Anda di halaman 1dari 43

140.

polahe wong Jawa kaya gabah diinteri endi sing bener endi sing sejati para tapa padha ora wani padha wedi ngajarake piwulang adi salah-salah anemani pati tingkah laku orang Jawa seperti gabah ditampi mana yang benar mana yang asli para pertapa semua tak berani takut menyampaikan ajaran benar salah-salah dapat menemui ajal 141. banjir bandang ana ngendi-endi gunung njeblug tan anjarwani, tan angimpeni gehtinge kepathi-pati marang pandhita kang oleh pati geni marga wedi kapiyak wadine sapa sira sing sayekti banjir bandang dimana-mana gunung meletus tidak dinyana-nyana, tidak ada isyarat dahulu sangat benci terhadap pendeta yang bertapa, tanpa makan dan tidur karena takut bakal terbongkar rahasianya siapa anda sebenarnya 142. pancen wolak-waliking jaman amenangi jaman edan ora edan ora kumanan sing waras padha nggagas wong tani padha ditaleni wong dora padha ura-ura beja-bejane sing lali, isih beja kang eling lan waspadha sungguh zaman gonjang-ganjing menyaksikan zaman gila tidak ikut gila tidak dapat bagian yang sehat pada olah pikir

para petani dibelenggu para pembohong bersuka ria beruntunglah bagi yang lupa, masih beruntung yang ingat dan waspada 143. ratu ora netepi janji musna kuwasa lan prabawane akeh omah ndhuwur kuda wong padha mangan wong kayu gligan lan wesi hiya padha doyan dirasa enak kaya roti bolu yen wengi padha ora bisa turu raja tidak menepati janji kehilangan kekuasaan dan kewibawaannya banyak rumah di atas kuda orang makan sesamanya kayu gelondongan dan besi juga dimakan katanya enak serasa kue bolu malam hari semua tak bisa tidur 144. sing edan padha bisa dandan sing ambangkang padha bisa nggalang omah gedong magrong-magrong yang gila dapat berdandan yang membangkang semua dapat membangun rumah, gedung-gedung megah 145. wong dagang barang sangsaya laris, bandhane ludes akeh wong mati kaliren gisining panganan akeh wong nyekel bendha ning uriping sengsara orang berdagang barang makin laris tapi hartanya makin habis banyak orang mati kelaparan di samping makanan banyak orang berharta namun hidupnya sengsara

146. wong waras lan adil uripe ngenes lan kepencil sing ora abisa maling digethingi sing pinter duraka dadi kanca wong bener sangsaya thenger-thenger wong salah sangsaya bungah akeh bandha musna tan karuan larine akeh pangkat lan drajat padha minggat tan karuan sebabe orang waras dan adil hidupnya memprihatinkan dan terkucil yang tidak dapat mencuri dibenci yang pintar curang jadi teman orang jujur semakin tak berkutik orang salah makin pongah banyak harta musnah tak jelas larinya banyak pangkat dan kedudukan lepas tanpa sebab 147. bumi sangsaya suwe sangsaya mengkeret sakilan bumi dipajeki wong wadon nganggo panganggo lanang iku pertandhane yen bakal nemoni wolak-walike zaman bumi semakin lama semakin sempit sejengkal tanah kena pajak wanita memakai pakaian laki-laki itu pertanda bakal terjadinya zaman gonjang-ganjing 148. akeh wong janji ora ditepati akeh wong nglanggar sumpahe dhewe manungsa padha seneng ngalap, tan anindakake hukuming Allah barang jahat diangkat-angkat barang suci dibenci

banyak orang berjanji diingkari banyak orang melanggar sumpahnya sendiri manusia senang menipu tidak melaksanakan hukum Allah barang jahat dipuja-puja barang suci dibenci 149. akeh wong ngutamakake royal lali kamanungsane, lali kebecikane lali sanak lali kadang akeh bapa lali anak akeh anak mundhung biyung sedulur padha cidra keluarga padha curiga kanca dadi mungsuh manungsa lali asale banyak orang hamburkan uang lupa kemanusiaan, lupa kebaikan lupa sanak saudara banyak ayah lupa anaknya banyak anak mengusir ibunya antar saudara saling berbohong antar keluarga saling mencurigai kawan menjadi musuh manusia lupa akan asal-usulnya 150. ukuman ratu ora adil akeh pangkat jahat jahil kelakuan padha ganjil sing apik padha kepencil akarya apik manungsa isin luwih utama ngapusi hukuman raja tidak adil banyak yang berpangkat, jahat dan jahil

tingkah lakunya semua ganjil yang baik terkucil berbuat baik manusia malah malu lebih mengutamakan menipu 151. wanita nglamar pria isih bayi padha mbayi sing pria padha ngasorake drajate dhewe wanita melamar pria masih muda sudah beranak kaum pria merendahkan derajatnya sendiri Bait 152 sampai dengan 156 tidak ada (hilang dan rusak) 157. wong golek pangan pindha gabah den interi sing kebat kliwat, sing kasep kepleset sing gedhe rame, gawe sing cilik keceklik sing anggak ketenggak, sing wedi padha mati nanging sing ngawur padha makmur sing ngati-ati padha sambat kepati-pati tingkah laku orang mencari makan seperti gabah ditampi yang cepat mendapatkan, yang lambat terpeleset yang besar beramai-ramai membuat yang kecil terjepit yang angkuh menengadah, yang takut malah mati namun yang ngawur malah makmur yang berhati-hati mengeluh setengah mati 158. cina alang-alang keplantrang dibandhem nggendring melu Jawa sing padha eling sing tan eling miling-miling mlayu-mlayu kaya maling kena tuding eling mulih padha manjing akeh wong injir, akeh centhil

sing eman ora keduman sing keduman ora eman cina berlindung karena dilempari lari terbirit-birit ikut orang Jawa yang sadar yang tidak sadar was-was berlari-lari bak pencuri yang kena tuduh yang tetap tinggal dibenci banyak orang malas, banyak yang genit yang sayang tidak kebagian yang dapat bagian tidak sayang 159. selet-selete yen mbesuk ngancik tutuping tahun sinungkalan dewa wolu, ngasta manggalaning ratu bakal ana dewa ngejawantah apengawak manungsa apasurya padha bethara Kresna awatak Baladewa agegaman trisula wedha jinejer wolak-waliking zaman wong nyilih mbalekake, wong utang mbayar utang nyawa bayar nyawa utang wirang nyaur wirang selambat-lambatnya kelak menjelang tutup tahun (sinungkalan dewa wolu, ngasta manggalaning ratu) akan ada dewa tampil berbadan manusia berparas seperti Batara Kresna berwatak seperti Baladewa bersenjata trisula wedha tanda datangnya perubahan zaman orang pinjam mengembalikan, orang berhutang membayar hutang nyawa bayar nyawa hutang malu dibayar malu 160.

sadurunge ana tetenger lintang kemukus lawa ngalu-ngalu tumanja ana kidul wetan bener lawase pitung bengi, parak esuk bener ilange bethara surya njumedhul bebarengan sing wis mungkur prihatine manungsa kelantur-lantur iku tandane putra Bethara Indra wus katon tumeka ing arcapada ambebantu wong Jawa sebelumnya ada pertanda bintang pari panjang sekali tepat di arah Selatan menuju Timur lamanya tujuh malam hilangnya menjelang pagi sekali bersama munculnya Batara Surya bebarengan dengan hilangnya kesengsaraan manusia yang berlarut-larut itulah tanda putra Batara Indra sudah nampak datang di bumi untuk membantu orang Jawa 161. dunungane ana sikil redi Lawu sisih wetan wetane bengawan banyu andhedukuh pindha Raden Gatotkaca arupa pagupon dara tundha tiga kaya manungsa angleledha asalnya dari kaki Gunung Lawu sebelah Timur sebelah timurnya bengawan berumah seperti Raden Gatotkaca berupa rumah merpati susun tiga seperti manusia yang menggoda 162. akeh wong dicakot lemut mati akeh wong dicakot semut sirna akeh swara aneh tanpa rupa bala prewangan makhluk halus padha baris, pada rebut benere garis tan kasat mata, tan arupa sing madhegani putrane Bethara Indra

