RENCAN PELAKSANAAN PEMBELAJARAN

Nama Sekolah : SMA PGRI Cibribis

Mata Pelajaran : Ilmu Pengetahuan Alam (IPA)
Kelas/Semester : X/2
Pertemuan : ...
Alokasi Waktu : 2 X 45 menit
Standar Kompetensi : 1. Memahami gejala-gejala alam melalui pengamatan.
Kompetensi Dasar : 1.2 Mengidentifikasi obyek secara terencana dan sistematis untuk memperoleh
informasi gejala alam abiotik.
Inikator : 1. Membuat laporan hasil diskusi mengenai peristiwa gempa dan tsunami
yang terjadi di Indonesia
.

A. Tujuan Pembelajaran
1. Siswa kelas X dapat mengetahui peristiwa gempa dan tsunami yang terjadi di Indonesia denga baik dan
benar.
Karakter siswa yang diharapkan:
Demokratis, rasa ingin tahu, toleransi, kerja keras, mandiri, gemar membaca.

B. Materi Pembelajaran
Peristiwa Gempa dan Tsunami di Indonesia

C. Metode Pembelajaran
Metode yang digunakan : ceramah, diskusi, penugasan.
Model pembelajaran : Pembelajaran Kooperatif

D. Kegiatan Pembelajaran
No Kegiatan Waktu
1. Kegiatan awal
Pendahuluan
10
Guru masuk kelas dan memberi salam (Assalammallaikum Wr.Wb).
menit
Guru meminta ketua kelas memimpin doa sebelum memulai pelajaran.
Guru mengecek kesiapan siswa, Bagaimana keadaan kalian hari ini? Siapa hari
ini yang tidak hadir?
Guru menuliskan Judul.
Orientasi : guru menyebutkan tujuan pembelajaran yang ingin dicapai.
Motivasi
Guru memulai dengan bertanya kepada siswa :
Sebutkan salah satu contoh tenaga endogen yang menyebabkan terbentuknya
bangunan baru dipermukaan bumi ?
Melanjutkan pertanyaan :
Disebut apakah peristiwa sentakan pada kerak bumi sebagai gejala pengiring
dari aktivitas tektonisme maupun vulkanisme ? Apakah dampak yang
diakibatkan oleh gempa gempa tektonik atau gempa laut?
2. Kegiatan inti

. Eksplorasi
Guru memberikan pengarahan pada siswa untuk melakukan diskusi kelompok. Satu 70
kelompok terdiri dari 5 orang. menit
Guru memberikan Lembar Kerja Siswa (LKS) pada tiap kelompok dan setiap
kelompok mendiskusikan tentang Peristiwa Gempa da Tsunami di Indonesia.
(nilai yang ditanamkan: Ingin tahu, gemar membaca, Tanggung jawab,
Bekerjasama).

b. Elaborasi
Siswa mempresentasikan hasil kerja kelompok didepan kelas.
Siswa lain menanggapi pendapat temannya.
Terjadilah diskusi lokal yang dipimpin oleh siswa yang mempresentasikan hasil
diskusi kelompok mereka tentang Peristiwa Gempa da Tsunami di Indonesia.
(nilai yang ditanamkan Ingin tahu, gemar membaca, Tanggung jawab,
Bekerjasama).

c. Konfirmasi
Guru memberikan penjelasan dan penekanan pada materi-materi yang esensial.
 Guru dan siswa menyimpulkan materi pembelajaran yang ingin dicapai.

3. Penutup
Guru memberikan tugas rumah untuk membaca materi pelajaran pertemuan 10
selanjutnya. menit
Guru menutup kegiatan pembelajaran dengan mengucapkan salam
(Assalamuallaikum Wr.Wb).

E. Media/Sumber Pembelajaran
1. Alat/Bahan/Media :
- Spidol
- Penghapus
- Papan tulis
- LKS
2. Sumber :
Tia Mutiara, dan kawan-kawan. 2008. Ilmu Pengetahuan Alam untuk SMK kelas X.
Penerbit Erlangga : Jakarta
Internet

F. Penilaian
1. Jenis tagihan :
Tugas Individu / Kelompok
Ulangan harian
2. Bentuk instrumen :
Pengamatan sikap
Uraian

3. Indikator dan Soal :

Kognitif
No Soal Kunci Jawaban Skor
1 Jelaskan penyebab dan tanda-tanda 30
terjadinya gempa dan tsunami?
2 Sebutkan langkah-langkah 40
pengamanan/penyelamatan ketika
terjadi gempa dan tsunami?

Jumlah 60

= 100
(40)
 Afektif

Mata Pelajaran : Ilmu Pengetahuan Alam (IPA)

Materi Pokok : Peristiwa Gempa dan Tsunami Di Indonesia
Kelas/Semester : X (Sepuluh)/2
Hari/Tanggal : .......................
Karakter : Ingin tahu, gemar membaca, Tanggung jawab,
Bekerjasama.

