Semester IV 2015/2016
LAPORAN PRAKTIKUM
SEDIMENTASI
Pembimbing
Kelompok
: II (Dua)
Tanggal Praktikum
Puspita Sari R.
Rezki Yunita Apriana
Nurhikma
Widi Aprilia Tabi
Jusriadi
Gleiny Yulien Picarima
(331 14 002)
(331 14 003)
(331 14 005)
(331 14 009)
(331 14 014)
(331 14 025)
I.
III.
kecepatan pengendapan.
4. Menentukan konstanta sedimentasi dan titik kritis.
IV.
V.
ALAT DAN BAHAN
Alat yang digunakan :
- Unit sedimentasi (3 kolom yang digunakan)
- Gelas kimia 500 mL
1 buah
- Gelas kimia 250 mL
2 buah
- Gelas ukur 1000 mL
1 buah
- Gelas ukur 25 mL
1 buah
- Spatula
- Neraca analitik
- Neraca biasa
- Baskom plastik
- Ayakan
- Sendok plastic
VI.
Bahan yang digunakan :
- Kapur (CaCO3 (s))
- Air keran
- Flokulan (Lead (II) trihydrat acetate (Pb(CH3COOH)2 . 3H2O)
- Asam formiat
- Kertas timbang
VII.
VIII.
IX.
X.
XI.
DASAR TEORI
XII.
A. PENGERTIAN SEDIMENTASI
XIII.
XXIII. Keterangan :
XXIV. A : cairan bening
XXV. B : zona konsentrasi seragam
XXVI. C : zona ukuran butir tidak seragam
XXVII.
D : zona partikel padat terendapkan
XXVIII.
Gambar diatas menunjukkan slurry (bagian dengan
konsentrasi partikel terbesar) awal yang memiliki konsentrasi seragam dengan
partikel padatan yang seragam di dalam tabung (zona B). Partikel mulai
mengndap dan diasumsikan mencapai kecepatan maksimum. Dengan cepat
zona D terbentuk yang terdiri dari partikel lebih berat sehingga lebih cepat
mengendap. Pada zona transisi, fluida mengalir ke atas karena tekanan dari
zona D. Zona C adalah daerah dengan distribusi ukuran partikel yang berrbeda-
beda dan konsentrasi tidak seragam. Zona B adalah daerah dengan konsentrasi
seragam dan distribusi sama dengan keadaan awal. Di atas zona B, adalah zona
A yang merupakan cairan bening.
XXIX.
Selama sedimentasi berlangsung, tinggi masing-masing
zona berubah. Zona A dan zona D bertambah, sedangkan zona B berkurang.
Akhirnya zona B dan zona C, dan transisi hilang, semua padatan berada di
zona D. Saat ini disebut critical settling point, yaitu saat terbentuknya batas
tunggal antara cairan bening dan endapan (Foust,1980).
XXX.
Cara Semi-Batch
XXXI.
atau cairan masuk saja. Jadi, kemungkinan yang ada bisa berupa slurry yang
masuk atau cairan bening yang keluar. Mekanisme sedimentasi semi-batch bisa
dilihat pada gambar berikut :
XXXII.
XXXIII.
Gambar 4.2.2 Mekanisme Sedimentasi Semi-Batch
XXXIV.
Keterangan :
XXXV.
A : cairan bening
XXXVI.
B : zona konsentrasi seragam
XXXVII.
C : zona ukuran butir tidak seragam
XXXVIII.
D : zona partikel padat terendapkan
XXXIX.
XL.
Cara Kontinyu
Pada cara ini, ada cairan slurry yang masuk dan cairan bening
yang dikeluarkan secara kontinyu. Saat steady state, ketinggian tiap zona akan
konstan. Mekanisme sedimentasi kontinyu bisa dilihat pada gambar berikut :
XLI.
XLII. Gambar 4.2.3 Mekanisme Sedimentasi Kontinyu
XLIII.
XLIV. Keterangan :
XLV. A : cairan bening
XLVI. B : zona konsentrasi seragam
XLVII. C : zona ukuran butir tidak seragam
XLVIII.
D : zona partikel padat terendapkan
XLIX.
2. Berdasarkan ukuran partikel, sedimentasi dibedakan menjadi :
Discrate partikel adalah partikel yang memiliki ukuran bentuk dan
spesifik gravitasi tetap (tidak berubah dengan waktu) selama proses
pemisahan berlangsung.
Flocullant partikel adalah partikel yang memiliki sifat permukaan yang
dapat membesar atau bergabung dengan partikel-partikel lain ketika akan
densitas
dan
viskositas.Percepatan
Hindered
settling
dipengaruhi oleh :
- Floculated settling (pembentukan flok)
- Zona settling (pembentukan zona)
- Compressing settling (partikel atas menekan partikel dibawahnya)
LI. Kecepatan pengendapan pada tiap partikel selalu berubah-ubah
tergantung ukuran partikel yang terdistribusi dalam larutan, partikel yang
berukuran lebih besar memiliki kecepatan pengendapan yang lebih besar
daripada partikel yang berukuran lebih kecil.
LII.
4. Klasifikasi
sedimentasi
didasarkan
pada
konsentrasi
partikel
dan
LIII.
LIV.
LV.
LVI.
LVII.
LVIII.
Kedalaman
LIX.
LX.
LXI.
LXII. Gambar
4.2.4 Empat
Tipe Sedimentasi
LXIII.
Keterangan :
1) Tipe 1 (Pengendapan Diskrit)
LXIV. Sedimentasi tipe I merupakan pengendapan partikel diskret, yaitu
partikel yang dapat mengendap bebas secara individual tanpa membutuhkan adanya
interaksi antar partikel. Pengendapan discrete membutuhkan konsentrasi padatan
Massa partikel
menyebabkan adanya gaya drag dan diimbangi oleh gaya impelling, sehingga
kecepatan pengendapan partikel konstan.
LXV.
LXVII.
LXVIII.
LXIX.
LXX.
LXXI.
LXXII.
LXXIII.
LXXIV.
Keterangan :
LXXVII.
LXXVIII.
LXXIX.
LXXX.
LXXXI.
tipe II antara lain pengendapan pertama pada pengolahan air limbah atau
pengendapan partikel hasil proses koagulasi-flokulasi pada pengolahan air minum
maupun air limbah.
LXXXIII.
LXXXIV.
LXXXV.
LXXXVI.
Keterangan :
LXXXVII.
LXXXVIII.
Gambar partikel
4.2.6 Sedimentasi
II
Ukuran
berubah Tipe
menjadi
3) Tipe 3 (Pengendapan Zona atau disebut Hindered)
besar/aglomerasi semakin menuju
LXXXIX.
Sedimentasi tipe III adalah pengendapan partikel dengan
dasar (mengendap)
konsentrasi yang lebih pekat, di mana antar partikel secara bersama-sama saling
menahan pengendapan partikel lain disekitarnya. Karena itu pengendapan terjadi
secara bersama-sama sebagai sebuah zona dengan kecepatan yang konstan. Pada
bagian atas zona terdapat interface yang memisahkan antara massa partikel yang
mengendap dengan air jernih. Pada hindered, atau zona pengendapan, konsentrasi
partikel sedang sehingga partikel terganggu dengan pengendapan partikel lainnya
dan akhirnya jatuh bersama. Pengendapan hindered utamanya digunakan pada
clarifier kedua.
4) Tipe 4 (Pengendapan Kompresi)
XC.
XCV.
XCVI.
XCVII.
XCVIII.
XCIX. Gambar 4.2.7 Pengendapan pada final clarifier untuk proses lumpur aktif
C.
percobaan laboratorium
secara
batch
menggunakan
column
settling
test.
Pengamatan dilakukan terhadap tinggi lumpur pada to hingga t. Data yang diperoleh
adalah hubungan antara tinggi lumpur dengan waktu.
CI.
CII.
CIII.
CIV.
CV.
CVI.
CVII.
CVIII. Gambar 4.2.8 Grafik hasil percobaan sedimentasi tipe III dan IV
C. KECEPATAN PENGENDAPAN
CIX.
Kecepatan sedimentasi didefinisikan sebagai laju pengurangan
atau penurunan ketinggian daerah batas antara slurry (endapan) dan
supernatant (beningan) pada suhu seragam untuk mencegah pergeseran fluida
karena konveksi.
CX.
Kecepatan pengendapan pada tiap partikel selalu berubahubah tergantung ukuran partikel yang terdistribusi dalam larutan, partikel
yang berukuran lebih besar memiliki kecepatan pengendapan yang lebih
besar daripada partikel yang berukuran lebih kecil.
D. SEDIMENTASI SECARA BATCH
CXI. Penentuan Titik Kritis
CXII.
CXIII.
Pada kurva sedimentasi ditarik 3 grs, yakni 1) grs horizontal pada H = He,
dg He adalah tinggi akhir sediment, 2) garis singgung kurva pada titik (0,H 0) dg
H0 adalah tinggi awalsuspensi, dan 3) garis yang membagi sudut garis 1) dan 2)
menjadi 2 sama besar hingga memotong kurva sedimentasi. Titik potong garis
3) dg kurva sedimentasi adalah titik kritis (tcg,Hcg).
CXVI.
dH
k H He
dT
CXVII.
CXVIII.
CXX. Jika dari persamaan hub antara ln(H He) dan t digambarkan dalam system
koordinat, maka akan diperoleh suatu kurva berbentuk garis lurus dg slope
sama dg k.
CXXI. Integrasi di atas mengg data, bahwa pd saat t = 0 tinggi garis demarkasi antara
zone A dan B adalah Hc. Jika waktu t = 0 diandaikan sbg awal sedimentasi,
maka tinggi garis demarkasi antara zone A dan B pada saat itu adalah sama dg
H0 (tinggi awal suspensi). Jika demikian, persamaan diatas akan berubah
menjadi :
CXXII.
CXXIII.
ln
CXXIV.
CXXV.
CXXVI.
CXXVII.
CXXVIII.
Dari setiap kurva sedimentasi antara t versus H pada titik data ttt
H 0 .C0
H H L Hi
VL i
HL
tL
ti
CXXIX.
CXXX.
dan
CXXXI.
CXXXII. Dengan,
Hi
CXXXIII.
CXXXIV.
H0
CXXXV.
C0
CXXXVI.
CXXXVII.
CXXXVIII.
CXXXIX. Untuk titik-titik singgung lainnya, maka akan diperoleh data VL dan CL
untuk setiap waktu tertentu.
