KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

PROGRAM INTERVENSI TAMBAH OPSYEN (PITO)

MODUL PENDIDIKAN KHAS

PKLKP2033
PENGENALAN KOD BRAILLE
BAHASA MELAYU DAN MATEMATIK

INSTITUT PENDIDIKAN GURU MALAYSIA

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
ARAS 1-3, BLOK 2250
JALAN USAHAWAN 1
63000 CYBERJAYA

Berkuat Kuasa Mulai JUN 2020

i
 Falsafah Pendidikan Kebangsaan

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke arah

memperkembangkan lagi potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari
segi intelek, rohani, emosi, dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat
Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketerampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab, dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri
serta memberi sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran
keluarga, masyarakat dan negara.

Falsafah Pendidikan Guru

Guru yang berpekerti mulia, berpandangan progresif dan saintifik,

bersedia menjunjung aspirasi negara serta menyanjung warisan
kebudayaan negara, menjamin perkembangan individu, dan
memelihara suatu masyarakat yang bersatu padu, demokratik, progresif
dan berdisiplin.

Hak Cipta

Hak cipta terpelihara. Kecuali untuk tujuan pendidikan

yang tidak ada kepentingan komersial, tidak
dibenarkan sesiapa mengeluarkan atau mengulang
mana-mana bahagian artikel, ilustrasi dan kandungan
buku ini dalam apa-apa juga bentuk dan dengan apa-
apa cara pun, sama ada secara elektronik, fotokopi,
mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat
izin bertulis daripada Rektor Institut Pendidikan Guru,
Kementerian Pendidikan Malaysia.

MODUL INI DIEDARKAN UNTUK KEGUNAAN PELAJAR-PELAJAR YANG

BERDAFTAR DENGAN INSTITUT PENDIDIKAN GURU, KEMENTERIAN
PENDIDIKAN MALAYSIA BAGI MENGIKUTI PROGRAM INTERVENSI TAMBAH
OPSYEN (PITO)

MODUL INI HANYA DIGUNAKAN SEBAGAI BAHAN PENGAJARAN DAN

PEMBELAJARAN BAGI PROGRAM-PROGRAM TERSEBUT.

Cetakan Jun 2020

Institut Pendidikan Guru Malaysia
Kementerian Pendidikan Malaysia

ii
 KANDUNGAN
MUKA SURAT

Falsafah Pendidikan Kebangsaan/ Falsafah Pendidikan Guru/ Hak Cipta ii

Kandungan iii

Panduan Pelajar iv

Pengenalan vi

Agihan Tajuk dan Unit vii

UNIT 1 1
PENGENALAN ASAS BRAILLE

UNIT 2 KOD BRAILLE BAHASA MELAYU GRED DUA 5

UNIT 3 KOD BRAILLE MATEMATIK 15

Bibliografi 28

Panel Penggubal 29

Simbol Pembelajaran 30

iii
 PANDUAN PELAJAR

PENGENALAN

Modul pembelajaran ini disediakan untuk membantu pelajar menguruskan

pembelajaran agar lebih berkesan. Modul pembelajaran ini juga memberi peluang
kepada pelajar untuk mendapatkan matlamat dan gaya pembelajaran terkini.

SASARAN KURSUS

Sasaran kursus ini adalah kepada pelajar Program Intervensi Tamah Opsyen (PITO)
yang mendaftar dengan Institut Pendidikan Guru (IPG), Kementerian Pendidikan
Malaysia (KPM).

PEMBELAJARAN ARAH KENDIRI

Pembelajaran arah kendiri memerlukan pelajar membuat keputusan tentang

pembelajaran yang akan ditempuhi. Pembelajaran arah kendiri berkesan jika pelajar
dapat menentukan sasaran yang hendak dicapai. Ianya dibentuk agar pelajar
mempunyai autonomi dan bertanggung jawab ke atas pembelajaran sendiri.

JAM PEMBELAJARAN PELAJAR (JPP)

Berdasarkan standard IPG KPM dan MQA pelajar perlu mengumpulkan 40 jam
pembelajaran bagi setiap satu jam kredit. Program Intervensi Tambah Opsyen (PITO)
Perguruan Malaysia dilaksanakan secara sepenuh masa dalam bentuk Kursus Dalam
Cuti (KDC), di mana interaksi bersemuka dilaksanakan pada cuti persekolahan dan
hujung minggu. Jumlah pembelajaran secara bersemuka diperuntukkan 30-60%
daripada jumlah jam Pembelajaran Teradun. Jumlah keseluruhan jam pembelajaran
teradun ialah tidak melebihi 60% daripada keseluruhan JPP (pembelajaran teradun +
pembelajaran kendiri)

iv
PEMBELAJARAN DALAM TALIAN

Pembelajaran dalam talian ini menggunakan saluran media terkini yang sesuai.
Pensyarah dan pelajar akan ditentukan masa yang sesuai untuk berinteraksi secara
langsung dalam talian. Tajuk dan jumlah jam yang akan dipelajari diambil dari
Maklumat Kursus (MK) mengikut kursus dan semester yang ditawarkan.

