Tajuk B. Kaedah fiqh 1 Pengenalan 1.1 Pengertian kaedah fiqh 1.2 Sandaran kaedah fiqh 1.

3 Perbezaan antara kaedah fiqh dengan usul fiqh 2 Kaedah fiqh dan pemakaiannya 2.1

Waktu Pengajaran 36 4 1 1 2

Hasil Pembelajaran

Calon seharusnya dapat: (a) menjelaskan pengertian kaedah fiqh; (b) membincangkan sandaran kaedah fiqh; (c) mengenal pasti perbezaan antara kaedah fiqh dengan usul fiqh.

(Setiap urusan bergantung kepada niat) 2.1.1 Pengertian kaedah dan huraian 2.1.2 Dalil kaedah

Calon seharusnya dapat:

1 1

(a) menjelaskan pengertian kaedah, huraian, dan contoh; (b) mengemukakan dalil yang berkaitan dengan kaedah al-umur bi maqasidiha; (c) menjelaskan tujuan dan masa berniat; (d) mengenal pasti amalan yang tidak memerlukan niat; (e) menjelaskan syarat niat; (f) menjelaskan pengertian kaedah terbitan, huraian, dan contoh; (g) mengemukakan kaedah terbitan dan mengaplikasikan dalam masalah semasa berdasarkan kaedah terbitan berikut:

2.1.3 Tujuan dan masa berniat 2.1.4 Amalan yang tidak memerlukan niat 2.1.5 Syarat niat

1 1 1 3

2.1.6 Kaedah terbitan

(i)

Al-niyyah fi al-yamin tukhassis al-lafz al-am wala taumm al-khas

(i)
(Niat pada sumpah mengkhususkan lafaz umum, tidak mengumumkan lafaz khusus); 1

Tajuk (ii) Maqasid al-lafz ala niyyat al-lafiz

Waktu Pengajaran (ii)

Hasil Pembelajaran

(Maksud sesuatu lafaz adalah mengikut niat pelafaz)

(iii) Al-fard la yataadda bi niyyat al-nafl

(iii)

(Amalan fardu kadangkala tidak terlaksana dengan niat amalan sunat)

(iv) Ma yusytarat fihi al-taarrud fa al-khata fihi mubtil

(iv)

(Apa yang disyaratkan padanya penentuan jika tersilap maka batal)

(v) Al-Ibrah fi al-uqud li al-maqasid wa al-maani la li al-alfaz wa al-mabani

(v) (Apa yang diambilkira dalam sesuatu akad ialah maksud dan maknanya, bukan pada lafaz dan bentuk perkataannya) 6 Calon seharusnya dapat:

2.2

(Keyakinan tidak dihilangkan dengan keraguan) 2.2.1 Pengertian kaedah dan huraian 2.2.2 Dalil kaedah

2 1

(a) menjelaskan pengertian kaedah, huraian, dan contoh; (b) mengemukakan dalil yang berkaitan dengan kaedah al-yaqin la yuzal bi al-syakk;

Tajuk

Waktu Pengajaran 3

Hasil Pembelajaran (c) menjelaskan pengertian kaedah terbitan, huraian, dan contoh; (d) mengemukakan kaedah terbitan dan mengaplikasikan dalam masalah semasa berdasarkan kaedah terbitan berikut: (i)

2.2.3 Kaedah terbitan

(i) Al-asl baqa ma kana ala ma kana

(Asal sesuatu itu kekal sebagaimana keadaan sebelumnya)

(ii) Al-asl baraat al-dhimmah

(ii)

(Asalnya seseorang bebas daripada tanggungjawab) (iii)

(iii) Al-asl al-adam

(Asal sesuatu itu tiada) (iv) Al-asl fi kull hadith taqdiruhu bi aqrab zaman

(iv)

(Asal setiap kejadian diambil kira masa terdekat)

(v) Al-asl fi al-kalam al-haqiqah

(v)

(Asal pada sesuatu ucapan dikira maknanya yang hakiki)

2.3

(Kemudaratan dihilangkan) 2.3.1 Pengertian kaedah dan huraian 2.3.2 Dalil kaedah

Calon seharusnya dapat:

2 1

(a) menjelaskan pengertian kaedah, huraian, dan contoh; (b) mengemukakan dalil yang berkaitan dengan kaedah al-darar yuzal;

