2

Tenaga Penting dalam Tubuh

1.

2.

Tenaga Kinetik: Tenaga yang dibekalkan oleh sebatian ikatan bertenaga tinggi seperti ATP, ADP, dll. Tenaga berpotensi: Tenaga yang tidak aktif disimpan di dalam badan dalam bentuk glikogen dan yang terdapat dalam makanan.
3

Pengukuran Tenaga
Kalori: Jumlah tenaga haba yang diperlukan untuk menaikkan suhu satu gram air sebanyak satu darjah celsius. 2. Kilokalori (Kcal) Jumlah haba yang diperlukan untuk meningkatkan suhu 1 kg. air sebanyak sebanyak 1 darjah celsius. 3. Unit metrik yang digunakan ialah kilojoule(KJ) 1 Kilokalori (Kcal) = 4.184 KJ)
1.
4

Pengukuran Nilai Tenaga dalam Makanan

Dengan menggunakan alat kalorimeter Jumlah tenaga yang dihasilkan oleh setiap sampel protein, lemak dan karbohidrat 1 gm. Karbohidrat = 4 kcal 1 gm. Lemak = 9 kcal 1 gm. Protein = 4 kcal 1 gm. Alkohol = 7 kcal
5

Contoh Pengiraan 1

Berapakah nilai tenaga yang dalam satu gelas susu beratnya 244g ? Jika dalam susu 100g susu mengandungi: 4.9g CHO; 3.5g protein; 3.7g lemak; 0.6 mineral dan 1.2g vitamin
CHO Protein Lemak Jumlah = 244/100 x 4.9g x 4kcal = 244/100 x 3.5g x 4kcal = 244/100 x 3.7g x 9kcal nilai tenaga = = = = 47.8 kcal 34.2 kcal 81.3 kcal 163.3 kcal
6

Contoh pengiraan 2

Diet mengandungi 2200 kcal dan mengandungi 210g CHO, dan 120g lemak, kira: Berapakah jumlah g protein dalam sajian? Kira peratus setiap nutrien [CHO, protein dan lemak] dalam sajian?

a.

Jumlah g protein
CHO membekal = 210 x 4 kcal Lemak membekal = 120 x 9 kcal Protein = 2200 (1080 + 840) Jumlah g protein = 280/4 = = 840 kcal = 1080 kcal = 280 kcal 70 g

b. Peratus CHO, Protein dan Lemak Peratus CHO = 840/2200 x 100 = Peratus Lemak = 1080/2200 x 100 = Peratus Protein = 280/2200 x 100 =

38.2% 49.1% 12.7%

8

Soalan: 1. Potato crisps mengandungi 6.3 g protein, 35.9g lemak

dan 49.3 karbohidrat pada tiap-tiap 100 g. Kira nilai tenaga yang terdapat dalam 200 g potato crips?

2.

Berapakah jumlah nilai tenaga dalam satu keping daging beratnya 90g jika dalam 100g daging mengandungi 15.3g protein, 18.8g lemak, 0.1g karbohidrat , 0.2g mineral 0.2 vitamins dan 65.5g air ?

3.

Diet Pak Ali membekal 2600 kcal sehari. Diet tersebut mengandungi 250g karbohidrat, 70g protein. Kira? a. Berapakah jumlah g lemak dalam diet Pak Ali pada hari tersebut? b. Kira peratus setiap nutrien (karbohidrat, protein dan lemak) yang terdapat dalam diet Pak Ali ?

10

Input Tenaga Tenaga/kilokalori yang terdapat dalam makanan

Output Tenaga Tenaga yang diperlukan @ digunakan oleh tubuh untuk beberapa perkara: Kadar Metabolisme Asas [Basal Energy Rate] Aktiviti Fizikal Pertumbuhan Tindakan Spesifik Dinamik Makanan
11

Bilakah Kadar Metabolisme Asas diukur?

1.

2. 3. 4.

Selepas 12 18 jam mengambil makanan terakhir. Seseorang dalam keadaan rehat. Dalam bilik yang sesuai, suhu selesa. Kebiasaan diukur selepas bangun tidur waktu pagi.

