+BAB 4 PASARAN MONOPOLI keluk permintaan) [rajah 4.

1]
Q P TR AR MR TC AC MC +/-
DEFINISI: Satu struktur pasaran yang mempunyai satu pengeluar
0 17.5 10
sahaja yang mengeluarkan barang yang tidak mempunyai
1 16.0 24
pengganti.
2 14.5 30
CIRI-CIRI:--
3 13.0 35
a.Firma atau pengeluar tunggal dalam industri
4 11.5 42
-terdapat sebuah firma dalam pengeluaran output.
5 10.0 50
b.Barang dikeluarkan tiada pengganti hampir
6 8.5 58.5
-.Hanya sebuah firma sahaja yang sedang menghasilkan sesuatu -keluk mencurun dari kiri ke kanan 7 7.0 71.4
barang yang tidak ada pengganti hampir di pasaran -menghubungkan negatif antara p dan q [ini disebabkan oleh kuasa 8 5.5 98.5
c.halangan keluar masuk pasaran monopoli iaitu mengawal tingkat harga dan kuantiti penawaran di 9 4.0 126.0
-halangan yang terdiri daripada pemilikan ekslusif bahan mentah/ pasaran]
pemilikan teknologi/undang-undang. keluk hasil purata (AR) lengkapkan jadual dibawah:---
d.firma penentu harga BUAT LATIHAN UJIAN KENDIRI 2[MS:248]
-disebabkan firma tunggal dalam pasaran ini menyebabkan firma
bebas menentukan tingkat harga. PERKAITAN KELUK PERMINTAAN DENGAN TR, AR,MR [RAJAH 4.3]
e.persaingan harga bukan harga.
-berlaku atas sebab semua pengguna mengetahui kewujudan firma
dalam pasaran.
FAKTOR KEWUJUDAN PASARAN MONOPOLI:--
a. Kewujudan undang-undang tertentu
-kerajaan menyekat kemasukkan firma dalam pasaran dengan -disebabkan monopoli menentukan harga maka AR=DD
menggunakan mengubal undang-undang seperti paten, lesen atau keluk hasil sut(MR) Rajah 4.2
hakcipta.
b. Saiz modal yang besar
Disebabkan saiz modal yang besar, mengakibatkan mengalami
ekonomi mengikut bidangan seterusnya terhasillah monopoli
dalam pasaran.
c. Keupayaan teknologi
Monopoli mengeluarkan output secara besar-besaran memerlukan
tingkat teknologi yang tinggi. seterusnya mengakibatkan firma -mencerun ke bawh dari kiri ke kanan dan terletak dibawah keluk
memonopoli pasaran. Contoh:mikrosoft. permintaan dan AR.
d. Pemilikan ekslusif bahan mentah/sumber -ini kerana monopoli terpaksa menurunkan harga untuk -TR berbentuk” U” terbalik, keluk tr meningkat pada kadar yang
Sebuah monopoli akan terbentuk jika terdapat sebuah firma yang menambahkan penawaran. semakin menurun dan mencapai tahap maksimum dan kemudian
dimiliki atau mengawal keseluruhan penawaran bahan MENGIRA JUMLAH HASIL, HASIL PURATA DGN MENGUNAKAN terus turun.
mentah/sumber yang diperlukan dalam pengeluaran sesuatu JADUAL -AR mencerun dari kiri ke kanan keranan AR=DD
output.  Jumlah hasil (TR) = P x QHASIL SUT
e. Penggabungan firma  Hasil purata ( AR ) = TR Pendekatan hasil sut dan kos sut
Monopoli juga boleh terbentuk daripada gabungan firma-firma Q Berdasarkan pendekatan ini, monopoli akan memaksimumkan
yang berada dalam sesebuah pasaran melalui pembelian firma-  Hasil sut ( MR ) = ∆ TR keuntungan dengan menghasilkan output apabila
firma pesaing oleh firma induk ∆Q MR = MC
*MOHAMAD AMIN [SMKDB
2019]
Keadaan keuntungan firma dalam jangka pendek firma monopoli meneruskan operasi @ membehentikan operasi Untung tak normal @rugi (rajah:4.9) MEMBEHENTIKAN OPERASI
i. Untung lebih normal. dalam keadaan rugi.
ii. Untung normal -didalam pasaran monopoli terdapat 2 keadaan yang membuatkan
iii. Untung kurang normal firma terpaksa mengambil langkah dalam pasaran iaitu:
1. meneruskan operasi
Untung lebih normal.(rajah:4.6) 2. membehentikan operasi

