Fungsi :
1. Membentuk mensekresikan empedu ke trac. Intestinum
2. Berperan pada metabolisme KH, lemak , protein
3. Menyaring darah untuk membuang bakteri dan benda asing lain
yg masuk ke darah dari lumen intestinum
Pada bayi lebih besar karena masih adanya fungsi hemopoesis.
Letak hepar
- Di bag atas cavitas abdominis tepat di bawah diafragma.
- Sebagian besar hepar terletak di profunda arcus costalis dex dan
hemidiafragma dex memisahkan hepar dg pleura, pericardium,
cor.
- Hepar terbentang ke bagian kiri utk mncapai hemidiafragma
sinistra.
Hepar
• Facies anterior : Belakang bawah
• Facies superior : keatas kedepan
margo anterior, merupakan pertemuan keduanya didepan –
pinggir tajam.
• Terlihat seperti huruf H – porta hepatis (garis melintang)
• Garis tegak : fossa sagitalis dextra
Fossa sagitalis sinistra
Lobus
hepatis
dextra
Dipisahkan oleh
- Vesica biliaris
- -fisura lig. Teretis
HEPAR Dipisahkan oleh - -v. Cava inferior
-lig. Peritoneal - -fisura lig. venosus
-lig. falciforme
Lobus
caudatus
Lobus hepatis
sinistra
Meskipun demikian, lobus quadratus dan lobus caudatus
merupakan bag. Fungsional lobus hepatis sinistra.
Sehingga :- ramus dexter a. Hepatica propria, ramus dexter
v. Porta hepatis, ductus hepaticus dexter
Anterior : - Difragma
- arcus costalis dex et sin
- proc. Xhypoideus
- pleura dex et sin
- margo inferior pulmo dex et sin
- dinding anterior abdomen pda angulus infra
sternalis
Posterior : - Difragma
- ren dextra
- oesaphagus
- flexura coli dextra
- duodenum
- fundus gastricus
- vesica biliaris
- vena cava inferior
Ligamentum hepatis
- lig. Falciforme
Lipatan ganda peritoneum dari bagian atas umbilicus ke
hepar.
Terdapat lig teres hepatis sisa v. Umbilicus.
lig. Falciforme
dextra : lig coronarium bag kanannya lig. Triangulare dex.
sinistra : lig triangulare sinistra.
Ligamentum coronarium terpisah dari satu dg yg lainnya
mmbentuk daerah yg tidak diliputi peritoneum = area nuda.
-lig. teres hepatica
-berjalan dalam fissura pda facies viceralis hepatis.
-bergabung dg ramus sinistra v. Porta hepatis di porta
hepatis.
-lig. Venosum Arantii
-sisa ductus venosus
-melekat pada ramus sinistra v. Porta hepatis
-brjalan ke atas dalam fisura facies visceralis hepar.
-melekat di atas v. Cava inferior.
• Pada janin darah kaya O2 ke hepar melalui v. Umbilicalis
(lig. Teres hepatica), yg tidak melewati hepar, melalui ductus
venosus (lig. Venosum), dan bersatu ke v. Cava inferior.
• Setelah lahir v. Umbilicus dan ductus venosus menutup = pita
fibrosa.
• Omentum minus
Dipinggir porta hepatis dan fisura ligamen venori.
Jalan ke bawah menuju curvatura minor gaster.
Vascularisasi Trac. Intestinalis
(kaya hasil absorbsi sal pencernan)
truncus choleacus
v. Porta hepatic
a. Hepatica propria (30%) kaya
o2 Masuk ke porta hepatica
ramus dex Ramus sin
Lewat sinusoid di
hepar
v. Centralis di lobus
hepar
v. Hepatica dex et sin
(mlalui pars post hepar)
v. Cava inferior
Terdiri dari :
-fundus
-corpus
-collum
Fundus berbatasan dg dinding depan abdomen ( depan) dan
flexura coli dextra (belakang).
Collum berbatasan dg pars superior duodeni.
• Ductus cysticus = mukosanya mempunyai lipatan seperti spiral
( valvula spiralis hysteri).
Ductus hepaticus dan ductus cysticus = ductus coleaducus
• Ductus choleadukus
• A. Hepatica propria dalam lig. hepatoduodenale
• V. Porta
vaskularisasi
a.Cystica (cab. A. Hepatica dextra)
v. cystica
Saluran empedu intrahepatik
-ductus biliaris ( yg akan bersatu menjadi ductus hepaticus
dexter dan ductus hepaticus sinister).