Aspek yang dinilai

No Nama Siswa Rata-rata Predikat
1 2 3 4

Keterangan :
1. Ingin tahu
2. Gemar membaca
3. Tanggung jawab
4. Bekerjasama
Keterangan:
1. Rentang skor masing-masing sikap = 1,00 s.d 4,00
2. Jumlah skor = jumlah skor seluruh kriteria
3. Skor sikap = rata-rata dari skor sikap
4. Kode nilai/Predikat:
3,25 4,00 = SB (Sangat baik)
2,50 3,24 = B (Baik)
1,75 2,49 = C (Cukup)
1,00 1,74 = K (Kurang)
 Psikomotor

Nama Sekolah : SMK PGRI Cibaribis

Mata Pelajaran : Peristiwa Gempa dan Tsunami Di Indonesia
Nama Siswa (Kelompok) : ....................
Hari/Tanggal : ......................
Kelas/Semester : X (Sepuluh)/2
Skor Penialian
N mak Siswa Pendidik
Indikator Kegiatan siswa
o sima
Kel.1 Kel.2 Kel.3 Kel.4 Kel.5 Kel.6 Kel.7 Kel.8 Kel.1 Kel.2 Kel.3 Kel.4 Kel.5 Kel.6 Kel.7 Kel.8
l
1. Aktivitas Mengajukan Pertanyaan 4
siswa dalam
Mengajukan Pendapat 4
diskusi.
Menanggapi pertanyaan 4
2 Kemampuan Kemampuan 4
dalam menyampaikan materi hasil
presentasi diskusi
Kemampuan menjawab 4
pertanyaan
Ket:
1. Aktivitas siswa dalam diskusi = diisi oleh pendidik (Guru)
2. Kemampuan dalam presentasi = diisi oleh siswa

Cibaribis, Juli 20...

Mengetahui,
Kepala SMK PGRI Cibaribis Guru Mata Pelajaran IPA

Acep Kusna, S.Pd. Rudi Agustian, S.Pd.

Diperiksa tgl .. 20
Pengawas SMK

NIP
 SILABUS
Sekolah : SMK PGRI Cibaribis
Mata Pelajaran : Ilmu Pengetahuan Alam (IPA)
Kelas/Semester : X (Sepuluh) / 2 (Genap)
Tahun Ajaran : 2016/2017
Standar kompetensi : 1. Memahami gejala-gejala alam melalui pengamatan
Alokasi Waktu : 2 x 45 Menit

Implementasi Nilai Alokas Sumber

Kegiatan
Kompetensi dasar Materi Pembelajaran Karakter dan Indikator Penilaian i
Pembelajaran
Budaya Bangsa Waktu Belajar

1.2 Mengidentifikasi Gempa dan Tsunami Mendiskusikan Ingin tahu, gemar Menjelaskan Jenis tagihan: 2 45 Tia Mutiara, dan
obyek secara Peristiwa Gempa membaca, fungsi, sifat, dan 1. Tugas menit kawan-kawan.
terencana dan Dan Tsunami Di Tanggung jawab, jenis-jenis air, individu 2008. Ilmu
sistematis untuk Indonesia. tanah, dan batuan 2. Tugas Pengetahua
Bekerjasama
memperoleh yang ada di bumi kelompok Alam untuk
informasi gejala 3. Ulangan SMK kelas X
alam abiotik. Instrumen semester .
penilaian: Penerbit
pengamatan Erlangga :
sikap, uraian Jakarta
Internet
 Cibaribis, Juli 20...
Mengetahui,
Kepala SMK PGRI Cibaribis Guru Mata Pelajaran IPA

Acep Kusna, S.Pd. Rudi Agustian, S.Pd.

Diperiksa tgl .. 20
Pengawas SMK

NIP
.
 LEMBAR DISKUSI SISWA

Materi Pokok : Tanah

Standar Kompetensi :
1. Memahami gejala-gejala alam melalui pengamatan
Kompetensi Dasar :
1.2 Mengidentifikasi obyek secara terencana dan sistematis untuk memperoleh informasi gejala
alam abiotik
Indikator :
Menjelaskan fungsi, sifat, dan jenis-jenis air, tanah, dan batuan yang ada di bumi
Tujuan Pembelajaran :
Memahami struktur tanah, air, dan batuan di bumi

A. Petunjuk belajar
Pelajarilah LKS ini, lakukan seluruh kegiatan dalam kelompok Cooperative (5-6 orang)
Pelajari buku rujukan, lakukan telaah referensi yang anda miliki
Diskusikan dalam kelompok pertanyaan bahan diskusi
Tanyakan pada kelompok lain atau pada guru jika ada hal yang belum dipahami

B. Bahan Diskusi
1. Jelaskan fungsi utama tanah!
2. Sebutkan faktor utama yang mempengaruhi pembentukan tanah ?
3. Bagaimanakah tekstur tanah yang paling baik untuk keperluan pertanian dan perkebunan !
4. Gambarkan diagram profil tanah yang menunjukkan beberapa horizon tanah.
5. Jelaskan dan gambarkan jenis struktur tanah butir, lempeng, dan tiang!
6. Jelaskan pengertian jenis-jenis tanah entisols, histosols, andisols!
7. Sebutkan penyebab kerusakan tanah?
8. Jelaskan beberapa cara yang dapat dilakukan untuk mengatasi kerusakan tanah!
Jawaban:
................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................

Hari/tanggal: ........................................
Nama Kelompok : Nilai Paraf
Guru Orang tua
1. ..................................
2. ..................................
3. ..................................
4. ..................................
5. ..................................
6. ..................................

Kelas : .................... Komentar: ...............................................................

...............................................................................
...............................................................................