CXL. Berikutnya hubungan antara konsentrasi awal suspensi dan laju konstan pada
awal sedimentasi dapat didekati dengan rumus empiris :
V = a Cb
CXLI.
atau
ln V = ln a + b Ln C
konsentrasi suspensi,
perbandingan luas permukaan dengan kedalaman suspensi dan atau diameter
partikel padat tersuspensi,
ukuran partikel,
zat flokulan yang memicu terjadinya penggumpalan partikel-partikel menjadi
partikel ukuran lebih besar,
pengadukan,
aliran, dan lain sebagainya
CXLV.
h.Melakukan cara yang sama hingga mendapat tinggi sedimen yang konstan
(tinggi tidak berubah terhadap waktu selama 3 kali).
CXLVII.
2. Variabel Konsentrasi (Konsentasi berbeda pada tinggi yang sama)
a. Menambahkan air ke dalam tabung sedimentasi untuk menyamakan
tinggi larutan larutan kapur dalam tabung.
b. Melakukan homogenisasi pada larutan kapur sampai merata pada
masingmasing tabung dengan cara membolak-balikkan tabung secara
bersamaan.
c. Tabung didiamkan secara bersamaan dan mencataat tinggi suspensi awal
(Ho) pada t = 0 menit dan stopwatch dihidupkan.
d. Setiap selang 3 menit, tinggi interface (H) dicatat.
e. Melakukan cara yang sama hingga mendapat tinggi interface (H) yang
konstan (tinggi tidak berubah terhadap waktu selama 3 kali).
CXLVIII.
3. Variabel Penambahan Flokulan (konsentrasi dan tinggi suspense sama)
a. Menambahkan kapur pada tabung 2 dan 3 untuk menyamakan
konsentrasi larutan kapur pada tabung 1 masing - masing 13 g dan 26 g.
b. Menambahkan koagulan sebanyak 0.3 g ke dalam tabung 1; 0.2 g ke
dalam tabung 2; dan 0,1 g ke dalam tabung 3.
c. Melakukan homogenisasi pada larutan sampai merata pada masing
masing
tabung
dengan
cara
membolak-balikkan
tabung
secara
bersamaan.
d. Tabung didiamkan secara bersamaan dan mencataat tinggi suspensi awal
(Ho) pada t = 0 menit dan stopwatch dihidupkan.
e. Setiap selang 1 menit, tinggi interface (H) dicatat.
f. Melakukan cara yang sama hingga mendapat tinggi interface (H) yang
CL.
t
CLVI. T
(mm)
CLVII. CLVIII.
Ta
bu
ng
Tabun
1
CLXI.
CLXII.
CLXIII.
CLIX.
CLX.
0
CLXVI.
0
CLXVII.
0
CLXVIII.
CLXIV. CLXV.
0
CLXXI.
5
CLXXII.
5
CLXXIII.
CLXIX. CLXX.
5
CLXXVI.
0
0
CLXXVII. CLXXVIII.
CLXXIV. CLXXV.
6
CLXXXI.
0
7
CLXXXII. CLXXXIII.
CLXXX.
CLXXIX.
1
5
2
9
4
8
CLXXXVI. CLXXXVII. CLXXXVIII.
CLXXXV.
CLXXXIV.
3
1
6
8
5
0
CXCI.
CXC.
CLXXXIX.
3
1
7
3
8
6
CXCVI.
CXCV.
CXCIV.
2
2
8
9
1
0
CXCIX. CC.
CCI.
9
0
CXCII.
5
CXCIII.
9
CXCVII.
2
2
4
CCII.
1
CXCVIII.
9
4
CCIII.
8
4
CCIV.
CCV.
CCIX.
CCX.
CCXIV. CCXV.
1
CCXIX. CCXX.
1
CCXXIV.CCXXV.
1
CCXXIX.CCXXX.
1
6
CCVI.
4
CCVII.
8
CCXI.
9
CCXII.
8
CCXVI.
7
CCXVII.
9
CCXXI.
9
CCXXII.
5
CCXXVI.
2
CCXXVII.
7
CCXXXI.
6
CCXXXII.
6
CCVIII.
8
0
CCXIII.
7
4
CCXVIII.
7
0
CCXXIII.
6
8
CCXXVIII.
6
6
CCXXXIII.
6
4
9
0
CCXXXVI.
CCXXXIV.
CCXXXV.
CCXXXVII. CCXXXVIII.
1
1
4
9
6
3
6
5
7
4
2
CCXLI.
CCXXXIX.
CCXL.
CCXLII.
CCXLIII.
1
1
4
9
6
2
7
8
0
3
6
CCXLIV. CCXLV.
CCXLVI.
CCXLVII. CCXLVIII.
6
CCXLIX. CCL.
1
CCLIV. CCLV.
2
CCLIX. CCLX.
2
CCLXIV. CCLXV.
2
2
3
CCLI.
1
1
6
CCLVI.
1
1
1
CCLXI.
1
0
7
CCLXVI.
1
0
CCLXIX. CCLXX.
3
CCLXXI.
CCLII.
CCLIII.
CCLVII.
CCLVIII.
CCLXII.
CCLXIII.
CCLXVII.
CCLXVIII.
CCLXXII.
7
3
6
9
6
CCLXXIV.
CCLXXV. CCLXXVI. CCLXXVII.
2
4
9
7
5
CCLXXIX.
CCLXXX. CCLXXXI. CCLXXXII.
2
CCLXXIII.
CCLXXVIII.
CCLXXXIII.
5
2
3
4
CCLXXXIV.
CCLXXXV.CCLXXXVI. CCLXXXVII.
CCLXXXVIII.
2
7
9
7
6
5
2
4
CCLXXXIX.
CCXC.
CCXCI.
CCXCII.
CCXCIII.
2
7
9
7
7
8
0
3
CCXCIV. CCXCV. CCXCVI. CCXCVII.
CCXCVIII.
2
8
8
7
8
1
9
2
CCXCIX.CCC.
CCCI.
CCCII.
CCCIII.
9
4
CCCIV. CCCV.
9
CCCVI.
2
CCCVII.
CCCVIII.
0
7
9
2
CCCIX.
CCCX. Keterangan :
CCCXI.
Tabung 1 : Massa CaCO3 = 78 g ; Volume = 1200 cm 3
(H=606 mm)
CCCXII.
Tabung 2 : Massa CaCO3 = 65 g ; Volume = 1200 cm 3
(H=606 mm)
CCCXIII.
Tabung 3 : Massa CaCO3 = 52 g ; Volume = 1200 cm 3
(H=606 mm)
CCCXIV.
Variable Tinggi
CCCXVII.
Tinggi
Interface (mm)
CCCXV.
CCCXXI.
CCCXVI. CCCXX.
N
Ta
Tabun
t
o
bu
g
.
ng
1
CCCXXV.
CCCXXII.
Ta
bu
ng
2
3
CCCXXVI.CCCXXVII.
CCCXXIII.
CCCXXIV. 6
0
CCCXXX.
0
1
CCCXXXI.CCCXXXII.
CCCXXVIII.
CCCXXIX. 5
5
5
3
CCCXXXV. CCCXXXVI.
CCCXXXVII.
CCCXXXIII.
CCCXXXIV.
4
1
CCCXXXVIII.
CCCXXXIX.
CCCXL.
7
2
CCCXLI. CCCXLII.
3
CCCXLV.
8
5
CCCXLVI. CCCXLVII.
CCCXLIV.
CCCXLIII.
3
3
2
1
5
7
0
0
2
8
3
7
CCCL.
CCCLI.
CCCLII.
CCCXLIX.
CCCXLVIII.
3
2
1
1
6
2
5
6
5
4
5
2
CCCLV.
CCCLVI. CCCLVII.
CCCLIV.
CCCLIII.
2
2
1
1
7
7
1
2
8
0
4
1
CCCLX.
CCCLXI. CCCLXII.
CCCLIX.
CCCLVIII.
2
1
1
2
8
1
7
0
1
8
2
2
CCCLXV. CCCLXVI.
CCCLXIV.
CCCLXVII.
CCCLXIII.
1
1
2
9
9
8
4
4
3
7
3
CCCLXX. CCCLXXI.
CCCLXVIII.
CCCLXIX.
CCCLXXII.
1
1
1
2
8
6
3
0
7
6
9
0
CCCLXXV. CCCLXXVI.
CCCLXXIII.
CCCLXXIV.
CCCLXXVII.
1
1
1
3
8
5
2
1
0
0
8
1
CCCLXXX. CCCLXXXI.
CCCLXXVIII.
CCCLXXIX.
CCCLXXXII.
1
1
1
3
7
4
0
2
3
5
9
9
CCCLXXXIII.
CCCLXXXIV.
CCCLXXXV.CCCLXXXVI.
CCCLXXXVII.
1
0
CCCXC.
CCCLXXXVIII.
CCCLXXXIX.
1
1
3
3
4
9
4
CCCXCV.
CCCXCIII.
CCCXCIV.
1
1
4
2
5
2
6
CD.
CCCXCVIII.
CCCXCIX.
1
1
4
2
6
5
0
CDV.
CDIII. CDIV.
1
1
4
1
7
8
5
CDX.
CDVIII. CDIX.
1
1
5
0
8
1
9
CDXV.
CDXIII. CDXIV.
1
1
5
0
9
4
5
CDXX.
CDXVIII.CDXIX.
1
2
5
0
0
7
1
CDXXIII.CDXXIV. CDXXV.
7
CCCXCI.
1
0
1
CCCXCII.
6
7
CCCXCVI.CCCXCVII.
9
CDI.
CDII.
CDVI.
CDVII.
CDXI.
CDXII.
CDXVI.
CDXVII.
CDXXI.
CDXXII.
CDXXVI. CDXXVII.
5
1
0
8
CDXXVIII.
CDXXIX. CDXXX.
7
8
CDXXXI. CDXXXII.
2
3
5
CDXXXIII.
CDXXXIV.CDXXXV.
5
8
CDXXXVI.CDXXXVII.
3
6
3
CDXXXVIII.
CDXXXIX.CDXL.
4
CDXLI.
4
9
1
CDXLIII. CDXLIV. CDXLV.
4
CDXLVI.
5
2
0
CDXLVIII.
CDXLIX. CDL.
3
CDLI.
6
5
CDLIII. CDLIV.
9
CDLV.
3
CDLVI.
7
8
CDLVIII. CDLIX.
8
CDLX.
CDLXI.
8
1
8
CDLXIII. CDLXIV. CDLXV.
2
CDLXVI.
9
4
7
CDLXVIII.
CDLXIX. CDLXX.
3
CDLXXI.
0
7
7
CDLXXIII.
CDLXXIV. CDLXXV.
3
CDXLII.
CDXLVII.
CDLII.
CDLVII.
CDLXII.
CDLXVII.
CDLXXII.
-
CDLXXVII.
CDLXXVI.
