ANALISIS SITUASI

Kependudukan dan Kekeluargaan

di Malaysia
YBrs. En. Hairil Fadzly Md Akir
Timbalan Ketua Pengarah (Dasar), LPPKN

Seminar “Cabaran Utama Kependudukan di Malaysia”

&
Majlis Pelancaran Buku “Analisis Situasi Kependudukan
dan Kekeluargaan di Malaysia

11 Julai 2019, Khamis

Kelab Persatuan Alumni Universiti Malaya (PAUM)
ISI KANDUNGAN
LATAR BELAKANG :
1
Evolusi Dasar/Program Kependudukan

2 CABARAN UTAMA KEPENDUDUKAN

3 CABARAN INSTITUSI KEKELUARGAAN

CADANGAN DASAR :
4
Ke Arah Pembangunan Lestari 2030

2
Program/Dasar berkaitan kependudukan telah mula diperkenalkan
sejak tahun 1966 dan telah melalui 3 siri kajian

1966 1984 1992 2009 2017

Program Kajian Pelan Strategik Kajian Pelan Kajian Semula

Perancang Dasar 70 juta Bagi Pelaksanaan Strategik Dasar
Keluarga Penduduk Dasar Kependudukan Kependudukan Kependudukan
Kebangsaan Negara Kedua Negara
• Menurunkan kadar • Diumumkan pada • 70 juta penduduk • TFR akan mencapai • Mengenal pasti isu-isu
pertumbuhan 1984 untuk mencapai tidak akan tercapai paras penggantian semasa
penduduk dari 3% 70 juta orang kerana TFR menurun pada 2015 kependudukan dan
setahun kepada 2% penduduk menjelang lebih pantas menyediakan hala
(1985) 2100. daripada jangkaan. tuju baru
kependudukan
• Pada 10 jun 1966, • Perlahankan • Penduduk hanya negara
LPKN ditubuhkan di penurunan TFR iaitu 4 berjumlah 45 juta
bawah National sebanyak 0.1 mata pada tahun 2100.
Family Planning Act setiap 5 tahun hingga
No. 42, 1966 capai paras • Fokus kepada
penggantian pada penduduk berkualiti
• Kadar pertumbuhan 2070. dan institusi keluarga
menurun kepada 2.8 yang kukuh.
pada tahun 1980.

Dasar kependudukan yang efektif adalah penting bagi memastikan pertumbuhan penduduk
seimbang dengan pembangunan negara 3
 LATAR BELAKANG :
1
Evolusi Dasar Kependudukan

2 CABARAN UTAMA KEPENDUDUKAN

3 CABARAN INSTITUSI KEKELUARGAAN

CADANGAN DASAR :
4
Ke Arah Pembangunan Lestari 2030

4
7 cabaran utama kependudukan yang meliputi aspek kesuburan,
penuaan, tenaga buruh dan produktiviti

Penurunan kadar Negara akan berpotensi

kesuburan yang pesat untuk mengalami
1 2
mempercepatkan proses penguncupan penduduk
penuaan negara menjelang tahun 2072

Negara dijangka Proses penuaan yang pesat

mencapai status akan menjadi cabaran
3 4
“negara tua” menjelang sekiranya pendapatan
tahun 2030 negara tidak mencukupi

Produktiviti tinggi perlu

Negara akan mengalami
menjadi pemacu utama
5 penguncupan tenaga 6
pertumbuhan ekonomi
buruh negara selepas tahun 2027