agegaman trisula wedha momongane padha dadi nayaka perang perange tanpa bala sakti mandraguna tanpa aji-aji banyak orang digigit nyamuk, mati banyak orang digigit semut, mati banyak suara aneh tanpa rupa pasukan makhluk halus sama-sama berbaris, berebut garis yang benar tak kelihatan, tak berbentuk yang memimpin adalah putra Batara Indra, bersenjatakan trisula wedha para asuhannya menjadi perwira perang jika berperang tanpa pasukan sakti mandraguna tanpa azimat 163. apeparap pangeraning prang tan pokro anggoning nyandhang ning iya bisa nyembadani ruwet rentenging wong sakpirang-pirang sing padha nyembah reca ndhaplang, cina eling seh seh kalih pinaringan sabda hiya gidrang-gidrang bergelar pangeran perang kelihatan berpakaian kurang pantas namun dapat mengatasi keruwetan orang banyak yang menyembah arca terlentang cina ingat suhu-suhunya dan memperoleh perintah, lalu melompat ketakutan 164. putra kinasih swargi kang jumeneng ing gunung Lawu hiya yayi bethara mukti, hiya krisna, hiya herumukti mumpuni sakabehing laku nugel tanah Jawa kaping pindho ngerahake jin setan kumara prewangan, para lelembut ke bawah perintah saeko proyo kinen ambantu manungso Jawa padha asesanti trisula weda landhepe triniji suci bener, jejeg, jujur

kadherekake Sabdopalon lan Noyogenggong putra kesayangan almarhum yang bermukim di Gunung Lawu yaitu Kyai Batara Mukti, ya Krisna, ya Herumukti menguasai seluruh ajaran (ngelmu) memotong tanah Jawa kedua kali mengerahkan jin dan setan seluruh makhluk halus berada dibawah perintahnya bersatu padu membantu manusia Jawa berpedoman pada trisula weda tajamnya tritunggal nan suci benar, lurus, jujur didampingi Sabdopalon dan Noyogenggong 165. pendhak Sura nguntapa kumara kang wus katon nembus dosane kadhepake ngarsaning sang kuasa isih timur kaceluk wong tuwa paringane Gatotkaca sayuta tiap bulan Sura sambutlah kumara yang sudah tampak menebus dosa dihadapan sang Maha Kuasa masih muda sudah dipanggil orang tua warisannya Gatotkaca sejuta 166. idune idu geni sabdane malati sing mbregendhul mesti mati ora tuwo, enom padha dene bayi wong ora ndayani nyuwun apa bae mesthi sembada garis sabda ora gentalan dina, beja-bejane sing yakin lan tuhu setya sabdanira tan karsa sinuyudan wong sak tanah Jawa nanging inung pilih-pilih sapa ludahnya ludah api sabdanya sakti (terbukti)

yang membantah pasti mati orang tua, muda maupun bayi orang yang tidak berdaya minta apa saja pasti terpenuhi garis sabdanya tidak akan lama beruntunglah bagi yang yakin dan percaya serta menaati sabdanya tidak mau dihormati orang se tanah Jawa tetapi hanya memilih beberapa saja 167. waskita pindha dewa bisa nyumurupi lahire mbahira, buyutira, canggahira pindha lahir bareng sadina ora bisa diapusi marga bisa maca ati wasis, wegig, waskita, ngerti sakdurunge winarah bisa pirsa mbah-mbahira angawuningani jantraning zaman Jawa ngerti garise siji-sijining umat Tan kewran sasuruping zaman pandai meramal seperti dewa dapat mengetahui lahirnya kakek, buyut dan canggah anda seolah-olah lahir di waktu yang sama tidak bisa ditipu karena dapat membaca isi hati bijak, cermat dan sakti mengerti sebelum sesuatu terjadi mengetahui leluhur anda memahami putaran roda zaman Jawa mengerti garis hidup setiap umat tidak khawatir tertelan zaman 168. mula den upadinen sinatriya iku wus tan abapa, tan bibi, lola awus aputus weda Jawa mung angandelake trisula landheping trisula pucuk gegawe pati utawa utang nyawa sing tengah sirik gawe kapitunaning liyan

sing pinggir-pinggir tolak colong njupuk winanda oleh sebab itu carilah satria itu yatim piatu, tak bersanak saudara sudah lulus weda Jawa hanya berpedoman trisula ujung trisulanya sangat tajam membawa maut atau utang nyawa yang tengah pantang berbuat merugikan orang lain yang di kiri dan kanan menolak pencurian dan kejahatan 169. sirik den wenehi ati malati bisa kesiku senenge anggodha anjejaluk cara nistha ngertiyo yen iku coba aja kaino ana beja-bejane sing den pundhuti ateges jantrane kaemong sira sebrayat pantang bila diberi hati mati dapat terkena kutukan senang menggoda dan minta secara nista ketahuilah bahwa itu hanya ujian jangan dihina ada keuntungan bagi yang dimintai artinya dilindungi anda sekeluarga 170. ing ngarsa Begawan dudu pandhita sinebut pandhita dudu dewa sinebut dewa kaya dene manungsa dudu seje daya kajawaake kanti jlentreh gawang-gawang terang ndrandhang di hadapan Begawan bukan pendeta disebut pendeta bukan dewa disebut dewa

namun manusia biasa bukan kekuatan lain diterangkan jelas bayang-bayang menjadi terang benderang 171. aja gumun, aja ngungun hiya iku putrane Bethara Indra kang pambayun tur isih kuwasa nundhung setan tumurune tirta brajamusti pisah kaya ngundhuh hiya siji iki kang bisa paring pituduh marang jarwane jangka kalaningsun tan kena den apusi marga bisa manjing jroning ati ana manungso kaiden ketemu uga ana jalma sing durung mangsane aja sirik aja gela iku dudu wektunira nganggo simbol ratu tanpa makutha mula sing menangi enggala den leluri aja kongsi zaman kendhata madhepa den marikelu beja-bejane anak putu jangan heran, jangan bingung itulah putranya Batara Indra yang sulung dan masih kuasa mengusir setan turunnya air brajamusti pecah memercik hanya satu ini yang dapat memberi petunjuk tentang arti dan makna ramalan saya tidak bisa ditipu karena dapat masuk ke dalam hati ada manusia yang bisa bertemu tapi ada manusia yang belum saatnya jangan iri dan kecewa itu bukan waktu anda memakai lambang ratu tanpa mahkota sebab itu yang menjumpai segeralah menghormati, jangan sampai terputus, menghadaplah dengan patuh keberuntungan ada di anak cucu 172.

iki dalan kanggo sing eling lan waspada ing zaman kalabendu Jawa aja nglarang dalem ngleluri wong apengawak dewa cures ludhes saka braja jelma kumara aja-aja kleru pandhita samusana larinen pandhita asenjata trisula wedha iku hiya pinaringaning dewa inilah jalan bagi yang ingat dan waspada pada zaman kalabendu Jawa jangan melarang dalam menghormati orang berupa dewa yang menghalangi akan sirna seluruh keluarga jangan keliru mencari dewa carilah dewa bersenjata trisula wedha itulah pemberian dewa 173. nglurug tanpa bala yen menang tan ngasorake liyan para kawula padha suka-suka marga adiling pangeran wus teka ratune nyembah kawula angagem trisula wedha para pandhita hiya padha muja hiya iku momongane kaki Sabdopalon sing wis adu wirang nanging kondhang genaha kacetha kanthi njingglang nora ana wong ngresula kurang hiya iku tandane kalabendu wis minger centi wektu jejering kalamukti andayani indering jagad raya padha asung bhekti menyerang tanpa pasukan bila menang tak menghina yang lain rakyat bersuka ria karena keadilan Yang Kuasa telah tiba raja menyembah rakyat bersenjatakan trisula wedha

para pendeta juga pada memuja itulah asuhannya Sabdopalon yang sudah menanggung malu tetapi termasyhur segalanya tampak terang benderang tak ada yang mengeluh kekurangan itulah tanda zaman kalabendu telah usai berganti zaman penuh kemuliaan memperkokoh tatanan jagad raya semuanya menaruh rasa hormat yang tinggi

http://mauryanusantara.blogspot.com/2012/10/sketsa-kanjeng-prabu-jayabaya-terkait.html

PETIKAN SERAT JANGKA JAYA BAYA SEBAGAI BERIKUT : (Petikan ini saya terjemahkan menurut bahasa yg sy ketahui, dan ditafsirkan sesuai perenungan saya dan masukan dari para pinisepuh tanah Jawi) Mbesuk jen wis ana kreta mlaku tanpa turangga Tanah Djawa kalungan wesi, Prahu mlaku ing a duwur awang2. Kali pada ilang kedunge, iku tanda yen jaman Jayabaya wis cedak Terjemahan dalam Bahasa Indonesia : Besok jika ada kereta berjalan tanpa kuda ( tafsir= Mobil, kereta api) Tanah Jawa berkalung besi ( tafsir= Rel Kereta api)

Perahu terbang diatas angkasa ( tafsir= pesawat terbang , pswt luar angkasa) Sungai pada hilang danaunya / sumbernya (tafsir = sungai buatan) Itulah pertanda jaman Jayabaya sudah dekat

Akeh janji ora ditepati. Akeh wong wani nglanggar sumpahe dewe, Manungso pada seneng nyalah , tan ngendah-ake hukum Allah Banyak janji tidak ditepati Banyak orang melanggar sumpahnya sendiri

Manusia senang berbuat salah, tidak mengindahkan hukum Tuhan.

