kaiket paugeran-paugeran kaya ing tembang. Ngaranggeguritan iku bebas, sing diutamakake ananne rasa kaendahan, mulane kudu nggunakake rerengganing basa Pilihane tembung sing mentes lan mantesi Tata rakite ukara cocog karo isine Tipografine utawa wewujudane ( biasane awujud bait-bait) nanging kudu nyenengake Nggunakake wirama lan rerengganing basa Anane unsur-unsur kang bisa aweh pambiyantu utawa payengkuyung tumrap isine geguritan.
Struktur teks geguritn ana 2 yaiku :
1. Struktur fisik 2. Struktur batin kang ana lan katon ing sajroning geguritan Pamilihing tembung kang kudu padhet,mentes lan mantesi ( kudu endah ) Penganggone majas ( gaya bahasa) Majas digunakake kanggo menehi gegambaran ( pangangen-angen ) saka pangripta Penganggone wirama lan purwakanthi Wirama lan purwakanthi kanggo nambahi rasa kaendahan jroning geguritan lumantar runtute tetembungan lan basa Bebasan diwiwiti tembung kriya Contohe: Nututi layangan pedhot Ngenteni tukule jamur ing mangsa ketiga Watak-Paribasan ( ora ana subjeknye/jejere) Contohe : becik ketitik,ala ketara Alon-Alon waton kelakon Ana subjeke – Saloka sebab sing dipepindan iku uwong Contohe : Kebo kabotan sungu Ula marani gebuk Tema ( underan ) yaiku bakune gagasan kang diandarake gening panggurit jroning nulis geguritan Sikepe panggurit marang para pamaca kang uga diarani nada Perasanaane panggurit marang geguritan sing ditulis Gegambaran pancadriya kang diandarake lumantar geguritan Pesen lan amanat jroning geguritan yaiku piwulang kabecikan sing dikarepake dening panggurit Nggunakake tembung entar yaiku tembung-tembung sing tegese ora salugune ( oran satemene) Ngudari teges tembung sing utama Macane dibolan baleni Njlentrehake ukara siji lan sijine kepriye sambung rapete Nemtukake tema Yaiku piwulang apa wae sing kepengin diandarake dening panggurit marang pamaca lumantar geguritane. Ngudari utawa negesi tembung sing utama Maca dibolan-baleni Njlentrehake ukara siji lan sijine Nemtokake tema sing dikandhut