atur alatan dan kelengkapan)

Susun Atur Alatan dan Kelengkapan di Ruang Dapur

Aktiviti

Meja Kerja

Peti sejuk

Sink

Dapur

Lukiskan susun atur alatan dan kelengkapan ruang dapur

Penerangan

Latihan : Santai Minda Tingkatan 3

Tempat Kediaman (1)

Melintang
3

Warna ___ mewujudkan suasana sejuk, tenang dan harmonis.

Contoh ruang kerja ialah ____.

Terdapat ____ jenis ruang yang utama dalam tempat kediaman.

Contoh ruang sosial ialah ruang _____.

11

Pencahayaan yang memancar ke satu arah tertentu sahaja disebut pencahayaan ____.

12

Warna terang mewujudkan sussana ceria dan ____.

13

Tempat ____ ialah tempat tinggal yang boleh memberi perlindungan dan keselamatan
keluarga.

15

Ruang ini diguna untuk berehat dan menyimpan wardrobe.

Menegak
1

Pengudaraan boleh diperolehi melalui pintu, tingkap dan ____.

Ruang ____ ialah tempat melakukan aktiviti penyediaan, penimpanan dan melakukan kerjakerja pembersihan dan penyelanggaraan.

Contoh ruang persendirian ialah _____.

Salah satu jenis penutup lantai.

Ruang ___ merupakan tempat berehat dan berinteraksi antara ahli keluarga.

10

Salah satu jenis lantai.

14

Pencahayaan ___ menerangi seluruh ruang tanpa apa-apa halangan.

Latihan : Santai
Santai Minda Tingkatan 3
Tempat Kediaman (2)

Melintang
3

Pembersihan ____ dilakukan pada masa tertentu seperti masa cuti.

___ sebaiknya berada di tepi tingkap supaya mendapat pencahayaan dan pengudaraan yang
sempurna.

Salah satu daripada faktor keselesaan tempat kediaman.

11

____ hendaklah diletakkkan jauh daripada bahan mudah terbakar.

12

Ia diletakkan berhampiran dengan sink dan dapur untuk mengurangkan pergerakan.

13

Menjemur permaidani yang telah divakum termasuk dalam aktiviti ____ tempat kediaman.

14

Contoh pembersihan mingguan ialah ____.

15

Pembersihan _____ biasanya dilakukan pada hujung minggu.

Menegak
1

Contoh pembersihan harian.

Pembersihan ____ dilakukan pada setiap hari dan dilakukan pada masa yang singkat.

Salah satu dari alat pencuci.

____ warna sesuatu ruang merangkumi warna dinding, siling, alatan dan kelengkapan.

___ perlu diletakkan jauh daripada dapur bagi mengelakkan daripada terkena haba yang
panas.

Contoh pembersihan berkala ialah menukar ____.

10

Salah satu daripada agen pencuci.

REKACIPTA
PENGENALAN :
Rekacipta adalah :
Penghasilan produk baru (k _ _ _ _ _ _) atau pengubahsuaian produk (I _ _ _ _ _ _ _) yang
mempunyai nilai komersil serta memenuhi keperluan dan kehendak pengguna.
1.1 PENGENALPASTIAN
PENGENALPASTIAN MASALAH :
1.1.1 Mengenal pasti masalah
Langkah pertama dalam proses reka cipta : _____________________________________.
Murid dikehendaki mengenalpasti masalah yang sering dihadapi dalam kehidupan harian.
Contoh :
Saya mempunyai pelbagai alat tulis, kertas memo serta klip yang sangat penting untuk
proses pembelajaran saya. Tetapi, ia menjadi satu masalah apabila barang yang saya penting itu
bersepah dan tidak dijumpai setiap kali saya memerlukannya. Oleh itu, sebagai penyelesaiannya
saya akan membina sebuah kotak yang dapat digunakan untuk menyimpan alat tulis saya.
Tema yang saya pilih ialah penyimpanan dan peragaan.
Tema lain yang berkaitan dengan reka cipta ialah
a.

Penyimpanan

c.

Peragaan

b.

Pengasingan

d.

Penyusunan

1.1.2
1.1.2 Mengumpul maklumat dan data

MENGUMPUL
MAKLUMAT
DAN DATA

1.1.3 Menganalisis maklumat

Produk A

Produk B

Produk C

Laci bertutup

Rak Plastik

Rak kayu

Gambar
Produk

Kekuatan

Kelemahan*

Banyak ruangan

Pelbagai bentuk

Stabil

Pelbagai warna

Ringan

Warna menarik

Harga mahal

Cepat rosak

Sangat besar

Sangat besar

Tidak kukuh

Harga mahal

Sangat berat

Sangat besar

Sukar menyimpan
alat tulis

* Kelemahan mesti melebihi dari kekuatan dengan tujuan supaya produk baru boleh dicipta.
1.1.4 Menyenarai pelbagai idea penyelesaian
penyelesaian masalah
Alternatif penyelesaian masalah dalam bentuk lakaran bebas . (sekurang-kurangnya 3 lakaran)

Peringatan ;
1. Lakaran yang dilukis tidak boleh menggunakan pembaris.
2. Lakaran dalam bentuk lukisan isometrik (seperti gambar).

