Ni l ai -ni l ai Rel i gi - 14 NATAHAR JALAN KASALAMETAN (Khusus Pengantar Bahasa Sunda) Split Materi Khutbah No. 22 dari Buku Himpunan Khutbah Jumat SAMPAIKAN SERUANKU WALAU HANYA SATU AYAT Author : H. Widjaja Kartadiredja Assalamu alaikum wa rahmatullahi wa barakatuh. _..l ,l Ari nabi Musa teh nabi anu kangungan mujizat tiasa dialog langsung sareng Gusti Allah. Abu Said al-Khudzri r.a. nerangkeun kasauran Rasulullah yen nalika nabi Musa dialog sareng Gusti Allah, nabi Musa tumaros kieu : Nun Gusti Pangeran abdi , naha hamba Anjeun anu i man di sangsarakeun hi rupna di i eu dunya?. Mangka salah sahiji panto sawarga dibukakeun ku Allah keur ditingalikeun ka Musa, bari Anjeunna ngadawuh : Wahai Musa, nya i eu tempat anu ku Kaul a di sayagi keun pi keun maranehna. Saparantos Musa ningal kana eta tempat, Musa nyarita : Nun Pangeran abdi , demi kagagahan sareng kaagungan Anjeun, saupama dua dampal panangan sareng dua dampal sampean jal mi -jal mi di pake nutupan raray maranehna ti kawi t ku Anjeun di yugakeun dugi ka di nten ki yamah, bari maranehna terang kana tempat pangbal i kanana jaga, ti nangtu maranehna moal ngal akonan mi l ampah kagorengan sakedi k oge. Musa tumaros deui: Nun Gusti Pangeran abdi , naha jal ma-jal ma anu kafi r di l apangkeun rezeki na di i eu dunya?. Mangka salah sahiji panto naraka dibukakeun ku Allah bari ngadawuh kieu ka Musa : Wahai Musa, nya i eu tempat anu di jangji keun ku Kaul a pi keun maranehna. Dialog nabi Musa sareng Gusti Allah anu kacatur di luhur ngandung atikan anu kacida saena pikeun ditafakuran. Yen tujuan hirup manusa sanes keur ngudag kadunyaan, anging keur ngudag kasalametan, anu hakekatna milari karidhoan Allah, yen dunya anu kudu disiar teh taya lian keur bekel ibadah, sabab lamun teu make dunya ibadah moal bisa sampurna. 2
Tapi nyatana kalolobaan jalma lamun geus kalimpudan ku dunya sok poho kana ibadah. Malah anu leuwih bahya mah nya eta poho kana hakekat tujuan hirup. J alma anu kitu kaasup jalma anu cinta dunya anu ceuk basa Alquran mah disebut hubbud dun-ya. Ari hubbud-dun-ya teh nya eta kalakuan atawa pola hirup anu leuwih ngutamakeun kapentingan dunya batan kapentingan akherat. Ancaman siksa pikeun jalma hubbud dun-ya diantarana dawuhan Allah dina Surat Hud (QS. 11) ayat 15 jeung 16 : _. l .,`, :,>l !,..l !. ., .. ,l| l..s !, `> !, .>,`, _ ,.l` _ _,l > _ :> | '!.l 1,> !. `- .. !, _L., !. .! l.-, _ Anu hartosna : Si ng saha jal ma anu mi kahayang kahi rupan dunya katut papaesna, ku Al l ah bari s di cumponan sani skara anu ku maranehna di usahakeun di i eu dunya, kal ayan maranehna moal di rugi keun. Maranehna teh jal ma-jal ma anu di akheratna henteu meunang naon-naon sal i an ti naraka, sarta mubadi r sani skara anu ku maranehna geus di amal keun. Saenyana jalma anu hubbud dun-ya teh disakompet-daunkeun jeung jalma anu i ngkar ka Pangeran`, sakumaha pidawuh Alloh dina Surat Ibrahim (QS. 14) ayat 2 sareng 3 : < _ .` !. ,...l !. _ _ _, _.>ll _. ,.s .,.: _ _ ',>.`. :,>l !,..l _ls :> _.., _s _,,. < !.-,, l>s ,.l` _.l._ _.,-, _ Anu hartosna : Al l ah, nya Anjeunna anu kagungan sani skara eusi ni ng l angi t katut bumi . J eung kaci l akaan pi keun jal ma-jal ma anu kafi r ti na si ksaan anu kaci da bangetna. (Nya eta) jal ma-jal ma anu l euwi h senang ku kahi rupan dunya ti batan kahi rupan akherat. J eung ngahal angan batur 3