SUSUNAN UNIT MODUL

Modul ini ditulis dalam susunan Unit. Setiap unit mempunyai lima eleman asas yang
konsisten:
1. Hasil Pembelajaran Unit
2. Sinopsis
3. Kandungan Unit
4. Penulisan berkaitan kandungan unit
5. Latihan
6. Panduan pelaksanaan dalam talian bagi tajuk yang berkaitan

Pelajar boleh berbincang dengan pensyarah atau rakan pelajar melalui alat media
yang sesuai jika terdapat masalah berhubung dengan modul ini.

IKON

Penulisan modul ini menggunakan ikon tertentu untuk menarik perhatian pelajar agar
pada sekali imbas mereka akan tahu apa yang harus dibuat.

PEPERIKSAAN DAN PENTAKSIRAN

Pentaksiran dilaksanakan berdasarkan Maklumat Kursus (MK). Soalan peperiksaan

adalah berdasarkan tajuk-tajuk yang telah dijajarkan kepada pentaksiran hasil
pembelajaran kursus (HPK) dalam Maklumat Kursus (MK) secara interaksi bersemuka
dan modul.

v
PENGENALAN

Kursus ini ditawarkan supaya pelajar dapat menguasai ilmu berkaitan Kod Braille
Melayu dan Matematik dalam aspek penulisan braille dan transkripsi.

Hasil Pembelajaran

1. Menjelaskan konsep asas pratulisan Braille.

2. Mengaplikasikan kod Braille Bahasa Melayu dan kod Braille Matematik untuk
mengtranskripsikan teks mengikut peaturan kod Braille.
3. Menghasilkan bahan bacaan dalam kod Braille Bahasa Melayu untuk murid
masalah penglihatan.

vi
 AGIHAN UNIT DAN JAM PEMBELAJARAN
Panduan Kepada Pengguna

Modul pembelajaran ini dibina berdasarkan Maklumat Kursus (MK). Jumlah

pembelajaran secara bersemuka dan ePembelajaran diperuntukan 30-60% daripada
jumlah jam Pembelajaran Teradun. Jumlah keseluruhan jam pembelajaran teradun
ialah tidak melebihi 60% daripada keseluruhan JPP (pembelajaran teradun +
pembelajaran kendiri)

JUMLAH JAM
(PEMBELAJARAN TERADUN)
PEMBELAJARAN
TERARAH PEMBELAJARAN TERARAH
TAJUK/ TOPIK KESELURUHAN BERSEMUKA TIDAK BERSEMUKA
(KULIAH/ 27 JAM
57 JAM TUTORIAL/
AMALI)
30 JAM MODUL EPEMBELAJARAN
12JAM 15 JAM
1. Kod Braille Bahasa Melayu
Gred Satu
• Pratulisan Braille
- Kepekaan Jari
• Memperkenalkan bahagian-
bahagian mesin Braille
• Pengenalan Asas Titik Braille
11 3 4 4

- Pengenalan Titik Braille

Abjad
- Pengenalan Titik Braille
Nombor

2. Kod Braille BahasaMelayu

Gred Dua
• Memperkenalkan Tanda
Kata Ringkas

• Memperkenalkan Tanda
Kata Awal

vii
• Konsonan Dari Gabungan
Dua Huruf- KH, NG, NY, SY

• Awalan dan Akhiran- Awalan:

ME, PE SE, BER,PER, DI,KE,
TER 20 14 2 4
• Akhiran: AN, KAN-
Memperkenalkan singkatan
akhiran AN dan KAN
• Partikel LAH dan KAH, dan
Tanda Khas- KAH, LAH-
Tanda Penjelasan dan Tanda
Ulangan
• Pemendekan Perkataan
-Perkataan berstruktur KVKV,
KVKVKV, KVKVKVKV
- Perkataan yang berakhir
dengan KVKV atauKVKVKV
- Kata majmuk yang terdiri
daripadaperkataan berstruktur
KVKV, KVKVKV atauKVKVKV

3. Suku Kata yang terdiri dari

urutan vokal, Konsonan
tertentu, dan Tanda Kata
Ringkas
- AH dan AM
- EN dan IN
• Tanda Bacaan/ Tanda Khas
- Tanda Bacaan yang biasa 16 9 4 4
diguna (noktah, koma, tanda
soalan, tanda seruan, koma
bertitik, koma di atas huruf
(’apostrophe’), titik bertindih
- Tanda kurungan
- Tanda ucapan (tanda
petikan)

viii
- Sempang dan garis pemisah
- Tanda kesenyapan
- Tanda Bintang (*)
- Tanda Penjelasan
- Tanda Ulangan

