Anda di halaman 1dari 9

TETANDINGAN BANTEN MAGEDONG-GEDONGAN

Upacara Pagedong-gedongan di laksanakan setiap terjadinya suatu kehamilan pada si ibu.

Tentang tatanan Upacara dan Upakaranya, sebagai berikut;

PALET I : SOROHAN BANTEN PANGRESIKAN.

Banten Bayakaon.

Banten Tatebasan Prayascitta.

Banten Tatebasan Durmangala.

Banten Lis-amu-amuan utawi Lis bale gadhing.

Banten pangulapan.

Panglukatan sang mobot muncuk don bingin, muncuk don Bunut bulu, muncuk don sulasih miyik,
sekar tinjung katut daun nyane padha 3 muncuk.

PALET II : SOROHAN BANTEN UPASAKSI RING SANGGAR SURYA.

Daksina alit..............2 soroh.

Suci asoroh maulam bebek.

Banten Ajuman/rayunan putih kuning.

Banten peras asoroh. penyeneng alit.

Ketipat kelanan, canang, pasucian.

Caniga dena jangkep.

Kalungah nyuh gadhing kinasturi 1.

PALET III: SOROHAN BANTEN MUNGGAH RING KAMULAN.

Daksina alit............2 soroh.

Suci asoroh maulam bebek.

Banten Ajuman/rayunan asoroh.

Banten peras gde utawi peras alit.

Penyeneng alit, Katipat kelanan.


Canang. Pesucian, saha caniga dena jangkep.

PALET IV : SOROHAN BANTEN AYABAN:

1. Daksina saha suci asoroh.

2. Banten pejati asoroh.

3. Banten ayaban sanisthan nyane tumpeng 9.

4. Banten Sesayut Tulus dadi.

5. Banten Sesayut Katututan.

6. Banten Sesayut pamahayu Tuwuh.

7. Banten Pangladan Dedari.

8. Banten Pagedong-gedongan matah.

9. Banten Pagedong-gedongan.

PALET V : SOROHAN BANTEN RING PASIRAMAN:

1. Banten pejati asoroh.

2. Nasi wong-wongan asoroh.

3. Segehan warna lima asoroh.

4. Payuk medaging toya anyar medaging sekar pitung warna

PALET VI : SOROHAN BANTEN PENYANGGRA:

1. Banten Ring ajeng sang muput.

2. Banten Panuwuran sang muput.

3. Banten penuwuran tukang putru.

4. Banten arepan tukang putru.

PALET VII : INDIK TATANING TETANDINGAN BANTEN;

BANTEN PAGEDONG-GEDONGAN.

Banten Pagedong-gedongan masarana antuk bale pagedong-gedongan, masarana antuk daun rontal,
taler wenten sane mekarya bale pagedong-gedongan sekadi kawentenan Bale gadhing. Ring
sajroning Bale Pagedong-gedonan punika medaging:

Kalungah nyuh gadhing megambar rare,masurat Ongkara.


Lak-lak tape a ceper.

Isin ceraken(basan ubad).

Rerujakan.

Lindung saha ulam mas, makaput antuk don kumbang.

Buluh tiying gadhing matemos.

Nyahnyah gringsing.

Carang dapdap macanggah tiga.

Benang selem pinaka panuntun.

Bale Pagedong-gedongan nyane medaging canggah menek canggah tuwun bilangsampin, ring luhur
nyane medaging Padma.

TETANDINGAN BANTEN PAGEDONG-GEDONGAN MATAH

(Pinaka pangemiting manik ring sajroning garbha)

Medasar antuk paso,medaging beras,kelapa,benang putih, ketan, injin, pisang

matah, sudang, tingkih, pangi bija ratus, gegantusan, plawa pesel-peselan, base

tampelan, tingkah tetandingan nyane kadi tetandingan sesantun/daksina.

TETANDINGAN BANTEN PANGLADAN DEDARI.

Banten Pangladan Dedari kawentenan nyane kalih soroh, inggih punika;

Sane asiki, medasar antuk taledan medaging tumpeng kuning 2 bungkul, ulam nyane

ayam putih syungan mapanggang, raka woh-wohan sejangkep nyane, sampyan nagasari, sesedep
tepung tawar, tatebus benang kuning.

Sane malih asiki; medasar antuk aled, medaging tumpeng 2 bungkul, maulam ayam putih
mapanggang, raka woh-wohan genep, cawu mumbul, sampyan Nagasari,

canang pahyasan tatebus benang putih.