1.2 PEMILIHAN
PEMILIHAN IDEA
1.2.1 Menilai dan memilih idea yang paling sesuai.
Apakah 6 aspek yang perlu diketahui?
1.

4.

2.

5.

3.

6.

Antara 3 idea penyelesaian masalah (lakaran idea) dinyatakan, hanya 1 daripadanya akan dipilih
dan dinamakan
__________________________.
__________________________.

1.3 PEREKAAN PROJEK

Beberapa reka bentuk yang dilakar berasaskan alternatif yang disenaraikan.
Idea Terbaik
1.3.1 Melakar Beberapa Reka
Lakaran

Bentuk Projek
Tidak

Pentaksiran Berasaskan Sekolah

(Modul 4)
murid dikehendaki melakar 3

Lukisan kerja

lakaran projek dan berabel.

Tidak

Model awal
Tidak

Prototaip

CARTA ALIR : PROSES PEREKAAN PROJEK

1.4 PEMILIHAN REKA BENTUK Reka bentuk

bentuk berdasarkan lakaran yang telah dibuat.
1.4.1 Menilai dan Memilih Konsep Reka Bentuk
Penilaian reka bentuk berdasarkan 9 faktor utama iaitu .
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1.4.2 Membuat Lukisan Kerja Berdasarkan Lukisan Unjuran Ortografik :
1.
2.
3.
1.5 PERANCANGAN PEMBINAAN PROJEK dapat menjimatkan bahan, masa dan kos.
1.5.1 Bahan dan Kesesuaiannya
1.

5.

2.

6.

3.

7.

4.

8.

1.5.2 Memilih Alatan

1.

4.

2.

5.

3.

6.
Proses

Mengukur dan menanda

Memotong
Membentuk
Mencantum
Kemasan

Alatan tangan yang digunakan

1.5.3 Membuat Jadual Kerja dan Mengira Kos Pengeluaran.

Aktiviti / Minggu

Mengenal pasti masalah

Mengumpul maklumat dan data

Perancangan dan pembinaan projek

Menjana idea, melakar dan memilih projek

Pemasangan, pengujian dan
pengubahsuaian

Dokumentasi

Persembahan

Kos Pengeluaran untuk 100 unit projek kayu.

Kos Pengeluaran dibuat untuk 100 unit produk.
A.. Kos bahan (bagi 100 unit)
Bil

Bahan

Kuantiti

Kos seunit

Jumlah kos

(RM)

(RM)

Kayu 9 x 54 x 450

200 keping

2.30

Kayu 9 x 20 x 450

100 keping

0.80

Papan lapis A4

100 keping

0.80

Kertas las

50 keping

0.40

Mounting board A4

20 keping

1.50

Perspek A4

20 keping

2.50

Cat licau (7 liter)

2 tin

45.00

Turpentine (5 liter)

1 tin

18.00

Paku panel

sekotak

12.00

JUMLAH

B. Kos Upah
Kos Upah = Bilangan pekerja x jam bekerja x kadar upah sejam
= 3 orang x 60 jam x RM 3.00
= RM

C. Kos Overhed
Overhed
Kos Elektrik

= RM 15.00

Kos air

= RM 2.00

Kos telefon

= RM 10.00

JUMLAH

= RM

D. KOS PENGELUARAN PROJEK

PROJEK BAGI 100 UNIT IALAH :
Kos Bahan + Kos Upah + Kos Overhed
RM ________+ RM ________+ RM __________ = RM ________________.

E. KOS PENGELUARAN BAGI 1 UNIT IALAH :

= RM _____ 100 unit = RM _________ .
1.6 PEMBINAAN, PENGUJIAN DAN PENGUBAHSUAIAN PROJEK perlaksanaan projek kayu.
1.6.1 Mengukur, Menanda dan Memotong
1.6.2 Membina dan Mencantum Bahagian Projek
1.6.3 Memeriksa dan Menguji Sambungan dan Pemasangan
1.6.4 Menguji dan Menilai Projek
1.6.5 Membuat Kemasan
1.7 PENDOKUMENTASIAN
1.7.1

Mengumpul dan Merekodkan Maklumat Berkaitan Projek yang Dibina

1. Tajuk projek atau nama produk

2. Latar belakang

4. Deskripsi produk
i.

Bahan dan komponen

i.

Pernyataan masalah

ii.

Jadual kerja

ii.

Produk sedia ada

iii.

Lukisan kerja

iii.

Cadangan projek

iv.

