Teks Deskriptif
Fase/Kelas D/7
Tujuan Pembelajaran :
- Beriman, bertakwa kepada Tuhan Yang Maha Esa, dan berakhlak mulia:
Akhlak kepada alam dan manusia melalui berdoa pada pembelajaran.
- Bergotong royong: Kolaborasi pada praproyek membuat video wawan
wicara peristiwa budaya.
- Kreatif: Memperoleh dan memproses informasi dan gagasan pada
karangan deskripsi peristiwa budaya.
- Mandiri: Pemahaman diri seperti melakuan refleksi pemahaman budaya
(tradisi Grebeg Sawal)
Kemampuan Prasyarat Pertanyaan Pemantik
Rencana Asesmen
Asesmen Formatif:
Observasi
Catatan anekdot
Refleksi
Alat ukur:
Rubrik Penilaian Proses (Lampiran 2)
Asesmen Sumatif:
Tes Tulis Pilihan ganda dan Isian
Alat ukur:
Rubrik Penilaian Produk (Lampiran 2)
4.1 Murid memahami isi teks deskripsi Mengelompokkan data dalam teks
4.2 Murid menganalisis struktur deskripsi secara berkelompok.
kebahasaan dan bagian teks deskripsi Alat ukur:
catatan anekdot
Praktik
Tulis
Alat:
Laptop, roll, pointer, wifi, speaker
Rincian Kegiatan
Kegiatan Awal (10 menit)
4.3 Mampu menggali beragam informasi Menyajikan isi teks deskripsi berupa pesan
berupa pesan akurat dari teks deskripsi yang akurat teks deskripsi dengan unggah
4.4 Murid menyajikan isi teks deskripsi berupa ungguh yang benar
pesan yang akurat teks deskripsi dengan Alat ukur: Rubrik penilaian proses
unggah ungguh yang benar dan catatan anekdot.
Alat :
Laptop, kabel, pointer, speaker
Rincian Kegiatan
Kegiatan Awal (10 menit)
4.5 Murid menulis teks karangan deskripsi Praktik menulis teks Deskripsi
menggunakan bahasa Jawa dengan unggah Alat ukur: Rubrik Penilaian Produk
ungguh
Rincian Kegiatan
Kegiatan Awal (5 menit)
independent construction
5. Siswa melakukan pengecekan dan revisi mandiri terhadap teks yang dibuat
dengan panduan pertanyaan berikut:
a. Apakah data yang ditulis sudah sesuai dengan ragam bahasa
krama
b. Apakah data deskripsi peristiwa budaya sudah sesuai?
c. Apakah diksi yang dipilih sudah tepat?
6. Siswa melakukan pengecekan bersama guru secara personal untuk
mendapatkan umpan balik lanjutan jika ada kendala/pertanyaan.
Referensi
● http://kebudayaan.pdkjateng.go.id/2021/05/10/grebeg-syawal-keraton-
kasunanan-surakarta/#:~:text=Grebeg%20Syawal%20adalah%20suatu
%20hajatan,penanggalan%20hijriyah%20dan%20penanggalan%20Jawa.
Diunduh pada tanggal 10 Juli 2023
https://mediaindonesia.com/nusantara/239878/grebeg-keraton-surakarta-
dinanti-ratusan-warga-ngalap-berkah Diunduh pada tanggal 10 Juli 2023
● https://www.dailymotion.com/video/x8cfrws
Diunduh pada tanggal 10 Juli 2023
Referensi
Tukijo. 2022. Mardika Basa lan Sastra Jawa. Jakarta: Penerbit Erlangga
RANGKUMAN MATERI :
Kaya dene papan wisata liyane, Teluk Penyu iku wujude sawajining pantai ing segara kidul.
Pantai Teluk Penyu mapan ing Kabupaten Cilacap, Jawa Tengah. Minangka pantai, Teluk
Penyu saben dinane rame saka wong kang padha plesir.
Pantai Teluk Penyu dadi jujugan wisata alam kang ana ing Cilacap. Ing pantai kasebut akeh
wedhi putih, lan banyu segara kang bening.Kejaba iku, nalika ana ing Teluk Penyu, bakal
weruh Pulo Nusakambangan kang edi peni. Uga ana wit-witan kang thukul ing pinggir
segara nambah endahing papan wisata kasebut.
Ana uga kapal-kapal nelayan lan kapan gedhe kang padha teka ing pelabuhan. Kejaba iku
uga prau kang bisa ditumpaki dening para pelancong menyang Pulo Nusakambangan.
Swasana segara kidul pancen nengsemake. Gawe kepincut sapa bae kang padh plesir ing
papan iku.
Geneya diarani Teluk Penyu?Jalaran biyen ing papan kasebut akeh penyune.Nanging saiki
populasi penyu wis arang.Kabeh mau jalaran polahe manungsa.
