BAB 8

PENGEKOSAN SERAPAN DAN PENGEKOSAN MARGINAL

APA YANG PERLU ANDA TAHU:

8.1 Definisi pengekosan serapan dan pengekosan marginal 8.2 Perbandingan antara pengekosan serapan dan pengekosan marginal 8.3 Penentuan kos produk 8.4 Format penyata pendapatan 8.5 Kebaikan dan kelemahan pengekosan serapan dan pengekosan marginal

DEFINISI PENGEKOSAN SERAPAN

Dikenali juga sebagai pengekosan penuh Mengambilkira semua kos perkilangan yang terlibat sebagai kos produk
Kos bahan langsung + kos buruh langsung + kos overhed berubah + kos overhed tetap Kos produk xx xx xx xx xx
Kos berubah Kos tetap

Digunakan untuk menentukan kos barang dijual dan kos inventori akhir Untuk tujuan pelaporan luaran Mematuhi GAAP

DEFINISI PENGEKOSAN MARGINAL

Dikenali sebagai pengekosan berubah / pengekosan langsung Hanya mengambil kira kos perkilangan berubah sahaja dalam pengiraan kos produk.
Kos bahan langsung + kos buruh langsung + kos overhed kilang berubah Kos produk xx xx xx xx

Kos overhed tetap dianggap sebagai kos tempoh. Untuk tujuan pelaporan dalaman.

PERBEZAAN UTAMA PS DAN PM

CARA KOS OVERHED TETAP PERKILANGAN DIAPLIKASIKAN

PENGEKOSAN SERAPAN
Kos overhed tetap pengilangan dianggap sebagai kos produk Dianggap sebagai belanja (KBDJ) apabila barang dijual

PENGEKOSAN MARGINAL

Kos overhed tetap pengilangan dianggap sebagai kos tempoh

Dianggap sebagai belanja di dalam tempoh perakaunan semasa

Diinventorikan di dalam stok yang tidak terjual

PERBANDINGAN PENGEKOSAN SERAPAN DAN PENGEKOSAN MARGINAL

1 2 3

Pengekosan Produk Penilaian Inventori

Format Penyata Pendapatan

4
5

Click to add Title Click to add Title

PENGEKOSAN PRODUK
PENGEKOSAN SERAPAN Pengekosan penuh Kos produk = Kos Bahan Langsung + Buruh Langsung + Overhed Kilang Berubah + Overhed Kilang Tetap

PENGEKOSAN MARGINAL Pengekosan langsung / Pengekosan berubah Kos produk = Kos Bahan Langsung + Buruh Langsung + Overhed Kilang Berubah

PENILAIAN INVENTORI
Pengekosan serapan mengambilkira kos overhed tetap dalam kos produk/unit. Barang yang tidak dijual akan mempunyai elemen kos overhed tetap kos ini diinventorikan sehinggalah produk dijual.

Pengekosan marginal tidak mengambilkira kos overhed tetap dalam kos produk / unit. Penilaian kos produk / unit lebih rendah daripada pengekosan serapan. Nilai barang yang belum terjual( inventori akhir) akan lebih rendah. Item overhed tetap terus ditolak dalam Penyata Pendapatan bagi tempoh semasa.

PENENTUAN KOS PRODUK

PENGIRAAN KOS PRODUK SEUNIT
PENGEKOSAN SERAPAN RM BAHAN LANGSUNG XX BURUH LANGSUNG XX OVERHED BERUBAH XX OVERHED TETAP XX KOS PRODUK SEUNIT XX === PENGEKOSAN MARGINAL RM BAHAN LANGSUNG XX BURUH LANGSUNG XX OVERHED BERUBAH XX OVERHED TETAP KOS PRODUK SEUNIT XX ===

CONTOH PENGIRAAN
Berikut adalah maklumat berkaitan kos pengeluaran sebenar bagi Insanfikir Sdn Bhd bagi tahun 2010. Bahan langsung seunit Buruh langsung seunit Overhed berubah seunit Overhed tetap setahun Pengeluaran RM10 RM5 RM3 RM90,000 10,000 unit

Dengan menggunakan maklumat di atas, kirakan kos produk seunit mengikut pengekosan serapan dan pengekosan marginal.