Pembinaan

3. Objektif dan fungsi produk

5. Rujukan dan bibliografi

6. Lampiran

** PENDOKUMENTASIAN ADALAH MODUL 4.

UJIAN FORMATIF :
1. Jadual 1 menunjukkan kos membina 30 unit kotak serbaguna.
Butiran

Kos ( RM )

Kayu

200.00

Glu PVA

9.00

Papan MDF

40.00

Elektrik

10.00

Upah

32.00

Air

6.00
Jadual 1

Kirakan jumlah kos pengeluaran untuk seunit produk.

A

RM 8.00

RM 8.30

RM 9.70

RM 9.90

2. Antara berikut, yang manakah cara seseorang mendapatkan maklumat dan data dalam
menyelesaikan masalah?
I

Lawatan

II

Internet

III

Soal selidik

IV

Pemerhatian

I dan II

I, II dan III

I dan III

I, II, III dan IV

3. Lukisan unjuran ortografik dilukis dengan mengasingkan beberapa pandangan. Nyatakan

pandangan tersebut.
I

Pelan

II

Pandangan sisi

III

Pandangan hadapan

IV

Pandangan belakang

I dan II

I, II dan III

I dan III

I, II, III dan IV

Latihan : Santai Minda Tingkatan 3

Reka cipta (1)

Melintang
3

Nilai ____ bermaksud projek berpotensi untuk dipasarkan.

Singkatan bagi Medium Density Fibreboard.

Merupakan maklumat terperinci mengenai sesuatu masalah, diperolehi daripada katalog.

Pandangan atas.

Pengubahsuaian sesuatu produk

10

Laporan bertulis.

11

____ kerja disediakan untuk memastikan kerja yang dirancang disiapkan pada masa yang
ditetapkan.

12

Pengenalpastian ___ merupakan langkah pertama dalam reka cipta.

13

Penciptaan sesuatu yang baru

Menegak
1

Salah satu cara mengumpul maklumat dan data.

Penghasilan sesuatu objek atau barang baru atau pengubahsuaian sesuatu objek untuk
memenuhi kehendak pengguna.

Berus cat, berus syelek, pengikis dan penyembur cat digunakan dalam proses ini.

Lukisan kerja perlu dibuat dalam bentuk lukisan ____.

____ projek ialah proses yang dilakukan untuk membentuk projek yang hendak dikeluarkan.

Latihan : Santai Minda Tingkatan 3

Reka cipta (2)

Melintang
1

Dalam dokumentasi, bahan dan komponen, jadual kerja, lukisan kerja dan pembinaan
termasuk dalam ____ produk.

Pengujian dan _____ adalah untuk memastikan projek yang dihasilkan berkualiti dan
mamenuhi kehendak.

Elektrik dan air termasuk dalam kos _____ atau kos sampingan.

10

____ dilakukan supaya projek yang dibina kukuh dan berfungsi.

12

Ia dilakukan untuk menghasilkan permukaan yang licin dan cantik.

13

____ dilakukan untuk menguji dan menilai projek.

Menegak
2

Pelarut bagi ______ ialah spirit metil.

Kos ____ ialah kos bahan + kos upah + kos sampingan.

Bahan pelarut bagi lekar dan tona kayu.

Tujuan persembahan ialah memperbaiki ____ produk.

Bahan pelarut bagi cat licau.

Dalam proses ____, alatan seperti tukul kuku kambing, tukul warrington dan gandin
diperlukan.

11

Salah satu bahan yang digunakan dalam pembinaan projek.

ELEKTRIK
2.1 MENGIRA KOS TENAGA ELEKTRIK
2.1.1 MEMBACA METER KILOWATT JAM (kWj)
1. Apakah nama alat yang digunakan untuk menyukat jumlah tenaga elektrik yang digunakan di
rumah atau premis perniagaan?
________________________________
___________________________________.
2. Unit tenaga yang digunakan ialah ____________________________________________.

3. Berapakah bacaan pada meter kilowatt jam tersebut ? ______________________kWj.

4. Cara membaca meter kWj ini ialah :
i.
ii.
iii.
2.1.2 MENGIRA KOS PENGGUNAAN
TENAGA ELEKTRIK
i. Bacaan Dahulu : ______________________.
ii. Bacaan Semasa : _____________________.
iii.

Jumlah penggunaan : __________kWj.

DAHULU
31220

SEMASA
31479

KEGUNAAN
259 KWJ

Iv. Jumlah perlu bayar : RM _________.

