Anda di halaman 1dari 9

Model-Model Sistematika

Kamus-Kamus Bahasa Arab

Sistem Fonetik

Sistem Hijaiyah

Sistem Sastra

Sistem Alfabetis

Sistem Artikulasi

PENYUSUN
SISTEM

LATAR
BELAKANG

Kholil bin Ahmad


al-Farahidy

ASAS/DASAR

1. Tartib al-Huruf
Makhraj Huruf

Menghindari
Pengulangan kata
Mencakup semua
materi/entri kata
Memudahkan
Pencari makna kata
Tidak ingin meniru
Sistem Hijai/Alfabet

2. Taqsim al-Bina
Tsunai
Shahih
Tsulasi
Mutal

Tsulasi
Shahih

Rubai

Khumasi

Lafif

TEKNIK
PENCARIAN
Tentukan
Huruf Asli
(akar kata)
Tentukan Huruf
dari Makhraj
Paling Bawah
Tentukan
Bentuk atau
Struktur Kata

>

Inovasi Kamus Arab


Taqlib Kalimah sbg
Derivasi Matematis

Lahir bersamaan
Semangat Qurani
Landasan bagi
Generasi Selanjutnya

Kesulitan Cari letak


kata krn makhraj
Kata Muhmal
banyak diabaikan

3. Taqlib al-Kalimah

KELEBIHAN
KEKURANGAN

CONTOH KAMUS


.1

( )

.2 ( )
.3

anak lidah

( )

.4 ( )

lidah tengah

lidah depan

.5

( )

.6

( )

.7

( )

.8

( )

6
7

3
2

kulit ujung langit2


8

gusi
ujung lidah

PENYUSUN
SISTEM
Abu Bakar bin
Duraid (233-321 H)

LATAR
BELAKANG

ASAS/DASAR

1. Taqsim al-Bina

TEKNIK
PENCARIAN

KELEBIHAN
KEKURANGAN

1. Tajrid,
buang huruf zaidah

Kamus lebih mudah

2. Tahdid Bina

Ibnu Faris

(329 395 H)

Cari tahu struktur


kata, lalu merujuk
pd Kitab dan Bab

2. Tartib al-Huruf

3. Awal Huruf


Kesulitan dlm
Kamus Fonetik

Hijaiyah (Terus)
Hijaiyah (Balik)

Tartib Hijai ala


Nasr bin Ashim
makin populer

Cari tahu huruf


lebih awal dlm
urutan Hijaiyah

Kamus Arab kian


populer
Sistem Kamus
Pisah dari Ilmu Qiroaat
(back to Ilmu Lughah)

Mulai Des-integrasi
Leksikologi & Ilm Qiraat

>
3. Taqlib al-Kalimah

CONTOH KAMUS

PENYUSUN
SISTEM

LATAR
BELAKANG

Ismail b. Ahmad
Al-Jawhari (w. 1003 M)


Obsesi Jawhari ttg
Kamus Inovatif

ASAS/DASAR

1. Bab (Huruf Akhir)


Abaikan Bina

2. Pasal (Huruf Awal)

Kebutuhan Masy
Sastra pd Kamus

TEKNIK
PENCARIAN

KELEBIHAN
KEKURANGAN

1. Tajrid,
buang huruf zaidah
utk cari Akar Kata

Mudah, tdk perlu


mengenal Bina

2. Huruf Akhir
Huruf Akhir merujuk
pd BAB HURUF

3. Huruf Awal
Huruf awal merujuk
pd PASAL HURUH

B. Arab terikat Derivasi,


Lam dlm Wazan Fiil
relatif Konsisten

Integrasi Kamus, Ilm


Lughah & Adab

Membantu para
sastrawan

Teknik Tajrid masih


dipakai

>

Muncul byk karya


sastra (puisi, prosa,
pribahasa, lagu, dll)

CONTOH KAMUS

PENYUSUN
SISTEM

LATAR
BELAKANG

Al-Zamakhsari
(1074-1143 H)

ASAS/DASAR

1. TAJRID - ZAIDAH

KELEBIHAN
KEKURANGAN

1. Tajrid,
buang huruf zaidah

Pencarian Kata
lebih mudah

2. Tardid
Kembali ke Akar Kata

Ibnu Tamim AlBarmaki (w. 1008 H)

Mensejajarkan diri
dg Alfabetis Latin

TEKNIK
PENCARIAN

2. TARDID

Tardid Huruf Terbuang


>
Tardid Huruf Asli
>

Asas Tartib Huruf,


Taqsim Bina, Taqlib
Kalimah DIBUANG

Cara Tajrid & Tardid


masih dirasa sulit

>

Telah lama dirintis


Ulama Hadis
Bukhari, Ibnu Qatadah

CONTOH KAMUS

PENYUSUN
SISTEM

LATAR
BELAKANG

M. Bukhari (w. 1914)


+

ASAS/DASAR
Acuan:

Huruf Pertama

Al-Ulayali (1963)

Tdk Kenal (-)

Jibran Masud (1964)


Hamzah & Alif


Sama

Fuad Afram (1968)


TEKNIK
PENCARIAN
1. Tahu Alfabet

Pencarian Kata
mudah & cepat

2. Tanpa Tajrid

Bagi Penyusun
kamus, lebih cepat


3. Fiil > Madhi

>

Kesulitan Sistem
Alfabetis & Qawaid

Khalil al-Jar (1973)

KELEBIHAN
KEKURANGAN

Kaidah NahwuSorof terbaikan


akibat Cara Instant

>

Kian Populernya
Kamus B. Arab

CONTOH KAMUS

Anda mungkin juga menyukai