Anda di halaman 1dari 29

IKTERUS

Oleh
Dr. SUINDRA SpB – KBD, FINACS

Bag / SMF.Bedah
Fak.Kedokteran UNRI / RSUD Arifin Achmad
Pekan Baru
Ikterus
 Definisi : Bilirubin tinggi dalam darah
 Normal : 9 mu mol/L (0,5 Mg % )
 Ikterus nyata : 35 mu mol/L (2 mg %).
 Klasifikasi :
Prehepatik
Hepatik
Post Hepatik
Hemoglobin
di sel RES
heme + Fe + Globin

Biliverdin

Bilirubin Indirek

Dalam sel hati


Bilirubin Direk

Empedu

Urobilinogen

Urobilin Feses
Ikterik Obstruksi Kel hepar

Kdg empedu Membesar tdk membesar


Bil I Meningkat Meningkat sekali
Bil II Meningkat sekali Meningkat
Bilirubinuria + -
Feses akolis + -
SGOT / SGPT N / meningkat Meningkat sekali
Ak.Fosfatase Meningkat sekali -
Inj. Vit K PT memanjang -
Definition
Jaundice or icterus,
yellowish discolouration
•skin, mucous membranes, sclera.

•excess plasma bilirubin

•Normal range

•5-17 m mol/l

•Clinically obvious

• 50 m mol/l
Ikterus Prehepatik
 Kel.Hemolitik :
Gangguan Hepar ( - )
Tanda kelainan darah (+)
Bil I meningkat sekali
sferositosis
malaria tropika berat
anemia pernisiosa
transfusi darah yg.tidak kompatibel.
Pre-Hepatic Jaundice
Clinical Features
Jaundice not typically severe
Increased
unconjugated plasma bilirubin
Increased
urobilinogen in urine
AP. ALT, AST - normal
Ikterus hepatik
Kelainan Hepar ( + )
Faal Hati terganggu
Bil I meningkat sekali

Hepatitis
leptospirosis,mononukleosis sirosis
hepatis,kolestatis obat (CPZ)
Zat yg.meracuni hati : fosfor,klroform
obat anestesi
tumor hati multipel.
Hepatocellular Jaundice
Bilirubin production
*Normal
Decreased conjugation
*Hepatocyte damage
Hepatitis
Cirrhosis
Excess bilirubin
*Mixture unconjugated +
conjugated
Hepatocellular Jaundice
Hepatocyte damage
jaundice
failure of 80% or more of hepatic function
Clinical features
Liver disease

Increased unconj/conj plasma bilirubin

Increased
ALT/AST
6-1000X
Ikterus Pasca Hepatik
 Obstruksi sal.empedu didalam hepar :
- Sirosis hepatis,Abses hati,hepatokolangi
tis,tumor maligna primer dan sekunder.
Obstruksi didalam lumen sal.empedu :
- batu empedu,askaris
Kelainan didinding sal.empedu
- atresia bawaan ,striktur traumatik,tumor
saluran empedu.
Tekanan dari luar saluran empedu :
- Tumor.C.Pancreas,t.AmpulaVatery,pancreatitis metastasis
tumor di lig.hepatoduodenale
Post Hepatic (Obstructive)
Jaundice
Obstruction to passage
of conjugated bile
Conjugated bilirubin
cannot pass into
intestine
instead enters the
bloodstream
Obstructive Jaundice
Extrahepatic
Gallstone
Carcinoma of head of pancreas/ampulla/bile
duct
Obstructive Jaundice
Clinical features
Dark urine/pale stools

Deep Jaundice
Yellow sclerae
?Progressive/intermittent
?Pain
Obstructive Jaundice
Clinical Features
Gallstones
Intermittent obstructive jaundice
Obstructive Jaundice
Gallstones
Previous history of dyspepsia
Pain
Pyrexia/ Rigors
Gallbladder fibrotic
NO DISTENSION
Obstructive Jaundice
Carcinoma
Head of Pancreas/Ampulla/Bile duct
Relentless, progressive Jaundice
Deep
Painless
Weight loss
Obstructive jaundice
Carcinoma of head of
pancreas
Distended biliary tract
Courvoisier’s sign
Palpable Gallbladder
Pemeriksaan fisik
 Riwayat Kel.anemia,batu empedu
 Feses pucat (Akolik )
 Urine gelap
 Transfusi darah,pemakaian obat,
 Ikterus tanpa nyeri kolik,nyeri tekan pd hepar---
Hepatitis.
 Kolik dgn menggigil , ikterus hilang timbul ---
obstruksi batu empedu dan /atau hepatokolangitis.
 Ikterus progresif,sakit pingang dicurigai keganasan
pancreas .
Pemeriksaan fisik
 Warna kulit spt kulit jeruk lemon
 ikterus dgn anemia---ikterus prehepatik.
 Ikterus warna tua ---- hepatik dan pasca
hepatik
 Nyeri tekan pada hepar, masa pada hepar
/abdomen
 Jika KE besar ,hepatomegali,tanpa nyeri tekan
--- ok.Tumor ( Courvoisier Law )
 Splenomegali – sirosis hepatis,penyakit
darah,malaria,retikulosis.
Pemeriksaan penunjang
 Pem.Lab.faal hepar
 Bilirubin,sterkobilin,urobilin,bilirubin urin.
 Ikterus Obstruksi : Bil direk tinggi ,dalam
urin meninggi,Sterkobilin feses dan urobilin
urin sangat rendah .
 SGOT/PT dan AP meningkat ,Gamma GT
tinggi
 USG : pilihan pertama : batu empedu,duktus
lebar,masa tumor,kelainan parenkim hati.
Pemeriksaan penunjang
 Ro.poto polos Abdomen
 USG
 CT.Scan Abdomen
 ERCP
 PTC
 Biopsi hepar hanya untuk non obstruktif
Obstructive Jaundice- USS
USS
Indicates presence of
Calculi
Dilated biliary tract
Localise site of obstruction
– 50%
Low cost, no radiation
Obstructive Jaundice
CT
More likely to identify site and
nature of obstruction
More costly, more radiation
ERCP
Endoscopic Retrograde Cholangio-
Pancreatography
Diagnostic
PTC
Percutaneous
Transhepatic
Cholangiography
Diagnostic
Pengobatan
 Sesuai Penyebab
 Kasus bedah  Ikterus pasca hepatik

Anda mungkin juga menyukai