MERESENSI NOVEL JAWA

“Kurban Asmara”

Disusun Oleh :

Kelas XI MIPA 1

Kelompok

Nama :

1. Hasna Martha Naura (12)

2. Oktavandi Widhi Prakoso (25)
3. Rachmah Sena Aprilia (27)
4. Rahma Halimatuzzahro (28)

SMAN 1 KEDUNGWUNI
TAHUN PELAJARAN 2018/2019
 KURBAN ASMARA

A. Sinopsis
Nyeritoke sawong sing nduwe jeneng harini. Dheke yaiku sawong guru sd. Ing
mubarang dina wektu dheke isih mulang dheke narima prungu menawa sang bapak
mati donya.
Harini gebug banget amarga matine sang bapak, nganti amarga kesedihanya
dheweke ora eling terserempet montor wektu mengendarai sepeda. sang penabrak ing
dadine nanggung jawab dhuwur apa sing dheke lakoke. Dheke nerna Harini menyang
omah gering nganti dekne kabeh padha kenal. widarbo, sing menyerempet harini bawa
tiba demen inge. Dekne kabeh bahkan berencana kanggo rabi. Ning keri-keri iki
kawruhan menawa widarbo wis tau rabi lan nduweni sawong putri. Putrinya gering
perkara kuwi ngudokake widarbo terus ana neng sisi sang putri lan mungkur harini
tanpa prungu.
Harini sing dimanggon, gelisah banget nganti tiba gering. manut dokter sing
merawatnya, Harini ora bisa kuwawa urip luwih lawas lagi. Wektu meruhi kaanan Harini
sing kaya kuwi, Widarbo sing lagi ana neng Jakarta bareng keluarga cilike dadi cemas
banget. Kepiyea uga dheweke sing marakake harini dadi kaya kuwi.
Ing mubarang wengi, Widarbo karep kanggo tilik harini neng omah gering karo
mengendarai sepeda montor duwene. Ning, mubarang kedadean sing ora dipengenke
kedadean. Widarbo ngalami kecelakaan sing nggae nyawanya ora isa dislametake.
Sadurung kuwi, diliya enggon Harini sing tengah terbaring lemah neng ranjang
omah gering, dheke dihampiri karo seseorang sing raine mirip Widarbo. harini seneng
banget, dheke upadi meraih awak sang pujaan ati. Padahal sabenere kuwi kabeh mung
siji imajinasinya dhewe. Pas dheke hampir menggapai awak Widarbo, Widarbo ngilang.
Sirah Harini dadug meja. Marakake panggetihan lan mati donya.
B. Unsur Intrinsik
1) Tema : Katresnan
2) Latar :
a. Wektu :
1. Bengi → Bengine, omahe Harini regeng dadakan.
2. Awan → Srengenge ing wajah djam sidji awan, njunarake thahjane kang
panas kemenep.
3. Enjang → Esuke Triningsih bandjur purik mulih marang wong tuwane.
4. Sore → Ing sore iki, Harini lungguh ing kursi watu sangi sore wit kemuning
karo lengger-lengger.
b. Panggonan :
1. Omahe Harini → Omahe wong tuwane Harini ing desa Tegalgondo.
( Tegalgondo )
2. Dalan Deandels → Dalan mau mudjudake dalan Daendels.
3. Kamar → Harini bandjur nggembor nangis karo mlebu kamar bapakne.
4. Rumah sakit → Harini bandjur dikirim menjang rumah sakit, ing Sala.
5. Sanatorium → Nanging bareng Harini mondok ing sanatorium.
c. Swasana :
a. Tegang → Nalika iku Harini lagi ngadepi murid-muride kang padha lungguh
anteng, jalaran ngrungokake tjritane kahanane mataram ngarepake geger
trunodjojo. Murid mau pancen kepikal atine lan sasihe iku deg-degan nalika
Rara Aji diukumpah sarana ditigas gulune.
b. Kaget → Krungu wangsulane mbok Djiwa iku Widarbo kaget, banjur
gegawangan mripate, bocah wadon umur patang taun gumlundung lan
kuru aking ing randjang rumah sakit.
c. Trenyuh → Wong loro lanang wadon kang niliki Harini pada melu katja-katja
mripate, jalaran melu trenjuh. Widarbo lan Rahayu dheweke kang adi kang
dek mau motore nabrak Harini. Olehe tilik kagawa rasa welas asih marang
Harini.
d. Katresnan → Geneja sliramu manggalih awakku?pitakon Harini.“ Bab kuwi
ora bisa matur djeng” wangsulane Widarbo. Mung bae biso uga wis
karsaning pangeran olehe nggatukake aku lan sliramu, disaranani
kadadejan kang ngadeg-ngadegi.
e. Sedhih → Atine Widarbo bandjur krasa semedot kelingan marang anake wis
sawetara sasi ora kepetuk ing sawise pegatan karo Triningsih.
f. Gugup → Ibune Harini dikabari yen Harini nandang katjilakan ketabrak
motor dadi gugup.
d. Seni Budaya :
Sapira mungguh wigatining pirukunan lan gotong royong ing sadjroning
masjarakat.
3) Punjering Crita :
Pengarang ngunakake sudut pandang tokoh bawahan, ngunakake tembung
sesulik wong katelu ( kata ganti orang ketiga ).
4) Alur : Maju ( progresif ).
 5) Penokohan :
a. Harini :
1. Ikhlas → Nanging Bu Djojo lan Harini isih tetep pada nangi.
2. Sopan → ‘’O, mangga ta pinarak rumijin.” aloke Harini.
b. Bu Djojo :
1. Sabar lan Ikhlas → Nanging Bu Djojo lan Harini isih tetep pada nangis.
2. Bijaksana → Nduk, watek mantep lan setya iku pantjen katresnan lan
kasetyamu iku ora ditimbangi. Wadjubeja kudu bandjur kok peper lan kok
sisihake. Mandak gawe rusaning atimu dewe.
c. Widarbo :
1. Terenyuh → Wong loro lanang wadon kang niliki Harini pada melu katja-
katja mripate, djalaran melu trenjuh.
2. Tanggung Jawab → Bu, kula njuwun pangapunten.” Tjlature Widarbo kanti
andapasor.” Djalaran kula ingkang dados djalanipun keng putra nandang
katjilakan.”
3. Ngapusi → ‘’Djebule Mas Darbo ngapusi. Deweke iku dudu djaka. Djebul
dewekne duda, lan saiki wis balen karo bodjone.’’
d. Rahayu :
1. Terenyuh → Wong loro lanang wadon kang niliki Harini pada melu
katja-katja mripate, djalaran melu trenjuh.
2. Amanah → ‘’Anu mbak, saupama strawung, kita iki ora tanggung-
tanggung piye? Sliramu ora ngemungake tepungaku. Nanging karsa
dadi sadulurku ipe...”
e. Triningsih :
1. Egois → Nanging Triningsih dadi saja muring bareng Widarbo ora enggal
bisa mangsuli pidatone mau.
f. Mbok Djiwo :
1. Amanah, seneng tertulung → Wong wadon kang diundang Mbok Djiwo mau
munduk-munduk aweh wangsulan : “ .. Den kakung, sowan kula punika
dipunutus kang raji ngaturaken serat ..””
g. Dewi Ningsih :
1. Manja → Dewi matuk. Mripate njawang bapakne, nali tjlatune alon : ..
‘’Dewi kangen pak. Tindak ngendi takok ora kondur?””.
6) Gaya Bahasa : Ngginakaken basa sadinten – dinten, yaiku Ngoko.
7) Amanat :
a. Aja mung nyimpan kebeneran sing ana. Kegorohan mung arep ngatur
mubarang enek dadi luwih elek lagi.
b. Aja lumuwih nek nyenengi samubarang , amarga samubarang sing lumuwih kuwi
ora becik .
c. Tresna iku ora kudu mangunggal ing donya nanging ing akhirat.