Barang jahat diangkat-angkat , barang suci dibenciHukuman ratu ora adil, akeh pangkat sing jahat lan jajil Sesuatu yang jahat diagungkan , sesuatu yang suci/baik dibenci Hukuman penguasa tidak adil, banyak yang jahat dan jahiliyah.

Kelakuan pada ganjil, wong sing apik kepencil. Makarya apik, luwih becik ngapusi. Wong agung kesinggung, wong ala kepuja-puja

Kelakuan orang pada aneh, Orang berbuat baik terkucilkan Berbuat baik malah merasa malu, lebih baik berbohong Orang Besar tersinggung, orang jahat dipuja-puja/ dihormati

Wong wadon ilang wanitane ilang wirange. Wong lanang ilang lanange,priya ilang prawirane Wanita hilang kewanitaanya, hilang malunya Laki-laki hilang kelaki-lakianya, hilang keberaniannya

( dlm arti harafiah = banci, homo, maupun perlambang laki2 tidak jantan, pengecut) Akeh udan salah mangsa, akeh perawan tua, akeh randameteng, akeh bayi takon bapa Agama akeh kang nantang, kamanungsan saya ilang. Banyak Hujan tidak tepat /sesuai musimnya

Banyak perawan tua (tfsr = selain byk perawan tua, jg banyak wanita yang kawin usia tua)

Banyak janda hamil (tafsir = janda hamil tanpa suami) Banyak bayi bertanya siapa bapaknya ( tfs= hamil diluar nikah) Agama banyak ditentang, Rasa kemanusiaan makin hilang

Olah suci pada dibenci , olah ala pada dipuja Wanadya pada wani ngendi-ngendi Olah Kebaikan dibenci, Olah kejelekan di puja Wanita pada berani dimana-mana , (maksudnya sama pria)

Sing Weruh ketuduh, sing ora ya ketuduh Yang tahu (bener atau salah) tertuduh , yang tidak tahu juga (tafsiran= orang cari kambing hitam)

Mbesuk yen ana prang saka wetan, kulon, lor lan wong cilik saya sengsara lan mbendul, Wong jahat mlarat brekat Besok jika ada perang di Timur , Barat, Utara,Selatan, (=berbagai belahan dunia/negara) rakyat kecil semakin sengsara dan menderita Orang Jahat miskin Berkat

Sing Curang makin garang ,sing jujur kojur, wong dagang keplanggang Yang curang berani, yang jujur hancur, orang berdagang kepalsuan.

Judi pada dadi, akeh barang haram, akeh anak haram, prawan cilik nyidam

Wanita nglanggar priya, isih bayi pada bayi Judi semakin menjadi , Banyak anak haram, banyak gadis kecil yang hamil

Wanita berani sama laki-lakinya, Masih kecil (anak2) sudah punya anak

Sing Priya pada ngasorake drajade dewe Bumi saya suwe saya mengkeret Sekilan bumi dipajegi Jaran doran sambel Kretane roda papat satugel Yang laki-laki merendahkan derajatnya sendiri

Bumi semakin menyusut /mengecil ( Tafsir => dunia semakin tak ada batasan ruang dan waktu berkat teknologi modern spt : transpotasi, komunikasi ) Setiap jengkal tanah dipajak ( => apa2 sekarang dipajakin) Kuda doyan sambal (tafsir => tukang becak ,ojek kan doyan sambel) Kereta beroda empat terpotong ( tafsir => roda kereta api)

Wong wadon nganggo pakean lanang Iku tandane yen bakal nemoni wolak-waliking jaman Akeh manungsa ngutamakake real, lali kemanungsan Lali kebecikan, lali sanak kadang Akeh biyung lali anak,akeh anak nlandung biyunge

Perempuan berpakaian laki-laki ( => bukankah skrg udah ngetren cewek pake pakaian cowok,celana panjang dsb) Itu pertanda akan menemui jaman yang serba terbalik ( => byk salah kejadian) Banyak manusia mengutamakan harta, lupa rasa kemanusiaan Banyak ibu melupakan anak, banyak anak berani sama ibunya ( => contohnya skrg byk artis2 yg melupakan anak, jg Anak yang berani ama orang tuanya)

Pada tulisan sebelumnya : Ngintip ramalan bagian 1, diungkap bagaimana sang Prabu pada masanya sudah bisa melihat akan adanya pesawat terbang (perahu mlaku ana ing awang). Bagaimana tahu pulau Jawa dikelilingi rel kereta api (bahasa simbolisnya : tanah jawa berkalung besi). Apakah itu bukan akurat ramalannya... Padahal jaman dulu itu boroboro ada pesawat, orang bepergian masih pake kereta kuda.. Sebenarnya Jangka Jayabaya ini adalah hasil terjemahan Pujangga besar : R.Ng Ranggawarsita ( 1804-1873 M/ sastrawan, filsuf dan juga peramal) dari hasil karya -karya ramalan Prabu Jayabaya yang telah dikumpulkan pustaka kraton Surakarta, sehingga yang digunakan adalah bahasa jawa sekarang, bukan aslinya Bahasa Jawa Kuno Ingin ngintip lebih lanjut Jangka (ramalan) Jayabaya, silahkan menyimak tulisan saya dibawah (Petikan Serat ini saya terjemahkan dan tafsirkan sesuai bahasa yang saya mengerti dan berbagai masukan dari pinisepuh tanah Jawi)

Akeh bapa lali anak. Akeh anak wani nglawan ibu. Nantang bapa.Sedulur padha cidra. Kulawarga padha curiga.Kanca dadi mungsuh. Akeh manungsa lali asale. Ukuman Ratu ora adil.Akeh pangkat sing jahat lan ganjil. Akeh kelakuan sing ganjil. Banyak bapak melupakan anaknya. Banyak anak melawan bapaknya (orang tua) (=>di infotaintment banyak menayangkan) Saudara saling menyakiti keluarga

Masa bekerja, ingin hidup seperti raja, mengumbar nafsu angkara murka, mengandalkan perbuatan cidra.

Orang Benar terpaku diam, Orang Salah bersenang-senang, Orang Baik Tersingkirkan

Wong apik-apik padha kapencil. Akeh wong nyambut gawe apik-apik padha krasa isin. Luwih utama ngapusi.Wegah nyambut gawe. Kepingin urip mewah.Ngumbar nafsu angkara murka, nggedhekake duraka. Orang baik terkucilkan. Banyak orang bekerja baik-baik /jujur yang malah malu Lebih baik berdusta Malas bekerja. Ingin hidup mewah Mengumbar angkara murka /kejahatan, mengagung-agungkan kejahatan

Wong bener thenger-thenger. Wong salah bungah. Wong apik ditampik-tampik. Wong jahat munggah pangkat. Wong agung kasinggung. Wong ala kapuja. Orang Benar terpaku. Orang Salah bergembira Orang Baik ditolak di mana-mana. Orang Jahat naik pangkat Orang Besar tersinggung. Orang Jelek dipuja

Wong wadon ilang kawirangane.