• Tanda Kata Singkat

- Tanda DAN dan Tanda Kata
’dan’
- Tanda ADA, APA dan KITA
- Tanda AHLI, AM dan ANDA
- Tanda Kata ’ahli’, ’am’ dan
’anda’
- Kata depan DI dan KE ,
BEBERAPA dan PULA
• Kependekan Perkataan
- Senarai Perkataan
- Penggunaan Imbuhan
- Tanda Karangan
- Huruf besar, italik, baris puisi
• Penghasilan bahan bacaan
Braille Berkomputer
- Penulisan bahan bacaan
bebas

4. Kod Braille Matematik

• Tanda Angka
- Nombor bulat
- Pecahan
- Nombor perpuluhan
18 13 2 3
• Kuantiti (unit ukuran)
- Berat
- Panjang dan jarak
- Masa dan tarikh
- Isipadu
- Suhu

ix
- Wang
- Peratus

• Operasi-operasi asas dalam

Matematik
- Tambah
- Tolak
- Darab
- Bahagi

JUMLAH 57 30 12 15

Nota: Bersemuka (B), Modul (M) dan Dalam Talian (DT)

x
 UNIT 1 PENGENALAN ASAS BRAILLE

SINOPSIS
Kursus ini memperkenalkan pelajar kepada pratulisan braille, mesin braille dan
pengenalan titik braille abjad dan nombor.

HASIL PEMBELAJARAN
Di akhir tajuk ini, anda akan dapat:
1. Mengetahui mengenai pratulisan braille.
2. Mengenalpasti bahagian-bahagian mesin braille dan pengendaliannya
3. Mengenalpasti asas titik titik braille abjad dan nombor

ISI KANDUNGAN
Isi kandungan topik ini dibahagi kepada:

1.1. Pra Tulisan Braille

• Pengenalan Tulisan Braille

1.2. Memperkenalkan bahagian-bahagian mesin braille
• Bahagian-bahagian Mesin Braille
1.3. Pengenalan asas titik braille

1
1.1 PRATULISAN BRAILLE

Braille terdiri daripada sel yang mempunyai 6 titik timbul yang dinomborkan
seperti berikut:

Huruf Braille Bahasa Melayu adalah hampir sama dengan kod huruf Braille
Inggeris. Perkataan, simbol (seperti tanda seru dan tanda soal), beberapa
perkataan dan suku kata boleh didapati secara terus. Contohnya perkataan
orang dipendekkan kepada huruf O sahaja. Ini membolehkan buku buku Braille
yang lebih nipis dicetak.

Braille boleh dihasilkan menggunakan ( slate) dan ( stylus ) di mana titik

dihasilkan daripada belakang muka kertas, menulis dengan imej cermin,
menggunakan tangan, atau menggunakan mesin Braille yang dikenali
sebagai Perkins Brailler. Braille juga boleh dihasilkan menggunakan mesin
cetak Braille yang disambung kepada komputer.

2
1.2. MEMPERKENALKAN BAHAGIAN-BAHAGIAN MESIN BRAILLE
1.1. MESIN BRAILLE
1.1.1. BAHAGIAN-BAHAGIAN MESIN BRAILLE

Rajah di atas menunjukkan pandangan atas mesin braille Perkins yang biasa (Standard
Perkins Brailler). Sila rujuk www.perkinsbrailler.org untuk maklumat terperinci.

LATIHAN

1. Perhatikan mesin braille Perkins yang dibekalkan.

a) Bandingkan dengan rajah di atas untuk nama bahagian-bahagiannya.
b) Namakan bahagian-bahagian mesin braille.
c) Tunjukkan bagaimana kertas dimasukkan ke dalam mesin.
d) Seterusnya tunjukkan bagaimana mesin digunakan untuk menghasilkan
titik-titik braille, dan bagaimana kertas dikeluarkan.
e) Jelaskan langkah-langkah penjagaan sebuah mesin braille.

3
1.3 PENGENALAN ASAS TITIK BRAILLE
Titik Braile ada enam titik semuanya. Tiga titik di sebelah kanan dan tiga titik di
sebelah kiri.

Titik 1, 2 dan 3 di sebelah kiri. Titik-titik disusun dari atas dan ke bawah.

Titik 4, 5 dan 6 di sebelah kiri. Titik-titik disusun dari atas dan ke bawah.

4
 UNIT 2 KOD BRAILLE BAHASA MELAYU GRED DUA

SINOPSIS
Tajuk ini memperkenalkan pelajar kepada Sistem Kod Braille Bahasa Melayu dan
teknik-teknik membraille dan menulis pindah.

Keseluruhan tajuk ini menggunakan buku Kod Braille Bahasa Melayu (edisi
pindaan) (2001) sebagai manual dan teks rujukan utama. Mukasurat (m/s) dan
latihan yang diberi adalah selaras dengan buku rujukan tersebut. Pelajar diwajibkan
membeli buku ini sebagai rujukan utama dan latihan tutorial.