UNIT
200
59

KADAR
0.218
0.258

RM
RM

AMAUN
43.60
15.22

2.2 PENGENALAN MOTOR ARUS TERUS (DC

(DC-- Direct Current)
1. Motor adalah komponen yang ser
sering digunakan pada alatan elektrik.
2. Motor berfungsi menukarkan tenaga elektrik kepada tenaga _________.
3. Motor Arus Terus (DC) biasanya digunakan dalam peralatan elektrik mudah alih. Contohnya :
i. __________________

iii. ________________

ii. __________________

iv. ________________

2.2.1 PLAT PERINCIAN MOTOR DC

1. Plat perincian dilekatkan di _________ badan motor.
2. Maklumat pada plat perincian ialah :
i. ____________________________

iv. _______________________

ii. ____________________________

v. ___________
_______________________

iii. ____________________________ iv. _______________________

Contoh plat perincian

2.2.2 JENIS MOTOR ELEKTRIK
1. Ada dua jenis motor elektrik iaitu ::a. Motor DC (Arus terus)
b. Motor AC (Arus Ulang Alik)
digunakan
2. Peralatan dan jenis motor yang digunak
PERALATAN
GERUDI TANGAN
GERUDI CORDLESS
MESIN LAS
GERUDI LANTAI

JENIS MOTOR

BAHAGIAN UTAMA MOTOR ARUS TERUS (DC)

Magnet Kekal
Berus Karbon

Rangka Utama

Penukartertib
Gegelung angker

2.2.3 ARAH PUSINGAN MOTOR

Struktur Binaan dan Kedudukan
Gegelung

Cara beroperasi

2.2.4
4 MEKANISME PENGHANTARAN KUASA MOTOR DC
Arah pusingan Motor DC
Arah pusingan motor boleh diterbalikkan. Caranya : menyongsangkan sambungan punca bekalan.

Cara menterbalikkan arah pusingan motor.

Mengenal pasti Mekanisme penghantaran kuasa motor D
DC.

Satu sistem
stem mekanisme penghantaran kuasa motor DC
Komponen yang terlibat untuk si
sistem penghantaran kuasa ini ialah :
i.
ii.
iii.
iv.
Arah daya yang dikenakan pada gelung mengalirkan arus dalam medan yang boleh diramalkan
menggunakan Petua Tangan Kiri Fleming

UJIAN FORMATIF :
1.

Alat yang digunakan untuk menyukat jumlah tenaga elektrik ialah..

A

multimeter

ohmmeter

meter kilowatt jam

voltmeter

2. Unit bagi tenaga elektrik ialah ...

A

ohm

ampere

kilowatt jam

farad

3. Yang manakah menunjukkan senggatan pada meter kilowatt jam yang BETUL?

4. Jadual menunjukkan bacaan meter pada kilowatt jam serta kadar tarif.

Kira bayaran bil elektrik bagi bulan tersebut.

A

RM 91.76

RM 97.76

RM 86.48

RM 184.24

Latihan : Santai Minda Tingkatan 3

Elektrik

Melintang
2

Jenis meter kWj yang dipasang di rumah ialah jenis meter ____.

Sambungan elektrik di rumah dibuat dalam litar _____.

Bacaan meter 01509, senggatan 1 dalam meter kWj ditunjukkan oleh nombor ____.

____ adalah komponen yang sering digunakan pada alat elektrik seperti kipas.

Unit tenaga elektrik yang digunakan ialah ____ bacaan unit semasa dan bulan sebelumnya.

11

Bacaan meter 12345, senggatan 10 dalam meter kWj ditunjukkan oleh nombor ____.

12

Tarif A ialah tarif _____.

13

Kadar ____ ialah senarai harga untuk bayaran tenaga elektrik yang digunakan.

14

Tarif C2 ialah Tarif Perdagangan ____ atau Luar Pincak Voltan Sederhana.

Menegak
1

Motor berfungsi menukar tenaga elektrik kepada tenaga ____.

Alat untuk mengukur tenaga elektrik di rumah.

Daya Gerak Elektrik (d.g.e) disukat dalam unit ____.

Tarif B ialah Tarif Perdagangan Voltan ____.

10

Jumlah ______ = jumlah unit tenaga elektrik yang digunakan x kadar tarif.

ELEKTRONIK
Dalam bab ini, murid akan mempelajari beberapa komponen elektronik iaitu ;
1. Litar bersepadu (Integrated Circuit IC)
2. Suis mikro
3. Mikrofon
4. Pembesar suara
3.1.1 NAMA, SIMBOL DAN FUNGSI KOMPONEN ELEKTRONIK.
Litar Bersepadu (Integrated
(Integrated Circuit IC)
1. Dikenali juga ________________.
2. Terdiri dari komponen seperti __________, __________, ________ yang membentuk satu litar
lengkap atau separa lengkap dikenali sebagai ________.
3. Serpihan ditutup dengan __________ supaya ________.
4. IC terdiri dari _________ dan soket.
5. Wayar emas digunakan untuk _____________________________________________________________.
6. Pin-pin
pin digunakan untuk ______________________________.
7. Bilangan pin bertambah dengan bertambahnya ffungsi IC tersebut.
8. IC berkuasa ________ dan tidak menghasilkan ____________________________________.
9. IC digunakan dalam peralatan seperti _________, _________, __________.
10. Terdapat tanda separa bulatan (______) pada permukaan IC untuk ________________________.
____________
11. Keselamatan penggunaan IC :
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________
___________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________.

