BIMBINGAN DAN KAUNSELING

CIRI/KON
BIMBINGAN
SEP
Definisi Crow & crow (1960) : 1 proses

pend
James (1997) : mlibtkn
prtolongn pribadi bg mbntu
indvdu mbt kptusan ke arah

yg dtuju & mcpai tjuan yg plg

baik
Abdul Malek (2003) : proses
utk mbntu indvdu mmahami

dri & dnia skeliling

Suradi (1997) : pkhdmtan yg
mberi ptolongan & bknnya
arahan atau mbt plhn utk
individu ttg apa yg hrus dpilih
>proses mbntu indvdu

mmahami dri & dnia skilling

spy ia mmpu mgunakan
kbolehan, kupayaan & bkat
yg ada dgn spnuhnya.

Prinsip Smua mrd mpunyai hak yg =

utk mdptkn bmbgn yg
dperlukan
Bmbgn bdsrkn kpercyaan bhw

stiap mrd mpunyai

ksanggupan utk pkmbangan

drinya
Bmbgn a/d proses bsifat

mddik yg bterusan spnjg hyat

mrd itu
Psetujuan b= , bk/= & x bsft

pksaan
Bdsrkn t/laku, myedari &
mhormati hrga dri ssorg
proses pgthuan & bguna kpd

mrd
Bdsrkn etika BnK yg baik
Objektif/ Mbntu mrd k/pasti ptensi diri
matlama
bntu mrd fhm dri sndri & org
t
lain
Bntu mrd rncg h/tuju hdp dgn
>jls
Bntu mrd bt pyesuaian dri
slaras dgn khdupan skilling

KAUNSELING

PSIKOTERAPI

Rogers (1951) : klien akan

mceritakn hal2 dr kjadian
yg lps & bansur kpd yg lbh
meruncing shga mceritakn
keadaan sms drinya
Abdul Halim (1990) :

kegiatan bsifat p/logi utk

mbntu msia lain dgn
sstematik & bt/jwb
Hansen (1972) : mnitik brtkn
bntuan kpd indvdu mplajari
cr bru dlm mngendalikan &
myesuaikan dri kpd situasi
dlm khdupan
>proses bntuan yg djalankn
o kaunselor bg

mgembangkn pmikiran,
mnstabilkn prsn & mgubah
t/laku klien kpd yg lbh
dterima.

Proses rwtn yg lbh mdlm

& mberi fkus kpd
prubahan psonaliti &
t/laku di hujung
pmasalahan msia
Hamdani (2001) :
pubatan pykit dgn cr
kbtinan/ pnrapan tknik
khusus pd pyembuhan
pyakit mental/ pd
ksulitan pyesuaian dri
stiap hri
Mark (2004) :fkus kpd
knflik interpersonal yg
mbri ksakitan/kslesaan
kpd pskt
>bntu individu yg emosi
tganggu btujuan ubah
mntliti, p/laku & prsn hga
dpt kmbgkn ptensi diri
ke arah yg +ve

Dberikn kpd indvdu yg

normal & sdg mhadapi

mslh/krunsingan
Wjd intraksi & hub ant
knslor-klien bdsrkn
kmesraan & kpercayaan
Knslor bntu klien bt kptusan
> cpt
Xda paksaan sbliknya k/=
Knslor bjak guna kaedah
bdsrkn kcenderungan kndiri
Kaunseling : proses btjuan
mpgruhi pubahan t/laku
klien scr s/rela atau khndak
sndri
Bdsrkn etika kaunseling yg
baik
Majar mrd bt/jwb ke ats dri
& xbsikp lps tgn & slhkn
org lain
Tlg klien ssuaikn dri dgn
psktran sbg usaha <n
ktgangan/knflik
Bntu klien bntuk imej yg +ve

 Mlhirkn mrd yg bktrampilan, Bntu klien jd dri sndri agar

tgs, ykin & mmpu mjlin hub
brani hdapi rsiko & cbrn hdp
Bntu klien jd produktif
baik dgn smua indvdu
Unit Kaunseling Kementerian Pendidikan Malaysia (1984)
Buku Panduan Pelaksanaan Khidmat Bimbingan dan
Kaunseling
- Mberi khdmt pyuburan & pgyaan (peluang, kmudahan,
pglmn)
- Khdmt pncegahan slh laku
- pmulihan/smbol pmbaikan dgn tjuan morientasi smula mrd
bmslh
- Khdmt kaunseling krisis kpd mrd yg mmerlukn
Falsafah