HASIL PEMBELAJARAN
Di akhir tajuk ini, anda akan dapat:
1. Membaca, menulis dan menulis pindah Kod Braille Bahasa Melayu.
2. Menghasilkan bahan bacaan/rujukan dalam Braille Bahasa Melayu bagi
murid bermasalah penglihatan.

ISI KANDUNGAN
2.1. Konsonan dari gabungan dua huruf
2.2. Awalan dan Akhiran
2.3. Pemendekan Perkataan
2.4. Partikel LAH dan KAH, dan Tanda Khas
2.5. Suku Kata yang terdiri dari urutan vokal konsonan tertentu dan
Tanda Kata ringkas
2.6. Tanda Bacaan
2.7. Tanda Kata Singkat
2.8. Tanda Kata Awal
2.9. Kependekan Perkataan
2.10 Tanda Karangan

5
2.1. ABJAD BRAILLE BM DAN KONSONAN DARI GABUNGAN DUA HURUF
• Abjad Braille (A-Z) (m/s 1-2)
Latihan 1 (m/s 3)

ABJAD BRAILLE

HURUF KOD HURU KOD HURUF KOD

BRAILL F BRAILLE BRAILLE
E
a a k k U U
b b l l V V
c c m m W W
d d n n X X
e e o o Y Y
f f p p Z Z
g g q q
h h r r
i i s s
j j t t

• Tanda KH, NG, NY dan SY (m/s 4-5)

Latihan 2 (m/s 6)

i) Gabungan KH ditandakan dengan titik 1 dan 6 dan di namakan dengan Tanda

KH.

Perhatian: Tanda KH jika digunakan bersendirian ialah juga tanda bagi perkataan
‘khas”

6
ii) Gabungan NG ditandakan dengan titik 3 dan 4, 6 dan di namakan dengan
Tanda NG

Perhatian : Tanda NG jika digunakan bersendirian ialah juga tanda bagi perkataan
“ngeri”

iii) Gabungan NY ditandakan dengan titik 2 dan 4, 6 dan di namakan dengan

Tanda NY

Perhatian : Tanda NY jika digunakan bersendirian ialah juga tanda bagi perkataan
“nyaris”

iv) Gabungan SY ditandakan dengan titik 1 dan 4, 6 dan di namakan dengan

Tanda NG

Perhatian : Tanda SY jika digunakan bersendirian ialah juga tanda bagi perkataan
“syor ”

7
2.2. Awalan dan Akhiran
• Awalan: ME, PE, SE, BER, PER, DI, KE, TER (m/s 7-13)
Latihan 3 (m/s 14)

• Terdapat lapan Kod Braille awalan iaitu awalan ME, PE, SE, BER, PER, DI,
KE, TER

Me / Pe \
Ber 2 Per 0
Ke 6 Ter -
Se ? Di 4
• Akhiran: AN, KAN (M/S 15-17)
Latihan 4 (m/s 17)

• Singkatan ini digunakan sebagai akhiran. Ia juga boleh digunakan sebagai suku
kata penuh atau sebahagain daripada suku kata.

KAN >
AN ]

2.3. Pemendekan Perkataan

• Perkataan berstruktur KVKV, KVKVKV, KVKVKVKV (m/s 18-19)
• Perkataan yang berakhir dengan KVKV atau KVKVKV (m/s 19-20)
• Kata majmuk yang terdiri daripada perkataan berstruktur KVKV, KVKVKV atau
KVKVKV (m/s 20-22)
Latihan 5 (m/s 23)

8
2.4. Partikel LAH dan KAH, dan Tanda Khas
• KAH, LAH m/s 24-25)

KAH <
LAH :

• Tanda Penjelasan dan Tanda Ulangan (m/s36-39)

Latihan 6 (m/s 26)

Tanda Penjelasan 2 dan 5 (3)

Tanda Ulangan 123 dan 456 (=)

2.5. Suku Kata yang terdiri dari urutan vokal konsonan tertentu dan
Tanda Kata ringkas
• AH dan AM (m/s 27-28)
• EN dan IN (m/s 28-29)
Latihan 7 (m/s 29)

AH $ AM !
EN 5 IN 9

Tanda Kata Ringkas a – z (m/s 40-43)

Latihan 8 (m/s 44)

9
2.6. Tanda Bacaan (m/s 30-35)

HURUF KOD HURUF KOD HURUF KOD

BRAILLE BRAILLE BRAILLE
a - ATAU
a k- KERANA
k U - UNTUK
U
b - BAHAWA
b l - LAGI
l V- VIRUS
V
c - CONTOH
c m - MEREKA
m W- WAKTU
W
d - DENGAN
d n- NAMPAK
n X - ITU
X
e - ERTI
e o- ORANG
o Y - YANG
Y
f - FAEDAH
f p- PUN
p Z- SEPERTI
Z
g- GURU
g q -
q
h - HENDAK
h r- RAMAI
r
i - ITU
i s - SUPAYA
s
j - JANGAN
j t- TETAPI
t
• Tanda Bacaan yang biasa diguna (noktah, koma, tanda soalan, tanda seruan,
koma bertitik, koma di atas huruf (’apostrophe’), titik bertindih)
• Tanda kurungan
• Tanda ucapan (tanda petikan)
• Sempang dan garis pemisah
• Tanda kesenyapan
• Tanda Bintang (*)