ti na jal an Al l ah, bari mi harep sangkan anu di jal an Al l ah nyi mpang ti eta jal an, maranehna teh aya di na kasasaran anu jauh Dina eta ayat ditegeskeun, yen jalma-jalma anu mikacinta dunya kaasup kana golongan jalma anu kacida sasarna. Dina Alquran diterangkeun yen jalma anu cinta dunya dipintonkeun ku kalakuan atanapi pola hirupna kaum musyrikin kaum ahlul kitab, jeung kaum munafiqin. Pola hirup Kaum Musyrikin. Pola hirup kaum musyrikin nya eta pola hirup anu dipangaruhan ku kayakinan yen hirup teh ngan ukur di ieu dunya, anu hartina teu ngayakinan kana ayana kahirupan sabada maot. Dina Surat Al Anam (QS. 6) ayat 29 Allah SWT ngadawuh anu hartosna, Maranehna ngaromong : Taya deui hi rup mah ngan ukur di i eu dunya, jeung urang moal di hudangkeun deui . Padahal dina Surat Al-Anam ayat 32 Allah SWT ngadawuh ku basa kiasan, anu hartosna : J eung taya l i an kahi rupan dunya teh ngan ukur kaul i nan jeung anu matak mawa poho ka Al l oh. J eung saenyana akherat mah l euwi h hade pi keun jal ma-jal ma anu takwa. (QS.6 : 32) Pikeun kaum muslimin moal bireuk deui kana kalakuan kaum musyrikin, nya eta kalakuan atawa pola hirup anu dipintonkeun ku suku Quraisy di jaman jahilyah di J azirah Arab samemeh datangna Islam. Pola hirup kaum Ahlul Kitab. Nya eta pola hirup atawa kalakuan anu umumna dipintonkeun ku kaum Yahudi. Ari tujuan hirupna kaum Yahudi samata-mata keur ngudag kasenangan dunya, anu ceuk istilah modern mah disebut pola hirup hedonistis. Anu hartina pola hirup anu samata-mata keur ngudag kasenangan dunya. Pola hirup kaum Munafiqin. Umumna pola hirup atawa kalakuan kaum Munafiqin (jalma-jalma munapek) dipintonkeun ku kalakuan hirup bermegah-megah anu teu didadasaran ku iman jeung takwa, anu watekna hayang nembongkeun paloba-loba harta, paluhur-luhur pangkat, wibawa jeung kakawasaan, anu tujuan akhirna taya lian keur ngumbar kahayang nyumponan panarikna hawa dunya. Dina Surat At-Takatsur (QS.102) Allah Swt jentre pisan negeskeun paringetan bahyana hirup bermegah-megah, anu matak mawa poho ka Allah tepi ka eta jalma asup ka liang kubur, hartosna dugi ka maot. Eta teh buah tina sifat jeung kalakuan kaum munafiq bakating ku kuat-kuatna kasengsrem ku daya tarikna dunya. 4
Kalakuan atawa tabeat anu samata-mata resep ngudag kasenangan dunya, atanapi hirup bermegah-megah teh, pikeun jalma-jalma munafiq mah, eta teh kaasup kana istilah istidraaj, nya eta istilah anu katingalna nembongkeun hiji kapunjulan tina sisi lahiriahna, pada hal dina hakekatna mah mangrupa kaayaan anu lambat-laun matak mawa kana kacilakaan. Sedengkeun pikeun jalma-jalma anu iman jeung takwa ka Allah mah, yen dunya atawa kanimatan teh mangrupa fitnah atawa cobaan keur nguji manusa dina jalan anu diridhoi ku Allah. Hiji-hijina solusi. Saenyana pikeun jalma-jalma anu iman jeung takwa, Alquran teh lian ti ngandung pituduh ihwal aqidah, ibadah, jeung sabangsana, Alquran teh ngandung bimbingan atawa atikan dina soal akhlak, anu didadasaran