TETANDINGAN BANTEN SESAYUT KATUTUTAN

Medasar antuk aled Sesayut, medaging nasi klopokan asiki, tinumpangan nyuh

masisir,tekaning rerasmen genep, di samping nyane kaputan basan ubad, pamor

akapitan, canang pahyasan, penyeneng alit, pras alit, sampyan Nagasari.


TETANDINGAN BANTEN SESAYUT TULUS DADI

Medasar antuk aled/kulit Sesayut, medaging nasi penek barak asiki, nasi penek selem

Asiki maulam ayam biying mapanggang, raka woh-wohan jengkep, sedah anut uriping

dina, pagutan jinapit tunggal, penyeneng alit, pras alit, sampyan Nagasari, canang

pahyasan, tatebus barak lan selem.

TETANDINGAN BANTEN SESAYUT TULUS HAYU.

Medasar antuk aled Sesayut/kulit sesayut,medaging nasi putih kuning jinapit

tunggal, maulam ayam putih syungan pinanggang, raka woh-wohan jangkep,

Penyeneng alit, Pras alit sampyan Nagasari, canang pahyasan, tatebus putih kuning.

TETANDINGAN BANTEN SESAYUT PAMAHAYU TUWUH.

Medasar antuk aled Sesayut/kulit sesayut, medaging nasi penek asiki, ka-apit antuk

tumpeng tri-warna, [putih,barak,selem], maulam ayam saules nyane (ayam srawah),

pinanggang, raka-woh-wohan dena genep, Panyeneng alit, Pras alit, sampyan

Nagasari, canang pahysan, tatebus tri-warna (tri-dhatu).

TETANDINGAN NASI WONG-WONGAN.

Matatakan antuk tetempeh susunin daun byah-byah. Nasi wong-wongan sirah nyane

mawarna selem, tangkah lan tangan nyane mawarna putih, weteng nyane mawarna

brumbun, bokongan saha paha mewarna barak, batis nyane mawarna kuning, medaging

porosan antuk don byah-byah, awu (abu) mawadah takir pinaka apuh,

buah beluluk atakir.

Dalam beberapa tingkatan upakaranya, sebagaimana juga disebutkan dalam siwagama, pagedong -
gedongan ini terdiri dari beberapa tingkatan upakara yaitu :

Upakara yang kecil terdiri dari byakala dan prayascita ( untuk pebersihan ), serta sesayut
pengambiyan, peras, penyeneng, dan sesayut pemahayutuwuh ( untuk tataban ). 

Tingkatan upakara pagedong - gedongan yang lebih besar terdiri dari byakala, prayascita dan
panglukatan untuk pabersihan sedangkan untuk tataban sama untuk tingkatan kecil ditambah /
dilengkapi banten pagedongan matah. 
Mantra untuk tirtha, menggunakan bija dan melukat dalam manggala upakara pagedong-gedongan
ini disebutkan diucapkan sebagai berikut ;

#Dipercikan tiga kali di kepala:

Om Budha pawitra ya namah

Om Dharma maha tirtha ya namah

Om Sanggya maha toya ya namah

#Diminum tiga kali:

Om Brahma pawaka ya namah

Om Wisnu amertha ya namah

Om Iswara jnana ya namah

#Diraup tiga kali di kepala,

Om Siwa sampurna ya namah

Om Sadhasiwa paripurna ya namah

Om paramasiwa suksma ya namah

#Melukat, mantra :

Om Salilam wirnalem toyem, 

Toyem tirthasya bajanam 

Subhiksa ya samataya, 

Dewanam lisana-sanam.

#Makurah, nginum, meraup (sebanyak tiga kali), mantra;

Om Pawitram gangga tirthaya, 

mahabhuta mahodadi 
Bajra prani maha tirtham, 

papasanam kalinadem

PUTRU MAGEDONG-GEDONGAN

Nihan parincining darma kauripan ngaran, 

Munggwing Widhi Sastra Gama 

Pawarah Bhatara Siwa Gama ring Para Loka, 

Kramaning andadi wang amerih kajuwananing urip mwang pati, 

Wekasan umangguhang sadia rahayu dalan apadang, 

Karananing wenang kapatiaksaha dening loka, 

Makadi sujana para Pandita. 