Noktah . Koma ; Tanda “...” 8 0

Bertitik Ucapan
4 2

Koma , Koma ‘ Tanda - -

1 Atas ' Sempa
Huruf ng
Tanda Soal ? Titik : Garis _
8 Bertindih 3 Pemisa --
h
Tanda Seru ! Tanda ( ) 7 7 Tanda / /
6 Kurungan Palang
[ ] ,7 7'
Tanda ... ''' Tanda *
Kesenyapan Asterik 99

10
2.7. Tanda Kata Singkat
• Tanda Kata bagi kata penghubung DAN dan Tanda bagi sukukata ’dan’ (m/s 45)
• Tanda ADA, APA dan KITA (m/s 45-46)
• Tanda AHLI, AM dan ANDA (m/s 47)
• Tanda Kata ’ahli’, ’am’ dan ’anda’ (m/s 47)
• Kata depan DI dan KE, BEBERAPA dan PULA (m/s 47-49)
Latihan 9 (m/s 49)

Dan & Ada ( Apa ) Kita

Ahli $ Am ! Anda Di 4
Ke 6 Beberapa 2 Pula 0

11
2.8. Tanda Kata Awal
• Huruf pertama didahului dengan titik 5, titik 4,5, dan titik 4,5,6 (m/s 50-51)
• Tanda-tanda lain didahului dengan titik 5, titik 4,5, dan titik 4,5,6 (m/s 51-53)
Latihan 10 (m/s 53)

HURUF PERKATAAN 5 PERKATAAN 45 PERKATAAN 456

b banyak _b
c cakap
"c cari
^c cuba _c
d dapat "d dari ^d datang _d
e emas "e
f faham
"f fikir
^f
g ganti "g guna _g
h hanya "h hari ^h hingga _h
i imbang "i ingat ^i
j jadi "j jika ^j juga _j
k kaki "k kalau ^k kaki _k
l lain "l lalu ^l lebih _l
m masuk "m minta ^m mula _m
n negara "n negeri ^n nombor _n
0 oleh "o
p pagi "p perempuan ^p petang _p
r rakyat "r rancang ^r rupa _r
s sangat "s suatu ^s sungguh _s
t tiada "t tidak ^t tunjuk _t
u ulang "u umpama ^u usaha _u
w wakil "w wang ^w wanita _w
y yakin "y
z zaman "z
am ambang "! ambil ^! ampai _!
kh khabar "* khidmat ^* khusus _*

12
 kami "=
ny nyanyi "[
se sedang "? semua ^? sentiasa _?
sy syarah "% syarat ^% syukur _%
2.9. Kependekan Perkataan
• Senarai Perkataan (m/s 54)
• Penggunaan Imbuhan (m/s54-55)
Latihan 11 (m/s 55)

bagaimana bmn
bmn lorong lrg
lrg
begini bi bi malam mlm mlm
begitu bx bx masyarakat mSYkt m%kt
berhad bhd bhd pejabat PEj \j
braille brl brl saudara sdr sdr
dalam dlm dlm saudari sdri sdri
dan lain-lain dll dll sebagai sbg sb
dan
sebagainya
dsb dsb sekarang skNG sk+
dan
seterusnya
dst dst sendirian sdn sdn
daripada dpd dpd sungai sg sg
demikian dmk dmk syarikat SYkt %kt
jalan jln jln taman tmn tmn
kampung kg kg tanjung tg tg
kepada kpd kpd vitamin vit vit
kemudian kmd kmd

13
2.10 Tanda Karangan
• Huruf besar, tanda huruf, italik, baris puisi (m/s 56-66)
Latihan (contoh m/s 64, contoh m/s 66)

Tanda Tanda
Huruf Besar , Huruf Kecil ;
Tanda Tanda
Italik . Angka #
Tanda
Baris Puisi >

LATIHAN

1. Bagi setiap topik di atas, siapkan latihan yang diberi dalam

manual Kod Braille Bahasa Melayu (2001).
2. Tulis pindah setiap latihan

PORTFOLIO

Latihan perlu disimpan dalam fail portfolio dan diserahkan kepada pensyarah

14
 UNIT 3
KOD BRAILLE MATEMATIK

SINOPSIS:
Kod braille Matematik juga menggunakan sel ‘6-dot’. Untuk membezakan angka

daripada abjad, satu kod khas diwujudkan, iaitu tanda angka #.