Wong lanang ilang kaprawirane. Akeh wong lanang ora duwe bojo. Akeh wong wadon ora setya marang bojone. Akeh ibu padha ngedol anake. Akeh wong wadon ngedol awake. Akeh wong ijol bebojo. Wong wadon nunggang jaran. Wong lanang linggih plangki. Orang perempuan hilang malunya Lelaki hilang keberaniannya/ jadi pengecut Banyak laki-laki tidak beristri (=> menurut sensus jumlah perempuan lebih banyak) Banyak Wanita tidak setia/ berselingkuh Banyak ibu menjual anaknya Banyak wanita menjual diri, prostitusi (dalam berbagai bentuk) Wanita naik kuda (tafsir= wanita banyak menduduki posisi penting di pemerintahan) Laki-laki duduk di belakang (lelaki yang hilang martabatnya sebagai lakilaki)

Randha seuang loro.Prawan seaga lima. Dhudha pincang laku sembilan uang. Janda seuang dapat 2 orang ( 50 sen) ( =banyak wanita mudah yang bercerai ) Perawan dijual murah

Duda pincang laku 9 keping, (lebih mahal)

Akeh wong ngedol ngelmu. Akeh wong ngaku-aku. Njabane putih njerone dhadhu. Ngakune suci, nanging sucine palsu.Akeh bujuk akeh lojo. Akeh udan salah mangsa. Akeh prawan tuwa.Akeh randha nglairake anak. Akeh jabang bayi lahir nggoleki bapakne. Agama akeh sing nantang. Banyak orang menjual "ilmu" (agama) (=>sekarang banyak orang mencari popularitas, politik, uang berkedok agama) Banyak orang mengaku-aku, Luarnya "PUTIH" dalamnya "MERAH DADU" (=>serigala berbulu domba) Mengaku "suci", tapi "sucinya" palsu. Banyak yang menipu Banyak hujan salah musim, Banyak perawan tua, banyak bayi tanpa bapak (lahir diluar nikah) Agama banyak yang menentang

Prikamanungsan saya ilang. Omah suci dibenci. Omah ala saya dipuja. Wong wadon lacur ing ngendi-endi. Akeh laknat.Akeh pengkianat.

Anak mangan bapak. Sedulur mangan sedulur. Kanca dadi mungsuh. Guru disatru. Tangga padha curiga Perikemanusiaan semakin hilang, tempat ibadah dibenci, Tempat maksiat dipuja, Prostitusi di mana-mana Banyak laknat, pengkhianat Anak mengorbankan bapak(berani), saudara tega dengan saudara Teman jadi musuh, Guru dilawan. Tetangga saling curiga

Kana-kene saya angkara murka. Sing weruh kebubuhan. Sing ora weruh ketutuh. Besuk yen ana peperangan. Teka saka wetan, kulon, kidul lan lor. Akeh wong becik saya sengsara. Wong jahat saya seneng. Wektu iku akeh dhandhang diunekake kuntul. Sana-sini semakin terjadi angkara murka Yang tahu terjebak, yang tidak tahu tersentuh Besok jika ada peperangan di timur,barat, utara ,selatan (berbagai belahan dunia dan negara) Banyak rakyat kecil menderita, orang jahat semakin bergembira Waktu itu banyak Dandang (tempat menanak nasi) dibunyikan oleh burung kuntul (sejenis burung sawah)

Wong salah dianggep bener. Pengkhianat nikmat. Durjana saya sempurna. Wong jahat munggah pangkat. Wong lugu kebelenggu. Orang salah dianggap benar, pengkhianat nikmat, durjana semakin sempurna Orang jahat naik pangkat, Orang lugu/jujur terbelenggu/ dipenjara

Wong mulya dikunjara. Sing curang garang.Sing jujur kojur. Pedagang akeh sing keplarang. Wong main akeh sing ndadi. Orang berhati mulya dipenjara. Yang curang semakin garang/ berani, yang jujur malah hancur Pedagang banyak tertipu Orang berjudi makin banyak (=adanya tempat-tempat perjudian yang legal, illegal, terselubung)

Akeh barang haram. Akeh anak haram. Wong wadon nglamar wong lanang. Wong lanang ngasorake drajate dhewe. Akeh barang-barang mlebu luang. Akeh wong kaliren lan wuda.

Wong tuku ngglenik sing dodol.Sing dodol akal okol. Wong golek pangan kaya gabah diinteri. Sing kebat kliwat. Sing telah sambat. Banyak barang haram, banyak anak haram Wanita melamar laki-laki (=> sekarang sudah banyak) Lelaki merendahkan martabatnya sendiri (= pengecut, gigolo, dsb) Banyak barang masuk lobang (jebakan) Banyak orang kelaparan dan tak berpakaian Orang mengandalkan "KLENIK" jika berbisnis Yang berbisnis, menggunakan kekuatan dan kelicikan Orang semakin susah mencari makan Yang salah keterlaluan, banyak orang yang mengeluh

Sing gedhe kesasar. Sing cilik kepleset. Sing anggak ketunggak.Sing wedi mati. Sing nekat mbrekat. Yang besar kesasar. Yang kecil kepleset. Yang diam terpaku Yang takut mati. Yang nekat mencari berkat

Sing jerih ketindhih. Sing ngawur makmur. Sing ngati-ati ngrintih. Sing ngedan keduman.

Sing waras nggagas.Wong tani ditaleni. Wong dora ura-ura. Yang takut tertindih/terjajah. Yang ngawur makmur Yang berhati-hati merintih. Yang gila (harta) kebagian Yang waras berpikir. Petani diikat/dibelenggu Orang jahat bersenandung

Ratu ora netepi janji, musna panguwasane. Bupati dadi rakyat. Wong cilik dadi priyayi. Sing mendele dadi gedhe.Sing jujur kojur. Akeh omah ing ndhuwur jaran. Penguasa yang tidak menepati janji, hilang kekuasaannya Bupati jadi rakyat (tidak punya kuasa) Orang kecil jadi intelek Yang jahat jadi besar, yang jujur hancur Banyak rumah di atas kuda (Tanah tak bertuan)

Wong mangan wong. Anak lali bapak. Wong tuwa lali tuwane. Pedagang adol barang saya laris. Bandhane saya ludhes. Akeh wong mati kaliren ing sisihe pangan.

Akeh wong nyekel bandha nanging uripe sangsara. Orang makan orang (=banyak yang tega pada sesama, juga harafiahnya =>ada orang yang makan orang /kanibal) Anak lupa orang tuanya, orang tua lupa diri (tidak dewasa), seperti anak kecil pikirannya Pedagang yang berjualan laris. Tapi hartanya habis ludes, Banyak orang mati kelaparan, padahal banyak makanan di sampingnya (=Indonesia kaya hasil bumi /pangan, tapi rakyatnya masih kelaparan/ miskin) Banyak orang bergelimang harta, tapi hidupnya sengsara

Sing edan bisa dandan. Sing bengkong bisa nggalang gedhong. Wong waras lan adil uripe nggrantes lan kepencil. Ana peperangan ing njero. Timbul amarga para pangkat akeh sing padha salah paham. Yang Gila (harta), bisa berdandan (=> bisa kamuflase/bunglon) , yang bengkong/menipu malah mempunyai gedung,kekuasaan Orang benar dan adil hidupnya menderita dan terkucilkan. Ada perang tersembunyi (=> terror & perang saudara di mana-mana) Timbul karena pembesar yang salah paham

Durjana saya ngambra-ambra. Penjahat saya tambah. Wong apik saya sengsara. Akeh wong mati jalaran saka peperangan. Durjana semakin berkuasa. Penjahat bertambah

Orang baik sengsara. Banyak orang mati karena peperangan

Kebingungan lan kobongan. Wong bener saya thenger-thenger. Wong salah saya bungah-bungah. Akeh bandha musna ora karuan lungane. Akeh pangkat lan drajat pada minggat ora karuan sababe Kebingungan dan kebakaran (=> akibat teror di mana-mana) Orang benar semakin diam terpaku kebingungan. Orang Salah malah bersuka Banyak Harta hilang tak jelas ke mana. Banyak pangkat & kedudukan hilang entah ke mana

Akeh barang-barang haram, akeh bocah haram. Bejane sing lali, bejane sing eling. Nanging sauntung-untunge sing lali. Isih untung sing waspada. Angkara murka saya ndadi. Kana-kene saya bingung. Banyak barang haram, banyak anak haram Beruntunglah yang "LUPA DIRI" dan beruntunglah yang "INGAT" (akan Tuhannya) Tapi seberuntung-beruntungnya yang LUPA (DIRI), masih beruntung yang "INGAT dan WASPADA" (akan nilai -nilai moralnya)

Angkara murka semakin menjadi. Sana-sini kebingungan.

Pedagang akeh alangane. Akeh buruh nantang juragan. Juragan dadi umpan. Sing suwarane seru oleh pengaruh. Wong pinter diingar-ingar. Wong ala diuja. Wong ngerti mangan ati. Bandha dadi memala. Pangkat dadi pemikat. Sing sawenang-wenang rumangsa menang. Pedagang banyak hambatan (=berbisnis banyak halangannya) Banyak buruh menentang juragan (=pemilik perusahaan) (=> sekarang kan banyak demo-demo buruh yang memperjuangkan hak2nya) Juragan jadi umpan (=> dimanfaatkan oleh penguasa), Yang banyak suara (pengaruh) Orang pintar dibodohi, diliciki, orang jahat dimanjakan Orang tahu (akan kebenaran) makan hati (sakit hati) Harta jadi musibah, pangkat jadi pemikat , yang berkuasa merasa menang

Sing ngalah rumangsa kabeh salah. Ana Bupati saka wong sing asor imane. Patihe kepala judhi. Wong sing atine suci dibenci. Wong sing jahat lan pinter jilat saya derajat.