Kemanusiaan : msia bhak

mdpt lynn & bntuan yg adil
& sksama
Sosiologi : stiap indvdu
mpunyai psekitaran sosial
yg tsndri
Psikologi : stiap indvdu unik
& bbeza. Kaunselor prlu
guna pndktn bbeza
Seting Sekolah, kolej, institusi pengajian tinggi

Jns Peribadi, akademik, kerjaya, keluarga, sosial

masalah
Tmph Masa yg agak singkat

rwtan 1-5 sesi bgntung kpd keseriusan mslh

Phk Guru biasa, guru bmbingan & Kaunselor, pkr psikologi

professio kaunseling
kaunseling
nal yg
tlibat
Sasaran Indvdu, klompok kcl/bsr yg Indvdu/klompok kcl yg biasa
biasa
Asas Mgunakan model bkn perubatan
perubata
Indvdu yg mjlani sesi dipanggil klien
n
Kepakar Kaunselor tlatih dlm kmhiran asas kaunseling shj
an

Hospital, klinik
Neurosis, Psikosis yg
ringan
Ambil ms yg pnjg
>1 thn
Pkr psikologi kaunseling,
pkr psikologi klinikal, pkr
psikiatri, pkr
psikoanalisis
Indvdu yg mmpunyai
mslh psikologi yg agk
serius
Basaskn mdel pubatan
Indvdu dpanggil psakit
Kpkran khas spt hipnosis

JENIS PERKHIDMATAN PROGRAM

BIMBINGAN & KAUNSELING :
Konsep :
1. prgrm bsft myluruh (pkdmtn kpd smua
klmpok)
2. Program bsft pkmbanga, pmulihan,
pmbaikan
3. Mnekankn aspek bmbingan yg mliputi
aspek akademik, shsiah& pyesuaian
dri dlm masy

4. Program bsft tbuka mrangkumi

indvdu/klompok dgn mlibtkn guru yg
tlatih
5. Kaunseling indvdu diadakan jika perlu
Jenis Perkhidmatan Bimbingan
1. Inventori individu & rekod
- Mgendali fail bmbingan utk stiap
mrd

2.

3.

4.

5.

Bt/jwb rkod butiran mrd

Myelaras, mjga & mgemaskini
mklmt mrd
- Mgawasi pangkaan & corak
khdiran mrd
- Mjlnkn k/selidik utk pkmbagan mrd
Mberi maklumat
- Kumpul, sdia, sebar mklmt mlalui
rsalah, poster, hari krjya dll
- Mnmbh & kms kini fail2 mklmt
krjaya, akademik, sosial & pribadi
- Mdptkn mklmt sms dr agensi
tertentu
- Rncg & lksana lawatan smbil bljr
Bmbgn klompok
- Rncg xtvt bmbgn klompok yg bsft
pyuburan
- Mjlnkn bmbgn/kaunseling kpd
kump ttntu ttg ssuatu tpic yg bsft
pyesuaian /pmbaikan
- Mngktkn prestasi akademik
Kaunseling
- Indvdu/klompok bdsrkn mslh yg
dhadapi
- Guru bmbgn mgjar pkra bkaitan
pmbntukan kndri +ve
Penempatan
- Pemilihan kokurikulum, aliran
akademik, asrama mengikut
kesesuaian

6. Mncegah pgunaan ddah & tbiat

mrokok
- Adakan bmbingan indvdu/klompok,
tnam sikap bnci ddh & rkok
Jenis Perkhidmatan Kaunseling :
1. Kaunseling krisis
- Digunakan bg kes yg mmerlukan
prhtian/ tndkan sgera guru
pmbmbing & knselor
- Cth : hysteria, pergaduhan,
pgunaan ddh
2. Kaunseling pemulihan
- Dijlnkn kpd knk2 yg berisiko
- Cth : mrkok, vndlisme, mlwan guru
& mslh dsiplin yg lain
3. Kaunseling pencegahan
- Mencegah a/d >baik drpd
mngubati
- Tndkn swjarnya prlu diambil o
guru pmbimbing
- Cth : kempen anti rkok, bengkel dll
4. Kaunseling perkembangan

