Cerkak Bahasa Jawa

Budi Pekerti Hemat Pangkal Kaya

Satiyang jaler ingkang dipunanggep paling irit ing setunggal keraton tertentu mireng
prungon menawi enten satiyang jaler ingkang paling irit ing sedaya donya.
Piyambakipun pun wicanten dhateng putrane.

"Kita sedaya pancen gesang irit sanget, nanging menawi kita sedaya sanguh langkung
irit malih, kita sedaya bokmenawi sanguh gesang tanpa medhalake biaya menapaa
ugi. Sasaenipun kita sedaya sinau uga nyagedaken pitedah saking kegesangan ekonomi
tiyang ingkang paling irit ing donya."

Putrane setuju, uga kekalihipun ngengkenaken menawi sang Putra badhe kesah uga
bermohon kajengipun tiyang ingkang paling ahli lebet elmi ekonomi niki sanguh
ngalenggahanipun dados murid.

Sampun ngrupikaken tradisi menawi tiyang ingkang mertamu uga ngajeng-ajeng

konjuk sinau, mbekta sekedhik bebingah konjuk mempererat hubungan, mila sang
bapak ngengkenaken putranya konjuk mendhet koin kaliyan aos paling alit, uga
tumbas selembar dlacang saking jenis paling mirah.

Pemuda punika budhal datheng peken, uga saksampune numindakake awis-awisan

ingkang dangu, piyambakipun kedadosan nyagedaken kalih lembar dlacang kaliyan
arta kesebat. Sang bapak lajeng menyimpan selembar dlacang, lajeng memotong
lembaran bentenipun dados sepalih kunjukan, uga ing kunjukan kesebat, ing gambara
setunggal sirah menda.

Lajeng piyambakipun mlebetaken piyambakipun mlebet keranjang ingkang ageng.

Putrane lajeng mbekta keranjang kesebat uga numindakake radin panjang konjuk
mencapai panggen tilar tiyang ingkang tepang paling irit ing donya uga dipunanggep
dados ahli lebet bidang ekonomi dening bapakipun.

Sayange panggadhah griya ingkang dikunjungi, mboten wonten lebet griya, uga
namung satiyang putranipun ingkang nampi ketamuan tebih niki. Putra tiyang ingkang
paling irit ing sedaya donya narosaken tujuan kedathenganipun, lajeng nampi
paweweh bebingahipun.

Saksampune piyambakipun mendhet gambar sirah menda saking lebet keranjang,

piyambakipun pun wicanten kaliyan kebak subasita uga basa-basi dhateng tamunipun:

"Kula nyuwun pangapura amargi mboten enten samukawisa ingkang pangaos uga
sanguh gumantosaken bebingah sirah menda ingkang sampeyan sukakna. Nanging, kula
tetap badhe membalas bebingah sampeyan dados tanda persahabatan kita sedaya
kaliyan nyukakaken sampeyan sekawan buah jeram kajengipun saged sampeyan bekta
mantuk datheng griya sampeyan."

Lajeng pemuda punika, tanpa nyepeng jeram ing tangan, ndamel abahan seolah-olah
nyepeng jeram khayalan uga nyekawanaken buah jeram khayalan punika mlebet
keranjang. Putra tiyang ingkang paling irit lebet keraton lajeng mendhet keranjang
kesebat uga mantuk datheng bapakipun konjuk nyeriosaken pangiritan ingkang
melampaui pangiritan piyambake sedaya piyambak.

Nalika tiyang ingkang paling irit ing sedaya donya wangsul datheng griya, putranipun
nyeriosaken dhatengipun babagan tamu ingkang datheng saking kitha ingkang
antawisipun tebih sanget konjuk nyagedaken piwulang lebet bidang perekonomian.
Sang bapak pitaken menapa ingkang tamunipun sukakna dados bebingah kunjungan,
uga putranipun nunjukaken dlacang alit ingkang nduwe gambaraken sirah menda. Sang
bapak ningalinipun, uga lajeng narosaken menapa ingkang putranya sukakna dados
bebingah balasan.

Putranipun ngginemaken dhatengipun menawi piyambakipun namung ndamel abahan

seolah-olah sampun nyukakaken sekawan buah jeram, uga nunjukaken kados pundi
piyambakipun menggenggam buah jeram khayalan ingkang lajeng disimpan mlebet
keranjang tamunipun.

Bapak lajeng dados duka uga berseru ing kuping putranipun: "sampeyan boros sanget
pisan, kaliyan driji ngula wau, sampeyan sampun nyukani piyambake sedaya jeram
ingkang ageng, kenging punapa sampeyan mboten nyukaninipun jeram ingkang
langkung alit?"