Jawapan Strategi A+ Pendidikan Moral Tingkatan 3

Kandungan
Nota Ekspres N1 – N16

Modul Literasi dan Amali Sivik ML1 – ML7
Pembelajaran Abad ke-21 P1 – P5
Rekod Prestasi Murid R2 – R6
Bidang 1: Pengenalan Moral
Unit 1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya 1–4
Bidang 2: Diri, Keluarga dan Persahabatan
Unit 2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan 5–8
Unit 3 Kebestarian Diri 9 – 12
Unit 4 Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita 13 – 16
Unit 5 Konflik dalam Adab Persahabatan 17 – 20
Bidang 3: Hubungan antara Diri, Komuniti dan Masyarakat
Unit 6 Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan 21 – 24
Unit 7 Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi Pembangunan Negara 25 – 28
Reviu Bab 29 – 34
Unit 8 Bumi Hijau Bumi Kita 35 – 38
Unit 9 Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab Bersama 39 – 43
Bidang 4: Moral, Peraturan dan Undang-undang
Unit 10 Hidup Beradab Cerminan Diri 44 – 48
Unit 11 Hindari Jenayah Kanak-kanak 49 – 54
Unit 12 Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran Negara 55 – 58
Unit 13 Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk 59 – 64
Unit 14 Kemanusiaan Asas Kemoralan 65 – 68
Ujian Akhir Sesi Akademik 69 – 76
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Kandungan.indd 2 18/10/2023 9:31 AM

NOTA EKSPRES
Unit 1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya
Laman Web
Cadangan Nilai
Ciri Pilihan Bermoral
• Kepercayaan kepada Tuhan – 信奉上苍
1 Setiap individu dapat membuat keputusan yang baik lagi bijak • Kebebasan – 自由
dalam kehidupan berdasarkan pilihan bermoral. • Keberanian – 勇敢
2 Pilihan bermoral meliputi tiga domain utama, iaitu penaakulan • Bertanggungjawab – 负责任
moral (pemikiran), emosi moral (perasaan) dan perlakuan moral • Rasional – 理性
(tingkah laku).
Ciri Pilihan Beramoral i-THINK Peta Pokok
Mempunyai tingkah Mengikuti ajaran Mematuhi segala Mendatangkan

laku baik, benar dan agama dan peraturan dan kebaikan untuk diri
patut kepercayaan undang-undang dan orang lain
1.2 Kepentingan Mempertahankan Pilihan Bermoral

1 Pilihan bermoral yang dibuat perlu dipertahankan dan diamalkan secara berterusan agar tidak menimbulkan konflik.
2 Keputusan pilihan bermoral yang berlandaskan ciri pilihan moral akan menimbulkan perasaan bangga dan kepuasan
dalam diri kita.
3 Antara kepentingan mempertahankan pilihan bermoral:
Mewujudkan kehidupan yang Mendapat sanjungan daripada Memupuk kekuatan kerohanian

sejahtera orang lain dan kemoralan
Laman Web
Untuk tujuan pembelajaran
Imbas Kod QR atau layari
https://limbeebee.blogspot.
com/2018/12/unit-1.html untuk
maklumat tambahan Unit 1.
N1
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 1 18/10/2023 9:37 AM

Unit 2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan
Cadangan Nilai
2.1 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan
Laman Web

1 Seluruh kurniaan di bumi ialah ciptaan Tuhan. Alam sekitar
• Kasih sayang – 仁爱
ialah anugerah Tuhan yang amat bernilai kepada manusia demi
• Rasional – 理性
kesejahteraan kehidupan.
• Berterima kasih – 感谢
2 Manusia diberikan amanah dan tanggungjawab untuk menjaga
• Bertanggungjawab – 负责任
alam kurniaan Tuhan dengan sebaik-baiknya supaya alam hijau
tidak dimusnahkan.
2.2 Kesan Pengabaian Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Kesan Pengabaian Alam Sekitar i-THINK Peta Pokok
Pencemaran alam Kerosakan alam Kepupusan flora Kekurangan Kewujudan

sekitar sekitar dan fauna sumber tenaga bencana alam
Antara kesan pengabaian alam sekitar
Pencemaran Bencana alam Kehidupan flora dan fauna terjejas
2.3 Cara Menghargai Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

1 Menggunakan sumber air dengan bijak tanpa melakukan pembaziran
2 Membuang sisa buangan sampah dengan cara yang betul dan terancang
3 Menjalankan aktiviti gotong-royong agar menjaga kebersihan alam sekitar
4 Melaporkan sebarang kes pembalakan secara haram kepada pihak berkuasa
5 Menggiatkan kempen kesedaran tentang cara menghargai alam sekitar
6 Menubuhkan badan atau agensi yang memelihara dan memulihara alam sekitar
Laman Web
N2

Unit 3 Kebestarian Diri
Cadangan Nilai
3.1 Ciri Kebestarian Diri
Laman Web
• Kerajinan – 勤勉
1 Kebestarian diri merujuk seseorang individu yang berpendidikan
• Berdikari – 自立
tinggi, berbudi pekerti dan berpengetahuan luas.
• Bertanggungjawab –负责任
2 Keistimewaan manusia berbanding dengan makhluk lain ialah
• Hemah tinggi – 崇高的品德
manusia dianugerahkan akal dan pemikiran.
• Harga diri – 自尊
3 Antara ciri kebestarian diri adalah seperti berikut:
i-THINK Peta Bulatan
Buku teks Internet
Berpandangan jauh
Berdisiplin Bertanggungjawab
Berakhlak mulia Bertindak aktif

Ciri
Kebestarian
Diri
Berfikiran secara matang Berfikir secara bijak
Berdaya tahan Berkeyakinan diri
Guru Ibu bapa
3.2 Kepentingan Kebestarian Diri

1 Menjadi pendorong supaya berdaya maju untuk mencapai cita-cita yang
diingini tanpa mengenal erti putus asa
2 Melahirkan insan yang dapat mendisiplinkan diri dengan membuat
keputusan yang rasional untuk mencapai kejayaan Laman Web
3 Menjadi pemimpin yang berwawasan agar dapat hidup dengan bermakna
dan mencapai kebahagiaan dalam kehidupan https://limbeebee.blogspot.
4 Membantu untuk merancang strategi supaya kehidupan lebih teratur dan com/2018/12/unit-3.html untuk
berkesan dalam usaha mencapai kecemerlangan dalam hidup maklumat tambahan Unit 3.
N3

Unit 4 Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita
4.1 Amalan Tradisi Kekeluargaan

Laman Web
Tradisi ialah sesuatu kebiasaan atau amalan yang sudah sebati dan diwarisi turun-temurun.
i-THINK Peta Pokok
Amalan Tradisi Kekeluargaan
Pantang larang Sambutan perayaan Adat perkahwinan Adab makan
Kesenian dan Adat menyambut Adat menyambut

kebudayaan kelahiran anak tetamu
4.2 Kepentingan Mengekalkan Amalan Tradisi Cadangan Nilai

Kekeluargaan
• Hormat – 尊重
1 Meningkatkan imej keluarga • Kasih sayang – 仁爱
2 Mewarisi tradisi kekeluargaan • Baik hati – 善良
3 Melahirkan keluarga bahagia • Rasional – 理性
4 Merapatkan jurang generasi • Kerjasama – 合作
5 Memupuk semangat kekitaan
6 Mengeratkan hubungan kekeluargaan
4.3 Kesan Pengabaian Amalan Tradisi Kekeluargaan

Laman Web
1 Kehilangan identiti kaum Untuk tujuan pembelajaran
2 Kehilangan alat penyatuan kaum Imbas Kod QR atau layari

3 Kepupusan amalan tradisi kekeluargaan com/2018/12/unit-4.html untuk
4 Kerenggangan hubungan sesama kaum maklumat tambahan Unit 4.
Antara amalan tradisi kekeluargaan yang diamalkan oleh pelbagai kaum di Malaysia
N4

Unit 5 Konflik dalam Adab Persahabatan
5.1 Konflik dalam Adab Persahabatan
Laman Web
Konflik persahabatan bermaksud perselisihan atau pertentangan yang berlaku antara seorang sahabat dengan sahabat
yang lain.
Konflik dalam adab persahabatan dapat diringkaskan seperti yang berikut:

i-THINK Peta Dakap
⎧ Penggunaan bahasa yang tidak beradab dalam

⎧ Konflik Bahasa ⎨
⎪ ⎩ persahabatan
⎪ ⎧ Perbezaan jantina yang menimbulkan halangan dalam
⎪ Konflik Gender ⎨
⎪
⎧
⎪ Konflik Personaliti ⎨ Perwatakan yang berlainan dalam persahabatan
⎪ ⎩
Konflik dalam ⎨
Adab Persahabatan ⎪ Konflik Etnik, Agama ⎧
dan Budaya ⎨ Perbezaan agama, bangsa dan budaya
⎪ ⎩
⎪
⎪ ⎧ Perbezaan kedudukan sosial dan ekonomi dalam
Konflik Status ⎨
⎪
⎪ ⎧ Perbuatan yang tidak memegang prinsip kejujuran dan
Konflik Integriti ⎨ ketelusan
⎩ ⎩
5.2 Cara Menyelesaikan Konflik

Laman Web
1 Menerima budaya dan latar belakang sahabat Untuk tujuan pembelajaran
2 Menerima kelebihan dan kelemahan sahabat Imbas Kod QR atau layari

3 Menimbulkan perasaan empati terhadap sahabat com/2018/12/unit-5.html untuk
4 Mewujudkan sikap toleransi terhadap sahabat maklumat tambahan Unit 5.
5 Menggunakan pertuturan yang sopan dengan sahabat
6 Mengadakan perundingan dengan sahabat
Menjalankan aktiviti bersama memberi peluang untuk

lebih memahami sahabat
N5

Unit 6 Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan Cadangan Nilai
6.1 Amalan Hidup Bersatu Padu • Patriotisme – 爱国
Laman Web
• Toleransi –礼让
1 Amalan hidup bersatu padu dalam kalangan masyarakat dapat dipupuk • Hemah tinggi – 崇高的品德
melalui beberapa aspek seperti agama atau kepercayaan, bangsa, • Rasional –理性
budaya dan bahasa. • Berterima kasih –负责任
2 Antara contoh amalan hidup bersatu padu berdasarkan aspek tersebut:
Agama atau kepercayaan Bangsa Budaya
6.2 Cara Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Laman Web
Bangsa, Budaya dan Bahasa Untuk tujuan pembelajaran
1 Menghormati kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa https://limbeebee.blogspot.
2 Menghayati dan mengamalkan prinsip Rukun Negara com/2018/12/unit-6.html untuk
3 Meraikan sambutan perayaan pelbagai kaum bersama-sama maklumat tambahan Unit 6.
4 Melibatkan diri dalam aktiviti kemasyarakatan pelbagai kaum
5 Mengenali keistimewaan adat dan budaya pelbagai kaum
6 Menjaga perasaan dan sensitiviti pelbagai kaum
6.3 Kepentingan Amalan Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya
dan Bahasa
Kepentingan Contoh
• Mewujudkan kehidupan yang harmoni tanpa konflik. • Rakyat hidup bekerjasama dan bertolak ansur.
• Meningkatkan imej dan maruah negara. • Malaysia dijadikan teladan kepada negara lain.
• Mengukuhkan ekonomi dan politik negara. • Peningkatan taraf dan kualiti hidup rakyat.
6.4 Cabaran Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa
1 Pemisahan kawasan kediaman.
2 Kurang memahami budaya dan pantang larang kaum lain.
3 Kemajuan teknologi maklumat.
4 Isu sensitiviti keagamaan dan kepercayaan.
N6

Unit 7 Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi Pembangunan Negara
7.1 Contoh Idea Baharu bagi Peningkatan Kualiti Perkhidmatan Awam
Laman Web
Mengimbas kehadiran penjawat Membuat aduan awam secara dalam Menjalankan perbincangan melalui
awam talian telesidang
7.2 Piagam Pelanggan Perkhidmatan Awam

Cadangan Nilai
1 Pelaksanaan Piagam Pelanggan bertujuan untuk memajukan
dan meningkatkan mutu pentadbiran supaya dapat memberikan • Bertanggungjawab –负责任
perkhidmatan yang cepat, cekap dan menepati kemahuan pelanggan. • Berterima kasih –感谢
2 Melalui Piagam Pelanggan, anggota-anggota perkhidmatan awam • Patriotisme –爱国
yang lebih berdisiplin, bertanggungjawab dan sentiasa bersedia dapat • Kejujuran –诚实
dilahirkan demi kepentingan orang ramai. • Baik hati –善良
3 Piagam Pelanggan akan dikemas kini dari semasa ke semasa mengikut
keperluan jabatan masing-masing agar dapat meningkatkan kualiti
perkhidmatan awam yang profesional kepada rakyat.
7.3 Kesan Pengabaian Sumbangan Perkhidmatan Awam kepada Pembangunan Negara

i-THINK Peta Pokok
Kesan Pengabaian Sumbangan Perkhidmatan Awam
Membantutkan Membazir masa

pembangunan negara dan kos
Menghilangkan keyakinan Menjejaskan imej

rakyat negara
Laman Web
N7

Unit 8 Bumi Hijau Bumi Kita
8.1 Amalan Konsep 5R Cadangan Nilai

Laman Web
1 Amalan konsep 5R penting untuk pengekalan bumi hijau. • Kepercayaan kepada Tuhan – 信奉上苍
2 5R ialah singkatan bagi: • Berdikari – 自立
(a) Reduce (Kurangkan) • Patriotisme –爱国
– Mengurangkan penggunaan barangan yang tidak boleh • Rasional – 理性
dilupuskan • Kerjasama – 合作
(b) Reuse (Guna semula)
– Menggunakan semula sesuatu barangan, bahan atau produk
(c) Recycle (Kitar semula)
– Mengitar semula barangan yang telah digunakan untuk dijadikan barangan lain yang boleh digunakan semula
(d) Rethink (Fikir semula)
– Berfikir dahulu sebelum menggunakan atau membuang sesuatu barangan
(e) Repair (Baiki)
– Membaiki kerosakan barangan untuk mengelakkan pembelian barangan baharu
8.2 Kepentingan Amalan Bumi Hijau

1 Amalan 5R bertujuan untuk menyelamatkan alam sekitar dengan
mengurangkan penggunaan sumber asli secara berkesan.
2 Amalan ini juga dapat:
(a) Menjimatkan kos, sumber dan tenaga.
(b) Mengurangkan pencemaran alam sekitar.
(c) Meningkatkan jangka hayat tapak pelupusan. Simbol kitar semula
Laman Web
8.3 Kesan Amalan Bumi Hijau Untuk tujuan pembelajaran
1 Menjamin kesihatan rakyat https://limbeebee.blogspot.
2 Memelihara flora dan fauna com/2018/12/unit-8.html untuk
3 Mengurangkan kesan rumah hijau maklumat tambahan Unit 8.
4 Mengekalkan keseimbangan ekosistem
5 Mengurangkan kuantiti bahan sisa pepejal
Amalan bumi hijau dapat menjamin keseimbangan ekosistem secara berkesan
N8

Unit 9 Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab Bersama
9.1 Contoh Tanggungjawab Sosial dalam Konteks Hidup Bermasyarakat
Laman Web
Tanggungjawab sosial ialah tugas serta kewajipan yang dipikul oleh individu dalam masyarakat.
CERAMAH KESIHATAN
Keharmonian masyarakat Kesihatan
Kelestarian alam sekitar Kebajikan
9.2 Kepentingan Melaksanakan Tanggungjawab Sosial

Laman Web
1 Melahirkan rakyat yang bersatu padu Untuk tujuan pembelajaran
2 Meningkatkan tahap kesihatan rakyat Imbas Kod QR atau layari
3 Menjaga keselamatan masyarakat https://limbeebee.blogspot.
4 Melindungi keindahan alam sekitar maklumat tambahan Unit 9.
5 Memupuk perasaan cinta akan negara
6 Membantu meringankan beban golongan yang kurang bernasib baik
9.3 Peranan Individu sebagai Anggota Masyarakat dalam

Melaksanakan Tanggungjawab Sosial Cadangan Nilai
1 Menyertai aktiviti kemasyarakatan • Kerjasama – 合作
2 Menyumbang kepakaran diri • Berterima kasih – 负责任
3 Memberi sumbangan kewangan • Kerajinan – 勤勉
4 Memberi sumbangan tenaga • Toleransi – 礼让
5 Menyokong usaha pihak kerajaan • Baik hati – 善良
N9

Unit 10 Hidup Beradab Cerminan Diri
10.1 Perbezaan Majlis Rasmi dengan Majlis Tidak Rasmi

i-THINK Peta Pokok
Laman Web
Majlis
Majlis Rasmi Majlis Tidak Rasmi
Hari Graduasi Majlis rumah terbuka

Hari Anugerah Cemerlang Upacara pengebumian
Majlis penyampaian Hadiah
Menjaga adab dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi akan membantu majlis berjalan dengan lancar
10.2 Adab dalam Majlis Rasmi dan Majlis Tidak Rasmi

1 Memakai pakaian yang bersesuaian dengan majlis
2 Menggunakan kata panggilan hormat yang betul
3 Menggunakan bahasa yang sopan dan jelas
10.3 Kepentingan Adab dalam Majlis Rasmi dan Majlis

Cadangan Nilai
Tidak Rasmi
1 Menjaga dan memelihara maruah pihak penganjur dan para tetamu • Kesederhanaan –中庸
2 Mewujudkan suasana yang harmoni dan tenteram dalam majlis • Hemah tinggi – 崇高的品德
3 Meningkatkan keakraban dan kemesraan dalam kalangan tetamu • Kerajinan – 勤勉
4 Mengutamakan dan memuliakan perasaan pihak penganjur majlis • Hormat – 尊重
• Harga Diri – 自尊
5 Membentuk disiplin diri dengan berbudi bahasa dan bertatasusila
6 Memastikan atur cara majlis berjalan dengan lancar dan sempurna
10.4 Kesan Sekiranya Tidak Beradab dalam Majlis Rasmi

dan Majlis Tidak Rasmi Laman Web
1 Menyinggung perasaan dan emosi para tetamu Imbas Kod QR atau layari
2 Mencemarkan nama baik dan kehormatan diri https://limbeebee.blogspot.
3 Mengganggu dan merosakkan kelancaran majlis maklumat tambahan Unit 10.
4 Dipulau dan dipandang rendah oleh masyarakat
N10

Unit 11 Hindari Jenayah Kanak-kanak
11.1 Hindari Jenayah Kanak-kanak
Laman Web
1 Berdasarkan Akta Kanak-kanak, kanak-kanak merujuk individu Cadangan Nilai
yang berumur bawah 18 tahun.
2 Jenayah kanak-kanak merupakan perbuatan yang menyalahi • Harga Diri – 自尊
peraturan dan undang-undang dilakukan oleh anak muda yang • Rasional –理性
belum matang. • Kepercayaan kepada Tuhan – 信奉上苍
3 Antara jenayah kanak-kanak yang sering dilakukan adalah seperti • Kebebasan – 自由
membuli, meragut, mencuri, jenayah siber, merompak, menyeluk • Kesederhanaan –中庸
saku, pecah rumah dan sebagainya.
11.2 Faktor Berlakunya Jenayah Kanak-kanak
• Diri Sendiri • Rakan Sebaya

Perasaan ingin Pengaruh rakan
mencuba sebaya
Faktor Berlakunya Jenayah

Kanak-kanak
• Media Massa
• Keluarga
Pengaruh media
Pengabaian ibu bapa
massa
• Persekitaran
Kekurangan perhatian
dalam masyarakat
11.3 Kesan Jenayah Kanak-kanak i-THINK Peta Pokok
Kesan Jenayah Kanak-kanak
Diri Keluarga Masyarakat Negara
Menjejaskan Meruntuhkan Menggugat Menjatuhkan

masa hadapan rumah tangga kesejahteraan maruah negara
hidup
Laman Web
N11

Unit 12 Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran Negara
12.1 Keperluan Batasan dalam Kebebasan Bersuara