Tajuk

Waktu Pengajaran 3

Hasil Pembelajaran (c) menjelaskan pengertian kaedah terbitan, huraian, dan contoh; (d) mengemukakan kaedah terbitan dan mengaplikasikan dalam masalah semasa berdasarkan kaedah terbitan berikut: (i)

2.3.3 Kaedah terbitan

(i) Al-Darurat tubih al-mahzurat

)Kemudaratan mengharuskan larangan) (ii) Ma ubih li al-darurah yuqaddar bi qadariha (ii)

)Apa yang diharuskan kerana darurat mengikut kadar yang sepatutnya sahaja)

(iii) Al-Darar la yuzal bi aldarar

(iii)

(Kemudaratan tidak dihilangkan dengan kemudaratan yang lain) (iv)

(iv) Dar al-mafasid muqaddam ala jalb al-masalih

(Menolak kerosakan diutamakan dari mengambil kemaslahatan) (v) Al-Hajah tanzil manzilat al-darurah (v)

(Hajat mengambil tempat darurat) 2.4

(Kesukaran membawa kemudahan) 4

Calon seharusnya dapat:

2.4.1 Pengertian kaedah dan huraian 2.4.2 Dalil kaedah

(a) menjelaskan pengertian kaedah, huraian, dan contoh; (b) mengemukakan dalil yang berkaitan dengan kaedah al-masyaqqah tajlib al-taysir;

Tajuk 2.4.3 Sebab takhfif 2.4.4 Bahagian takhfif dan rukhsah

Waktu Pengajaran 1

Hasil Pembelajaran (c) mengenal pasti sebab takhfif yang diharuskan oleh syarak; (d) mengenal pasti dan menghuraikan bahagian takhfif dan rukhsah berserta contoh; (e) menjelaskan pengertian kaedah terbitan, huraian, dan contoh; (f) mengemukakan kaedah terbitan dan mengaplikasikan dalam masalah semasa berdasarkan kaedah terbitan berikut: (i)

1 2

2.4.5 Kaedah terbitan

(i) Idha daqa al-amr ittasaa

)Apabila sesuatu itu sempit maka hendaklah diperluaskan) (ii)

(ii) Idha ittasaa al-amr daqa

(Apabila sesuatu itu luas maka hendaklah dipersempitkan) 2.5 (Adat dijadikan penentu hukum) 2.5.1 Pengertian kaedah dan huraian 2.5.2 Dalil kaedah 6 Calon seharusnya dapat:

1 1

(a) menjelaskan pengertian kaedah, huraian, dan contoh; (b) mengemukakan dalil yang berkaitan dengan kaedah al-adah muhakkamah; (c) mengenal pasti dan menghuraikan bahagian al-adah dan contoh; (d) menjelaskan syarat al-adah yang boleh menentukan hukum

2.5.3 Bahagian al-adah 2.5.4 Syarat al-adah 5

1 1

Tajuk 2.5.5 Kaedah terbitan

Waktu Pengajaran 2

Hasil Pembelajaran (e) menjelaskan pengertian kaedah terbitan, huraian, dan contoh; (f) mengemukakan kaedah terbitan dan mengaplikasikan dalam masalah semasa berdasarkan kaedah terbitan berikut:

(i) Istimal al-nas hujjah yajib al-amal biha

(i)

(Pengamalan orang ramai menjadi hujah bagi wajib beramal dengannya) (ii)

(ii) Al-Maruf urfan ka al-masyrut syartan

(Apa yang diketahui berdasarkan uruf sama seperti apa yang disyaratkan dengan syarat) (iii) Al-Tayin bi al-urf ka altayin bi al-nas (iii)

(Penetapan berdasarkan uruf sama seperti penetapan berdasarkan nas)

(iv) La yunkar taghayyur al-ahkam bi taghayyur al-azman

(iv)

(Tidak diingkari berlaku perubahan hukum disebabkan perubahan zaman) (v) 6

(v) Kullu ma warada bihi al-syaru

mutlaqan wa la dabita lahu fihi wa la fi allughah, yurja fihi ila al-urf

(Setiap apa yang disebut secara mutlak oleh syarak tanpa penentu padanya dan tidak juga pada bahasa, maka hendaklah dirujuk kepada uruf(