Intervensi untuk
menghentikan penurunan
7
kadar kesuburan perlu
dilakukan
5
1. Penurunan kadar kesuburan yang pesat mempercepatkan
proses penuaan negara
Kadar kesuburan penduduk menurun saban tahun dari
tahun 1980 hingga 2016
Penurunan 2 kali ganda
sejak 1980
• Bilangan penduduk semasa 32.4 juta (2017) dan akan
bertambah kepada 44.5 juta pada 2050
• Namun kadar pertumbuhan tahunan kekal menurun
dan dipengaruhi oleh penurunan KKJ
• Berbanding negara ASEAN, KKJ Malaysia berada pada
tangga 3 terendah selepas Singapura (1.2) dan
Thailand (1.5). (UN, 2017)
Penuaan penduduk menjelang tahun 2030
• Pada 2017, penduduk berumur 60 tahun ke atas adalah 10%
dan akan meningkat kepada 15% pada 2030 [NEGARA TUA]
• KKJ dijangka kekal antara 1.9 dan 2.0 orang anak menjelang
2020 dan akan jatuh dibawah paras 1.9 pada 2030 dan 1.7
menjelang 2050
• Jika KKJ turun lebih daripada jangkaan, berkemungkinan
negara akan mencapai status ‘negara tua’ sebelum tahun
2030. 6
2. Negara akan berpotensi untuk mengalami penguncupan
penduduk menjelang tahun 2072

Diunjurkan bahawa
penduduk negara akan
kekal bertambah sehingga
2071 (jumlah tertinggi
seramai 46.09 juta) dan
mula berkurang pada 2072
Penduduk akan (46.08 juta)
mula menyusut
pada tahun 2072

Penduduk di unjur akan

terus berkurang sehingga
44.6 juta orang pada tahun
2100

Kesan daripada penguncupan penduduk ini, didapati matlamat kuantitatif seramai 70

juta orang tidak akan dicapai menjelang 2100.
7
3. Negara dijangka mencapai status ‘negara tua’
menjelang tahun 2030

Negara dijangka
mencapai status
“negara tua”
menjelang tahun 2030

Singapura dan Jepun,

masing-masing
mempunyai 14 dan 18
tahun untuk mencapai
status “negara tua”
ketika kedua-dua
negara tersebut
berada di tahap yang
sama dengan Malaysia

Tempoh 12 tahun yang diambil oleh Malaysia untuk pertambahan peratusan warga emas daripada 10 peratus kepada
15 peratus adalah PALING PANTAS berbanding negara lain seperti Korea Selatan (13 tahun), Thailand (13tahun),
Singapura (14 tahun) dan Jepun (18 tahun)
8
4. Proses penuaan yang pesat akan menjadi cabaran sekiranya
pendapatan negara tidak mencukupi

STATUS PENDAPATAN NEGARA PADA KETIKA MENCAPAI STATUS “NEGARA TUA”

Jepun telah menjadi “negara tua” terlalu lama dan GNI per kapita Thailand adalah terlalu rendah.
1 Kedua-dua negara tidak sesuai dijadikan penanda aras

2 Berbanding Singapura, Korea Selatan lebih mirip dengan keadaan di negara ini

Bagi memastikan Malaysia cukup bersedia untuk memasuki fasa ‘negara tua’,
negara perlu mencapai pendapatan negara yang tinggi 9
5. Negara akan mengalami penguncupan tenaga
buruh
Peratusan penduduk kumpulan umur bekerja (15-59 tahun) akan CABARAN
berkurang daripada 65.8% (2017) kepada 63.5% (2030)
• Pengurangan penduduk
kumpulan umur bekerja
memaksa negara bergantung
pada tenaga kerja asing bagi
mengatasi kekurangan tenaga
buruh tempatan

• Menjelang 2050, negara

pembekal tenaga buruh asing
seperti India dan Myanmar
akan alami penuaan dan
penguncupan tenaga buruh.
Negara tersebut akan
kekalkan pekerja tempatan
mereka daripada berhijrah ke
negara luar seperti Malaysia

Negara perlu memaksimumkan produktiviti penduduk dalam kumpulan umur bekerja pada masa
akan datang dengan memberi fokus kepada wanita, belia berumur 15-24 tahun dan dewasa
berumur 45 tahun ke atas. Juga fokus kepada AI dan 4IR 10
6. Produktiviti tinggi perlu menjadi pemacu utama pertumbuhan
ekonomi negara selepas tahun 2027

… supaya mengimbangi lebihan pengguna (consumer) daripada pengeluar (producer)

Langkah ini perlu bermula

2027
Berakhir dividen
demografi pertama
dengan meminimumkan
ketidaksepadanan antara
kemahiran yang dimiliki dan
pekerjaan yang dilakukan oleh
penduduk di negara ini seperti
mewujudkan lebih banyak
pekerjaan berasaskan TVET.
Penduduk di negara ini
mempunyai persepsi yang kurang
baik terhadap pendidikan
berasaskan TVET berbanding
persepsi mereka terhadap
pendidikan yang berasaskan
akademik.