C. Unsur Ekstrinsik
1) Latar belakang Penulis : Ngemukake asil pengetaentaning pengarang bae, mula
iku durung tau ana njatane.
2) Jumlah Halaman : 38
3) Penulis : Jono S. Wijino
4) Pencetak : BG No.I Pol. 5/52/Intel 7/1966
 5) Biografi Penulis : Widi Widajat (Widi Widayat) kalebu juru nulis roman
panglipur wuyung. Penulis kelairan Imogiri, 10 Mei 1928 iki wis puluhan buku
kababar. Saliyane nulis buku, Widi Widajat uga asring nulis carita sandhiwara radhio
basa Jawa.
6) Keluwihan : Ngunakake basa sedinten – dinten, saengga gaged
dipahami.
7) Kekirangan : Ngunakake ejaan jaman biyen.

D. Nilai Nilai
a. Nilai Sosial :
1. Sapira mungguh wigatining pirukunan lan gotongroyong ing sadjroning
masjarakat.
2. Tangga teparo uga bandjur pada ribut tumandang kanti tanpa diprentah bandjur
nandangi apa kang diprelokake.
b. Nilai Hedorik :
1. Kisah asmarane Harini lan Widarbo. “ Rasa tresna mono ora bisa diwatesi dening
apa bae. Mulane bab iku ora perlu dipanggalih.”
c. Nilai Kultural :
1. Betjik karo tangga, rukun karo kantja, nengenake marang gotong royong, welas
lan asih marang sapadha-padha, entengan bau lan sukure iku, wigati banget.
Awit jen panudju nandang kasusahan lan utawa nemu alangan iku, tangga
teparo kang melunjangga lan meruhi luwih disik. Dudu sadulure kang mapane
adoh.
d. Nilai Etika :
1. Tangga teparo uga bandjur pada ribut tumandang kanthi tanpa diprentah
bandjur nandangi apa kang diperloke.