-
1
0
7
CDLXXVIII.
CDLXXIX. Keterangan :
CDLXXX.
Tabung 1 : Massa CaCO3 = 78 g ; Volume = 1200 cm 3
(H=606 mm)
CDLXXXI. Tabung 2 : Massa CaCO3 = 65 g ; Volume = 1000 cm 3
(H=504 mm)
CDLXXXII. Tabung 3 : Massa CaCO3 = 52 g ; Volume = 800 cm 3
(H=404 mm)
CDLXXXIII.
Variable Penambahan Flokulan
CDLXXXIV.
CDLXXXV. CDLXXXVI. Tinggi
N
Interface (mm)
CDLXXXIX.
CDXC.
CDXCI.
Ta
Ta
bu
bu
ng
ng
1
CDXCIV.
2
CDXCV.
CDXCVI.
CDXCII. CDXCIII.
0
CDXCIX.
0
D.
0
DI.
CDXCVII.CDXCVIII. 3
1
DIV.
5
DV.
6
DVI.
en
it)
Tab
ung
3
DII.
DIII.
7
DIX.
2
DX.
0
DXI.
DVII.
DVIII.
7
DXIV.
6
DXV.
5
DXVI.
DXII.
DXIII.
4
DXIX.
6
DXX.
5
DXXI.
DXVII. DXVIII.
7
DXXIV.
0
DXXV.
9
DXXVI.
DXXII. DXXIII.
4
DXXVII. DXXVIII. DXXIX.
9
DXXX.
7
DXXXI.
2
4
DXXXIV. DXXXV.
7
DXXXVI.
DXXXII. DXXXIII. 1
5
3
DXXXIX. DXL.
DXXXVII.
DXXXVIII. 1
1
9
5
0
9
DXLIV.
DXLII. DXLIII.
1
1
1
5
1
0
4
DXLIX.
DXLVII. DXLVIII.
1
1
1
4
2
1
9
DLIV.
DLII.
DLIII.
1
1
1
4
3
2
5
DLIX.
DLVII. DLVIII.
1
1
1
4
4
3
3
DLXIV.
DLXII. DLXIII.
1
1
1
4
5
4
0
DLXIX.
DLXVII. DLXVIII.
1
1
1
3
6
5
7
DLXXII. DLXXIII. DLXXIV.
1
DXLI.
7
DXLV.
5
DXLVI.
3
DL.
0
DLI.
8
DLV.
7
DLVI.
5
DLX.
4
DLXI.
3
DLXV.
1
DLXVI.
0
DLXX.
9
DLXXI.
8
DLXXV.
6
DLXXVI.
DLXXVII.DLXXVIII.
1
DLXXXII.DLXXXIII.
6
DLXXIX.
6
DLXXX.
5
DLXXXI.
4
4
4
DLXXXIV. DLXXXV. DLXXXVI.
1
3
DLXXXIX.
DLXXXVII.
DLXXXVIII.
1
2
1
3
0
9
2
DXCIV.
DXCII. DXCIII.
1
2
2
3
1
0
0
DXCIX.
DXCVII. DXCVIII.
1
2
2
3
2
1
0
DCIV.
DCII.
DCIII.
1
2
2
2
3
2
9
DCIX.
DCVII. DCVIII.
1
2
2
2
4
3
8
DCXIV.
DCXII. DCXIII.
1
2
2
2
5
4
7
DCXVII. DCXVIII. DCXIX.
3
DXC.
1
DXCI.
2
DXCV.
0
DXCVI.
0
DC.
9
DCI.
9
DCV.
9
DCVI.
8
DCX.
8
DCXI.
8
DCXV.
7
DCXVI.
7
DCXX.
6
DCXXI.
DCXXII. DCXXIII.
2
DCXXVII.DCXXVIII.
2
DCXXXII.DCXXXIII.
2
6
DCXXIV.
6
DCXXV.
6
DCXXVI.
6
6
DCXXIX. DCXXX.
5
DCXXXI.
5
5
5
DCXXXIV. DCXXXV. DCXXXVI.
1
5
5
DCXXXIX. DCXL.
DCXXXVII.
DCXXXVIII.
1
1
3
2
2
2
0
9
5
5
5
DCXLI.
-
DCXLII.
DCXLIII.
DCXLIV.
Keterangan :
Tabung 1 : Massa CaCO3 = 78 g ; Volume 1200 cm 3 ; Koagulan =
0.1020 g
DCXLV.
0.2019 g
DCXLVI.
0.3002 g
DCXLVII.
DCXLVIII.
DATA PERHITUNGAN
1. Menentukan konsetrasi awal larutan CaCO3
DCXLIX.
a. Variable Tinggi
DCL.
Pada variable tinggi konsentrasi larutan kapur (suspense)
sama untuk semua tabung.
Tabung 1
m
78 g
C= =
=0.065 g /cm3
V 3.14
DCLI.
x (5 cm)2 x 60.6 cm
4
Tabung 2
m
65 g
3
C= =
=0.065 g /cm
V 3.14
DCLII.
x (5 cm)2 x 50.4 cm
4
Tabung 3
m
52 g
3
C= =
=0.065 g/cm
V 3.14
2
x (5 cm) x 40.4 cm
4
DCLIII.
DCLIV.
b. Variable Konsentrasi
Tabung 1
m
78 g
C= =
=0.065 g /cm3
3
DCLV.
V 1200 cm
Tabung 2
m
65 g
C= =
=0.054 g/cm3
V 1200 cm3
DCLVI.
Tabung 3
DCLVII.
m
52 g
C= =
=0.043 g /cm3
V 1200 cm3
c. Variable Flokulan
DCLVIII. Pada variable flokulan, konsentrasi dan tinggi larutan
kapur (suspense) sama, yang berbeda hanya konsentrasi penambahan
koagulan.
DCLIX.
m
78 g
C= =
=0.065 g /cm3
V 1200 cm3
DCLX.
2. Menentukan harga Hc (tinggi kritis), tc (waktu kritis), dan konstanta
sedimentasi (b)
Untuk Variable Konsentrasi
a. Tabung 1
DCLXI.
t vs H "Tabung 1"
700
600
500
400
Tinggi interface (mm) 300
200
100
0
0
20
40
60
Waktu (menit)
DCLXII.
DCLXIII.
DCLXIV.
DCLXV.
DCLXVI.
DCLXVII.
DCLXVIII.
DCLXIX.
DCLXX.
DCLXXI.
DCLXXII.
Keterangan :
He (Tinggi akhir sedimen)
= 85 mm
80
100
DCLXXIII.
DCLXXIV.
DCLXXVI.
t
DCLXXVII.
T
(
DCLXXV. m
inggi
N
e
Interface
n
(H)
i
t
)
6
DCLXXX.
DCLXXXI. DCLXXXII.
00
1
0
DCLXXXV.
DCLXXXVI.DCLXXXVII.
60
2
3
DCXC.
DCXCI.
3
6
DCXCV.
DCXCVI.
4
9
DCC. DCCI. 1
5
2
DCLXXVIII.
DCLXXIX.
Hln (H-He)
DCLXXXIII.
DCLXXXIV.
515
6.244167
DCLXXXVIII.
DCLXXXIX.
475
6.163315
DCXCII. 515
DCXCIV. 6
DCXCIII.
.06
430
378
5
DCXCVII.476
DCXCIX. 5
DCXCVIII.
.96
391
870
8
DCCII.429
DCCIII.
344
DCCIV. 5
.84
064
2
DCCVII. 380
DCCIX. 5
DCCVIII.
.68
295
697
5
DCCXII. 336
DCCXIV. 5
DCCXIII.
.52
251
545
3
DCCXV.
DCCXVI.
8
21
DCCXVII.290
DCCXIX. 5
DCCXVIII.
.32
205
301
DCCXX.
DCCXXI.
9
24
DCCXXII.246
DCCXXIII.DCCXXIV.
DCCV.DCCVI.
6
15
DCCX.
DCCXI.
7
18
DCCXXV.
DCCXXVI. DCCXXVII.
1
08
27
DCCXXVIII.
DCCXXIX.
123
4.812184
DCCXXX.
DCCXXXI. DCCXXXII.
1
78
30
DCCXXXIII.
DCCXXXIV.
93
4.532599
DCCXXXV.
DCCXXXVI.DCCXXXVII.
1
69
33
DCCXXXVIII.
DCCXXXIX.
84
4.430817
DCCXL.
DCCXLI.
1
36
DCCXLIII. DCCXLIV.
70
4.248495
DCCXLII. 155
DCCXLV.
DCCXLVI. DCCXLVII.
1
47
39
DCCXLVIII.
DCCXLIX.
62
4.127134
DCCLII. 139
DCCLIV. 3
DCCLIII.
.98
54
898
4
DCCLV.
DCCLVI.
1
45
DCCLVII. 132
DCCLVIII.
47
DCCLX.
DCCLXI.
1
48
DCCLXII. 126
DCCLXIII. DCCLXIV.
41
3.713572
DCCL.
DCCLI.
1
42
DCCLIX. 3
.85
014
8
DCCLXV.
DCCLXVI. DCCLXVII.
1
23
51
DCCLXVIII.
DCCLXIX.
38
3.637586
DCCLXX.
DCCLXXI. DCCLXXII.
1
16
54
DCCLXXIII.
DCCLXXIV.
31
3.433987
DCCLXXV.
DCCLXXVI. DCCLXXVII.
2
11
57
DCCLXXVIII.
DCCLXXIX.
26
3.258097
DCCLXXX.
DCCLXXXI. DCCLXXXII.
2
07
60
DCCLXXXIII.
DCCLXXXIV.
22
3.091042
DCCLXXXV.
DCCLXXXVII.
DCCLXXXVI.
2
03
63
DCCLXXXVIII.
DCCLXXXIX.
18
2.890372
DCCXC.
DCCXCI.
2
66
DCCXCIII. DCCXCIV.
14
2.639057
DCCXCII. 99
DCCXCV.
DCCXCVI. DCCXCVII.
2
69
DCCXCVIII.
DCCXCIX.
12
2.484907
DCCCII. 93
DCCCIII.
8
DCCCIV. 2
.07
944
2
DCCCV.
DCCCVI.
2
75
DCCCVII. 92
DCCCVIII.
7
DCCCIX. 1
.94
591
DCCCX.
DCCCXI.
2
78
DCCCXII. 90
DCCCXIII. DCCCXIV.
5
1.609438
DCCC.
DCCCI.
2
72
DCCCXV.
DCCCXVII.
DCCCXVI.
2
9
81
DCCCXVIII.
DCCCXIX.
4
1.386294
DCCCXX.
DCCCXXII.
DCCCXXI.
