k1C A
rA
1 k 2C A
Persamaan 1-1 dan 1-2 yang diperoleh dari hasil observasi
pada suatu percobaan
Gj
Fj
Fj0
Fj
Gj
(mol/waktu)
(mol/waktu)
Masuk
generasi
F jo G j F j
dN j
dt
j kecepatan aliran j
kecepatan akumulasi j
keluar dari sistem dalam sistem
(mol/waktu)
(mol/waktu
keluar
akumulasi
....(1.3)
Gbr 1.2. Pembagian volume
sistem V
G j rj .V
G j1 rj1V1
rj1
V2
rj2
G j rj .V
mol
mole
xvolume
waktu waktu.volume
G j1 rj1 V1
M
V1
V2
G j G ji rji Vi '
i 1
i 1
rj1
rj2
G j V rj dV
Dari persamaan ini, rj merupakan fungsi tak langsung dari posisi, karena
sifat2 material reaksi (konsentrasi, suhu) mempunyai nilai yang berbeda pada
lokasi yang berbeda dalam reaktor. Nilai Gj dalam pers. 1.3 menjadi :
Fj 0 Fj G j
dN j
dt
F j 0 F j r j dV
V
dN j
dt
..........(1.4)
dN j
dt
V rj dV
dNj
rjV .......(1.5)
dt
dN A
rAV
dt
1 dN A
rA
V dt
Untuk reaktor batch volume konstan
Reaktor diaduk sempurna, sehingga konsentrasi dari zat2 yang
bereaksi seragam (uniform)
Karena volumenya V konstan, maka :
1 dN A
d ( N A / V ) dC A
rA
V dt
dt
dt
N A C AV
1 dN A 1 d (C AV ) dC A C A dV
rA
V dt
V
dt
dt
V dt
rA
dC A C A d ln V
dt
dt
Fj0 (reaktan)
F j 0 F j rj dV
V
dN j
dt
.......(1.4)
dN j
dt
rj dV Vr j
Fj (produk)
Fj 0 Fj
rj
........(6)
F j C j .
mol
mol volume
.
waktu volume waktu
7)
F j 0 F j rj dV
V
dN j
dt
dV
r j dV rj V
dN j
dt
Fj0
A
y
Fj
dV
V A y
Fj0
f ( x x) f ( x) df
x 0
x
dx
dF j
dy
Ar j
Fj
F j ( y y ) F j ( y )
Arj
lim
(8)
Fj (y)
Fj (y+y)
Arj
dF j
dV
rj
dV
.(11)
Fj0
Gj
rj dV rj V
A
y
Fj
dF j
dV
rj
Fj0
rj
dV
Fj
Fj (V)
Fj (V+V)
out
+ generasi = akumulasi
FA (W) FA (W + W) + rA W
0 ...............(12)
mol A
mol A
( r ' A )W
.(massa katalis)
(waktu)(massa katalis)
waktu
(13)
dFA
W F
A0 r '
A
FA
dFA
rA
dV
(14)
(10)
rA kC A
dFA d (C A 0 )
dC A
0
rA
dV
dV
dV
rA kC A
dV
0 dC A
dV
k CA
0
V
dC A
C A0 C 0 dV
A
CA
0 C A0
V ln
k
CA
Soal :
Soal 2:
Reaksi fasa gas AB + C, berlangsung dalam reaktor batch dengan
volume konstan 20 dm3 secara isotermal. Sebanyak 20 mol zat A murni
mula-mula dimasukkan dalam reaktor. Reaktor diaduk secara
sempurna.
a. Jika reaksinya orde satu : rA = k CA, dengan k = 0,865 menit -1
Hitung waktu yang dibutuhkan untuk mereduksi jumlah mol A dalam
reaktor menjadi 0,2 mol (catatan : NA = CA V) [jawab : 5,3 menit]
b. . Jika reaksinya orde dua : rA = k C2A, dengan k = 2 dm3/mol.menit
Hitung waktu yang dibutuhkan mengkonsumsi 19,0 mol A.
c. Jika suhu adalah 127 oC, berapa tekanan total mula-mula. Berapa
tekanan total akhir, anggaplah reaksi berlangsung sempurna.
b
c
d
A
B C
D ...........2
a
a
a
1.Desain Persamaan
Sistem Batch
jumlah mol A
jumlah mol A jumlah mol A ysng bereaksi
yang dipakai yang masuk jumlah mol A yang masuk
jumlah mol A
yang bereaksi N
A0
(dipakai)
jumlah mol A
jumlah mol A
pada waktu t
reaktor pada t 0
kimia
(3)
dN A
rAV
dt
(5)
b
c
d
A B C D
a
a
a
dN A
(rA )V
dt
NA = NA0 NA0X
dN A
dX
0 N A0
dt
dt
N A0
dX
rAV
dt
dX
N A0
rAV
dt
...
(6)
d ( N A /V )
dC A
1 dN A
rA
V dt
dt
dt
..(7)
dX
rA
Vdt N A 0
dX
dt N A 0
rAV
t
A0 0
Vdt N
X (t )
t N A 0 0
dX
rA
dX
rAV
.....(8)
(9)
Flow System
jumlah mol A yang masuk jumlah mol A yang bereaksi
.
A0
waktu
jumlah mol A yang masuk
jumlah mol A yang bereaksi
FA0 . X
waktu
F . X
F F
A0
A0
X FA
FA = FA0 (1 - X) .(10)
FA0 = CA0 0
PA0 y A 0 P0
C A0
RT0
RT0
b
c
d
B C
D
a
a
a
FA0 FA
V
rA
FA = FA0 - FA0X
(12)
FA 0 X
V
(rA ) exit
.....11
....
...(13)
dFA
rA
dV
...14
FA = FA0 - FA0X
FA0
dX
rA
dV
X
V FA0 0
dX
rA
..
(15)
..
(16)
dX
FA0
rA'
dW
X
W FA0 0
dX
rA'
.
(17)
..(18)
1
1
1
rA kC A 0 1 X
1.Aplikasi desain persamaan untuk reaktor kontinu
AB+C
1
1
1
rA kC A 0 1 X
1
as X 1
rA
1
as X X e
rA
Reaktor Seri
FA1 = FA0 - FA0X1
FA2 = FA0 - FA0X2
FA3 = FA0 - FA0X3
V1 FA 0 0
dX
rA
in out + generasi = 0
FA1 FA2 + rA2 V2
= 0
FA1 F A 2
V2
rA 2
FA 0 ( X 2 X 1 )
V2
rA 2
dX
V3 FA0 X
2 r
A
X3
.(19)
1
X 1
V1 FA 0
rA1
Beberapa definisi..
b
c
d
A
B C
D
a
a
a
c
c
rC (rA ) rA
a
a
c
rC rD
d
aA + bB cC + dD
rA rB rC rD
a
b
c d
V
(21)
.(20)
C A0 0
dX
rA
SV
V
X
V FA0 0
dX
rA
.(22)
FA0 FA
X
FA0
..(24)
FA 0 FA C A0 0 C A C A0 C A
X
FA0
C A0 0
C A0
jika X = 0, CA = CA0
jika X = X, CA = CA
dC A
dX
C A0
C A0
V 0 C
C A0
dC A
rA
dC A
rA
(25)
.(26)