Otot-otot kepala Shartic2009
Nama otot Origo Insertio Persarafan Fungsi
Otot kulit kepala
M. occipitofrontalis Linea nuchalis su- Aponeurosis epicra- N. facialis Menggerakan kulit
Venter occipitalis prema os occipitale nialis Kepala terhadap tengkorak dan
mengangkat alis
Pars orbitalis Ligamentum palpe- Lengkungan yang kembali ke N. facialis Melipat kulit di sekitar
Brae medialis dan tulang di origo Orbita untuk melindungi bola mata
dekatnya
M. corrugators supercilli Arcus superciliaris Kulit alis N. facialis Lipatan vertikal di dahi,
Seperti mengerutkan dahi
M. compressor nasi Procesus frontalis Aponeurosis N. facialis Menekan cartilago nasi
maxillae Jembatan hidung
M. dilator naris Maxilla Ala nasi N. facialis Memperlebar aperture
nasi
M. procerus Os nasale Kulit antara kedua N. facialis Mengerutkan kulit
alis hidung
M. orbicularis oris Maxilla, mandibula, Mengelilingi orificium N. facialis Menekan bibir besama-
dan kulit oris sama
Otot-otot Dilator bibir
N. facialis Membuka bibir
M. platysma
Otot-otot pengunyah (Mastikasi)
M. masseter Arcus zygomaticus Facies latelaris ramus Divisi mandibularis Mengangkat mandibula
mandibulae n. trigeminus untuk mengatupkan gigi
M. temporalis Lantai fossa temporalis Processus coronoideus Divisi mandibularis Serabut anterior dan super-
mandibulae n. trigeminus ior mengangkat mandibula;
serabut posterior menarik
mandibula
M. pterygoideus Ala major ossis sphenoi- collum mandibulae Divisi mandibularis Menarik collum mandibulae
Lateralis (2 caput) Dalis dan lamina pterygoideus dan discus articularis n. trigeminus ke depan
lateralis
M. pterygoideus medialis Tuber maxillae dan Facies medialis angulus Divisi mandibularis Mengangkat mandibulae
Lamina pterygoideus mandibulae n. trigeminus
lateralis
Otot-otot leher
Nama otot Origo Insertio Persarafan Fungsi
M. platysma Fascia profunda di Corpus mandibulae Ramus cervicalis Depresi mandibula dan
Atas M. pectoralis major dan dan angulus oris n. facialis sudut mulut
M. deltoideus
M. sternocleidomas- toideus Manubrium stemi dan Processus mastoideus Pars spinalis n. ac- Kedua otot bekerja sama
Sepertiga medial clavicula Ossis temporal dan os occipitale Cessorii dan C2 dan mengekstensiokan kepala
3 dan mefleksiokan leher;
satu otot memutar kepala ke sisi yang
berlawanan
M. digastricus
Venter posterior Processus mastoideus Tendo intermedius yang N. facialis Depresio mandibula dan elevasio os
Ossis temporale diikatkan ke os hyoideum hyoideum
dengan kaitan fascia
Venter anterior Corpus mandibulae Saraf ke m. mylohyoideus
M. stylohyoideus Processus styloideus Corpus os hyoideum N. facialis Elevasio os hyoideum
M. mylohyoideus Linea mylohyoidea Corpus os hyoideum dan N. alveolaris Elevasio dasar mulut dan os
Corpus mandibulae Raphe fibrosa inferior Hyoideum atau depresio
mandibula
M. geniohyoideus Spina mentalis inferior Corpus os hyoideum N. cervicalis 1 Elevasio os hyoideum atau depresio
mandibulae mandibula
M. sternohyoideus Manubrium sterni dan Corpus os hyoideum Ansa cervicalis; C1, 2 dan Depresio os hyoideum
clavicula 3
M. sternothyoideus Manubrium sterni Linea oblique laminae cartilago Ansa cervicalis; C1, 2 dan Depresio larynx
thyoidea 3
M. thyrohyoideus Linea oblique laminae cartilago Pinggir bawah corpus os hyoidei N. cervicalis Depresio os hyoideum atau elevasio
