GINEKOLOGI
dr. Unzilla Alivia Natasya Husein, M.Kes, Sp.OG
SPESIAL ??
PENTING ??
• PASIEN :
• MALU, CEMAS
• TAKUT
• MEMBUKA RAHASIA/AIB
• DOKTER :
• Tenang, meyakinkan, sabar, empati
• Menimbulkan rasa kepercayaan pasien-dokter
• Asistensi
ANAMNESIS
• ANAMNESIS UMUM :
Umur
Status perkawinan
Paritas ( jumlah anak yang lahir )
Pekerjaan pasien dan suami / pasangan
Menarche ( haid pertama )
ANAMNESIS
1. INSPEKSI
2. PALPASI
3. IN SPECULO
4. PEMERIKSAAN BIMANUAL
PEMERIKSAAN FISIS
Prinsip : Organ yang diperiksa :
• Penderita terlebih dahulu disuruh BAK • Payudara
• Penjelasan prosedur pemeriksaan • Abdomen
• Organ pelvik :
• Vulva
• Klitoris
• Kelenjar Bartholin
• Vagina
• Serviks
• Uterus
• Adneksa
• Rektovaginal
INSTRUMENTS AND EQUIPMENT DESIRABLE FOR
ADEQUATE GYNECOLOGICAL EXAMINATION
• DISPOSABLE GLOVES
• SIMS AND BIVALVE SPECULA --- VARIOUS SIZE
• SPONG-HOLDING FORCEPS
• SLIDES, SPATULA, PAPANICOLAOU FIXATIVE
• PENCIL FOR WRITING ON GLASS SLIDE
• LUBRICANT
• COTTON WOOL, SWAB, PERINEAL PAD
• ACETIC ACID TO CLEAR CERVIX OF MUCUS
• BETADINE OR SIMILAR SOLUTION
INSTRUMENTS AND EQUIPMENT DESIRABLE FOR
ADEQUATE GYNECOLOGICAL EXAMINATION
• LUGOL IODINE FOR SCHILLER TEST
• TENACULUM
• UTERINE SOUND
• BIOPSY FORCEPS
• ENDOMETRIAL CURETTE OR INTRAUTERINE LAVAGE
EQUIPMENT
• METAL CATHETER TO TEST FOR RESIDUAL URINE
• INTRAUTERINE DEVICES
• CAUTERY
PEMERIKSAN ABDOMINAL
12
PEMERIKSAAN ABDOMEN
PEMERIKSAAN PELVIS
POSISI LITOTOMI
INSPEKSI , PALPASI
• Inguinal : massa (hernia, kel.Limfe)
• Vulva : normal / infantile
• Klitoris : normal, hipertrofi
• Labium majus : radang, ulkus, hematom, ekskoriasi
• Vestibulum : radang, tumor, prolapsus uteri
• Orificium urethrae ext : radang, pus
• Introitus vagina : discharge (warna, kental, bau, darah)
• Himen : utuh/robek, bentuk (normal, inperforata)
IN SPECULO
• Menggunakan speculum sims / cocor bebek
• Hanya dikerjakan pada wanita yang pernah melakukan hubungan
seks
IN SPECULO
IN SPECULO
IN SPECULO
• Jari telunjuk dan jari tengah dimasukkan ke dalam vagina di daerah forniks posterior,
tangan lain di luar, di bawah umbilikus
• Vagina, forniks dan serviks dipalpasi
• Pemeriksaan bimanual nilai uterus : besar, ukuran, bentuk, posisi, konsistensi
• Adneksa kiri, kanan : pembesaran besar, ukuran, bentuk, konsistensi, mobilitas,
sensitivitas
• Pemeriksaan rektal rutin pada wanita menopause
• Nilai : sfingter ani, mukosa usus, massa hemoroid
PENILAIAN VAGINA
• Bentuk, ukuran
• Posisi
• Konsistensi : kenyal, lunak, keras, rapuh
• Permukaan : licin, berbenjol, mudah berdarah
• Mobilitas : bebas, kaku, nyeri goyang
• Prolaps
• OUE : terbuka, tertutup, teraba jaringan, radiks iud, mass
PENILAIAN KORPUS UTERI
• Bentuk, ukuran
• Posisi : ante / retrofleksi
• Konsistensi : kenyal, lunak, keras
• Permukaan : rata, berbenjol,
• Mobilitas : bebas, terfiksir
POSISI UTERUS
PENILAIAN PARAMETRIUM
• Normal : teraba sebagai jaringan lunak yang lemas dan tidak nyeri
tekan
• Penebalan : infiltrasi tumor
• Nyeri : infeksi
PENILAIAN TUBA DAN OVARIUM
• Ukuran
• Konsistensi : padat, kistik, mix
• Permukaan : rata, berbenjol
• Mobilitas : bebas, terfiksir
• Nyeri tekan : ada / tidak
• Asites : ada / tidak
PEMERIKSAAN PENUNJANG
PEMERIKSAAN LABORATORIUM
• Hemoglobin (hb)
(Mioma uteri, karsinoma serviks, KET, anemia)
• Jumlah lekosit/led : perdagangan atau neoplasma
• Plano tes
• Gula darah, fungsi ginjal, fungsi hati
• Tumor marker
PERDARAHAN
• ANAMNESIS :
LAMANYA, BANYAKNYA, HUBUNGAN DENGAN HAID ?
MENORAGIA, HIPERMENORE, HIPOMENORE OLIGOMENORE,
POLIMENORE, METRORAGIA
35
• PERDARAHAN SETELAH HAID TERLAMBAT :
~ ABORTUS
~ MOLA HIDATIDOSA
~ KEHAMILAN EKTOPIK
• PERDARAHAN SETELAH KOITUS :
~ KARSINOMA SERVIKS
~ POLIP SERVIKS
~ EROSI PORSIO
~ PERLUKAAN HIMEN, FORNIKS
36
POSTERIOR
• PERDARAHAN PADA MASA MENOPAUSE
~ KARSINOMA ENDOMETRIUM
~ KARUNKULA URETRALIS
~ VAGINITIS / ENDOMETRITIS SENILIS
~ PEMAKAIAN PESSARIUM YANG LAMA
~ POLIP SERVIKS
~ EROSI PORSIO
~ PENGOBATAN HORMONAL
37
FLOUR ALBUS (KEPUTIHAN)
ANAMNESIS :
40
• MIKSI
42
• DEFEKASI
APAKAH ADA NYERI DEFEKASI
FESES ENCER + LENDIR, NANAH, DARAH
FISTULA REKTOVAGINALIS FESES DARI KEMALUAN
RUPTUR PERINEUM TK.III TIDAK DAPAT MENAHAN
KELUARNYA FESES
M. SFINGTER ANI EKS.PUTUS
43
TERIMAKASIH