12

Pengukuran Penggunaan tenaga Jumlah tenaga yang dijana @ digunakan oleh tubuh dapat diukur secara langsung @ tidak langsung.
Kilorimetri Langsung Individu diletakkan di dalam kilokalorimeter /bilik khas Kaedah sangat mahal. Cuma beberapa unit terdapat di seluruh dunia Di Malaysia hanya satu terdapat di Universiti Hospital.
13

Kilorimetri Tak Langsung

Kaedah yang lebih mudah Diukur dengan menentukan penggunaan oksigen dan pengeluaran karbon dioksida pada masa tertentu dengan menggunakan alat respirasi Dapat digunakan semasa individu berbaring rehat @ menjalankan berbagai aktiviti Pada setiap liter oksigen yang digunakan akan memerlukan 4.825 kilokalori tenaga.
14

Kadar Metabolisme Asas [KMA]

Basal Metabolisme Rate[BMR]

Kadar Metabolisme Asas - Jumlah tenaga yang diperlukan oleh tubuh untuk memiara/menjalankan proses-proses penting dalam tubuh. - Kadar tubuh menggunakan tenaga untuk kekalkan fungsi penting untuk hidup. Kadar Metabolisme Rehat (KMR) - Penggunaan tenaga pada keadaan yang sama kecuali selepas makan atau berlatih
15

Kaedah mengira keperluan tenaga untuk KMA (Basal Metabolisme Rate)

1.

Menggunakan anggaran 1 kilokalori/minit = 60 m/jam X 24jam/hari = 1440 kilokalori/hari

16

2. Alat Respiratori Bebedict-Roth (Penggunaan O2)

Ali mengambil 1.08 liter O2 dalam masa 6 minit. Kira berapa jumlah keperluan tenaga KMA dalam sehari ? [Piawai 1 liter O2 = 4.825 kcal] 6 minit Ali mengambil 1.08 liter oksigen 1 jam (60 minit) = 1.08 x 60/6 = 10.8 liter Oksigen Sehari (24 jam) = 10.8 liter x 24 jam = 259.2 liter Oksigen KMA = 259.2 x 4.825 = 1251 kkal.
17

3. Berasaskan Berat badan, Umur & Jantina

Lelaki < 50 tahun > 50 tahun Wanita < 50 tahun > 50 tahun

= = = =

1.0 kkal/kg X BB/1 Jam 0.9 kkal/kg X BB/1 Jam 0.9 kkal/kg X BB/1 Jam 0.8 kkal/kg X BB/1 Jam
18

Contoh: Kira berapakah jumlah tenaga untuk KMA dalam sehari bagi mereka berikut?
a. En. Adam berumur 45 tahun mempunyai berat badan 65 kg Keperluan tenaga KMA = 1 x 65 x 24 jam = 1560 kcal b. Cik Fatimah berumur 26 tahun mempunyai berat badan 46 kg. Keperluan tenaga KMA = 0.9 x 46 x 24 jam = 993.6 kcal
19

Kira berapakah jumlah tenaga untuk KMA dalam sehari bagi mereka berikut? 1. En. Ramlee berumur 45 tahun mempunyai berat badan 65 kg ? 2. Cik Fatimah berumur 25 tahun mempunyai berat badan 46 kg. 3. Pak Adam berumur 66 tahun mempunyai berat badan 63 kg 4. Mak Timah berumur 70 tahun mempunyai berat badan 81 kg.
20

4.

Kaedah Pengiraan WHO. Gunakan Berat badan (dalam kg)

Wanita Berat dalam Kg x 0.95 kcal x 24 jam Lelaki Berat dalam Kg x 1.0 kcal x 24 jam

Contoh: Aminah berumur 13 tahun dan berat badan 50 kg. 50kg x 0.95 kcal x 24 jam = 1140 Kcal

Ramlee, berat badan 58 kg dan berumur 25 tahun 58kg x 1.0 kcal x 24 jam = 1392 Kcal
21

Kira berapakah jumlah tenaga untuk KMA dalam sehari bagi mereka mengikut kiraan WHO? 1. En. Yunus berumur 48 tahun mempunyai berat badan 73 kg ? 2. Cik Rohani berumur 28 tahun mempunyai berat badan 53 kg. 3. Hamidah berumur 35 tahun mempunyai berat badan 62 kg 4. Halim berumur 70 tahun mempunyai berat badan 74 kg.
22

Formula FAO/WHO untuk ukur REE [Resting Energy Expenditure]

Lelaki 3- 9 10 - 17 18 - 29 30 - 60 22.7w) + 495 17.5w + 651 15.3w + 679 11.6w + 879