Cadangan Nilai
Laman Web
1 Batasan dalam kebebasan bersuara sangat penting dijaga supaya dapat

menjaga keselamatan dan ketenteraman sesebuah negara. • Kebebasan – 自由
2 Antara kepentingan batasan dalam kebebasan bersuara ialah: • Keberanian – 勇敢
(a) Mengelakkan perselisihan faham antara kaum. • Patriotisme – 爱国
(b) Memelihara dan menjaga ketenteraman awam. • Berterima kasih –负责任
(c) Mengekalkan keharmonian dan keamanan negara. • Rasional –理性
(d) Memupuk perpaduan dalam kalangan rakyat.
(e) Menghindari perbuatan tuduhan fitnah.
(f) Membawa ke arah kemakmuran dan kemajuan negara.
(g) Mengelakkan prasangka dan provokasi.
12.2 Cara Menyuarakan Pendapat Mengikut Saluran yang Betul

Laman Web
Mengadakan Imbas Kod QR atau layari
perbincangan secara https://limbeebee.blogspot.
berhemah com/2018/12/unit-12.html untuk
Menulis surat Cara Memasukkan borang

rasmi kepada Menyuarakan maklum balas di
pihak berkuasa Pendapat dalam peti cadangan
Menghantar aduan
kepada Biro Pengaduan
Awam
12.3 Kesan Penyalahgunaan Hak Kebebasan Bersuara

1 Menimbulkan suasana huru-hara
2 Mewujudkan perasaan prasangka
3 Menjejaskan kestabilan politik
4 Menjatuhkan imej negara
5 Menimbulkan amalan gaya hidup yang tidak sihat
6 Menggugat keamanan negara
7 Mencetuskan pergaduhan antara kaum
8 Mengakibatkan prasangka dan provokasi
N12

Unit 13 Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk
13.1 Contoh Tradisi yang Diamalkan Masyarakat

Majmuk Cadangan Nilai
Laman Web
1 Rakyat Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum, agama, budaya dan • Harga Diri – 自尊
bahasa sebagai satu masyarakat majmuk yang harmoni. • Hormat – 尊重
2 Tradisi masyarakat majmuk telah dijadikan identiti dan keunikan negara • Kerjasama – 合作
Malaysia. • Kesederhanaan –中庸
3 Setiap anggota masyarakat memainkan peranan yang penting untuk • Toleransi –礼让
mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk.
4 Amalan saling mengunjungi merupakan budaya yang wajib diamalkan
agar dapat merapatkan ikatan silaturahim dalam kalangan masyarakat.
5 Tradisi rumah terbuka sempena perayaan penting untuk mengukuhkan
perpaduan dan persefahaman dalam pelbagai kaum.
i-THINK Peta Pokok
Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk
Saling membantu Bergotong-royong Menyambut perayaan Saling menziarahi

dan bekerjasama kaum lain
13.2 Kepentingan Tradisi dalam Masyarakat

1 Menjadi identiti masyarakat majmuk
2 Mengukuhkan perpaduan antara kaum
3 Menyumbang kepada keamanan negara
4 Mengenali kepelbagaian adat tradisi
5 Menghindari konflik budaya dan sosial
13.3 Kesan Pengabaian Tradisi dalam

Masyarakat Majmuk
1 Meminggirkan sikap bekerjasama
2 Mengasingkan diri daripada dunia
3 Menghilangkan identiti bangsa dan negara
4 Menjejaskan amalan hidup bersama
5 Menggugat perpaduan negara
6 Mencetuskan perselisihan faham
7 Merenggangkan hubungan kejiranan
Masyarakat majmuk di Malaysia
Laman Web
N13

Unit 14 Peraturan Asas dalam Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa
14.1 Peraturan Asas dalam Undang-undang Kemanusiaan

Antarabangsa Cadangan Nilai
1 Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa (UUKA) dikenali sebagai • Kebebasan – 自由
Undang-undang Perang atau Undang-undang Konflik Bersenjata. • Keberanian – 勇敢
2 Undang-undang ini bertujuan untuk memberikan perlindungan kepada • Patriotisme – 爱国
mangsa peperangan terutama orang awam dan tentera yang mengalami • Berterima kasih –负责任
penderitaan. • Rasional –理性
i-THINK Peta Pokok

Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa (UUKA)
Asas kepentingan Asas kemanusiaan Asas adab

ketenteraan peperangan
14.2 Peraturan Asas dalam Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa
Dilarang membuat serangan

atau menggunakan senjata
yang boleh memusnahkan
orang awam atau harta benda
awam
Melindungi, menghormati Peraturan Dilarang membunuh orang

dan memberikan bantuan Asas dalam awam, kombatan yang cedera
kepada petugas dan Undang-undang dan sakit serta tawanan
kemudahan perubatan Kemanusiaan perang. Mereka perlu diberi
tentera dan awam seperti Antarabangsa perlindungan dan dilayan
hospital, klinik dan secara berperikemanusiaan
ambulans
Sebarang serangan hendaklah

terhad kepada kombatan
senjata dan tentera sahaja
N14

14.3 Kepentingan Pengekalan Undang-undang
Kemanusiaan Antarabangsa
Laman Web
1 Menjaga dan melindungi keselamatan masyarakat Untuk tujuan pembelajaran
Laman Web
2 Memastikan kanak-kanak membesar dalam suasana yang ceria Imbas Kod QR atau layari
3 Mengukuhkan hubungan yang baik dengan negara lain https://limbeebee.blogspot.
4 Mengekalkan ketamadunan dan warisan negara com/2018/12/unit-14.html untuk
5 Meningkatkan pembangunan negara secara terancang
14.4 Contoh Pencabulan Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa
Menyeksa dan membunuh orang awam, tentera yang cedera dan tawanan perang
Membuat serangan terhadap bangunan awam
Merosakkan alam semula jadi

Contoh
Pencabulan
Undang-undang Menyerang petugas hospital dan ambulans
Kemanusiaan
Antarabangsa
Membunuh kanak-kanak dan orang tua
Menggunakan senjata terlarang seperti bom kimia
Menghalang pesakit daripada mendapatkan kemudahan perubatan
14.5 Kesan Pengabaian Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa

1 Memusnahkan alam sekitar
2 Menjejaskan ekonomi negara
3 Meruntuhkan institusi kekeluargaan
4 Menyebabkan konflik berterusan
5 Mengakibatkan kehilangan nyawa
Antara kesan pengabaian undang-undang kemanusiaan manusia
N15

Takrif 18 Nilai
Kepercayaan kepada Tuhan (信奉上苍)
Keyakinan wujudnya Tuhan sebagai pencipta alam dan mematuhi segala ajaran berlandaskan pegangan agama atau
kepercayaan masing-masing selaras dengan prinsip Rukun Negara.
Bertanggungjawab (负责任)
Kesanggupan diri seseorang untuk memikul dan melaksanakan tugas serta kewajipan dengan sempurna.
Berdikari (自立)
Kebolehan dan kesanggupan melakukan sesuatu tanpa bergantung kepada orang lain.
Harga diri (自尊)
Berupaya menjaga maruah diri.
Kerajinan (勤勉)
Usaha yang berterusan, bersungguh-sungguh dan berdedikasi dalam melakukan sesuatu.
Berterima kasih (感谢)
Perasaan dan perlakuan untuk menunjukkan pengiktirafan dan penghargaan.
Patriotisme (爱国)
Bangga dan taat setia kepada raja dan negara.
Kebebasan (自由)
Bebas melakukan sesuatu dengan tertakluk kepada peraturan dan undang-undang.
Keberanian (勇敢)
Kesanggupan menghadapi cabaran dengan yakin dan tabah.
Kejujuran (诚实)
Bercakap benar, bersikap amanah dan ikhlas dalam setiap perlakuan.
Rasional (理性)
Boleh berfikir berdasarkan alasan atau buSkti yang nyata dan dapat mengambil tindakan yang wajar.
Baik hati (善良)
Kepekaan terhadap keperluan dan kebajikan diri dan orang lain dengan memberikan bantuan serta sokongan moral
secara ikhlas.
Hemah tinggi (崇高的品德)
Beradab sopan dan berbudi pekerti mulia.
Hormat (尊重)
Menghargai dan memuliakan seseorang serta menghormati peraturan institusi sosial.
Kasih sayang (仁爱)
Kepekaan dan perasaan cinta yang lahir daripada hati yang ikhlas.
Kerjasama (合作)
Melakukan sesuatu bersama-sama untuk kebaikan semua.
Kesederhanaan (中庸)
Bersikap tidak keterlaluan dalam membuat pertimbangan atau perlakuan tanpa mengabaikan kepentingan diri dan orang
lain.
Toleransi (礼让)
Bertolak ansur, sabar dan mengawal diri demi kesejahteraan hidup diri dan orang lain.
N16

Aktiviti Pembelajaran Abad ke-21 PAK-21
Unit 1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya
Pengenalan
1 Setiap individu diberi hak untuk membuat pilihan bermoral dari segi tingkah laku, kerjaya, rakan dan gaya
hidup.
2 Pilihan bermoral yang dibuat perlulah konsisten dan meliputi tiga domain, iaitu penaakulan moral, emosi moral
dan perlakuan moral.
Nota Guru Cadangan Nilai

• Bimbing murid menjalankan sumbang saran.
• Bimbing murid menghasilkan persembahan PowerPoint. • Kebebasan – 自由
• Bimbing murid menjalankan forum remaja. • Keberanian – 勇敢
• Bimbing murid mengamalkan tindakan berlandaskan pilihan • Bertanggungjawab – 负责任
bermoral dalam kehidupan seharian dan bermasyarakat. • Rasional – 理性
Aktiviti 1 Sumbang Saran

Murid menjalankan aktiviti sumbang saran berkaitan dengan konflik pemilihan jurusan akademik.
Jurusan sains
Jurusan sastera
Aktiviti 2 Persembahan PowerPoint

1 Guru bertanyakan murid tentang maksud sahabat idaman.
2 Murid diberi tugasan untuk membincangkan ciri sahabat idaman.
3 Murid membentangkan hasil perbincangan dengan perisian PowerPoint.
Aktiviti 3 Forum Remaja

1 Murid menjalankan forum remaja tentang “Pilihan Kerjaya”.
2 Murid membuat catatan lalu menghasilkan karangan pendek yang bertajuk “Pilihan Kerjaya Diri”.
Penilaian
• Penilaian adalah berpandukan ketepatan fakta yang dibentangkan oleh murid, hasil perbincangan melalui
persembahan PowerPoint dan hasil kerja murid dalam bentuk karangan pendek.
• Penilaian ini bertujuan untuk memastikan murid menguasai kandungan pilihan bermoral.
Glosari
• pilihan – yang telah dipilih (umumnya yang terbaik, terkemuka dan lain-lain lagi)
• bermoral – mempunyai moral; berakhlak
P1
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Akt Pak-21.indd 1 18/10/2023 9:30 AM

Unit 3 Kebestarian Diri
Pengenalan
1 Manusia dianugerahkan akal dan dengan akal ini meletakkan manusia pada kedudukan yang tinggi berbanding
dengan makhluk Tuhan yang lain.
2 Kebestarian diri merujuk seseorang yang mempunyai pengetahuan yang luas dan berbudi pekerti baik.
Nota Guru
• Bimbing murid menjalankan aktiviti perbincangan kumpulan.
• Bimbing murid menjalankan aktiviti persembahan melalui PowerPoint.
Aktiviti 1 Perbincangan Kumpulan

1 Secara berkumpulan, murid membincangkan ciri-ciri kebestarian diri dan kepentingannya.
2 Setiap ahli kumpulan menyumbang idea semasa perbincangan kumpulan.
3 Seorang murid ditugaskan mencatatkan semua idea semasa perbincangan dalam sehelai kertas yang
disediakan.
4 Hasil kerja kumpulan akan dibentangkan di hadapan kelas.
5 Guru merumuskan hasil pembelajaran berdasarkan pembentangan.
Aktiviti 2 Persembahan PowerPoint

1 Guru mengagihkan tugasan kepada setiap kumpulan yang dibentuk.
2 Murid dikehendaki menyiapkan tugasan yang diberikan berdasarkan tajuk yang diberi, iaitu amalan disiplin diri
dalam membentuk kebestarian diri.
3 Murid digalakkan mencari maklumat dengan menggunakan pelbagai sumber dan media.
4 Murid membuat pembentangan hasil kerja dengan menggunakan perisian PowerPoint.
Penilaian
1 Penilaian adalah dengan berpandukan jawapan murid berdasarkan ketepatan fakta dalam persembahan
PowerPoint dan juga penglibatan murid dalam perbincangan kumpulan.
2 Penilaian ini bertujuan untuk memastikan murid menguasai kandungan unit, iaitu kebestarian diri.
P2

Unit 5 Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita
Pengenalan
1 Tradisi ialah sesuatu kebiasaan atau amalan yang sudah sebati dan diwarisi secara turun-temurun.
2 Tradisi kekeluargaan diamalkan berdasarkan kepercayaan, norma dan adat resam keluarga masing-masing.
3 Tradisi kekeluargaan merupakan identiti keluarga yang merujuk jati diri dan cara hidup keluarga.
Nota Guru
Cadangan Nilai
• Bimbing murid menjalankan sumbang saran.
• Bimbing murid menjalankan kaedah bercerita. • Hormat – 尊重
• Bimbing murid menjayakan pertandingan pakaian tradisional di • Kasih sayang – 仁爱
dalam kelas. • Baik hati – 善良
• Bimbing murid mengamalkan tradisi kekeluargaan dalam kehidupan
• Kerjasama – 合作
seharian.

Murid memberikan respons tentang contoh amalan tradisi kekeluargaan pelbagai kaum dan kepentingan mengekalkan
amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum.
Aktiviti 2 Kaedah Bercerita

1 Murid menceritakan pengalaman mereka yang pernah menghadiri majlis perkahwinan dengan keluarga di
hadapan kelas.
2 Murid dikehendaki menggunakan bahasa yang menarik dan mudah difahami.
3 Murid perlu menerapkan nilai-nilai murni dalam penceritaan.
4 Guru melaksanakan aktiviti susulan di dalam kelas selepas bercerita.
Aktiviti 3 Pertandingan Pakaian Tradisional

1 Murid memakai pakaian tradisional yang menunjukkan keunikan budaya.
2 Murid memperagakan pakaian tradisional di dalam kelas.
3 Pertandingan ini bertujuan berkongsi adat dan tradisi pelbagai kaum.
Penilaian
• Penilaian adalah berpandukan ketepatan fakta yang dibentangkan oleh murid, perkongsian pengalaman yang
dikongsi oleh murid dan pemerhatian tentang penglibatan murid sepanjang pertandingan pakaian tradisional.
• Penilaian ini bertujuan untuk memastikan murid menguasai kandungan mengekalkan amalan tradisi
kekeluargaan dalam sesuatu kaum.
Glosari
• mengekalkan – menjaga (memelihara, mengusahakan) supaya kekal; menjadikan kekal
• amalan – perbuatan yang baik-baik
• tradisi – sesuatu kebiasaan (adat, kepercayaan, dan lain-lain lagi) yang kekal turun-temurun, sesuatu yang sudah menjadi amalan yang
sudah sebati dengan sesuatu masyarakat (golongan, kumpulan, dan sebagainya)
• kekeluargaan – hal mengenai keluarga
• kaum – suku bangsa
P3

Unit 6 Hidup Bersatu Padu Menjana Keselamatan
Pengenalan
1 Malaysia merupakan sebuah negara majmuk yang masyarakatnya terdiri daripada pelbagai kaum, agama,
bahasa, budaya dan adat resam.
2 Oleh yang demikian, aspek perpaduan dan kerjasama antara kaum menjadi satu elemen yang penting dalam
kehidupan kita.
Nota Guru
• Bimbing murid menjalankan aktiviti peta minda.
• Bimbing murid menjalankan aktiviti Think-Pair-Share.
• Bimbing murid menjalankan aktiviti bercerita.
Aktiviti 1 Peta Minda

1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.
2 Setiap kumpulan perlu menghasilkan peta minda yang berkaitan dengan cabaran hidup bersatu padu dalam
kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
3 Ketua kumpulan perlu membentangkan hasil kerja kumpulan masing-masing.
Aktiviti 2 Think-Pair-Share
1 Murid mencatatkan kepentingan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan
bahasa.
2 Murid dibenarkan untuk bertukar-tukar catatan tersebut untuk mendapatkan maklumat tambahan sebelum
menghasilkan peta minda.
3 Hasil kerja murid dipamerkan di sudut Pendidikan Moral setelah dibentangkan.
Aktiviti 3 Kaedah Bercerita

1 Murid menceritakan pengalaman mereka yang pernah menghadiri rumah terbuka sempena musim perayaan.
2 Murid dikehendaki berkongsi amalan perpaduann yang dapat dipupuk sempena rumah terbuka tersebut.
3 Murid turut digalakkan menerapkan nilai-nilai murni dalam penceritaan.
4 Guru melaksanakan aktiviti susulan di dalam kelas selepas bercerita.
Penilaian
1 Penilaian adalah berpandukan jawapan murid berdasarkan ketepatan fakta yang dikemukakan dan bentuk peta
minda dan juga aktiviti Think-Pair-Share.
2 Penilaian bertujuan untuk memastikan murid menguasai kandungan hidup bersatu padu.
P4

Unit 8 Bumi Hijau Bumi Kita
Pengenalan
1 Bumi hijau merupakan satu usaha yang memastikan bumi kita selamat daripada kemusnahan. Bagi memastikan
pengekalan bumi hijau, kita perlu mengamalkan konsep 5R.
2 Konsep 5R, iaitu reduce (kurangkan), reuse (guna semula), recycle (kitar semula), rethink (fikir semula) dan
repair (baiki) patut dijadikan amalan dalam kehidupan seharian masyarakat.
3 Konsep 5R penting untuk memastikan bumi kita kekal hijau. Dengan ini, barulah generasi muda dapat mewarisi
alam ini pada masa yang akan datang.
Nota Guru
Cadangan Nilai
• Bimbing murid mengadakan perbincangan kumpulan.
• Bimbing murid menjalankan aktiviti Gallery Walk. • Kepercayaan kepada Tuhan – 信奉上苍
• Bimbing murid mengamalkan konsep 5R bagi pengekalan Bumi • Berdikari – 自立
• Patriotisme – 爱国
Hijau dalam kehidupan seharian.
• Kerjasama – 合作
Aktiviti 1 Perbincangan Kumpulan

Murid secara berkumpulan membincangkan konsep 5R dan kepentingan amalan bumi hijau lalu membuat
pembentangan dengan pelbagai media.
Aktiviti 2 Gallery Walk

1 Murid dibahagikan dalam kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan tajuk “Idea Inovatif bagi Pengekalan Bumi Hijau”.
3 Murid menyumbang idea semasa perbincangan kumpulan.
4 Murid mencatat hasil perbincangan dalam sehelai kertas yang disediakan.
5 Murid menampal hasil kerja tersebut di sudut kelas.
6 Murid daripada kumpulan lain menulis komen di atas “sticker note” lalu tampal di tepi hasil kerja.
7 Guru merumuskan hasil pembelajaran berdasarkan pembentangan.
8 Murid diberi tugasan untuk membuat catatan di dalam buku latihan.
Penilaian
• Penilaian adalah berpandukan jawapan murid berdasarkan ketepatan fakta dalam pembentangan melalui
pelbagai media, hasil kerja dan komen yang ditulis oleh murid serta penglibatan murid sepanjang aktiviti Gallery
Walk.
• Penilaian ini bertujuan untuk memastikan murid menguasai kandungan konsep 5R (recycle, reuse, reduce, rethink
and repair) untuk Bumi Hijau.
Glosari Cadangan Nilai

• bumi – dunia sebagai imbangan langit; dunia yang bulat tempat kediaman • Kerjasama – 合作
kita • Kesederhanaan – 中庸
• hijau – warna seperti warna daun atau rumput • Harga Diri – 自尊
• Hormat – 尊重
• Toleransi – 礼让
P5

Modul Literasi dan Amali Sivik
Tajuk Malu Melakukan Perkara Negatif
Masa
1 Jam
Nilai Teras Sivik