Namakan komponen ini?

_____________________________.

Lengkapkan fungsi pin IC NE 555 ini?

Suis Mikro
1. IC Muzik merupakan komponen elektronik yang menyerupai ____________.
2. IC Muzik mempunyai ______ kaki.
3. Perbezaan antara IC Muzik dengan transistor ialah ___________________
__________________________________________________________________________________.
__________________________________________________________________.
4. IC Muzik yang biasa digunakan ialah :
a. __________
b. __________

Nama komponen : _________________________

_______________________________.
______.
Suis mikro
1. Suis Mikro merupakan suis yang mempunyai ___________________________________.
2. Suis ini mempunyai 3 kaki iaitu :
i. ___________________
ii. ___________________
iii. __________________
3. Sewaktu menggunakan suis mikro :
a. _______________________________________________________________________
___________________________________________________________
b. _______________________________________________________________________
c. ____________________________________
_______________________________________________________________________
___________________________________

Nama komponen : ____________________

________________________________.
____________.

Keadaan sebelum ditekan

Keadaan semasa ditekan

Mikrofon
Simbol Mikrofon

JENIS-JENIS MIKROFON

1. Fungsi mikrofon ialah ________________________________

__________________________________________________________
____________________________________.
2. Gelombang elektrik ditinggikan
itinggikan dengan __________________
_____________________________________________.
___________________________.
3. Bahagian-bahagian
bahagian utama mikrofon ;
i.
ii.
iii.
4. Langkah-langkah
langkah keselamatan menggunakan mikrofon :
i.
ii.
iii.

Pembesar Suara
Simbol pembesar suara;

1.

Pembesar suara ialah _________________________________

_________________________________________.

2. Ia digunakan pada ____________________________________________

________________________________________________________________________.
____________________________.
3. Bahagian pembesar suara ialah
i.

Iv.

ii.

v.

iii.
4. Pembesar suara dilabelkan
an dengan _______________, ________, dan ___________________.
5. Nilai impedans
ans disukat dalam unit ______
6. Kuasa dinyatakan dalam _______.
7.

Getaran diafragma menghasilkan ______________

UJIAN FORMATIF
12 Rajah menunjukkan binaan ringkas motor arus terus.( DC )
Q

Rajah
Manakah label yang sesuai bagi berus karbon ?
A

Latihan : Santai Minda Tingkatan 3

Elektronik (1)

Melintang
3

IC terdiri daripada perumah dan _____.

Suis mikro merupakan suis yang mempunyai ___ fungsi dalam satu suis.

Suis mikro merupakan suis yang mempunyai ____ fungsi dalam satu suis.

Serpihan di tutup dengan ____ plastik / logam supaya tidak rosak.

10

IC boleh dikenali dengan membaca ____ pada badannya.

11

Apabila pematerian dilakukan pada kaki COM dan NC, suis itu akan berfungsi sebagai suis
tekan ____.

12

Beberapa komponen yang membentuk satu litar lengkap / separa lengkap dan dijadikan
sebagai satu pakej disebut ____.

15

Dalam suis tekan buka, arus akan mengalir dalam litar jika punatnya ____.

Menegak
1

Terdapat tanda separa bulatan atau ____ pada permukaan IC bagi membantu
mengenalpasti nombor pin.

Apabila pematerian dilakukan pada kaki COM dan NO, suis akan berfungsi sebagai suis
tekan ____.

IC juga dikenali sebagai litar ____.

IC ___ merupakan komponen elektronik yang menyerupai sebuah transistor.

IC ialah Integrated Circuit atau litar _____.

13

IC muzik mempunyai ____ kaki.

14

Wayar ___ digunakan untuk menyambung serpihan pada pin IC.

Latihan 5 : Santai Minda Tingkatan 3

Elektronik (2)

Melintang
1

Litar __ berfungsi mengalirkan arus elektrik yang terdapat gelombang bunyi.

_____ angin membenarkan angin memasuki bahagian tranduser untuk ditukarkan kepada
gelombang bunyi.

Biasanya pembesar suara dilabelkan dengan nilai ____ atau kadar rintangan dalaman, kuasa
dan diameter kon.

Jenis mikrofon ditentukan oleh ____ tranduser yang digunakan.

Lukisan ___ menggambarkan susunan dan kedudukan komponen melalui simbol.

___ suara ialah komponen elektronik yang berfungsi menukar tenaga elektrik kepada tenaga
bunyi.

12

Salah satu daripada jenis mikrofon ialah jenis ____.

