EDUP3073 BUDAYA DAN

PEMBELAJARAN
ADAT RESAM MASYARAKAT CINA

PENSYARAH: MADAM ALICE PUI TING

PEMBENTANG: CECELIANA ANNOI ANAK EMBUAS

CALEB KELSLER ANAK FEDRICK
CATHERINE ANAK LOO
Adat Kelahiran
 Semasa mengandung
• Wanita-wanita masyarakat Cina yang
mengandung sentiasa diberikan kawalan ketat
dalam setiap tindak-tanduk dan kegiatan seharian
mereka.

• Masyarakat Cina mementingkan anak lelaki

kerana dapat melanjutkan keturunan mereka
melalui pewarisan nama nenek moyang.

• Ibu mertua bertanggungjawab menjaga wanita

mengandung dan bukannya suami.
 Pantang larang
• Wanita masyarakat Cina yang mengandung tidak
dibenarkan melakukan kerja-kerja seperti
memaku kerana dikhuatiri bayi yang lahir akan
mengalami kecacatan.

• Ini juga bertujuan untuk menghindari bayi dari

terkena badi.

• Tidak mengeluarkan kata-kata kesat dan

memukul binatang.
 Selain itu…
• Wanita mengandung digalakkan bekerja bagi
memudahkan proses bersalin.

• Sewaktu mengandung sebarang konflik atau

perselisihan perlu dielakkan.

• Memberi nama kepada bayi yang belum lahir

semasa mengandung juga merupakan pantang
larang.
• Wanita mengandung tidak digalakkan terlalu
kerap menggosok perut.

• Dilarang memakan makanan yang “tajam”

seperti nenas dan manga serta tidak
digalakkan makan banyak.

•
 Selepas kelahiran
• Wanita yang baru sahaja melahirkan bayi perlu
berpantang selama empat puluh hari dan tidak
dibenarkan mandi air sejuk untuk mengelakkan
daripada masuk angina.

• Pusat bayi yang baru dilahirkan diikat dan dililit

dengan sehelai kain pata perutnya.

• Dari segi pemakanan, masyarakat Cina

menggunakan sejenis arak yang dibuatkan
daripada beras yang diperam dalam masakan.
 Kenduri
• Kenduri diadakan selepas bayi mencapai umur
sebulan.

• Kuih khas yang berbentuk bulat berwarna merah

dan kuning yang berintikan kacang dan tau su
serta telur yang diwarnai merah.

• Mereka yang mendapatkan kuih dan telur akan

membalas dengan membawa hadiah berupa
pakaian bayi dan pati ayam untuk ibu.
 Memberi nama
• Nama orang Cina terdiri daripada tiga perkataan
yang dimulai dengan nama keluarga. Nama kedua
mewakili dengan nama generasi di kalangan adik-
beradik dan sanak saudara. Nama ketiga pula
merupakan nama bagi panggilan diri sendiri.

• Sistem nama yang baik perlu mengambil kira

makna, unsur yin dan yang serta dibuat mengikut
oerhitungan metematik Cina.
ADAT PERKAHWINAN
 MERISIK
• Mengetahui latar belakang gadis yang
dihajati.
• Masyarakat Cina terlalu mengambil berat
tentang nama , keturunan, peribadi, watak
dan tingkah laku si gadis.
• Ibu bapa pihak lelaki akan bertanya dengan
kenalan dan rakan taulan yang kenal dengan
keluarga si gadis.
• Perbincangan selalunya diadakan di restoran
dengan disertai saudara mara lain.
• Perbincangan berkaitan dengan perkara-
perkara umum terutama tentang latar
belakang dan asal usul keturunan.
 Meminang
• Diadakan Setelah kedua-dua pihak berpuas hati
dengan latar belakang keluarga masing-masing.
• Seorang wakil dipilih untuk berkunjung ke rumah si
gadis bagi membincangkan perkara-perkara
berkaitan perkahwinan.
• Ibu pengantin pengantin perempuan pula akan
berbincang dengan wakil tersebut berkenaan jumlah
mas kahwin, peruntukan meja dalam jamuan makan
dan memilih hari yang paling sesuai.
• Pihak lelaki tidak akan tawar menawar kerana
bimbang akan menjatuhkan maruah.
• Segala ketetapan yang telah dipersetujui,
diberitahu kepada kedua ibu bapa pihak lelaki.
• Ibubapa pihak lelaki akan berbincang dengan
anaknya untuk menyediakan segala
permintaan daripada pihak perempuan.
• Setelah kedua-dua pihak sudah saling
mengenal dan bersetuju untuk berkahwin,
barulah adat bertunang dijalankan.
 Bertunang
• Hari pertunangan dilakukan berdasarkan
kelendar Cina dan ia hendaklah bersesuaian
dengan bintang kelahiran kedua pasangan
tersebut.
• Khidmat tukang tilik digunakan untuk
penetapan tarikh tersebut berpandukan
kepada sebuah buku iaitu TOONG-SU
• Bakal pengantin lelaki berkunjung ke rumah
perempuan untuk menunaikan permintaan.
• Upacara bertukar cincin dilakukan.
• Bagi membuktikan persetujuan- gadis
berkenaan akan menyerahkan sekeping kertas
merah atau Nyen-Sang.
• Tukang tilik akan menghitung hari dan masa
yang sesuai berdasarkan kesua-dua nyen-sang
dan dicatat pada sehelas kertas merah yang
dinamakan NYIK-KOR.
 Teh
Duit penanda
‘kek
yang dibalut
menambah
dengan
kebahagian
sampul warna
’
merah.
Pada hari
pertunangan,
keluarga pihak lelaki
akan memberikan
Tembakau ‘Hadiah Besar’ Sepasang
kepada keluarga binatang
pihak perempuan ternakan

