Anda di halaman 1dari 52

þ sÙsÓísÓ¡ .

PELATIHAN PROGRAM
BALI SIMBAR DWIJENDRA

OLIH

PENYULUH BAHASA BALI


KECAMATAN BLAHBATUH
AKSARA
BALI RING
SOFTWARE
SANE KABAOS AKSARA BALI
RING SOFTWARE INGGIH
PUNIKA PROGRAM/PIRANTI
SANE KANGGEN NYURATANG
AKSARA TRADISIONAL SANE
WENTEN RING
LAPTOP/KOMPUTER.
DADOSNYANE SANE MANGKIN
YENING JAGI MAKARYA
TULISAN AKSARA BALI ALIT-
ALIT UTAWI KRAMA BALI
SAMPUN PRASIDA NGETIK
RING KOMPUTER UTAWI
LAPTOP.
PROGRAM AKSARA BALI RING
KOMPUTER KAPERTAMA
KAMEDALANG OLIH Ir. Made
Swatjana DUK WARSA 1993 SANE
KAWASTANIN Program Bali
Simbar.
PROGRAM NYURAT AKSARA BALI RING
SOFTWARE WENTEN MAKUDANG-KUDANG
SOROH INGGIH PUNIKA:
1. BALI SIMBAR
2. BALI GALANG
DWIJENDRA

3. BALI SIMBAR DJ 4. BALI SIMBAR DJ


OL BLACK
BALI SIMBAR DWI
JENDRA
TATA CARA NGANGGEN AKSARA BALI SIMBAR
DWIJENDRA RING KOMPUTER/LAPTOP
1. Pastikayang ring komputer/laptop sampun
kainstal program/aplikasi Aksara Bali Simbar
Dwijendra.
2. Yening sampun kainstal salanturnyane:
1. Buka program Ms. Word ring
komputer/laptop
2. Rereh font ring Ms. Word gentosin antuk
font Bali Simbar DJ sakadi conto ring sor,
salanturnyane uwah ukuran font nyane dados
24.
3. Ketik “keyman” ring kolom pencarian sakadi ring sor
salanturnyane klik tulisan keyman punika
4. Risampune kaklik “keyman”
salanturnyane klik panah sane wenten
ring pojok kanan bawah, klik kode
keyman sakadi ring sor
5. Risampune kaklik kode keyman punika,
klik Bali Simbar Dwijendra mangda aksara
Bali ring laptop/ komputer prasida kanggen
6. Yening sampun, aksara Bali ring
komputer/laptop sampun dados
kaangen
AKSARA WREASTRA

hncrkd
tswlmg
b£pjyz
PANGANGGE SUARA

…ø ulu i

…u suku u

e… taleng é

e … oÿ Taleng tedong o

…) pepet e
Tata cara nganggen aplikasi
AKSARA WREASTRA
h H+A

hø H+I

hu H+U

eh H + shift E

eHÿ H + O

h)H + E
n N+A
ni N+I

nu N+U
en N + shift E

eNÿ N+O

n) N+E
Angka & tanda baca

1=1 6=6
2=2 7=7 . =.
3=3 8=8 , = ,
4=4 9=9
5=5 0=0
Contoh membuat kata
i mémé
H + I + M + shift E + M + shift E

Meli
M+E+L+i

Nasi
N+A+S+i
LATIHAN MENYALIN KATA
1. bola
2. soda
3. Balé
4. ramé
5. Bani
6. Ragi
7. Sepatu
8. Sepéda
9. Kopi
10.Gula
Latihan menyalin kalimat
1. Dugasé dibi bapané malali ka Solo.
1,
2. Adiné jani suba gedé.

3. Beliné meli saté ditu.

4.I Madé Ayu ajaka adiné masaré di kamaré.


TATA CARA NGANGGEN AKSARA NENGEN

1. GANTI = g + a + n + t + i = g nÓi
2. TAMPI = t + a + m + p + I = t mæi
3. ANGKA = a + n + g + k + a = h£Ð
4. SLAKA = s + l + a + k + a = sÞ k
5. LAMPU = l + a + m + p + u = l mæu
6. INAN LIMA = = h + i + n + a + n + l + i + m + a
= hø n nÞi m
Conto ngetik kruna
1. Sampi
2. bakso
3. Témpé
4. Cempaka
5. Klagi
6. Sandal baru
7. Tusuk gigi
8. Undag pura
9. Odalan gedé
10.Jam mati
PANGANGGE TENGENAN BISAH

 Tengenan ha h ring kecap panguntat kruna maobah


dados bisah ;, conto :

• Puseh= P+U+S+E+H (spasi) = pu s) ;¾.

• Lambih = L+A+M+B+I+H (spasi) = lm ãø ;¾.

• Séséh = S+ shift E+ S+ shift E+ H (spasi) = es es ;.


 Saluiring kruna lingga kalih kecap sane
aksara wianjananyane pateh tur makakalih
polih tengenan ha h, makaklih dados bisah,
yadiastun sampun kaanusuarayang conto :

• Cahcah= C+A+H+C+A+H (spasi) = c ;¾ c ;¾.

• Nyahcah = N+Y+A+H+C+A+H (spasi) = Zÿ ;¾


c ;¾.
 Tengenan ha h ring kecap pangawit
kruna lingga sane aksara wianjananyane
mabinayan, kantun manggeh nganggen
tengenan ha h, upami :

• Cihna = C+I+H+N+A (spasi) = ci hÂ.


