No: 12
Kelas : X Mipa 5
1.Bajang Bunga
2.Tresna Sida Gelahang
3.Cawet
4.Cetik
5.Magalung
6.Kampih di Kakisik
7.Niang lan Cucu
8.Umah
9.Dadong Séngol
10.Kangen
1.Desa
2.Bali Jani
3.Sabeh
4.Puyung
5.Jukung
6.Pagelahang
7.Nenten Sujati
8.Pasih
9.Galungan
10.Rahajeng Dina Guru
B. 1 Conto teks Cerpen Bali lan 5 Conto Puisi Bali Anyar utawi Modern
Dugas dados sisya ring SMA tiang seneng nyarengin organisasi siswa intra sekolah ( OSIS)
sane wenten ring sekolah lan warsa puniki pinaka galah sisya anyar nyarengin Masa Orietasi Siswa
(MOS) tiang dados panitia punika.
Matan ai sampun medal nyiriang semenganne sampun rauh, makesiab tiang ningalin galah
sampun jam 06.30 ngenggalang tiang nuju sekolah, saget tiang ningalin muani sane nenten tiang
uning wastan nyane. Desiran anginne nyinahang ade rasa sane len sane tiang rasayang nanging tiang
ten uning rasane punika. Sisya anyar sampun kumpul ring arep wantilan sedek ento malih tiang
ningalin muani sane tiang cingakin wau, muani ento panyingakanne paling lantas nenten
makeneh tiang maekin muanine ento.
“Ampura beli, dados tiang uning beli kenapi? tiang ningalin beli paling gati uling tuni.”
“Niki gek tiang paling ngalih ruangan OSIS.”
“Oh kenten dados tiang nulungin ngalih.”
“Oh Nggih, suksma.”
“Ngiring beli tiang ngtehang ngalih ruangan.
Lantas tiang ajaka dadua ngalih ruangan, nanging ditu lantas tiang mataken.
“Beli yening dados tiang uning, sire wastanne?”
“ Oh engsap beli nyinahang raga, Tiang mawasta Bagus. Yening gek?”
“Tiang mawasta Ayu, jurusan napi beli?”
“Tiang jurusan IPS, gek pasti IPA kan?”
“Ados uning?”
“Nike sampun wenten ring name take.”
“Haaa…haa...”( tiang kedek ajaka dadua).
Sesampun kedek saget suasanane sepi, lantas tiang malih mataken.
“Beli dados tiang mataken kidik?”
“Dados, jagi mataken napi?”
“Beli sampun madue tunangan?” Ningeh pitaken tiang punika lantas Bagus bengong lan
ngenggalang ia nyautin.”
“Heehee durung.”
“Oh kenten, ampura nggih beli tiang mataken kenten.”
“Nggih ten kenapi.”
Sedek rahina ento tiang ngajak Bagus sayan paek, nanging rahina salanturne nenten sakadi napi sane
tiang arepang.
Wengine sampun rauh, deburan ombak ngicalang sepine ring wengi pasihe, Pasih Sanur
rame luh muani pada rauh ngicalang sebet ati. Tiang negak ring duur batune ngajak muani sane mare
a minggu tiang uning sambilang nyingakin damar langit sane mangkin nyunarin jagate. Sayan makelo
bebaosanne sayan nenten prasida tiang uning pamuputnyane. Kanti rasa puniki nenten malih prasida
ngengkebang.
Saget muani sane bagus mawasta Bagus punika makenyem lan ngeraos “Tiang tresna ngajak
gek”, ningeh munyi buka keto bayune terasa ring tangkah nenten prasida tiang nyautin. Nanging rasa
bagia punika nenten makelo tiang rasayang, rikala ento Bagus malih ngeraos “Nanging beli nenten
prasida dados tunangan adi, nyakke adi dadi tunangan a wengi manten krana beli nenten nyak adi
kuciwa nyanan, milih beli dados tunangan adine.”
Ningeh munyi buka keto, yeh paningalanne pesu lantas tiang ngeraos “Napi musti tiang
kuciwa yening niki sampun dados keputusan tiang”
”Nanging Beli takut yening benjangne gek lakar kuciwa, yening adi ten nyak dados tunangan
a wengi beli. Engsapang manten bebaosan beli ne wau, mangkin beli lakar nganggep gek ento adek
beli manten lan keto masih gek musti nganggep beli ento beli manten nenten lebih, nyanan makelo-
kelo rasane punika pastika lakar ical”, keto pasaut Bagus teken tiang sambilanga ngapus yeh
peningalan tiang.