Bri bntuan/ptolongan kpd mrd yg

tlibat utk dptkn rwtn pmulihan
- Bri m/bls kpd Kmnterian Pljrn dll
7. Rundingan & rjukan
- Mjadi tmpt rujukan akademik,
krjaya dll
- Bntu phk ptdbir mmahami program
bmbgan di skolah
- Bntu i/bapa bkaitan kbjikan mrd
- Rndingan dgn phk skolah bg tgktkn
prestasi skolah
- Rncg cra mngktkn kmjuan pljr
- Rjuk agensi ttntu spt doc, pkr
psikiari, kbjkan dll
8. Penyelaran sumber
- Pyelaras xtvt/program bhub dgn
kbjikan mrd
- Jd rjukan pbgai xtvt spt koku
- Jd prncg & pyelaras mperkenalkn
xtvt/program bmbgn kpd phk luar
9. Konferans i/bapa
- Jlinkn k/= dgn i/bapa utk kmjuan
mrd
- Bhub dgn i/bapa
- Mjd pyelaran program orientasi pljr
- Jalankan kaunseling kluarga
10.Penilaian
- Bt pnilaian ke ats program yg
dlksanakan & lkukn pnmbahbaikan
- Mbt mnilaian thdap modul/model
bmbgn sblm dlksanakn
- Mwjudkn prgrm Tunas
Bmbgn/prgrm2 yg ssuai dgn thp
mrd
-

Melengkapkn knk2 dgn pgthuan &

mlhiran serta mmpuk skp +ve
basaskn kpeluan mereka

Etika Kaunselor
1. Autonomi
- Mhormatoi hak klien utk mbuat
kptusan/ btndk sndiri tnpa
pgntungan kpd atat gangguan drpd
gru pmbinbing.
2. Kemurahan hati
- Bbuat baik kpd klien
- Mbntu klien mencapai hasil positif
akibat sesi kaunseling
3. Tidak berniat jahat
- Xmlkukan ssuatu yg mcederakan/
mmudaratkan klien / org lain
- Keadilan
4. Kejujuran
- Bersifat jjur & ikhlas

Elakkan sbrg pnipuan/ eksploitasi

thdap klien

PERANAN GURU BIASA SEBAGAI GURU

PEMBIMBING :
1. Pengumpulan maklumat kanak-kanak
Teknik ujian : ujian2 piawai yg
dibentuk utk mgukur ciri knk2. Hsil
panalisisan skor knk2 dgunakan sbg
rjukan dlm sesi BnK
- Ujian pencapaian /kecerdasan :
o ujian dlm b/drjh yg djana o
guru btujuan mgukur apa yg
nak dktahui o knk2 bhbung
satu2 m/pljrn
- Ujian Aptitut :
o 1 cri yg mnnjukkan kbolehan
ssorg utk mcpai kjyaan dlm
satu2 bidang trtntu/ mpo
pgtahuan & kmhiran khusus
bhbung dgn bdg itu

Kotai janji / kmitmen yang dibuat

Cth : Scholastic Aptitude Test

(SAT)
Inventori Minat Kerjaya :
o Utk mpo profil awal 1 kump
knk2 yg blh dgunakan sbg bhn
pbncangan dlm sesi kaunseling
indvdu nnt
o Mbntu mneroka peluang pend &
krjaya yg dceburi kelak
Ujian & Inventori Personaliti :
o Mdiagnosis mslh emosi yg sdg
dialami
o Inventori personality bsft
objektif & mrgkumi aspek spt
knsep kndiri, pyesuaian sosial,
gaya myelesaikn mslh dll (cth :
snrai semak Mooney)
o

Teknik projektif bsft > sbjektif

& x bstruktur ( Thermatic
Apeception)
- Ujian Sikap :
o Mnntukn pmikiran/ t/bls s/jadi
thdap ssuatu objek, peristiwa,
institusi, jns t/laku,
ssorg.klompok
Teknik Bukan Ujian : bsifat sbjektif
- Pemerhatian :
o G mgtahui ttg thp pkmbgan
knk2 dr segi knk2 dr segi fzkl,
kog & emosi
o Memahami t/laku kanak2
o Menilai Perkembangan knk2
o Menilai kmjuan pmbljarn knk2
- Temubual :
o lgkah awal k/psti mslh sjrus
blaku konflik
o Dpt m<n bias/ prejudis thdap
satu2 phk
o t/bual bstruk, xbstruk, separa
struk
- Analisis Dokumen :
o Kad laporan mrd, Buku kdtgn
mrd, Kad kumulatif mrd
2. Mengenalpasti Masalah :
- Jenis Masalah Kanak2
o Inter/p: mslh komunikasi
o intra/p : buat kptusan& perlukn
pnjlsan ttg alternative pyelesaian &
akibat
o Kkurangan mklmtn ttg diri :
kbolehan, kkuatan, minat & nilai
o Kkurangan mklmt ttg prsekitaran :
prlukn mklmt cara utk mcpai
kjyaan
o Kkurangan kmhiran : cth, kmhiran
mdgar, belajar dll
- Cara Mengenalpasti Masalah
o Sblm sesi pmrhtin, tntukan obj,
sasaran & tmpoh pmrhtian
o msk ke kls/tmpt mrd bkmpul & b
xtvt
o Ddk di blkg kls/tmpt yg ssuai spy
xggu PnP
o perhati smbil ctt nota yg relevan
- Rekod pemerhatian
o Rekod anekdot :
o