> 60

13.5w + 487

23

Formula FAO/WHO untuk ukur REE bagi Wanita

3-9 10-17 22.5w + 499 12.2w + 746

18-29
30-60 > 60

14.7w + 496
8.7w + 829 10.5w + 596
24

Latihan: 1. Aminah mempunyai berat badan 50 kg. , berumur 18 tahun . Kirakan keperluan tenaga Aminah dalam sehari dengan menggunakan Formula REE ? = 14.7 w + 496 = ( 14.7 x 50 ) + 496 = 735 + 496 = 1231 kcal/hari 2. Hamid mempunyai berat badan 78kg dan berumur 33 tahun. Kirakan keperluan tenaga dengan Formula REE?
25

Faktor-Faktor yang mempengaruhi Kadar Metabolisme Asas seseorang

1.

Komposisi tubuh
- Kandungan tisu seseorang. - Tisu tanpa lemak (otot) : tinggi KMA - Tisu berlemak sedikit tenaga untuk memiara tisu ini. - Lelaki perlu KMA tinggi kerana mempunyai lebih tisu tanpa lemak.

26

2.

3.

4. 5.

Keadaan Tubuh: Jalankan aktiviti Fizikal - 2 lelaki sama umur, tinggi & berat badan - Jalankan tugas fizikal yang berbeza. Seorang buruh dan seorang akauntan - Buruh perlu banyak KMA berbanding akauntan kerana buruh mempunyai otot-otot terbentuk berbanding akauntan Jantina: - Lelaki lebih tenaga KMA berbanding wanita - Lelaki muda dewasa mempunyai 14% lemak daripada berat badan - Wanita muda dewasa mempunyai 23%- 32% lemak daripada berat badan Tidur: Kurang tenaga KMA Malnutrisi: Tenaga KMA rendah
27

6.
7.

8.

9.

Tekanan mental: lebih tenaga bagi orang. yang mengalami masalah mental Suhu Tubuh - Kalau suhu tubuh tinggi KMA tinggi - Setiap 1 darjah tambahan suhu boleh tingkatkan 13 kcal KMA badan Suhu persekitaran - suhu panas kita perlu KMA yang rendah - suhu sejuk kadar KMA tinggi bagi panaskan badan Kehamilan - Tenaga KMA tinggi untuk menghamil bayi
300- 330 kcal lebh daripada wanita biasa - Ibu menyusu KMA tinggi bagi proses mengeluarkan susu 500- 550 kcal lebih daripada wanita biasa

10. Umur: Umur meningkat keperluan KMA menurun 11. Merokok: lebih 10 peratus daripada orang tidak merokok
28

Soalan: Norzalina 25 tahun, tinggi 1.63 m dan berat badan 65 kg. Berikut adalah jumlah kalori yang dimakan iaitu karbohidrat 190g; protein 120g dan lemak 93g mengikut 24-hour dietary recallnya.
a. Dengan menggunakan data di atas kirakan: (i) jumlah kalori dan tunjukkan peratus karbohidrat, protein dan lemak ? (ii) Peratus pengambilan makanan Beri penjelasan tentang diet yang diamalkan oleh Norzalina mengikut perkiraan WHO menggunakan (i) berat badan dan (ii) norma REE

b.

29

(i)
a. b. c.

Jumlah pengambilan kalori:

karbohidrat protein lemak = = = 190 X 4 kcal 120 X 4 kcal 93 X 9 kcal Jumlah = 760 kcal = 480kcal = 837 kcal = 2077kcal

(ii) Peratus pengambilan makanan a. b. c. karbohidrat protein lemak = = = 760/2077 X 100 480/2077 X 100 837 /2077 X 100 = 36.6 % = 23.1 % = 40.3%
30

i.

Berat badan dengan perkiraan WHO = 0.95 kcal X kg (berat badan) X 24 jam = 0.95 kcal X 65 kg X 24 jam = 1482 kcal

ii. Berat badan berdasarkan Norm = (14.7W) + 496 = (14.7 X 65 ) + 496 = 955.5 + 496 = 1451.5 kcal

31

Berdasarkan penjadualan Pemakanan Norzalina telah mengambil lebihan makanan:

Mengikut kiraan berat badan mengikut Formula WHO = 595 kcal [2077 1482] Mengikut keperluan norm = 525.9 kcal [2077 1551.1 ]

32

Menu 3000-4000kcal

33

Menu 4000-5000kcal

34

Menu 5000-6000kcal

35