Anda di halaman 1dari 43

TB PARU ANAK

Oleh : dr. Vidi Rere Chikita Purba

Pembimbing : dr. Hakimah Maimunah, Sp.A


1
STATUS PASIEN
IDENTITAS
No. RM : 031162
Nama : An. A. Z.
Jenis kelamin : Laki-laki
Usia : 3,5 Tahun
Alamat : Mojoagung
Pendidikan : Belum Sekolah
Nama Ayah : Tn. W. S
Pekerjaan ayah : Wiraswasta
Nama ibu : Ny. S.K.
Pekerjaan ibu : Ibu Rumah Tangga
Suku : Jawa
Agama : Islam
Jaminan : kelas III
Tgl MRS : 7 Februari 2019
Tgl Periksa : 7 Februari 2019
2
ANAMNESIS
HETERO-ANAMNESIS
Keluhan Utama : Demam
• 10 hari
• Naik turun. Turun jika meminum obat penurun panas.
• Menggigil (-)
• Riw. Berpergian jauh disangkal.

Keluhan Tambahan
• Batuk dan pilek (+) 1 minggu
• Sesak nafas (-)
• Mual (+) Muntah (-)
• Nafsu makan menurun (+)
• Mimisan atau perdarahan spontan (-)
• Buang air kecil & Buang air besar dalam batas normal.

3
ANAMNESIS
Riwayat Penyakit Dahulu
bulan lalu di rawat di RS selama 8 hari

Riwayat alergi obat (-)

Riwayat neonatal
• cukup bulan
• di bantu oleh dokter
• spontan normal
• langsung menangis, tidak pucat, tidak kuning, dan tidak biru saat lahir.
• BBL 2800 gram, PBL lupa.

Riwayat imunisasi
Imunisasi dasar lengkap

4
ANAMNESIS
Riwayat gizi
ASI 0 – 1 tahun
Bubur 6 bulan
Nasi tim & sayur 6 bulan – 2 tahun
Nasi 2 tahun

Riwayat Tumbuh Kembang


Mengangkat kepala 3 bulan
Duduk 6 bulan
Berdiri 9 bulan
Berjalan 9 bulan
Bicara 1 tahun

Riwayat Penyakit Keluarga


Riwayat TB paru (+)
hipertensi dan diabetes (-).

5
PEMERIKSAAN FISIK
Status Generalis:

• Keadaan umum : tampak sakit sedang


• Kesadaran : compos mentis, GCS 456
• Tanda vital : TD: 90/60 mmHg, HR: 96 x/m, P: 20 x/m, T: 39,5oC
• BB : 10 kg
• TB : 89,5 cm

6
PEMERIKSAAN FISIK
Kepala / leher
Rambut
normal, hitam, lebat

Bentuk kepala
Normal

Mata cowong -/-


edema palpebra -/-
pupil bulat isokor, diameter 3mm/3mm
Anemi (+/+) Ikterus (-/-) Cyanosis (-/-) Dyspneu (-/-)

7
PEMERIKSAAN FISIK
Wajah
normal

Hidung
pernapasan cuping hidung (-)

Mulut- tenggorok
pembesaran tonsil (-)
detritus (-)
beslag (-)
stomatitis (+)

Leher
tidak ada pembesaran kelenjar limfa regional
8
PEMERIKSAAN FISIK
Pulmo
Inspeksi
Bentuk dada : Normal-tidak ada deformitas
Pergerakan kanan–kiri : Simetris
Retraksi : Tidak didapatkan

Palpasi
Gerak dada : Simetris

Perkusi
Perbandingan kanan-kiri : Simetris, sonor-sonor

Auskultasi
Suara napas : Vesikuler/vesikuler
Pemanjangan ekspirasi : Tidak didapatkan
Suara tambahan : Stridor : Tidak didapatkan
Ronki +/+
Wheezing -/-
9
PEMERIKSAAN FISIK
Jantung
Inspeksi
Impuls pada apeks (-)

Palpasi
tidak teraba pulsasi apeks

Perkusi
Sulit dievaluasi

Auskultasi
Suara jantung S1S2
Irama : Teratur
Bising (-) ; Gallop/ irama derap (-) 10
PEMERIKSAAN FISIK
Abdomen
Inspeksi
Bentuk : supel
Tumor/ mass : Tidak didapatkan
Auskultasi
Bising usus : (+) normal