Hormat-menghormati
Konteks
Diri, Keluarga, Sekolah, Masyarakat, Negara dan Global
Pengenalan
Manusia biasa akan menghindarkan diri daripada perkara yang negatif kerana tercetusnya perasaan malu. Malu merupakan
satu perasaan negatif yang timbul akibat daripada kesedaran diri tentang perbuatan yang tidak senonoh yang dilakukan
oleh diri sendiri.
Perkara negatif merupakan perkara yang tidak mendatangkan manfaat tetapi memudaratkan kehidupan seseorang individu.
Perkara negatif juga boleh ditakrifkan sebagai gejala buruk yang merosakkan masyarakat dan negara. Gejala buruk termasuk
perbuatan menghisap dadah, melakukan seks bebas, vandalisme dan sebagainya.
Contoh perkara negatif:
Buli Gengsterisme
Ponteng sekolah
Perkara
Merokok
Negatif
Pecah rumah
Salah laku murid Mencuri
Literasi Sivik
Pengetahuan Sosioemosi Tindakan
Menyatakan cara bertingkah laku Mengekspresikan perasaan apabila Mengamalkan tingkah laku yang
secara sopan. bertingkah laku sopan. sopan.
ML1
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 MLiter sivik.indd 1 18/10/2023 9:19 AM

1 Guru meminta murid menyenaraikan contoh perbuatan malu yang akan menjatuhkan imej diri dan keluarga.
Perbuatan Malu
Bergaul tanpa Bergaduh dengan Mengambil hak orang Mengeluarkan

menjaga batasan rakan lain kata-kata kesat
2 Murid mencari gambar atau video yang menunjukkan cara bertingkah laku secara sopan di Internet.
3 Murid membentangkan hasil dapatan di dalam kelas.
4 Guru membincangkan tanggungjawab dan kepentingan seorang remaja bertingkah laku sopan dalam kehidupan
harian.
Mematuhi etika dan

Menggunakan bahasa peraturan Memakai pakaian yang
yang sopan sopan
Menyiapkan tugasan yang Remaja yang Menjaga pergaulan

diberi Bertingkah Laku persahabatan
Sopan
5 Guru meminta murid untuk berkongsi perasaan mereka apabila bertingkah laku sopan dalam kehidupan harian selepas
perbincangan.
ML2

Aktiviti 2 Poster
1 Murid diminta untuk menghasilkan satu poster untuk melahirkan perasaan bangga apabila bertingkah laku sopan
dalam kehidupan harian berpandukan gambar atau video yang dicari sebelum itu.
2 Poster tersebut dimuatnaikkan di dalam media sosial setelah disemak oleh guru untuk mendapatkan respons dan
komen daripada orang lain.
Penilaian
Penilaian adalah berdasarkan ketepatan fakta yang dibentangkan oleh murid:
• Menyatakan cara yang menunjukkan tingkah laku sopan dalam kalangan remaja.
• Mengekspresikan perasaan yang bangga apabila bertingkah laku sopan dalam kehidupan harian.
• Mengamalkan tingkah laku yang sopan dalam kehidupan harian.
Rumusan
Kita perlu menyedari bahawa perbuatan yang melakukan perkara negatif tentu akan mendatangkan perasaan malu agar
dijadikan benteng untuk diri kita.
Tingkah laku yang sopan akan meningkatkan imej diri dan keluarga serta menjamin keharmonian masyarakat.
ML3

Tajuk Kesederhanaan dalam Kehidupan
Masa
1 Jam
Nilai Teras Sivik

Kegembiraan
Konteks
Pengenalan
Kesederhanaan didefinisikan sebagai sikap yang tidak keterlaluan dalam membuat sebarang pertimbangan sama ada dalam
tindakan, pemikiran, emosi dan pertuturan. Kesederhanaan dapat menjamin kebahagiaan dalam kehidupan. Yang berikut
merupakan cara mengamalkan kesederhanaan dalam kehidupan.
Cara Mengamalkan Kesederhanaan

dalam Kehidupan
Bersyukur kepada Tuhan

Berhemat dalam perbelanjaan
Mempunyai penampilan yang kemas
Menerima kekuatan diri dan kelemahan diri
Mengelakkan untuk meniru gaya hidup orang
Membina hubungan yang baik dengan orang lain
Menjadi seorang sukarelawan atau dermawan
Melakukan perkara yang berfaedah
Literasi Sivik
• Memahami hidup secara Bersyukur apa-apa yang ada dalam Tidak membazir dalam segala
bersederhana keluarga perkara
• Menyatakan kepentingan tidak
membazir dalam kehidupan
ML4

1 Guru mencetuskan minda murid dengan bahan rangsangan yang diberi agar murid memahami maksud hidup secara
sederhana.
2 Guru meminta murid menyatakan kepentingan mempunyai hidup secara bersederhana.
3 Guru menggalakkan murid untuk berkongsi tentang pengalaman hidup secara bersederhana dari segi pemikiran,
emosi dan tingkah laku.
4 Murid menghasilkan satu catatan mengikut kreativiti sendiri selepas perkongsian.
Contoh:
Hidup Secara Bersederhana
Pemikiran Emosi Tingkah Laku
1 1 1
2 2 2
3 3 3
ML5

Tajuk Kebebasan dengan Batasan
Masa
1 Jam
Nilai Teras
Bertanggungjawab
Konteks
Pengenalan
Kebebasan bersuara dijamin dalam perlembagaan negara. Sebagai sebuah negara yang demokrasi, rakyat boleh
menyuarakan pandangan dan pendapat mereka secara terbuka.
Namun begitu, kebebasan tersebut tidak bersifat mutlak kerana terdapat sekatan-sekatan tertentu yang ditetapkan dalam
perlembagaan negara. Hal ini penting bagi menjamin keharmonian dalam masyarakat serta kestabilan politik.
Kedudukan istimewa
orang Melayu dan
bumiputera
Isu agama Kewarganegaraan
Isu-isu Sensitif
Literasi Sivik
Menjelaskan kebebasan bersuara Menghargai kebebasan yang Menggunakan media massa

berdasarkan Perlembagaan Malaysia diberi dengan berhemah
Aktiviti 1 Gallery Walk

1 Murid dibahagikan dalam kumpulan dan setiap kumpulan diberikan tajuk “Kebebasan Bersuara di Malaysia”.
2 Murid-murid menyumbangkan idea semasa perbincangan kumpulan.
3 Murid-murid mencatatkan idea perbincangan pada kertas yang disediakan.
4 Murid-murid menampal hasil kerja di sudut kelas.
5 Murid daripada kumpulan lain menulis komen di atas sticker note, lalu ditampalkan di tepi hasil kerja kumpulan.
ML6

Kebebasan Bersuara Berdasarkan Perlembagaan Malaysia
Kebebasan bersuara
Boleh bersuara dan Bertanggungjawab Bertujuan untuk
tertakluk pada Tidak menyentuh isu-
memberi pandangan terhadap pandangan mengekalkan
pindaan undang- isu sensitif
yang bernas diri keamanan masyarakat
undang

1 Murid memberikan respons tentang cara menggunakan media massa dengan berhemah.
2 Guru melaksanakan aktiviti susulan di dalam kelas dengan menekankan kepentingan menggunakan media massa
dengan berhemah.
Cara Penggunaan
Gunakan bahasa Media Massa Secara Jangan sebarkan
yang sopan Berhemah berita yang tidak
Elakkan serang Hormati pandangan

peribadi seseorang Tidak menyentuh orang lain
isu-isu sensitif
Penilaian
Penilaian adalah berdasarkan ketepatan fakta yang dibentangkan oleh murid:
• Menjelaskan kepentingan bersuara dengan batasan dan menggunakan media massa dengan berhemah.
• Mengekpresikan perasaan gembira dan bangga kerana dapat menyuarakan pandangan secara berhemah.
• Mengamalkan budaya “Jika Tidak Pasti, Jangan Kongsi”.
Rumusan
Walaupun kebebasan bersuara dijamin dalam perlembagaan, namun hak tersebut perlu digunakan dengan sebaik mungkin.
Hal ini perlu bagi menghindari sebarang konflik yang akan mencetuskan ketegangan hubungan antara kaum mahupun
menjejaskan kestabilan negara.
ML7

Rekod Prestasi Murid
Pendidikan Moral KSSM Tingkatan 3
NAMA murid : Standard Prestasi KELAS : Pencapaian

TT
Unit Halaman (Menguasai/ Belum Tarikh Guru
NAMA GURU : TP Tafsiran Menguasai)
Bidang 1: Pengenalan Moral

Unit 1 1 Menyatakan ciri pilihan bermoral. 1
Pilihan
2 Menerangkan keperluan membuat pilihan bermoral. 2
Bermoral Pilihan
Saya 3 Menilai tindakan berlandaskan pilihan bermoral. 3
4 Menghubung kait tindakan berdasarkan pilihan 4

bermoral dengan kepentingan mempertahankan pilihan
bermoral.
5 Menghayati dan mempamerkan tindakan berlandaskan 4
pilihan bermoral dalam kehidupan seharian dan
bermasyarakat.
6 Menghayati dan mengamalkan tindakan berlandaskan 4
pilihan bermoral dalam kehidupan seharian dan
bermasyarakat secara tekal atau boleh dicontohi.
Pencapaian Unit 1 TP 1 TP 2 TP 3 TP 4 TP 5 TP 6
Bidang 2: Diri, Keluarga dan Persahabatan

Unit 2 1 Menyatakan contoh anugerah alam ciptaan Tuhan. 5
Anugerah Alam
Ciptaan Tuhan 2 Menerangkan keperluan menghargai setiap anugerah 6
alam ciptaan Tuhan.
3 Menilai keperluan anugerah alam ciptaan Tuhan demi 7
kesejahteraan diri, keluarga dan masyarakat.
4 Menghubung kait kesan pengabaian anugerah alam 8
ciptaan Tuhan dengan cara menghargainya.
5 Menghayati dan mempamerkan cara menghargai alam 8
ciptaan Tuhan dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan langkah-langkah 8
menghargai anugerah alam ciptaan Tuhan dalam
kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.
Unit 3 1 Menyatakan ciri kebestarian diri. 9

Kebestarian
2 Menerangkan kepentingan memiliki ciri kebestarian diri. 10
Diri
3 Menilai keperluan kebestarian diri dalam kehidupan 11
seharian.
4 Menghubung kait ilmu pengetahuan dan budi pekerti 11
mulia dengan kebestarian diri.
R1
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Rekod.indd 1 18/10/2023 5:25 PM

Standard Prestasi Pencapaian
TT
TP Tafsiran Menguasai)
5 Menghayati dan mempamerkan kebestarian diri dalam 12

kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan kebestarian diri dalam 12
Unit 4 1 Menyenaraikan amalan tradisi kekeluargaan dalam 13

Amalan Tradisi sesuatu kaum.
Kekeluargaan
Khazanah Kita 2 Menghuraikan kepentingan mengekalkan amalan tradisi 14
kekeluargaan dalam sesuatu kaum.
3 Menilai keperluan penyelesaian konflik dalam 15
persahabatan.
4 Menghubung kait cara penyelesaian konflik dalam 15
persahabatan dengan kesannya.
5 Menghayati dan mempamerkan cara menyelesaikan 16
konflik persahabatan dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan cara menyelesaikan 16
konflik persahabatan dalam kehidupan seharian secara
tekal atau boleh dicontohi.
Unit 5 1 Menyatakan jenis konflik persahabatan. 17

Konflik
dalam Adab 2 Menerangkan cara menyelesaikan konflik dalam 18
Persahabatan persahabatan.
3 Menilai keperluan penyelesaian konflik dalam 18
persahabatan.
4 Menghubung kait cara penyelesaian konflik dalam 19
persahabatan dengan kesannya.
5 Menghayati dan mempamerkan cara menyelesaikan 20
konflik persahabatan dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan cara menyelesaikan 20
konflik persahabatan dalam kehidupan seharian secara
tekal atau boleh dicontohi.
Bidang 3: Hubungan antara Diri, Komuniti dan Masyarakat

Unit 6 1 Menyatakan contoh amalan hidup bersatu padu dalam 21
Hidup Bersatu kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Padu Menjana
2 Menerangkan cara hidup bersatu padu dalam 22
Kesejahteraan
3 Menilai keperluan amalan hidup bersatu padu dalam 23
R2

TT
4 Menghubung kait cabaran dengan cara hidup bersatu 23

padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan
bahasa.
5 Menghayati dan mempamerkan amalan hidup bersatu 24
padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan
bahasa
6 Menghayati dan mengamalkan hidup bersatu padu 24
dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Unit 7 1 Menyatakan idea bagi meningkatkan kualiti 25

Kualiti perkhidmatan awam untuk kebaikan bersama.
Perkhidmatan
Awam Aspirasi 2 Menerangkan contoh piagam pelanggan perkhidmatan 26
Pembangunan awam demi kebaikan bersama.
Negara 3 Menilai cara menyuarakan pendapat tentang mutu 27
perkhidmatan awam yang diterima.
4 Menghubung kait kesan pengabaian sumbangan 27
perkhidmatan awam dengan pembangunan negara.
5 Menghayati dan mempamerkan cara menggunakan 28
perkhidmatan awam secara berhemah dalam kehidupan
seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan cara menggunakan 28
perkhidmatan awam secara berhemah dalam kehidupan
seharian secara tekal atau boleh dicontohi.
Reviu Bab 29 – 34
Unit 8 1 Menyatakan contoh amalan 5R bagi pengekalan Bumi 35

Bumi Hijau Hijau.
Bumi Kita
2 Menerangkan kepentingan amalan 5R bagi pengekalan 36
Bumi Hijau.
3 Mengaplikasi dengan menunjuk cara amalan 5R yang 37
inovatif bagi pengekalan Bumi Hijau dalam kalangan
masyarakat.
4 Menghubung kait amalan 5R dengan pengekalan Bumi 37
Hijau.
5 Menghayati dan mempamerkan amalan 5R bagi 38
pengekalan Bumi Hijau dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan 5R bagi pengekalan 38
Bumi Hijau dalam kehidupan seharian secara tekal atau
boleh dicontohi.
R3

TT
Unit 9 1 Menyatakan contoh tanggungjawab sosial dalam 39

Tanggungjawab kehidupan bermasyarakat.
Sosial
Tanggungjawab 2 Menerangkan kepentingan melaksanakan tanggungjawab 40
Bersama sosial dalam kehidupan bermasyarakat.
3 Mengaplikasi dengan menunjuk cara idea baharu 42

untuk menggalakkan generasi muda melaksanakan
tanggungjawab sosial.
4 Menghubung kait peranan diri individu dengan 41

tanggungjawab sosial.
5 Menghayati dan mempamerkan tanggungjawab sosial 43

menerusi aktiviti kemasyarakatan dalam kehidupan
seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan tanggungjawab sosial 43

menerusi penglibatan aktiviti kemasyarakatan dalam
Bidang 4: Moral, Peraturan dan Undang-undang

Unit 10 1 Menyatakan contoh adab dalam majlis rasmi dan tidak 44
Hidup Beradab rasmi.
Cerminan Diri
2 Menerangkan kepentingan beradab dalam majlis rasmi 45
dan tidak rasmi.
3 Menilai kesan sekiranya tidak beradab dalam majlis 46

rasmi dan tidak rasmi.
4 Menghubung kait kesan beradab dengan tidak beradab 46

dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
5 Menghayati dan mempamerkan adab majlis rasmi dan 47

tidak rasmi dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan adab majlis rasmi dan 48

tidak rasmi dalam kehidupan seharian secara tekal atau
boleh dicontohi.
Unit 11 1 Menyatakan contoh jenayah kanak-kanak. 49

Hindari Jenayah
Kanak-kanak 2 Menerangkan sebab berlakunya jenayah kanak-kanak. 50
3 Menilai kesan jenayah kanak-kanak ke atas diri, keluarga, 51

masyarakat dan negara.
4 Menghubung kait kehidupan tanpa jenayah kanak-kanak 52

dengan kesejahteraan diri, keluarga dan masyarakat.
5 Menghayati dan mempamerkan cara hidup tanpa 53

jenayah kanak-kanak dalam kehidupan seharian.
R4
Zon KBAT

TT
6 Menghayati dan mengamalkan sikap antijenayah kanak- 54

kanak dalam kehidupan seharian secara tekal atau boleh
dicontohi.
Unit 12 1 Menyatakan contoh kebebasan bersuara. 55

Kebebasan
Bersuara 2 Menerangkan keperluan 56
kebebasan bersuara dengan batasan.
Menjamin
Kemakmuran 3 Menilai cara bagi menyuarakan pendapat melalui saluran 56
Negara yang betul.
4 Menghubung kait kesan penyalahgunaan hak kebebasan 56, 58
bersuara dengan keharmonian hidup bermasyarakat.
5 Menghayati dan mempamerkan kebebasan 57, 58
bersuara mengikut landasan undang-undang
dalam kehidupan seharian.
6 Menghayati dan mengamalkan kebebasan bersuara 57, 58
mengikut landasan undang-undang dalam kehidupan
seharian secara tekal atau boleh dicontohi.
Unit 13 1 Menyatakan contoh tradisi dalam masyarakat majmuk. 59

Amalan Tradisi
Masyarakat 2 Menerangkan kepentingan tradisi dalam masyarakat 60
Majmuk majmuk.
3 Menilai tanggungjawab individu bagi mengekalkan 61
tradisi dalam masyarakat majmuk.
4 Menghubung kait amalan tradisi masyarakat 62
majmuk dengan perpaduan kaum. Menghayati dan
mempamerkan tradisi masyarakat majmuk dalam
kehidupan seharian.
5 Menghayati dan mengamalkan tradisi masyarakat 63
majmuk dalam kehidupan seharian secara tekal atau
boleh dicontohi.
6 Menyatakan contoh tradisi dalam masyarakat majmuk. 64
Unit 14 1 Menyatakan contoh peraturan-peraturan asas dalam 65

Kemanusiaan undang- undang kemanusiaan antarabangsa.
Asas Kemoralan
2 Menerangkan kepentingan pengekalan undang-undang 65
kemanusiaan antarabangsa. Menilai contoh pencabulan
undang-undang kemanusiaan antarabangsa di negara
yang berkonflik.
3 Menghubung kait kesan pengabaian undang-undang 66
kemanusiaan antarabangsa dengan keamanan dan
keharmonian sesebuah negara.
R5

TT
4 Menghayati dan mempamerkan aktiviti bagi 66

menyuarakan pendapat berkaitan konflik kemanusiaan
antarabangsa melalui saluran yang betul dalam
kehidupan seharian.
5 Menghayati dan mempamerkan aktiviti bagi 67

menyuarakan pendapat berkaitan konflik kemanusiaan
antarabangsa melalui saluran yang betul dalam
6 Menyatakan contoh peraturan-peraturan asas dalam 68

undang-undang kemanusiaan antarabangsa.
Ujian Akhir Sesi Akademik 69 – 76
R6

Unit
1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya

Bidang 1: Pengenalan Moral Buku Teks: Halaman 1 – 12
Buku Teks: Halaman 4

1.1
Pilihan Bermoral
S.P: 1.1.1 Menyenaraikan ciri pilihan bermoral.
A Lengkapkan rajah di bawah dengan menyatakan ciri pilihan bermoral. TP 1
1 [Apa] Bertingkah laku baik, benar 3 [Apa] Mematuhi peraturan dan

dan patut undang-undang
Ciri Pilihan
Bermoral
2 [Apa] Mengikut ajaran agama 4 [Apa] Mendatangkan kebaikan

dan kepercayaan kepada diri dan orang lain
B Lengkapkan rajah di bawah mengenai pilihan bermoral. TP 1
Pilihan Bermoral
Meliputi Tiga Domain
1 [Apa] Penaakulan 2 [Apa] Emosi moral 3 [Apa] Perlakuan moral

moral
1.1 Belum Menguasai : TP 1 Menguasai : TP 1
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3.indd 1 18/10/2023 10:19 AM

1.1
Pilihan Bermoral
S.P: 1.1.2 Mengenal pasti keperluan membuat pilihan bermoral.
Lengkapkan rajah di bawah dengan menyatakan keperluan membuat pilihan bermoral. TP 2

Aktiviti PAK-21
1 [Mengapa] Meningkatkan keyakinan diri
2 [Mengapa] Memelihara harga diri
3 [Mengapa] Menjamin masa hadapan yang baik
4 [Mengapa] Memupuk perpaduan dan keharmonian
Keperluan Membuat
Pilihan Bermoral
5 [Mengapa] Melahirkan sikap hormat-menghormati
6 [Mengapa] Meningkatkan hubungan kerjasama
Aktiviti
2 Setiap kumpulan terdiri daripada lima orang murid.
3 Ahli-ahli kumpulan diminta menulis jawapan pada sehelai kertas dalam masa yang telah ditetapkan.
Tajuk: Keperluan membuat pilihan bermoral dalam kehidupan
4 Semua ahli kumpulan diarahkan untuk menunjukkan jawapan dengan serentak.
5 Setiap ahli kumpulan diberi peluang untuk membetulkan dan mengukuhkan jawapan rakan.
Shadown PAK-21 PdPc

Buku Teks: Halaman 6 – 10
1.1
Pilihan Bermoral
S.P: 1.1.3 Menjelaskan dengan contoh tindakan berlandaskan pilihan bermoral.
Jelaskan pilihan yang bermoral yang tepat semasa sekiranya anda berada dalam situasi seperti di bawah. TP 3
1
1 Anda ingin menukar telefon
[Bagaimana] Tidak menukar telefom bimbit baharu kerana telefon bimbit
bimbit model baharu
walaupun telefon bimbit lama
lama masih boleh digunakan.
anda masih berada dalam
keadaan yang baik.
1
2 Penduduk Taman Cahaya Mas
[Bagaimana] Keluarga Ranjit perlu menghadiri aktiviti gotong-royong di
menganjurkan aktiviti gotong-
royong. Keluarga Ranjit tidak
kawasan kediaman sebelum pulang ke kampung.
menghadiri aktiviti tersebut
kerana mereka hendak pulang
ke kampung.
1
3 Guru anda ingin mengadakan
[Bagaimana] Menghadiri kelas tambahan yang dianjurkan oleh guru
kelas tambahan tetapi anda
tidak dapat menghadirinya
terlebih dahulu sebelum menghadiri majlis sambutan hari lahir.
kerana anda ingin menghadiri
majlis sambutan hari lahir
sahabat anda.
1
4 Kawan baik anda, Darvin
[Bagaimana] Tidak mengikuti rakan yang mengajak untuk lepak di pusat
mengajak anda untuk
melepak di pusat beli-belah
beli belah dan mengisap vape, sebaliknya pulang ke rumah.
sambil menghisap vape untuk
menghilangkan kebosanan.

