Pendahuluan

Selepas kami membincangkan bersama-sama dengan kumpulannya, kami telah memilih

Pengaruh dan Kepentingan Tentatng Fesyen Tudung Wanita Muslimah dalam Tamadun Islam di
Malaysia sebagai tajuk kajian kami. Pengaruh ditakrifkan sebagai daya yang ada ataupun
timbul dari sesuatu orang atau benda yang mengikut bentuk watak kepercayaan atau perbuatan
seseorang1. Manakala tudung wanita Muslimah bermaksudkan merupakan salah satu
pakaian yang digunakan untuk menutup bahagian kepala seorang wanita Muslimah. Bertudung
adalah perintah Allah kepada setiap wanita Muslimah.
Maka, Tamadun Islam merupakan Tamadun berasal dari perkataan Arab maddana,
mudun, madain. Ia bermaksudkan pembukaan masyarakat atau bandar yang maju dari segi
rohaniah dan lahiriah. Perkataan tamadun diertikan keadaan hidup bermasyarakat yang
menambah kemajuan. Istilah-istilah yang sama pengertiannya dengan tamadun Islam adalah:
umran, hadarah, madaniyah. Dalam bahasa Inggeris, istilah hampir sama dengan tamadun ialah
civilization and culture atau kebudayaan dalam bahasa Melayu. Perkataan civilization dalam
bahasa inggeris ialah berasal dari bahasa Greek civitas yang berdefinisi bandar. Para sarjana akan
membahas persamaan dan perbezaan istilah-istilah tersebut. Istilah Tamadun biasanya digunakan
di dalam penulisan Tamadun Islam2.
Tentang sejarah pemakaian tudung kepala Muslimah ini

sebelum kedatangan Islam

sebenarnya sudah bermula berkurun lamanya. Mengikut sejarah Judeo-Kristian membuktikan,

pemakaian tudung Muslimah dilaksanakan oleh rahib wanita Muslimah. Dengan kedatangan
Islam, wanita diperintahkan Allah untuk melabuhkan tudung kepala mereka menutupi belahan
1
2

Depdikbud, 2001
Titas, 2009

dada. Menurut hadis yang diriwayatkan Bukhari, Aisyah r.a menceritakan kisah ketika Surah An
Nur ayat 31 didedahkan di Madinah wanita mukmin Ansar dan Muhajirin menerus laksanakan
perintah ini serta-merta tanpa ramai soal dengan mencari apa kain yang kasual di sekeliling
mereka lalu bertudung dengannya sebagai membuktikan dan membenarkan iman kepada apa
yang Allah perintahkan. Petanda keimanan mereka terserlah dengan sikap Samina Waatona
iaitu apa yang kami mendengar dan apa yang kami taat terhadap apa jua perintah dan ketetapan
Allah tanpa melihat tentang rasional dan hikmah yang terselindung di belakang perintah tersebut.
Seiring dengan bermulanya era kebangkitan Islam zaman 1970-an dan 1980-an, wanita
mengembalikan kepada penghayatan Islam yang sebenar. Mereka menyedari tentang kewajiban
menutup aurat dan dengan kerelaan dan kesedaran sendiri mereka mula memakai tudung.
Tudung dakwah merupakan sebagai sinonim cara pemakaian tudung yang betul-betul mengikut
syariat selari dalam golongan dakwah yang mengamalkannya 3.
Memakai tudung kepala belehlah menjalankan syiar Islam, menutup aurat terhadap yang
bukan muhrim, menjauhkan diri dari azab panasnya api neraka di hari kemudian dan juga
melindungi rambut dari debu-debu yang berterbangan 4. Namun, sebahagian wanita Muslimah
tidak mahu memakai tudung pada era moden kini. Persoalannya, adakah nilai memakai tudung
wanita Muslimah ini kian lenyap akibat perubahan ini? Oleh itu, kami memilih tajuk ini untuk
adalah satu peluang yang mengkaji pandangan masyarakat di negara kita terhadap persoalan ini.

Objektif Kajian
3
4

Zharif Alimin, 2009

Wallahuaklam, 2015

Objektif kajian kumpulan kami adalah untuk lebih memahami tentang budaya wanita
Muslimah dalam aspek pemakaian tudung. Kita telah mendapat banyak pengetahuan tentang
agama dan budaya Muslimah melalui proses kajian.
Selain itu, kajian ini memberikan satu mesej yang jelas, iaitu kapatuhan Muslimah akan
ajaran agama dan budaya mereka. Kebanyakan Muslimah atau umat Islam berpegang kuat
terhadap agama mereka kerana pendidikan dari sejak kecil lagi. Muslimah jelas pada hokum
yang akan dijatuhkan pada mereka jika mengikari perintah Allah.
Kumpulan kami mendapati isu tentang kekurangan pemakaian tudung Muslimah,
terutamanya remeja. Masyarakat kini tidak menyedarkan diri akan kepentingan mematuhi
perintah Allah dan kepentingan memantapkan pemakaian budaya sendiri. Demi lebih memahami
tentang isu tersebut, kami mengumpulkan pendapat masyarakat tentang tren pemakaian tudung.
Kajian ini juga membuktikan Muslimah yang ikhlas pegang kuat akan agama mereka.
Pemakaian tudung melambangkan identity mereka. Sebab itulah ada yang masih mengamalkan
pemakain tudung dan mendakwa bahawa tidak memakai tudung ialah satu dosa.
Akhirya, kami juga ingin mengkaji cara-cara untuk menganani masalah golongan remeja
Musliamh semakin mengabaikan keistimewaan dan keunikan memakai tudung kerana buday
pemakaian Muslimah haruslah diwarisi secara turun-temurun.

