SISTEM ELECTRONIC

SISTEM ELECTRONIC
1.0 Perkembangan Teknologi Elektronik
2.0 Beza diantara Analog & Digital
3.0 Komponen Elektronik
4.0 Simbol Elektronik
5.0 Resistor
6.0 Hukum OHM
7.0 Capacitor
8.0 Diode
9.0 Transistor
10.0 Integrated Circuit (IC)
SISTEM ELECTRONIC
1.1 Perkembangan Teknologi Elektronik.

 Perkembangan teknologi elektronik membantu kita

menggunakan pelbagai alat-alat seperti :-
- Televisyen
- Radio
- Telefon bimbit
- Komputer
 SISTEM ELECTRONIC
2.1 Beza diantara Analog dan Digital.

ELECTRONIC

ANALOG DIGITAL
 SISTEM ELECTRONIC
2.2 Perkembangan Teknologi Elektronik.

Analog :-
 Normal komponen seperti resistor dan capacitor
 Voltan tidak tetap
Volt
4
3
5v v 9v 2
*
VR *
1 * * *
Timer
1 2 3 4
 SISTEM ELECTRONIC
2.3 Perkembangan Teknologi Elektronik.
Digital :-
 Gate system (TTL)
 IC
 Voltan/ signal tetap
sw 4 - - - - 5v
3
2
5v v 1

1 2 3 4
 SISTEM ELECTRONIC
3.1 Komponen Elektronic.
Komponen elektronik
- Pelbagai bentuk ,saiz dan kegunaan
i) 500v - 1watt
ii) 250v - ¼ watt voltan maksimum
iii) 150v – ½ watt
- Terjemah bentuk simbol –mengelakkan daripada
kekeliruan.
- Mudah dipasang dan senang membaiki – (PCB Board)
- Jenis nombor dicatit = Transister,Diod,Capasiter,IC dan
sebagainya.
SISTEM ELECTRONIC
4.1 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen

1. Battery

2. Antena

3. Ac supply

4. Ground
 SISTEM ELECTRONIC
4.2 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen
5. Coil

6. Speaker

7. Head set

8. Neon lamp
SISTEM ELECTRONIC
4.3 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen

9. Motor

10. Meter

11. Photo diode

12. Transistor
SISTEM ELECTRONIC
4.4 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen

13. Transistor

14. Detektor

15. Resistor

16. Resistor
SISTEM ELECTRONIC
4.5 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen

17. Variable resistor

18. Capacitor

19. Diode

20.LightEmmitingDiode
SISTEM ELECTRONIC
4.6 Simbol Electronic
Nama komponen Simbol komponen

21. Zener diode

22. N/open

23. N/close

24. Photo resistor

SISTEM ELECTRONIC
SISTEM ELECTRONIC
5.1RESISTOR (PERINTANG)

 Perintang merupakan komponen yang mengehadkan

pengaliran arus dalam litar.
 Pemilihan perintang dibuat mengikut kesesuaian
penggunaannya dalam litar.
 Apabila memilih perintang ,empat perkara seperti
dalam jadual .
 SISTEM ELECTRONIC
5.2 JADUAL FUNGSI PERINTANG
BIL Perkara Fungsi
Nilai rintangan dapat dibaca sama ada dengan
1 Nilai rintangan menggunakan kod warna atau kod tercetak
pada badan perintang

2 Had terima Had terima menunjukkan nilai minimum dan

maksimum bagi perintang.

3 Kadar kuasa Saiz perintang menunjukkan kadar kuasa

maksimum yang boleh diterima oleh perintang.

4 Perintang yang mempunyai kestabilan tinggi

Kestabilan
dapat mengekalkan rintangan dengan
perubahan suhu dan jangka hayat.
 SISTEM ELECTRONIC
5.3 RESISTOR (PERINTANG)
Jenis – jenis resistor

 Wire wound resistor ( Ceramic tahan panas /penebat).

 Carbon resistor
 Thin metallic film resistor (Ceramic Mahal /nilai tetap)
 Power resistor (Tahan panas)
 Variable resistor
 Slip resistor

Gambarajah carbon resistor

 SISTEM ELECTRONIC
5.4 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
(A.KOD WARNA)