Aywa tan umastitiaken ri wetu nikang rare,

Maka pamerih kajuana nira kadirgayusan anutugaken tuwuhnira, 

Kedep ring laksana pangrasaning tatwa carita mwang tutur, 

Makadinika wruh ring pidarta ala ayuning mandadi wang tekeng kapranantikania wekasan; 

Kadi angapa parincining aksara.

Nihan ta ja kauningan.

Angandung Bobotan

Duking kari angandung bobotan.

Kramaning amobot pangawit daha, 

Yania bobotan ika kalangkahan tumpek wayang.

Sayogya ring tumpek wayang ika malukat ring sang Pandita Siwa Yogiswara; 

Tingkah pamahayu rare ring jero weteng;

Yan sampun tutug ulananing bobotan,


Nihan tingkahing manusa Yadnya, 

Hana pawarahira sanghyang jagatnata sing sanghyang Aditya, 

Rikalaning rare hana ring garba katekeng pawiwahan hana ring rat yogya sira aweh pali pali, 

Ring manusa pada, yan sira yan paweh pali pali ring rare samangkana lwir sarpa sato kramannya. 

Artinya: 

Inilah perihal manusia yadnya. Ada ajaran Sanghyang Jagatnata kepada Sang Hyang Aditya. Pada
waktu bayi masih dalam kandungan, manakala upacara perkawinan di Bumi. Sepatutnya anda
memberinya upacara, di alam manusia. Jika anda tidak mengupacarai bayi itu dalam garbha,
bagaikan ular ayam tingkah lakunya kelak. 

Sanghyang candra taranggana pinaka dipa mamadangi rikalaning wengi

Sanghyang surya sedeng prabhasa maka dipa mamadangiri bhumi mandala.

Widya-sastra sudharma dipanikanangtribhuwana sumeno prabhaswara.

yaning putra suputra sadhu gunawan mamadangi kula wandhu wandhana.

(Niti sastra IV.1)

Artinya :

Bulan dan bintang-bintang di angkasa itu sebagai lampu menyinari malam. Matahari yang bersinar
terang gemilang itu merupakan lampu bersinar di seluruh bumi. Pengetahuan dan kesusastraan,
serta ajaran-ajaran suci merupakan lampu ketiga dunia ini. Putra yang baik, soleh, dan bijaksana itu
memberi cahaya pada keluarga dan handai taulan.

Kupasatad wai paramam saro’pi

sarasatad wai paramo’pi yajnah,

yajnasatad wai paramo’pi putrah,

putrasatad wai paramam hi satyam

(Slokantara 2)

Artinya :

Membuat telaga lebih baik daripada menggali seratus sumur,

melakukan yadnya itu lebih tinggi mutunya dari pada membuat seratus telaga, mempunyai putra itu
lebih berguna daripada melakukan seratus yadnya, dan menjadi manusia setia (Satya) itu lebih tinggi
mutunya dan gunanya dari pada seratus putra.
Yawat pwekang anak prasidha, 

maguna dhika winaya susila ring praja,

tekwan wak pawu ring sabha halepa nindita mangucapa mogha tan luput,

sakweh sang sujana dhikara padha sastra wihikan iriya samangkana,

tawat prarttananing yayahnya riya siddha maphala madulur yasa dhika.

(Putra sesana 7)

Artinya :

Bilamana anak cekatan, pandai, berdaya upaya baik, berdisiplin mengabdi pada negara,

pasih berbicara menghadapi umum tanpa tandingan, semua tutur katanya penuh kebenaran,

semua para sarjana mengakui akan kebolehannya, maka tercapailah segala cita-cita orang tuanya,
membuahkan jasa yang berbobot.

Om Sang Hyang Ayu munggah pritiwi,

pritiwi melomba-lomba, 

angebeking bwana, 

Om pengelukatan dacamala, 

kalukat metu sira anadi dewa, 

kalukat metu anadi bhujangga, 

kalukat metu sira anadi jadma manusa, 

kalukat mameneng kapanggih sukha sugih, saisining rat bwana kabeh, 

sapangangoning bumi, 

kelod kauh yeh minagaken, 

sudha dewa, sudamanusa. 

Om sa ba ta a i na ma si wa ya. 

#tubaba@griyangbang//sehingga dengan upacara pagedong - gedongan inilah disebutkan sthula


sarira manusia disucikan#

Anda mungkin juga menyukai