Proses Pembelajaran:

INGATAN DAN LUPAAN

Pengertian Ingatan

Ingatan merupakan proses

kebolehan manusia untuk
menerima maklumat, memproses
dan menyimpannya dalam
otak,kemudian mengeluarkannya
ketika diperlukan.
 Pembelajaran,ingatan dan lupaan ialah tiga
proses yang saling berkaitan. Tanpa
pembelajaran tidak wujud ingatan,tanpa ingatan
tidak berlakunya lupaan.
Lupaan

Ingatan
Ingatan Ingatan jangka
Latihan Pembelajaran jangka
pertengahan panjang
pendek

Lupaan
 Proses Ingatan

Persekitaran

Rangsangan-
Pelaksanaan
rangsangan

Rakaman deria Penggerak tindak balas

Stor ingatan jangka Stor ingatan jangka

pendek panjang

Teori proses pembelajaran Gagne

 Model Proses Ingatan dan Lupaan

Perhatian/ Di panggil
Pengiktirafan semula

Rangsangan dari Ingatan Ingatan jangka Ingatan jangka

persekitaran Sensori pendek panjang

Lupaan : Maklumat
Lupaan : Lupaan :
tidak digunakan,
Maklumat kurang Maklumat kurang
gangguan,keusanga
penting,gangguan penting,gangguan
n
(1/2 -4) saat (15-30) saat (minit-tahun)

Model Proses Ingatan dan Lupaan

Jenis-jenis Ingatan
Tiga jenis kategori :-
(a) Ingatan Sensori
 Dikenali ingatan deria kerana berfungsi sebagai rakaman deria.
 Masa proses sangat singkat,biasanya berlaku beberapa saat.
 Contoh : Benda-benda yang dilihat sepintas sahaja semasa dalam
perjalanan.

(b) Ingatan Jangka Pendek

 Berfungsi menerima maklumat dari ingatan sensori untuk diproses
buat sementara sahaja.
 Memerhati dan mengiktiraf maklumat yang berguna kemudian
menghantar ke stor ingatan jangka panjang.
 Contoh : Menjawab soalan guru sebaik sahaja selepas
pengajarannya.
 sambungan…
(c) Ingatan Jangka Panjang
 Berfungsi menerima dan proses maklumat yang telah diekodkan untuk
disimpan dalam masa yang lebih lama,di antara beberapa minit hingga
bertahun-tahun.

 Jenis ingatan jangka panjang digolongkan dalam 5 kategori :

• Ingatan intelektual - berkaitan konsep,pengertian,prinsip,hukum dan
maklumat abstrak.
• Ingatan logik - berkaitan dengan maklumat rasional didapati melalui
proses menaakul.
• Ingatan hafazan - disimpan dalam ingatan jangka panjang dan
dikeluarkan semula tanpa perubahan.Cth sifir.
• Ingatan episodik -berkaitan pengalaman dan peristiwa
• Ingatan semantik - membuat kesimpulan dan rumusan,membentuk
generalisasi,prinsip,hukum dan rumus.
 Faktor-faktor yang
mempengaruhi Ingatan
1.Faktor Bahan Pembelajaran

(a) Panjang bahan pembelajaran

(b) Faktor kesukaran bahan pembelajaran
(c) Kedudukan bahan pembelajaran
(d) Bahan pembelajaran yang bermakna
2. Faktor Kaedah Pembelajaran
(a) Masa belajar secara bahagian
 Dalam kajian Done dan Hilgard (1937)
calon ujian dibahagikan kepada 4 kump:
--------------------------------------------------------------------
Kump A : Belajar 1 minit,rehat 1 minit
Kump B : Belajar 2 minit,rehat 3 minit
Kump C : Belajar 3 minit,rehat 11 minit
Kump D : Belajar 3 minit,rehat 1 minit
Hasil kajian menunjukkan cara pembelajaran Kump C
adalah terbaik,diikuti Kump B,Kump A dan akhir sekali Kump D.