Djana hsil pmerhatian scr lgsg

1 rkod yg tepat & spesifik mgnai
satu2 pristiwa
Mrgkumi knteks di mana
blakunya satu2 t/laku
Tfsiran direkodkan scr basingan
drpd prstiwa tsbut
Bfkuskn t/lku biasa/ luar biasa
yg dtnjukn o ssaran pmrhatian
Rekod Running
1 huraian yg tpinci mgnai
t/laku/ pristiwa yg dsediakan
sms ianya blaku
Dgunakan a/b mklmt bbntuk
objektif diperlukan bg satu2
situasi yg blaku
Persampelan masa
Pwkilan t/laku ssorg knk2 yg
dtnjukkan pd ms2 ttntu dlm 1
hari
Mkaji brapa kerap tlaku tsbut
blaku
Persampelan Peristiwa
dgunakan a/b satu2 t/laku
cnderung untu blaku dlm seting
ttntu
mgenalpasti sbb & akibat satu2
t/laku
Penulisan Diari : Merekod
ptumbuhan & pkembangan = ada
Senarai semak
Mgetahui sejauh manakah ssorg
knk2 tlh mguasai satu2
kemahiran
Xngmbil kira knteks di mana
prstiwa blaku & pbezaan
individu
Sosiogram
k/pasti pkembangan sosial knk2
peta /rajah yg mnunjukkan pola
interaksi dlm klgn satu kump
knk2
Hasil karya Kanak2 : Hasil karya yg
dikumpul merentasi 1 tempoh
masa
Gambar foto : Menangkap emosi
knk2 semasa mrk mngmbil bhgn
Rakaman/video : Rakam gerak geri
knk2 yg bkenaan =ada scr sgaja/x

o
o

o
o
o

TEORI
Pandangan
thdp
msia
Konsep2
utama

teori

TEORI KAUNSELING
BEHAVIORIS
RET
Msia a/d natural & dcorak
Pmikiran msia yg
o pskitaran
xrasional akn timbulkn
mslh
Fokus pd kini & ini
Prnan pmikiran sbg pnca
Fkus kpd t/laku maladaptif
mslh
A : activate ( peristiwa)
(xdterima)
Mpunyai mtlmt yg jelas
B : Belief (penilaian)
Mgunakn pndekatan
C : Consequen (prsn)
D : Despute (matasi)
saintifik
E:

Proses
bsifat direktif (kaunselor
kaunseling
mberi arahan)
klien xtif (myertai xtvt yg
dlaksanakan)
Kenalpasti masalah

bsft mgajar/mddik
konfrontasi ( bedpan,
btembung dgn fkiran yg
xrasional

PERORANGAN
Smua msia tdrong utk
mbgunkn potensi diri
faham indvidu dgn
mmasukn dri dlm ruang
lgkup yg =
msia bt/laku selaras dgn
knsep kndiri
smkin byk pgtahuan yg
dpolehi drpd
pskitaran
jika/maka
konselor perlu kongruen
knselor prlu pmahan &
empati.

Kumpul data
Tentukan matlamat
Bntuk plan kontingensi

Teknik

Kekuatan

Mnilai pelan
Modifikasi t/laku
Token eko
Lthn ketegasan (Asertif)
Disensitasi bsistem
(Tsusun, bansur)
Main peranan
Modelling
Pembentukan
Mgabung plbgai tknik u
mmenuhi khendak klien
yg plbgai

Penstrukturan kog (ABCDE) Kaunselor bsft ketulenan

Latihan mhakis prsn malu Penerimaan +ve & tnpa
Bibloterapi (mbaca)
syarat
T/laku
Empati

Mdidik msia mgunakan

ABCDE

Kelemahan Xmmentingkn hub msra

Teknik yg tlalu simple &
ant kaunselor & klien
mudah utk slesaikan
Xmmentingkan emosi &
mslh sbnr (<bkesan)
Hanya sesuai utk msia yg
kog
Xambilkira pglman klien yg
mpunyai pmikiran biasa
lalu

Phub, kpercyaan &

kmunikasi yg rpat ant
klien
Cnderung u
mrealisasikan potensi
Xde mtlmt yg jelas
Tdpt unsur bias