1. Salam pambuka
2. Pakurmatan
3. Puji syukur marang gusti
4. Nepangaken diri kang sesorah
5. Atur salam taklim/kawilujengan rombongan pengiring calon manten
6. Wigatining sedya, yaiku masrahake calon penganten lanang saubarampene
7. Pamuji utawa pangarep-arep
8. Panyuwunan pangapura tumprap calon kulawarga calon penganten lanang
9. Panyuwunan pamit(menawi ana acara pamita)
10. Panutup (nyuwun pangapura tumprap kang sesorah:masrahake/nampa)
11. Salam panutup
1. Balangan Gantal
Tata cara. Pengantin pria melempar gantal ‘gondhang tutur’ dengan sasaran
dada pengantin wanita. Sedangkan pengantin wanita melempar gantal
‘gondhang kasih’ yang dituju lutut pengantin pria.
Makna. Tata cara prosesi balangan ganthal ini ialah pengantin pria
mengambil jantung hati atau cinta kekasihnya. Sebaliknya wanita
menunjukkan baktinya kepada guru laki atau sang suami. Prosesi ini juga
berarti suatu peristiwa yang sekilas namun tidak dapat diulangi lagi.
2. Ngidak Tigan (Menginjak Telur)
Tata cara. Dengan kaki telanjang pengantin pria menginjak sebutir telur
ayam mentah yang diletakkan di atas nampan sampai bagian merah dan
putihnya hancur dan menjadi satu.
Selanjutnya pengantin wanita membasuh kaki pengantin pria sebagai
perlambang baktinya kepada suami.
Dalam tradisi kuno, sesepuh memberikan syarat mencelupkan tangannya ke
dalam bokor air kembang, diusapkan pada tengkuk kedua pengantin. Hal ini
mempunyai makna memperkenalkan pengantin pria dan wanita yang
disaksikan oleh dewa air yang disebut Dewi Jalika.
Makna. Prosesi menginjak telur ini bermakna bahwa yang dijodohkan bisa
mempunyai keturunan. Tigan atau telur melambangkan manunggalnya pria
dan wanita seperti pecahnya telur berupa putih dan merah. Putih juga
menggambarkan pria dan merah menggambarkan wanita, dan disebut
‘ngidak widji dadi’.
3. Sinduran/Disingepi sindur
Tata cara. Pundak kedua pengantin ditutup dengan kain sindur oleh ibu
pengantin perempuan, berjalan perlahan menuju ‘krobongan’ diikuti bapak
dari belakang. Kain sindur yang berwarna putih dan merah melambangkan
asal-usul manusia.
Namun ada pelaksanaan ‘disingepi sindur’ dimana ibu berjalan di belakang
pengantin dan bapak di depannya. Dengan cara itu disebut ‘nggendong
anak’, yang artinya kehidupan rumah tangga anak ditanggung orangtuanya.
Maksudnya kedua orangtua memberikan ‘panjurung donga pangestu’
kepada kedua anaknya.
4. Bobot timbang
Tata cara. Ayah pengantin wanita duduk di depan ‘petanen’ diikuti
pengantin pria duduk dipangku di lutut kanan dan pengantin wanita di lutut
kiri. Pada saat itu ibu pengantin maju sambil menanyakan ‘abot endi pakne’
(berat yang mana pak?) Yang kemudian dijawab sang bapak ‘pada wae’
(sama beratnya).
Makna. Mengandung makna bahwa antara anak sendiri dengan anak
menantu bagi orangtua tidak ada bedanya.
5. Ngombe rujak degan
Tata cara. Merupakan tradisi minum rujak satu gelas untuk satu keluarga.
Rujak degan yang ada di dalam gelas diminum oleh bapak diteruskan
diminum ibu dan diberikan kepada kedua pengantin
Makna. Membersihkan dan menyegarkan tubuh serta jiwa.