2
9
84
DCCCXXIII.
DCCCXXIV.
4
1.386294
DCCCXXV.
DCCCXXVII.
DCCCXXVI.
3
9
87
DCCCXXVIII.
DCCCXXIX.
4
1.386294
DCCCXXX.
6
4
2
0
=
0 f(x)10
R = 0
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Waktu (menit)
DCCCXXXI.
DCCCXXXII.
DCCCXXXIII.
DCCCXXXIV.
DCCCXXXV.
DCCCXXXVI.
DCCCXXXVII.
DCCCXXXVIII.
DCCCXXXIX.
DCCCXL.
DCCCXLI.
DCCCXLII.
DCCCXLIII.
DCCCXLIV. Berdasarkan grafik diperoleh persamaan ln (H-He) = -bt + ln
(Hc-He)
DCCCXLV.ln (Hc-He)
= intercept
DCCCXLVI.
ln (Hc-He)
= 4.587
DCCCXLVII.
4.587
Hc - 85
=e
DCCCXLVIII.
Hc
= 98.1993 + 85
DCCCXLIX.
Hc
= 183. 1993 mm
DCCCL.
Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.061)
DCCCLI.
= 0.061
DCCCLII.
b.
t vs H "Tabung 2"
700
600
500
400
Tinggi interface (mm) 300
200
100
0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
Tabung 2
DCCCLIII.
DCCCLIV.
DCCCLV.
DCCCLVI.
DCCCLVII.
DCCCLVIII.
DCCCLIX.
DCCCLX.
DCCCLXI.
DCCCLXII.
DCCCLXIII.
DCCCLXIV.
DCCCLXV.
DCCCLXVI.
Keterangan :
He (tinggi akhir sedimen)
= 70 mm
Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 115 mm
tc
(waktu kritis)
= 34 menit
DCCCLXVIII.
t
DCCCLXIX.
Ti
(
DCCCLXVII.
m
nggi
N
e
Interface
n
(mm)
i
t
)
DCCCLXXI.
ln (HDCCCLXX.
H
H-He
e
)
DCCCLXXIV.
DCCCLXXII.
DCCCLXXIII.
0
1
0
60
DCCCLXXVI.
DCCCLXXV.
6.27287
530
7
DCCCLXXIX.
DCCCLXXVII.
DCCCLXXVIII.
5
2
3
54
DCCCLXXXI.
DCCCLXXX.
6.16331
475
5
DCCCLXXXIV. 49
DCCCLXXXII.
DCCCLXXXIII.
0
3
6
DCCCLXXXVI.
DCCCLXXXV.
6.04025
420
5
DCCCLXXXIX. 44
DCCCLXXXVII.
DCCCLXXXVIII.
0
4
9
DCCCXC.
370
DCCCXCI.
5.91350
3
38
DCCCXCV.
314
DCCCXCVI.
5.74939
3
33
CM.
DCCCXCII.
DCCCXCIII.
5
12
DCCCXCIV.
4
DCCCXCVII.
DCCCXCVIII.DCCCXCIX.
6
15
0
2
6
0
CMI. 5
.
5
6
0
6
8
2
CMV. 2
0
9
CMVI. 5
.
3
4
2
3
3
4
CMIX. 224
CMX. 1
5
4
CMXI. 5
.
0
3
6
9
5
3
CMXIV. 174
CMXV.
104
CMXVI.
4.64439
1
CMXIX. 139
CMXX.
69
CMXXI.
4.23410
7
CMXXII.
CMXXIII.
1
30
CMXXIV. 127
CMXXV.
57
CMXXVI.
4.04305
1
CMXXVII.
CMXXVIII.
1
33
CMXXIX. 119
CMXXX.
49
CMXXXI.
3.89182
CMII. CMIII. 1
7
8
CMVII.
CMVIII.
8
21
CMXII.
CMXIII.
9
24
CMXVII.
CMXVIII.
1
27
CMIV. 279
CMXXXII.
CMXXXIII. CMXXXIV.
1
2
36
11
CMXXXV.
42
CMXXXVI.
3.73767
CMXXXVII.
CMXXXIX.
CMXXXVIII.
1
6
39
10
CMXL.
36
CMXLI.
3.58351
9
CMXLV.
30
CMXLVI.
3.40119
7
CMXLII.
CMXLIII.
1
42
CMXLIV. 100
CMXLVII.
CMXLVIII.
1
45
CMLII.
CMLIII.
1
48
CMLVII.
CMLVIII.
1
51
CMLXII.
CMLXIII.
1
54
CMLXVII.
CMLXVIII.
2
57
CMLXXII.
CMLXXIII.
2
60
CMXLIX. 97
CML. 2
7
CMLI. 3
.
2
9
5
8
3
7
CMLIV.
90
CMLV.2
0
CMLVI.
2.99573
2
87
CMLX.
17
CMLXI.
2.83321
3
CMLXIV. 82
CMLXV.
12
CMLXVI.
2.48490
7
CMLXIX. 79
CMLXX.
9
CMLXXI.
2.19722
5
CMLXXVI.
2.07944
2
CMLXXXI.
1.94591
CMLIX.
CMLXXIV.
78
CMLXXV.
8
CMLXXVII.
CMLXXVIII. CMLXXIX.
2
63
77
CMLXXX.
7
76
CMLXXXVI.
CMLXXXV.
1.79175
6
9
75
CMXC.
5
CMXCI.
1.60943
8
CMXCIV. 74
CMXCV.
4
CMXCVI.
1.38629
4
CMXCIX. 74
M.
MI.
CMLXXXII.
CMLXXXIII. CMLXXXIV.
2
66
CMLXXXVII.
CMLXXXVIII.CMLXXXIX.
2
69
CMXCII.
CMXCIII.
2
72
CMXCVII.
CMXCVIII.
2
75
1
.
3
8
6
2
9
4
MII.
MIII. 7
2
8
MVII.
MVIII. 8
2
1
MXII.
MXIII. 8
2
4
MXVII.
MXVIII.
3
87
MXXII.
MXXIII.
MXXIV.
MIV. 73
MIX. 72
MXIV. 72
MXIX.72
MVI. 1
.
0
9
8
6
1
2
MXI. 0
.
6
9
3
1
4
7
MXV. 2
MXVI.0
.
6
9
3
1
4
7
MXX. 2
MXXI.0
.
6
9
3
1
4
7
MV.
MX.
MXXV.
MXXVI.
6
4
2
0
=
0 f(x)10
R = 0
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
MXXVII.
MXXVIII.
MXXIX.
MXXX.
MXXXI.
MXXXII.
MXXXIII.
70
80
90
100
MXXXIV.
MXXXV.
MXXXVI. Berdasarkan grafik diperoleh persamaan ln (H-He) = -bt + ln (Hc-He)
MXXXVII. ln (Hc-He)
= intercept
MXXXVIII.
ln (Hc-He)
= 4.273
MXXXIX.
Hc - 70
= e4.273
MXL.
Hc
= 71.7365 + 70
MXLI.
Hc
= 141.7365 mm
MXLII. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope)
MXLIII.
= -(-0.063)
= 0.063
c. Tabung 3
MXLIV.
t vs H "Tabung 3"
12
10
8
Tinggi interface (mm)
6
4
2
0
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
MXLV.
MXLVI.
MXLVII.
MXLVIII.
MXLIX.
ML.
MLI.
MLII.
MLIII.
MLIV. Keterangan :
MLV. He (tinggi akhir sedimen)
= 60 mm
MLVI. Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 95 mm
MLVII.
tc
(waktu kritis)
= 24 menit
MLVIII.
No.
MLIX.t
(me
nit)
MLX. Tiggi
Interfac
e (H)
MLXI.H
H
e
MLXII.
ln (H-He)
MLXV.
600
MLXVI.
540
MLXVII.
6.291569
MLXVIII.
MLXIX. 3
2
MLXX.
505
MLXXI.
445
MLXXII.
6.098074
MLXXIII.
MLXXIV. 6
3
MLXXV. 420
MLXXVI.
360
MLXXVII.
5.886104
MLXXVIII.
MLXXIX. 9
4
MLXXX. 337
MLXXXI.
277
MLXXXII.
5.624018
MLXIII.
MLXIV.
1
MLXXXIII.
MLXXXIV.
5
12
MLXXXVIII.
MLXXXIX.
6
15
MXCIII. MXCIV. 1
7
8
MLXXXV.
248
MLXXXVI. MLXXXVII.
188
5.236442
MXC. 175
MXCV.
106
MXCI. 1
1
5
MXCII.
4.744932
MXCVI.
46
MXCVII.
3.828641
MXCVIII.MXCIX. 2
8
1
MC.
94
MCI. 3
4
MCII. 3.5
26
36
1
MCIII.
9
MCIV. 24
MCV. 86
MCVI. 2
6
MCVII.
3.258097
MCVIII.
MCIX. 27
10
MCX. 80
MCXI. 2
0
MCXII.
2.995732
MCXIII. MCXIV. 3
11
0
MCXV.
74
MCXVI.
14
MCXVII.
2.639057
MCXVIII.MCXIX. 3
12
3
MCXX.
70
MCXXI.
10
MCXXII.
2.302585
MCXXIII.MCXXIV. 3
13
6
MCXXV. 68
MCXXVI.
8
MCXXVII.
2.079442
MCXXVIII.
MCXXIX. 3
14
9
MCXXX. 66
MCXXXI.
6
MCXXXII.
1.791759
MCXXXIII.
MCXXXIV.
15
42
MCXXXV.
64
MCXXXVIII.
MCXXXIX.
16
45
MCXL.
MCXLIII.MCXLIV. 4
17
8
MCXXXVI. MCXXXVII.
4
1.386294
MCXLI.
4
MCXLII.
1.386294
MCXLV. 63
MCXLVI.
3
MCXLVII.
1.098612
MCXLVIII.
MCXLIX. 5
18
1
MCL. 62
MCLI. 2
MCLII.
0.693147
MCLIII. MCLIV. 5
19
4
MCLV.61
MCLVI.
1
MCLVII.
0
MCLXI.
MCLXII.
64
MCLVIII. MCLIX. 5
20
7
MCLX.
MCLXIII.MCLXIV. 6
21
0
MCLXV. 60
MCLXVIII.
MCLXIX. 6
22
3
MCLXX. 60
60
MCLXVI.
MCLXXI.
MCLXVII.
MCLXXII.
MCLXXIII.
6
4
2
0
0 f(x) = 10
R = 0
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
MCLXXIV.
MCLXXV.
MCLXXVI.
MCLXXVII.
MCLXXVIII.
MCLXXIX.
MCLXXX.
MCLXXXI.
MCLXXXII.