“Sapunapi yening rasa puniki nenten prasida ical?. Sepatutne beli nenten ngungkapang tresna
punika. Aluh gati beli ngomong lakar dadosang tiang tunangan a wengi, napi beli nenten nyingakin
rasa tiang sapunapi? yening beli nenten seken ngajak tiang, diolas beli sampunang malih rasane
puniki pelalianga lan de malih ngomong tresna ngajak tiang”. Sampun telas tiang ngeraos kenten
lantas tiang ninggalin pasihe lan nuju umah sane nenten joh saking genah pasihnyane.
Tiang muka pintu kamar sambil ngetel yeh peningalanne, lantas tiang ngerebahang raga ka
duur kasure lan makta dewek tiange ka tengah ipianne ngarepang mangda rasa puniki prasida ical
benjang. Suaran siape pada pakruyuk lantas tiang bangun uli sirep nanging rasa sakit puniki enu
masih karasayang. Matan Ai sayan negehang enggal-enggal tiang nuju sekolah. Gelis satua sekolah
rahinane mangkin sampun telas, ulian luwe sane karasa tan sida tiang nanggehang enggal-enggal
tiang nuju dagang sane wenten ring samping kelas. Neked ditu tiang makesiab lan terasa sesek ring
tangkah nepukin anak muai sane tiang demenin ngajak anak luh elenan. Lantas nyaru-nyaruang tiang
nenten ningalin Bagus sane negak ring kursi samping dagang nasine.
“Buk numbas nasi bungkus nggih, siki manten” keto tiang ngeraos teken dagang nasine,
lantas Bagus ningalin dewek tiang sane majujuk ring arep dagang nasine.
Bagus ngaukin tiang sambilange makenyem “ Ayu…Ayu….”. Ningeh Bagus ngaukin lantas
tiang nyautin.
“Eh, beli ngajak sire meriki?”
“Niki ngajak tunangan tiang” sambilanga makenyem.
Ningeh raosne Bagus buka keto tangkahhe sayan sesek, tiang makeneh napi niki awinan
Bagus nenten nyak dados tunangan tiang lan ene sane ngeranayang ia ngajakin tiang dados
tunangan a wengi manten. Mare ibi ia ngeraos tresna, nanging apa ane tiang tepukin jani, ia ngajak
tunanganne.
Ningalin tiang bengong, malih Bagus ngaukin.“Ayu, ngudiang bengong?”
“Eh, ten kenapi beli, maluan nah beli” keto pasaut tiang sasampun nyemak nasine sane
sampun kawungkus.
Neked ring jumah, tan karasa yeh paninglanne ngetel, sebet ane karasayang ring ati. Nanging tiang
inget tresna sane tiang rasayang nenten prasida kawales. Sedek rahinane ento tiang ajak Bagus
nenten malih makunyit di alas lan nenten malih uning gatrane, mangkin tresna sane wenten tetep
stata karasayang yadiastun tresna puniki tan sida gelahang.
5 Conto teks puisi bali modern
Desa
BALI JANI
SABEH
Olih: Ki Niron
Sue sampun titiang nyangenget ratu
Wau mangkin sabehe runtuh
Kadi sambehang
Patehang nyabehin ratu
Titiang taler bedak
Titiang taler kapanesang
Patehang nyabehin ratu
Sue sampun titiang nyengenget
PUYUNG
Olih: Ki Niron
Isin puyunge
Tuah anak malalung
Pulung di langite pelung
Isin punyunge
Tuah makejang luung
adung
Uli jani
Jalan alih sisin puyunge
Suud dadi ketekung
Mukurung
Magantung
Makukung
JUKUNG
Olih: adhasa
Jukung
Mewarna warni
Ngiterin pasih
Ujang angina
Satia ngatehan bendegane
Ngalih be di pasih
Ritatkala angine baret
Jukunge kenceng majalan
Ombak gede
Ombak cenik
Setate ngatehan bendegane
Ngalih be
Jukung
Setate ngiterin pasih
Ngiterin danu
Ngiterin tukad
Jukung wantah anggan
Transportasi ring yeh