Pemerasan saya ndadra. Yang mengalah merasa semua salah Ada bupati (=>penguasa daerah), yang rendah imannya Patihnya (=>Aparatnya) kepala judi (=> Mafia judi, maksiat) Orang berhati suci dibenci, Orang jahat dan penjilat semakin dapat kedudukan Pemerasan di mana-mana. Maling lungguh wetenge mblenduk. Pitik angrem saduwure pikulan. Maling wani nantang sing duwe omah. Begal pada ndhugal. Rampok padha keplok-keplok. Wong momong mitenah sing diemong. Wong jaga nyolong sing dijaga. Wong njamin njaluk dijamin. Akeh wong mendem donga. Kana-kene rebutan unggul. Maling duduk perutnya buncit (=>Kayaknya Gaya KORUPTOR) Ayam mengeram di atas pikulan (=> pemaksaan pekerja, contoh TKW, ayam yang mengeram kan betina) Maling berani nantang yang punya rumah (=..KORUPTOR BERANI MENANTANG YANG PUNYA HAK /RAKYAT DI PENGADILAN) Begal/ Penjahat semakin menjadi, Perampok bertepuk tangan (BANYAK MAFIA YANG LOLOS DI PENGADILAN) Yang mengasuh memfitnah yang diasuh, yang mengangkat pejabat tapi menjatuhkan (=>mencari kambing hitam)

Orang yang menjaga malah mencuri (=>banyak aparat yang "bermain") Orang yang menjamin minta dijamin (=> minta upeti) Banyak orang yang mengubur doa Sana-sini berebut kekuasaan

Angkara murka ngombro-ombro. Agama ditantang. Akeh wong angkara murka. Nggedhekake duraka. Ukum agama dilanggar. Prikamanungsan di-iles-iles. Kasusilan ditinggal. Akeh wong edan, jahat lan kelangan akal budi. Wong cilik akeh sing kepencil. Amarga dadi korbane si jahat sing jajil. Angkara murka meraja lela, agama ditentang Banyak orang berbuat angkara murka, mengagungkan tindak durjana Hukum agama dilanggar, Perikemanusiaan diinjak-injak Kesusilaan ditinggalkan/diabaikan. Banyak orang gila (keduniawian), Jahat dan kehilangan akal budi Rakyat kecil makin terkucilkan karena menjadi korban yang jahat

Banjur ana Ratu duwe pengaruh lan duwe prajurit. Negarane ambane saprawolon. Tukang mangan suap saya ndadra. Wong jahat ditampa.Wong suci dibenci. Kemudian ada Ratu (penguasa) yang berpengaruh dan punya tentara (militer) Negaranya seperdelapan (=>dunia, maksudnya luas sekali) Tukang makan suap semakin menjadi . (=> banyak orang menggunakan kekuasaannya untukkepentingan pribadi dengan makan suap) Orang Jahat diterima. Orang Suci dibenci

Masih dalam suasana diperingati lengsernya Pres. Suharto oleh sebagian orang, berikut adalah petikan Ramalan Jayabaya yang"mungkin" ditafsirkan sebagai pertanda kejatuhan penguasa Orde Baru tersebut. Telah diuraikan sebelumnya pada Bag. I dan II, Jayabaya yang memprediksi pada suatu masa di mana kacau-balau kondisi Indonesia, turunnya moral bangsa, semakin sedikitnya orang yang bertindak benar, sehingga Indonesia terhina di mata dunia, inilah yang disebut Jaman Edan. Kelanjutannya pada Bag III: Akan adanya penguasa lalim, yang sangat berkuasa yang akhirnya jatuh oleh rakyat kecil. Dan ada suatu masa, di mana muncul sosok yang mampu menuntaskan masalah yang ada di negara ini. Demikian Petikan Ramalan Jayabaya tersebut : (Dari hasil penafsiran kami dan berbagai masukan. Sebelumnya kami minta maaf jika tulisan ini menyinggung atau menyudutkan kaum tertentu. Mungkin Tulisan ini masih bersifat subyektif, yang masih sepihak)

Mara den titenana, samangsa tanah Jawa wus mengku ratu, wus ora bapa pra biyung, titik-ane nganggo kethu bengi,asirah watu geni, pangapesane wanodya ngiwi-iwi jejuluk sarwa ageng edi. Maka ingatlah, ketika tanah Jawa mempunyai Pemimpin Yang tidak berbapak dan beribu (tidak ketahuan asal-asulnya) tandanya pakai pada malam ,ber"kepala api" (sangat berkuasa). Kalahnya (kelemahannya) dengan wanita yang melambai-lambai, dikenal kebesarannya dan wibawanya. (=> Apakah kalahnya dengan Megawati kala itu , di mana bisa menggerakkan massa/rakyat ?? )

Ratu digdaya ora tedas tapak palu ne pandhe sisane gurindha ning apese mungsuh setan tuyul, setan anu gundul, Penguasa sakti, kebal, akan senjata ( tafsir = sangat berkuasa, tidak mampu digulingkan secara militer, maupun politik) => Ingat era Pres.Suharto, yang sangat berkuasa, wibawa, tanpa ada yang bisa mengalahkan kekuasaannya. Tapi pengapesannya /kalahnya dengan setan tuyul, setan gundul

=> tafsir : Tuyul ,setan gundul = perlambang rakyat kecil, anak kecil /mahasiswa, ingat Pres Suharto lengser ketika didesak oleh mahasiswa yang berdemo.

bocah cilik pating pendelik ngubengi omah surak-surak kaya nggusah pitik. Ratu atine dadi cilik, ngumdamana bala sabrang sing dojan asu. Anak kecil memelototi rumah , berteriak-teriak seperti mengusir ayam

Ratu langsung berkecil hati (ciut nyalinya), memanggil bala bantuan dari seberang yang suka anjing. (meminta bantuan dari kekuatan asing ) => tafsir : Ingat waktu kejatuhan Pres. Suharto, ketika mahasiswa menduduki rumah rakyat "balai sidang" , berteriak-teriak , meminta Suharto lengser segera.

Ana wong tuwa ahli tapa Ageng, muncul ing tengahing gunung Kendheng,ngrasuk sarwa cemeng, ambiyantu Ratu sing dirubung tuyul nggremeng,pandhita ajejuluk Condro siji Jawa. Ada orang tua,pertapa agung, muncul dari gunung Kendheng (=> Gunung yang berada antara Jawa Tengah dan Jawa Timur) Berpakaian serba hitam, mambantu penguasa yang dirubung tuyul yang bergumam

Pandita /pertapa yang bergelar : Candra Satu jawa =>tafsir : Ketika pemerintahan sudah kacau balau, muncullah sosok yang akan membantu pemerintah mengatasi masalah, seorang yang tahu benar akan hukum-hukum agama (seorang sufi/pendita/pertapa), yang berpakaian serba hitam =artinya sudah tidak mempunyai keinginan apa-apa, akan menuntaskan masalah pemerintahan dan membawa Nusantara ke arah kejayaan dan kemakmuran. =>Siapakah beliau ? Waallaualam.. apakah mungkin belum saatnya kita tahu .... Ramalan Jayabaya yang ditafsirkan sebagian orang bisa memprediksi kejatuhan penguasa Nusantara di abad 20. Apakah benar atau tidak, tergantung dari penilaian anda semua. Setidaknya semoga tulisan ini bisa menambah wacana kita semua. N.B : Perlu diketahui, ada beberapa petikan Ramalan Jayabaya, yang memprediksi tentang kedatangan bangsa Jepang => digambarkan orang kate bermata sipit, dan akan menjajah Indonesia,seumur jagung. Dulu kita mengira ramalan itu kurang tepat karena umur jagung 3.5 bulanan,yang dicoba ditafsirkan sekitar 3.5 tahun, kurang akurat . Padahal Ramalan itu tidak meleset, baru-baru ini ada penelitian bahwa umur benih jagung bisa tumbuh jika ditanam paling lama adalah 3.5 thn . Nah akurat kan prediksinya

Yang ini dari Wikipedia, Cekidot :D

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40.