Kaedah Kajian
Bagi melaksanakan kerja kursus ini dengan lancar, terdapat beberapa kaedah telah kita
lakukan untuk mendapatkan maklumat yang berkenaan dengan tajuk kursus kita. Pelbagai-bagai
kaedah ini adalah untuk mengukuhkan maklumat yang diperolehi sahih dan tulen. Manakala,
kaedah-kaedah tersebut adalah sumber rujukan perpustakaan, temu ramah, melayari internet dan
menyediakan borang soal selidik.
Berdasarkan tajuk kajian yang kita ingin melaksanakan, sumber rujukan perpustakaan
merupakan satu kaedah yang amat ketara. Kita telah membuat pelbagai-bagai rujukan atas bukubuku rujukan yang berkaitan dengan tajuk kursus kita. Dengan penyelidikan sumber yang
pelbagai-bagai seperti buku rujukan, jurnal, majalah dan sebagainya akan mengukuhkan kerja
kursus kita.
Seterusnya, bagi malaksanakan kerja kursus kita, kita telah menggunakan kaedah temu
ramah untuk mendapatkan maklumat dengan lebih cekap dan sempurna. Kita telah temu ramah
seorang petugas iaitu Puan Mastura dari Kolej Universiti Tunku Abdul Rahman-Bahasa Jabatan
dan seorang Supervisor yang berkerja di kedai tudung wanita iaitu Puan Siti Hadijah. Temu
ramah ini telah menyentuh dan mengenai maklumat yang berkaitan dengan tajuk yang kita
selidik dalam kerja kursus ini.
Di samping itu, melayari internet akan mudah untuk mendapatkan maklumat bagi
melaksanakan kerja kursus kita. Seperti, di rumah, kita hanya perlu membuka komputer dan
menulis topik yang kita ingin cari, ia akan secara automatik keluar maklumat yang kita ingin

cari. Oleh itu, kita boleh menjimatkan banyak masa untuk mencari maklumat. Lebih-lebih lagi,
kita juga akan pemerhatian ikut serta dengan gambar dan video yang berkaitan dengan tajuk kita.
Justeru itu, kaedah kajian juga mengandungi soal selidik untuk memperolehi maklumat
dengan lebih tepat. Dalam kaedah ini, borang soal selidik diperlukan untuk mengenangkan lagi
kerja kursus yang hendak diimplementasikan. Dalam kerja kursus kita, kita telah
membincangkan soalan-soalan yang sesuai dengan tajuk kita dan kita meletakkan sebanyak 6
soalan yang mengandungi soalan ya atau tidak, 3 soalan pilihan jawapan yang mempunyai 5
pilihan dan soalan pandangan responden dalam borang soal selidik tersebut. Selainnya, kita juga
menyediakan 30 borang-borang soal selidik untuk 30 orang responden untuk menjawab. Oleh
itu, kita dapat menganalisi jawapan dan pandangan mereka yang selari dengan tajuk kursus kita
dengan lebih cekap.

Hasil Kajian
Soalan 1. Wanita Muslimah memakai tudung untuk menutup rambut mereka. Tahukah anda
memakai tudung bermakna menjaga maruah diri?

Mengikuti kajian hasil kami untuk soalan tersebut, terdapat 23 responden adalah menjawap
Ya. Maksudnya bertudung akan melindungi maruah diri kepada wanita Muslimah.
Mereka akan fikir bertudung adalah untuk mengikuti ajaran agama Islam. Tudung patut
dipakai oleh wanita Muslimah sebab ini adalah perintah Allah5. Pihak berkuasa juga telah
melaksanakan undang-undang supaya wanita Muslimah memakai tudung in setiap tempat
awam6. Tudung wanita Muslimah mesti dipakai dengan menutup rambut dan dada mereka,
kepala mereka patut ditutupi seluruhnya kecuali muka sahaja. Begitu juga boleh mengganguan

5
6

Ustazah Nimat Sidqi, 2004

Biro Demokrasi, Hak Asasi Manusia, dan Buruh ,2008

lelaki menampak muka sebenarnya untuk melidungi kesucian sendiri. Wanita Muslimah tidak
dibenar tanggalkan tudung untuk menunjukkan kecuali kepada suami atau ayahnya 7.
Sementara itu, 7 responden adalah menjawap Tidak. Ini disebabkan mereka berasa maruah
diri bukan sahaja tudung dapat bermakna, maruah diri adalah dari kelakuan diri. Walaupun
bertudung, jika kelakuan diri tidak dapat dikawalkan juga sama dengan tidak bertudung 8.
Contohnya, berhubungan mesra dengan kawan-kawan lelaki ataupun sentuhan fizikal dengan
mereka.

7
8

Mohd Aizam Masod, 2015

Syukbah Dakwah, 2007

Soalan 2. Terdapat pelbagai jenis fesyen tudung yang dipakai oleh wanita Muslimah di
Malaysia. Pada pendapat anda, adakah tudung dapat diterima sebagai salah satu fesyen dalam
halangan masyarakat Malaysia yang berbilang kaum?