 Nilai rintangan sesuatu perintang dapat ditentukan

dengan mentafsirkan warna jalur yang tercetak
pada badannya.
 Terdapat empat jalur yang tercetak pada badan
perintang.
 Jalur pertama dan kedua menujukkan digit
pertama dan digit kedua.
 Jalur ketiga merupakan nilai pendarab.
 Jalur keempat ialah had terima.
 JADUAL KOD WARNA
Warna Jalur A Jalur B Jalur C Pendarab J.DJ.D
HadHadterima
terima
Hitam 0 0 10º 1 ± 1%
Coklat 1 1 10¹ 10 ± 2%
Merah 2 2 10² 100
Oren 3 3 10³ 1000
Kuning 4 4 10 10000
Hijau 5 5 10 100000
Biru 6 6 10 1000000
Ungu 7 7 10 10000000
Kelabu 8 8 10 100000000
Putih 9 9 10 1000000000
Emas 10 0.1 ± 5%
Perak 10 0.01 ± +10%
10%
T. warna ± 20%
 SISTEM ELECTRONIC
5.5 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
Contoh :-
 Warna pada satu perintang tetap adalah seperti yang
berikut :
Jalur A = Merah & Jalur B = Ungu
Jalur C = Oren
Jalur D = Perak

Tentukan nilai rintangan perintang itu.

SISTEM ELECTRONIC
5.6 RESISTOR (PERINTANG TETAP )

 Formula berikut digunakan untuk menentukan nilai

rintangan perintang:

Nilai rintangan R = (AB x C) ± D

SISTEM ELECTRONIC
5.7 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
Penyelesaian:
Berdasarkan kod warna dalam jadual
Warna merah mewakili nombor 2
Warna ungu mewakili nombor 7
Warna oren mewakili pendarab 1000
Warna perak mewakili had terima ± 10%
 SISTEM ELECTRONIC
5.8 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
Oleh itu, Nilai rintangan ,R =(ABxC) ± D
= (27x1000)Ω ± 10%
= 27 000 Ω ± 10%=27 K Ω ± 10%
Nilai had terima = 27 000 Ω x 10% = 2700 Ω
Maka, Had terima bawah = 27 000 Ω - 2700 = 24 300 Ω
Had terima atas = 27 000 Ω +2700 = 29 700 Ω
 SISTEM ELECTRONIC
5.9 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
(B.KOD TERCETAK)
 Perintang jenis ini mempunyai cetakan nilai pada badanya
 Saiz perintang jenis belitan dawai adalah lebih besar
daripada jenis komposisi karbon.

Abjad J R K M
Pendarab - 1 1000 1000 000
Had terima ± 5% - ± 10% ± 20%
SISTEM ELECTRONIC
5.10 RESISTOR (PERINTANG TETAP )
(B.KOD TERCETAK)

 Abjad yang pertama dari kiri kod tercetak mewakili

pendarab dan kedudukan titik perpuluhan bagi nombor
yang tercetak.
 Abjad yang terletak dihujung kod mewakili had terima bag
nilai rintangan tersebut.
X 1000 Had terima ± 20%
Nilai rintangan,
R= 4.7 x 1000 Ω = 4700 Ω
Had terima perintang = ± 20%
VIS MECHATRONIC SDN BHD

SISTEM ELECTRONIC
5.11RESISTOR (PERINTANG BOLEH
UBAH )
 Perintang tetap terdapat beberapa jenis perintang boleh
ubah yang lazim digunakan dalam litar elektronik iaitu :
i) Reostat
ii) Meter upaya
iii) Praset
 Perintang boleh ubah ini mempunyai nilai rintangan
yang diubah mengikut keperluan.
SISTEM ELECTRONIC
5.12 RESISTOR (PERINTANG BOLEH
UBAH )
Perintang Simbol Ciri
boleh ubah
Nilai rintangan boleh
Reostat diubah dengan melaras
tombol boleh laras.
Nilai rintangan boleh
Meter upaya diubah dengan melaras
tombol boleh laras.

Nilai rintangan boleh

Praset diubah.
SISTEM ELECTRONIC
6.1 HUKUM OHM
 Hukum ohm ialah hukum yang paling asas dan penting
dalam teori elektrik.
 Kita dapat menentukan nilai rintangan, arus ,voltan dan
kuasa dalam sesuatu litar AT.
 SISTEM ELECTRONIC
6.2 Takrifan hukum ohm
 Hukum ohm menyatakan bahawa arus (I) yang mengalir
melalui beban berkadar terus dengan voltan (V) yang
merentasi beban dan berkadar terus sonsang dengan
rintangan (R) beban tersebut dengan syarat suhunya
tetap.
V

I R

Kotak VIR
 SISTEM ELECTRONIC
6.3 Takrifan hukum ohm
Untuk mencari rintangan R:
 Tutup huruf R V
V I R
I
 Oleh itu , R=
V Untuk mencari rintangan V:
I R  Tutup huruf V

