DAFTAR ISI

BAB I PENDAHULUAN........................................................................................1
1.1 Latar Belakang .......................................................................................1
1.2 Rumusan Masalah...................................................................................6
1.3 Tujuan Penelitian....................................................................................6
1.3.1 Tujuan Umum................................................................................6
1.3.2 Tujuan Khusus...............................................................................6
1.4 Manfaat Penelitian..................................................................................6

BAB II TINJAUAN PUSTAKA............................................................................8

2.1 Pengertian Sampah................................................................................9
2.1.1 Sumber-sumber Sampah...............................................................9
2.1.2 Jenis-jenis Sampah.....................................................................10
2.1.3 Pengelolaan Sampah..................................................................15
2.1.4 Dampak Negatif Sampah...........................................................17
2.1.5 Dampak Negatif Sampah terhadap Kesehatan...........................18
2.2 Pengertian Kompos..............................................................................19
2.3 Prinsip Dasar Pembuatan Kompos......................................................20
2.3.1 Pembuatan Kompos Aerob.........................................................21
2.3.2 Pembuatan Kompos Anaerob.....................................................21
2.4 Jenis-jenis Aktivator............................................................................24
2.4.1 Efektif Mikroorganisme-4 (EM4).............................................24
2.4.2 MOL (Mikro Organisme Lokal)...............................................25
2.5 Keranjang Tatakura.............................................................................26
2.5.1 Pengertian Keranjang Tatakura.................................................26
2.5.2 Sejarah Keranjang Tatakura......................................................27
2.5.3 Prinsip Pembuatan Kompos Tatakura.......................................28
2.5.4 Proses Pengomposan Tatakura..................................................29
2.6 Indikator Kematangan Kompos..........................................................31

2.7 Manfaat Kompos................................................................................33

2.8 Kerangka Konsep...............................................................................34
BAB III METODE PENELITIAN.....................................................................35
3.1 Jenis Penelitian..................................................................................35
3.2 Lokasi dan Waktu Penelitian.............................................................35
3.2.1 Lokasi.......................................................................................35
3.2.2 Waktu.......................................................................................35
3.3 Metode Pengumpulan Data................................................................35
3.3.1 Data Primer..............................................................................35
3.3.2 Data Sekunder..........................................................................35
3.4 Objek Penelitian.................................................................................36
3.5 Defenisi Operasional.........................................................................36
3.6 Pelaksanaan Penelitian.......................................................................38
3.6.1 Alat dan Bahan.........................................................................38
3.7 Prosedur Kerja...................................................................................38
3.7.1 Prosedur Kerja Membuat Aktivator EM4................................38
3.7.2 Prosedur Kerja Pembuatan Tapai Ubi......................................39
3.7.3 Prosedur Kerja Pengomposan Metode Tatakura......................39
 DAFTAR PUSTAKA

Ardiningtyas,Tri Ratna. 2013. Pengaruh Penggunaan Effective

Mikroorganism 4 (EM4) dan Molase terhadap Kualitas Kompos
dalam Pengomposan Sampah Organik RSUD DR.R.Soetrasno
Rembang. Skripsi. Ilmu Kesehatan Masyarakat, Universitas Negeri
Semarang. Surakarta.
Keberadaan sampah(Sudrajat, 2006).
Badan Pusat Statistik, Sumut. Data Peningkatan Sampah per tahun

Pengelolaan sampah(capaian Kinerja pengelolaan sampah 2021).

Kurniati, Sad. 2013. Pembuatan Kompos Skala Rumah Tangga sebagai

Salah Satu Upaya Penanganan Masalah Sampah di Kota Mataram.

Djuarnani, Nan. 2005. Cara Cepat membuat Kompos. Jakarta.

Agromedia Pusaka. Habibi, Latfran. 2008. Pembuatan Pupuk Kompos
dari Limbah RT. Bandung.
Titian Ilmu.
Hajamah, Nursakiyah. 2014. Studi pemanfaatan Eceng Gondok sebagai
bahan Pembuatan Pupuk Kompos dengan menggunakan aktivator
EM4 dan MOL serta prosfek pengembangannnya. Skripsi, Program
studi Teknik Lingkungan, Universitas Hasanuddin. Makasar.
Jumiati, Eka. 2009. Pengaruh berbagai Konsentrasi EM4 pada Fermentasi
Pupuk Organik terhadap pertumbuhan dan Hasil tanaman Bayam
Merah (Amaranthus tsicolor L.) secara Hidroponik. Skripsi. Fakultas
Pertanian, Universitas Sebelas Maret. Surakarta.
Kementerian Lingkungan Hidup RI, 2008. Undang-undang Nomor. 18 Tahun
2008 Tentang Pengelolaan Sampah..
Notoadmodjo, Soekidjo. 2008. Kesehatan Masyarakt Ilmu dan Seni. Rineka Cipta.
Jakarta
Mukono, H.J. 2006. Prinsip Dasar Kesehatan Lingkungan. Edisi kedua. Surabaya.
Airlangga University Press.
PPLH, Seloliman. 2013. Ayo membuat kompos tatakura. Trawas, Mojokerto.