Dividen demografi pertama negara dijangka akan berakhir pada tahun 2027. Negara masih berbaki
8 tahun untuk menerima dividen daripada pengeluar (producer) 11
7. Intervensi untuk menghentikan penurunan kadar kesuburan
perlu dilakukan

Sekiranya kadar kesuburan

Penduduk berumur 15-59 penduduk berjaya ditingkatkan
tahun membentuk 66% dan dikekalkan pada paras 2.0,
daripada keseluruhan
penduduk negara diramalkan
akan kekal bertumbuh secara
positif sehingga mencecah
lebih 50 juta orang pada tahun
Penduduk berumur
15-49 tahun 2100 kesan daripada momentum
membentuk 56.9% penduduk berumur 15 hingga 49
daripada keseluruhan tahun yang meliputi hampir 60%
daripada keseluruhan penduduk
di negara ini.

Intervensi perlu dilaksanakan sekarang supaya dapat melambatkan proses

penuaan negara. 12
 LATAR BELAKANG :
1
Evolusi Dasar Kependudukan

2 CABARAN UTAMA KEPENDUDUKAN

3 CABARAN INSTITUSI KEKELUARGAAN

CADANGAN DASAR :
4
Ke Arah Pembangunan Lestari 2030

13
7 cabaran utama institusi keluarga yang meliputi aspek sosial,
ekonomi, persekitaran dan kesihatan

Kemampuan untuk Harga tempat

1 mempunyai ramai 2 kediaman yang tidak
anak mampu milik

Sumber sokongan
Peningkatan bilangan
3 4 sosial keluarga yang
keluarga komuter
terhad

5
Pengangguran dalam 6
Kelestarian kawasan
kalangan remaja persekitaran

Penduduk mampu hidup

7 lebih lama tetapi dalam
keadaan kurang sihat 14
 1. Kemampuan untuk mempunyai ramai anak

4 FAKTOR yang menghalang keluarga mencapai saiz

keluarga yang diinginkan
sebanyak 65% daripada penduduk berkahwin
1
Keadaan menyatakan bahawa mereka ingin mempunyai
Kewangan lebih anak sekiranya isu kewangan bukan suatu
halangan

Penduduk kini mula berkahwin pada umur lewat

2 20an berbanding pada umur awal 20an pada
Perkahwinan tahun 1980an. Kelewatan dalam perkahwinan akan
lewat memendekkan tempoh kesuburan pasangan
• Ibu bapa tidak mampu tersebut
untuk memenuhi aspirasi
berkenaan bilangan anak 36% daripada wanita belum berkahwin menyatakan
3
yang diinginkan Sukar mencari kesukaran mencari pasangan yang sesuai adalah
pasangan hidup alasan utama mereka melewatkan perkahwinan
• Secara purata, ibu berbanding hanya 18% bagi lelaki
menginginkan 4 orang
anak. Hakikatnya, mereka
4 37% daripada wanita di negara ini menghadapi
hanya mampu masalah untuk hamil meskipun telah aktif mencuba
Subfertiliti
mempunyai antara 2 untuk hamil bagi sekurang-kurangnya 1 tahun
hingga 3 orang anak
sahaja 15
2. Harga tempat kediaman yang tidak mampu milik

Proses perbandaran yang pesat mengakibatkan harga tempat kediaman

di negara ini semakin meningkat…

Harga kediaman Malaysia adalah lebih tinggi

Peratus Penduduk Bandar, 1990-2050 daripada negara-negara maju seperti Ireland,
Amerika Syarikat, Kanada dan Jepun

Peningkatan harga tempat kediaman yang berterusan akan memaksa pasangan berkahwin yang
telah memiliki anak/anak-anak untuk tinggal bersama ibu bapa warga emas 16
3. Peningkatan bilangan keluarga komuter

Sebanyak 6.9 peratus wanita yang masih berkahwin tinggal berjauhan dengan suami mereka
atas faktor pekerjaan (KPKM-5)...