14

Gelombang elektrik ditinggikan dengan ____ dan kemudian dikeluarkan melalui pembesar
suara.

15

____ pada diafragma pembesar suara menghasilkan gelombang bunyi.

Menegak
2

____ dalam mikrofon berfungsi untuk mengesan gelombang bunyi.

Ia ditempatkan dalam sela udara pada magnet kekal dalam pembesar suara.

Ia berfungsi dengan cara mengesan gelombang bunyi dan menukarkannya kepada gelombang
elektrik.

10

Pembesar suara akan menukar gelombang elektrik kepada gelombang ____.

11

Mikrofon digunakan dalam sistem _____, studio rakaman dan sebagainya.

13

Nilai impedans disukat dalam unit ____.

JAHITAN
JENIS-JENIS
JENIS JAHITAN DALAM HIASAN
1. ___________________________

3. ____________________________

2. ___________________________

4. ____________________________

5.. ___________________________
TAMPAL CANTUM
1. Tampal cantum ialah
____________________________________________________________________________________.
2. Kegunaan tampal cantum ialah
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
__________________.
3. Bentuk-bentuk
bentuk geometri yang digunakan ialah :
Bentuk

Segi empat

Segi empat

sama

tepat

Segi tiga

Berlian

Heksagon

Oktagon

Rajah

MENJAHIT TAMPAL CANTUM

LANGKAH-LANGKAH
LANGKAH MENJAHIT TAMPAL CANTUM
Langkah 1 :

Langkah 4 :

________________________
___________________________________________

___________________________________________
______________________________________

___________________.

___________________.

Langkah 2 :
___________________________________________
___________________.

Langkah 5 :
___________________________________________
___________________.

Langkah 3 :
___________________________________________
___________________.

Langkah 6 :

Langkah 9 :

___________________________________________

___________________________________________

___________________.

___________________.

Langkah 7 :
___________________________________________
___________________.
Langkah 10 :
Langkah 8 :

___________________________________________

___________________________________________

___________________.

___________________.

TAMPAL HIAS
1. Tampal hias ialah
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________.
2. Kegunaan tampal hias ialah
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
__________________________
____________________________.
MENJAHIT TAMPAL HIAS
LANGKAH-LANGKAH
LANGKAH MENJAHIT TAMPAL HIAS
Langkah 1 :

Langkah 3 :

___________________________________________

___________________________________________

________________________________________.

_____________________________________.

Langkah 2 :

Langkah 4 :

________________
___________________________________________

___________________________________________

__________________________.

______________________________________.

Langkah 5 :
___________________________________________

Langkah 9 :

_________________________________.

___________________________________________
___________________________.

Langkah 6 :
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
__________________.

Langkah 10 :
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
__.

Langkah 7 :
___________________________________________
___________________________.
Langkah 8 :
___________________________________________
_______________________________________.

KUILTING
1. Pengertian Kuilting ialah
_______________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________.
2. Kuilting digunakan untuk
_________________________________________________________________________________________.
MENJAHIT KUILTING (ALATAN DAN BAHAN)
BAHAN
1. Fabrik untuk lapisan atas :

4. Benang :

___________________________________________

___________________________________________

2. Wadding untuk lapisan tengah :

______________________________.

___________________________________________

5. Jarum :

3. Fabrik untuk lapisan bawah :

____________________________________

___________________________________________

____________________________________

LANGKAH
LANGKAH--LANGKAH MENJAHIT KUILTING :
Langkah 1 :

Langkah 5 :

_____________________________________.

___________________________________________
_____________________________________.

Langkah 2 :
___________________________________________
____________________________________.

Langkah 6 :
___________________________________________
____________________________________.
______________________.
Langkah 7 :
___________________________________________
_____________________________________.

Langkah 3 :
___________________________________________
_____________________________________
___________________________________________.

Langkah 4 :
___________________________________________
__________________________________________
__________________________
UJIAN FORMATIF :
1. Pernyataan berikut menerangkan tentang sejenis hiasan.
Cantuman beberapa keping fabrik yang sama atau berlainan dari segi warna, corak,
bentuk dan saiz untuk menghasilkan corak yang menarik
Namakan jenis hiasan itu.
A

Renda

Tampal hias

Kuilting

Tampal cantum

2. Antara yang berikut, manakah yang menggunakan jahitan hiasan kuilting sebagai penebat
haba?
A

selimut

alas meja

langsir

Latihan Elektif KHBKHB-ERT : Santai Minda Tingkatan 3

Jahitan

Melintang
3

Bentuk-bentuk _____ boleh diguna untuk membuat tampal cantum.

Kertas ____ digunakan dalam tampal hias.

Jahitan ____ menyerupai jahitan mesin.

Jahitan sementara.

Corak timbul pada kuilting dihasilkan dengan meletakkan ____ atau span antara dua
lapisan fabrik.