Kursus ini memperkenalkan teknik-teknik membraille, membaca dan menulis pindah

Kod Braille Matematik. Pelajar juga didedahkan kepada penggunaan Slate and Stylus
sebagai alternatif untuk menghasilkan Braille.

HASIL PEMBELAJARAN
Di akhir tajuk ini, anda akan dapat:
1. Membaca, menulis dan menulis pindah Kod Braille Matematik.
2. Menghasilkan bahan bacaan/rujukan dalam Braille Bahasa Melayu dan
Matematik bagi murid bermasalah penglihatan.

ISI KANDUNGAN
3.1. Tanda Angka
• Nombor bulat
• Pecahan
• Nombor perpuluhan

3.2. Kuantiti (unit ukuran)

Berat
• Panjang dan Jarak
• Masa Dan Tarikh
• Isipadu
• Suhu
• Wang
• Peratus

15
3.3. Operasi-operasi asas dalam Matematik
• Tambah
• Tolak
• Darab
• Bahagi

16
3.1. TANDA ANGKA (Numeral Sign )
• Tanda Angka # mendahului huruf-huruf ‘a’ hingga ‘i’ yang masing-masing

mewakili angka-angka 1 hingga 9.

Huruf ‘j’ pula, mewakili angka 0.
• Dalam topik ini, pelajar dapat melihat bagaimana pelbagai jenis nombor ditulis
dalam braille. Tajuk 3.1 meliputi cara menulis nombor bulat, pecahan dan
nombor perpuluhan.

3.1.1. NOMBOR BULAT ( Whole Number )

Jadual berikut menunjukkan beberapa contoh penggunaan Tanda Angka dalam

nombor bulat. Perhatikan juga ‘dot 3’ digunakan untuk mewakili komma Matematik
bagi nombor bernilai 1,000 ke atas.
Contoh-contoh Catatan
Angka dalam Angka dalam Cetakan Braille
Cetakan Biasa
1
#a huruf a sepadan dengan 1

2
#b huruf b sepadan dengan 2

3
#c huruf c sepadan dengan 3

huruf ‘a,e,j’ sepadan dengan 150

150
#aej

3,167,900
#c'afg'ijj dot 3 untuk mewakili Mathematical
comma di antara 3 dengan 1 dan di
antara 7 dengan 9.

17
3.1.2. PECAHAN (Fractions)
• Bagi pecahan ringkas, pengangka (numerator) ditulis seperti nombor biasa
manakala penyebut (denominator) diwakili dengan lower sign.
• Bagi pecahan bercampur (mixed fractions) yang terdiri daripada bahagian
nombor bulat dan bahagian pecahan, Tanda Angka digunakan untuk kedua-
dua bahagian nombor bulat dan bahagian pecahan.

Jadual berikut menunjukkan beberapa contoh penggunaan kod braille dalam

topik Pecahan:

Contoh-contoh Catatan

Cetakan Cetakan Braille

Biasa
Pecahan ringkas:
½ #a2 1 diwakili ‘a’, 2 diwakili ‘lower b’

Pecahan ringkas:
3
/4 #c4 3 di wakili ‘c’, 4 diwakili ‘lower d’

Mathematical comma boleh ditinggalkan bagi

23
/1,000 #bc1000 1,000

Pecahan bercampur:
# mendahului bahagian nombor bulat 2, dan
2 3/4 #b#c4
juga bahagian pecahan ¾

Pecahan bercampur:

10 ½ #aj#a2 # mendahului angka 10 dan juga pecahan ½

18
3.1.3. PERPULUHAN (Decimals)

• Titik perpuluhan diwakili oleh titik 2.

Contoh-contoh Catatan

Cetakan Biasa Cetakan Braille

3.5 #c1e titik 2 di antara digit 3 dan 5

12.43 #ab1cd titik 2 di antara digit 2 dan 4

0.56 #j1ef titik 2 di antara digit 0 dan 5

Latihan

1. Anda dikehendaki menuliskan nombor-nombor berikut dalam braille.

a. 257
b. 346, 578
c. 1,240,367
d. 49.53
e. 0.00987
f ½
3
g /15
h. 6 4 /9

2. Cuba tuliskan latihan yang diberi dalam braille dan kemudian tulis
pindahkan latihan berikenaan.

19
3.2. KUANTITI / UNIT UKURAN (Quantities / Units Of Measurement)

• Pada amnya, kedudukan unit ukuran dituliskan dalam braille seperti mana ia
ditulis dalam cetakan biasa (sama ada mendahului atau menyusuli kuantiti
bernombornya)

• Jika ditulis dalam bentuk singkatan huruf (misalnya kg untuk kilogram) maka
tanda huruf (TH) yang diwakili titik 5,6 hendaklah digunakan.

• Jika unitnya tidak disingkatkan, tuliskanlah unit berkenaan dengan penuh.

• Sila rujuk Bab 16 buku Kod Braille Bahasa Melayu (edisi pindaan) untuk
maklumat lanjut.