Dalam kajian hasil kami, sebanyak 19 responden telah menentang tudung fesyen dan 11
responden yang menyokong tudung yang berfesyen. Dengan perubahan generasi, tudung juga
telah mengubahi reka bentuknya seperti berwarna-warni, jarang ataupun corak. Tudung yang
wanita Muslimah pakai telah menjadi semakin fesyen. Isu tersebut menjadi topik perbincangan
oleh orang ramai kerana ada orang yang menyokong and menentang tudung yang fesyen.
Kumpulan yang menentang isu tersebut bahawa tudung patut mengikut tradisi bentuk dan
warnanya. Ini disebabkan mereka anggap bertudung adalah menghormati Allah sebab bertudung
adalah arahan-Nya. Oleh itu, mereka tidak bersetuju tudung menjadi fesyen. Mereka berasa
bertudung ialah melindungi kesucian diri, tudung fesyen akan memprovokasi orang lain untuk

menampaknya.9 Tundung yang mereka berasa sesuai ialah warna yang ringkas tanpa corak.
Selain itu, tudung tradisi juga boleh melindungi maruah diri. Tudung yang jarang tidak dapat
memberi tujuannya iaitu menutup seluruh rambut wanita Muslimah sebab orang lain masih boleh
menampak rambutnya. Oleh sebab itu, tudung yang fesyen tidak disokong oleh sebahagian
kumpulan.
Walaupun tudung fesyen membawa kesan buruk tersebut tetapi juga ada kumpulan yang
menyokong tudung tersebut. Mereka ingin mendapat tudung yang fesyen untuk menjadi
gayanya. Justeru, wanita Muslimah akan mendapat keyakinan diri dalam sosial. Selain daripada
itu, mereka juga berfikir tudung tradisi tidak sesuai pada masa kini 10. Mereka berasa tudung
tradisi akan membawa kesan kepanasan di cuaca Malaysia.

Biro Demokrasi, Hak Asasi Manusia, dan Buruh

Ustazah Nimat Sidqi

10

Soalan 2: Wanita Muslimah yang memakai tudung bermakna menjaga maruah diri. Pada
pendapat anda, apakah imej wanita yang memakai tudung?

Menurut carta pai di atas, sebanyak 13 responden iaitu 50% daripada jumlah responden
kami telah memilih jawapan ketiga soalan ini. Amalan pemakaian tudung merupakan peraturan
agama Islam yang telah diamalkan sejak zaman dahulu lagi, adalah menjadi kewajiban supaya
wanita Muslimah mengamalkan sikap memakai tudung bagi menutup aurat mereka. Islam
mewajibkan umatnya untuk menutup auratnya, ini bermaksud keseluruhan tubuh badan
seseorang wanita kecuali muka dan juga kedua-dua tapak tangannya. Wanita Muslimah juga
dilarang memperlihatkan tubuh mereka kecuali yang zahir daripadanya dan mereka harus
menutup belahan leher baju mereka dengan menggunakan tudung .
Seterusnya, sebanyak 6 responden iaitu 23% daripada keseluruhan jumlah respondent
kami telah memilih jawapan ke-empat soalan ini. Sememangnya wanita Muslimah yang
10

memakai tudung menonjolkan sifat kepribadian di mata masyarakat kerana ini membukitan
bahawa mereka bersifat tertutup dari segi tingkah laku dan tidak mudah menonjolkan perkara
yang melanggar undang-undang agama.
Jawapan pertama dan kedua mempunya peratusan yang sama iaitu 13.5% dan dipilih oleh
4 responden. Bagi jawapan pertama, wanita bertudung memberi imej keseluruhan yang kemas.
Hal ini benar kerana wanita Muslimah yang bertudung akan kelihatan lebih kemas berbanding
wanita biasa, Rambut mereka adalah kemas berikat, kepala mereka akan dipakai kemas dengan
bantuan tudung. Manakala untuk soalan kedua pula, wanita yang bertudung juga dilambangkan
sebagai insan yang bersopan santun. Individu yang menurut ajaran agama merupakan individu
yang mempunyai nilai moral yang tinggi, Wanita Muslimah yang memakai tudung memberikan
imej kepada masyarakat sebagai seseorang yang perintah pada ajaran agama serta mempunyai
nilai kesopanan yang tinggi.
Sebanyak 3 orang iaitu 10% bersetuju bahawa wanita yang memakai tudung adalah calon
isteri. Ini kerana mereka berpendapat wanita yang bertudung memang berkelakuan baik dan
mematuhi segala suruhan.

11

Soalan 4: Malaysia yang mempunyai berbilang kaum memberi peluang untuk kaum lain yang
tidak beragama Islam menerima tudung sebagai fesyen. Pada pendapat anda, apakah cara yang
boleh digunakan untuk meningkat industri feskyen tudung di Malaysia?

Berdasarkan carta bar d atas. Peratusan tertinggi adalah jawapan kelima yang
merangkumi 33.3% pilihan jawapan daripada 10 responden. Pihak kementerian pendidikan
sememangnya memainkan peranan penting dalam memajukan industri tudung di Malaysia.
Institusi pendidikan rendah yang mengalakkan pelajar perempuan Muslimah untuk memakai
tudung secara tidak langsung dapat meningkatkan industri penjualan tudung di Malaysia. Kanak12

kanak yang mengamalkan pemakaian tudung dari sekolah rendah akan sedar akan kepentingan
amalan ini dari usia kecil, apabila mereka dewasa mereka akan menjadi consumer kain tudung
utama di Malaysia.
Seterusnya, pilihan jawapan ke-empat merangkumi 26.% peratus daripada jumlah
keseluruhan pilihan jawapan iaitu teridiri daripada 8 responden. Promosi-promosi fesyen tudung
di seluruh daerah Malaysia juga merupakan satu cara untuk meningkatkan kemajuan industri
penjualan tudung. Inisiatif yang boleh diambil oleh kerajaan adalah seperti mengadakan promosi
jualan murah tudung berfesyen serta mengadakan kempen Jom Bertudung.
Tambahan pula, jawapan ketiga telah dipilih oleh 5 responden yang merangkumi 16.6%
daripada jumlah keseluruhan responden yang melibatkan diri dalam menjawab soalan survey ini.
Pertandingan fesyen tudng sebenarnya telah lama dijalankan , cuma skalanya adalah kecil dan
kurang diuar-uarkan dalam media. Sebagai contoh, pertandingan Modal Tudung Fareeda 2012
yang pernah diadakan di SACC Mall, Shah Alam. Dan juga pertandingan Hijabku Gayaku
Sunsilk yang merukan siri televisyen bermula pada 27 Oktober 2013. Pertandingan fesyen
tudung seharusnya dijalankan dalam skala besar supaya dapat memajukan indutri fesyen tudung
dan meningkatkan kesedaran masyarakat mengenai fesyen fesyen tudung.
Di samping itu, 4 orang responden iaitu 13.3% telah memilih jawapan pertama untuk
soalan ini. Medial sosial serta media laman web juga boleh dijadikan sebagai salah satu cara
untuk meningkatkan kemajuan industri fesyen tudung di Malaysia. Pada zaman sekarang, adalah
menjadi kebiasaan masyarakat kita melibatkan diri dalam laman sosial seperti Facebook dan juga
Twitter. Pemilik industri atau penjual tudung boleh menggunakan laman-laman sosoal; ini
sebagai medium promosi mereka, hal ini kerana laman-laman ini melibatkan pengguna dari
seluruh dunia.
13