Kanggo mlebu menyang pantai Teluk Penyu ora angel. Kabeh dalan ing Kutha Cilacap bisa
tekan pantai kasebut. Karcis masuk cukup murah, yaiku 10 ewu rupiah. Wisata menyang
Teluk Penyu, padatan dadi siji utawa paket karo Benteng Pendhem lan Nusa Kambangan.
Dalan menyang pantai Teluk Penyu mung watara 5 km saka punjering Kutha Cilacap.
Umpama numpak mobil, mung watara 12 menitan. Saka punjering Kutha Cilacap, menyang
sisih kulon laut, Jl. Muria nuju ing Jl. Flores. Banjur menggok nengen ing Jl. Gatot Subroto,
banjur menggok kiwa Jl Jawa. Kang padha plesir uga bisa nerusake menggok nengen Jl
Dokter Soetomo.
Sawise iku, nuju Jl Manunggal lan menggok nengen Jl Lingkar Selatan. Tekan dalan kasebut,
ana papan kang menehi pituduh menyang Pantai Teluk Penyu.
Apa wae kang narik kawigaten saka Pantai Teluk Penyu?Sepisan padha dolanan wedhi
putih. Kejaba iku ana uga jembatan dawa saka pinggir pantai tekan segara.
Para pelancong kudu ngati-ati jalaran yen mlaku ing jembatan kasebut tengahe isih bolong-
bolong.Ing kono uga ana kapal-kapal tanker.Sabanjure prau nelayan kang padha golek iwak.
Kejaba iku uga ana acara sedhekah laut njalari papan kasebut endah.Swasana sunset ing
papan iki pancen narik kawigaten. Sarana ing Teluk Penyu antara liya: tempat parkir
kendaraan, toilet, warung dhahar lan oleh-oleh.
TEKS 2:
Menyang Museum Ranggawarsita
(1) Museum Ranggawarsita minangka museum utawa papan kanggo nyimpen maneka
barang kuna kang jangkep lan lumayan gedhe ing Jawa Tengah. Kajaba kanggo
nyimpen maneka barang kuna, museum kasebut dadi papan destinasi wisata edukasi ing
Kutha Semarang.
(2) Museum Ranggawarsita mapan ing dalan Abdulrahman Saleh Nomer 1 Kalibanteng
Kidul, Semarang Barat, Kutha Semarang. Kanggo menyang museum Ranggawarsita,
dalane ora angel. Pit motor rodha loro, lan rodha papat kalebu bis wisata bisa mlebu.
(3) Saka punjering kutha, yaiku Simpanglima lan Tugu Muda, pelancong banjur nuju ing
Jalan Mgr Sugiyopranoto, Jalan Jenderal Sudirman nganti tekan jembatan layang
Kalibanteng utawa bunderan Kalibanteng. Ing sisih kiwa sakwise lampu bangjo Jalan
Pamularsih, banjur nuju Jalan Abdurrahman Saleh ing sisih kiwa ana wewangunan
kanthi tulisan Museum Ranggawarsita.Kejaba iku papan parkire uga amba.
(4) Sadurunge mlebu njero museum, pelancong bakal weruh wewangunan Jawa arupa
joglo, lan patung kreta, Ing patung kasebut ana ksatria narik jaran cacah papat lan
patung Ranggawarsita minangka tandha museum dadi titikane kang cetha.
(5) Mlebu ing njero museum, luwih dhisik mbayar tiket gunggung 2000(rong ewu) kanggo
bocah-bocah, lan patang ewu kanggo diwasa. Rega tikete pancen luwih murah.
(6) Wewangunan kasebut, ambane nganti 8438 meter kanthi barang sejarah kurang luwih
59802 lan 10 jinise koleksi yaiku geologika, biologika, arkeologika, historika filologi, numistik,
utawa haraldika, krama logika. teknologika. ethnografika, lan seni rupa sansaya nambah
gedhene museum kasebut.
(7) Minangka museum kang gedhe ing Jawa Tengah, Museum Ranggarwarsita nduweni
maneka sarana kang nambah endahing lan jangkepe isi museum. Ana papat gedhung
pameran, dumadi saka lantai loro, lan saben gedhung kasebut diwenehi jeneng kanthi
aksara: A, B, C, D lan gedhung koleksi emas.
(8) Koleksi barang kasebut antarane maneka jinise watu kaya ta watu mineral, batu bara,
watu sedimen, watu metamorf, batuan beku, watu mulia lan watu piroklastik.
(9) Ing gedhung A, lantai 2 kumpulan barang kanthi tema”Jawa Tengah Dalam Kurun
Niaga” koleksine antara liya replika kapal utawa perahu nelayan, rempah, lan manik-
manik.
(10) Ing gedhung B lantai 1, ana koleksi zaman prasejarah, antara liya fosil, artefak.
patung, arca lan maneka barang kuna liyane. Munggah lantai 2 gedhung B, ana
diorama arupa replika swasana masyarakat Jawa Tengah iyen nalika dodolan gerabag
utawa tembikar.
