TEMBANG MACAPAT

KELOMPOK 11 :

EKA PUSPITA SARI 1702101236

 Paugeran Tembang Macapat

Tembang macapat kadhapuk kanthi paugeran :

1. Guru gatra : cacahing gatra/larik ing saben pada

2. Guru wilangan: cacahing wanda ing saben sagatra

3. Guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra

 Guru Gatra, Guru Wilangan,
lan Guru Lagune Tembang Macapat:
1. Mijil : Kedadeyan saka 6 gatra
(10i, 6o, 10e, 10i, 6i, 6u)

2. Kinanthi : Kedadeyan saka 6 gatra

(8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i)

3. Sinom : Kedadeyan saka 9 gatra

(8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a)

4. Asmaradana :Kedadeyan saka 7 gatra

(8a,8a, 8e, 8a, 7a, 8u, 8a)
5. Dhandhanggula :Kedadeyan saka 10 gatra
(10i, 10a, 8e, 7u, 9i, 7a, 6u, 8a, 12e,7a)

6. Gambuh :Kedadeyan saka 4 gatra

(7u, 10u, 12i, 8o)

7. Maskumambang :Kedadeyan saka 4 gatra

(12i, 6a, 8i, 8a)

8. Durma : Kedadeyan saka 7 gatra

(12a,7i,6a, 7a, 8i, 5a, 7a)

9. Pangkur : Kedadeyan saka 7 gatra

(8a,11i,8u,7a,12u, 8a, 8i)

10. Megatruh : Kedadeyan saka 5 gatra

(12u, 8i, 8u, 8i, 8o)

11. Pocung : Kedadeyan saka 4 gatra

(12u, 6a, 8i, 12a)
 Watak Tembang Macapat
Maskumambang Mijil

Maskumambang utawa sing diarani Mijil utawa sing diarani lair. Ing basa
njero kandungan. Ing basa jawa jawa "mijil, mbrojol, mencolot" sing
“ kumambang” sing artine ngambang, artine ngetokne utawa metu,
nggambarake bayi nalikane iseh nggambarake laire bayi . Watak lagu
ngambang ing njero weteng ibune. iki asih lan tresna.

Watak lagu iki nelangsa lan keranta- Sasmitane : mijil, pamijil, wijil,
ranta. wiyos, raras, medal, sulastri.

Sasmitane : maskumambang, kampul,

maskentir, kambang, kentir.
 Sinom
Sinom utawa sing diarani enom. Ing
basa jawa "kanoman“ sing artine enom
utawa umur enom, nggambarake cerita
jaman iseh enom sing apik lan kathah
pangarep-arep utawa angen-angen
kanggo golek ilmu supaya kelakon.
Watak lagu iki grapyak lan renyah.
Sasmitane : sinom, taruna, anom,
weni, nom, srinata pamase, logondang,
rema, pangrawit, mudha.
Kinanthi
Kinanthi utawa sing diarani tuntunan.
Ing basa jawa “kanthi” sing artine
tuntunan utawa dituntun nganti tekan
mbesuk, nggambarake wektu nalikane
manungsa ngripta identitas lan
ngetutake dalan menyang cita-cita.
Sasmitane : kinanthi, kanthi, gandeng,
kanthil
 Asmarandana Gambuh

Asmarandana utawa sing diarani Gambuh utawa sing diarani

asmara. Ing basa jawa "tresna" sing kecocokan. Ing basa jawa
artine katresnan, nggambarake wektu "jumbuh" sing artine cocok,
nalika manungsa sing nandhang tresna nggambarake komitmene manungsa
utawa mendem tresna lan klelep ing sing wes nyatakake katresnan lan siap
segara katresnan. Watak lagu mudhun. Watak lagu iki kulina lan
iki sengsem. nepung-nepungke.

Sasmitane : asmaradan, asmara, Sasmitane : gambuh, buh, jumbuh,

brangta,kingkin, yungyun. tambuh
 Dhandhanggula Durma
Dhandhanggula utawa sing diarani Durma utawa sing diarani loman. Ing
seneng. Ing basa jawa "kasembadan" basa jawa "darma utawa weweh" sing
sing artine kesenangan, nggambarake artine loman utawa seneng menehi
kasuksesan manungso kanggo sedekah, nggambarake wujud saking
ngedadekake kluwarga lan opo sing rasa syukur dumateng Allah sing
dikarepake saget dijabah dumateng sampun maringi sedoyo mawon
Allah. Watak lagu iki luwe lan ingkang sae. Watak lagu iki nesu lan
ngresepake. muntab.

Sasmitane : dhandang gula, sarkara, Sasmitane : durma, dur, undur, sirna,

hartati, dhandang, madu, manis, sari galak
bremana, gula drawa gagak, kaga
tresna.
 Pangkur
Pangkur utawa sing diarani ngedoh soko
hawa nafsu. Ing basa jawa "mungkur"
sing artine ngedohi, nggambarake
manungso sing nyingkerke hawa nafsu
angkara murka, nafsu negatif sing grogoti
jiwane. Watak lagu iki sereng lan tegas.
Sasmitane : pangkur, wuntat, pungkur,
ungkur, yudakenaka.
Megatruh
Megatruh utawa sing diarani pati
utawa kepaten. Ing basa jawa "megat
roh" sing artine metune roh utowo
ragane menungso, nggambarake ucule
roh utawa patine manungso. Watak
lagu iki nglara lan sedih.
Sasmitane : duduk wuluhtruh,
megatruh, pegat, duduk, wuluh, luh .
 Pocung

Pocung utawa sing diarani dibungkus mori putih. Ing basa

jawa "pocong" sing artine wes dibungkus, nggambarake
pati ne manungso terus didusi, disholatne, lan dikuburne.
Watak lagu iki sembrana, gecul, ora ana greget saut.

Sasmitane : pucung, kaluwak, wanda cung.

 Cakepa Tembang Sinom
Tema Pendhidhikan Tema Kulawarga

Lakune bocah sekolah Sedulur pada elinga

Sinau rino lan wengi Temenana nggonmu urip

Kudune bocah sekolah Bekti biyung bekti bapa

Mesti pinter lan setiti Duwe pakerti kang becik

Nanging jaman saiki Tumindak kang pratitis

Sinaune ora luhur Kakang adhi tansah rukun

Karo seneng dolanan Tuladha kang utama

Ora biso mingunani Lung tinulung ora lali

Mung bisa njaluk lan nyusahke wong tuwa Kabeh mau kanggo kluarga kang mulya