Untung tak normal @rugi (rajah:4.8)==> MENERUSKAN OPERASI

-syarat keseimbangan ialah pada titik E pd MR=MC dimana AR <AC

-syarat keseimbangan ialah pada MR=MC – AR >AC
-MR=MC terbentuk pada titik E, dimana harga keseimbangan=RM5
dan kos purata=RM3.
-untung seunit RM2(5-3) x 500=RM1000
Untung normal.(rajah:4.7)
-syarat keseimbangan ialah pada titik E pd MR=MC dimana AR <AC
-disebabkan hasil purata kurang dari kos purata, maka rugi seunit
ialah sebesar AB iaitu RM2(7-5).
-ini bermakna firma mempunyai kerugian sebanyak RM1000.
[5 x 500 - 7 x 500]
situasi firma meneruskan operasi:---
-syarat keseimbangan bagi firma monopoli yang dalam keadaan
rugi tatapi masih meneruskan operasi adalah:---
- pada MR=MC dan AR < AC
-seterusnya jumlah P(harga) > AVC (kos berubah purata) {P > AVC}
-disebabkan hasil purata kurang dari kos purata, maka rugi seunit
ialah sebesar AB iaitu RM2(7-5).
-ini bermakna firma mempunyai kerugian sebanyak RM1000.
[5 x 500 - 7 x 500]
-jika firma monopoli membehentikan operasinya ialah sebesar
RM750(7- 5.5 x 500)
- Hal ini bermakna bahawa firma perlu menangung kerugian yang
lebih jika meneruskan operasi iaitu sebanyak RM 1000, jumlah ini
berbeza jika firma membentikan operasi dan jumlah rugi sebanyak
RM 750.
- maka langkah yang terbaik untuk firma adalah menhentikan
operasinya.
kesimpulannya :----
- pada MR=MC dan AR < AC
-seterusnya jumlah P(harga) > AVC (kos berubah purata) {P < AVC}
LATIHAN UJIAN KENDIRI 1 (MS=245)
Keseimbangan firma monopoli jangka panjang (MS: 245)
-BACA DAN FAHAMKAN