11

Tampal ____ ialah cantuman beberapa kepingan fabrik yang sama / berlainan warna,
corak, bentuk dan saiz.

13

Jahitan ____ seperti insang pari pada tampal hias supaya hasilnya lebih menarik.

14

Ukuran basi di sekeliling tepi kertas lapik untuk tampal cantum ialah ____mm.

Menegak
1

Bahan yang boleh digunakan untuk menghias projek jahitan.

Dua kepingan tampal cantum dijahit menggunakan jahitan ____.

Tampal ____ ialah tampalan satu atau lebih daripada kepingan fabrik yang berbentuk di
atas satu fabrik latar.

Corak timbul yang dihasilkan daripada tiga lapisan fabrik.

Jelujur ____ digunakan untuk menetapkan bentuk motif pada fabrik latar.

10

Jahit mesin / sembat ______ boleh dijahit di sekeliling bentuk motif pada tampal hias.

12

S.D ialah sebelah ____.

KAEDAH MEMBUAT BISKUT & KEK

1.1 Gaul dan Ramas
1. Mudah
2. Tidak memerlukan banyak masa dan alatan
1.1.1 Pengertian Kaedah Gaul dan Ramas
Maksud :
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________.

1.1.2 Biskut Kaedah Gaul dan Ramas

1.1.3 Menyedia, Memasak, Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengiraan Kos Biskut
AMALI : MEMBUAT BAN BATU KARANG

1.1.4 Membungkus Biskut

1. Menghasilkan
ghasilkan biskut yang lebih tahan lama, mudah dilihat dari segi bentuk, dan susunan
yang menarik
2. Perlu dibiarkan sejuk sepenuhnya sebelum dibungkus
3. Perlu dibungkus secara berasingan agar rasanya tidak bercampur
4. Disampan dalam plastik, kotak lutsinar, dan b
baling kedap udara

Kaedah Membungkus Biskut Menggunakan Plastik

1. Sediakan plastik lutsinar berbunga
24cm x 28cm. Lipatkan mengikut garisan
Dan gam di hujungnya.

2. Ukuran 7cm dari bahagian bawah kertas.

3. Lipatkan kertas mengikut

engikut garis putus
putus-putus.

4. Lipatkan pipih ke atas dan ke bawah

bahagian kecil.

5. Lipatkan di bahagian atas dan bawah yang dipipihkan

dan gamkan. Gunting birai di bahagian atas.

1.1.5 Kek Kaedah Gaul dan Ramas

Contoh :

yedia, Memasak, Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengiraan Kos Kek Kaedah
1.1.6 Menyedia,
Gaul dan Ramas
1.1.7 Pengertian Pasti
Maksud :
______________________________________________________________________________________________
_____________________________________
__________________________________________________.
1.1.8 Pastri Kaedah Gaul dan Ramas

1.1.9 Menyedia, Memasak, Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengiraan Kos Pastri Rapuh
Menghias dan Menghidang Pastri

1.2

Kaedah Putar

daripada
pada sukatan tepung
1. Mengandungi sukatan lemak yang lebih banyak dari
2. Menjadikan kek atau biskut lebih lemak, lembap, dan tahan lebih lama.
3. Lemak yang boleh digunakan ialah marjerin, mentega, dan lemak sayur.
1.2.1 Pengertian Kaedah Putar
________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________
_________________________
____________________________________________________________.

Cara menyediakan kek kaedah putar

1.

Putar mentega dan gula sehingga kembang

2. Masukkan telur sedikit demi sedikit

3. Bubuh tepung sedikit demi sedikit sambil kaup dan balik.

1.2.2 Biskut Kaedah Putar

Contoh:

.2.3 Menyedia, Memasak Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengiraan Kos Biskut
1.2.3
Menghias dan Menghidang Biskut

Kek Kaedah Putar

Contoh:

5 Menyedia, Memasak, Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengiraan Kos Kek

1.2.5
Menghias dan Menghidang Kek
AMALI : KEK COKLAT
SILA BAWA KAIN PENGELAP SERTA PERANCANGAN KERJA

Kaedah Enjut
1.3.1 Pengertian Kaedah Enjut
_________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________.
Tujuan : Memerangkap udara dalam telur bagi menghasilkan adunan yang ringan.