(Hc-He)
MCLXXXIII.
ln (Hc-He)
= intercept
MCLXXXIV.
ln (Hc-He)
= 3.843
MCLXXXV.
Hc - 60
= e3.843
MCLXXXVI.
Hc
= 46.6652 + 60
MCLXXXVII.
Hc
= 106.6652 mm
MCLXXXVIII.
Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope)
= -(-
0.098)
MCLXXXIX.
MCXC.
= 0.098
t (menit) vs H (cm)
700
600
500
400
Tinggi interface (mm) 300
200
100
0
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
Tabung 1
MCXCII.
MCXCIII.
MCXCIV.
Tabung 2
Tabung 3
MCXCV.
MCXCVI.
MCXCVII.
MCXCVIII.
MCXCIX.
MCC.
MCCI.
t vs ln (H-He)
5
4
3
ln (H-He)
Tabung 1
2
Tabung 2
Tabung 3
1
0
0
10
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
MCCII.
MCCIII.
MCCIV.
MCCV.
MCCVI.
MCCVII.
MCCVIII.
70
80
90
100
MCCIX.
MCCX.
Untuk Variabel Tinggi
MCCXI.
a. Tabung 1 (1200 mL)
MCCXII.
t vs H "Tabung 1"
700
600
500
400
Tinggi interface (mm)
300
200
100
0
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
MCCXIII.
MCCXIV.
MCCXV.
MCCXVI.
MCCXVII.
MCCXVIII.
MCCXIX.
MCCXX.
MCCXXI.
MCCXXII.
MCCXXIII.
MCCXXIV.
MCCXXV.
Keterangan :
He (tinggi akhir sedimen)
= 85 mm
Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 142 mm
tc
(waktu kritis)
= 35 menit
MCCXXVIII.
T
MCCXXVI.
MCCXXVII.
inggi
N
t
Interface
(H)
MCCXXIX.
MCCXXX.
Hln (H-He)
MCCXXXI.
MCCXXXII.MCCXXXIII.
1
0
00
MCCXXXIV.
MCCXXXV.
515
6.244167
MCCXXXVI.
MCCXXXVII.
MCCXXXVIII.
2
3
45
MCCXXXIX.
MCCXL.
460
6.131226
MCCXLI.
MCCXLII. MCCXLIII.
3
6
91
MCCXLIV.MCCXLV.
406
6.006353
MCCXLVI.
MCCXLVII.MCCXLVIII.
4
9
33
MCCXLIX.MCCL.
348
5.852202
MCCLI.
MCCLII.
5
12
MCCLIV. MCCLV.
293
5.680173
MCCLIII. 378
MCCLVI.
MCCLVII. MCCLVIII.
6
15
24
MCCLIX. MCCLX.
239
5.476464
MCCLXI.
MCCLXII. MCCLXIII.
7
18
70
MCCLXIV.MCCLXV.
185
5.220356
MCCLXVI.
MCCLXVII.MCCLXVIII.
8
21
18
MCCLXIX.MCCLXX.
133
4.890349
MCCLXXI.
MCCLXXII.MCCLXXIII.
9
24
87
MCCLXXIV.
MCCLXXV.
102
4.624973
MCCLXXIX.
MCCLXXX.
84
4.430817
MCCLXXVI.
MCCLXXVII.
MCCLXXVIII.
1
27
69
MCCLXXXI.
MCCLXXXII.
MCCLXXXIII.
1
30
58
MCCLXXXIV.
MCCLXXXV.
73
4.290459
MCCLXXXVI.
MCCLXXXVII.
MCCLXXXVIII. 1
1
33
49
MCCLXXXIX.
MCCXC.
64
4.158883
MCCXCI.
MCCXCII. MCCXCIII.
1
36
40
MCCXCIV.MCCXCV.
55
4.007333
MCCXCVI.
MCCXCVII.MCCXCVIII.
1
39
34
MCCXCIX.MCCC.
49
3.89182
MCCCI.
MCCCII.
1
42
MCCCIV. MCCCV.
41
3.713572
MCCCIII. 126
MCCCVI.
MCCCVII. MCCCVIII.
1
45
20
MCCCIX. MCCCX.
35
3.555348
MCCCXI.
MCCCXII. MCCCXIII.
1
48
15
MCCCXIV.MCCCXV.
30
3.401197
MCCCXVI.
MCCCXVII.MCCCXVIII.
1
51
09
MCCCXIX.MCCCXX.
24
3.178054
MCCCXXI.
MCCCXXII.MCCCXXIII.
1
54
05
MCCCXXIV.
MCCCXXV.
20
2.995732
MCCCXXVI.
MCCCXXVII.
MCCCXXVIII.
2
57
01
MCCCXXIX.
MCCCXXX.
16
2.772589
MCCCXXXI.
MCCCXXXII.
MCCCXXXIII.
2
60
8
MCCCXXXIV.
MCCCXXXV.
13
2.564949
MCCCXXXVI.
MCCCXXXVII.
MCCCXXXVIII. 9
2
63
5
MCCCXXXIX.
MCCCXL.
10
2.302585
MCCCXLI.
MCCCXLII.MCCCXLIII.
2
66
3
MCCCXLIV.
MCCCXLV.
8
2.079442
MCCCXLVI.
MCCCXLVII.
MCCCXLVIII.
2
69
1
MCCCXLIX.
MCCCL.
6
1.791759
MCCCLI.
MCCCLII. MCCCLIII.
2
72
0
MCCCLIV.MCCCLV.
5
1.609438
MCCCLVI.
MCCCLVII. MCCCLVIII.
2
75
9
MCCCLIX.MCCCLX.
4
1.386294
MCCCLXI.
MCCCLXII.MCCCLXIII.
MCCCLXIV.
MCCCLXV.
78
1.098612
MCCCLXVI.
MCCCLXVII.
MCCCLXVIII.
2
81
8
MCCCLXIX.
MCCCLXX.
3
1.098612
MCCCLXXI.
MCCCLXXII.
MCCCLXXIII.
2
84
7
MCCCLXXIV.
MCCCLXXV.
2
0.693147
MCCCLXXVI.
MCCCLXXVII.
MCCCLXXVIII. 8
3
87
7
MCCCLXXIX.
MCCCLXXX.
2
0.693147
MCCCLXXXI.
MCCCLXXXII.
MCCCLXXXIII. 8
3
90
7
MCCCLXXXIV.
MCCCLXXXV.
2
0.693147
MCCCLXXXVI.
MCCCLXXXVII.
MCCCLXXXVIII.
MCCCLXXXIX.
MCCCXC.
6
4
2
0
MCCCXCI.
MCCCXCII.
MCCCXCIII.
= 20
0 f(x)10
R = 0
30
40
50
60
Waktu (menit)
70
80
90 100
MCCCXCIV.
MCCCXCV.
MCCCXCVI.
MCCCXCVII.
MCCCXCVIII.
MCDIII.
MCCCXCIX.
MCD.
MCDI.
MCDII.
Berdasarkan grafik diperoleh persamaan ln (H-He) = -bt + ln (Hc-He)
MCDIV.
MCDV.
ln (Hc-He)
= intercept
ln (Hc-He)
= 4.626
MCDVI.
Hc - 85
= e4.626
MCDVII. Hc
= 102.1048 + 85
MCDVIII. Hc
= 187.1048 mm
MCDIX.
MCDX. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.065)
MCDXI.
MCDXII.
= 0.065
t vs H "Tabung 2"
600
500
400
300
200
100
0
0
10
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
MCDXIV.
MCDXV.
MCDXVI.
MCDXVII.
MCDXVIII.
MCDXIX.
MCDXX.
70
80
90
MCDXXI.
MCDXXII.
MCDXXIII.
MCDXXIV.
MCDXXV.
MCDXXVI.
Keterangan :
He (tinggi akhir sedimen)
= 70 mm
Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 110 mm
tc
(waktu kritis)
= 33 menit
MCDXXIX.
T
MCDXXVII.
MCDXXVIII.
inggi
N
t
Interface
(mm)
MCDXXX.MCDXXXI.
Hln (H-
MCDXXXIV.
MCDXXXII.
MCDXXXIII.
00
1
0
MCDXXXVI.
MCDXXXV.
6.0637
430
MCDXXXIX.
MCDXXXVII.
MCDXXXVIII.
45
2
3
MCDXLI.
MCDXL.
5.9269
375
MCDXLII.
MCDXLIII. MCDXLIV.
97
3
6
MCDXLVI.
MCDXLV.
5.7899
327
MCDXLIX.
MCDXLVII.
MCDXLVIII.
48
4
9
MCDLII.
MCDLIII.
5
12
MCDLVII.
MCDLVIII.
6
15
MCDL.
278
MCDLI.
5.6276
MCDLIV. 303
MCDLVI.
MCDLV.
5.4510
233
MCDLIX. 255
MCDLXI.
MCDLX.
5.2203
185
MCDLXII.
MCDLXIII. MCDLXIV.
14
7
18
MCDLXVI.
MCDLXV.
4.9698
144
MCDLXIX.
MCDLXVII.
MCDLXVIII.
72
8
21
MCDLXXI.
MCDLXX.
4.6249
102
MCDLXXII.
MCDLXXIII.
MCDLXXIV.
9
24
43
MCDLXXV.
MCDLXXVI.
73
4.2904
MCDLXXVII. MCDLXXIX.
MCDLXXVIII.
1
30
27
MCDLXXXI.
MCDLXXX.
4.0943
60
MCDLXXXII. MCDLXXXIV.
MCDLXXXIII.
1
21
30
MCDLXXXVI.
MCDLXXXV.
3.9318
51
MCDLXXXVII. MCDLXXXIX.
MCDLXXXVIII.
1
09
33
MCDXCI.
MCDXC.
3.6635
39
MCDXCII.
MCDXCIV.
MCDXCIII.
1
07
36
MCDXCVI.
MCDXCV.
3.6109
37
MCDXCVII.
MCDXCIX.
MCDXCVIII.
1
01
39
MD.
31
MDI.
3.4339
MDVI.
3.2580
MDII.
MDIII.
1
42
MDIV. 96
MDV.
26
MDVII.
MDVIII.
1
45
MDIX.92
MDX.
22
MDXII.
MDXIII.
1
48
MDXIV. 87
MDXV.
17
MDXVII.
MDXVIII.
1
51
MDXIX. 84
MDXX.
14
MDXXII.
MDXXIII.
1
54
MDXXIV. 80
MDXXVI.
MDXXV.
2.3025
10
MDXXVII.
MDXXVIII.
2
57
MDXXIX. 78
MDXXXI.
MDXXX.
2.0794
8
MDXXXII.
MDXXXIV.