Jadual berikut menunjukkan beberapa contoh penulisan unit ukuran dalam kod braille
Matematik.

3.2.1. Ukuran Berat (weight)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille

5 kilogram #e kilogr! ‘kilogram’ dieja penuh

5kg tanda huruf mendahului unit yang

#e ;kg ditulis ‘kg’

7.2 g #g1b ;g titik 2 mewakili titik perpuluhan,

tanda huruf mendahului huruf ‘g’

20
3.2.2. Ukuran Panjang dan Jarak (Length and Distance)

Contoh Catatan
Cetakan Cetakan braille
biasa

6 ½ meter #f#a2 /ter ‘meter’ dieja penuh

6½m #f#a2 ;m tanda huruf mendahului huruf ‘m’

12.5 cm #ab1e ;cm tanda huruf mendahului unit ‘cm’

100 km #ajj ;km tanda huruf mendahului unit ‘km’

3.2.3. Ukuran Luas (area), Isipadu (volume)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille
8 m2 #h ;m+2 tanda huruf untuk m dan tanda
kuasa untuk 2 dalam unit meter
persegi

100 cm2 #ajj ;cm+2 tanda huruf untuk cm dan tanda

kuasa untuk angka 2 dalam unit
sentimeter persegi.

20 ml #bj ;ml tanda huruf sebelum unit ‘ml’

5 liter #e liter seperti dalam cetakan biasa

5l #e ;l tanda huruf untuk unit

5m3 #e ;m+3 tanda huruf untuk m

tanda ‘kuasa’ (titik 3,4,6) untuk
‘meter padu’

21
3.2.4. Ukuran Masa dan Tarikh (Time and Date)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille

7.30 pagi
#g1cj "p titik 2 digunakan untuk memisahkan
jam dengan minit

7.30 am
#g1cj tanda huruf kecil titik 5,6 mendahului
huruf a

;am
7:30 pm
#g#cj tanda angka memisahkan jam
dengan minit jika kolon digunakan
dalam certakan biasa (2005, pg
;pm 136)

1 Feb. 1998
#a Feb4 seperti cetakan biasa

#aiih
1.2.1998 atau
1/2/1998
#a#b#aii tanda angka untuk pisahkan hari,
bulan dan tahun (2005, pg 135)

3.2.5. Ukuran Suhu (temperature)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille

78oF #gh0,f tanda 0 untuk darjah. Huruf besar

‘f’ untuk Fahrenheit

25oC #be0,c tanda 0 untuk darjah. Huruf besar

‘c’ untuk Centigrade

22
3.2.6. Ukuran Mata wang (currency)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille
RM32
RM#cb tiada jarak antara unit dan angka

$32
4#cb tiada jarak antara unit dan angka

70 rupiah
#gj rupi$ jarakkan antara unit dan angka

50 sen
#ej ?n jarakkan antara unit dan angka

£120
l#abj tiada jarak antara unit dan angka,
huruf ‘l’ mewakili £

3.2.7. Ukuran Laju (speed)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille
5 m/s #e;m_/;s
130 km/j #acj ;km_/;j _/ mewakili tanda oblique /

(Rujuk Braille Primer, 2005).

40 m3/min #dj ;m+3_/m9

23
3.2.8. Peratus (Percentage)

Contoh Catatan
Cetakan biasa Cetakan braille
‘middle c, p’ mewakili peratus,
12%
#ab 3p
dijarakkan daripada angka.

Latihan

1. Cuba tuliskan dalam braille, soalan-soalan Matematik dalam latihan

yang diberi. (Rujuk mana-mana buku Matematik sekolah rendah)

a. Tuliskan nombor-nombor berikut dalam braille:

(i) 45, 079

(ii) 36.28

(iii) ¼

(iv) 5⅔

b. Tuliskan pernyataan-pernyataan berikut dalam braille:

.

(i) 35% daripada Y

(ii) pukul 3.15 p.m. atau pukul 1515

(iii) purata bagi 23 cm, 29 cm, 39 cm.

2. Tulis pindah soalan-soalan yang telah di tulis dalam braille, kepada

tulisan biasa.

24
3.3 OPERASI-OPERASI ASAS DALAM MATEMATIK
(Basic Mathematical Operations)

• Tanda operasi asas biasanya didahului dengan titik 4,5.

Operasi Contoh Catatan

cetakan biasa cetakan braille

Kira 2+3=5 #b ;6#c ;7#e Jarakkan

sebelum tanda
campur
kiracampur.
(;6) ½ + ⅜ = 4/8 + #a2 ;6#c8
Rapatkan
⅜ = 7/8 ;7#g8 selepas tanda
kiracampur.