Akhir sekali, hanya sebanyak 3 orang responden yang memilih jawapan kedua yang
merangkumi 10% dari jumlah keseluruhan pilihan jawapan. Jualan tudung secara terus kepada
wanita Muslimah juga merupakan salah satu cara untuk meningkatkan industri fesyen tudung ini.
Sebagai contoh, jumlah kedai menjual tudung haruslah ditingkatkan supaya masyarakat lebih
terdedah terhadap wujudnya industri fesyen tudung. Dengan adanya peningkatan dalam jumlah
kedai fesyen tudung, wanita muslimah boleh lebih mudah mendapatkan bekalan kain tudung dan
penjualan yang banyak boleh menjadi kunci terhadap kemajuan industri tudung di Malaysia.

14

Soalan 5: Feksyen tudung yang semakin berkembang disebabkan ia membawa banyak kebaikan
kepada masyarakat. Pada pendapat anda, apakah kepentingan feksyen tudung?

15

Hakikat yang tidak dapat yang dinafikan ialah feksyen tudung memainkan peranan yang
penting di zaman ini. Oleh itu, tudung tidak dapat mengabaikan dan perlu dilihat bukan sahaja
feksyen tapi juga amalan yang membawa kebaikan kepada masyarakat.
Merujuk kepada graf di atas, kita mendapati sebanyak 13 responden iaitu 43% orang
bersetuju bahawa tudung dapat membantu meneruskan tuntutan agama Islam yang suci dan
mewakili keikhlasan kepada agama Islam. Ini kerana menurut Syariah daripada agama Islam
mewajibkan wanita Muslimah harus memakai pakaian yang tidak ketat dan warnanya tidak boleh
terlalu menonjol serta tidak memakai baju yang mendedah. 11 Dengan mematuhi arahan Al11

(Dunia Maklumat, 2014)

16

Quran, wanita Muslim akan dihormati oleh masyarakat kerana ini menwakilkan wanita itu
menjaga maruah diri.12 Selain itu, agama Islam yang suci dapat diteruskan serta memberi impresi
yang baik kepada masyarakat yang tidak beragama Islam. Contohnya, Harlems Malaysia
mempunyai seorang pekerja diminta membuka tudungnya sebagai hukum. 13 Tindakan Harlems
Malaysia ini merupakan satu penghinaan kepada agama Islam yang suci dan juga wanita
Muslimah, jadi mereka memohon maaf kepada masyarakat.
Seterusnya, seramai 7 responden iaitu 23% bersetuju bahawa feksyen tudung dapat
menjaminkan keharmonian hidup dengan mengurangkan dosa dan tidak memurkai Allah. Wanita
Muslim yang diwajibkan memakai tudung adalah sebagai tindakan yang mematuhi segala arahan
Allah. Oleh itu, wanita yang memakai tudung tidak akan memurkai Allah tapi boleh memohon
ampun Allah. Sebaliknya, jikalau wanita Muslimah tidak memakai tudung, ini akan
menambahkan satu dosa mereka. Dosa juga merupakan balasan yang tidak baik akan dihadapi
oleh umat Islam yang membuatkan larangan Allah atau tidak mematuhi suruhannya. 14 Jadi,
wanita Muslimah yang memakai tudung memang dapat menikmati keharmonian hidup.
Di samping itu, carta pai di atas menunjukkan 5 responden iaitu 17% mempercayai
memakai tudung dapat melindungi kepala dari cuaca panas. Dengan itu, kepala yang sihat dan
selesa akan mendorong kelancaran perjalanan darah di otak, otak akan dapat berfikir dengan
cepat dan baik. Sekarang, suhu di bumi semakin tinggi dan UV yang diterbit juga semakin
berbahayakan. Bagi mempunyai tudung sebagai perlindungan, otak tidak akan mendedahkan
daripada matahari dan UV dikeluar olehnya. Wanita Muslimah akan dapat mempunyai otak yang
sihat dan segar serta kelancaran perjalanan darah.

12
13
14

(Musza92, 2010)
(MalaysiaKini, 2014)
(Mohd Azfar, 2012)

17

Di samping itu, hanya terdapat 2 responden (7%) mempercayai bahawa wanita yang
memakai tudung akan memberi imej yang baik seperti calon isteri atau lebih dihormati dan
dihargai oleh orang lain. Banyak orang akan mempertimbangkan wanita yang memakai tudung
sebagai calon isteri dahulu seperti Pakar Cina. Beliau berpendapat bahawa wanita yang memakai
tudung adalah menambang suci dan memberi impresi yang amat baik kepada masyarakat.
15

Lebih lagi, wanita Muslimah yang memakai tudung semua mempunyai kelakuan yang baik

seperti tidak berzina atau bertindak kasar. Mereka semua lemah lembut, berjimat cermat dan
bertimbang rasa.
Akhir sekali, mempunyai 3 orang iaitu 10% responden bersokong bagi memakai tudung
rambut akan lebih tahan lama dan sihat kerana rambut tidak akan terdedah kepada sinaran UV
dan merendahkan bahaya kepada rambut terhadap bahan kosmetik pelindung yang mengandungi
bahan kimia. Ini kerana tudung boleh menjadi satu penutup untuk menampung rambut wanita
dari mendedah kepada matahari. Mengikut DoktorTwit, sinaran UV akan membawa banyak
keburukan kepada rambut.