 Oleh itu , V=I x R

Untuk mencari rintangan I:
 Tutup huruf I V
V I R
R
 Oleh itu , I =
SISTEM ELECTRONIC
6.4 Takrifan hukum ohm
Contoh soalan :-
Hitung nilai arus yang mengalir dalam perintang 90 Ω
sekiranya susut voltan yang merentasi peritang ialah 9 V.
Penyelesaian

Diberi : Vs = 9 V dan R = 90 Ω
V
Diketahuai V 9 I R
bahawa : I = R = 90 = 0.1 A
 SISTEM ELECTRONIC
6.5 Takrifan hukum ohm
Contoh soalan :
Jika punca voltan , V ialah 12 V dan arus yang mengalir
bersama dengan 0.1A, berapakah nilai rintangan beban.
Penyelesaian

Diberi: Vs = 12 V dan I = 0.1 V

I R
Diketahuai V 12
R= = = 120 Ω
bahawa : I 0.1
SISTEM ELECTRONIC
6.6 Takrifan hukum ohm
Contoh soalan :-
Hitungkan nilai susut voltan yang merentasi beban.

Penyelesaian

Diberi : I = 25 x 10 ³ A dan R = 470 Ω

Diketahuai bahawa:
: Vs = I x R =(25x10 ³) x 470 =11.75 V

Oleh sebab Vs : V, maka susut voltan ialah 11.75 V.

SISTEM ELECTRONIC
 SISTEM ELECTRONIC
7.1 CAPACITOR

 Keupayaan sesuatu dielectrik menyimpan cas electrik ata

mengeluarkan cas elektrik.
 Unit kapasitans ialah farad.

Dawai conductor
atau kaki
komponen

Medan elektrik Plat

 SISTEM ELECTRONIC
7.2 CAPACITOR
 Voltan masuk medan elektrik terhasil.
 Voltan ditanggalkan daripada kapasiter medan
elektrik masih wujud.
 Membuang cas atau nyahcas memintas dua plat
neutralkan.
 SISTEM ELECTRONIC
7.3 CAPACITOR

Simbol kapasitor dan jenis-jenis kapasitor:-

Paper & ceramic

Electrolytic capacitor

Variable air capacitor

 SISTEM ELECTRONIC
7.4 CAPACITOR
Ceramic

Tanah liat yang dipanaskan

berserta titanium atau silikat
dioksida.

Paper / Tisu

Dua gegelung kerajang

diasingkan oleh kertas tisu.
 SISTEM ELECTRONIC
7.5 CAPACITOR
Kapasitor elektrolit

Mempunyai kekutupan bahan

elektrolit jenis boraks, fosfat dan
karbonat.

Air capacitor Kapasitor boleh laras.

Contoh penerima radio fungsi
menghalang voltan d.c tetapi melakukan
voltan isyarat Ac dalam bentuk cas dan
discas dan penapis kepada Ac.
 SISTEM ELECTRONIC
7.6 CAPACITOR
Nilai kapasiter.
10¹ 100 PF 0.1 NF 0.0001 UF
10² 1000 PF 1 NF 0.001 UF
10³ 10000 PF 10 NF 0.01 UF
104 100000 PF 100 NF 0.1 UF
105 1000000 PF 1000 NF 1 UF
SISTEM ELECTRONIC
 SISTEM ELECTRONIC
8.1DIODE
 Dibuat daripada bahan semiconductor :-
i) Silicon 0.7 V
ii) Germanium 0.3 V

Simbol
 SISTEM ELECTRONIC
8.2 DIODE
 Arus mengalir pada diod dalam satu arah sahaja

katod ke anod.

 Diod mempunyai electrod iaitu katod dan anod.

 Katod ditanda lingkaran warna merah , putih, ungu dan
kelabu
 SISTEM ELECTRONIC
8.3 DIODE
 Keupayaan diod menampung aliran arus yang max had
arus dan voltan dirujuk pada buku manual.
 Jenis – jenis diod :-
i) Diod kuasa
ii) Diod isyarat
iii) Diod Zener
iv) Diod pemancar cahaya (LED) Light Emitting Diod .
 SISTEM ELECTRONIC
8.4 DIODE