ku parentah sareng pituduh Allah, sangkan laku lampah manusa salawasna aya dina jalan anu lempeng. Ku kituna, lamun di luhur tadi dipintonkeun tilu kalakuan anu baris mawa kana karugian atawa kacilakaan, mangka pola hirup anu baris mawa kana kasalametan, nya eta pola hirup anu didadasaran ku pituduh Alloh dina Alquran, anu disebut pola hirup Islami. Tegesna, urang kudu ngayakinan yen hiji-hijina papagon hirup anu baris nyalametkeun kahirupaan dunya sareng akherat nya eta pola hirup Islami, anu diuger ku hukum-hukum Allah dina syariat Islam. Pikeun natahar atawa ngelelempeng jalan kasalametan, kaum muslimin kudu ngayakinan yen hiji-hijina solusi pikeun jalma jalma anu iman jeung takwa, hartosna anu baris mawa kasalametan kana kahirupan di dunya sareng di akherat, nya eta pola hirup Islami. Salah sahiji pituduh Allah diantawisna dawuhan Allah dina Surat Al Qashash (QS.28) ayat 77 anu unina kieu : _., !., ., < :> .. ,,,.. _. !,..l _.> !. _.> < ,l| _,. :!.l _ _ | < > _...l __ Hartosna : J eung geura gunakeun sani skara anu geus di papari nkeun ku Al l ah ka andi ka pi keun nagri akherat, sarta poma andi ka ul ah poho bagi an andi ka ti na dunya. J eung poma andi ka ul ah nyi eun karuksakan di i eu bumi , karana saestuna Al l ah henteu mi suka jal ma-jal ma anu ni mbul keun karuksakan. (QS.28 : 77).
Ayat anu di luhur ngandung tilu mana utama nya eta : 5
Kahi ji , ayana sikep hirup, anu didadasaran nilai-nilai keseimbangan antara tujuan kapentingan dunya sareng tujuan kepentingan akherat. Kadua, salawasna milampah kahadean (anu disebat ihsan) dina sagala hal, sangkan jadi jalmi anu mukhsin. Kati l u,teu ngabogaan sifat atawa laku lampah nu ngaruksak, boh kana anu aya patalina jeung alam lingkungan, nilai-nilai moral, jeung aspek-aspek sanesna dina kahirupan, kaasup dina miara tatanan kahirupan bangsa jeung nagara ku anu nyarekel kakawasaan. Hiji kanyataan anu ku urang kudu ditafakuran, yen bangsa urang teh geus kacida jauhna dipangaruhan ku budaya barat, anu falsafah hirupna ngagungkeun kapentingan dunya. Kiwari pola pandang bangsa urang umumna, lir geus condong kana ngahargaan nilai-nilai materi batan nilai-nilai ukhrawi. Ayana parobahan pola pandang anu dipecut ku kamajuan elmu pengetahuan jeung teknologi khususna dina widang komunikasi, lamun henteu dibarengan ku kasiapan daya tangkal pikeun nyegah sisi negatifna (sanajan teu sakedik mangfaatna elmu pengetahuan jeung teknolog di jaman kiwari), sadrah atawa henteu eta pangaruh negatif bakal mangaruhan atawa ngotoran kana kamurnian nilai-nilai islami. Dina ieu kasempetan, Khatib umajak pangpangna ka diri khatib pribadi umumna ka kaum muslimin sidang jumat anu dimulyakeun ku Allah, hayu urang candak cindekna eusi ieu khutbah, keur natahar atanapi ngalelempeng jalan hirup anu bakal mawa kasalameten di dunya jeung di akherat, nganggo papagon pidawuh Allah anu kaunggel dina surat Al-Qashash ayat 77, nya eta : 1) Dina kahirupan sadidinten henteu lesot tina pamadegan kayakinan ayana kasaimbangan antara tujuan tujuan keur kamaslahan di dunya sareng tujuan keur kasalametan di akherat. Papagonna, J eung geura gunakeun saniskara anu geus dipaparinkeun ku Allah ka andika pikeun nagri akherat. 