16

Sinaran UV tidak sahaja membawa kesan yang buruk kepada kulit

jika terdedah terus, ia juga dapat mengurangi kelembapan rambut.

15
16

(Mohd Azfar, 2012)

(DokterTwit, 2015)

18

Soalan 6: Sejak agama Islam dibawa masuk di Tanah Melayu, semua wanita Muslimah
diwajibkan memakai tudung yang membawa maksud kesucian. Pada pendapat anda, adakah
phenomena pemakaian tudung wanita Muslimah ini boleh memberi kesan yang baik terhadap
Tamadun Islam atau tidak? Berikan pendapat anda.

19

Soalan pendapat ini bertujuan untuk memahami apakah pandangan masyarakat terhadap
kepentingan tudung kepada Tamadun Islam. Merujuk kepada rajah di atas, sebanyak 25 dari 30
responden bersetuju bahawa tudung memang memainkan peranan yang penting di Tamadun
Islam, 2 orang mempunyai pendapat yang bantah dan 1 tidak mempunyai komen terhadap topik
ini.
Dari 25 responden yang bersetuju dan memahami kepentingan tudung di Tamadun Islam,
terdapat sebanyak 9 orang mempunyai pandangan bahawa Tudung adalah satu budaya yang
melambangkan mulia agama Islam. Sesama pandangan semesta Islam, tudung membawa erti
yang baik dan manfaat seperti menjaga maruah diri dan tidak berdosa. Oleh itu, responden
memberi pendapat tudung adalah mulia dan perlu dipandang tinggi.
Lebih-lebihnya, sebanyak 7 responden berpendapat tudung dapat membantu memberi
imej yang baik terhadap Tamadun Islam. Pendapat responden adalah bila orang lain yang tidak
beragama Islam dapat mengetahui wanita Muslimah begitu mematuhi segala arahan Tuhan dan
menghargai aurat (badan) mereka. Tambahan pula, tudung juga merupakan pakaian yang
konservatif dan layak dihormati.
5 responden menunjukkan kepentingan tudung adalah tudung boleh dijadikan simbol dan
keistimewaan di Tamadun Islam. Semua tamadun mempunyai wakil atau sumbangan yang boleh
melambangkan tamadun mereka, sama juga Tamadun Islam. Dari mempunyai feksyen tudung,
Tamadun Islam mencipta satu feksyen yang indah sebagai simbol tamadunnya. Apabila
masyarakat tengok tudung, mereka akan teringat itu datang dari Tamadun Islam.
4 responden pula berasa tudung penting kepada Tamadun Islam kerana tudung adalah
sejarah yang boleh ditengok dan diamal oleh masyarakat sekarang. Ajaran Islam datang dari

20

banyak zaman dan budaya memakai tudung meneruskan hingga kini. Tudung juga sebahagian
sejarah. Jadi, peranan tudung di Tamadun Islam tidak dapat dipandang rendah.
Bagi orang yang berpendapat tudung tidak penting kepada Tamadun Islam, terdapat 1
orang melihatkan tudung sebagai satu peraturan yang hendak dipatuhi. Mereka tidak rasa ada apa
keistimewaan atau peranan penting tudung boleh dilihati di Tamadun Islam. Lagi satu tidak
bersetuju memberi alasan bahawa tudung hanya satu pakaian sahaja. Tudung hanya satu feksyen
yang melambang kecantikan wanita Muslimah.
Kesimpulannya, 3 responden dari keseluruhan responden tidak memberi komen. Sebabsebab 2 responden adalah tidak pernah mempunyai kajian tentang topik ini. Di samping itu, 1
responden berasa dia tidak dari agama Islam jadi tidak tahu kepentingan tudung.

21

Kesimpulan
Kesimpulannya, tudung wanita memainkan peranan yang amat penting dalam tamadun
Islam pada zaman dahulu dan orang Islam di Malaysia pada masa kini. Pada zaman yang
modenisasi ini, golongan generasi muda mungkin kurang menyokong memakai tudung, kerana
mereka rasakan bertudung sama sahaja dengan tidak bertudung. Oleh itu, merake rasa lebih baik
tidak bertudung dan lalu akan rasa lebih bebas lagi. Tetapi, melalui penyelidikan kita, terdapat
banyak responden merasakan wanita Muslimah perlu memakai tudung untuk mengikut peraturan
yang dibagi oleh agamanya dan ramai Muslimah yang generasi muda semakin tidak memakai
tudung. Jadi, tudung haruslah menerus inovasi yang menjadi sesuatu fesyen demi mengalakkan
lebih banyak wanita Muslimah mamakai tudung.
Bagaimanapun, pemakaian tudung tidak begitu popular dalam kalangan masyarakat
bangsa India dan bangsa Cina di negara kita turut menjadi salah satu masalah yang kronik dalam
mempopularkan kesenian batik. Oleh itu, pihak yang berkuasa patutlah malaksanakan tindakan
yang ukuran drastik seperti mangadakan pameran, pertandingan dan karnival yang bertemakan
fesyen tudung mestilah diambil segeranya untuk menghidupkan warisan pemakaian tudung.
Walaupun reka bentuk terhadap tudung mangalami perubahan selaras dengan peredaran zaman,
maka nilai kesenian dalam pakaian tudung wanita Muslimah ini akan tidak lenyap sekiranya
identiti tersendiri yang menunjukkan bangsa Muslimah serta bangsa Malaysia dan elemen yang
utama menkrifkan tudung tidak mengalami kemerosotan. Oleh itu, pemakaian tudung wanita
Muslimah mestilah dimartabatkan melalui kerjasama semua lapisan rakyat tanpa mengira umur,
status dan kaun agar jiwa bangsa mampu dihayati.