Besuk yen wis ana kreta tanpa jaran --- Kelak jika sudah ada kereta tanpa kuda. Tanah Jawa kalungan wesi --- Pulau Jawa berkalung besi. Prahu mlaku ing dhuwur awang-awang --- Perahu berjalan di angkasa. Kali ilang kedhunge --- Sungai kehilangan mata air. Pasar ilang kumandhang --- Pasar kehilangan suara. Iku tandha yen tekane zaman Jayabaya wis cedhak --- Itulah pertanda zaman Jayabaya telah mendekat. Bumi saya suwe saya mengkeret --- Bumi semakin lama semakin mengerut. Sekilan bumi dipajeki --- Sejengkal tanah dikenai pajak. Jaran doyan mangan sambel --- Kuda suka makan sambal. Wong wadon nganggo pakeyan lanang --- Orang perempuan berpakaian lelaki. Iku tandhane yen wong bakal nemoni wolak-waliking zaman--- Itu pertanda orang akan mengalami zaman berbolak-balik Akeh janji ora ditetepi --- Banyak janji tidak ditepati. keh wong wani nglanggar sumpahe dhewe--- Banyak orang berani melanggar sumpah sendiri. Manungsa padha seneng nyalah--- Orang-orang saling lempar kesalahan. Ora ngendahake hukum Hyang Widhi--- Tak peduli akan hukum Hyang Widhi. Barang jahat diangkat-angkat--- Yang jahat dijunjung-junjung. Barang suci dibenci--- Yang suci (justru) dibenci. Akeh manungsa mung ngutamakke dhuwit--- Banyak orang hanya mementingkan uang. Lali kamanungsan--- Lupa jati kemanusiaan. Lali kabecikan--- Lupa hikmah kebaikan. Lali sanak lali kadang--- Lupa sanak lupa saudara. Akeh bapa lali anak--- Banyak ayah lupa anak. Akeh anak wani nglawan ibu--- Banyak anak berani melawan ibu. Nantang bapa--- Menantang ayah. Sedulur padha cidra--- Saudara dan saudara saling khianat. Kulawarga padha curiga--- Keluarga saling curiga. Kanca dadi mungsuh --- Kawan menjadi lawan. Akeh manungsa lali asale --- Banyak orang lupa asal-usul. Ukuman Ratu ora adil --- Hukuman Raja tidak adil Akeh pangkat sing jahat lan ganjil--- Banyak pejabat jahat dan ganjil Akeh kelakuan sing ganjil --- Banyak ulah-tabiat ganjil Wong apik-apik padha kapencil --- Orang yang baik justru tersisih. Akeh wong nyambut gawe apik-apik padha krasa isin --- Banyak orang kerja halal justru merasa malu. Luwih utama ngapusi --- Lebih mengutamakan menipu. Wegah nyambut gawe --- Malas untuk bekerja. Kepingin urip mewah --- Inginnya hidup mewah. Ngumbar nafsu angkara murka, nggedhekake duraka --- Melepas nafsu angkara murka, memupuk durhaka. Wong bener thenger-thenger --- Orang (yang) benar termangu-mangu. Wong salah bungah --- Orang (yang) salah gembira ria. Wong apik ditampik-tampik--- Orang (yang) baik ditolak ditampik (diping-pong).

41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88.

Wong jahat munggah pangkat--- Orang (yang) jahat naik pangkat. Wong agung kasinggung--- Orang (yang) mulia dilecehkan Wong ala kapuja--- Orang (yang) jahat dipuji-puji. Wong wadon ilang kawirangane--- perempuan hilang malu. Wong lanang ilang kaprawirane--- Laki-laki hilang jiwa kepemimpinan. Akeh wong lanang ora duwe bojo--- Banyak laki-laki tak mau beristri. Akeh wong wadon ora setya marang bojone--- Banyak perempuan ingkar pada suami. Akeh ibu padha ngedol anake--- Banyak ibu menjual anak. Akeh wong wadon ngedol awake--- Banyak perempuan menjual diri. Akeh wong ijol bebojo--- Banyak orang gonta-ganti pasangan. Wong wadon nunggang jaran--- Perempuan menunggang kuda. Wong lanang linggih plangki--- Laki-laki naik tandu. Randha seuang loro--- Dua janda harga seuang (Red.: seuang = 8,5 sen). Prawan seaga lima--- Lima perawan lima picis. Dhudha pincang laku sembilan uang--- Duda pincang laku sembilan uang. Akeh wong ngedol ngelmu--- Banyak orang berdagang ilmu. Akeh wong ngaku-aku--- Banyak orang mengaku diri. Njabane putih njerone dhadhu--- Di luar putih di dalam jingga. Ngakune suci, nanging sucine palsu--- Mengaku suci, tapi palsu belaka. Akeh bujuk akeh lojo--- Banyak tipu banyak muslihat. Akeh udan salah mangsa--- Banyak hujan salah musim. Akeh prawan tuwa--- Banyak perawan tua. Akeh randha nglairake anak--- Banyak janda melahirkan bayi. Akeh jabang bayi lahir nggoleki bapakne--- Banyak anak lahir mencari bapaknya. Agama akeh sing nantang--- Agama banyak ditentang. Prikamanungsan saya ilang--- Perikemanusiaan semakin hilang. Omah suci dibenci--- Rumah suci dijauhi. Omah ala saya dipuja--- Rumah maksiat makin dipuja. Wong wadon lacur ing ngendi-endi--- Perempuan lacur dimana-mana. Akeh laknat--- Banyak kutukan Akeh pengkianat--- Banyak pengkhianat. Anak mangan bapak---Anak makan bapak. Sedulur mangan sedulur---Saudara makan saudara. Kanca dadi mungsuh---Kawan menjadi lawan. Guru disatru---Guru dimusuhi. Tangga padha curiga---Tetangga saling curiga. Kana-kene saya angkara murka --- Angkara murka semakin menjadi-jadi. Sing weruh kebubuhan---Barangsiapa tahu terkena beban. Sing ora weruh ketutuh---Sedang yang tak tahu disalahkan. Besuk yen ana peperangan---Kelak jika terjadi perang. Teka saka wetan, kulon, kidul lan lor---Datang dari timur, barat, selatan, dan utara. Akeh wong becik saya sengsara--- Banyak orang baik makin sengsara. Wong jahat saya seneng--- Sedang yang jahat makin bahagia. Wektu iku akeh dhandhang diunekake kuntul--- Ketika itu burung gagak dibilang bangau. Wong salah dianggep bener---Orang salah dipandang benar. Pengkhianat nikmat---Pengkhianat nikmat. Durjana saya sempurna--- Durjana semakin sempurna. Wong jahat munggah pangkat--- Orang jahat naik pangkat.

89. Wong lugu kebelenggu--- Orang yang lugu dibelenggu. 90. Wong mulya dikunjara--- Orang yang mulia dipenjara. 91. Sing curang garang--- Yang curang berkuasa. 92. Sing jujur kojur--- Yang jujur sengsara. 93. Pedagang akeh sing keplarang--- Pedagang banyak yang tenggelam. 94. Wong main akeh sing ndadi---Penjudi banyak merajalela. 95. Akeh barang haram---Banyak barang haram. 96. Akeh anak haram---Banyak anak haram. 97. Wong wadon nglamar wong lanang---Perempuan melamar laki-laki. 98. Wong lanang ngasorake drajate dhewe---Laki-laki memperhina derajat sendiri. 99. Akeh barang-barang mlebu luang---Banyak barang terbuang-buang. 100. Akeh wong kaliren lan wuda---Banyak orang lapar dan telanjang. 101. Wong tuku ngglenik sing dodol---Pembeli membujuk penjual. 102. Sing dodol akal okol---Si penjual bermain siasat. 103. Wong golek pangan kaya gabah diinteri---Mencari rizki ibarat gabah ditampi. 104. Sing kebat kliwat---Yang tangkas lepas. 105. Sing telah sambat---Yang terlanjur menggerutu. 106. Sing gedhe kesasar---Yang besar tersasar. 107. Sing cilik kepleset---Yang kecil terpeleset. 108. Sing anggak ketunggak---Yang congkak terbentur. 109. Sing wedi mati---Yang takut mati. 110. Sing nekat mbrekat---Yang nekat mendapat berkat. 111. Sing jerih ketindhih---Yang hati kecil tertindih 112. Sing ngawur makmur---Yang ngawur makmur 113. Sing ngati-ati ngrintih---Yang berhati-hati merintih. 114. Sing ngedan keduman---Yang main gila menerima bagian. 115. Sing waras nggagas---Yang sehat pikiran berpikir. 116. Wong tani ditaleni---Orang (yang) bertani diikat. 117. Wong dora ura-ura---Orang (yang) bohong berdendang. 118. Ratu ora netepi janji, musna panguwasane---Raja ingkar janji, hilang wibawanya. 119. Bupati dadi rakyat---Pegawai tinggi menjadi rakyat. 120. Wong cilik dadi priyayi---Rakyat kecil jadi priyayi. 121. Sing mendele dadi gedhe---Yang curang jadi besar. 122. Sing jujur kojur---Yang jujur celaka. 123. Akeh omah ing ndhuwur jaran---Banyak rumah di punggung kuda. 124. Wong mangan wong---Orang makan sesamanya. 125. Anak lali bapak---Anak lupa bapa. 126. Wong tuwa lali tuwane---Orang tua lupa ketuaan mereka. 127. Pedagang adol barang saya laris---Jualan pedagang semakin laris. 128. Bandhane saya ludhes---Namun harta mereka makin habis. 129. Akeh wong mati kaliren ing sisihe pangan---Banyak orang mati lapar di samping makanan. 130. Akeh wong nyekel bandha nanging uripe sangsara---Banyak orang berharta tapi hidup sengsara. 131. Sing edan bisa dandan---Yang gila bisa bersolek. 132. Sing bengkong bisa nggalang gedhong---Si bengkok membangun mahligai. 133. Wong waras lan adil uripe nggrantes lan kepencil---Yang waras dan adil hidup merana dan tersisih.