Manisan
Arak
dan gula
 Majlis perkahwinan
• Diadakan selepas dipersetujui oleh kedua-dua
pihak.
• Sekiranya terdapat kematian di kalangan ahli
keluarga bakal pengantin sebelum tiba hari
perkahwinan, perkahwinan itu mesti
ditangguhkan pada tahun hadapan atau seratus
hari.
• Sebelum hari perkahwinan, keluarga pengantin
perempuan akan menghantar hantaran kepada
keluarga pengantin lelaki atau rumah baru
pasangan tersebut.
 Pasangan
Pengantin lelaki pengantin akan
Dibawa bertemu
bertandang ke didudukkan di atas
ahli keluarga
rumah pengantin pelamin yang telah
masing-masing.
perempuan disediakan di
ruang tamu.

Pengantin
mendatangani 2 pucuk
Sebelah malam-
surat perkahwinan – Upacara meminum
jamuan besar
Keat FOON Ching Su di teh
besaran
hadapan beberapa
orang saksi.
 • Dihias oleh wanita yang dianggap
Upacara menghias mempunyai nasib baik, bersama-sama
rambut pengantin wanita yang masih mempunyai keluarga.
perempuan • Mengucapkan kata-kata yang baik ketika
mengikat sanggul pengantin perempuan.

• Dilakukan di rumah pengantin lelaki

Upacara menutup • Bapa pengantin akan meletakkan topi yang
dihias dengan daun pokok saru di atas
pengantin lelaki kepala engantin lelaki.
• Pengantin lelaki akan membawa tandu.

• Menggambarkan bahawa pengantin

perempuan merupakan wanita yang cantik
dan keluarga serta kawan-kawannya tidak
Permainan pintu sanggup berpisah dengannya.
• Pihak lelaki akan cuba membayar pihak
perempuan dengan memeberikan LI Shi.
 UPACAR MINUM TEH
• Ketika di rumah pihak lelaki, pasangan pengantin
tersebut akan melutut sebanyak 3 kali.
• Pengantin perempuan akan memberi teh kepada
keluarga dan saudara-mara mengikut pangkat.
• Orang yang menerima the akan memberi hadiah
berbentuk barang kemas atau Li Shi kepada
pengantin perempuan.
Minum arak pada waktu perkahwinan
• Dua cawan yang diikat bersama oleh tali
bewarna merah dan menyilangkan tangan
sesama mereka.
• Perbuatan ini merupakan ikatan janji
perkahwinan yang biasa dilakukan ketika
perkahwinan.
 Pantang larang perkahwinan
• Pengantin perempuan memasuki rumah
pengantin lelaki, mentua dan kakak iparnya
tidak boleh mengadap pintu memerhatikan
pengantin perempuan masuk.
 Baju pengantin
• Perempuan = Kwa atau Cheongsam (warna merah)
Kelengkapan perkawinan
• Lelaki = Samfoo (longgar & terbelah depan).

Tandatangan kain
• Disimpan oleh pengantin sebagai kenangan
• Dibentang di atas pintu masuk di mana teteamu akan
menandatangan nama mereka dan menulis restu mereka.