22

Bibliografi
Alhafiz.net.2015. Benarkah Islam Tidak Mewajibkan Umatnya Memakai Tudung?? Sila
Nyatakan Dari Surah Dan Ayat Mana Yang Mewajibkan Amalan Tersebut | Soal Jawab
Agama. Diambil pada 4 Mar. 2015.

Biro Demokrasi, Hak Asasi Manusia, dan Buruh.. 2008. Laporan Kebebasan Beragama
Antarabangsa

2008,

[Online].

Diambil

pada

Mac

2015.

Dipetik

daripada:

<http://usembassymalaysia.org.my/bnet/irf08_malay.pdf>

Depdikbud. 2001. Tinjauan Pustaka, [Online]. Diambil pada 8 Mac 2015. Dipetik daripada:
<http://digilib.unila.ac.id/311/11/BAB%20II.pdf>

Drhatta. 2015. BERITA : Juara Model Tudung Fareeda 2012'. Diambil pada 4 Mar. 2015.

Dunia Maklumat. 2014. Erti Nilai Tudung Bagi Wanita Islam, [Online]. Diambil pada 1 Mac
2015. Dipetik daripada: <http://hafizamri.com/erti-nilai-tudung-bagi-wanita-islam/>

Haryanto. 2015. TEORI KEPRIBADIAN >> Pengertian Kepribadian. Diambil pada 4 Mac 2015.

23

Hijabku Gayaku. 2013. Saksikan Perjalanan 10 Pereka Fesyen & Model Bersama Sunsilk.
Diambil pada 4 Mac 2015.

Musza92. 2010. Memakai Tudung Hukum Islam, [Online]. Diambil pada 1 Mac 2015. Dipetik
daripada: <http://kawanlah.com/home/space.php?uid=36599&do=thread&id=15462>

Malaysiakini. 2014. Hamleys hukum pekerja minta buka tudung, [Online]. Diambil pada 2 Mac
2015. Dipetik daripada: <http://www.malaysiakini.com/news/284197>

Mohd Azfar. 2012. Spesifikasi Minima Calon Isteri Yang Lelaki Mahu, [Online]. Diambil pada 3
Mac 2015. Dipetik daripada: <http://azfar9897.blogspot.com/2012/06/spesifikasi-minima-calonisteri-yang.html>

Mohd Aizam Masod. 2015. Kerancuan Pemikiran Irshad Manji Dalam Bukunya 'Allah,
Kebebasan

Dan

Cinta,

[Online].

Diambil

pada

Mac

2015.

Dipetik

daripada:

<http://www.islam.gov.my/sites/default/files/kerancuan_pemikiran_irshad_manji_dalam_bukuny
a_allah_kebebasan_dan_cinta.pdf>

Ustazah Nimat Sidqi. 2004. Al-TABARRUJJ, [Online]. Diambil pada 3 Mac 2015. Dipetik
daripada: < https://pppnukm.files.wordpress.com/2012/08/tabarruj.pdf>

24

Rahmatfajrii. 2015. Kepribadian Dalam Perspektif Islam. Diambil pada 4 Mac 2015.

Sabahedu. 2014. Akidah, [Online]. Diambil pada 3 Mac 2015. Dipetik daripada:
<http://www.sabah.edu.my/cwm010/akidah_2.htm>

Syukbah Dakwah. 2007. Nilai Tudung Wanita, [Online]. Diambil pada 3 Mac 2015. Dipetik
daripada: http://www.sabah.org.my/mns/allPDF/nov2007/Tazkirah%20Bil%2031-07.pdf>

Titas. 2012. Apa Itu Tamadun? [Online]. Diambil pada 8 Mac 2015. Dipetik daripada:
<http://tugasantitas.blogspot.com/2012/03/apa-itu-tamadun.html >

Wallahuaklam. 2015. 101 Sebab Kenapa Wanita Muslim Perlu Menutup Aurat [Online]. Diambil
pada 8 Mac 2015. Dipetik daripada: <http://iislamku.blogspot.com/2013/09/101-sebabkenapa-wanita-muslim-perlu.html>

Zharif Alimin. 2009. Sejarah Tudung, [Online]. Diambil pada 8 Mac 2015. Dipetik daripada:
<http://zharifalimin.blogspot.com/2009/11/sejarah-tudung.html >

25

Lampiran 1

Jenis tudung 1: Sarung

Jenis tudung 2:Halfmoon

Jenis tudung 3:Segi empat.

26

Jenis tudung 4:
Tudung

sisi

tepi.

Jenis tudung 5:
Tudung Chifon
Sulam Layer.