-syarat keseimbangan ialah pada MR=MC – AR =AC

-firma hanya memperolehi untung normal kerana hasil purata=kos
purata. ini bermakna jumlah hasil sama dengan jumlah kos iaitu
RM2500(5 x 500)
*MOHAMAD AMIN [SMKDB
2019]
MONOPOLI SEMULA JADI
-merujuk kpd keadaan dimana firma dapat menikmati ekonomi
bidangan yang besar, dimana firma menawarkan kos purata
jangka panjang yang lebih rendah dalam pasaran.
-contoh monopoli semula jadi ialah TNB, SYABAS, dan PETRONAS.
(rajah 4.11)
-berlaku apabila keluk kos purata (LAC) bersilang dengan Keluk
permintaan pada titik A.
-jika sebuah firma shj yang mengeluarkan output maka 3000 unit
dgn kos purata RM2 dapat dikeluarkan
-manakala jika pasaran dibahagi dengan dua firma hanya dapat
mengeluarkan 1500 unit dengan kos purata yang semakin
bertambah sebanyak RM5 pada titik B.
penentuan output dab harga keseimbangan bagi
monopoli semula jadi (rajah 4.12)
-MR besilang dgn LMC pada titik E, harga keseimbangan ialah OP0
dab output keseimbangan ialah OQ0.
-monopoli semula jadi mendapat jumlah hasil sebanyak
[O,P0,A,Q0] dan menangung jumlah kos sebanyak [OP1BQ0]
-ini mengakibatkan firma memperolehi untung normal sebanyak
P1P0AB.
Perbandingan Pasaran persaingan sempurna dengan monopoli 1.syarat keseimbangan pasaran
PPS:AR=DD=MR [Pasaran persaingan sempurna]
MONOPOLI=MR=LMC
2.Harga dan kuantiti
-harga seimbangan pasaran monopoli lebih tinggi daripada harga
keseimbangan pasaran persaingan sempurna. (OPm > Ops)
=tingkat output monopoli lebih rendah tingkat pasaran persaingan
sempurna.(OQm >OQs)
3.untung
-pasaran monopoli menikmati untung lebih normal
(PoPm FG) berbanding pasaran persaingan sempurna yang hanya
mendapat untung normal sahaja(harga =kos purata (Es Qs) .
4.lebihan pengguna
-lebihan pengguna ialah perbezaan harga yang sanggup dibayar
oleh pengguna dengan harga sebenar yang dibayar.
syarat keseimbangan pasaran -lebihan pengguna PPS (PsAEs) melebihi monopoli (PmAF)
-berlaku apabila MR=LMC pada titik E. [monopoli] 5.lebihan pengeluar:--
-berlaku apabila AR=DD=MR [PPS] -lebihan pengeluar ialah perbezaan jumlah hasil yang diterima oleh
pengeluar dengan kos sut.
harga dan kuantiti:- -lebihan pengeluar dalam pasaran monopoli (BPm Fem) melebihi
-harga bagi pps ialah Ops manakala harga bagi monopoli ialah OPm lebihan pengeluar dalam pasaran persaingan sempurna (BPs Es).
[ini menunjukkan harga keseimbangan monopoli lebih tinggi 6.kecekapan pengeluaran
daripada PPS] -pasaran persaingan sempurna menikmati kecekapan pengeluaran
--kuantiti bagi pps ialah QOs manakala harga bagi monopoli ialah berbanding monopoli kerana tingkat output PPS (OQs) dikeluarkan
QOm pada tingkat harga yang sama dengan kos purata.
[ini menunjukkan kuantiti keseimbangan PPS lebih tinggi daripada -ini bermakna PPS mengeluarkan output pada tahap optimum,
PPS] sebaliknya monopoli tidak menikmati kecekapan pengeluaran, hal
ini menyebabkan berlakunya lebihan kapasiti pengeluaran.
PERBANDINGAN ANTARA PASARAN PERSAINGAN SEMPURNA 7.kecekapan peruntukan
DENGAN PASARAN MONOPOLI:-- PPS menikmati kecekapan peruntukan kerana pada tingkat output
keseimbangan kerana harga sama dengan kos sut jangka panjang.
rajah 4.13/250 (Ops=LMC).
-manakala pasaran monopoli tidak menikmati kecekapan kerana
sumber ekonomi yg digunakan untuk mengeluarkan barang
altenalitif yang tidak diperlukan oleh masyarakat. kesannya
kecekapan peruntukan gagal dicapai.
LATIHAN UJIAN KENDIRI 3(MS 252)
*MOHAMAD AMIN [SMKDB
2019]
DASAR KAWALAN MONOPOLI:--
-merupakan dasar campur tangan dalam monopoli untuk
mengawal kuasa monopoli. melalui dasar ini kerajaan mampu
mengawal harga dan kuantiti yang dibekalkan kepada pengguna
oleh firma manopoli. Hal ini secara tidak langsung akan menjaga
kebajikan masyarakat.
-kerajaan menggunakan 2 cara iaitu :-
-harga sama dengan kos sut jangka panjang (P=LMC)
-harga sama dengan kos purata jangka panjang (P=LAC)
harga sama dengan kos sut jangka panjang (P=LMC)
-bertujuan untuk pasaran yang berada industri kos menurun dan
monopoli semula jadi. melalui hal ini monopoli akan menikmati
ekonomi bidangan dan kos purata jangka panjang yang menurun
apabila output bertambah.
rajah 4.14
-sebelum kawalan kerajaan, monopoli semula jadi mengeluarkan
output sebanyak OQ1.Apabila harga keseimbangan dicapai maka
harga keseimbangan pada OP1 dan menikmati keuntungan untung
lebih normal sebnyak P5P1 BC.
-hal ini menyebabkan kerajaan perlu campur tangan dengan
mengambil alih monopoli semula jadi atas sebab menjaga
kebajikan masyarakat. secara langsung kerajaan akan
mengeluarkan output sebanyak OQ3 apabila harga sama dengan
kos sut jangka panjang pada titik G.
-disebabkan hal ini kerajaan akan mengalami kerugian krn kos
purata jangka panjang melebihi hasil purata (LAC >AR). jumlah
kerugian ialah P3P4FG.
-kerajaan dapat menampung kerugian tersebut dengan memberi
subsidi kepada monopoli semula jadi tersebut. Monopoli mencapai
kecekapan peruntukkan kerana harga sama dengan kos sut jangka
panjang (OP3=LMC) pada titik G dan harga tersebut dengan harga
tersebut merupakan harga optimum sosial.
-kesimpulannya , harga yang ditetapkan oleh monopoli kerajaan
adalah lebih rendah (OP3 < OP1) dan kuantiti output yang
dikeluarkan telah meningkat daripada OQ1 kepada OQ3. lebihan
pengguna bertambah daripada P1DB kepada P3DG.
harga sama dengan kos purata jangka panjang (P=LAC)
-kerajaan juga boleh mengenakan harga OP2, iaitu pada tingkat
harga sama dengan kos purata jangka panjang (P=LAC) atau harga
pulangan adil seperti ditunjukkan oleh titik H.
-harga OP2 juga terletak di kawasan keanjalan permintaan harga
tak anjal. monopoli semula jadi akan menambahkan output
sehingga OQ2 dan mendapat untung normal sahaja kerana harga
sama dengan kos purata jangka panjang.
-Namun, monopoli tidak mencapai kecekapan peruntukkan keraNA
output dikeluarkan pada tingkat harga melebihi kos sut jangka
panjang (OP2>IQ2).
-kesimpulannya, harga yang dikenakan oleh kerajaan adalah lebih
rendah (OP2 > OP1) dan kuantiti output meningkat daripada
OQ1nkepada OQ2. Monopoli semula jadi mendapat untung normal
sahaja kerana AR+LAC pada titik H . lebihan pengguna bertambah
daripada P1DB kepada P2DH.
*MOHAMAD AMIN [SMKDB
2019]