134. Ana peperangan ing njero---Terjadi perang di dalam. 135. Timbul amarga para pangkat akeh sing padha salah paham---Terjadi karena para pembesar banyak salah faham. 136. Durjana saya ngambra-ambra---Kejahatan makin merajalela. 137. Penjahat saya tambah---Penjahat makin banyak. 138. Wong apik saya sengsara---Yang baik makin sengsara. 139. Akeh wong mati jalaran saka peperangan---Banyak orang mati karena perang. 140. Kebingungan lan kobongan---Karena bingung dan kebakaran. 141. Wong bener saya thenger-thenger---Si benar makin tertegun. 142. Wong salah saya bungah-bungah---Si salah makin sorak sorai. 143. Akeh bandha musna ora karuan lungane---Banyak harta hilang entah ke mana 144. Akeh pangkat lan drajat pada minggat ora karuan sababe---Banyak pangkat dan derajat lenyap entah mengapa. 145. Akeh barang-barang haram, akeh bocah haram---Banyak barang haram, banyak anak haram. 146. Bejane sing lali, bejane sing eling---Beruntunglah si lupa, beruntunglah si sadar. 147. Nanging sauntung-untunge sing lali---Tapi betapapun beruntung si lupa. 148. Isih untung sing waspada---Masih lebih beruntung si waspada. 149. Angkara murka saya ndadi---Angkara murka semakin menjadi. 150. Kana-kene saya bingung---Di sana-sini makin bingung. 151. Pedagang akeh alangane---Pedagang banyak rintangan. 152. Akeh buruh nantang juragan---Banyak buruh melawan majikan. 153. Juragan dadi umpan---Majikan menjadi umpan. 154. Sing suwarane seru oleh pengaruh---Yang bersuara tinggi mendapat pengaruh. 155. Wong pinter diingar-ingar---Si pandai direcoki. 156. Wong ala diuja---Si jahat dimanjakan. 157. Wong ngerti mangan ati---Orang yang mengerti makan hati. 158. Bandha dadi memala---Hartabenda menjadi penyakit 159. Pangkat dadi pemikat---Pangkat menjadi pemukau. 160. Sing sawenang-wenang rumangsa menang --- Yang sewenang-wenang merasa menang 161. Sing ngalah rumangsa kabeh salah---Yang mengalah merasa serba salah. 162. Ana Bupati saka wong sing asor imane---Ada raja berasal orang beriman rendah. 163. Patihe kepala judhi---Maha menterinya benggol judi. 164. Wong sing atine suci dibenci---Yang berhati suci dibenci. 165. Wong sing jahat lan pinter jilat saya derajat---Yang jahat dan pandai menjilat makin kuasa. 166. Pemerasan saya ndadra---Pemerasan merajalela. 167. Maling lungguh wetenge mblenduk --- Pencuri duduk berperut gendut. 168. Pitik angrem saduwure pikulan---Ayam mengeram di atas pikulan. 169. Maling wani nantang sing duwe omah---Pencuri menantang si empunya rumah. 170. Begal pada ndhugal---Penyamun semakin kurang ajar. 171. Rampok padha keplok-keplok---Perampok semua bersorak-sorai. 172. Wong momong mitenah sing diemong---Si pengasuh memfitnah yang diasuh 173. Wong jaga nyolong sing dijaga---Si penjaga mencuri yang dijaga. 174. Wong njamin njaluk dijamin---Si penjamin minta dijamin. 175. Akeh wong mendem donga---Banyak orang mabuk doa. 176. Kana-kene rebutan unggul---Di mana-mana berebut menang. 177. Angkara murka ngombro-ombro---Angkara murka menjadi-jadi.

178. Agama ditantang---Agama ditantang. 179. Akeh wong angkara murka---Banyak orang angkara murka. 180. Nggedhekake duraka---Membesar-besarkan durhaka. 181. Ukum agama dilanggar---Hukum agama dilanggar. 182. Prikamanungsan di-iles-iles---Perikemanusiaan diinjak-injak. 183. Kasusilan ditinggal---Tata susila diabaikan. 184. Akeh wong edan, jahat lan kelangan akal budi---Banyak orang gila, jahat dan hilang akal budi. 185. Wong cilik akeh sing kepencil---Rakyat kecil banyak tersingkir. 186. Amarga dadi korbane si jahat sing jajil---Karena menjadi kurban si jahat si laknat. 187. Banjur ana Ratu duwe pengaruh lan duwe prajurit---Lalu datang Raja berpengaruh dan berprajurit. 188. Lan duwe prajurit---Dan punya prajurit. 189. Negarane ambane saprawolon---Lebar negeri seperdelapan dunia. 190. Tukang mangan suap saya ndadra---Pemakan suap semakin merajalela. 191. Wong jahat ditampa---Orang jahat diterima. 192. Wong suci dibenci---Orang suci dibenci. 193. Timah dianggep perak---Timah dianggap perak. 194. Emas diarani tembaga---Emas dibilang tembaga 195. Dandang dikandakake kuntul---Gagak disebut bangau. 196. Wong dosa sentosa---Orang berdosa sentosa. 197. Wong cilik disalahake---Rakyat jelata dipersalahkan. 198. Wong nganggur kesungkur---Si penganggur tersungkur. 199. Wong sregep krungkep---Si tekun terjerembab. 200. Wong nyengit kesengit---Orang busuk hati dibenci. 201. Buruh mangluh---Buruh menangis. 202. Wong sugih krasa wedi---Orang kaya ketakutan. 203. Wong wedi dadi priyayi---Orang takut jadi priyayi. 204. Senenge wong jahat---Berbahagialah si jahat. 205. Susahe wong cilik---Bersusahlah rakyat kecil. 206. Akeh wong dakwa dinakwa---Banyak orang saling tuduh. 207. Tindake manungsa saya kuciwa---Ulah manusia semakin tercela. 208. Ratu karo Ratu pada rembugan negara endi sing dipilih lan disenengi---Para raja berunding negeri mana yang dipilih dan disukai. 209. Wong Jawa kari separo---Orang Jawa tinggal setengah. 210. Landa-Cina kari sejodho --- Belanda-Cina tinggal sepasang. 211. Akeh wong ijir, akeh wong cethil---Banyak orang kikir, banyak orang bakhil. 212. Sing eman ora keduman---Si hemat tidak mendapat bagian. 213. Sing keduman ora eman---Yang mendapat bagian tidak berhemat. 214. Akeh wong mbambung---Banyak orang berulah dungu. 215. Akeh wong limbung---Banyak orang limbung. 216. Selot-selote mbesuk wolak-waliking zaman teka---Lambat-laun datanglah kelak terbaliknya zaman.