27

Lampiran 2
Hasil Temuramah 1
Biodata Responden
Nama : Siti Hadijah
Umur : 42
Jantina : Perempuan
Pekerjaan

: Supervisor

Bangsa: Melayu
Agama : Islam
Soalan 1: Apakah unsur simbilir dalam budaya memakai tudung di kalangan wanita Muslimah,
bolehkan anda jelaskan makna atau sebab memakai tudung?
Jawapan: Pemakaian tudung adalah kewajipan wanita Muslim. Muslim mestilah menutup aurat.
Menutup aurat adalah panduan agama. Aurat ialah bahagian-bahagian badan tertentu yang wajib
ditutupkan. InsyaAllah kita akan selamat dunia akhirat. Kewajipan menutup aurat tidak ada
bezanya dengan kewajipan menunaikan solat, puasa, zakat dan haji.
Soalan 2: Biasanya dalam lingkungan umur berapakah kanak-kanak Muslimah mula memakai
tudung?
Jawapan: Kanak-kanak Muslimah biasanya memakai tudung pada umur 12.
Soalan 3: Apakah hukum yang akan diterima sekiranya wanita Muslimah tidak memakai
tudung?
Jawapan: Umat Islam ataupun Muslimah mengganggap perbuatan tidak memakai tudung
sebagai satu dosa. Allah yang akan tahu dan menjatuhkan hukum pada orang yang berbuat
demikian.

28

Soalan 4: Terdapat perbezaan dalam fesyen pemakaian tudung terutamanya dalam kalangan
masyarakat kita dengan masyarakat lain. Adakah ini akan menjejaskan konsep pemakaian
tudung?
Jawapan: Semua adanya pandangan masing-masing. Ada yang menganggap pakaian tudung
tidak berfesyen. Walau bagaimanapun, kebanyakan Muslimah tetap bersikap ikhlas dan memakai
tudung tidak kira cantik.
Soalan 5: Pada pendapat anda, apakah kepentingan pemakaian tudung dalam kalangan wanita
Muslimah?
Jawapan: Pemakaian tudung melambangkan bangsa and agama Muslimah. Sentiasa
meningatkan mereka sendiri tentan ajaran Islam.
Soalan 6: Kebelakangan ini terdapat segelintir wanita Muslimah yang kurang mengamalkan
pemakaian tudung. Apakah faktor dan cara menangani fenomena ini?
Jawapan: Sebesar kemungkinannya dipengaruhi oleh masyarakat kini yang ingin memakai
pakaian yang terdedah kerana menganggap ia seksi and cantik. Musliamh ataupun umat Islam
hendaklah sentiasa mengingati diri sendiri tentang ajaran agama dan pantang larang serta
mematuhi arahan Allah.

29

Lampiran 3
Hasil Temuramah 2
Biodata Responden
Nama : Puan Mastura
Jantina : Perempuan
Pekerjaan

: Staff TARUC

Bangsa: Melayu
Agama : Islam

Soalan 1: Apakah unsur di simbolik dalam budaya memakai tudung di kalangan wanita
Muslimah, bolehkah and jelaskan makna atau sebab memakai tudung?
Jawapan: Tradisi pemakaian merupakan symbol seseorang wanita itu memeluk agama Islam.
Pemakaian tudung bagi seorang wanita Muslim sebenarnya bertujuan menutup aurat, ini
bermaksud wanite Muslim memakai tudung untuk mengelakkan pendedahan tubuh badan kepada
khalayak ramai.

Soalan 2: Biasanya dalam lingkungan umur berapakah kanak-kanak perempuan Muslimah

memakai tudung?
Jawapan: Jika boleh kanak-kanak perempuan Muslimah diajar oleh ibubapa mereka untuk
memakai tudung, biasanya dari umur 7 tahun begitu.

Soalan 3: Apakah hukum yang akan diterima oleh wanita Muslimah yang tidak mengamalkan
tradisi memaki tudung?
30

Jawapan: Dari segi hukum agama, ia dianggap berdosa sebab wabita tersebut tidak menutup
auratnya menggunakan tudung. Adalah wajib untuk wanita Muslimah untuk menutup aurat
mereka, sesiapa yang tidak berbuat demikina sebenarnya telah melanggar undang-undang agama.

Soalan 4: Terdapat perbezaan dalam fesyen pemakaian tudung terutamanya dalam kalangan
masyarakat kita dengan masyarakat lain. Adakah perkara ini akan menjejaskan konsep
pemakaian tudung?
Jawapan: Sebenarnya itu terpulang pada individu yang memakai tudung tersebut, di Malaysia
juga terdapat wanita Muslimah yang memakai hijab seperti yang boleh dilihat dalam pada wanita
Muslimah yang berada d negara Arab.

Pemakaian Hijab adalah bertujuan untuk mejaga

kesihatan di samping menutup aurat wanite Muslimah kerana hijab menghalang habuk daripada
masuk ke salurang penafasan individu tersebut. Ini mejelaskan kenapa wanita di negara Arab
mengamalkan pemakaian hijab kerana mereka lebih terdedah kepada habuk pasir yang tidak
dialami oleh masyarkat kita d Malaysia. Walaupun terdapat perbezaan ini tetapi konsep menutup
aurat itu masih ada.

Soalan 5: Kebelakangan ini terdapat segelintir wanita Muslimah yang kurang mengamalkan
pemakain tudung, apakah faktor dan cara menangani fenomena ini?
Jawapan: Perkara ini terjadi kerana wujubnya perasaan kurang komitmen dan tanggunjawab
dalam pengamalan tradisi agama sendiri, terutamanya dalam kalangan remaja. Hal ini kerana
mereka berasa bahawa mereka itu masih muda dan harus berseronok dengan hidup mereka
sehingga mengabaikan amalan pemakaian tudung.
31