Arus mengalir pada diod Arus tidak mengalir pada diod

Pincang hadapan Pincang terbalik

(FWD bias) (REW bias)
 SISTEM ELECTRONIC
8.5 DIODE
 Diod Kuasa
- Tukar AC ke DC
- Dibuat daripada bahan silicon
i) IN4001 -1A/50v
ii) IN4006 - 1A/ 800v
iii) BY127 - 1A/1.25kv
IV) IN5408 – 3A/ 1kv
 SISTEM ELECTRONIC
8.6 DIODE
 Diod isyarat
- Litar radio dan televisyen
- Mengesan isyarat atau menghala terus isyarat
- Keupayaan voltan yang rendah
I) IN 34
II) IN 60
III) IN 914
IV) 0A 90
 SISTEM ELECTRONIC
8.7 DIODE
LED (LIGHT EMMITING DIODE)
- Mengunakan cahaya apabila dibekalkan dengan voltan
yang betul.
- Mengubah aliran arus apabila didedahkan kepada
cahaya.
Contoh:- Diod foto
LED tiga warna – merah 2v 35 ma
kuning 2v 35 ma
hijau 2v 35 ma
 SISTEM ELECTRONIC
8.8 DIODE
RECTIFIER CIRCUIT
Half wave rectifier
 SISTEM ELECTRONIC
8.9 DIODE
RECTIFIER CIRCUIT

Full wave rectifier

 SISTEM ELECTRONIC
8.10 DIODE
RECTIFIER CIRCUIT

Bridge rectifier
SISTEM ELECTRONIC
 SISTEM ELECTRONIC
9.1 TRANSISTOR
PNP Transistor
 SISTEM ELECTRONIC
9.2TRANSISTOR
NPN Transistor
 SISTEM ELECTRONIC
9.3 TRANSISTOR

 Amplified arus , menghasilkan ayunan (cosilator)

sebagai sw.
 Kecil ,ringan dan murah.

 Tapak - Base (B)

 Pengeluar - Emitter (E)
 Pemungut – Collector (C)
 SISTEM ELECTRONIC
9.4 TRANSISTOR
 3 jenis transister
- PNP
- NPN
- FET (field effect transistor)

PNP- 2N410, 2N18, 2S45, CK71, HJ-55, HJ-32, 2S53,

T1233
NPN- 2N3393, C9011, C9013, 2N188, C1417, C945,
C380, 2N306
FET – 2N3819, 2N5458, BF244B
SISTEM ELECTRONIC
 SISTEM ELECTRONIC
10.1 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
 Dibuat daripada komponen transister, diod, resister,
selaput dengan silicon glass atau insulator.
 Disambungan dengan aluminum wires
 Beribu-ribu transister sebagai ic
 Analog (or linear) -Amplifier, variable voltage , timers,
oscillator, and voltage regulator.
 Digital (or logic) - Signal 2 voltage level(high/low)
Microprocessors memories,
microcomputer
 SISTEM ELECTRONIC
10.2 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
1
2 3 4 5 6
Manufacturer M
Logo(Motorola) MC14021B Part Number

CP8314
Date: Code
Pin 83 : 1983
Number 14 : 14 week
12 11 10 9 8 7
 SISTEM ELECTRONIC
10.3 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Digital integrated circuits
 Dibuat daripada gates (blocks) sebagai switches ON/OFF

Truth table
A B out
OFF OFF
OFF ON
ON OFF
ON ON
 SISTEM ELECTRONIC
10.4 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Switch ‘OR’ gate. Truth table

A B out
OFF OFF
OFF ON
ON OFF
ON ON
 SISTEM ELECTRONIC
10.5 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Switch ‘Not’ gate. Truth table

IN OUT
OFF ON

ON OFF
 SISTEM ELECTRONIC
10. 6 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Diode ‘or’ gate

A B OUT
OV OV
OV 6V
6V OV
6V 6V

Silicon diode voltage drop 0.6v.

 SISTEM ELECTRONIC
10.7 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Diode‘and’ gate.

A B OUT
OV OV
OV 6V
6V OV
6V 6V

Silicon diode voltage drop 0.6v.

 SISTEM ELECTRONIC
10.8 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Transistor gate
And gate
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.9 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol

‘And’ gate
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.10 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol

‘ Nand’ gate A B OUT

L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.11 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol

“OR” gate
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.12 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol
‘NOR’
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.13 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol
Exclusive ‘or’
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.14 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Gate symbol

Exclusive ‘Nor’
A B OUT
L L
L H
H L
H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.15 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Gate symbol A B C OUT

L L L
‘AND’ gate
L L H
3 input
L H L
L H H
H L L
H L H
H H L
H H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.16 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol A B C OUT
‘NAND’ gate L L L
3 input L L H
L H L
L H H
H L L
H L H
H H L
H H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.17 INTEGRATED CIRCUIT (IC)

Gate symbol
BUFFER
IN OUT

L L

H H
 SISTEM ELECTRONIC
10.18 INTEGRATED CIRCUIT (IC)
Gate symbol

(REVERSE)
INVERTER (N0T GATE)
IN OUT

L H

H L