2) Milampah kahadean dina sagala perkara, anu kadarna numutkeun ukuran kamampuhan, anu didadasaran ku kaikhlasan. 3) Henteu milampah karuksakan, boh kana perkara anu aya kaitan jeung alam lingkungan, nilai-nilai moral jeung akhlak. Anu kedah jadi catetan penting pikeun umat muslim ihwal mana kawajiban ngajauhan karuksakan teh lain ngan ukur kawajiban umat anu hukumna fardlu ain, tapi lian ti eta dina segi pranata kanagaraan. Boh di jajaran eksekutif (anu ngajalankeun pamarentahan), boh di jajaran legislatif (anu nyieun sagala aturan), 6
boh di jajaran yudikatif (anu mancegkeun kaadilan), rahayat teh hatena cumeluk, miharep ka anu nyarekel amanah ngaheuyeuk dayeuh ngolah nagara, ulah nyieun karuksakan dina eta amanah, anu matak jadi panghalang dina mancegkeun kaadilan jeung ngaronjatkeun karaharjaan. Sabab eta amanah teh kacida beuratna keur mertanggung-jawabkeunana di payuneun Allah Swt jaga di yaumal qiyamah. Mudah-mudahan ieu khutbah aya mangfaatna. Barakalaahu lii wa lakum fi Quraanil adhiim, wa nafaanii wa iyyaakum bimaa fiihi minal aayaati wadz-dzikril hakim. Wa taqabbala minnii wa minkum, tilaa watahu innahu huwas-samiiul aliim.
Catatan : Untuk pembaca blog ini di situs internet, beberapa hari lagi kita akan memasuki bulan suci Ramadhan, kepada sesama muslim dan muslimat di mana saja berada, kita ucapkan Selamat menunaikan ibadah Puasa. Semoga di bulan yang penuh barokah ini kita dapat menafakuri diri yang tak pernah luput dari dosa dan kesalahan di hadapan Allah Swt. Penulis sisipkan di blog ini, Syaikh Abdul Qadir Al-J ailani, seorang waliyullah, berkata : Bertobatl ah kamu kepada Al l ah dengan hati , kemudi an dengan l i dahmu. Tobat adal ah kebul atan hati , kemudi an mengal ahkan nafsu, kei ngi nan, syai tan, dan kawan-kawanmu yang buruk. J i ka kamu bertobat, berati kamu akan mengubah pendengaran, pengl i hatan, l i dah, hati , dan sel uruh anggota badanmu, di sampi ng membersi hkan makanan dan mi numan dari yang haram maupun yang subhat. Bahkan kamu pun harus berhati -hati dal am mencari nafkah dan dal am jual bel i . Mudah-mudahan lewat bulan suci Ramadhan, nasihat ini dapat kita amalkan. Aamiin, yaa rabbal alamiin.
Sampai kan Seruanku Wal au Hanya Satu Ayat.
Sabda Baginda Nabi Sawtersebut di atas dipakai judul buku (himpunan transkrip) khutbah Jumat, isi 45 judul Khutbah, tebal 678 halaman ukuran 14,5 x 21 cm, untuk bahan khutbah selama satu tahun, dilengkapi penjelasan Rukun Khutbah yang sangat berguna bagi mereka yang tertarik dengan syiar Islamterutama bagi kalangan pemula. Juga selain materi untuk bahan khutbah, bermanfaat untuk bahan bacaan keluarga. Diberi Pengantar oleh Almukarom KH. Enjang Nasrullah, Pimpinan Harian Pondok Pesantren Almusyahadah Jalan Raya Cilember 27, Kota Cimahi, Jawa Barat, Indonesia. Harga Rp. 140 ribu (termasuk ongkos kirimkhusus di wilayah Jawa Barat). Promosi dalammenyambut bulan Suci Ramadhan 1434 H, harga Rp. 100 ribu. Peminat dapat menghubungi Budiawati Wijaya 0853 1508 0481, atau Facebook a.n. Budiawati Wijaya, dan SMS via 0821 1798 3181 Nia Kurniawati. Atau email : widiakertapranata@yahoo.co.id 7