kebiasaan makan
Tekanan Fungsi
darah ginjal
Kebutuhan zat gizi
KARBOHIDRAT 45 – 65 % TE
PROTEIN 10 - 20 % TE
LEMAK 20 - 25 % TE
Natrium : 3000 mg/hari (1sdt)
Pemanis alternatif.
Pemanis dikelompokkan menjadi :
Pemanis berkalori : gula alkohol,fruktosa
contoh gula alkohol : sorbitol,manitol,xylitol.
Pemanis tak berkalori: sakarin,aspartam.
boleh digunakan bila tidak melebihi batas
aman (accepted daily intake/ADI)
Mikronutrien :
vitamin dan mineral
(anti oksidan,magnesium,kalium,kromium)
Faktor koreksi :
Umur > 40 th : - 5% x kal.basal =… kkal (-)
• Aktifitas Bed rest: +10% x kal.basal = . .. kkal (+)
ringan : + 20%
sedang : + 30%
berat : + 40 %
• BB gemuk : - 20% x kal.basal = - .… kkal (-)
BB lebih : - 10 %,
BB kurang : + 20%
• Stress metabolik:
+ (10-30%) x kal.basal = … kkal (+)
Hamil trimester II – III = + 300 kalori
Laktasi = + 400 kalori
Total kebutuhan = …… kkal
20
PRINSIP PERENCANAAN MAKAN BAGI
DIABETISI
3j jadwal
jumlah
jenis
Bahan Makanan Penukar
I. Penukar Karbohidrat
II. Penukar Protein Hewani
III. Penukar Protein Nabati
IV. Penukar Sayuran, (Gol A, B,C)
V. Penukar Buah
VI. Penukar Susu
VII. Penukar Minyak
VIII. Makanan Tanpa Kalori
Golongan I Sumber Karbohidrat
1 Satuan Penukar :
175 kalori, 4 g protein, 40 g karbohidrat
BIHUN KENTANG
URT = ½ gelas URT = 2 bh sdg
Berat = 50 g Berat = 210 g
NASI PUTIH
URT = ¾ gelas/ 5 sdm
Berat = 100 g
TERI KERING
URT = 1 sdm UDANG SEGAR
Berat = 15 g URT = 5 ekor sdg
Berat = 35 g
Golongan II
Sumber Protein Hewani Lemak Sedang
1 Satuan Penukar :
75 kalori, 7 g Protein, 5 g Lemak
Sosis
URT = 1 ptg sdg
Berat = 50 g
26
Golongan III Sumber Protein Nabati
1 Satuan Penukar :
75 kalori, 5 g Protein, 3 g Lemak,
7 g Karbohidrat
TAHU
URT = 1 bh besar TEMPE
Berat = 110 g URT = 2 ptg sdg
KACANG HIJAU Berat = 50 g
URT = 2 sdm
Berat = 20 g
27
Golongan IV Sayuran
Sayuran gol. A bebas dimakan, kandungan
kalorinya kecil sehingga dapat diabaikan.
SELADA
GAMBAS
JAMUR KUPING
(OYONG)
SEGAR
LABU AIR
SELADA AIR KETIMUN
LOBAK TOMAT 28
Golongan IV Sayuran golongan B
1 Satuan Penukar 100 gram (1 gelas) 25
kalori, 1 g Protein ,5 g Karbohidrat
BROKOLI BUNCIS
BAYAM URT = 1 gelas URT = 1 gelas
URT = 1 gelas Berat = 100 g
Berat = 100 g
Berat = 100 g
31
Golongan V Buah dan Gula
1 Satuan Penukar :
50 kalori , 12 g Karbohidrat
PISANG
LECI SALAK
URT = 1 bh
Berat = 50 g
URT = 10 bh URT = 2 bh sdg
Berat = 75 g Berat = 100 g
32
Golongan VI Susu Tanpa Lemak
1 Satuan Penukar :
75 Kalori , 7 g Protein, 10 g Karbohidrat
33
Golongan VI Susu Lemak sedang
1 Satuan Penukar :
125 Kalori , 7 g Protein, 6 g Lemak ,
10 g Karbohidrat
34
Golongan VI Susu Tinggi Lemak
1 Satuan Penukar :
150 Kalori , 7 gr Protein,
10 gr Lemak, 10 gr Karbohidrat
35
Golongan VII : Minyak/ Lemak
Tidak jenuh
1 Satuan Penukar :
50 Kalori , 5 g Lemak
36
Golongan VII Minyak / Lemak
Lemak Jenuh
1 Satuan Penukar :
50 Kalori , 5 g Lemak
MINYAK KELAPA
URT = 1 sdt SANTAN
Berat = 5 g KELAPA PARUT URT = 1/3 gelas
URT = 2 sdm Berat = 40 g
Berat = 15 g
MENTEGA
URT = 1 sdt KELAPA
Berat =5g URT = 1 ptg kcl
Berat = 15 g
Golongan VIII : Makanan Tanpa Kalori
TEH
AIR MINERAL
INDEKS
GLIKEMIK
Indeks Glikemik/Glycemic Index
adalah :
respon glukosa darah di dalam
tubuh terhadap makanan yang di
makan, di banding dengan
respon glukosa darah tubuh
terhadap glukosa murni.
NILAI INDEKS GLIKEMIK (IG)
CONTOH NILAI INDEKS GLIKEMIK
Contoh IG RENDAH
Mkn
Indonesia Makanan
IG Kentang (68) Asing
SEDANG Roti putih (67) Spaghetti boiled
Nangka (64) 15’ (67)
55 - 70 Nenas (62) Ice cream (69)
Pisang raja (57)
Ketoprak ketupat
(68)
Medium GI (55-70)
Contoh IG Tinggi
Makanan Asing
Mkn Bread, white(82)
Rice,brown (81)
IG Indonesia
Cornflakes (121)
TINGGI Porridge oats (89)
Singkong (94)
> 70 Carrots,cooked
Madu (77) (92)
Beras ketan(87) Peas,frozen (74)
Bubur ayam(96) Banana (84)
Orange juice (71)
High GI (> 70)
Glysemic Index
RUMUS MENGHITUNG BEBAN GLIKEMIK
BG RENDAH ≤10
BG SEDANG 11-19
BG TINGGI ≥20
CONTOH MENU 1500 KALORI
PAGI JAM : 07.00 JAM 10.00
JAM 12.00 JAM 16.00
Makan malam
58
Kalori basal :
Laki-laki: BB ideal (kg) x 30 kalori =…. kkal
Wanita : BB ideal (kg) x 25 kalori =… kkal.
Faktor koreksi :
Umur > 40 th : - 5% x kal.basal = … kkal (-)
• Aktifitas Bed rest: +10% x kal.basal = . … kkal (+)
ringan : + 20%
sedang : + 30%
berat : + 40 %
• BB gemuk : - 20% x kal.basal = - .… kkal (-)
lebih : - 10 %,
kurang : + 20%
• Stress metabolik: + (10-30%) x kal.basal = … kkal (+)
Hamil trimester II – III = + 300 kalori
Laktasi = + 500 kalori
Total kebutuhan = …… kkal
59
Terima kasih
semoga manfaat