Anda di halaman 1dari 17

TATA SWARA

(FONOLOGI)
A
Aku, ora
Lima, lara

I
Sisir, pasir
Iki, siji, pari

U
JEJEG Susuh, kukur
Guru, turu,
TATA SWARA
ê
E (é) (è)
MIRING Lemper, marmer,
Tempe, sate Gepeng, kaleng
gendheng

O
Bolong, gendhong
Toko, soto
èéê
miring jejeg pepet
Konsonan khusus basa jawa
• T : tuku
• TH : thathit, bathutk, kathok
• D : duren, dudu
• DH: dhahar, dhukum
• Wedi
• Wedhi
• Tembung
Saroja, entar, camboran, dasanama, rangkep

• Ukara
Struktur/ jabatan : jejer, wasesa, lesan, geganep, katrangan
Jumlah klausa : lamba (tunggal/ satu klausa), cambor (majemuk/ sejajar & susun)
Isi: pakon, panjaluk, pitakon, pangarep
Fungsi: tanduk(aktif/ tanpa lesan & mawa lesan), tanggap (pasif)
Krama Krama
Ngoko
Madya Inggil
• Pranatacara inggih punika satunggiling paraga ingkang
gadhah jejibahan nglantaraken titilaksana ing
satunggiling upacara adat temanten, kesripahan,
resmi/formal, pepanggihan, pasamuan, pengaosan,
pentas (show) lan sapiturutipun. Upaminipun wonten
ing tata upacara adat temanten Jawi pranatacara
kajibah nglantaraken titi laksitaning adicara ijab,
pawiwahan lan panghargyan, sanadyan makaten
adicara ijab kadhang kala madeg piyambak boten
kagarba kaliyan adicara pawiwahan lan panghargyan
temanten. Ing upacara kasripahan juru paniti laksana
nglantaraken tata upacara pangrukti utawa pametaking
layon.
• ejibahaning pranatacara limrahipun inggih prasaja, inggih punika ngaturaken acara
satunggal baka satunggal ing acara menapa kemawon. Acara sapisan punika,
dhumateng Bapak... sumangga. Lajeng ngaso. Acara kaping kalih punika... dhumateng
Ibu... sumangga. Lajeng ngaso. Makaten salajengipun namung ngaturaken acara
satunggal baka satunggal. Nalika para tamu ngunjuk pranatacara inggih ngemum, nalika
para tamu dhahar, pranatacara inggih dherek nedha. Ingkang baku acara sampun saged
lumampah. Béda kaliyan pranata adicara, kajawi nindakaken ingkang kados
katindakaken pranatacara, pranata adicara saged ngisi acara damel regeng ngregenging
swasana. Upaminipun nalika para tamu nembé ngunjuk, pranata adicara nyandra para
tamu, nyandra sasana pawiwahan, nyandra tarub. nalika para tamu nembé dhahar,
pranata adicara nyandra temanten. Gampilipun pranata adicara saged akarya regenging
swasana, boten sepa,sepi,samun. Pranata adicara boten badhé katelasan wicara sarta
prakawis ingkang kawedhar (materi/bahan) kanggé ngisi swasana. Sanajan kedah 2-3
jam micara. Kajawi punika pranata adicara saged ngolah acara menapa kemawon,
tanggap ing sasmita saha swasana, satemah saged damel putusaning adicara kanthi
laras tur leres.
pacelathon
Crito/ kronologi
Narasi
peristiwa

Cathethan padinan

Nggambarake Tekstual/
Deskripsi
kahanan kontekstual

Jenis Wacan
Laporan/ karya
Eskposisi pemaparan
ilmiah

Argumentasi Panemu/pendapat sesorah

Persuasi Mbujuk/ rayuan Sesorah/ pidato


5W1H
• What opo
• Where nengdi
• When kapan
• Why nyapo
• Who sopo
• How kepriye
• Parikan yaiku tetembungan utawa unen-unen sing duweni pathokan
utawa paugeran ajeg. Paugeran-Paugeran iku mau antarane :
1.Cacahing wanda ukara sapisan, kudu padha karo ukara kapindho.
2.Ukara sing ngarep kanggo bebuka dene ukara sabanjure minangka isi.
3.Tibaning swara ukara sapisan, kudu padha karo ukara kapindho.
4.Parikan bisa kadadean saka rong gatra utawa patang gatra.
• Geguritan
1. Gagrak lawas, sun gegurit, 5 pada
2. Gagrak anyar, bebas
@ayuridhosaraswati
(Teks…..)
#PendidikanBahasaDaerah
#BahasaJawa
#Tandyo
#PGSD
#UNUBLITAR
Struktur Geguritan
• Tembung
• Larik
• Pada
• Uni/ Swara
• Surasa/ makna
Guru gatra

Macapat
Guru wilangan

Guru lagu

Anda mungkin juga menyukai