Lilin naga dan Pheonix

• Melambangkan penyatuan terhadap keluarga
• Digunakan semasa malam perkahwinan untuk menghalang
roh-roh jahatt

Tanda kebahagiaan dan sampul merah

- Berwarna merah (tuah)
- Wang mesti angka genap kerana angka ganjil digunakan
untuk pengebumian.
Adat Kematian Kaum Cina
 Warna lain tidak digalakkan,
Lazimnya pada hari
apatah lagi warna merah
tersebut, ahli keluarga si
yang dikatakan
mati akan memakai baju
mempersenda si mati dan
berwarna hitam.
keluarganya.

Pakaian

Pelawat boleh memakai Baju yang berbunga juga

baju muram seperti hitam, dilarang dalam upacara
kelabu dan sebagainya. kematian tersebut.
 Pelawat
Apabila seseorang itu memasuki rumah si
mati dia hendaklah membawa sepasang
lilin putih, “duit kertas” dan lain – lain
alat sembahyang untuk diberikan kepada
keluarga si mati yang kurang berada.

Sekarang lazimnya pelawat memberikan

derma atau menghantar kalungan bunga
kepada si mati.

Kadang kala sekumpulan sahabat atau

sesuatu persatuan menyediakan panji –
panji yang ditulis dengan kata – kata
pujian kepada si mati.
 Pelawat
Ketika meninggalkan rumah si
mati, pelawat biasanya
diberikan seutas benang merah
atau gula – gula berikat benang
merah sebagai tanda terima
kasih.

Warna merah itu warna

yang membawa nasib baik
dan menghalang hantu
syaitan yang cuba
mengacau. Gula – gula yang
diberi itu boleh dimakan.
Apabila berlaku kematian, mayat akan akan dibersihkan
dan dimandikan sebagai memberi penghormatan terakhir
kepada si mati.

Mayat kemudian disapu dengan minyak wangi dan disolek

setelah dimandikan. Ia bertujuan untuk mengharumkan si
mati terutama apabila berada di alam akhirat.

Mayat si mati turut dikenakan pakaian yang cantik seperti

pakaian perkahwinan.

Ukiran keranda menandakan kedudukan seseorang

semasa hidup. Bagi yang kaya, keranda diukir dengan
bersalutkan logam.
Ahli keluarga, saudara-mara dan
sahabat handai dikehendaki
menangis atau meratapi
pemergian si mati dengan kuat
serta diselitkan dengan kata-kata
yang menunjukkan si mati
membuat jasa.
Tangisan yang mengungkit
keburukan si mati dilarang sama
sekali kerana ia dapat membuat
roh si mati tersebut tidak
tenteram.

Segelintir masyarakat Cina

Sebelum dikebumikan, jenazah si
melupuskan segala hutang si
mati akan dibawa mengelilingi
mati dengan alasan untuk
kawasan kejiranannya terlebih
mententeramkan si mati agar
dahulu.
tidak disoal di alam akhirat kelak.
• Pada zaman dahulu masyarakat Cina mengusung
mayat dengan menggunakan pengusung yang
diperbuat daripada kayu yang diukir menarik
mengikut status si mati.
• Sekiranya si mati daripada golongan berada,
ukiran lebih halus dan menarik berbanding
golongan biasa.
• Namun pada zaman sekarang mayat yang telah
diletakkan ke dalam keranda akan dimasukkan
ke dalam lori kecil yang dikhaskan untuk
menghantar mayat ke tanah perkuburan.
 Semasa mengiring mayat
dari rumah ke kawasan
Ketika mayat diusung dengan
perkuburan, pelbagai jenis
menggunakan lori khas, beberapa
lagu akan mengiringinya
kertas yang disalut logam akan
seperti lagu agama atau
dicampak sepanjang sepanjang
lagu-lagu tradisional
perjalanan.
masyarakat sebagai lambang
kesedihan.

Bagi masyarakat Cina tradisional, Mengikut kepercayaan

mereka memasukkan pelbagai
jenis harta milik si mati untuk
menunjukkan darjat si mati ketika
di dunia dan diketahui oleh orang
lain di akhirat kelak.
mereka, cara ini adalah
untuk memastikan roh
boleh berjalan pulang ke
rumah berpandukan kertas
tersebut
• Perkuburan yang terletak di kawasan yang
tinggi adalah lebih baik jika dibandingkan
dengan tanah yang rata.
• Kebanyakan tanah perkuburan terletak di
kawasan yang berhampiran jalan raya.
• Mengikut kepercayaan masyarakat Cina,
kawasan seperti itu akan memudahkan roh si
mati menemui jalan pulang.
SEKIAN, TERIMA KASIH