• Harga tempat kediaman yang tinggi

Harga Tempat Kediaman Paling Tinggi
memaksa pasangan berkahwin untuk
tinggal berjauhan dengan keluarga bagi
memenuhi tuntutan ekonomi keluarga
(commuter family).

• Peluang pekerjaan juga mendorong

penduduk untuk tinggal berjauhan dari
tempat kerja mereka.

Masa dihabiskan dalam kesakan lalu lintas • Menurut World Bank (2015), penduduk di
sekitar Lembah Klang menghabiskan masa
lebih daripada 250 juta jam setahun dalam
kesesakan lalu lintas.

Tinggal berjauhan dan masa yang lama diatas jalan raya akan mengurangkan masa bersama ahli
17
keluarga di rumah dan secara tidak langsung akan menjejaskan tahap kesejahteraan keluarga
4. Sumber sokongan sosial keluarga yang terhad

• Generasi akan datang mempunyai

pekerjaan dan pendapatan yang
kurang baik atau lebih rendah
daripada generasi sebelumnya.

• Selain itu, golongan ini turut akan

mempunyai sama ada seorang
atau tiada langsung adik-beradik
lain (saiz keluarga yang semakin berkurang)

• Sumber kewangan yang terhad

dan kekurangan familly caregivers
menyebabkan golongan ini
menghantar ibu bapa warga emas
mereka ke pusat jagaan.

Generasi akan datang tidak mampu menyediakan sokongan sosial yang secukupnya kepada ibu
bapa warga emas.
18
5. Pengangguran dalam kalangan remaja

• Hampir 40% daripada keseluruhan

penganggur di negara ini adalah
berumur antara 20 hingga 24 tahun
dan sebanyak 33.6% penganggur
mempunyai tahap pendidikan tertiari
di mana peratusan ini telah meningkat
daripada 26.1% pada tahun 2010.

• Kadar pengangguran dalam kalangan

remaja adalah isu penting negara
kerana ia memberi kesan kepada
landskap sosio-ekonomi negara

Pengangguran akan memberi kesan kepada pembentukan keluarga remaja pada masa akan
datang seperti umur berkahwin dan umur pada kelahiran anak yang pertama.

19
6. Kelestarian kawasan persekitaran

• Negara menyumbang pelepasan

melebihi paras piawai 39m2
karbon (CO₂) lebih banyak daripada
hampir separuh negara-negara
OECD dan 3.2 metrik tan (Mt) per
kapita lebih daripada purata dunia
iaitu 4.9Mt/kapita.

• Ketersediaan taman-taman dan

kawasan hijau selain dapat
mengekang pelepasan CO₂, ia turut
dapat menggalakkan amaln sihat
seperti riadah di kawasan hijau yang
disediakan.

Pembangunan taman-taman hijau penting dalam mewujudkan persekitran yang sihat, kondusif
dan berkualiti dalam meningkatkan kesejahteraan penduduk dan keluarga
20
7. Penduduk mampu hidup lebih lama tetapi dalam keadaan
kurang sihat

Sistem penjagaan kesihatan pada masa hadapan akan mengalami tekanan dengan
meningkatnya penyakit degeneratif (spt. dimensia) dan penyakit tidak berjangkit 21
 LATAR BELAKANG :
1
Evolusi Dasar Kependudukan

2 CABARAN UTAMA KEPENDUDUKAN

3 CABARAN INSTITUSI KEKELUARGAAN

CADANGAN DASAR :
4
Ke Arah Pembangunan Lestari 2030

22
Berdasarkan kajian, 5 Teras Strategik telah dikenalpasti bagi merangka
pelan tindakan kependudukan negara bagi pembangunan pasca 2020
Bermatlamat memperkasakan penduduk Malaysia agar lebih berdaya tahan dalam mengharungi
cabaran masa hadapan