1.1
Pilihan Bermoral
S.P: 1.1.4 Menghuraikan kepentingan mempertahankan pilihan bermoral.
S.P: 1.1.5 Mengekspresikan perasaan apabila membuat pilihan bermoral.
S.P: 1.1.6 Bertindak berlandaskan pilihan bermoral dalam kehidupan bermasyarakat.
Berdasarkan situasi di bawah, analisis dilema moral yang dialami oleh Kuhan. Kemudian, jawab soalan yang
berikutnya. TP 4 TP 5 TP 6
Kuhan merupakan pengawas perpustakaan sekolah. Dia mendapati sahabat baiknya, Amar tidak memulangkan
buku yang dipinjam dari perpustakaan sekolah. Malah, Amar mengaku buku yang dipinjam itu ialah miliknya.
Kuhan berasa buntu sama ada untuk memaklumkan perkara ini kepada guru perpustakaan ataupun tidak.
1 Nyatakan dilema moral yang dihadapi oleh Kuhan dalam situasi di atas.
Kuhan menghadapi dilema moral, iaitu keliru sama ada ingin memaklumkan kepada guru perpustakaan ataupun
tidak tentang sikap sahabatnya, Amar yang tidak memulangkan buku yang pinjam.
2 Mengapakah Kuhan perlu membuat pilihan bermoral yang tepat ketika menghadapi situasi seperti di atas?
F1 Meningkatkan sikap bertanggungjawab dengan amanah yang diberikan
F2 Melahirkan sikap yang hormat-menghormati
F3 Memelihara harga diri

(Terima mana-mana jawapan yang munasabah)
3 Jelaskan pilihan bermoral yang perlu dipilih oleh Kuhan.

F1 Memaklumkan kepada guru perpustakaan
F2 Menegur sikap Amar
F3 Menasihati Amar untuk memulangkan buku

4 Nyatakan nilai murni yang perlu diamalkan oleh Amar.

N1 Bertanggungjawab
N2 Rasional
1.1 Belum Menguasai : TP 4 TP 5 TP 6 Menguasai : TP 4 TP 5 TP 6
TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6

Ulasan: ...................................................................................................................................................Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: ....................................

Unit
2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Bidang 2: Diri, Keluarga dan Persahabatan Buku Teks: Halaman 18 – 33

2.1
Anugerah Alam Ciptaan Tuhan
S.P: 2.1.1 Mengenal pasti anugerah alam ciptaan Tuhan.
A Lengkapkan peta buih di bawah dengan menyatakan contoh alam ciptaan Tuhan. TP 1
i-THINK Peta Buih
Banjaran
gunung
6 2
Fauna Keunikan gua
Contoh Alam
Ciptaan Tuhan
5 3
Flora Buah-buahan
Tasik
B Lengkapkan maklumat berkaitan konsep Anugerah Alam. TP 1
1 Anugerah alam ialah kurniaan, pemberian dan rahmat daripada Tuhan

Anugerah Alam
.
2 Antara kurniaan Tuhan termasuklah alam yang kita diami

2.1
S.P: 2.1.2 Menjelaskan kepentingan menghargai setiap anugerah alam ciptaan Tuhan.
Berdasarkan gambar di bawah, jelaskan kepentingan menghargai anugerah alam ciptaan Tuhan. TP 2
1.
Sumber tenaga – membekalkan sumber tenaga seperti tenaga
hidroelektrik
2.
Sumber ekonomi negara – menggunakan hasil bumi untuk
keperluan negara dan mengeksport ke pasaran luar negara
3.
Kelangsungan flora dan fauna – mengelakkan kepupusan
flora dan fauna
4.
Sumber air – sumber minuman dan kegunaan harian

2.1
S.P: 2.1.3 Meramalkan kesan pengabaian anugerah alam ciptaan Tuhan.
Lengkapkan peta pemikiran di bawah dengan menyatakan kesan pencemaran alam sekitar. TP 3
i-THINK Peta Alir
34444244441 34444244441 34444244441 34444244441

(a) [Apa] Masalah pendengaran/hilang pendengaran
1 Pencemaran
14444444444444444442444444444444444443
Bunyi
(b) [Apa] Mengganggu kehidupan seharian dengan bunyi
bising yang boleh menyebabkan tekanan
Aktiviti PIB
(a) [Apa] Menyebabkan jerebu
2 Pencemaran
Udara
(b) [Apa] Menjejaskan kesihatan-masalah pernafasan
Kesan Pencemaran
Alam Sekitar
(a) [Apa] Sumber air bersih terjejas
3 Pencemaran Air
(b) [Apa] Menjejaskan kesihatan seperti keracunan
(a) [Apa] Keseimbangan ekosistem terjejas
4 Pencemaran Sisa
Pepejal
(b) [Apa] Kos yang tinggi untuk menangani kesan yang berlaku
Aktiviti
Mengajak ibu bapa dan anggota keluarga untuk menjalankan aktiviti gotong-royong dan menjaga kebersihan persekitaran.
Pelibatan Ibu Bapa PdPc

2.1
S.P: 2.1.4 Menjana idea tentang cara menghargai anugerah ciptaan Tuhan.
S.P: 2.1.5 Mengekspresikan perasaan apabila menghargai anugerah ciptaan Tuhan.
S.P: 2.1.6 Mempraktikkan langkah-langkah menghargai ciptaan Tuhan demi kesejahteraan diri, keluarga dan masyarakat majmuk.
Berdasarkan gambar di bawah, jawab soalan yang berikut. TP 4 TP 5 TP 6
1 Apakah perasaan anda apabila melihat gambar di atas? Jelaskan.

Perasaan sedih/marah kerana alam sekitar tercemar menyebabkan kesan negatif ke atas kehidupan manusia dan alam.
2 Senaraikan dua faktor pencemaran sungai.
(i) F1 Pembuangan sampah-sarap
(ii) F1 Pembuangan sisa-sisa toksik

Jawapan lain: Pelepasan air kumbahan ke dalam sungai (Terima mana-mana jawapan yang munasabah)
3 Nyatakan dua langkah mengatasi masalah pencemaran sungai.
(i) F1 Pihak berkuasa perlu melakukan pemantauan yang lebih kerap
(ii) F1 Kempen kesedaran untuk menyayangi sungai

Jawapan lain: Pelepasan air kumbahan ke dalam sungai (Terima mana-mana jawapan yang munasabah)
4 Nyatakan nilai universal yang perlu diamalkan oleh masyarakat untuk mengatasi masalah pencemaran.
N1 Kepercayaan kepada Tuhan
N2 Kasih sayang


Unit
3 Kebestarian Diri

2.2
Kebestarian Diri
Aktiviti PAK-21
S.P: 2.2.1 Mengenal pasti ciri kebestarian diri.
Nyatakan ciri kebestarian diri berdasarkan pernyataan yang berikut. TP 1
Pernyataan Ciri Kebestarian Diri
1 Mampu berfikiran secara kritis dan kreatif serta bersikap inovasi

Bijak
dalam membuat rumusan hasil eksperimen.
2 Kemampuan melaksanakan tugasan atau memikul amanah yang

Bertanggungjawab
diberikan dengan penuh wibawa.
3 Tidak melanggar peraturan dan undang-undang yang ditetapkan. Berdisiplin
4 Berkongsi idea, pengetahuan atau pengalaman serta mampu

Matang
membuat keputusan.
5 Melakukan pelbagai aktiviti serta giat berusaha dalam sesuatu

Aktif
tindakan.
6 Cekal dan berkeyakinan diri serta mampu menghadapi cabaran dan

Berdaya Tahan
ujian.
Aktiviti
2 Setiap kumpulan diberi nama masing-masing.
3 Soalan tentang ciri kebestarian diri akan ditanya oleh guru.
• Maksud kebestarian diri
• Ciri-ciri kebestarian diri
• Kepentingan memiliki kebestarian diri
4 Murid yang menjawab soalan tentang ciri kebestarian diri akan diberikan duit syiling sebagai token.
5 Kumpulan yang mempunyai token yang paling banyak akan diberi pujian.
The Coins PAK-21 PdPc

2.2
Kebestarian Diri
S.P: 2.2.2 Menjelaskan kepentingan kebestarian diri.
Lengkapkan kepentingan kebestarian diri dalam peta pemikiran yang berikut. TP 2

i-THINK Peta Alir
1 Matlamat hidup tercapai
Berpandangan jauh
2 Memperoleh kesenangan hidup
3 Tidak terburu-buru dalam tindakan
Rasional
4 Berfikiran matang
5 Berjaya dalam kehidupan
Kepentingan
Kebestarian Diri Berkeyakinan Diri 6 Berani untuk mencuba
7 Kerja tidak tertangguh
Berdisiplin
8 Mempunyai jati diri yang positif
9 Dihormati masyarakat
Berakhlak Mulia
10 Dapat menjaga imej diri
10

2.2
Kebestarian Diri
S.P: 2.2.3 Menghuraikan keperluan berilmu pengetahuan dengan budi pekerti mulia dalam membentuk kebestarian diri.
A Huraikan keperluan berilmu pengetahuan dengan budi pekerti mulia dalam membentuk kebestarian diri. TP 3
Keperluan Berilmu dengan Budi Pekerti Mulia
Ilmu pengetahuan Budi pekerti
Mempunyai ilmu dan kemahiran Menjaga harga diri
Aktiviti PIB
Memberikan idea yang bernas Mempunyai perasaan bersyukur
B Jelaskan kebaikan berilmu pengetahuan dengan budi pekerti mulia dalam meningkatkan kebestarian diri.
TP 4
Kebaikan Berilmu Pengetahuan dengan Budi Pekerti Mulia
1 [Apa] Menghadapi cabaran hidup 4 [Apa] Menghadapi kegagalan

dengan cekal dengan hati terbuka
2 [Apa] Mengawal emosi diri dengan 3 [Apa] Mencapai kejayaan dengan

bijak gigih
Aktiviti
Mendapatkan nasihat dan tunjuk ajar daripada ibu bapa tentang cara untuk memupuk kebestarian diri supaya dipandang tinggi dalam masyarakat.
2.2 Belum Menguasai : TP 3 TP 4 Menguasai : TP 3 TP 4
11

2.2
Kebestarian Diri
S.P: 2.2.5 Mengekspresikan perasaan apabila mempraktikkan kebestarian diri.
S.P: 2.2.6 Mempraktikkan kebestarian diri dalam kehidupan seharian.
Jelaskan kesan amalan disiplin diri dalam membentuk kebestarian diri. TP 5 TP 6
1 Menyiapkan tugasan tanpa menangguhkan kerja
(a) Kerja dapat diselesaikan tepat masanya
(b) Kualiti kerja terjamin
2 Sentiasa komited dalam tugasan yang dilaksanakan
(a) Mendapat kerpercayaan daripada orang lain
(b) Imej diri dan keluarga terpelihara
3 Matang dan tidak terburu-buru dalam melakukan sesuatu keputusan

Terima atau tidak?
Apakah kesannya?
(a) Mengelakkan ketegangan hubungan
(b) Keputusan yang dibuat adalah yang terbaik
4 Membazir dan membuang masa dengan perkara yang tidak berfaedah
(c) Kerap kali gagal dalam melaksanakan tugas
(d) Ketinggalan dan kerap gagal dalam kehidupan

12

Unit Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah
4 Kita

2.3
Mengekalkan Amalan Tradisi Kekeluargaan dalam Sesuatu Kaum
Aktiviti PAK-21
S.P: 2.3.1 Menyenaraikan amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum.
Nyatakan contoh amalan tradisi bagi masyarakat majmuk di Malaysia. TP 1
Kaum Contoh Amalan Tradisi
1 Melayu (a) Duduk bersila bagi lelaki dan duduk bersimpuh bagi perempuan
(b) Bersalaman dan mencium tangan orang lebih tua
2 Cina (a) Makan besar pada malam Tahun Baharu Cina
(b) Menjemput orang lebih tua makan bersama
3 India (a) Menjemput orang lebih tua makan bersama
(b) Menggantung labu di halaman rumah untuk mengalihkan mata jahat daripada memandang rumah
4 Bidayuh (a) Menyelitkan lalang di telinga ketika menempuh hujan panas untuk menghalau roh jahat
(b) Mengamalkan makan bersama
5 Iban (a) Tradisi memasak ayam pasoh
(b) Tradisi menghormsti Tuai Rumah diutamakan
Aktiviti
1 Murid secara berpasangan bergilir-gilir memberikan idea dan respons tentang tajuk yang diberi secara lisan.
Tajuk: Contoh amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum
2 Murid yang banyak memberikan idea akan diberi pujian.
Rolly Robin PAK-21 PdPc
13

2.3
S.P: 2.3.2 Menghuraikan kepentingan mengekalkan amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum.
Ilustrasi di bawah menunjukkan amalan tradisi kekeluargaan di Malaysia.

Aktiviti PAK-21
Berdasarkan ilustrasi tersebut, terangkan kepentingan mengekalkan amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum. TP 2
1 [Mengapa] Memupuk semangat kekitaan sesama anggota keluarga
2 [Mengapa] Mewujudkan suasana harmoni dan tenteram dalam keluarga
3 [Mengapa] Merapatkan jurang generasi tua dengan generasi muda
4 [Mengapa] Mengeratkan hubungan antara anggota keluarga
5 [Mengapa] Mewarisi tradisi kekeluargaan daripada generasi kepada generasi
6 [Mengapa] Mengekalkan dan meneruskan identiti kekeluargaan supaya diwarisi
Aktiviti
1 Murid menggunakan peta i-THINK yang bersesuaian untuk menjana idea.
Tajuk: Kepentingan mengekalkan amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum
2 Murid yang terpilih mempersembahkan hasil kerja tersebut di hadapan kelas.
Peta i-THINK PAK-21 PdPc
14

2.3
S.P: 2.3.3 Menjelaskan dengan contoh keistimewaan amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum.
S.P: 2.3.4 Meramalkan kesan sekiranya amalan tradisi kekeluargaan diabaikan dalam sesuatu kaum.
A Berdasarkan ilustrasi, nyatakan keistimewaan amalan tradisi kekeluargaan ketika menyambut Hari Gawai.
TP 3
1 [Apa] Tradisi menghormati Tuai Rumah 2 [Apa] Tradisi bermain alat kesenian dan muzik
tradisional
3 [Apa] Tradisi mengadakan jamuan di ruai 4 [Apa] Tradisi mempersembahkan tarian Ngajat
B Jelaskan langkah bagi mengekalkan kesinambungan amalan tradisi kesan daripada pengabaian tradisi
kekeluargaan. TP 4
Kesan Pengabaian Tradisi Kekeluargaan Langkah bagi Mengekalkan Kesinambungan Amalan Tradisi
1 Hilangnya tradisi kekeluargaan sesuatu [Bagaimana] Mendidik generasi muda untuk menghargai tradisi kekeluargaan
kaum kaum
2 Hubungan sesama kaum semakin [Bagaimana] Memperkenalkan kepada rakan yang berlainan kaum tradisi
renggang kekeluargaan kaum masing-masing
3 Kecelaruan identiti dalam kalangan [Bagaimana] Mempraktikkan sesuatu amalan tradisi kekeluargaan dalam
remaja kehidupan seharian
[Bagaimana] Melibatkan diri dalam kebudayaan bagi mempromosikan tradisi

4 Jati diri generasi akan datang akan hilang
kekeluargaan kaum masing-masing
15

2.3
S.P: 2.3.5 Mengekspresikan perasaan apabila dapat mengamalkan tradisi kekeluargaan.
S.P: 2.3.6 Mengamalkan tradisi kekeluargaan dalam kehidupan seharian.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, jawab soalan yang berikut. TP 5 TP 6
Makan beralaskan daun pisang Menggaul yee sang Majlis perkahwinan
1 Nyatakan contoh amalan tradisi kekeluargaan anda.
(a) H1 Saya memakai baju yang berwarna merah semasa menyambut Tahun Baharu Cina.
(b) H2 Saya membantu ibu untuk menyediakan tang yuan semasa perayaan Dong Zhi.
(c) H3 Saya makan bersama-sama anggota keluarga pada malam sebelum Tahun Baharu Cina.
2 Apakah perasaan anda apabila mengamalkan tradisi kekeluargaan bersama-sama anggota keluarga?
KBAT Menilai
H1 Saya berasa gembira dan bangga apabila mengamalkan tradisi kekeluargaan bersama-sama anggota keluarga.
3 Pada pendapat anda, mengapakah tradisi kekeluargaan penting untuk diamalkan dan dikekalkan? KBAT Menilai
H1 Kita perlu mengamalkan dan mengekalkan tradisi kekeluargaan supaya dapat meneruskan identiti kekeluargaan dan
mengeratkan hubungan antara anggota keluarga.
H2 Selain itu, tradisi kekeluargaan juga menyumbang ke arah pembentukan masyarakat yang harmoni dan bersepadu.