(b) Pembelajaran berlebihan

 Pembelajaran berlebihan adalah diperlukan untuk
mengekalkan ingatan
3. Faktor Peribadi
(a) Faktor umur
 Daya penanggapan orang dewasa lebih matang
daripada kanak-kanak.
 Daya ingatan kanak-kanak dan remaja lebih
baik dan lebih kekal lama jika dibanding
dengan orang dewasa.
(b) Faktor jantina
 Kebolehan mengingat di antara lelaki dan
perempuan adalah tidak banyak beza
Sambungan…
(c) Perkaitan motivasi dengan pembelajaran
 Motivasi ganjaran adalah lebih berkesan
daripada motivasi hukuman.
(d) Emosi dengan ingatan
 Kecerdasan mental merupakan faktor
penting yang mempengaruhi ingatan.
Pengertian Lupaan
Mengikut Erikson(1963) lupaan
merupakan satu motif maklumat yang
tertentu sengaja dilupai kerana dianggap
tidak penting,kurang seronok atau tidak
berguna berdasarkan kesedaran mental
seseorang.
Jenis-jenis Lupaan
1. Lupaan Keusangan
 Maklumat yang disimpan dalam ingatan jangka
panjang tidak digunakan atau diaktifkan dalam tempoh
yang agak lama.
2 .Lupaan Gangguan
 Maklumat yang tersimpan dalam ingatan jangka
panjang diganggu oleh maklumat baru
3. Lupaan Desakan
 Berkaitan rapat dengan emosi dan motivasi seseorang
 Faktor-faktor yang Mempengaruhi
Lupaan
 Tempoh masa- masa diberi singkat sangat , tidak upaya utk mengingat
 Gangguan Retroaktif dan Proaktif

Gangguan Retroaktif
Berlaku apabila pembelajaran baru mengganggu pembelajaran yang lama hingga
sebahagiannya hilang dalam ingatan
Cth sudah tahu ‘air’ ialah udara dlm BI. Baru bljr BM ‘air’ ialah cecair.Esoknya
ditanya oleh cikgu BI ‘air’ ..jwpn ialah cecair
Gangguan Proaktif
 Berlaku apabila pelajar menghadapi kesulitan mengingat kembali bahan pembelajaran
yang berikutnya.
Berlaku apabila pembelajaran lama mengganggu pembelajaran yang baharu hingga
sebahagiannya hilang dalam ingatan

 Motiflupaan
 Perubahan Kuantiti dan Kualiti Ingatan
 Perubahan Kuantiti Ingatan
 Perubahan Kualiti Ingatan
…faktor-faktor yg menyebabkan lupaan
Tekanan – pengalaman pahit atau
menyakitkan
Kebimbangan
– kejadian langgar lari ..lupa ambil no plat
kereta
-takut pada guru subjek
Perubahan alam sekitar – biasa belajar
dlm bilik darjah tetapi masa peperiksaan
ke dewan peperiksaan
minat – kurang minat senang lupa
 Cara-cara Meningkatkan Daya Ingatan
atau Mengurangkan Lupaan
• Mengajar dengan menggunakan bahan pembelajaran
yang bermakna supaya lebih mudah diingati oleh pelajar.
cth : 100816449362516941
• Menggunakan bahan pembelajaran yang berpatutan,
masa yang cukup untuk mengekalkannya dalam ingatan
• Gunakan teknik motivasi yang sesuai supaya pelajar
merasa seronok semasa pembelajaran.
• Elakkan mengajar bahan pembelajaran yang terlalu
mudah atau terlalu sukar.
• Membentuk emosi pelajar yang kondusif sebelum P&P .
…
Pembelajaran disusuli dgn latihan dan
ulangan
Penggunaan singkatan @ mnemonik
Topik-topik mesti berkaitan antara satu
sama lain
Penggunaan pelbagai deria dlm pdp
Guru wujud suasana mesra dan kondusif
dlm bilik darjah
 Uji minda
1. Namakan dua jenis ingatan
2. Huraikan setiap jenis ingatan
3. Jelaskan lima faktor yg menyebabkan
lupaan berlaku
Ingatan dan lupaan merupakan dua perkara
penting yang berkaitan dengan pembelajaran.
Dalam pemprosesan maklumat manusia belajar
tentang banyak perkara tetapi sebahagian sahaja
yang boleh diingat.
Guru perlu melakukan pelbagai cara supaya
murid-muridnya dapat meningkatkan ingatan
dan mengurangkan lupaan.
SEKIAN TERIMA
KASIH