Begitu juga
3.25 + 0.123 #c1be ;6#j1abc dengan tanda
= 3.353 persamaan.
;7#c1cec

Kira tolak 1,900 – 70 #a'ijj ;-#gj

(;-) = 830
;7#hcj

Kira darab 50 x 7 = 350 #ej ;8#g ;7#cej

(;8)

Kira 39.36 ÷ 6 = 6.56 #ci1cf ;4#f

bahagi
(;4) ;7#f1ef

25
Latihan

1. Cuba tuliskan dalam braille, soalan-soalan Matematik dalam

latihan yang diberi.

2. Tulis pindah soalan-soalan yang telah di tulis dalam braille,

tulisan biasa.

Cetakan Cetakan braille Catatan

biasa
3x + 4y < 5 #cx ;6#dy { #e Perhatikan jarak sebelum
dan selepas tanda {

3x + 4y ≤ 5 #cx ;6#dy {7#e Perhatikan jarak sebelum

tanda {7 tetapi TIADA
jarak selepasnya.

2a + 7b > 9 #b;a ;6#g;b o Perhatikan jarak sebelum

dan selepas tanda o
#i
Perhatikan tanda huruf (;)
bagi a dan b

2a + 7b ≥ 9 #b;a ;6#g;b Perhatikan jarak sebelum

tanda o dan TIADA jarak
o7#i
selepasnya.

26
Latihan

1. Cuba tuliskan dalam braille, soalan-soalan Matematik dalam

latihan yang diberi. Anda boleh juga rujuk mana-mana buku
Matematik sekolah rendah

a) Tuliskan penyelesaiaan Matematik berikut dalam braille:

5 ÷ ( 1 ½ + ⅓)
12

= 5 ÷ ( 3 + 1)
12 2 3

= 5 ÷ (9 + 2)
12 6

= 5 ÷ 11
12 6

= 5 x 6
12 11

= 5_
22 .

2. Tulis pindah soalan-soalan yang telah di tulis dalam braille,

kepada tulisan biasa.

27
Bibliografi

Braille Authority of the United Kingdom Mathematics Committee (1987). Braille

Mathematics Notation. London: RNIB.

Jawatankuasa Projek Menyemak Semula Kod Braille Bahasa Melayu (2001). Kod
Braille Bahasa Melayu (edisi pindaan).Kuala Lumpur:KPM

Koenig, S. J. & Halbrook, M. C. (Eds) (2000). Foundations of education vol. II:

instructional strategies for teaching children and youths with visual impairment. (2nd
ed.) NY: AFP Press.

McLinden, M. & McCall, S. (2002). Learning through touch: supporting children with
visual impairment and additional difficulties. London: David Fulton.

Swenson, A.M. (1999). Beginning with braille. NY: AFB.

28
 PENYELARAS MODUL PITO
(Pengenalan Kod Braille Bahasa Melayu dan Matematik)

Nama Pegawai Akademik

Bidang Pendidikan Khas
Dr. Razila bt Aw Kamaludin

PANEL PENGGUBAL

Bil. Nama Kelayakan Akademik

Sarjana Pendidikan (Pendidikan Khas)
Sarjana Muda Pendidikan (Pendidikan Khas
1 En. Arman Bin Ab. Sani
Masalah Penglihatan)
Sijil Perguruan Asas

SIMBOL PEMBELAJARAN

29
Sila gunakan simbol-simbol berikut bagi tujuan / maksud seperti yang
dinyatakan

Gunakan pita rakaman audio atau radio.

Dokumen atau tugasan perlu juga disimpan atau diserahkan kepada

pensyarah dalam bentuk ‘soft copy’.

Masa rehat (panduan sebelum dan selepas sesi pembelajaran).

Gunakan bahan-bahan multimedia.

Rujuk kepada individu tertentu yang pakar atau mahir.

Buatkan ujikaji.

Hasilkan bahan dengan disokong dengan grafik atau ilustrasi.

Senarai buku-buku rujukan yang digunakan oleh penulis dalam

penyediaan modul.

Latihan untuk menguji kefahaman konsep-konsep, isu-isu penting

dengan membuat ulasan.

Buatkan catatan atau nota-nota penting.

Akses CD-Rom untuk bahan-bahan seperti yang dinyatakan dalam

modul.

30
Senarai penerangan makna bagi sesuatu istilah.

Akses bahan pembelajaran dalam bentuk video atau VCD.

Layari laman web untuk mendapatkan maklumat tambahan.

Rujukan surat khabar.

Panduan kepada pengguna.

Dapatkan seberapa banyak maklumat di perpustakaan atau pusat

sumber yang berdekatan.

Sediakan geraf yang sesuai supaya dapat memberi gambaran yang

lebih jelas.

Fikir mengenai soalan yang diberikan. Satu soalan yang dibentuk untuk
membawa pelajar secara beransur-ansur ke isi pelajaran.

Hasilkan interpretasi anda mengenai sesuatu bahagian yang telah

dibaca dengan cara lukisan atau lakaran (peta konsep, rajah, jadual,
lukisan).

Itu saja yang perlu anda lakukan.......SELAMAT BERJAYA.

31
32