16

Unit
5 Konflik dalam Adab Persahabatan


2.4
Konflik dalam Adab Persahabatan
Aktiviti PAK-21
S.P: 2.4.1 Menyatakan jenis konflik dalam persahabatan.
i-THINK Peta Bulatan

Nyatakan jenis konflik dalam persahabatan. TP 1
Rakan Buku teks
[Apa] Konflik gender [Apa] Konflik bahasa
[Apa] Konflik integriti [Apa] Konflik personaliti

Jenis Konflik
dalam
Persahabatan
[Apa] Konflik status [Apa] Konflik etnik,
agama dan budaya
Majalah Internet
Aktiviti
2 Setiap kumpulan terdiri daripada sekurang-kurangnya lima orang murid.
3 Murid berdiri dalam kumpulan masing-masing sambil saling bertanyakan jenis konflik dalam persahabatan berserta contoh.
Team Interview PAK-21 PdPc
17

2.4
S.P: 2.4.2 Menghuraikan cara menyelesaikan konflik dalam persahabatan.
S.P: 2.4.3 Menjelaskan dengan contoh kepentingan penyelesaian konflik dalam persahabatan.
Nyatakan kepentingan cara penyelesaian konflik dalam persahabatan berdasarkan situasi yang berikut. TP 2 TP 3
Kepentingan
Menerima budaya dan Wujudkan hubungan yang harmoni dalam

latar belakang sahabat persahabatan
Bertolak ansur Hubungan persahabatan yang berkekalan
Wujudkan perasaan
Mengeratkan hubungan persahabatan
timbang rasa dan empati
Cara
Menyelesaikan
Konflik Menerima kelebihan dan
Mengelakkan tekanan perasaan
kekurangan sahabat
Meningkatkan kemahiran
Menghindari perselisihan faham
berkomunikasi
Membuat perundingan Menghindari campur tangan orang lain
18

2.4
S.P: 2.4.2 Menghuraikan cara menyelesaikan konflik dalam persahabatan.
S.P: 2.4.4 Merungkaikan kesan penyelesaian konflik dalam persahabatan.
A Nyatakan kesan penyelesaian konflik dalam persahabatan. TP 4
Kesan Penyelesaian Konflik

dalam Persahabatan
1 [Apa] Meningkatkan 4 [Apa] Meningkatkan

motivasi dalam menghadapi motivasi dalam menghadapi
cabaran yang akan datang cabaran yang akan datang
2 [Apa] Membantu perbaik 3 [Apa] Dapat mengenali diri

tahap toleransi dan kejujuran dan sikap sahabat dengan
antara sahabat lebih mendalam.
B Berdasarkan ilustrasi di bawah, jelaskan perasaan anda sekiranya dapat menyelesaikan konflik yang berlaku
antara anda dengan rakan anda. TP 4 KBAT Mengaplikasi
1 [Bagaimana] Bersyukur dapat 2 [Bagaimana] Bangga mendapat

menghindari konflik dalam sahabat yang sentiasa bersama
persahabatan menghadapi sebarang masalah
3 [Bagaimana] Gembira dapat 4 [Bagaimana] Tenang kerana

menyelesaikan konflik dalam ikatan persahabatan kembali
persahabatan dengan berkesan terjalin tanpa prasangka
19

2.4
S.P: 2.4.5 Mengekspresikan perasaan apabila menyelesaikan konflik dalam persahabatan.
S.P: 2.4.6 Mempraktikkan cara menyelesaikan konflik dalam persahabatan.
Ilustrasi di bawah menunjukkan antara konflik persahabatan yang berlaku dalam kehidupan seharian.
Aktiviti PAK-21
Berdasarkan ilustrasi tersebut, terangkan cara anda menyelesaikan konflik persahabatan. TP 5 TP 6
1 [Bagaimana] Saya akan cuba memahami pendirian sahabat.
2 [Bagaimana] Saya akan sedia mendengar luahan dan perasaan sahabat.
3 [Bagaimana] Saya akan bersabar untuk menghadapi konflik persahabatan.
4 [Bagaimana] Saya akan menerima perbezaan idea dan pandangan sahabat.
5 [Bagaimana] Saya akan mengesan dan mengenal pasti punca konflik tercetus.
6 [Bagaimana] Saya akan mewujudkan persefahaman untuk menyelesaikan konflik.
7 [Bagaimana] Saya akan meningkatkan keyakinan diri dan kepercayaan terhadap sahabat.
8 [Bagaimana] Saya akan bersemuka dengan sahabat yang menghadapi konflik dengan hati terbuka.
Aktiviti
3 Setiap kumpulan akan diberi sebuah meja dan sticky note.
4 Murid diberi tajuk.
Tajuk: Cara menyelesaikan konflik dalam persahabatan
5 Setiap ahli kumpulan wajib menulis jawapan di atas sticky note.
6 Sekeping sticky note hanya boleh menulis satu jawapan sahaja.
7 Sticky note tersebut perlu dilekatkan pada permukaan meja.
8 Meja yang penuh dengan sticky note dikira sebagai pemenang.
Sticky-Note Storm PAK-21 PdPc

20

Unit
6 Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan

Bidang 3: Hubungan antara Diri, Komuniti dan Masyarakat Buku Teks: Halaman 82 – 97

3.1
Hidup Bersatu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa
S.P: 3.1.1 Memberikan contoh amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, nyatakan contoh amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa,
budaya dan bahasa. TP 1
1 2
Rumah terbuka Hari keluarga
3 4
Gotong-royong Program Rukun Tetangga
5 6
Program Sukaneka Hari Kebangsaan
21

3.1
S.P: 3.1.2 Menjelaskan cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Huraikan cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa. TP 2
144444444444444244444444444443
1 [Bagaimana] Menerima, menghormati dan mengurus kepelbagaian agama,
Aktiviti PAK-21
bangsa, budaya dan bahasa
2 [Bagaimana] Memahami dan menghayati prinsip Rukun Negara yang dijadikan
sebagai panduan dalam kehidupan

Aktiviti PIB
Cara Hidup Bersatu

Padu dalam 3 [Bagaimana] Menjaga dan menghormati sensitiviti pelbagai kaum dan bangsa
Kepelbagaian Agama,
Bangsa, Budaya dan demi menjamin perpaduan
Bahasa
4 [Bagaimana] Mengenali dan mengambil tahu pantang larang, adat resam,
budaya, agama dan bahasa yang berlainan daripada pelbagai kaum demi kedamaian
5 [Bagaimana] Melibatkan diri secara aktif dalam aktiviti kemasyarakatan pelbagai
kaum
Aktiviti
2 Setiap kumpulan diberi tugasan untuk dibincangkan dan menyiapkan tugasan tersebut dalam bentuk kertas sebak.
Tugasan 1: Cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
Tugasan 2: Amalan hidup bersatu padu dalam kalangan warga sekolah yang berbilang kaum
3 Murid menampal hasil kerja kumpulan pada dinding untuk dibaca oleh kumpulan lain.
4 Murid daripada kumpulan yang berlainan diminta untuk memberikan komen dengan menampal kepingan nota pada hasil kerja tersebut.
Gallery Walk PAK-21 PdPc
Aktiviti
Berbincang dengan ibu bapa untuk mengadakan majlis rumah terbuka sempena perayaan ataupun menghadiri rumah terbuka rakan pelbagai
kaum.
22

3.1
S.P: 3.1.3 Merumuskan kepentingan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Terangkan kepentingan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
TP 3 TP 4
1 Kepentingan [Mengapa] Menjamin kesejahteraan dan keharmonian masyarakat
Contoh [Apa] Mengamalkan sikap toleransi dan saling bekerjasama dalam kehidupan seharian
2 Kepentingan [Mengapa] Mengukuhkan dan mengekalkan kestabilan ekonomi negara
Contoh [Apa] Menarik pelabur asing untuk membangunkan negara melalui pengaliran masuk mata
wang asing
3 Kepentingan [Mengapa] Meningkatkan imej dan memajukan sektor pelancongan negara
Contoh [Apa] Mempunyai pelbagai makanan tradisional yang sedap dan rumah ibadat yang selesa
23

3.1
S.P: 3.1.5 Mengekpresikan perasaan apabila hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
S.P: 3.1.6 Mengamalkan budaya hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Teliti gambar di bawah. Kemudian, jawab soalan yang berikutnya. TP 5 TP 6
1 Apakah perasaan anda apabila melihat gambar di atas? Berikan alasan anda. KBAT Menilai
F1 Bangga.
H1 Amalan toleransi merupakan kunci perpaduan rakyat.
H2 Selain itu, amalan hidup bersatu padu juga menjadikan negara kita sebuah negara yang maju.
2 Bagaimanakah cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa?
(a) H1 Menjaga sensitiviti pelbagai kaum supaya tidak menimbulkan perselisihan
(b) H2 Mengenali adat dan budaya kaum lain agar mengukuhkan keharmonian negara
3 Apakah kesan mengamalkan hidup bersatu dalam kalangan rakyat Malaysia?

F1 Dapat mengukuhkan hubungan silaturahim
F2 Dapat menyatupadukan masyarakat berbilang kaum


24
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3.indd 24 19/10/2023 12:25 PM

Unit Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi
7 Pembangunan Negara

3.1
3.2
Perkhidmatan Awam Kebaikan Bersama
S.P: 3.2.1 Mengenal pasti idea baharu bagi meningkatkan kualiti perkhidmatan awam untuk kebaikan bersama.
S.P: 3.2.2 Merangka contoh piagam pelanggan perkhidmatan awam demi kebaikan bersama.
A Nyatakan contoh idea baharu bagi meningkatkan kualiti perkhidmatan awam. TP 1
1 [Apa] Menjalankan
pembelajaran secara telesidang
6 [Apa] Membayar bil 2 [Apa] Melaporkan aduan

perkhidmatan awam secara tentang perkhidmatan bas secara
dalam talian Contoh Idea Baharu dalam talian
bagi Meningkatkan
Kualiti
Perkhidmatan
5 [Apa] Membuat sebarang aduan Awam
3 [Apa] Membaharui pasport
awam secara dalam talian secara atas talian
4 [Apa] Membuat pendaftaran di

hospital dengan sistem biometrik
B Senaraikan kempen yang telah dilaksanakan untuk meningkatkan kualiti perkhidmatan awam di negara kita.
TP 1
1 [Apa] Kempen Bersih, Cekap

dan Amanah
5 [Apa] Dasar Pandang ke 2 [Apa] Kempen Kepimpinan

Timur melalui Teladan
4 [Apa] Piagam Pelanggan 3 [Apa] Tonggak 12
25

3.2
S.P: 3.2.2 Merangka contoh piagam pelanggan perkhidmatan awam demi kebaikan bersama.
Soalan berikutnya berkaitan dengan Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA).
Logo Jabatan Perkhidmatan Awam
A Berikan tiga contoh Piagam Pelanggan Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA). TP 2
1 Membangunkan organisasi perkhidmatan awam yang mantap melalui penyusunan semula struktur organisasi, skim
perkhidmatan dan perjawatan secara berterusan selaras dengan skop tanggungjawab semasa supaya dapat berfungsi dengan
optimum
2 Memastikan pengurusan modal insan yang terbaik bertujuan meningkatkan keberkesanan dan kecekapan setiap anggota
perkhidmatan awam melalui pembangunan dan perkembangan dalam segala sistem dan amalan terkini
3 Membangunkan sumber manusia melalui pendekatan psikologi dan kaunseling serta latihan kepada anggota Perkhidmatan
Awam secara efektif dan efisien berteraskan prinsip, etika dan piawaian amalan yang ditetapkan
B Apakah tujuan piagam pelanggan perkhidmatan awam(JPA) disediakan? TP 2
1 Menerangkan jenis perkhidmatan yang disediakan
2 Meningkatkan kualiti perkhidmatan awam

26

3.2
S.P: 3.2.3 Menghuraikan cara menyuarakan pendapat tentang mutu perkhidmatan awam yang diterima.
A Tanda (3) bagi cara menyuarakan pendapat tentang mutu perkhidmatan awam melalui saluran yang betul dan
(✗) cara yang sebaliknya. TP 3
Bil. Pernyataan 3/ ✗
Masyarakat harus mengemukakan teguran dan cadangan yang bernas melalui media sosial bagi
1 3
menambah baik mutu perkhidmatan awam.
Masyarakat patut membuat aduan dengan menyindir dan menggunakan perkataan yang kasar di
2 ✗
kaunter bergerak supaya dapat meningkatkan kualiti perkhidmatan awam.
Masyarakat perlu menghantar komen melalui e-mel yang rasmi bagi meningkatkan keberkesanan dan
3 3
kecekapan penyampaian perkhidmatan awam.
Masyarakat wajar memberikan cadangan dan pendapat yang membina melalui peti cadangan Biro
4 3
Pengaduan Awam agar mutu perkhidmatan awam dapat ditingkatkan.
B Nyatakan kesan pengabaian sumbangan perkhidmatan awam kepada pembangunan negara. TP 4
i-THINK Peta Pokok
Kesan Pengabaian Sumbangan Perkhidmatan Awam

kepada Pembangunan Negara
1 [Apa] Menimbulkan perasaan 2 [Apa] Menjejaskan 3 [Apa] Pelabur asing hilang

tidak puas hati dalam kalangan pembangunan negara keyakinan terhadap negara
rakyat
4 [Apa] Pembaziran masa dan 5 [Apa] Imej negara terjejas

tenaga
27

3.2
S.P: 3.2.5 Mengekspresikan perasaan apabila menerima perkhidmatan awam yang berkualiti.
S.P: 3.2.6 Menggunakan perkhidmatan awam secara berhemah demi kebaikan bersama.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, bulatkan ‘Ya’ bagi amalan berhemah dan ‘Tidak’ bagi amalan tidak berhemah semasa
menggunakan perkhidmatan awam dalam kehidupan seharian. TP 5 TP 6
1 (a) Amalan berhemah: Ya Tidak

(b) Kesan:
(i) Melicin dan mempercepat urusan di kaunter pelanggan
(ii) Mewujudkan suasana yang aman dan harmoni sesama

pegawai dan pelanggan

(b) Kesan:
(i) Menimbulkan kesulitan dan menyusahkan pengguna yang
memerlukan perkhidmatan
(ii) Membazir masa, tenaga dan kewangan perkhidmatan

perubatan kecemasan

(b) Kesan:
(i) Meningkatkan kos perbelanjaan untuk memperbaiki
kerosakan perhentian bas
(ii) Menyusahkan pengguna lain dan menjatuhkan imej negara

(b) Kesan:
(i) Mengurangkan kos perbelanjaan kerajaan untuk membayar
bil elektrik
(ii) Memupuk sikap jimat cermat dan melahirkan rakyat yang

berakhlak mulia

28

Reviu Bab
1 (a) Apakah yang anda faham tentang ciri pilihan bermoral? Tanda (3) pada jawapan yang betul dan (✗) pada jawapan
yang salah.
Bil Pernyataan 3/ ✗
(i) Bertutur tanpa mengambil kira perasaan orang lain. ✗
(ii) Bertingkah laku baik, benar dan patut. 3
(iii) Mempunyai sikap yang individualistik. ✗
(iv) Mengikut ajaran agama dan kepercayaan. 3
(v) Membuat keputusan dengan terburu-buru. ✗
(vi) Mematuhi peraturan dan undang-undang. 3
(vii) Mengambil kesempatan terhadap orang lain. ✗
(viii) Mendatangkan kebaikan kepada diri dan orang lain. 3
(b) Pilihan bermoral meliputi tiga domain. Lengkapkan peta pemikiran di bawah.
Pilihan Bermoral
(i) Penaakulan moral (ii) Perlakuan moral (iii) Emosi moral
(c) Apakah perasaan apabila anda membuat keputusan berdasarkan pilihan bermoral? Berikan alasan anda.
Gembira. Keputusan pilihan bermoral dapat menjamin kesejahteraan hidup dan dipandang tinggi oleh masyarakat.
29

2 Apakah kesan pengabaian anugerah alam ciptaan Tuhan?
(a) Pencemaran alam sekitar
(b) Kerosakan alam sekitar
(c) Kepupusan flora dan fauna
(d) Kekurangan sumber tenaga

3 Tulis (Y) pada pernyataan yang menunjukkan ciri kebestarian diri dan tulis (T) pada pernyataan yang tidak
menunjukkan ciri kebestarian diri.
(a) Melaksanakan tugasan dengan penuh berwibawa. Y
(b) Menghadiri aktiviti yang mendatangkan manfaat. Y
(c) Memberikan pelbagai alasan apabila menghadapi kegagalan. T
(d) Membuang masa untuk aktiviti yang tidak mendatangkan faedah. T
(e) Mempunyai pemikiran yang kritis dan bersikap inovatif. Y
(f) Menunjukkan penampilan yang positif dan kemas. Y
(g) Membuat keputusan mengikut perasaan sendiri. T
(h) Menjadi remaja yang mengamalkan budaya hedonisme. Y
(i) Menyertai aktiviti lasak untuk membina keyakinan diri. T
(j) Menyelesaikan masalah dengan cara yang kasar. T
4 (a) Lengkapkan rajah di bawah.
Kepentingan Mengekalkan Amalan Tradisi Kekeluargaan
Mewujudkan suasana yang harmoni dalam

Meneruskan identiti kekeluargaan keluarga
Merapatkan jurang generasi tua dan generasi Memupuk semangat kekitaan sesama anggota
muda keluarga
Mengeratkan hubungan antara anggota Mewarisi tradisi kekeluargaan daripada

keluarga generasi kepada generasi
30

(b) Nyatakan kesan sekiranya amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum diabaikan.
(i) Kehilangan identiti sesuatu kaum
(ii) Kerenggangan hubungan sesama kaum
(iii) Kepupusan amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum

(iv) Kehilangan alat penyatuan sesuatu kaum
5 (a) Berikan maksud konflik persahabatan.

Perselisihan yang berlaku antara seorang sahabat dengan sahabat yang lain. Perselisihan ini termasuklah dari segi idea,
pendapat, kepentingan dan matlamat.

(b) Padankan jawapan yang betul.
Konflik Penerangan Contoh
(i)
Amalan bertentangan Amalan dan
Konflik etnik, dengan prinsip kejujuran, budaya yang
agama dan budaya ketelusan dan kepercayaan berbeza antara satu
dalam persahabatan sama lain
(ii)
Kedudukan sosial dan Membocorkan
Konflik status
ekonomi yang berbeza rahsia sahabat
(iii)
Menggunakan
Perbezaan agama, bangsa
perkataan yang
Konflik integriti dan budaya yang berlainan
kurang sopan
dalam persahabatan
kepada sahabat
(iv)
Menyentuh sahabat
Perwatakan dan
yang berlainan
Konflik bahasa personaliti yang tidak
jantina dengan
sama dalam persahabatan
sesuka hati
(v)
Halangan akibat Gaya penampilan
Konflik personaliti
perbezaan jantina diri yang berbeza
(vi)
Penggunaan bahasa yang Taraf hidup yang
Konflik gender tidak beradab dalam berbeza antara
persahabatan sahabat
31

6 (a) Padankan contoh yang diberikan dengan cara penyelesaian konflik dalam persahabatan.
Bertolak ansur semasa Memberikan layanan Prihatin terhadap emosi

menghadapi konflik yang sopan dan perasaan
Mengenali budaya dan Mengawal emosi Bersemuka dengan hati

adat resam sahabat semasa bertutur yang terbuka
Cara Penyelesaian Konflik dalam Persahabatan
(i) Menerima budaya dan latar (ii) Menerima kelebihan dan (iii) Mewujudkan perasaan
belakang sahabat kekurangan sahabat bertimbang rasa
Mengenali budaya dan adat resam Prihatin terhadap emosi dan perasaan
Memberikan layanan yang sopan
sahabat sahabat
(iv) Bertoleransi sesama sahabat (v) Meningkatkan kemahiran (vi) Membuat perundingan
berkomunikasi
Bertolak ansur semasa

Mengawal emosi semasa bertutur Bersemuka dengan hati yang terbuka
menghadapi konflik
(b) Nyatakan kesan penyelesaian konflik dalam persahabatan.
(i) Meningkatkan motivasi dalam menghadapi cabaran akan datang
(ii) Meningkatkan kefahaman tentang diri dan sikap sahabat
Kesan Penyelesaian
Konflik dalam
Persahabatan
(iii) Meningkatkan rasa sensitiviti dan kepekaan dalam hubungan persahabatan
(iv) Meningkatkan sikap toleransi dan kejujuran antara sahabat
32

7 Tanda (3) pada pernyataan yang betul dan (✗) pada pernyataan yang salah.
(a) Amalan hidup bersatu padu telah menyebabkan rakyat Malaysia suka bergaduh dan tidak beradab. ✗
Amalan hidup bersatu padu telah menjadikan Malaysia sebuah negara yang aman dan harmoni. 3
Penyertaan pelbagai kaum dalam sambutan Hari Kebangsaan dapat memupuk semangat perpaduan
(b) 3
rakyat Malaysia.
Sambutan rumah terbuka oleh pelbagai kaum dapat merenggangkan hubungan masyarakat
✗
Malaysia.
Sebagai rakyat, kita perlulah menerima, menghormati dan mengurus kepelbagaian agama, bangsa,
(c) 3
budaya dan bahasa.
Sebagai rakyat, kita hanya perlu mengenali adat dan budaya kaum sendiri supaya dapat mengelakkan
✗
perselisihan dengan kaum lain.
Cara hidup bersatu padu dalam kalangan masyarakat tidak menghasilkan sebarang kebaikan untuk
(d) ✗
negara.
Cara hidup bersatu padu dalam kalangan masyarakat dapat mengukuhkan ekonomi negara. 3
Kepelbagaian agama, etnik dan budaya merupakan teras kepada kekuatan Malaysia untuk
(e) 3
menjadikan negara maju.
Kepelbagaian agama, budaya dan adat resam sesuatu kaum tidak seharusnya dihormati dan
✗
dipelihara.
E-Soalan
E-Soalan
Imbas Kod QR untuk

memuat turun e-Soalan 1.
33

8 (a) Berikan enam contoh idea baharu bagi peningkatan kualiti perkhidmatan awam.
(i) Pengimbas kehadiran (iv) Aduan awam secara dalam

penjawat awam talian
Contoh Idea
(ii) Pembelajaran secara Baharu bagi (v) Pendaftaran di hospital
telesidang Peningkatan Kualiti menggunakan sistem
Perkhidmatan biometrik
Awam
(iii) Membaharui pasport secara (vi) Bayaran bil perkhidmatan

atas talian awam secara dalam talian
(b) Nyatakan kesan pengabaian sumbangan perkhidmatan awam kepada pembangunan negara.
(i) Merencatkan pembangunan negara
(ii) Membazir masa
(iii) Menghilangkan keyakinan rakyat
(iv) Menjejaskan imej negara
(v) Menghilangkan kepercayaan pelabur asing
(vi) Menjejaskan ekonomi negara
(c) Apakah fungsi piagam pelanggan?