1 2
Menangani Kejatuhan Memperkukuhkan
Kadar Kesuburan Institusi Keluarga

5
Teras Strategi
3
Meningkatkan Daya
Tahan Penduduk
4 Mengarus Perdanakan
Dasar Berkaitan
Penuaan

5
Memastikan Inklusiviti
untuk Semua

Menangani Kejatuhan
Kadar Kesuburan
(8 Inisiatif)
1. menanam nilai 1.
bertanggungjawab
antara lelaki dan wanita
mahupun suami dan isteri
dalam semua aspek 2.
kehidupan berkeluarga
2. membentuk sikap
mengutamakan keluarga
STRATEGI PELAKSANAAN
di semua tempat kerja 3.
sektor awam dan swasta.
3. memastikan keluarga
dapat memenuhi
bilangan anak yang
dikehendaki sambil
mengekalkan kualiti hidup 4.
yang terbaik.
4. mempelbagaikan pilihan 5.
penjagaan anak supaya
bersesuaian dengan
komuniti yang berbeza.
5. mengutamakan 6.
keperluan para ibu.
6. membantu keluarga yang
mengalami masalah sub-
fertiliti untuk mempunyai 7.
anak.
7. menurunkan kos
penjagaan anak untuk 8.
meringankan beban
kewangan keluarga.
8. memperkenalkan insentif
bagi menggalakkan
kelahiran.
TERAS STRATEGIK
Memperkukuhkan
Institusi Keluarga
(8 Inisiatif)
Memperkukuh peranan 1.
keluarga dalam
memahami kesihatan
mental dan emosi
Sistem sokongan bagi 2.
membantu masyarakat
dalam menangani isu
kesihatan mental
Mengkaji semula dan
mengemas kini modul
keibubapaan sedia ada 3.
dengan turut mengambil
kira dinamik keperluan
keluarga moden 4.
Memperluaskan Inisiatif
CyberSAFE sedia ada
Menggalakkan interaksi
positif antara individu 5.
dalam kalangan
masyarakat
Memperluaskan
perkhidmatan sokongan
keluarga formal dan tidak 6.
formal
Memperluas peluang
pekerjaan dalam
profesion penjagaan
Memperkukuhkan
peranan institusi keluarga
dalam melestarikan
persekitaran
Meningkatkan Daya Mengarus Perdanakan
Tahan Penduduk Dasar Berkaitan Penuaan
(6 Inisiatif)
meningkatkan usaha 1.
untuk menggalakkan
penyertaan wanita dalam
tenaga buruh.
Menyemak dan
memperkenalkan
dasar/program/akta yang 2.
menyokong konsep
‘work-life balance’
Melaksanakan sistem 3.
kerja anjal di semua
industri
Mengubah persepsi 4.
mengenai Technical
Vocational Education
Training (TVET)
Mengukuhkan peranan
keluarga dalam
pemerkasaan Science, 5.
Technology, Engineering
and Mathematics (STEM)
Melengkapkan keluarga
dengan pengetahuan
tentang pendekatan
kesihatan keluarga
sepanjang hayat.
Memastikan Inklusiviti
untuk Semua
(5 Inisiatif) (4 Inisiatif)
Melengkapkan 1. Memperhebat usaha
masyarakat dengan untuk menggalakkan
pengetahuan berkaitan penubuhan social
gerontologi dan enterprise.
kesedaran mengenai
2. Meningkatkan program
keselamatan sosial komuniti dengan
Penyesuaian semula
meletakkan teknologi
pekerjaan di semua
dan perkhidmatan
industri mudah alih sebagai
Mewujudkan pasaran penggerak utama.
kerja yang aktif- 3. Menambah baik inisiatif
penuaan tanggungjawab sosial
Mewujudkan korporat (CSR)
persekitaran yang 4. Meningkatkan aktiviti
mesra umur (age- kesukarelawan
friendly) di tempat kerja,
rumah dan tempat
awam
Membangunkan tenaga
kerja warga emas yang
berkemahiran tinggi
melalui pembelajaran
sepanjang hayat
 SEKIAN
TERIMA KASIH
www.lppkn.gov.my

25