Bait Terakhir Ramalan Jayabaya

140. polahe wong Jawa kaya gabah diinteri\ endi sing bener endi sing sejati\ para tapa padha ora wani\ padha wedi ngajarake piwulang adi\ salah-salah anemani pati\ 141. banjir bandang ana ngendi-endi\ gunung njeblug tan anjarwani, tan angimpeni\ gehtinge kepathi-pati marang pandhita kang oleh pati geni\ marga wedi kapiyak wadine sapa sira sing sayekti\ 142. pancen wolak-waliking jaman\ amenangi jaman edan\ ora edan ora kumanan\ sing waras padha nggagas\ wong tani padha ditaleni\ wong dora padha ura-ura\ beja-bejane sing lali,\ isih beja kang eling lan waspadha\ 143. ratu ora netepi janji\ musna kuwasa lan prabawane\ akeh omah ndhuwur kuda\ wong padha mangan wong\ kayu gligan lan wesi hiya padha doyan\ dirasa enak kaya roti bolu\ yen wengi padha ora bisa turu\ 144. sing edan padha bisa dandan\ sing ambangkang padha bisa\ nggalang omah gedong magrong-magrong\ 145. wong dagang barang sangsaya laris, bandhane ludes\ akeh wong mati kaliren gisining panganan\ akeh wong nyekel bendha ning uriping sengsara\ 146. wong waras lan adil uripe ngenes lan kepencil\ sing ora abisa maling digethingi\ sing pinter duraka dadi kanca\ wong bener sangsaya thenger-thenger\ wong salah sangsaya bungah\ akeh bandha musna tan karuan larine\ akeh pangkat lan drajat padha minggat tan karuan sebabe\ 147. bumi sangsaya suwe sangsaya mengkeret\ sakilan bumi dipajeki\ wong wadon nganggo panganggo lanang\ iku pertandhane yen bakal nemoni\ wolak-walike zaman\ 148. akeh wong janji ora ditepati\ akeh wong nglanggar sumpahe dhewe\ manungsa padha seneng ngalap,\ tan anindakake hukuming Allah\ barang jahat diangkat-angkat\ barang suci dibenci\ 149. akeh wong ngutamakake royal\ lali kamanungsane, lali kebecikane\ lali sanak lali kadang\ akeh bapa lali anak\ akeh anak mundhung biyung\ sedulur padha cidra\ keluarga padha curiga\ kanca dadi mungsuh\ manungsa lali asale\ 150. ukuman ratu ora adil\ akeh pangkat jahat jahil\ kelakuan padha ganjil\ sing apik padha kepencil\ akarya apik manungsa isin\ luwih utama ngapusi\ 151. wanita nglamar pria\ isih bayi padha mbayi\ sing pria padha ngasorake drajate dhewe\

Bait 152 sampai dengan 156 hilang

157. wong golek pangan pindha gabah den interi\ sing kebat kliwat, sing kasep kepleset\ sing gedhe rame, gawe sing cilik keceklik\ sing anggak ketenggak, sing wedi padha mati\ nanging sing ngawur padha makmur\ sing ngati-ati padha sambat kepati-pati\ 158. cina alang-alang keplantrang dibandhem nggendring\ melu Jawa sing padha eling\ sing tan eling miling-miling\ mlayu-mlayu kaya maling kena tuding\ eling mulih padha manjing\ akeh wong injir, akeh centhil\ sing eman ora keduman\ sing keduman ora eman\ 159. selet-selete yen mbesuk ngancik tutuping tahun\ sinungkalan dewa wolu, ngasta manggalaning ratu\ bakal ana dewa ngejawantah\ apengawak manungsa\ apasurya padha bethara Kresna\ awatak Baladewa\ agegaman trisula wedha\ jinejer wolak-waliking zaman\ wong nyilih mbalekake,\ wong utang mbayar\ utang nyawa bayar nyawa\ utang wirang nyaur wirang\ 160. sadurunge ana tetenger lintang kemukus lawa\ ngalu-ngalu tumanja ana kidul wetan bener\ lawase pitung bengi,\ parak esuk bener ilange\ bethara surya njumedhul\ bebarengan sing wis mungkur prihatine manungsa kelantur-lantur\ iku tandane putra Bethara Indra wus katon\ tumeka ing arcapada ambebantu wong Jawa\ 161. dunungane ana sikil redi Lawu sisih wetan\ wetane bengawan banyu\ andhedukuh pindha Raden Gatotkaca\ arupa pagupon dara tundha tiga\ kaya manungsa angleledha\ 162. akeh wong dicakot lemut mati\ akeh wong dicakot semut sirna\ akeh swara aneh tanpa rupa\ bala prewangan makhluk halus padha baris, pada rebut benere garis\ tan kasat mata, tan arupa\ sing madhegani putrane Bethara Indra\ agegaman trisula wedha\ momongane padha dadi nayaka perang\ perange tanpa bala\ sakti mandraguna tanpa aji-aji 163. apeparap pangeraning prang\ tan pokro anggoning nyandhang\ ning iya bisa nyembadani ruwet rentenging wong sakpirang-pirang\ sing padha nyembah reca ndhaplang,\ cina eling seh seh kalih pinaringan sabda hiya gidrang-gidrang\ 164. putra kinasih swargi kang jumeneng ing gunung Lawu\ hiya yayi bethara mukti, hiya krisna, hiya herumukti\ mumpuni sakabehing laku\ nugel tanah Jawa kaping pindho\ ngerahake jin setan\ kumara prewangan, para lelembut ke bawah perintah saeko proyo\ kinen ambantu manungso Jawa padha asesanti trisula weda\ landhepe triniji suci\ bener, jejeg, jujur\ kadherekake Sabdopalon lan Noyogenggong\ 165. pendhak Sura nguntapa kumara\ kang wus katon nembus dosane\ kadhepake ngarsaning sang kuasa\ isih timur kaceluk wong tuwa\ paringane Gatotkaca sayuta\ 166. idune idu geni\ sabdane malati\ sing mbregendhul mesti mati\ ora tuwo, enom padha dene bayi\ wong ora ndayani nyuwun apa bae mesthi sembada\ garis sabda ora gentalan dina,\ bejabejane sing yakin lan tuhu setya sabdanira\ tan karsa sinuyudan wong sak tanah Jawa\ nanging inung pilih-pilih sapa\ 167. waskita pindha dewa\ bisa nyumurupi lahire mbahira, buyutira, canggahira\ pindha lahir bareng sadina\ ora bisa diapusi marga bisa maca ati\ wasis, wegig, waskita,\ ngerti sakdurunge

winarah\ bisa pirsa mbah-mbahira\ angawuningani jantraning zaman Jawa\ ngerti garise sijisijining umat\ Tan kewran sasuruping zaman\ 168. mula den upadinen sinatriya iku\ wus tan abapa, tan bibi, lola\ awus aputus weda Jawa\ mung angandelake trisula\ landheping trisula pucuk\ gegawe pati utawa utang nyawa\ sing tengah sirik gawe kapitunaning liyan\ sing pinggir-pinggir tolak colong njupuk winanda\ 169. sirik den wenehi\ ati malati bisa kesiku\ senenge anggodha anjejaluk cara nistha\ ngertiyo yen iku coba\ aja kaino\ ana beja-bejane sing den pundhuti\ ateges jantrane kaemong sira sebrayat\ 170. ing ngarsa Begawan\ dudu pandhita sinebut pandhita\ dudu dewa sinebut dewa\ kaya dene manungsa\ dudu seje daya kajawaake kanti jlentreh\ gawang-gawang terang ndrandhang\ 171. aja gumun, aja ngungun\ hiya iku putrane Bethara Indra\ kang pambayun tur isih kuwasa nundhung setan\ tumurune tirta brajamusti pisah kaya ngundhuh\ hiya siji iki kang bisa paring pituduh\ marang jarwane jangka kalaningsun\ tan kena den apusi\ marga bisa manjing jroning ati\ ana manungso kaiden ketemu\ uga ana jalma sing durung mangsane\ aja sirik aja gela\ iku dudu wektunira\ nganggo simbol ratu tanpa makutha\ mula sing menangi enggala den leluri\ aja kongsi zaman kendhata madhepa den marikelu\ beja-bejane anak putu\ 172. iki dalan kanggo sing eling lan waspada\ ing zaman kalabendu Jawa\ aja nglarang dalem ngleluri wong apengawak dewa\ cures ludhes saka braja jelma kumara\ aja-aja kleru pandhita samusana\ larinen pandhita asenjata trisula wedha\ iku hiya pinaringaning dewa\ 173. nglurug tanpa bala\ yen menang tan ngasorake liyan\ para kawula padha suka-suka\ marga adiling pangeran wus teka\ ratune nyembah kawula\ angagem trisula wedha\ para pandhita hiya padha muja\ hiya iku momongane kaki Sabdopalon\ sing wis adu wirang nanging kondhang\ genaha kacetha kanthi njingglang\ nora ana wong ngresula kurang\ hiya iku tandane kalabendu wis minger\ centi wektu jejering kalamukti\ andayani indering jagad raya\ padha asung bhekti\

Singkat sekali bukan. oh iya, tepuk tangan buat Pak Jayabaya..!

Anda mungkin juga menyukai