(11) Gedhung C. lantai 1 barang kang ana arupa sejarah Kabudayan Islam lan
tinggalane barang zaman sejarah nalika penjajar nguwasani Pulo Jawa. Barang kasebut
yaiku replika Mesjid Agung Jawa Tengah, Menara Kudus, diorama prastawa nglawan
penjajah, piranti perang, lan gambar pahlawan.
(12) Nuju lantai 2 gedung C. ana replika omah joglo, besalen, lan piranti tetanen uga
maritim wiwit saka alat garu sawah, piranti nggiling tebu. kapal kayu nelayan, jaring,
bubu, tombak. lan uga diorama pawon tradhisiyonal Jawa.
(13) Gedhung D lantai 1, koleksi kang ana yaiku kabudayan lan kesenian khas Jawa
Tengah saka 6 karesidenan kang ana ing Jawa Tengah. Barang kang ana antara liya
piranti musik kaya ta; gamelan. gambang, siter. bundengan. calung lan maneka piranti
tradhisiyonal liyane. Replika arupa busana adat tradhisiyonal Jawa, wayang, dadi
jejangkep koleksi kang ana ing gedung D lantai 1.
(14) Ing lantai 2, ana maneka kabudayan lan kesenian Jawa yaiku sakset wayang
kulit lan gamelan uga replika dhalang. Replika liyane yaiku barongan khas saka Blora,
Nini Thoweng lan punakawan minangka pralambang paraga wayang ing Jawa
Tengah. Kejaba iku uga koleksi zaman kerajaan dipamerake ing Museum
Ranggawarsita, kaya ta pernak pernik emas dan logam ing Ruang Emas.
(15) Wektu bukane museum, dina Senen tekan Jumuah, jam 08,,00 tekan 15.30 WIB.
Dene Setu tekan Minggu jam 08.00 tekan 14.00 WIB . Kejaba iku uga ana kantin, papan
kanggo lungguhan, mushola lan liyane.
(16) Iku kahanan dan swasana papan wisata Museum Ranggawarsita kang narik
kawigaten. Minangka salah sijine papan wisata kang mumpangati kanggo nambah
kawruh bab kabudayan Jawa.
(Kabesut:https://id.wikipedia.org/wiki/Museum_Ranggawarsita)
Pra Siswa secara aktif Siswa dengan Siswa dengan Siswa tidak
menulis dan mandiri sesekali dorongan bimbingan dari melakukan tahap
melakukan dari guru guru menunjukkan persiapan
riset/persiapan menunjukkan keaktifan meskipun sudah
pengenalan keaktifan melakukan melakukan dibimbing oleh
terhadap teks riset/persiapan riset/persiapan guru.
argumentasi melalui pengenalan pengenalan
berbagai kegiatan terhadap teks terhadap teks
dalam kelas seperti argumentasi melalui argumentasi
permainan, dsb. berbagai kegiatan melalui berbagai
dalam kelas kegiatan dalam
seperti permainan, dsb. kelas seperti
permainan, dsb.
Mahir Cakap Layak Berkembang
(9-10) (7-8) (4-6) (1-3)
Mengelola Siswa secara aktif Dengan sesekali Siswa kurang aktif Siswa tidak
umpan dan mandiri mampu dorongan dari guru, dan mandiri mampu mencari umpan
balik mencari umpan siswa secara aktif mencari umpan balik balik baik
balik baik mampu mencari baik berdasarkan berdasarkan
berdasarkan umpan balik baik pertanyaan pertanyaan
pertanyaan berdasarkan refleksi/revisi refleksi/revisi
refleksi/revisi pertanyaan pribadi, revisi rekan, pribadi, revisi
pribadi, revisi rekan, refleksi/revisi maupun guru rekan, maupun
maupun guru. pribadi, revisi rekan, walaupun sudah guru walaupun
maupun guru. diberikan dorongan sudah diberikan
oleh guru. dorongan oleh
guru.
Lembar Kerja :
A. Kanggo mbuktekake anggonmu maca, tulisen isine wacan ing papan iki!
Paragrap Isine Katrangan
1
sumber :
freepik.com
1. Saka gambar kasebut, tulisen ukara kang nggambarake kahanan papan wisata kasebut!
2. Candhi Borobudur minangka wujud papan wisata kang duwe corak… .
3. Tulisen perangan apa kang narik kawigaten saka gambar papan wisata kasebut!
4. Yen disawang, Dieng saka ndhuwur katon endah.
Tembung tanggap saka ukara kasebut, yaiku… .
Saben wayah sore hawane adhem
5. Tulisen ukara kasebut mawa aksara Jawa kanthi pasangan kang trep!
6. Sadurunge nulis karangan dheskripsi, luwih dhisik gawe… .
7. Sebutna titikane karangan dheskripsi!
8. Kepriye carane nulis karangan dheskripsi!Jelasna kanthi contone!
9. Apa pigunane papan wisata tumrape ekonomi?Jelasna kanthi contone!
10. Tulisen tembung tanduk lan tanggap 5 bae saka wacan plesir menyang Teluk Penyu!