KOS PRODUK SEUNIT

Pengekosan Serapan

Pengekosan Marginal

Bahan Langsung Buruh langsung Overhed berubah

Overhead tetap Kos produk seunit

FORMAT PENYATA PENDAPATAN

PENGEKOSAN SERAPAN BERDASARKAN SISTEM PENGEKOSAN NORMAL
Jualan Tolak : KBDJ (-) Overhed terlebih serap atau (+) Overhed terkurang serap Kos barang dijual diselaraskan Untung kasar Tolak : Belanja jualan dan pentadbiran Untung bersih RM XX XX XX XX XX XX XX XX

PENGEKOSAN MARGINAL BERDASARKAN SISTEM PENGEKOSAN NORMAL

Jualan Tolak Kos Berubah: Kos barang dijual (+) Overhed berubah terkurang serap atau (-) Overhed berubah terlebih serap Kos barang dijual diselaraskan (+) Belanja penjualan dan pentadbiran berubah Margin Sumbangan Tolak Kos Tetap: Overhed kilang sebenar Belanja jualan dan pentadbiran Untung bersih

RM XX
XX XX XX XX XX XX XX XX XX

PENGIRAAN OVERHED TERLEBIH DAN TERKURANG SERAP

PENGEKOSAN SERAPAN : Melibatkan overhed terlebih atau terkurang serap bagi OVERHED BERUBAH dan OVERHED TETAP kerana kos produk mengambilkira overhed tetap dan berubah

PENGEKOSAN MARGINAL : Melibatkan overhed terlebih atau terkurang serap bagi OVERHED BERUBAH sahaja kerana kos produk hanya mengambilkira overhed berubah.

PELARASAN DALAM PENYATA PENDAPATAN

OVERHED TERLEBIH SERAP Catatan Jurnal : Dt Overhed XX Kt KBDJ XX Petikan Penyata Pendapatan : Kos Barang Dijual XX (-) Overhed terlebih serap XX Kos barang dijual terlaras XX

OVERHED TERKURANG SERAP Catatan Jurnal : Dt KBDJ XX Kt Overhed XX Petikan Penyata Pendapatan : Kos Barang Dijual XX (+) Overhed terkurang serap XX Kos barang dijual terlaras XX

SEBAB BERLAKUNYA PERBEZAAN UNTUNG BERSIH PENGEKOSAN SERAPAN

Kos overhed tetap dikira sebagai belanja KBDJ

Kos overhed tetap adalah KOS PRODUK

Kos overhed tetap diinventorikan

PENGEKOSAN MARGINAL

Kos overhed tetap dikira sebagai belanja

Kos overhed tetap adalah KOS TEMPOH

Kos overhed tetap tidak diinventorikan

LATIHAN
Syawal Sdn Bhd menggunakan sistem pengekosan normal. Pengeluaran normal adalah 12,000 unit setahun. Anggaran kos overhed dalam setahun adalah seperti berikut : Overhed berubah RM30,000 Overhed tetap RM120,000 Maklumat operasi bagi tahun 2010 adalah seperti berikut : Inventori awal 1.000 unit Keluaran 10,000 unit Jualan 8,500 unit Bahan langsung seunit RM10 Buruh langsung seunit RM5 Kos overhed berubah RM28,000 Kos overhed tetap RM90,000 Harga jualan seunit RM50 Belanja jualan & pentadbiran berubah seunit RM5 Belanja jualan & pentadbiran tetap RM85,000 Sediakan Penyata Pendapatan mengikut : (i) Pengekosan serapan (ii) Pengekosan marginal

Langkah 1 : Cari Kos Produk Seunit

Pengekosan Serapan

Pengekosan Marginal

Bahan Langsung Buruh langsung Overhed berubah Overhead tetap Kos produk seunit

Langkah 2 : Kenalpasti Overhed Terlebih/Terkurang Serap

Overhed berubah : Overhed diserap ( Overhed sebenar Terkurang serap Overhed tetap : Overhed diserap ( Overhed sebenar Terlebih serap

RM RM RM

RM RM RM

Oleh itu, jumlah overhed terlebih / terkurang serap : Pengekosan serapan = Pengekosan marginal =

Langkah 3 : Menyediakan Penyata Pendapatan (Pengekosan Marginal)

Langkah 3 : Menyediakan Penyata Pendapatan (Pengekosan Serapan)

PERBEZAAN DAN PELARASAN UNTUNG BERSIH

Perbezaan wujud disebabkan kos overhed tetap. Perbezaan untung bersih = Perubahan inventori X Overhed kilang tetap seunit. Perubahan inventori boleh dikira dengan 2 cara : (i) Inventori akhir Inventori awal (ii) Unit pengeluaran Unit jualan Contoh : Untung bersih RM Pengekosan serapan 76,000 Pengekosan marginal 49,000 Perbezaan 27,000

PERBEZAAN DAN PELARASAN UNTUNG BERSIH

Overhed kilang tetap seunit = RM90,000/10,000 = RM9.00 Perubahan inventori = 10,000 unit 7,000 unit = 3,000 unit Oleh itu, perbezaan untung bersih sebanyak RM27,000 disebabkan overhed kilang tetap diinventorikan iaitu 3,000 unit X RM9.00. Daripada contoh di atas, kita boleh mengira untung bersih pengekosan serapan melalui pengekosan marginal seperti berikut : Untung bersih pengekosan marginal RM49,000 (+) Kos overhed kilang tetap dalam inventori pengekosan serapan (3,000XRM9.00) RM27,000 Untung bersih pengekosan serapan RM76,000

Perbezaan Untung Bersih = UB Pengekosan Serapan - UB Pengekosan Marginal

Untung bersih pengekosan serapan (+) Overhed kilang tetap di dalam inventori awal (-) Overhed kilang tetap di dalam inventori akhir Untung bersih pengekosan marginal

xx xx (xx) xx

KESAN KE ATAS UNTUNG BERSIH

Apabila tingkat pengeluaran melebihi tingkat jualan,

Untung bersih pengekosan serapan lebih tinggi daripada untung bersih pengekosan marginal.

