Anda di halaman 1dari 12

Serat Wulangreh Pupuh

Gambuh (Sri Susuhunan


Pakubuwana IV)

Negesi tetembungan
N TETEMBUN
TEGESE
O
GAN
1. Serat
Kitab / Buku
2. Wulangreh
Piwulang kanggo
nggayuh samubarang /
cara nemokake
kasampurnaning urip.
3. Pupuh

4. Gambuh

Kumpulan tembang
kang padha jinise
karangane wong siji
Jinise tembang
macapat

KAT.

Kiat
hidu
p
suks
es
Albu
m
11

Serat Wulangreh Pupuh Gambuh


pada kaping siji

Negesi tetembungan lungid ing


tembang gambuh pada (1)
N
O

TETEMBUN
GAN

TEGESE

BASA KRAMA

1.

Sekar

Tembang, lelagon

Sekar

2.

Catur

Papat

Sekawan

3.

Cinatur

Diomongake, diandharake,
dicritakake

Dipun-andharaken

4.

Polah

Tumindak, pakarti, prilaku

Tumindak, prilaku

5.

Kalantur

Kurang trep, ora becik

Kirang trep, boten


sae

6.

Tutur

Piwulang, pituduh

Piwucal, pitedah

7.

Katula-tula

Kahanan kang rekasa, susah

Kawontenan
ingkang rekaos

8.

Kadaluwarsa

Kebacut, kliwat, kebablasen

Kelajeng

9.

Katutuh

Kadakwa merga kabukten


salah, kaweleh, katenger,
genah

Kawistara

Negesi tetembungan ing Serat


Wulangreh Pupuh Gambuh pada
kaping siji
GAMBUH
Sekar gambuh ping catur
Kang cinatur polah kang
kalantur
Tanpa tutur katula-tula
katali
Kadaluwarsa katutuh
Kapatuh pan dadi awon

TEGESE

Negesi tetembungan ing Serat


Wulangreh Pupuh Gambuh pada
kaping siji
GAMBUH

TEGESE

Sekar gambuh ping catur

Tembang gambuh kuwe urutan nomer


papat

Kang cinatur polah kang


kalantur

Kang diomongake prilaku sing ora becik

Tanpa tutur katula-tula


katali

Yen ora dielingake bakal nemu kahanan


kang rekasa

Kadaluwarsa katutuh

Kebacut wis ditengeri

Kapatuh pan dadi awon

Akibate dadi ala

Wangsulana pitakonpitakon kaca 19 nganggo


basa krama !

Wangsulan kaca 19
NO
.

WANGSULAN

1.

Pakarti ingkang pantes dipun-tuladha rereh (sabar), ririh


(tlesih), ngatos-atos, migatosaken lan waspada. (2)

2.

Pakarti ingkang boten sae antawisipun boten jujur, adigang,


adigung, adiguna lsp. (2)

3.

Ingkang nganggit asmanipun Sri Susuhunan Pakubuwana IV


raja Surakarta ingkang miyos rikala tanggal 2 September
1768, nalika teksih timur ajejuluk Raden Mas Subadiyo,
panjenengane winisuda dados raja tanggal 18 September
1768. (2)

4.

Adigung sipat ngendel-endelaken karosanipun, adigang


sipat ngendelaken kebating lampah, adiguna sipat ngendelendelaken kawasisanipun / kapinteranipun. (2)

5.

Sampun ngantos nggadhahi sipat adigang, adigung,


adiguna saenipun ngangge tumindak ingkang sabar, tliti,
ngatos-atos, ningali kawontenan lan waspada. (2)

1.
1
.
2
.
3
.
4
.
5
.

6.

2.

7.

3.

8.

4.
B 9.

9.

5.
A 1

10

A 6. C
D 7. D
C 8. C

NO

WANGSULAN

1.

a. Bener, temenan b. Nggolet, mbudidaya c. Piwulang,


ngelmu, kawruh (2)

2.

Aja nganti kebacut


Sakabehing tumindak sing ora jujur
Angger kebacut temenan apes ora apik
Apike nggoleta kae
Ngelmu sing sebener-benere (2)

3.

Supaya nduweni watek jujur lan nggolet ngelmu sing


temenanan. (2)

4.

Wong urip kuwe


Aja nganggo watek telu
Nganggoa watek sabar, tliti, ngati-ati
Nggatekna sakabehing tumindak
Sing waspada maring polahe wong liya (2)

5.

Supaya nduweni watek sabar, tliti, ngati-ati, nggatekna lan


waspada

Golekana pokok-pokok isi


teks Serat Wulangreh
pupuh Gambuh pada 2
16 !

?$urfirjyni=rt\Xbu/[fni=pzsTuti.

Anda mungkin juga menyukai