Palpasi : Hepar : Tidak teraba


Lien : Tidak teraba
Tumor:Tidak didapatkan
Turgor: Baik
Nyeri Tekan : Tidak dijumpai

Perkusi : Shifting dullness (-)


11
PEMERIKSAAN FISIK
Extremitas

Akral : Hangat, kering, merah, CRT< 2”


Kulit : Tidak didapatkan kelainan
Edema : Tidak didapatkan

12
PEMERIKSAAN PENUNJANG
Darah lengkap (2 Februari 2019)
WBC 5.100/ul (N: 4.5-10.5)
RBC 4,69/pul (N:4.0-6.0)
HGB 8,7 g/dl (N:11,0-18,0)
HCT 29,2 % (N:35.0-60.0)
MCV 62,3 fL (N:80.00-99.90)
MCH 18,6 pg (N:27.0-31.0)
MCHC 29,8 g/dl (N:33.0-37.0)
RDW 16,6 % (N:11.60-13.70)
PLT 302.000/pul (N:150.0-450.0)
MPV 8,9 fL (N:7.8-11.0)
13
PEMERIKSAAN PENUNJANG
Hapusan Darah Tepi (2 Februari 2019)
Eritrosit Hipokrom (N: Normokrom Normositer)
Anisositosis

Leukosit Kesan Jumlah Normal (N: Kesan Jumlah Normal)


Sel Muda (-)

Trombosit Kesan Jumlah Normal (N: Kesan Jumlah Normal)

Kesimpulan : Susp. Anemia Defisiensi Besi

14
PEMERIKSAAN PENUNJANG
Darah lengkap (7 Februari 2019)
WBC 12.500/ul (N: 4.5-10.5)
HGB 9,3 g/dl (N:11,0-18,0)
HCT 32,2% (N:35.0-60.0)
PLT 405.000/pul (N:150.0-450.0)

Widal (7 Februari 2019)


Salmonella O : (+) 1/80
Salmonella H : (+) 1/80
Parathypi A : (-)
Parathypi B : (-)

15
DIAGNOSIS
Diagnosis Utama

Prolonged Fever + Anemia + Susp. Bronkopneumonia

16
TATALAKSANA
Tatalaksana di ruang gawat darurat (7 Februari 2019)

• Konsul dr. Sp.A


 IVFD D5 ½ NS 1000cc/24 jam
 Inj. Antrain 3 x 100 mg iv
 Inj. Vicillin 3 x 400 mg
 Inj. Amicasin 1 x 250 mg
 UL
 Foto Thoraks AP

17
FOLLOW UP
Tanggal 8 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas dan sariawan OF H7 + Anemia def. Besi

Objektif Planning
Status Generalis IVFD D5 ½ NS 1000cc/24 jam
KU: Cukup, TD: 90/60mmHg, N: 90x/i. Inj. Antrain 3 x 100 mg iv
P:20x/i, T: 38oC Inj. Pyrex 3 x 100 mg iv
Inj. Vicillin 3 x 400 mg
Paru : Ronchi (+/+) Inj. Amicasin 1 x 200 mg
Candistatin 3 x 1cc

18
FOLLOW UP
• Hasil Foto Thoraks PA:
• Menyokong adanya
proses Broncho-
pneumonia (Patchy
infiltrat +/+)
• Penebalan Hillus & Para-
Hiller (-) / Primer KP (-)
• Cor, masih dbN/ LVH (-)
• Kedua sinus PC masih
tajam
• Diafragma masih dbN
• Tulang-2 masih dbN

19
FOLLOW UP
Tanggal 9 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas OF H8 + Anemia def. Besi +
Bronkopneumonia dd/ TB
Objektif
Status Generalis Planning
T: 39 Oc IVFD D5 ½ NS 1000cc/24 jam
Inj. Antrain 3 x 100 mg iv
Paru Inj. Pyrex 3 x 100 mg iv
Ronchi (+/+) Inj. Vicillin 3 x 400 mg
Inj. Amicasin 1 x 200 mg
Kenalog 3 x 1

20
FOLLOW UP
Tanggal 10 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas OF H9 + Anemia def. Besi +
Bronkopneumonia dd/ TB
Objektif
Status Generalis Planning
T: 38 O c Terapi Tetap