KESAN KE ATAS UNTUNG BERSIH

Apabila tingkat pengeluaran sama dengan tingkat jualan, dan inventori adalah konstan

Untung bersih pengekosan serapan sama dengan untung bersih pengekosan marginal.

KESAN KE ATAS UNTUNG BERSIH

Apabila tingkat pengeluaran kurang daripada tingkat jualan,

Untung bersih pengekosan serapan kurang daripada untung bersih pengekosan marginal.

Latihan
Syarikat Semegah menggunakan sistem pengekosan normal bagi memperuntukkan kos overhed. Pengeluaran normal syarikat adalah 24,000 unit setahun. Anggaran kos overhed dalam setahun adalah seperti berikut: Overhed Berubah RM60,000 Overhed Tetap RM240,000 Maklumat operasi bagi tahun 2011 adalah seperti berikut : Inventori awal 2,000 unit Unit keluaran 20,000 unit Unit jualan 17,000 unit Bahan mentah langsung seunit RM20 Buruh langsung seunit RM10 Kos overhed berubah RM 56,000 Kos overhed tetap RM180,000 Harga jualan seunit RM100 Belanja jualan dan pentadbiran berubah seunit RM10 Belanja jualan dan pentadbiran tetap RM170,000

Dengan menggunakan kaedah pengekosan serapan dan pengekosan marginal, anda dikehendaki : (a) Kira kos produk seunit. (b) Kira kos overhed terlebih atau terkurang serap. (c) Sediakan penyata pendapatan Syarikat Semegah bagi tahun berakhir 31 Disember 2011. (d) Sediakan pelarasan perbezaan untung bersih.

(a) Pengiraan Kos Produk Seunit

Pengekosan Serapan
RM Kos bahan langsung Kos buruh langsung Kos OHK berubah :

Pengekosan Marginal RM Kos bahan langsung Kos buruh langsung Kos OHK berubah :

Kos OHK tetap :

Kos OHK tetap Jumlah kos seunit

Jumlah kos seunit

(b) Pengiraan Overhed Terlebih dan Terkurang Serap

Overhed Berubah :

RM
Overhed Diserap Overhed Sebenar Oleh itu, overhed berubah ________ serap sebanyak

Overhed Tetap : RM

Overhed Diserap Overhed Sebenar

Oleh itu, overhed tetap __________ serap sebanyak

PENGEKOSAN SERAPAN : Melibatkan overhed terlebih atau terkurang serap bagi OVERHED BERUBAH dan OVERHED TETAP kerana kos produk mengambilkira overhed tetap dan berubah

PENGEKOSAN MARGINAL : Melibatkan overhed terlebih atau terkurang serap bagi OVERHED BERUBAH sahaja kerana kos produk hanya mengambilkira overhed berubah.

(c) Penyediaan Penyata Pendapatan (Pengekosan Serapan)

(c) Penyediaan Penyata Pendapatan (Pengekosan Marginal)

(d) Pelarasan Perbezaan Untung Bersih

RM

Untung bersih pengekosan serapan (+) Overhed tetap dalam inventori awal
(-) Overhed tetap dalam inventori akhir Untung bersih pengekosan marginal

KEBAIKAN DAN KELEMAHAN

PENGEKOSAN SERAPAN
Kebaikan Memenuhi prinsip-prinsip perakaunan diterima umum (GAAP) sesuai untuk pelaporan luaran dan pengiraan cukai Kos produk mengambilkira semua kos pengeluaran mengelakkan daripada kos produk terkurang nyata. Sesuai untuk penetapan harga berbentuk jangka panjang. Kelemahan Kos overhed tetap dilakukan secara anggaran menyebabkan kos produk tidak tepat dan memberi kesan kepada penetapan harga. Kurang sesuai untuk membuat penilaian prestasi pengurusan.

PENGEKOSAN MARGINAL

Kebaikan Membantu pengurusan membuat perancangan, kawalan dan pembuatan keputusan. Berguna untuk tujuan penilaian prestasi mengukur keupayaan pengurus mengawal kos berubah

Kelemahan Pengasingan gelagat kos adalah sukar dan biasanya dibuat secara anggaran. Kos produk terkurang nyata kerana tidak mengambilkira kos overhed tetap. Tidak menepati keperluan prinsip-prinsip perakaunan diterima umum tidak diterima untuk pelaporan luaran. Nilai inventori dalam kunci kirakira terkurang nyata kesan kepada pengiraan nisbah kecairan dan modal kerja