MDXXXIII.
2
7
60
MDXI.
3.0910
MDXVI.
2.8332
MDXXI.
2.6390
MDXXXVI.
MDXXXV.
1.9459
7
MDXXXVII.
MDXXXIX.
MDXXXVIII.
2
5
63
MDXL.
MDXLI.
MDXLII.
MDXLIII.
2
66
MDXLIV. 74
MDXLVII.
MDXLVIII.
2
69
MDXLIX. 74
MDLII.
MDLIII.
2
72
MDLIV.
MDLVII.
MDLVIII.
2
75
MDLIX. 73
MDLX.
MDLXII.
MDLXIII.
2
78
MDLXIV. 73
MDLXV. MDLXVI.
MDXLV. MDXLVI.
MDL.
MDLV.
73
MDLI.
MDLVI.
MDLXI.
MDLXVII.
6
4
2
0
MDLXVIII.
MDLXIX.
MDLXX.
MDLXXI.
MDLXXII.
MDLXXIII.
MDLXXIV.
0 f(x) =
10
R = 0
20
30
40
Waktu (menit)
50
60
70
MDLXXV.
MDLXXVI.
MDLXXVII.
MDLXXVIII.
MDLXXIX.
(Hc-He)
MDLXXX. ln (Hc-He)
= intercept
MDLXXXI.
ln (Hc-He)
= 4.163
MDLXXXII.
4.163
Hc - 70
=e
MDLXXXIII.
Hc
= 64.2640 + 70
MDLXXXIV.
Hc
= 134.2640 mm
MDLXXXV.
MDLXXXVI. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.093)
MDLXXXVII.
c. Tabung 3 (800 mL)
= 0.093
MDLXXXVIII.
t vs H "Tabung 3"
450
400
350
300
250
Tinggi interface (mm) 200
150
100
50
0
0
10
20
30
40
Waktu (menit)
MDLXXXIX.
MDXC.
MDXCI.
MDXCII.
MDXCIII.
MDXCIV.
MDXCV.
50
60
70
MDXCVI.
MDXCVII.
MDXCVIII. Keterangan :
MDXCIX.
He (tinggi akhir sedimen)
= 59 mm
MDC. Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 90 mm
MDCI. tc
(waktu kritis)
= 26.8 menit
MDCII.
MDCIII.
MDCIV.
MDCV.
N
t
MDCIX.
MDCX.
1
0
MDCXIV.
MDCXV.
2
3
MDCXIX.
MDCXX.
3
6
MDCVI. Tingg
i
Interface
(H)
MDCVII.MDCVIII.
Hln (H-
MDCXI. 401
MDCXIII.
MDCXII.
5.8348
342
MDCXVI. 343
MDCXVIII.
MDCXVII.
5.6489
284
MDCXXI. 302
MDCXXIII.
MDCXXII.
5.4930
243
MDCXXIV.
MDCXXV. MDCXXVI.
255
4
9
MDCXXVIII.
MDCXXVII.
5.2781
196
MDCXXIX.
MDCXXX. MDCXXXI.
207
5
12
MDCXXXIII.
MDCXXXII.
4.9972
148
MDCXXXIV.
MDCXXXV.MDCXXXVI.
162
6
15
MDCXXXVIII.
MDCXXXVII.
4.6347
103
MDCXXXIX.
MDCXL.
7
18
MDCXLIII.
MDCXLII.
4.1271
62
MDCXLI. 121
MDCXLIV.
MDCXLV. MDCXLVI.
102
8
21
MDCXLIX.
MDCL.
9
24
MDCLI.
MDCXLVII.
MDCXLVIII.
43
3.7612
93
MDCLII. MDCLIII.
34
3.5263
MDCLIV.
MDCLV.
1
27
MDCLVI. 86
MDCLVIII.
MDCLVII.
3.2958
27
MDCLIX.
MDCLX.
1
30
MDCLXI. 80
MDCLXIII.
MDCLXII.
3.0445
21
MDCLXIV.
MDCLXVI.
MDCLXV.
1
75
33
MDCLXVIII.
MDCLXVII.
2.7725
16
MDCLXIX.
MDCLXXI.
MDCLXX.
1
71
36
MDCLXXIII.
MDCLXXII.
2.4849
12
MDCLXXIV.
MDCLXXVI.
MDCLXXV.
1
67
39
MDCLXXVIII.
MDCLXXVII.
2.0794
8
MDCLXXIX.
MDCLXXXI.
MDCLXXX.
1
64
42
MDCLXXXIII.
MDCLXXXII.
1.6094
5
MDCLXXXIV.
MDCLXXXVI.
MDCLXXXV.
1
62
45
MDCLXXXVIII.
MDCLXXXVII.
1.0986
3
MDCLXXXIX.
MDCXC.
1
48
MDCXCIII.
MDCXCII.
0.6931
2
MDCXCI. 61
MDCXCIV.
MDCXCV. MDCXCVI.
1
60
51
MDCXCVII.
MDCXCVIII.
1
0
MDCXCIX.
MDCC.
1
54
MDCCI. 59
MDCCII. MDCCIII.
MDCCIV.
MDCCV.
2
57
MDCCVI. 59
MDCCVII.MDCCVIII.
MDCCIX.
MDCCX.
2
60
MDCCXI. 58
MDCCXII.MDCCXIII.
MDCCXIV.
MDCCXV. MDCCXVI.
2
58
63
MDCCXVII.
MDCCXVIII.
MDCCXIX.
MDCCXX. MDCCXXI.
2
58
66
MDCCXXII.
MDCCXXIII.
MDCCXXIV.
t vs ln (H-He)
12
10
8
ln (H-He)
6
4
2
0
MDCCXXV.
0 f(x) = 10
R = 0
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
(Hc-He)
MDCCXXVI.
ln (Hc-He)
= intercept
MDCCXXVII.
ln (Hc-He)
= 4.046
MDCCXXVIII.
Hc - 59
= e4.046
MDCCXXIX.
Hc
= 57.1683 + 59
MDCCXXX.
Hc
= 116.1683 mm
MDCCXXXI.
MDCCXXXII. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.122)
MDCCXXXIII.
= 0.122
MDCCXXXIV.
t (menit) vs H (cm)
700
600
500
400
Tinggi (cm) 300
200
100
0
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Waktu (menit)
Tabung 1
Tabung 2
Tabung 3
Grafik
Gabungan Tabung 1, 2, dan 3 Pada Variable Tinggi Suspensi
MDCCXXXV.
MDCCXXXVI.
MDCCXXXVII.
MDCCXXXVIII.
MDCCXXXIX.
MDCCXL.
MDCCXLI.
MDCCXLII.
MDCCXLIII.
t vs ln (H-He)
5
4
3
Tabung 1
ln (H-He)
2
Tabung 2
Tabung 3
1
0
0
10
20
30
40
50
60
Waktu (menit)
MDCCXLIV.
MDCCXLV.
MDCCXLVI.
MDCCXLVII.
MDCCXLVIII.
MDCCXLIX.
MDCCL.
MDCCLI.
MDCCLII.
Variable Penambahan Flokulan
MDCCLIII.
70
80
90
100
a. Tabung 1 (0.3 g)
MDCCLIV.
t vs H "Tabung 1"
700
600
500
400
Tinggi interface (mm)
300
200
100
0
0
10
15
20
Waktu (menit)
MDCCLV.
MDCCLVI.
MDCCLVII.
MDCCLVIII.
MDCCLIX.
MDCCLX.
MDCCLXI.
25
30
35
MDCCLXII.
MDCCLXIII.
MDCCLXIV. Keterangan :
MDCCLXV. He (tinggi akhir sedimen)
= 124 mm
MDCCLXVI. Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 169 mm
MDCCLXVII.tc
(waktu kritis)
= 6.2 menit
MDCCLXVIII.
MDCCLXIX.
MDCCLXX.
N
t
Tinggi Interface
(H)
MDCCLXXII.
MDCCLXXI.
ln (HHH
e
)
MDCCLXXIII.
MDCCLXXIV.
MDCCLXXV.
1
0
600
MDCCLXXVI.
MDCCLXXVII.
476
6.165418
MDCCLXXVIII.
MDCCLXXIX.
MDCCLXXX.
2
1
381
MDCCLXXXI.
MDCCLXXXII.
257
5.549076
MDCCLXXXIII.
MDCCLXXXIV.
MDCCLXXXV.
3
2
277
MDCCLXXXVI.
MDCCLXXXVII.
153
5.030438
MDCCLXXXVIII.
MDCCLXXXIX.
MDCCXC.
4
3
237
MDCCXCI.MDCCXCII.
113
4.727388
MDCCXCIII.
MDCCXCIV.
MDCCXCV.
5
4
214
MDCCXCVI.
MDCCXCVII.
90
4.49981
MDCCXCVIII.
MDCCXCIX.
MDCCC. 197
6
5
MDCCCI. MDCCCII.
73
4.290459
MDCCCIII.
MDCCCIV.
MDCCCV.184
7
6
MDCCCVI.MDCCCVII.
60
4.094345
MDCCCVIII.
MDCCCIX.MDCCCX.
8
7
172
MDCCCXI.MDCCCXII.
48
3.871201
MDCCCXIII.
MDCCCXIV.
MDCCCXV.
9
8
165
MDCCCXVI.
MDCCCXVII.
41
3.713572
MDCCCXVIII.
MDCCCXIX.
MDCCCXX.
1
9
159
MDCCCXXI.
MDCCCXXII.
35
3.555348
MDCCCXXIII.
MDCCCXXIV.
MDCCCXXV.
1
10
154
MDCCCXXVI.
MDCCCXXVII.
30
3.401197
MDCCCXXVIII.
MDCCCXXIX.
MDCCCXXX.
1
11
149
MDCCCXXXI.
MDCCCXXXII.
25
3.218876
MDCCCXXXIII.
MDCCCXXXIV.
MDCCCXXXV.
1
12
145
MDCCCXXXVI.
MDCCCXXXVII.
21
3.044522
MDCCCXXXVIII.
MDCCCXXXIX.
MDCCCXL.
1
13
143
MDCCCXLI.
MDCCCXLII.
19
2.944439
MDCCCXLIII.
MDCCCXLIV.
MDCCCXLV.
1
14
140
MDCCCXLVI.
MDCCCXLVII.
16
2.772589
MDCCCXLVIII.
MDCCCXLIX.
1
MDCCCL.137
15
MDCCCLI.MDCCCLII.
13
2.564949
MDCCCLIII.
MDCCCLIV.
MDCCCLV.
1
16
136
MDCCCLVI.
MDCCCLVII.
12
2.484907
MDCCCLVIII.
MDCCCLIX.
MDCCCLX.