Saluran empedu ekstrahepatik
- Ductus hepaticus dexter dan ductus hepaticus sinister
bersatu menjadi ductus hepaticus communis.
- Ductus hepaticus communis dan ductus cysticus bersatu
menjadi ductus choleadukus.
Pancreas
-Merupakan kel. Eksokrin dan endokrin
-Ductus pancreaticus ( wirsung)
ductus ini akan bersatu dg ductus choleadukus dan akhirnya bermuara ke duodenum
pada papila duodeni mayor.
-letak retroperitoneal
terdiri dari:
-caput
-collum
-corpus
-cauda
• Caput pancreas stinggi V.L. II
-diantara caput dan pars descendens duodeni berjalan arteri pancreaticoduodenalis.
-depan bagian bawah berjalan A.V. Medula spinalis
• Collum pancreas
• Bersampingan dengan caput pada tempat A. Gastroduodenale
• Permukaan belakang bawah terdapat permulaan V. Porta
• Corpus pancreas
Berbatasan dengan A. Coeliaca dan cabangnya A. Hepatica
dan A. Lienalis.
Terdapat 2 facies :
• Facies Diafragma
Berbatasan dengan diafragma, memisahkan pulmo sinistra dan
sinus phrenicus costalis.
• Facies visceralis
– Anterior : fundus ventriculi
– Inferior : Milus lienalis dg cauda pancreas
– Posterior : Atas lateral Ren Sinistra
Fiksasi
1. lig. Phrenicolienalis
2. Lig. Gastrolienalis
Lig. Phernicocolicun adalah lipatan peritoneum dari flexura coli sinistra
ke dinding perut.
Hilum lienalis
- a. Lienalis ( end arteri) cab a. Coeliaca, masuk hilum lienalis
melalui lig. Lienorenale.
- v. Lienalis keluar hilum lienalis, bergabung dg v. Mesenterica
superior membentuk v. Porta hepatis.
Vaskularisasi
Untuk abdomen
a. Circumflexa a. intercostalis
a. Epigastrika a. Epigastrika a. Epigastrica
ilium
superior inferior superficialis
profunda
Bagian
Bagian
suprema a. femoralis
a.Thoracica anterior
a. Iliaca externa Truncus
interna a. Thoracica
costocervi
interna
calis
Bagian
posterior
Aorta
a. subclavia abdominalis
Embriologi
Pembagian tabung usus
pelipatan embrio ke arah sefalocaudal dan lateral
a. Oesaphagus
- pda mggi ke 4 terbentuk diverticulum respiratorium ( tunas
paru).
- septum trakeooesaphageale = memisahkan divertikulum
respiratorium dari dorsal usus depan, sehingga usus depan
terbagi : - ventral ( primordium respiratorium)
- Dorsal ( esophagus)
Oesaphagus memanjang seiring turunnya jantung dan paru.
KELAINAN OESAPHAGUS
- Atresia esopagus = akibat deviasi posterior spontan atau karena
adanya suatu faktor mekanis yg
mendorong dinding dorsal usus depan ke anterior,
sehingga oesapagus buntu.
Kelainan Lambung
-Stenosis pylorus= akibat hipertrofi otot sirkuler dan otot
longitudinale di pylorus lambung.
C. DUODENUM
- Berasal dari bag. Akhir foregut dan bagian sefalik mid gut
- Forgut : vaskulariasasi = a. Seliaka dan a. Mesentrica sup.
E. PANCREAS
- Dibentuk oleh tunas dorsal dan ventral endoderm yg melapisi duodenum
- Tunas pancreas ventral :- dekat ductus biliaris
- membentuk proc. Usinatus
- Tunas pancreas dorsal : di mesentricum dorsal
- Ductus pancreatikus utama (wirsung)
Dibentuk oleh ductus pancreatikus dorsalis bag distal dan seluruh ductus
pancreatikus ventralis.
Proximal ductus pancreatikus dorsalis : - ductus pancreatikus acecorius
( santorini).
LANJUTAN PANCREAS
- Bulan ke – 3 janin terbentuk pulai langerhans
- Bulan ke -5 sekresi insulin dimulai
Kelainan Pancreas
- Pancreas anulare = malformasi pankreas yg mengelilingi
duodenum akibat kesalahan migrasi tunas pancreas ventral
USUS TENGAH ( MID GUT)
Membentuk :
- Mulai dari duodenum distal sampai ke 2/3 proximal colon
tranversum.