Mereka belum lagi betul-betul berfikir

dengan mendalam tentang kepentingan amalan ini terhadap agama mereka. Cara menangani
yang boleh saya cadangkan adalah ibubapa harus berusaha menasihat serta memberikan contoh
kepada generasi muda Muslimah supaya mengamalkan pemakaian tudung. Pemakain tudung ini
sebenarnya membawakan kebaikan , ia mengelakkan wanita tersebut daripada usikan lelaki
kerana wanita tersebut telah menutup aurat. Jika wanita tidak aurat, ini akan menarik perhatian
lelaki dan akan mengundang masalah kepada diri sendiri.
Soalan 6: Adakah industri fesyen tudung di Malaysia akan berkembang pada masa hadapan?
Apakah cara atau kaedah yang boleh diambil untuk meningkatkan industry fesyen tudung di
Malaysia?
Jawapan: Masyarakat kita sekarang sudah semakin prihatin terhadap amalan pemakain tudung,
ia harus diamalkan dari kalangan orang muda sehingga la ke golongan tua. Wanita Muslimah
bertudung sebenarnya nampak lebih cantik daripada yang tidak bertudung, inilah keistimewaan
wanita yang bertudung dan saya rasa industry fesyen tudung akan lebih berkembang pesat di
masa akan datang. Kaedah meningkatkan industri yang boleh saya cadangkan adalah promosi
melalui majalah fesyen dan juga melalui media sosial. Perkara ini boleh menarik perhatian
penonton apabila mereka nampak keunikan fesyen tudung yang terdiri daripada pelbagai gaya
dan reka bentuk. Hal ini kerana tudung bukan terhad kepada satu bentuk, warna, dan juga fesyen.
Industri ini sememangnya boleh maju kerana semakin ramai wanita Muslimah yang mempunyai
kesedaran diri tentang kepentingan menutup aurat.

32

Lampiran 4 Sample soalan selidik

KOLEJ

UNIVERSITI TUNKU ABDUL RAHMAN

MPU-3123 TAMADUN ISLAM DAN ASIA
BORANG SOAL SELIDIK
Feksyen Tudung Wanita Muslimah: Pengaruh dan Kepentingan dalam
Tamadun Islam
Umur

Jantina

Pekerjaan

Bangsa

Wanita

Lelaki

Melayu
Cina
India
33

 Lain-lain. Sila menyatakan:.

Agama

Islam
Buddha
Kristian
Hindu
Lain-lain. Sila menyatakan:...

Sila pilih jawapan YA atau TIDAK sebagai jawapan anda untuk soalan 1 dan 2.
Soalan 1: Wanita Muslimah memakai tudung untuk menutup rambut mereka. Tahukah anda
memakai tudung bermakna menjaga maruah diri?
o YA
o TIDAK

Soalan 2: Terdapat pelbagai jenis fesyen tudung yang dipakai oleh wanita Muslimah di
Malaysia. Pada pendapat anda, adakah tudung dapat diterima sebagai salah satu fesyen dalam
halangan masyarakat Malaysia yang berbilang kaum?
o YA
o TIDAK

34

Sila pilih jawapan 3 yang UTAMA daripada jawapan yang dibagi sebagai jawapan anda untuk
soalan 3 hingga 5.
Soalan 3: Wanita Muslimah yang memakai tudung bermakna menjaga maruah diri. Pada
pendapat anda, apakah imej wanita yang memakai tudung?
o
o
o
o
o

Wanita yang memakai tudung membagi kelihatan seluruh yang kemas.

Wanita yang memakai tudung akan mamberi imej yang bertindak secara bersopan-santun.
Wanita yang memakai tudung memang mengikut peraturan yang dibagi oleh agamanya.
Wanita yang memakai tudung memang mempunyai keperibadian.
Wanita yang memakai tudung adalah calon isteri.

Soalan 4: Malaysia yang mempunyai berbilang kaum memberi peluang untuk kaum lain yang
tidak beragama islam menerima tudung sebagai feskyen. Pada pendapat anda, apakah cara yang
boleh digunakan untuk meningkat industry feskyen tudung di Malaysia?
o Orang-orang yang mengetahui macam mana memakai tudung hendaklah memberi
tutorial yang mangajar cara memakai tudung di Youtube atau laman web sosial.
o Jualan tudung yang melalui laluan terus supaya masyarakat boleh mendapat tudung
dengan cara yang lebih banyak lagi meningkat pendedahan tudung.
o Kerajaan mengadakan pertandingan mereka cita feksyen tudung di semua tempat
Malaysia.
o Promosi-promosi feksyen tudung harus diadakan di semua daerah Malaysia.
o Pihak pementerian pendidikan patut mengalakkan atmosfera memakai tudung sejak dari
sekolah sebagai mewajibkan satu hari untuk memakai tudung.

35

Soalan 5: Feksyen tudung yang semakin berkembang disebabkan ia membawa banyak kebaikan
kepada masyarakat. Pada pendapat anda, apakah kepentingan feksyen tudung?
o Meneruskan tuntutan agama Islam yang suci dan mewakili keikhlasan kepada agama
Islam.
o Mengurangkan dosa dan tidak memurkai Allah supaya keharmonian hidup dijaminkan.
o Melindungi kepala dari cuaca panas dengan itu, kepala yang sihat dan selesa akan
mendorong kelancaran perjalanan darah di otak, otak akan dapat berfikir dengan cepat
dan baik.
o Wanita yang memakai tudung akan memberi imej yang baik seperti calon isteri atau lebih
dihormati dan dihargai oleh orang lain.
o Rambut akan lebih tahan lama dan sihat kerana rambut tidak akan terdedah kepada
sinaran UV dan merendahkan bahaya kepada rambut terhadap bahan kosmetik pelindung
yang mengandungi bahan kimia.

36

Soalan 6: Sejak agama Islam dibawa masuk di Tanah Melayu, semua wanita Muslimah
diwajibkan memakai tudung yang membawa maksud kesucian. Pada pendapat anda, adakah
phenomena pemakaian tudung wanita Muslimah ini boleh memberi kesan yang baik terhadap
Tamadun Islam atau tidak? Berikan pendapat anda.
.

TAMAT SOALAN SELIDIK. TERIMA KASIH TERHADAP KERJASAMA ANDA.

37