1
17
134
MDCCCLXI.
MDCCCLXII.
10
2.302585
MDCCCLXIII.
MDCCCLXIV.
MDCCCLXV.
1
18
133
MDCCCLXVI.
MDCCCLXVII.
9
2.197225
MDCCCLXVIII.
MDCCCLXIX.
MDCCCLXX.
2
19
132
MDCCCLXXI.
MDCCCLXXII.
8
2.079442
MDCCCLXXIII.
MDCCCLXXIV.
MDCCCLXXV.
2
20
130
MDCCCLXXVI.
MDCCCLXXVII.
6
1.791759
MDCCCLXXVIII.
MDCCCLXXIX.
MDCCCLXXX.
2
21
130
MDCCCLXXXI.
MDCCCLXXXII.
6
1.791759
MDCCCLXXXIII.
MDCCCLXXXIV.
MDCCCLXXXV.
2
22
129
MDCCCLXXXVI.
MDCCCLXXXVII.
5
1.609438
MDCCCLXXXVIII.
MDCCCLXXXIX.
MDCCCXC.
2
23
128
MDCCCXCI.
MDCCCXCII.
4
1.386294
MDCCCXCIII.
MDCCCXCIV.
MDCCCXCV.
2
24
127
MDCCCXCVI.
MDCCCXCVII.
3
1.098612
MDCCCXCVIII.
MDCCCXCIX.
2
MCM. 126
25
MCMI.
2
MCMIII.
MCMIV.
2
26
MCMV.
126
MCMVI. MCMVII.
2
0.693147
MCMVIII.
MCMIX.
2
27
MCMX.
125
MCMXI. MCMXII.
1
0
MCMII.
0.693147
MCMXIII.
MCMXIV.
2
28
MCMXV. 125
MCMXVI. MCMXVII.
1
0
MCMXVIII.
MCMXIX.
3
MCMXX. 125
29
MCMXXI. MCMXXII.
1
0
MCMXXIII.
6
4
2
0
0 f(x) = 5
R = 0
10
15
20
Waktu (menit)
MCMXXIV.
MCMXXV.
MCMXXVI.
MCMXXVII.
MCMXXVIII.
MCMXXIX.
MCMXXX.
MCMXXXI.
MCMXXXII.
MCMXXXIII.
25
30
35
= 0.176
b. Tabung 2 (0.2 g)
MCMXLIV.
t vs H "Tabung 2"
700
600
500
400
Tinggi interface (mm)
300
200
100
0
0
10
15
20
Waktu (menit)
MCMXLV.
MCMXLVI.
MCMXLVII.
MCMXLVIII.
MCMXLIX.
MCML.
MCMLI.
25
30
35
MCMLII.
MCMLIII.
MCMLIV.
MCMLV.
MCMLVI.
MCMLVII.
Keterangan :
He (tinggi akhir sedimen)
= 125 mm
Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 170 mm
tc
(waktu kritis)
= 6.9 menit
MCMLVIII.
MCMLIX.
N
t
MCMLX. Tinggi
Interface (H)
MCMLXI. MCMLXII.
H-He
ln (H-He)
MCMLXIII.
MCMLXIV. MCMLXV.
0
1
0
60
MCMLXVI. MCMLXVII.
474
6.161207
MCMLXVIII.
MCMLXIX. MCMLXX.
5
2
1
36
MCMLXXI. MCMLXXII.
239
5.476464
MCMLXXV.
MCMLXXIII.
MCMLXXIV.
2
3
2
26
MCMLXXVI.MCMLXXVII.
136
4.912655
MCMLXXX.
MCMLXXVIII.
MCMLXXIX.
6
4
3
22
MCMLXXXI.MCMLXXXII.
100
4.60517
MCMLXXXV.
MCMLXXXIII.
MCMLXXXIV.
6
5
4
20
MCMLXXXVI.
MCMLXXXVII.
80
4.382027
MCMXCI. MCMXCII.
64
4.158883
MCMLXXXVIII.
MCMLXXXIX.MCMXC. 190
6
5
MCMXCIII.
MCMXCIV. MCMXCV.
9
7
6
17
MCMXCVI. MCMXCVII.
53
3.970292
MCMXCVIII.
MCMXCIX.
8
7
MM. 164
MMI.
38
MMII. 3.
63
75
86
MMIII.
MMIV.
9
8
MMV. 163
MMVI.
37
MMVII.
3.610918
MMVIII.
MMIX.
1
9
MMX. 157
MMXI.
31
MMXII.
3.433987
MMXIII.
MMXIV.
1
10
MMXV.
153
MMXVI.
27
MMXVII.
3.295837
MMXVIII.
MMXIX.
1
11
MMXX.
148
MMXXI.
22
MMXXII.
3.091042
MMXXIII.
MMXXIV.
1
12
MMXXV. 145
MMXXVI. MMXXVII.
19
2.944439
MMXXVIII.
MMXXIX.
1
13
MMXXX. 143
MMXXXI. MMXXXII.
17
2.833213
MMXXXIII.
MMXXXIV.MMXXXV.
1
0
14
MMXXXVIII.
MMXXXIX.
1
15
MMXL.
MMXLIII.
MMXLIV.
1
16
MMXLV. 136
MMXLVIII.
MMXLIX.
1
17
MML. 134
14
MMXXXVI. MMXXXVII.
14
2.639057
MMXLI.
12
138
MMXLII.
2.484907
MMXLVI. MMXLVII.
10
2.302585
MMLI.
8
MMLII.
2.079442
MMLIII.
MMLIV.
1
18
MMLV.
133
MMLVI.
7
MMLVII.
1.94591
MMLVIII.
MMLIX.
2
19
MMLX.
132
MMLXI.
6
MMLXII.
1.791759
MMLXIII.
MMLXIV.
2
20
MMLXV. 130
MMLXVI. MMLXVII.
4
1.386294
MMLXVIII.
MMLXIX.
2
21
MMLXX. 129
MMLXXI. MMLXXII.
3
1.098612
MMLXXIII.
MMLXXIV. MMLXXV.
2
8
22
12
MMLXXVI. MMLXXVII.
2
0.693147
MMLXXVIII.
MMLXXIX.MMLXXX.
2
8
23
12
MMLXXXI. MMLXXXII.
2
0.693147
MMLXXXIII.
MMLXXXV.
MMLXXXIV.
2
7
24
12
MMLXXXVI.
MMLXXXVII.
1
0
MMLXXXVIII.
MMLXXXIX. MMXC.
2
25
126
MMXCIII.
MMXCIV.
2
26
MMXCV. 126
MMXCVIII.
MMXCIX.
2
27
MMC. 125
MMCIII.
MMCIV.
MMCV.
125
MMXCI.
MMXCII.
MMXCVI. MMXCVII.
MMCI.
MMCVI.
MMCII.
MMCVII.
28
MMCVIII.
MMCIX.
3
29
MMCX.
125
MMCXI.
MMCXII.
MMCXIII.
MMCXIV.
MMCXV.
MMCXVI.
MMCXVII.
MMCXVIII.
6
4
2
0
0 f(x) = 5
R = 0
10
15
Waktu (menit)
MMCXIX.
20
25
30
MMCXX.
MMCXXI.
MMCXXII.
MMCXXIII.
MMCXXIV.
MMCXXV.
MMCXXVI.
MMCXXVII.
(Hc-He)
MMCXXVIII.
ln (Hc-He)
= intercept
MMCXXIX.
ln (Hc-He)
= 4.642
MMCXXX.
4.642
Hc - 125
=e
MMCXXXI.
Hc
= 103.75 + 125
MMCXXXII.
Hc
= 228.7516 mm
MMCXXXIII.
MMCXXXIV. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.195)
MMCXXXV.
MMCXXXVI.
= 0.195
c. Tabung 3 (0.1 g)
MMCXXXVII.
t vs H "Tabung 3"
12
10
8
Tinggi interface (mm)
6
4
2
0
0
10
15
20
Waktu (menit)
MMCXXXVIII.
MMCXXXIX.
MMCXL.
MMCXLI.
MMCXLII.
MMCXLIII.
25
30
35
MMCXLIV.
MMCXLV.
MMCXLVI.
MMCXLVII.
MMCXLVIII.
Keterangan :
MMCXLIX. He (tinggi akhir sedimen)
= 125 mm
MMCL.
Hc (Tinggi kritis) pada grafik = 175 mm
MMCLI.
tc
(waktu kritis)
= 6.4 menit
MMCLIV.
MMCLII.
MMCLIII.
Tinggi interface
N
t
(H)
MMCLVII.
MMCLVIII.
1
0
MMCLXII.
MMCLXIII.
2
1
MMCLIX. 600
MMCLX.MMCLXI.
4
6.156
MMCLXIV.346
MMCLXV.
MMCLXVI.
2
5.384
MMCLXIX.
MMCLXVII.
MMCLXVIII.
260
3
2
MMCLXXII.
MMCLXXIII.
4
3
MMCLXXIV.
225
MMCLXXIX.
MMCLXXVII.
MMCLXXVIII.
205
5
4
MMCLXXXIV.
MMCLXXXII.
MMCLXXXIII.
189
6
5
MMCLXXXIX.
MMCLXXXVII.
MMCLXXXVIII.
177
7
6
MMCXCII.
MMCXCIII.
8
7
MMCXCIV.167
MMCXCIX.
MMCXCVII.
MMCXCVIII.
161
9
8
MMCCII.
MMCCIII.
1
9
MMCLV.
MMCLVI.
H
ln (H-
MMCCIV. 155
MMCLXX.
MMCLXXI.
1
4.882
MMCLXXV.
MMCLXXVI.
9
4.574
MMCLXXX.
MMCLXXXI.
7
4.343
MMCLXXXV.
MMCLXXXVI.
6
4.110
MMCXC.MMCXCI.
4
3.891
MMCXCV.
MMCXCVI.
3
3.663
MMCC. MMCCI.
3
3.496
MMCCV.MMCCVI.
2
3.295
MMCCVII.
MMCCVIII.
1
10
MMCCIX. 150
MMCCXII.
MMCCXIV.
MMCCXIII.
1
147
11
MMCCXVII.
MMCCXIX.
MMCCXVIII.
1
144
12
MMCCXXII.
MMCCXXIV.
MMCCXXIII.
1
141
13
MMCCXXVII.
MMCCXXIX.
MMCCXXVIII.
1
139
14
MMCCX.MMCCXI.
2
3.091
MMCCXV.
MMCCXVI.
1
2.944
MMCCXX.
MMCCXXI.
1
2.772
MMCCXXV.
MMCCXXVI.
1
2.564
MMCCXXX.
MMCCXXXI.