Piagam pelanggan berfungsi meningkatkan kualiti perkhidmatan awam dan menjamin perkhidmatan yang cekap
34

Unit
8 Bumi Hijau Bumi Kita


3.3
5R (recycle, reuse, reduce, rethink and repair) untuk Bumi Hijau
S.P: 3.3.1 Menyenaraikan contoh amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.
Lengkapkan maklumat di bawah tentang amalan 5R bagi pengekalan bumi hijau. TP 1
1 Reduce Maksud: Mengurangkan penggunaan barangan yang tidak boleh dilupuskan

(Kurangkan)
Contoh: Mengurangkan penggunaan barangan yang susah dilupuskan agar dapat mengatasi
masalah pencemaran alam sekitar
2 Reuse Maksud: Menggunakan semula sesuatu barangan, bahan atau produk

(Guna semula)
Contoh: Memanfaatkan penggunaan beg mesra alam untuk menggantikan

beg plastik yang mengandungi kandungan toksik tinggi
3 Recycle Maksud: Mengitar semula barangan yang telah digunakan untuk dijadikan
(Kitar semula) bahan baharu
Contoh: Mengitar semula surat khabar atau majalah yang lama untuk dijadikan
gulungan kertas yang baharu supaya boleh digunakan semula
4 Rethink Maksud: Memikirkan kesan dan akibatnya sebelum menggunakan atau

(Fikir semula) membuang sesuatu barangan
Contoh: Membeli sesuatu barangan yang betul-betul diperlukan dan bukan

menurut kehendak hati atau mengambil semata-mata percuma
5 Repair Maksud: Membaiki kerosakan barangan untuk mengelakkan pembelian

(Baiki) barangan baharu
Contoh: Membaiki peralatan atau mesin yang rosak supaya dapat mengelakkan
pembaziran dan mengurangkan pembuangan sisa pepejal
3.3 Belum
(Terima : TP 1
Menguasaijawapan
mana-mana yang munasabah) Menguasai : TP 1
35

3.3
S.P: 3.3.2 Menghuraikan kepentingan amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, terangkan kepentingan amalan 5R bagi pengekalan bumi hijau. TP 2
1 2
Aktiviti PAK-21
[Mengapa] [Mengapa]
Menjimatkan kos Mengekalkan keindahan
pelupusan sampah alam semula jadi
Kepentingan amalan 5R:
5 3
[Mengapa] [Mengapa]
Menjimatkan penggunaan Mengurangkan
sumber asli pencemaran alam

4
[Mengapa]
Menyelamatkan hutan
dan khazanahnya
Aktiviti
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan kecil.
3 Murid duduk dalam kumpulan masing-masing sambil bertanyakan amalan bumi hijau yang boleh diamalkan di sekolah.
Team Interview PAK-21 PdPc
36

3.3
S.P: 3.3.3 Menjana idea yang inovatif bagi meningkatkan amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.
S.P: 3.3.4 Menilai kesan amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.
A Ilustrasi di bawah menunjukkan amalan 5R yang inovatif bagi pengekalan bumi hijau.
Proses penghasilan kertas
Berdasarkan ilustrasi tersebut, jawab soalan yang berikut. TP 3
1 Nyatakan keistimewaan proses penghasilan kertas bagi pengekalan bumi hijau.
(a) H1 Menggunakan kertas buangan kitar semula
(b) H2 Mengelakkan penebangan hutan secara berleluasa
2 Pada pendapat anda, mengapakah idea inovatif penting dalam usaha meningkatkan amalan bumi hijau?
KBAT Menilai
Idea yang inovatif ini dapat membuka lembaran baharu kepada masyarakat supaya mengamalkan 5R dengan berkesan.
Selain mengekalkan bumi hijau, amalan ini juga dapat dijadikan sumber ekonomi baharu dalam pembangunan negara.
B Berdasarkan idea inovatif untuk meningkatkan amalan 5R yang berikut, nyatakan impaknya kepada alam
sekitar. TP 4 KBAT Menganalisis
Idea Amalan 5R yang Inovatif Impak kepada Alam Sekitar
1 Penggunaan baja organik [Apa] Tidak menyebabkan pencemaran (tanah)
2 Membawa bekas makanan dan beg

[Apa] Mengurangkan sampah-sarap dan memudahkan pengurusan sisa pepejal
sendiri semasa membeli-belah
3 Penggunaan kawalan biologi dalam

[Apa] Mengawal keseimbangan ekosistem
pertanian
4 Menadah air hujan untuk kegunaan

[Apa] Menjimatkan penggunaan sumber asli
domestik
5 Menghasilkan barangan kraf daripada

[Apa] Mengurangkan pencemaran alam
bahan terbuang
37

3.3
S.P:3.3.6 Mempraktikkan amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau dalam kehidupan seharian.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, jawab soalan yang berikut. TP 5 TP 6 KBAT Menganalisis
RETHINK
➤ Fikir dahulu sebelum
buang ➤
RECYCLE Amalan 5R REDUCE
Asingkan mengikut Kurangkan isi padu
jenis penghasilan sampah sarap
➤
➤
REUSE REPAIR
Guna semula jika masih Baiki selagi masih boleh
Aktiviti PIB
boleh digunakan ➤ dibaiki
1 Senaraikan dua kepentingan amalan 5R.

H1 Mengurangkan sampah dan meningkatkan jangka hayat tapak pelupusan
H2 Memelihara dan mengekalkan khazanah hutan
2 Nyatakan contoh industri yang banyak menggunakan pokok sebagai bahan asasnya.
H1 Industri perabot
H2 Industri pembuatan papan lapis
H3 Industri pembuatan kertas
3 Apakah kesan pengabaian amalan 5R terhadap alam kita?

H1 Keseimbangan alam sekitar terjejas
H2 Menjejaskan keindahan landskap semula jadi
H3 Kehabisan sumber asli
4 Apakah peranan murid dalam menjaga alam sekitar?

H1 Melibatkan diri dalam kempen kelestarian alam sekitar
H2 Mencipta bahan kitar semula dengan menggunakan bahan terbuang
H3 Menanam pokok bagi mengindahkan kawasan sekolah
Aktiviti
Menggalakkan ibu bapa dan anggota keluarga bersama-sama melaksanakan pengurusan sisa pepejal dengan mengamalkan amalan 5R.

38

Unit Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab
9 Bersama

3.4
Tanggungjawab Sosial
S.P: 3.4.1 Memberi contoh tanggungjawab sosial dalam konteks hidup bermasyarakat.
Berdasarkan situasi di bawah, nyatakan tanggungjawab sosial anda dalam kehidupan bermasyarakat. TP 1
1 2
Saya akan mengambil berat terhadap jiran tetangga Saya akan menghulurkan bantuan dengan menolak
dengan menziarahi jiran yang jatuh sakit. kereta yang rosak itu ke tepi jalan.
3 4
Saya akan memberikan sumbangan kepada mangsa Saya akan menjaga keselamatan orang ramai
bencana banjir supaya dapat meringankan beban dengan menghubungi talian kecemasan.
mereka.
(Terima mana-mana
3.4 Belum Menguasaijawapan
: TP 1 yang munasabah) Menguasai : TP 1
39

3.4
S.P: 3.4.2 Memerihalkan kepentingan menunaikan tanggungjawab sosial dalam kehidupan bermasyarakat.
Terangkan kepentingan melaksanakan tanggungjawab sosial dalam kehidupan bermasyarakat. TP 2
1 [Mengapa] Meringankan beban golongan yang kurang bernasib baik
2 [Mengapa] Melahirkan masyarakat yang bekerjasama dan bersatu padu
3 [Mengapa] Memupuk semangat kekitaan dan perasaan cinta akan negara
4 [Mengapa] Memastikan keselamatan penduduk setempat dijaga
5 [Mengapa] Memastikan kelestarian alam sekitar terus terpelihara
6 [Mengapa] Mengukuhkan hubungan antara anggota masyarakat
7 [Mengapa] Memastikan tahap kesihatan anggota masyarakat adalah baik
40

3.4
S.P: 3.4.3 Mengenal pasti peranan individu sebagai anggota masyarakat dalam melaksanakan tanggungjawab sosial.
Jelaskan peranan individu sebagai anggota masyarakat dalam melaksanakan tanggungjawab sosial. TP 4
1 5
[Bagaimana] Menyokong [Bagaimana] Mengambil

usaha pihak kerajaan dan pelbagai bahagian dengan menjayakan aktiviti
pertubuhan bukan kerajaan kesukarelawanan
2 4
[Bagaimana] Melibatkan diri [Bagaimana] Memberikan

dalam aktiviti kemasyarakatan dan sumbangan masa, tenaga dan
kejiranan kewangan
[Bagaimana] Menyumbangkan
kemahiran dan kepakaran kepada Video Tutorial
masyarakat setempat
Video Tutorial
Imbas kod QR untuk melihat

info tambahan unit ini
41

3.4
S.P: 3.4.4 Mencadangkan idea baharu untuk menggalakkan generasi muda melaksanakan tanggungjawab sosial.
Cadangkan idea baharu untuk menggalakkan generasi muda melaksanakan tanggungjawab sosial. TP 3
[Apa] Memberikan markah merit kepada generasi muda yang giat mengambil bahagian dalam aktiviti anjuran badan
bukan kerajaan (NGO)
[Apa] Menyampaikan anugerah ikon khidmat sosial kepada generasi muda yang banyak memberikan sumbangan kepada
masyarakat
[Apa] Menggalakkan penglibatan tokoh-tokoh terkenal sebagai suri teladan untuk menarik minat generasi muda
menyertai aktiviti kemasyarakatan
[Apa] Memberikan pengiktirafan kepada generasi muda yang aktif melibatkan diri dalam aktiviti kemasyarakatan dan
kejiranan
[Apa] Melantik generasi muda yang berkaliber dan menunjukkan kepimpinan dalam aktiviti kemasyarakatan sebagai duta
khidmat sosial
[Apa] Memberikan keutamaan kepada generasi muda yang aktif dalam aktiviti khidmat sosial untuk melanjutkan
pelajaran ke institusi pengajian tinggi
42

3.4
S.P: 3.4.5 Mengekspresikan perasaan apabila menyertai sesuatu kegiatan sosial dalam kehidupan bermasyarakat.
S.P: 3.4.6 Melaksanakan tanggungjawab sosial menerusi penglibatan dalam masyarakat majmuk.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, nyatakan tanggungjawab sosial yang dapat anda laksanakan sebagai anggota
masyarakat. Tandakan perasaan anda sekiranya dapat menyertai kegiatan sosial seperti yang berikut. TP 5 TP 6
1
Tindakan:
Saya memelihara dan memulihara flora dan fauna dengan menyertai kempen
menanam semula pokok
Perasaan:
Gembira 3 Sedih
2
Tindakan:
Saya melibatkan diri dalam aktiviti komuniti dengan menyertai program
rukun tetangga
Perasaan:
Benci Prihatin 3
3
Tindakan:
Saya membantu golongan yang kurang bernasib baik dengan mengadakan
derma kilat
Perasaan:
Empati 3 Kecewa
4
Tindakan:
Saya memberikan sokongan penuh dengan menyertai program kesihatan
seperti kempen derma darah
Sabtu 2 November 2024 Perasaan:

Legaran Ulama
KIP Mart Kota Tinggi Takut Simpati 3
10.30 pagi – 4 petang
3.2 Belum
(Terima : TP 5
Menguasaijawapan
mana-mana yangTP 6
munasabah) Menguasai : TP 5 TP 6

43

Unit
10 Hidup Beradab Cerminan Diri

Bidang 4: Moral, Peraturan dan Undang-undang Buku Teks: Halaman 146 – 161

4.1
Adab dalam Majlis Rasmi dan Tidak Rasmi
S.P: 4.1.1 Menyenaraikan adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
S.P: 4.1.2 Membanding beza adab dalam pelbagai majlis rasmi dan tidak rasmi.
A SenaMenyenaraikan adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi. TP 1
Contoh Majlis Rasmi Contoh Majlis Tidak Rasmi
1 Hari Graduasi Majlis rumah terbuka
2 Majlis Istiadat Pertabalan Majlis perkahwinan
3 Hari Anugerah Cemerlang Upacara pengebumian
4 Perhimpunan sekolah Sambutan hari ibu
B Nyatakan adab dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi. TP 1

i-THINK Peta Buih Berganda
1 8 7
Dijalankan mengikut Berpakaian yang sesuai Dijalankan dalam
ketetapan masa dan sopan suasana senggang
2 6
Perlu mematuhi Dihadiri sahabat dan

Majlis Adab dalam Majlis Tidak
protokol tertentu Rasmi Majlis Rasmi ahli keluarga
3 4 5
Dihadiri oleh orang Mengambil makanan Boleh hadir pada
kenamaan dengan sopan bila-bila masa
44

4.1
S.P: 4.1.3 Memerihalkan kepentingan adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
Ilustrasi di bawah menunjukkan suasana dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi.
Aktiviti PAK-21
Majlis rasmi Majlis tidak rasmi
Terangkan kepentingan beradab dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi. TP 2
1 [Mengapa] Memastikan majlis dapat berjalan dengan lancar
2 [Mengapa] Memelihara imej pihak penganjur dan tetamu
3 [Mengapa] Membentuk disiplin diri dan memupuk sikap hormat-menghormati
4 [Mengapa] Menyempurnakan majlis dengan atur cara yang mengikut jadual
Aktiviti
1 Setiap murid diwajibkan untuk menyenaraikan nilai murni yang penting diamalkan dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi pada sehelai
kertas.
2 Kemudian, murid diminta memilih nilai murni yang penting dalam usaha mengamalkan tingkah laku beradab dalam majlis rasmi dan majlis
tidak rasmi.
3 Murid diberi masa untuk bertukar-tukar kertas jawapan agar dapat membuat perbandingan untuk menilai hasil kerja sendiri.
Shadown PAK-21 PdPc
45

4.1
S.P: 4.1.4 Mengenal pasti kesan sekiranya tidak beradab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
Terangkan kesan sekiranya tidak beradab dalam majlis rasmi dan majlis tidak rasmi. TP 3 TP 4
1 [Apa] Menyinggung perasaan dan emosi para tetamu
2 [Apa] Mencemarkan nama baik dan kehormatan diri
3 [Apa] Mengganggu dan merosakkan kelancaran majlis
4 [Apa] Dipulau dan dipandang rendah oleh masyarakat
5 [Apa] Menimbulkan ketidakselesaan para tetamu
46

4.1
S.P: 4.1.6 Mempraktikkan amalan beradab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
Nyatakan cara anda mengamalkan adab di majlis rasmi dan majlis tidak rasmi dalam kehidupan seharian.
TP 5 KBAT Mengaplikasi
Majlis Tidak Rasmi Majlis Rasmi
1 Cara saya mengamalkan adab di majlis rasmi dan majlis tidak rasmi:
Adab-adab Majlis Rasmi Majlis Tidak Rasmi
Mematuhi etika pakaian yang telah ditetapkan oleh Memilih pakaian yang sopan mengikut kesesuaian
Adab berpakaian
pihak penganjur majlis
Berinteraksi dengan bahasa yang betul dan hanya Bebas bercakap dan tidak bersikap angkuh dengan
Adab bercakap
bercakap apabila perlu sahaja tetamu yang menghadiri majlis
Menggunakan kata panggilan kehormat yang sesuai Menggunakan gelaran yang betul dan memanggil
Adab bergaul
dengan kedudukan dan pangkat nama dengan sopan
Duduk dengan tertib di tempat yang disediakan Duduk di tempat yang selesa dengan tenang tanpa
Adab duduk
oleh pihak penganjur menggoyangkan kaki
2 Bagaimanakah anda mengamalkan tingkah laku beradab dalam kehidupan harian terutamanya ketika di sekolah?
Saya akan mengamalkan tingkah laku beradab dengan menggunakan bahasa yang sopan dengan warga sekolah serta
mematuhi peraturan sekolah.
47

4.1
S.P: 4.1.5 Mengekspresikan perasaan apabila adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi dipatuhi.
S.P: 4.1.6 Mempraktikkan amalan beradab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
Ilustrasi di bawah menunjukkan suatu majlis tidak rasmi, iaitu majlis rumah terbuka sempena perayaan.
Berdasarkan ilustrasi tersebut, jawab soalan yang berikut. TP 6 KBAT Menilai
1 Senaraikan dua adab semasa menghadiri majlis tidak rasmi seperti rumah terbuka.
H1 Beratur dengan tertib semasa mengambil makanan
H2 Bertegur sapa dengan hadirin yang lain dengan berhemah
2 Huraikan kepentingan menjaga adab sesuatu majlis, khususunya majlis tidak rasmi.
F1 Memastikan kelancaran majlis
H1 Tidak melakukan sesuatu yang boleh menjejaskan kemeriahan majlis
H2 Menghormati tuan rumah
H3 Menjaga imej diri dan keluarga
3 Nyatakan dua kesan pengabaian adab dalam majlis rasmi.