6. Kacar kucur
Tata cara. Pengantin pria menuangkan ‘ubarampe’ ke pangkuan pengantin
wanita yang diberi alas kain sindur. Saat itu mengucapkan ‘kacar kucur
rukune kaya sedulur kacang kawak, dele kawak, rakete kaya sanak’.
Makna. Merupakan simbol tanggung jawab pengantin pria untuk menafkahi
keluarganya
7. Dulangan
Tata cara. Pengantin pria menyuapkan nasi kepada pengantin wanita,
kemudian sebaliknya pengantin wanita menyuapi pengantin pria.
Makna. Tata cara ini melambangkan ‘cumbana’ atau saling bercumbu rayu
dan saling memadu kasih
8. Ngabekten
Tata cara. Pengantin wanita sungkem kepada pengantin pria, lalu kedua
pengantin sungkem kepada kedua orangtua sebagai tanda bakti.
Makna. Ngabekten merupakan prosesi untuk menunjukkan bakti kedua
pengantin kepada kedua orangtuanya. (*)
Translate
Balangan Gantal
Prosedur. Panganten lanang nguncalake ucapan 'gondhang' ing dada penganten. Padahal
Makna. Tatacara proses Ganthal Bal iki yaiku panganten lanang ngrebut ati utawa tresna
marang pacangan. Nanging wanita kasebut nuduhake pengabdian marang guru lanang utawa
bojone. Prosesi iki uga ateges sawijining acara sing cepet, nanging ora bisa diulang maneh.
Prosedur. Kanthi sikil telanjang penganten mlaku ing endhog pitik mentah sing dilebokake
ing tray nganti bagian abang lan putih remuk lan dadi siji.
bojone.
Ing tradhisi kuna, pinituwa menehi kahanan dicelupake menyang mangkuk kembang, disapu
ing tungku calon manten lan manten. Iki tegese ngenalake panganten putri sing disekseni
Makna. Arak-arakan mlaku ing endhog tegese matchmaker bisa duwe turunan. Tigan utawa
endhog nggambarake persatuan lanang lan wanita kaya pecah endhog ing bentuk putih lan
abang. Putih uga nggambarake wong lanang lan abang dadi wanita, lan diarani 'ngidak widji
dadi'.
mlaku alon-alon menyang 'krobongan' sing diikuti bapake saka mburi. Kain sindur putih lan
Nanging, ana persimpangan ing Sindur 'ing endi ibune mlaku ing sangarepe penganten lan
panganten ing ngarepe. Kanthi cara kasebut diarani 'nyekel bocah-bocah', tegese urip ing
omah anak diwadhahi dening wong tuwane. Tegese wong tuwa loro-lorone menehi
4. Timbang bobote
Prosedur. Bapak panganten lenggah ing ngarepe 'petanen' banjur diiringi pengantene lungguh
ing pangkon kiwa ing dhengkul sisih tengen lan panganten ing sisih kiwa kiwa. Nalika
semana ibu panganten teka maju nalika takon 'tekan endi pakne' (sing bobote iku, Pak?),
Makna. Ngemot makna manawa bocah cilik karo bocah sing dadi hukum kanggo wong tuwa
ora beda.
5. Kelemumur
Prosedur. Minangka tradisi kanggo ngombe salad siji kaca kanggo siji kulawarga. Rujak
degan sing ana ing gelas dijupuk saka bapake supaya diterusake dening ibu lan dipasrahake
6. kacang kucur
Prosedur. Panganten lanang iku nyelehake 'obatampe' ing pangkon panganten wanita sing
diwenehi kain splay. Nalika semana, dheweke ujar 'rukune kucur kayane sedhange Kawak
Makna. Apa simbol saka tanggung jawab penganten kanggo ndhukung kulawargane
7. Kue
Prosedur. Panganten kakung ngasta panganten putri, banjur kosok baline panganten wadon
8. Ngabekten
Prosedur. Sang putri sungkem marang panganten putri, banjur panganten putri sungkem
Makna. Ngabekten minangka proses kanggo nuduhake pengabdian penganten kakung karo