1
2.397
MMCCXXXII.
MMCCXXXIV.
MMCCXXXIII.
1
136
15
MMCCXXXVI.
MMCCXXXV.
2.079
8
MMCCXXXVII.
MMCCXXXIX.
MMCCXXXVIII.
1
135
16
MMCCXLI.
MMCCXL.
1.945
7
MMCCXLII.
MMCCXLIV.
MMCCXLIII.
1
134
17
MMCCXLVI.
MMCCXLV.
1.791
6
MMCCXLVII.
MMCCXLIX.
MMCCXLVIII.
1
131
18
MMCCLI.
MMCCL.
1.098
3
MMCCLII.
MMCCLIII.
2
19
MMCCLVI.
MMCCLV.
0.693
2
MMCCLIV.130
MMCCLVII.
MMCCLIX.
MMCCLVIII.
2
129
20
MMCCLX.
MMCCLXI.
1
0
MMCCLXII.
MMCCLXIV.
MMCCLXIII.
2
129
21
MMCCLXV.
MMCCLXVI.
1
0
MMCCLXVII.
MMCCLXIX.
MMCCLXVIII.
2
128
22
MMCCLXX.
MMCCLXXI.
MMCCLXXII.
MMCCLXXIII.MMCCLXXIV.
2
23
MMCCLXXV.
MMCCLXXVI.
127
MMCCLXXVII.
MMCCLXXIX.
MMCCLXXVIII.
2
126
24
MMCCLXXX.
MMCCLXXXI.
MMCCLXXXII.
MMCCLXXXIV.
MMCCLXXXIII.
2
126
25
MMCCLXXXV.
MMCCLXXXVI.
MMCCLXXXVII. MMCCLXXXIX.
MMCCLXXXVIII.
2
125
26
MMCCXC.
MMCCXCI.
MMCCXCII.
MMCCXCIV.
MMCCXCIII.
2
125
27
MMCCXCV.
MMCCXCVI.
MMCCXCVII.
MMCCXCIX.
MMCCXCVIII.
2
125
28
MMCCC.MMCCCI.
MMCCCII.
MMCCCIII.
6
4
2
0
MMCCCIV.
MMCCCV.
(Hc-He)
0 f(x) =
R = 0
10
15
20
25
Waktu (menit)
MMCCCVI.
ln (Hc-He)
= intercept
MMCCCVII.
ln (Hc-He)
= 4.738
MMCCCVIII.
Hc - 125
= e4.738
MMCCCIX.
Hc
= 114.2055 + 125
MMCCCX.
Hc
= 239.2055 mm
MMCCCXI.
MMCCCXII. Nilai konstanta sedimentasi (b)
= -(slope) = -(-0.241)
MMCCCXIII.
MMCCCXIV.
MMCCCXV.
MMCCCXVI.
MMCCCXVII.
MMCCCXVIII.
MMCCCXIX.
MMCCCXX.
= 0.241
t (menit) vs H (mm)
700
600
500
400
Tinggi interface (mm)
300
200
100
0
0
10
15
20
Waktu (menit)
Tabung 1
MMCCCXXIII.
MMCCCXXIV.
MMCCCXXV.
MMCCCXXVI.
MMCCCXXVII.
MMCCCXXVIII.
Tabung 2
Tabung 3
25
30
35
MMCCCXXIX.
MMCCCXXX.
MMCCCXXXI.
MMCCCXXXII.
MMCCCXXXIII.
MMCCCXXXIV.
MMCCCXXXV.
t vs ln (H-He)
5
4.5
4
3.5
3
2.5
Tabung
1
ln (H-He)
2
1.5
1
0.5
0
0
Tabung 2
10
15
Tabung 3
20
Waktu (menit)
MMCCCXXXVI.
25
30
35
H ( 600175 ) mm
=
=14.17 mm/menit
t
(300 ) menit
H ( 210140 ) mm
=
=5.83 mm/menit
t (3927 ) menit
b. Tabung 2
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600180 ) mm
=
=17.5 mm/menit
t
( 240 ) menit
H ( 170120 ) mm
=
=8.33 mm/menit
t ( 3024 ) menit
c. Tabung 3
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600110 ) mm
=
=27.22 mm/ menit
t
( 180 ) menit
H ( 17590 ) mm
=
=14.17 mm /menit
t ( 2115 ) menit
MMCCCXXXVIII.
Untuk Variable Tinggi
a. Tabung 1
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600215 ) mm
=
=18.33 mm/menit
t
( 210 ) menit
H ( 215150 ) mm
=
=5.41 mm/menit
t ( 3321 ) menit
b. Tabung 2
H ( 500170 ) mm
=
=15.71 mm/menit
t
( 210 ) menit
H ( 170120 ) mm
=
=5.55 mm/menit
t ( 3021 ) menit
c. Tabung 3
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 400170 ) mm
=
=15.33 mm /menit
t
( 150 ) menit
H ( 16590 ) mm
=
=8.33 mm/menit
t ( 2415 ) menit
MMCCCXXXIX.
Untuk Variable Penambahan Flokulan
a. Tabung 1
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600380 ) mm
=
=220 mm/menit
t
( 10 ) menit
H ( 380200 ) mm
=
=45 mm /menit
t
( 51 ) menit
b. Tabung 2
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600375 ) mm
=
=204.54 mm / menit
t
( 1.10 ) menit
H ( 375190 ) mm
=
=44.04 mm/menit
t
( 5.21 ) menit
c. Tabung 3
Laju Pengendapan Konstan =
H ( 600345 ) mm
=
=182.14 mm /menit
t
( 1.40 ) menit
H ( 345190 ) mm
=
=38.75 mm/menit
t ( 5.21.2 ) menit
MMCCCXL.
MMCCCXLI.
MMCCCXLII.
MMCCCXLIII.
MMCCCXLIV.
MMCCCXLV. VIII.
MMCCCXLVI.
MMCCCXLVII.
MMCCCXLVIII.
MMCCCXLIX.
MMCCCL.
MMCCCLI.
MMCCCLII.
MMCCCLIII.
MMCCCLIV.
PEMBAHASAN
IX.
KESIMPULAN
MMCCCLV.
Berdasarkan hasil percobaan dapat disimpulkan :
1. Semakin tinggi suspense maka kecepatan pengendapan semakin lambat
pada konsentrasi yang sama.
2. Semakin besar konsentrasi padatan dalam suspense maka kecepatan
pengendapan semakin rendah, begitupun sebaliknya.
3. Penambahan flokulan dapat mempercepat laju proses pengendapan
(sedimentasi).
4. Nilai k (konstanta sedimentasi), Hc (Tinggi kritis) dan Waktu kritis (tc)
MMCCCLVII.
MMCCCLVIII. MMCCCLIX.
MMCCCLVI.
Tabung 1
Tabung 2
Tabung 3
Variab
MMCCCLXI.
MMCCCLXII.
MMCCCLXIII.
MMCCCLXIV.
MMCCCLXV.
MMCCCLXVI.
e
Hc
Hc
Hc
H
Hc
H
l
MMCCCLXVIII.
MMCCCLXIX.
MMCCCLXX.
MMCCCLXXI.
MMCCCLXXII.
MMCCCLXVII.
MMCCCLXXIII.
187.
14
134.
11
116.
Tinggi
90
MMCCCLXXIV.
Konsen
t
MMCCCLXXV.
MMCCCLXXVI.
MMCCCLXXVII.
MMCCCLXXVIII.
MMCCCLXXIX.
MMCCCLXXX.
r
183.
14
141.
11
106.
95
a
s
i
MMCCCLXXXI.
MMCCCLXXXII.
MMCCCLXXXIII.
MMCCCLXXXIV.
MMCCCLXXXV.
MMCCCLXXXVI.
MMCCCLXXXVII.
Flokula
232.
16
228.
17
239.
17
n
MMCCCLXXXVIII.
MMCCCLXXXIX.
MMCCCXCII.
MMCCCXC.
Variab
MMCCCXCI.
tc
Tab
e
k
l
MMCCCXCV.
MMCCCXCVI.
MMCCCXCIV.
0.0
35
1
MMCCCXCIX.
MMCD.
MMCCCXCIII.
MMCCCXCVIII.
0.0
33
Tinggi
2
MMCDIII.MMCDIV.
MMCDII.
0.1
26.
3
MMCDV.
MMCDVI.MMCDVII.
MMCDVIII.
Konsen
t
r
a
s
i
0.0
44
MMCDXI.MMCDXII.
MMCDX.
0.0
34
2
MMCDXV.
MMCDXVI.
MMCDXIV.
0.0
24
3
MMCDXIX.
MMCDXX.
MMCDXVIII.
0.1
6.2
1
MMCDXVII.
MMCDXXIII.
MMCDXXIV.
MMCDXXII.
Flokula
0.1
6.4
2
n
MMCDXXVII.
MMCDXXVIII.
MMCDXXVI.
0.2
6.9
3
X.
MMCDXXIX.
JAWABAN PERTANYAAN
1. Jelaskan defenisi sedimentasi?
MMCDXXX.
Jawab: Sedimentasi adalah suatu proses pemisahan
padatan yang tersuspensi di dalam air dengan cara mengandapkan padatan
tersebut dengan gaya gravitasi membentuk dua bagian yaitu cairan bening
(supernatant) dengan padatan yang mengendap (sedimen).
2. Sebutkan faktor-faktor yang mempengaruhi sedimentasi?
MMCDXXXI.
Jawab:
Konsentrasi suspensesi
Perbandingan luas permukaan dengan kedalam suspensi dan atau
MMCDXXXIV.
Jawab:
Hindered
settling
adalah
suatu
XI.
berubah.
MMCDXXXVI.
DAFTAR PUSTAKA
MMCDXXXVII. Buku penuntun praktikum laboratorium satuan operasi 1
jurusan Teknik Kimia Politeknik Negeri Ujung Pandang Tahun 2015
MMCDXXXVIII.
XII.
MMCDXXXIX.
LAMPIRAN
MMCDXL.
MMCDXLI.
MMCDXLII.
MMCDXLIII.
MMCDXLIV.
MMCDXLV.
MMCDXLVI.
MMCDXLVII.
MMCDXLVIII.
MMCDXLIX.
Penambahan Koagulan
Variable Konsentrasi
Variable
MMCDL.
MMCDLI.
MMCDLII.
MMCDLIII.
MMCDLIV.
MMCDLV.
MMCDLVI.
MMCDLVII.
Homogenisasi
Larutan Kapur
MMCDLVIII.
MMCDLIX.
MMCDLX.
MMCDLXI.
MMCDLXII.
MMCDLXIII.
MMCDLXIV.
MMCDLXV.
MMCDLXVI.