21
FOLLOW UP
Tanggal 11 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas OF H10 + Anemia def. Besi +
Bronkopneumonia dd/ TB
Objektif
Status Generalis Planning
T: 38,7 O c Terapi Tetap

22
FOLLOW UP
Tanggal 12 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas OF H11 + Anemia def. Besi +
Bronkopneumonia dd/ TB
Objektif
Status Generalis Planning
T: 38,8 O c Terapi Tetap

23
FOLLOW UP
Tanggal 12 Februari 2019
Subjektif Assessment
Panas OF H11 + Anemia def. Besi +
Bronkopneumonia dd/ TB
Objektif
Status Generalis Planning
T: 38,8 O c Terapi Tetap
KRS

24
FOLLOW UP
Tanggal 15 Februari 2019
(Kontrol)
Subjektif Assessment
Panas dan Tidak mau makan Prolonged fever + Bronkopneumonia dd/ TB

Objektif Planning
Status Generalis Paracetamol 3 x Ct I
T: 37,9 O c Cefixime 2 x 50 mg

Tanggal 17 Februari 2019

Uji Mantoux (+)

25
SKOR TB

Total Skor TB = 8
26
FOLLOW UP
Tanggal 5 Maret 2019 (Kontrol)
Subjektif Assessment
• Batuk (+) TB
• Beberapa jam stelah minum obat,
pasien BAB. Planning
FDC 1 x 2 Tab
L-Bio 1 x 1
Objektif
Status Generalis
N: 90 x/i
P: 20 x/i
T:36,4oC
BB: 11,5 kg

27
PROGNOSIS

Ad vitam
dubia ad bonam

Ad fungsionam
dubia ad bonam

Ad sanationam
dubia ad bonam

28
DIAGNOSIS HOLISTIK
Aspek Personal Aspek Klinis
• demam tinggi TB paru
• Batuk
• Mual Aspek Risiko Internal
• Nafsu makan • pasien anak
menurun • resiko jatuh
Keluarga pasien • BB kurang
berharap keluhannya
dapat segera ditangani
agar segera sembuh
dan bisa kembali
beraktivitas seperti
sediakala.
29
DIAGNOSIS HOLISTIK
Aspek Risiko Eksternal
• ada keluarga yang memiliki riwayat sakit TB
paru
• kondisi rumah yang kurang ventilasi.

Derajat Fungsional
skor 4
(dalam keadaan tertentu, masih mampu melakukan
perawatan diri, tetapi sebagian besar besar aktivitas
hanya duduk dan berbaring)

30
TINJAUAN PUSTAKA
TB PARU ANAK
1. DEFINISI

2. KUMAN PENYEBAB
• Mycobacterium tuberculosis
• Bentuk Batang
• Tahan Asam
• Media Khusus (+)
• Tahan Suhu Rendah
• Peka terhadap panas, sinar UV
• Bisa dorman

31
PATOGENESIS

32
PATOGENESIS

33
PATOGENESIS

34
ALUR DIAGNOSIS
Penegakan diagnosis TB pada anak didasarkan
pada 4 hal yaitu :
• Konfirmasi bakteriologis TB
• Gejala Klinis yang khas
• Adanya bukti infeksi TB (hasil uji Tuberkulin
positif atau kontak erat dengan pasien TB)
• Gambaran foto thoraks sugestif TB

35
DIAGNOSIS
• Gejala Umum
– BB turun
– Nafsu makan tidak ada
– Batuk lama
– Demam lama
– Pembesaran KGB
– Gejala GIT

36
DIAGNOSIS
• Uji Tuberkulin (Mantoux)
• Reaksi Cepat BCG
• Foto Rontgen Dada
• Pemeriksaan Mikrobiologi dan Serologi

37
DIAGNOSIS

38
SKOR TB ANAK

39
TATALAKSANA

40
TATALAKSANA

41
TINDAK LANJUT

Fase intensif
setiap 2 minggu

Fase lanjutan
setiap 1 bulan

42
TINDAK LANJUT
Fase intensif
setiap 2 minggu

Fase lanjutan
setiap 1 bulan

PROFILAKSIS

43

Anda mungkin juga menyukai