H1 Menimbulkan perasaan kurang senang hadirin yang lain
H2 Menjejaskan imej diri dan keluarga
4 Apakah majlis rasmi yang pernah anda hadiri? Nyatakan perasaan anda.
H1 Majlis konvokesyen
H2 Gembira kerana meraikan kejayaan ahli keluarga


48

Unit
11 Hindari Jenayah Kanak-kanak


4.2
Hindari Jenayah Kanak-kanak
S.P: 4.2.1 Mengenal pasti contoh jenayah juvana.
Tulis jawapan yang betul berdasarkan ilustrasi jenayah kanak-kanak yang diberi. TP 1
1 2 3
Buli Vandalisme Ragut
4 5 6
Jenayah siber Mencuri Gangsterisme
7 8 9
Berjudi Pecah rumah Menagih dadah
49

4.2
S.P: 4.2.2 Menghuraikan faktor yang menyumbang kepada jenayah juvana.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, huraikan faktor yang menyumbang kepada berlakunya jenayah kanak-kanak. TP 2
1 (a) [Apa] Mempunyai perasaan yang ingin mencuba
(b) [Apa] Kekurangan ajaran agama dan nilai murni
Diri
2 (a) [Apa] Kekurangan kasih sayang ibu bapa dan anggota

keluarga
(b) [Apa] Kesibukan ibu bapa untuk mencari rezeki
Keluarga
3 (a) [Apa] Mendapat pengaruh yang negatif daripada rakan

sebaya
(b) [Apa] Melepak dan berkeliaran dengan rakan yang terlibat

dengan jenayah
Rakan sebaya
4 (a) [Apa] Kewujudan pusat hiburan dan kafe siber yang kurang
sihat
(b) [Apa] Kelonggaran ikatan silaturahim dalam kalangan jiran

setempat
Persekitaran
5 (a) [Apa] Menayangkan filem atau drama yang mempunyai unsur

keganasan
(b) [Apa] Mengutamakan keuntungan berbanding dengan

tanggungjawab sosial yang perlu dititikberatkan
Media massa
50

4.2
S.P: 4.2.3 Menjelaskan kesan jenayah juvana ke atas diri, keluarga dan masyarakat.
Lengkapkan rajah di bawah dengan kesan kegagalan menangani jenayah kanak-kanak terhadap diri, keluarga dan
masyarakat. TP 3 i-THINK Peta Dakap
344424441
1 [Apa] Menjejaskan masa depan
Diri 2 [Apa] Menghilangkan maruah diri

344444444444444424444444444444441
3 [Apa] Melakukan kesalahan lain
344424441
4 [Apa] Mencemari imej keluarga
Kesan Kegagalan
Menangani Jenayah Keluarga 5 [Apa] Mengalami tekanan jiwa
Kanak-kanak
6 [Apa] Menanggung malu dan kekecewaan

344424441
7 [Apa] Mengancam kesejahteraan masyarakat
Masyarakat 8 [Apa] Mengancam keselamatan komuniti
9 [Apa] Merosakkan hubungan silaturahim
Video Tutorial
(Terima mana-mana jawapan yang munasabah) Video Tutorial


info tambahan unit ini
51

4.2
S.P: 4.2.4 Menghuraikan cara menghindari jenayah juvana.
A Jawab soalan yang berikut berdasarkan situasi yang diberi. TP4 i-THINK Peta Bulatan
Buku teks Guru
1 [Bagaimana]
Mematuhi nasihat ibu
bapa dan guru
2 [Bagaimana] 3 [Bagaimana]
Cara Mengisi masa lapang
Mendekatkan diri
Hindari
dengan Tuhan Jenayah dengan aktiviti
Juvana
berfaedah
4 [Bagaimana]
Menjauhi rakan sebaya
yang bermasalah disiplin
Ibu bapa Internet
B Senaraikan kepentingan menghindari jenayah juvana. TP 4
1 [Mengapa] Membendung kegiatan jenayah jalanan
2 [Mengapa] Masa depan terjamin

Kepentingan
Menghindari
3 [Mengapa] Matlamat hidup tercapai
Jenayah
Juvana
4 [Mengapa] Membendung penularan anasir negatif
5 [Mengapa] Imej diri dan keluarga terpelihara
52
Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3.indd 52 19/10/2023 12:25 PM

4.2
S.P: 4.2.5 Mengekspresikan perasaan apabila tidak terlibat dalam jenayah juvana.
S.P: 4.2.6 Mempraktikkan sikap antijenayah juvana.
Terangkan cara anda mengamalkan sikap antijenayah kanak-kanak dalam kehidupan seharian. TP 5
Aktiviti PIB
1 [Bagaimana] Saya akan mengelakkan diri daripada terlibat dalam sebarang aktiviti jenayah kanak-kanak yang menyalahi
undang-undang ataupun dijadikan mangsa jenayah kanak-kanak.
2 [Bagaimana] Saya akan melaporkan segala kes jenayah kanak-kanak yang berlaku di dalam kawasan sekolah dengan segera
kepada guru disiplin dan pihak sekolah.
3 [Bagaimana] Saya akan menasihati anggota keluarga dan rakan-rakan supaya menjauhkan diri daripada terlibat dalam kes
jenayah kanak-kanak yang akan menjejaskan masa depan.
4 [Bagaimana] Saya akan mengisi masa lapang dengan aktiviti riadah yang berfaedah dan pandai memilih rakan sebaya yang
memimpin ke arah kebaikan dan kecemerlangan.
5 [Bagaimana] Saya akan melibatkan diri dalam program antijenayah agar dapat membanteras kes jenayah kanak-kanak
dengan berkesan dan mewujudkan sekolah yang aman.
6 [Bagaimana] Saya akan menjaga maruah diri dan imej keluarga dengan mempunyai kesedaran bahawa jenayah kanak-
kanak membawa kemudaratan dan merosakkan kehidupan.
Aktiviti
Berkongsi masalah dengan ibu bapa apabila menghadapi tekanan agar tidak terasa terabai oleh ibu bapa sehingga terjerumus dalam kes
jenayah kanak-kanak.
53

4.2
S.P: 4.2.6 Mempraktikkan sikap antijenayah juvana.
Berdasarkan keratan akhbar di bawah, jawab soalan yang berikut. TP 6 KBAT Menilai
Jenayah Pelajar Sekolah Membimbangkan

Oleh: Omar Ahmad – Disember 2, 2020 @ 1:44pm
bhnews@bh.com.my
ISKANDAR PUTERI: Trend dan statistik jenayah membabitkan kanak-kanak sama ada mereka menjadi mangsa atau
pelaku jenayah di negeri ini membimbangkan.
Ketua Polis Johor, Datuk Ayob Khan Mydin Pitchay berkata, antara kesalahan indeks jenayah membabitkan
pelajar paling tinggi ialah kes curi motosikal, kecurian lain-lain, mencederakan orang, pecah rumah, rogol dan samun.
Katanya, biarpun statistik menunjukkan tangkapan membabitkan pelajar sekolah dalam indeks jenayah menurun,
jenayah ini masih membimbangkan.
“Bagi tahun 2018, tangkapan membabitkan pelajar sekolah dalam indeks jenayah sebanyak 1,388 kes, manakala
tahun 2019 mencatatkan 1,230 kes. Sementara itu, dalam tempoh Januari hingga Oktober tahun ini, sebanyak 538 kes
dilaporkan.”
(Sumber: Berita Harian, 2 Disember 2020)
1 Huraikan dua faktor penyumbang kepada peningkatan kadar jenayah dalam kalangan murid sekolah.
(a) F1 Pengaruh rakan sebaya
(b) F1 Terikut-ikut dengan tingkah laku negatif rakan-rakan
2 Nyatakan tiga kesan sekiranya remaja terjebak dalam kancah jenayah.

(a) H1 Menjejaskan pelajaran
(b) H2 Masa hadapan malap
(c) H3 Imej diri dan keluarga tergugat
3 Berikan cadangan untuk membendung gejala jenayah dalam kalangan remaja.

(a) H1 Mengambil berat tentang permasalahan dan pergaulan remaja
(b) H2 Berikan didikan agama yang sewajarnya
(c) H3 Luangkan masa bersama anak-anak
4 Senaraikan dua nilai yang perlu dimiliki remaja bagi menghindari jenayah.
(a) N1 Harga diri
(b) N2 Rasional
4.2 Belum Menguasai : P 6 Menguasai : TP 6

54

Unit Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran
12 Negara

4.3
Kebebasan Bersuara
S.P: 4.3.1 Mentakrifkan kebebasan bersuara.
A Nyatakan maksud kebebasan bersuara. TP 1
Kebebasan berucap dan mengeluarkan pendapat dengan batasan tertentu
B Lengkapkan rajah di bawah dengan keperluan batasan dalam kebebasan bersuara. TP 2
[Mengapa]
7 Mengelakkan 2
[Mengapa] perselisihan faham [Mengapa]
Menjauhi provokasi Memelihara
dan prasangka ketenteraman awam
6 Keperluan 3
Batasan dalam
[Mengapa] Kebebasan [Mengapa]
Menghindari
Bersuara Mengekalkan
perbuatan fitnah keharmonian negara
5 4
[Mengapa] [Mengapa]
Meningkatkan Mewujudkan
kemajuan negara perpaduan antara kaum
55

4.3
Kebebasan Bersuara
S.P: 4.3.2 Memerihalkan keperluan kebebasan bersuara dengan batasan.
S.P: 4.3.4 Menjelaskan kesan penyalahgunaan hak kebebasan bersuara terhadap keharmonian hidup bermasyarakat.
A Lengkapkan peta pemikiran yang berikut dengan jawapan yang betul. TP 2

i-THINK Peta Pokok
Kepentingan Bersuara dengan Batasan
1 [Mengapa] Ketenteraman 2 [Mengapa] Perpaduan 3 [Mengapa] Provokasi

awam dapat dipelihara dapat dikekalkan dapat dihindari
4 [Mengapa] Keharmonian 5 [Mengapa] Imej negara

negara dapat dipertahankan terpelihara
B Senaraikan cara menyuarakan pandangan yang betul dan kesan penyalahgunaan hak bersuara. TP 3 TP 4
Kesan Penyalahgunaan
Cara Bersuara
Hak Bersuara
1 Tidak menyebarkan berita yang 5 Menjejaskan ketenteraman dalam

belum dikenal pasti kesahihannya masyarakat
2 Menjaga pertuturan semasa 6 Mencetuskan ketegangan hubungan

berkomunikasi atas talian antara kaum
Cara dan Kesan

Menyuarakan
Pendapat
3 Tidak menyentuh isu sensitif semasa 7 Menjatuhkan imej negara
menyuarakan pandangan di alam
siber
4 Membuat aduan dengan menulis 8 Menggugat kerjasama dan

kepada pihak terbabit perpaduan dalam masyarakat
56

4.3
Kebebasan Bersuara
S.P: 4.3.5 Mengekspresikan perasaan apabila menyuarakan pendapat melalui saluran yang betul.
S.P: 4.3.6 Mempraktikkan hak kebebasan bersuara mengikut landasan undang-undang.
Tanda (3) pada ruangan  bagi tindakan yang betul dan tanda (✗) pada ruangan  bagi tindakan yang salah dalam
mengamalkan kebebasan bersuara mengikut landasan undang-undang dalam kehidupan seharian.
TP 5 TP 6 KBAT Menganalisis
Pernyataan  
1 Saya menyebarkan tuduhan yang sah tentang rakan saya melalui laman sosial agar rakan
✗
saya tidak mengulangi kesalahan yang sama.
2 Saya memberikan cadangan terhadap penambahbaikan kemudahan sekolah melalui peti

3
aduan yang disediakan di depan pejabat sekolah.
3 Saya tidak membincangkan perkara yang mencetuskan sensitiviti seperti isu

3
kewarganegaraan dan kedaulatan raja-raja dalam media sosial.
4 Saya menularkan segala ketidakpuasan hati terhadap sikap guru saya melalui media sosial
✗
untuk melepaskan geram.
5 Saya menghubungi Biro Pengaduan Awam melalui laman sesawang apabila mendapati
3
salah guna kuasa oleh anggota perkhidmatan awam.
6 Saya menyatakan pendapat dan pandangan saya dengan mematuhi segala undang-undang
hak asasi manusia demi ketenteraman masyarakat. 3
7 Saya menghantar surat rasmi kepada wakil rakyat untuk memohon biasiswa agar mampu
3
melanjutkan pelajaran.
8 Saya menyebarkan berita rekaan sendiri melalui media sosial untuk menarik perhatian
✗
pengguna yang lain.
9 Saya mengadakan aduan bersemuka kepada guru bertugas dan guru kantin tentang tahap
3
kebersihan kantin sekolah.
10 Saya berkongsi sesuatu maklumat yang belum tentu kebenaran dan kesahihan kepada
✗
rakan-rakan melalui media sosial.
11 Saya menulis surat layang kepada pihak sekolah untuk melaporkan perbuatan rakan saya
yang selalu ponteng sekolah. ✗
12 Saya menimbulkan provokasi yang mencetuskan pergaduhan antara rakan kerana perasaan
✗
dengki terhadap seorang rakan.
13 Saya membalas dendam dengan menggunakan nama palsu di laman sosial agar dapat
✗
menjatuhkan maruah rakan saya.
14 Saya membuat rundingan dengan pengurus kedai untuk menuntut pampasan bagi barang
3
yang tidak memenuhi jaminan.
57

4.3
Kebebasan Bersuara
S.P: 4.3.5 Mengekspresikan perasaan apabila menyuarakan pendapat melalui saluran yang betul.
S.P: 4.3.6 Mempraktikkan hak kebebasan bersuara mengikut landasan undang-undang.
Berdasarkan poster di bawah, jawab soalan yang berikutnya. TP 4 TP 5 TP 6 KBAT Menganalisis
(Sumber: Kementerian Kesihatan Malaysia)
Anda sekeluarga sedang makan di sebuah restoran. Namun, ada beberapa pengunjung sedang menghisap rokok
tanpa menghiraukan keadaan sekeliling. Pemilik dan pekerja restoran juga tidak menghiraukan perbuatan tersebut.
1 Berdasarkan poster dan situasi di atas, adakah anda bersetuju dengan perbuatan tersebut?
F1 Tidak bersetuju
H1 kerana perbuatan itu menyalahi undang-undang, iaitu merokok di tempat larangan kerana restoran ialah tempat
dilarang untuk merokok dan
H2 saya berhak mendapat hak saya untuk bebas daripada bahaya asap rokok.
2 Apakah yang perlu anda lakukan?

F1 Membuat aduan kepada pemilik restoran supaya menasihati mereka.
F2 Sekiranya aduan tidak dihiraukan, saya akan buat aduan kepada pihak berkuasa melalui saluran yang betul seperti
menefon dan merakamkan gambar sebagai bukti.
3 Ramalkan kesan sekiranya pengunjung restoran yang merokok itu tidak ditegur atas kesalahan yang diakukannya?
F1 Mereka makin berani melakukan perbuatan tersebut pada masa akan datang
F2 Mereka tidak takut melanggar undang-undang kerana tiada tindakan undang-undang yang dikenakan terhadapnya

58

Unit
13 Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk


4.4
Pelihara Tradisi dalam Masyarakat Majmuk
S.P: 4.4.1 Memberikan contoh tradisi yang diamalkan dalam masyarakat majmuk.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, berikan contoh tradisi yang diamalkan dalam masyarakat majmuk di Malaysia. TP 1
1
Membantu jiran tanpa mengira kaum yang hendak berpindah supaya
dapat mewujudkan sikap saling membantu dan bekerjasama antara satu
sama lain
2
Menziarahi rakan taulan atau bertukar-tukar juadah agar dapat
mengeratkan hubungan silaturahim dan persahabatan dalam kalangan
pelbagai kaum
3
Mengundang jiran dan rakan untuk menyambut perayaan bersama-sama
supaya dapat meningkatkan kemesraan dan persefahaman dalam
kalangan masyarakat majmuk
4
Melibatkan diri dalam aktiviti gotong-royong bersama-sama jiran agar
dapat mengeratkan semangat bekerjasama dan mewujudkan
perpaduan kaum dalam kalangan masyarakat
59

4.4
S.P: 4.4.2 Menjelaskan kepentingan mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk.
Jelaskan kepentingan mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk. TP 2 i-THINK Peta Pokok
1 2
Aktiviti PAK-21
[Mengapa] Mengenali [Mengapa] Mengekalkan
kepelbagaian adat identiti yang unik
dan tradisi dalam kalangan
masyarakat
Kepentingan
Mengekalkan Tradisi
5 dalam Masyarakat 3
Majmuk
[Mengapa] Mengelakkan [Mengapa] Mengukuhkan
ketegangan hubungan antara perpaduan antara kaum
kaum
4
[Mengapa] Menjadi benteng
kepada penularan budaya
kuning
Aktiviti
2 Setiap kumpulan terdiri daripada empat orang murid.
3 Murid diminta untuk duduk dalam kumpulan.
4 Semua ahli kumpulan diberikan kertas untuk menulis idea masing-masing tentang kepentingan mengekalkan tradisi dalam masyarakat
majmuk.
5 Selepas sepuluh minit, murid diminta untuk mengedarkan jawapan yang dicatat mengikut arah pusingan jam supaya ahli kumpulan yang lain
dapat menambah atau membetulkan catatan tersebut.
6 Kertas catatan tersebut akan dipusing sehingga ketiga-tiga ahli kumpulan siap membuat catatan.
Simultaneous Round Table PAK-21 PdPc
60

4.4
S.P: 4.4.3 Menjelaskan dengan contoh tanggungjawab individu bagi mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk.
A Berdasarkan ilustrasi di bawah, bulatkan  pada situasi rakyat yang telah berjaya melaksanakan
tanggungjawab individu bagi mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk. TP 3
1 2
   
3 4
   
B Terangkan kebaikan amalan tradisi masyarakat majmuk dalam usaha mewujudkan perpaduan kaum. TP 3
1 [Apa] Mengeratkan ikatan silaturahim dalam kalangan masyarakat majmuk
2 [Apa] Menjana sikap bekerjasama, bertimbang rasa dan saling menghormati antara satu sama lain
3 [Apa] Memahami adat resam dan kepelbagaian budaya dalam kalangan masyarakat majmuk
4 [Apa] Menghindari konflik budaya dan meningkatkan lagi kemesraan sesama kaum
61

4.4
S.P: 4.4.4 Mengenal pasti kesan pengabaian tradisi dalam masyarakat majmuk.
Jelaskan kesan pengabaian tradisi dalam masyarakat majmuk. TP 4
Kesan Pengabaian
Tradisi dalam Masyarakat Majmuk
Aktiviti PAK-21
1 [Apa] Kekurangan sikap saling 2 [Apa] Mengasingkan diri dan
menghormati berpuak-puak
3 [Apa] Menghilangkan identiti bangsa 4 [Apa] Menjejaskan perpaduan negara
negara
5 [Apa] Meminggirkan sikap bekerjasama 6 [Apa] Menghalang kemajuan negara
Aktiviti
1 Murid menggunakan peta i-THINK sebagai alat untuk menjana idea.
2 Murid memilih peta i-THINK yang bersesuaian dengan tajuk.
3 Tajuk untuk peta i-THINK:
• Contoh amalan tradisi dalam masyarakat majmuk.
• Kepentingan mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk.
• Kesan pengabaian amalan tradisi dalam masyarakat majmuk.
4 Murid menggunakan peta i-THINK yang siap dihasilkan untuk membuat persembahan di depan kelas.
Tu Tut Train PAK-21 PdPc
62

4.4
S.P: 4.4.5 Mengekspresikan perasaan apabila dapat mengekalkan tradisi dalam masyarakat majmuk.
Terangkan peranan anda dalam mengamalkan tradisi masyarakat majmuk dalam kehidupan seharian.
TP 5 KBAT Menganalisis
1 Peranan saya:
[Bagaimana] Saya membersihkan kawasan perumahan demi
keselesaan dan kepentingan bersama.
Kebaikan:
[Apa] Dapat menyemai semangat patriotik agar menjadi tunjang
perpaduan masyarakat
2 Peranan saya:
[Bagaimana] Saya menziarahi jiran yang telah jatuh sakit supaya
dapat mengurangkan beban sakit yang dihadapi.
Kebaikan:
[Apa] Dapat menjalin hubungan yang mesra sesama jiran agar
dapat mengukuhkan ikatan kejiranan
3 Peranan saya:
[Bagaimana] Saya menyertai program lawatan ke rumah yatim
piatu agar dapat menggembirakan mereka.
Kebaikan:
[Apa] Dapat mencurahkan kasih sayang dan memberikan
perhatian agar dapat mengeratkan hubungan silaturahim
63

4.4
S.P: 4.4.6 Mengamalkan tradisi dalam masyarakat majmuk demi menjamin perpaduan negara.
Cari gambar tradisi tentang masyarakat majmuk di Malaysia termasuk Sabah dan Sarawak daripada keratan akhbar
ataupun capaian Internet. Tampal gambar pada ruangan yang disediakan. TP 6 KBAT Menilai
Gambar
1 Apakah yang dimaksudkan dengan masyarakat majmuk? Berikan pandangan anda. KBAT Menilai
H1 Masyarakat majmuk merujuk beberapa kelompok bangsa atau kaum yang tinggal dalam satu unit politik yang sama
sebagai satu masyarakat tetapi hidup secara berasingan dengan amalan hidup, adat, budaya, kepercayaan dan agama
yang berbeza.
2 Jelaskan kepentingan memelihara tradisi masyarakat majmuk di Malaysia.
(a) H1 Mengekalkan kesinambungan tamadun pelbagai kaum
(b) H2 Menjana ekonomi negara
(c) H3 Meningkatkan imej negara di persada dunia
(d) H4 Mengukuhkan perpaduan
Video Tutorial
Nota Guru: Guru membimbing murid mengadakan pameran di pusat sumber sekolah (PSS). info tambahan unit ini
4.3 Belum Menguasai : TP6 Menguasai : TP 6