thyroidea larynx
M. omohyoideus
Venter inferior Margo superior scapulae dan Tendo intermedius yang Ansa cervicialis; C1, 2 dan Depresio os hyoideum
ligamentum suprascapulae diikatkan ke clavicula dan costa I 3
oleh ikatan fascia
Venter superior Pingir inferior corpus os
hyoideum
M. scalenus anterior Processus transverses vertebrae Costa I C4, 5 dan 6 Elevasio costa I; laterofleksio dan
cervicalis 3-6 rotasio pars cervicalis columnar
vertebralis
M. scalenus medius Processus transverses vertebrae Costa I Rami anteriores Elevasio costa I; laterofleksio dan
cervicalis 1-6 nervorum rotasio pars cervicalis columnar
cervicalium vertebralis
M. scalenus posterior Processus transverses vertebrae Costa II Rami anteriores Elevasio costa I; laterofleksio dan
cervicalis bagian bawah nervorum rotasio pars cervicalis columnar
cervicalium vertebralis
EKSTREMITAS SUPERIOR
EKSTREMITAS INFERIOR
Tabel . Cabang dan Fungsi Plexus Lumbosacralis
Saraf Asal Fungsi motorik Fungsi sensorik
N. Ilioinguinalis L1 Tidak ada fungsi motorik untuk Sensorik paha anteromedial
otot ekstremitas bawah, superior dan daerah perineum.
innervasi otot dinding
abdomen.
N. Genitofemoralis L1-L2 Tidak ada fungsi motorik untuk Ramus femoralis: sensorik paha
otot ekstremitas bawah, bagian atas sisi anterior
innervasi m. cremaster pada Ramus genitalis: sensorik
funniculus spermaticus pria. perineum (skrotum laki-laki dan
mons pubis dan labium mayor
perempuan).
N. Femoralis L2-L4 Motorik seluruh musculi di regio Sensorik paha anterior, lutut
femoris anterior. Di abdomen anteromedial, cruris medial, dan
memberikan innervasi untuk m. pedis medial.
iliacus dan m. pectineus.
N. Obturatorius L2-L4 Motorik seluruh musculi di regio Sensorik paha bagian
femoris medial (kecuali mediosuperior.
sebagian m. adductor magnus
karena ada part yang diinervasi
oleh n. Ischiadicus). Juga
menginervasi m. obturator
externus.
N. Ischiadicus L4-S3 Motorik seluruh musculi di regio Sensorik cruris lateral, pedis
femoris posterior dan sebagian lateral, dorsum pedis dan plantar
m. adductor magnus. Cabang pedis.
terminalnya (n. peroneus
communis dan n. tibialis)
memberi innervasi motorik
untuk seluruh musculi pada
regio cruris dan pedis.
N. Gluteus Superior L4-S1 Motorik musculi di regio glutea -
(m. gluteus medius, m. gluteus
minimus, m. tensor fasciae
latae)
N. Gluteus Inferior L5-S2 Motorik musculi di regio glutea -
(m. gluteus maximus)
N. Cutaneus L2-L3 - Sensorik paha anterolateral
Femoris Lateralis
N. Cutaneus S1-S3 - Sensorik paha posterior dan
Femoris Posterior diatas lipatan glutea
N. Untuk M. L4-S1 Motorik musculi di regio glutea -
Quadratus Femoris (m. quadratus femoris, dan m.
gemellus inferior)
N. Untuk M. L5-S2 Motorik musculi di regio glutea -
Obturator Internus (m. obturator internus dan m.
gemellus superior)
N. Cutaneus S2-S3 - Sensorik regio glutea medial
Perforans
Persyarafan ekstremitas inferior seluruhnya berasal dari cabang-cabang terminal plexus lumbosacralis. Plexus lumbosacralis terdiri
atas plexus lumbalis dan plexus sacralis. Plexus lumbalis berasal dari saraf spinal L1-L3 dan sebagian L4. Sebagian saraf spinal L4
lainnya dan L5 bergabung membentuk truncus lumbosacralis yang akan bergabung dengan S1-S4 dan membentuk plexus sacralis.
Gambar . Plexus Lumbosacralis (Drake et.al, 2018)