 Wastan genah ring sor puniki
sinengguh saking kalih kruna,
upami :

• Asahduren = a+s+a+h (spasi) d+u+r+shift E+ n


(spasi) = h s ;¾ du er n/ .
Latihan soal
1. Pacah
2. Pasah
3. kohkoh
4. Ngéhkéh
5. brahma
6. Asahgoblég
7. Pasih Pering
8. Lalah gati
9. Ada linuh
10.Panganggo bungah
lengkara
1. Kén Sulasih sampun wusan ngajeng.
2. Galah dibi peteng luh Ayu meli uyah.
3. Bajuné suba maumbah dibi.
4. Melah melahang iraga majalan ditu.
5. Yéh tukad petanuné gedé gati.
Pangangge Tengenan Ra (... ()

Saluiring aksara ra (r ) dados nengen ring sajeroning


kruna, ra (r ) kagentosin antuk surang (... ()

Conto:
Sekar= s) k(¾.
Karma = k(¾ m.

Tata cara ngetik Surang (shift+9)


Latihan

1. Kukur
2. Bungker
3. Margi
4. Lacur
5. Karma
Pangangge Tengenan Adeg-adeg
(...«)
Adeg-adeg patut kasurat :

A. Ring panguntat kruna, upami :


• Adan = h d n/ .
• Malaib = m l hø b/ .
• Budal = bu d l/ .
• Kajengklok = k ej*¾ ekÞo k/ .
B. Ring panguntat bagian lengkara, wiadin panguntat
lengkara.

Conto:

• Dugase nulis lamaran, I Nyoman mecik pelengan.


du g es nu lø sÞ m r n/ , hø eZÿo m nß) ci ekæ el \
n/ .

• Embokne ngadep poh di peken


h) emão ek \ d) epæo ;¾ di p) k) n/ .
C. Ring tengahing kruna kanggen ngicalang
pasang aksara tumpuk tiga.

Conto :

• Tamblang = t m/¾bÞ*¾.

• Tamblingan = t m/bÞø \ n/ .
D. Ring tengahing lengkara kaanggen
ngamanggehang pasang.

Conto :

I Nyoman Widia
hø eZÿo m n/ wi dê.
 
Watek ksatriane ngamuk
w t) k/ k× tÉø y en \ mu k/ .
E. Adeg-adeg kasurat ring tengahing lengkara
kanggen nyinahang aksara ardasuara sekadi
wianjana mangda nenten iwang ngwacen.

Conto :

Sira sane ngemit rainidane?


si r s en \) mi t/ r hø ni d en.
Latihan

1. Makecos
2. Ngléncok
3. Samblung
4. Taman Ayun
5. Ni Nyoman Arni
Lengkara

1. Ayu Sekar ngaé jaja uli di paon.


2. Gedé Janar malali ka Danu Tamblingan.
3. Adiné nyemak juan, beliné menék punyan
jepun.
4. Krama banjar suba magambel angklung di
setrané.
5. I Ketut Punia ngumbah gémblong di
pancoran.
ARDASUARA
• Aksara Ardasuara ya,ra,la,wa prasida
sekadi aksara wianjana (konsonan) miwah
aksara suara (vocal). Yening sekadi
wianjana wangunnyane manggeh sekadi
jati mula, yening wangunnyane maobah
dados aksara suara sane kaanggen
nyurat ring BB inggih punika pengangge
ardasuaranyane sekadi nania, guung,
gantungan la, lan suku kembung.
AKSARA ARDASUARA YA =y

• Saluiring kruna lingga (kata dasar)


kalih kecap/wanda (dua suku kata),
yening silih tunggilnyane aksara
ardasuara wianjana (konsonan).
Conto :

• Biu = B+I+Y+U (spasi) = bø yu.


PANGANGGE ARDASUARA YA
(nania) = ….ê
Kruna-kruna ring sor puniki, aksara
ardasuarane sekadi suara (vokal), Conto:

Tabia= T+A+B+Y+A (spasi) = t bê.


AKSARA ARDASUARA RA =r

• rasa = R+A+S+A (spasi) = rs.


• mara = M+A+R+A (spasi) = mr.
PANGANGGE ARDASUARA RA
(guwung) = …. É
Kruna-kruna ring sor puniki, aksara
ardasuarane sekadi suara (vokal), Conto:

• Putra = P + U + T + R + A= pu tÉ.
Latihan

1. Siu
2. siap
3. Sunia
4. Mara bangun
5. Rahina sukra
6. widiadari
Lengkara

1. Adan titiangé Madé Putri.


2. Krama dadia mangkin tedun.
3. Madé Sidia mangkin sampun kelih.
4. Kaki Brana suba lingsir.
5. Gedé Lasia satia teken semayané
AKSARA ARDASUARA WA =w

• dua = D+U+W+A (spasi) = duw.


PANGANGGE ARDASUARA wA
(suku kembung) = …Ù
Kruna-kruna ring sor puniki, aksara
ardasuarane sekadi suara (vokal), Conto:

Suara= S+W+A+R+A (spasi) = s Ùr.


PANGANGGE ARDASUARA LA
(gantungan la) = …Þ
Kruna-kruna ring sor puniki, aksara
ardasuarane sekadi suara (vokal), Conto:

• Tlaga = T+L+A+G+A= tÞ g.
Latihan

1. kakua
2. Muané suba kedas
3. Klakat
4. Blakas
5. Tuara
Lengkara

1. I Kaki Prodong ngubuh kakua di teba.


2. Suarané jangih nglangenin.
3. Ia ubuh tuara ngelah mémé bapa.
4. I Made Satria muspa misi kuangen.
5. Bokor slakané ento luung pesan.

Anda mungkin juga menyukai