64

Unit
14 Kemanusiaan Asas Kemoralan


4.5
Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa
S.P: 4.5.1 Menyenaraikan peraturan-peraturan asas dalam undang-undang kemanusiaan antarabangsa.
S.P: 4.5.2 Menghuraikan kepentingan pengekalan undang-undang kemanusiaan antarabangsa bagi keamanan dan keharmonian sesebuah negara.
A Berikan contoh peraturan asas dalam Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa di bawah. TP 1
1 [Apa] Dilarang menyerang orang awam dan harta benda sehingga mengakibatkan penderitaan yang berpanjangan
2 [Apa] Dilarang membunuh orang awam, kombatan yang cedera atau tawanan perang musuh
3 [Apa] Dilarang mengenakan serangan yang tidak terhad kepada kombatan, tahanan atau tentera musuh
4 [Apa] Melindungi, menghormati dan memberikan bantuan dan kemudahan perubatan kepada petugas
B Terangkan kepentingan pengekalan Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa di bawah. TP 2
1 [Mengapa] Menjaga keselamatan masyarakat dengan melindungi nyawa manusia
2 [Mengapa] Mengukuhkan hubungan dengan negara lain agar dapat meneruskan hubungan diplomatik
3 [Mengapa] Mengekalkan warisan bangsa supaya peninggalan sejarah dapat dikekalkan
4 [Mengapa] Memelihara flora dan fauna agar dapat melestarikan alam semula jadi
(Terima mana-mana
4.4 Belum
4.5 Menguasaijawapan
: TP 13 yang TP
munasabah)
2 Menguasai : TP 13 TP 2
65

4.5
S.P: 4.5.3 Menjelaskan contoh pencabulan undang-undang kemanusiaan antarabangsa di negara yang berkonflik.
S.P: 4.5.4 Mengenal pasti kesan pengabaian undang-undang kemanusiaan antarabangsa.
Berikan contoh pencabulan undang-undang kemanusiaan antarabangsa dan kesannya. TP 3 TP 4
Contoh Pencabulan terhadap Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa dan Kesannya
1 Membunuh orang awam yang tidak (a) Kanak-kanak dan warga emas
berdosa menjadi mangsa
2 Penderaan terhadap tawanan perang (b) Pencabulan hak asasi manusia

Contoh Pencabulan
3 Menghalang mangsa yang cedera (c) Tercetusnya konflik kemanusiaan
Kesan
mendapatkan rawatan
4 Memusnahkan harta benda awam (d) Menjejaskan pembangunan serta
ekonomi negara
5 Penggunaan senjata nuklear dan (e) Perlumbaan senjata antara kuasa
kimia dunia
66

4.5
S.P: 4.5.5 Mengekspresikan perasaan apabila undang-undang kemanusiaan antarabangsa diguna pakai untuk penyelesaian konflik.
Berdasarkan ilustrasi di bawah, bagaimanakah anda menyuarakan pendapat berkaitan konflik kemanusiaan
antarabangsa melalui saluran yang betul? Nyatakan perasaan anda setelah menyuarakan pendapat berkaitan konflik
kemanusiaan melalui saluran yang betul. TP 5 KBAT Menganalisis
1 Cara:
Menulis surat rasmi kepada agensi kerajaan untuk
menyampaikan hasrat dan pendapat berkaitan konflik
kemanusiaan antarabangsa
Perasaan:
• Bangga 3 • Kecewa
2 Cara:
Mengambil bahagian dalam forum remaja yang membincangkan
topik pengekalan undang-undang kemanusiaan antarabangsa
Perasaan:
• Sedih • Gembira 3
3 Cara:
Memberikan sokongan penuh terhadap pelbagai aktiviti dalam
kempen kesedaran undang-undang kemanusiaan antarabangsa
Perasaan:
• Suka 3 • Benci
67

4.5
S.P: 4.5.6 Menyuarakan pendapat berkaitan konflik kemanusiaan antarabangsa melalui saluran yang betul.
Dapatkan gambar yang menunjukkan pencabulan undang-undang antarabangsa daripada keratan akhbar ataupun
capaian Internet. Tampal gambar pada ruangan yang disediakan. TP 6 KBAT Menilai
(Contoh keratan akhbar)
(Sumber: Malaysia Gazetle, 18 Mei 2022)
1 Sejauh manakah anda faham tentang Undang-undang Kemanusiaan Antarabangsa (UUKA)? Jelaskan.
H1 UUKA merupakan satu badan peraturan yang mengenakan had terhadap penggunaan senjata dan kaedah peperangan
bertujuan untuk melindungi maruah manusia serta memberikan perlindungan kepada mangsa yang tidak berdaya
2 Pada pendapat anda, mengapakah UUKA penting kepada masyarakat antarabangsa? KBAT Menganalisis
(i) H1 UUKA merupakan salah satu undang-undang yang perlu dimiliki oleh masyarakat antarabangsa untuk
menjamin keselamatan dan maruah manusia semasa peperangan
(ii) H2 UUKA bertujuan untuk memelihara satu tahap kemanusiaan yang tertentu berpandukan prinsip bahawa
peperangan juga ada hadnya

Nota Guru: Guru membimbing murid untuk mengadakan pameran tentang UUKA.
4.3 Belum Menguasai : TP6 Menguasai : TP 6

68

Ujian Akhir Sesi Akademik 100
BAHAGIAN A
[20 markah]
Arahan: Jawab semua soalan.
1 Membuat pilihan bermoral sama ada dari segi tingkah 5 Akal ialah anugerah istimewa yang dikurniakan oleh
laku, , kawan dan gaya hidup. Tuhan. Akal inilah yang membentuk
A matlamat A kedudukan yang tinggi.
B kerjaya B perlakuan moral.
C sikap C kebestarian diri.
D nilai D kecekalan diri.
2 Pilihan bermoral yang dibuat perlu konsisten dan 6 Antara yang berikut, yang manakah amalan yang
meliputi tiga domain, iaitu penaakulan moral, emosi dapat mendisiplinkan diri?
moral dan . I Cekal dalam menghadapi cabaran
A cabaran moral II Mengawal diri dalam sebarang situasi
B perlakuan moral III Bertindak mengikut perasaan
C keperluan moral IV Bersikap mudah putus asa
D tingkah laku moral A I dan II C I, II dan III
B I dan III D I, II, III dan IV
3 Nilai universal yang manakah perlu diamalkan untuk

menjaga dan memelihara anugerah alam ciptaan
7 Antara yang berikut, yang manakah bukan tradisi
Tuhan?
kekeluargaan?
A Kasih sayang
A Kesenian
B Kejujuran
B Perayaan
C Toleransi
C Tingkah laku
D Hormat
D Pantang larang
4 Antara yang berikut, yang manakah bukan kesan

8 Terdapat beberapa konflik dalam persahabatan.
pengabaian penjagaan alam sekitar?
Antara yang berikut, yang manakah konflik status?
A Pencemaran alam
A Penggunaan bahasa yang tidak sopan dalam
B Kerosakan alam sekitar persahabatan
C Kepupusan flora dan fauna B Amalan dan budaya yang berbeza antara sahabat
D Habitat flora dan fauna terpelihara C Perwatakan yang berbeza dalam persahabatan
D Perbezaan taraf hidup antara sahabat
69

9 Antara yang berikut, yang manakah meliputi contoh A I dan II
amalan hidup bersatu padu? B I dan III
I Mengamalkan gaya hidup individualistik C II dan III
II Menerima dan menghormati kepelbagaian D II dan IV
agama, bangsa, budaya dan bahasa
III Menghayati prinsip Rukun Negara
IV Tidak peka sensitiviti pelbagai kaum 14 Antara yang berikut, yang manakah kepentingan
A I dan II C II dan III melaksanakan tanggungjawab sosial?
B I dan IV D II dan IV I Mempupuk semangat cinta akan negara
II Melahirkan masyarakat yang materialistik
III Mengukuhkan hubungan antara ahli anggota
10 Antara yang berikut, yang manakah makanan tradisi keluarga
untuk menyambut tetamu mengikut budaya Punjabi IV Mewujudkan suasana kehidupan yang harmoni
ketika menyambut perayaan Vaisakhi?
A I dan II
A Laddo
B I dan III
B Muruku
C I, III dan IV
C Buah limau
D I, II, III dan IV
D Nasi kandar
15 Antara yang berikut, yang manakah adab di majlis

11 Antara yang berikut, yang manakah cara rasmi?
menyuarakan pendapat tentang mutu perkhidmatan
I Dianjurkan oleh pihak kerajaan atau pihak swasta
awam melalui sistem dalam talian?
II Suasana yang lebih santai
A Hari Bertemu Pelanggan
III Mematuhi etika pakaian yang ditetapkan
B Kaunter bergerak
IV Tatacara yang disusun oleh pihak penganjur tidak
C Peti cadangan
terlalu ketat
D E-mel
A I dan II
B I dan III
C II dan III
12 Yang berikut merupakan acara sambutan pengekalan
bumi hijau, kecuali . D III dan IV
A Earth Hour
B Hari Air Sedunia
16 Antara yang berikut, yang manakah kesan jenayah
C Hari Hutan Sedunia
kanak-kanak terhadap diri?
D Hari Kitar Semula Sedunia
I Masa depan terjejas
II Dibuang sekolah
III Merugikan harta benda awam
13 Mengapakah amalan penggunaan beg plastik perlu
dihentikan? IV Mengancam keselamatan komuniti
I Membahayakan kesihatan manusia dan alam A I dan II
II Beg plastik memerlukan jangka masa yang singkat B I dan III
untuk dilupuskan C I, II dan III
III Meningkatkan pencemaran alam alam sekitar D I, II, III dan IV
IV Mengandungi bahan kimia yang tidak berbahaya
70

17 Berdasarkan akta kanak-kanak, kanak-kanak merujuk A I dan II
. B I, II, dan III
A seseorang di bawah umur 16 tahun C I, II dan IV
B seseorang di bawah umur 17 tahun D I, II, III dan IV
C seseorang di bawah umur 18 tahun
D seseorang di bawah umur 19 tahun
20 Antara yang berikut, yang manakah contoh
pencabulan undang-undang kemanusiaan
18 Malaysia merupakan sebuah negara yang antarabangsa?
mengamalkan sistem . I Merosakkan alam semula jadi
A oligarki II Menyerang petugas hospital dan ambulans
B monarki III Membuat serangan hendap terhadap bangunan
C aristokrasi awam
D Demokrasi Berparlimen IV Membuat serangan terhadap orang awam yang
tidak bersenjata
A I dan II
19 Apakah kesan pengabaian tradisi dalam masyarakat B I dan III
majmuk? C I, II dan III
I Sikap hormat berkurangan D I, II, III dan IV
II Amalan hidup bersatu padu semakin rapuh
III Sikap kerjasama semakin teguh
IV Identiti dan khazanah negara bangsa akan hilang
71

BAHAGIAN B
[20 markah]
1 Nyatakan tiga ciri kebestarian diri.
(a) F1 Matang
(b) F2 Aktif
(c) F3 Berdaya tahan

Jawapan lain: Bertanggungjawab, berdisiplin, bijak (Terima mana-mana jawapan munasabah)
[3 markah]
2 Tradisi merupakan sesuatu kebiasaan atau amalan yang sudah sebati dan diwarisi secara turun-temurun. Nyatakan
amalan tradisi kekeluargaan yang berikut.
(a) Kaum Melayu
F1 Duduk bersila di atas lantai bagi lelaki dan duduk bersimpuh bagi perempuan
F2 Bersalam sambil mencium tangan orang yang lebih tua
Jawapan lain: Membongkokkan badan apabila lalu di hadapan orang sebagai tanda hormat.
(b) Kaum Cina
F1 Makan besar bersama-sama anggota keluarga pada malam sebelum Tahun Baharu Cina
F2 Menjemput orang yang lebih tua seperti datuk dan nenek untuk makan
Jawapan lain: Memakai pakaian berwarna merah semasa sambutan Tahun Baharu Cina
(c) Kaum India
F1 Mengikat dua batang pokok pisang di halaman rumah pengantin lelaki dan pengantin perempuan sebagai lambang
penerusan warisan
F2 Menggantung labu di halaman rumah sebagai tanda mengalihkan “mata jahat” yang memandang ke arah rumah
Jawapan lain: Mendidihkan susu di dalam periuk tanah semasa masuk ke rumah
(d) Kaum Bidayuh
F1 Menyelitkan daun lalang di teling ketika menempuh hujan panas untuk menghalau “komang” atau roh jahat
F2 Mengamalkan makan bersama-sama dengan memastikan semua anggota keluarga berkumpul sebelum makan
Jawapan lain: Menganggap orang yang mempunyai nama sama sebagai adik-beradik
(Terima mana-mana jawapan munasabah) [4 markah]
72

3 Nyatakan kepentingan menjaga adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.
F1 Majlis berjalan dengan lancar
F2 Imej penganjur dan tetamu terpelihara
F3 Atur cara majlis mengikut jadual

Jawapan lain: Disiplin diri dapat dibentuk (Terima mana-mana jawapan munasabah)
[3 markah]
4 Alam sekitar perlu dijaga bagi memastikan bumi selamat daripada pencemaran. Lengkapkan jadual di bawah
mengenai amalan Konsep 5R.
Konsep 5R Amalan Contoh
(a) Reduce [Bagaimana] Mengurangkan penggunaan yang [Apa] Plastik dan polistirena
(Kurangkan) tidak boleh dilupuskan
(b) Reuse [Bagaimana] Menggunakan semula sesuatu [Apa] Guna beg mesra alam
(Guna Semula) barangan, bahan atau produk
(c) Recycle [Bagaimana] Mengitar semula barangan yang [Apa] Kertas

(Kitar Semula) telah digunakan untuk dijadikan barangan lain
yang boleh digunakan semula
(d) Rethink [Bagaimana] Berfikir dahulu sebelum [Apa] Membuang komponen telefon bimbit atau
(Fikir Semula) menggunakan atau membuang sesuatu barangan barangan elektronik secara selamat
(e) Repair [Bagaimana] Membaiki kerosakan barangan [Apa] Membaiki televisyen yang rosak untuk
(Baiki) untuk mengelakkan pembelian barangan baharu kegunaan semula
[10 markah]
73

BAHAGIAN C
[10 markah]
1 Poster di bawah menunjukkan satu kempen menderma darah.
15 HB Mac
2024. SABTU
PINTU UTAMA
ARAS BAWAH
WISMA TOP USJ
10.00 PG – 6.00 PTG
(a) Kempen derma darah merupakan salah satu tanggungjawab sosial. Apakah maksud tanggungjawab sosial?
Tanggungjawab sosial bermaksud tugas serta kewajipan yang dipikul oleh individu dalam masyarakat.
[1 markah]
(b) Nyatakan dua sebab kita digalakkan untuk menderma darah.
(i) Menyelamat nyawa pesakit yang memerlukan darah
(ii) Menjadikan diri lebih cergas dan bertenaga.
Jawapan lain: Mengurangkan risiko penyakit jantung, kanser atau penyakit yang lain
(c) Berikan dua langkah yang boleh diambil untuk meningkatkan kesedaran menderma darah dalam kalangan
masyarakat.
(i) Menggunakan media sosial untuk menerangkan kepentingan derma darah
(ii) Membudayakan derma darah di agensi kerajaan mahupun swasta
Jawapan lain: Berkempen secara besar-besaran, mengedarkan risalah kepentingan menderma darah
74

2 Berdasarkan ilustrasi di bawah, jawab soalan yang berikut.
(a) Undang-undang kemanusiaan antarabangsa perlu dikekalkan bagi mengatasi konflik semasa peperangan. Apakah
perasaan anda apabila melihat situasi di atas?
Sedih/Kecewa
[1 markah]
(b) Nyatakan dua kepentingan undang-undang kemanusiaan antarabangsa.
(i) F1 Masyarakat dunia berasa selamat
(ii) F2 Kanak-kanak dapat membesar dalam suasana gembira
Jawapan lain: Hubungan dengan negara luar terus kukuh, mengelakkan kemusnahan harta benda, fauna dan flora
(c) Nyatakan dua cara membantu mangsa peperangan.
(i) F1 Memberi bantuan kewangan seperti derma
(ii) F2 Memberikan sumbangan seperti khemah, pakaian, ubatan, makanan dan minuman
Jawapan lain: Memberikan khidmat sukarela, memberikan sokongan moral

75

BAHAGIAN D
[10 markah]
Gambar di atas menunjukkan rakyat Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum bersama-sama menyambut perayaan. Pada
pendapat anda, jelaskan kepentingan amalan hidup bersatu padu.
F1 Masyarakat hidup dengan harmoni tanpa perbalahan
H1 Saling bekerjasama antara satu sama lain
F2 Meningkatkan ekonomi negara
H2 Menarik kemasukan pelabur asing
F3 Menarik kemasukan pelancong asing
H3 Pelbagai makanan tradisional dan perayaan
F4 Meningkat imej negara di persada antarabangsa
H4 Menjadi contoh kepada negara lain
F5 Mengelakkan pergaduhan atau perselisihan faham kaum
H5 Mengeratkan hubugan antara kaum

E-Soalan
E-Soalan
Imbas kod QR untuk

memuat turun e-Soalan
2 dan 3
76

Jawapan Strategi A+ Pendidikan Moral Tingkatan 3

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Jawapan Strategi A+ Pendidikan Moral Tingkatan 3

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

Kandungan

Nota Ekspres N1 – N16

Unit 1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya 1–4

Bidang 2: Diri, Keluarga dan Persahabatan

Unit 2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan 5–8

Unit 3 Kebestarian Diri 9 – 12

Unit 4 Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita 13 – 16

Unit 5 Konflik dalam Adab Persahabatan 17 – 20

Bidang 3: Hubungan antara Diri, Komuniti dan Masyarakat

Unit 6 Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan 21 – 24

Unit 7 Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi Pembangunan Negara 25 – 28

Unit 8 Bumi Hijau Bumi Kita 35 – 38

Unit 9 Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab Bersama 39 – 43

Bidang 4: Moral, Peraturan dan Undang-undang

Unit 10 Hidup Beradab Cerminan Diri 44 – 48

Unit 11 Hindari Jenayah Kanak-kanak 49 – 54

Unit 12 Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran Negara 55 – 58

Unit 13 Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk 59 – 64

Unit 14 Kemanusiaan Asas Kemoralan 65 – 68

Ujian Akhir Sesi Akademik 69 – 76

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Kandungan.indd 2 18/10/2023 9:31 AM

Ciri Pilihan Beramoral i-THINK Peta Pokok

Mempunyai tingkah Mengikuti ajaran Mematuhi segala Mendatangkan

1.2 Kepentingan Mempertahankan Pilihan Bermoral

Mewujudkan kehidupan yang Mendapat sanjungan daripada Memupuk kekuatan kerohanian

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 1 18/10/2023 9:37 AM

• Kepercayaan kepada Tuhan – 信奉上苍

2.2 Kesan Pengabaian Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Pencemaran alam Kerosakan alam Kepupusan flora Kekurangan Kewujudan

Antara kesan pengabaian alam sekitar

Pencemaran Bencana alam Kehidupan flora dan fauna terjejas

2.3 Cara Menghargai Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 2 18/10/2023 9:37 AM

i-THINK Peta Bulatan

Buku teks Internet

Berakhlak mulia Bertindak aktif

Berﬁkiran secara matang Berﬁkir secara bijak

Berdaya tahan Berkeyakinan diri

Guru Ibu bapa

3.2 Kepentingan Kebestarian Diri

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 3 18/10/2023 9:37 AM

4.1 Amalan Tradisi Kekeluargaan

Amalan Tradisi Kekeluargaan

Pantang larang Sambutan perayaan Adat perkahwinan Adab makan

Kesenian dan Adat menyambut Adat menyambut

4.2 Kepentingan Mengekalkan Amalan Tradisi Cadangan Nilai

4.3 Kesan Pengabaian Amalan Tradisi Kekeluargaan

2 Kehilangan alat penyatuan kaum Imbas Kod QR atau layari

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 4 18/10/2023 9:37 AM

5.1 Konflik dalam Adab Persahabatan

Konflik dalam adab persahabatan dapat diringkaskan seperti yang berikut:

⎧ Penggunaan bahasa yang tidak beradab dalam

5.2 Cara Menyelesaikan Konflik

2 Menerima kelebihan dan kelemahan sahabat Imbas Kod QR atau layari

Menjalankan aktiviti bersama memberi peluang untuk

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 5 18/10/2023 9:37 AM

Agama atau kepercayaan Bangsa Budaya

Strategi A+ Pendidikan Moral Ting3 Nota.indd 6 18/10/2023 9:37 AM

7.1 Contoh Idea Baharu bagi Peningkatan Kualiti Perkhidmatan Awam

7.2 Piagam Pelanggan Perkhidmatan Awam

7.3 Kesan Pengabaian Sumbangan Perkhidmatan Awam kepada Pembangunan Negara

Kesan Pengabaian Sumbangan Perkhidmatan Awam

Membantutkan Membazir masa