1.3.2 Kek Kaedah Enjut

1.3.3 Menyedia, Memasak, Menghias, Menghidang, dan Membuat Pengi

Pengiraan
raan Kos
Menghias dan Menghidang Bahulu
AMALI : MEMBUAT BAHULU
Kek Kaedah Enjut yang Divariasikan

UJIAN FORMATIF :
1. Jadual yang berikut menunjukkan jenis kek dan biskut serta kaedah menyediakannya.
Pasangan manakah yang betul?
Kek
Kek / Biskut

Kaedah

Sardin gulung

Cara enjut

Ban jem

Cara putar

Baulu lapis

Cara enjut

Kek bantal

Cara putar

2. Apakah cara yang sesuai untuk menyediakan kek jika sukatan lemak pada tepung ialah
1/3 ?
A

cara putar

cara enjut

cara mencair

cara gaul dan ramas

3. Apakah yang dimaksudkan dengan pastri?

A

Adunan tepung, lemak dan cecair yang dihasilkan dalam bentuk doh

Adunan gula, telur dan cecair yang dihasilkan dalam bentuk doh

Adunan lemak, gula dan cecair yang dihasilkan dalam bentuk doh

Adunan tepung, telur dan cecair yang dihasilkan dalam bentuk doh

4. Berikut menunjukkan beberapa jenis biskut dan kek.

kek coklat
kek permaisuri
kek pelangi
biskut badam
biskut serpihan coklat

Kek dan biskut di atas disediakan dengan kaedah .

A

putar

enjut

gaul dan ramas

enjut yang divariasikan

Latihan Elektif KHBKHB-ERT : Santai Minda Tingkatan 3

Kaedah Membuat Biskut dan Kek

Melintang
1

Contoh biskut yang disediakan dengan kaedah gaul dan ramas ialah biskut ___.

Kaedah ____ mengandungi lemak yang lebih banyak daripada sukatan tepung.

Contoh pastri.

Kaedah ____ ialah campuran gula dan telur, dienjut sehingga kembang dan gebu.

Adunan tepung, lemak dan cecair yang dihasilkan dalam bentuk doh disebut ____.

Kaedah putar ialah apabila lemak dan ____ diputar sehingga kembang dan putih.

Contoh kek disediakan dengan kaedah putar ialah kek ____.

12

Contoh kek kaedah enjut yang telah divariasikan ialah bahulu _____.

13

Biskut boleh dihidangkan di dalam pinggan yang beralas dengan kertas ____.

14

Contoh jenis kek yang disediakan dengan kaedah gaul dan ramas.

Menegak
2

Salah satu daripada contoh pembungkusan.

Contoh kek yang disediakan dengan kaedah enjut ialah ____.

Kaedah ____ dan ramas bermaksud lemak dan tepung digaul dengan menggunakan hujung
jari sehingga menjadi serbuk roti.

10

Kek boleh dihias menggunakan ____.

11

Contoh biskut yang disediakan dengan kaedah putar ialah biskut ____.

Latihan Elektif KHBKHB-ERT : Santai Minda Tingkatan 3

LATIH TUBI 1

Melintang
3

Keperluan ___ seperti makanan, pakaian dan tempat tinggal.

Penghasilan sesuatu objek / barang baru atau pengubahsuaian sesuatu objek untuk
memenuhi kehendak pengguna.

Alat untuk mengukur kehadiran arus elektrik.

Corak timbul yang dihasilkan daripada tiga lapisan fabrik.

10

Kod warna tamatan Neutral (N) pada plag tiga pin.

11

IC juga dikenali sebagai litar ___.

13

Ruang ___ merupakan tempat berehat dan berinteraksi antara ahli keluarga.

14

Tolok ___ digunakan untuk membuat garisan yang selari dengan muka tepi kayu.

15

Kaedah ___mengandungi lemak yang lebih banyak daripada sukatan tepung.

Menegak
1

Alat untuk menyukat tenaga elektrik di rumah.

Kos ____ ialah kos bahan + kos upah + kos overhead.

Pelarut syelek.

Dalam mikrofon, pembesar suara akan menukar gelombang elektrik kepada gelombang ___.

Proses awal dalam perkembangan idea reka bentuk.

12

Bahagian pada sinki yang menghalang kemasukan bau busuk ke dalam rumah.

Latihan Elektif KHBKHB-ERT : Santai Minda Tingkatan 3

LATIH TUBI 2

Melintang
1

Salah satu daripada alatan lukisan yang mempunyai gred 2H, H, HB dan 2B.

Sejenis jahitan sementara.

Jahitan ___ diguna untuk menetapkan tepi kelepet.

Kuih ___ dihasilkan daripada bahan-bahan yang terdapat di negara ini.

Nama saintifik bagi pokok puding.

10

Sejenis nutrien penting dalam sajian diet seimbang.

11

Sander dan mesin jig boleh dibersihkan menggunakan mesin ___ udara.

12

Contoh hidangan sepinggan lengkap cara Barat.

13

Kepompong ulat sutera dihasilkan dari kupu-kupu ___.

Menegak
1

Meter upaya juga disebut ___.

Contoh komponen pasif ialah kapasitor dan ___.

Lukisan ___ merupakan terjemahan daripada lukisan skematik dalam bentuk gambar
komponen.

Skru ___ pada mesin jahit berfungsi mengawal gerakan jarum mesin.

Sejenis logam bukan ferus dihasilkan daripada bijih bauksit.