Anda di halaman 1dari 3

Kajian basmalah menurut ilmu nahwu

: Pembahasan basmalah menurut ilmu nahwu dibagi beberapa bagian


’Huruf ba .1
‫ بسم الله‬Muta’alaq lafadz bismillah .2
‫ الله‬Lafadz Allah .3
( ‫ ) الرحيم‬dan lafadz ar rahiim ( ‫ ) الرحمن‬Lafadz ar-rahman .4

’Huruf ba.1
: itu boleh dijadikan ‫ بسم‬Huruf ba’ pada lafadz
( ‫ ) باء الزائدة‬a. Ba’ zaidah/ huruf penambah
menjadi mubtada’ walaupun ‫ اسم‬Jika ba’ nya adalah ba’ zaidah maka lafadz
harkatnya kasroh. Dan ba’ tersebut tidak memiliki muta’alaq. Dalam bentuknya bisa
: 2 (dua) bentuk
menjadi mubtada dan khobarnya terbuat dari jumlah. Taqdirnya ‫ اسم‬i.Lafadz
: adalah
‫اسم الله المنعم جلئل النعيم المنعم بدقائقها يبدء به بداءة قوية بحسن نية واخلص‬
jadi mubtada dan khobarnya terbuat dari khobar mufrod dan taqdirnya ‫ اسم‬ii.Lafadz
: adalah
‫اسم الله المنعم جلئل النعيم المنعم بدقائقها مبدء به بداءة قوية بحسن نية واخلص‬

( ‫ )باء الصلية‬b.Ba’ asliyyah


Jika ba’ nya adalah huruf ba’ asliyyah maka ba’ tersebut harus memiliki muta’alaq
atau khos/ khusus (‫ )عام‬Dan muta’alaqnya tersebut bisa ‘am/ umum .( ‫) متعلق‬
Dan dari ‘am dan khos boleh terbuat dari isim atau dari fi’il. Dan dari isim .( ‫)خاص‬
Sehingga .( ‫خر‬‫ )مؤ د‬atau di akhirkan ( ‫دم‬
‫ )مق د‬dan fi’il nya boleh didahulukan
: menghasilkan 8 (delapan) bentuk
.( ‫)مقدم اسمية خاص‬i. Khos Ismiyyah Muqoddam
‫ى بسم الله الرحمن الرحيم‬ ‫ى‬
‫ف ى‬
‫ت تأل في ى ف‬: Contoh
.( ‫)مؤخر اسمية خاص‬ii. Khos Ismiyyah Muakhor
‫ى‬ ‫ى‬
‫ف ى‬
‫بسم الله الرحمن الرحيم ت تأل في ى ف‬: Contoh
.( ‫)مقدم فعلية خاص‬iii. Khos Fi’liyyah Muqoddam
‫ف بسم الله الرحمن الرحيم‬ ‫ا فؤ ىل ف ف‬: Contoh
‫ف‬‫بسم الله الرحمن الرحيم ا فؤ ىل ف ف‬: Contoh .( ‫)مؤخر فعلية خاص‬iv. Khos Fi’liyyah Muakhor
‫ئ بسم الله الرحمن الرحيم‬ ‫دا ف‬
‫إ فب ىت ف ت‬: Contoh .(‫)مقدم فعلية عام‬v. ‘Am Ismiyyah Muqoddam
‫ئ‬
‫دا ف‬ ‫بسم الله الرحمن الرحيم إ فب ىت ف ت‬: Contoh .(‫ )مؤخر اسمية عام‬vi. ‘Am Ismiyyah Muakhor
‫ابتدأ بسم الله الرحمن الرحيم‬: Contoh .(‫)مقدم فعلية عام‬vii. ‘Am Fi’liyyah Muqoddam
‫ابتدأ بسم الله الرحمن الرحيم‬: Contoh .(‫ )مؤخر فعلية عام‬viii. ‘Am Fi’liyyah Muakhor

: Kalau di buat bagan menjadi


( ‫ )بسم الله‬Muta’alaq lafadz bismillah.2

: Huruf ba’ asliyah harus memiliki muta’alaq. Karena menurut kitab qowa’idul I’rob
‫وعللق الظرف وما ضهاه بالفعل او ما يحتوى معناه‬
Artinya : agar memuta’alaqkan engkau pada dzorof atau yang sema’na dengan
dzorof (maksudnya jar majrur) dengan fi’il atau yang mencakup makna fi’il
.(maksudnya isim fa’il, isim maf’ul dan masdar)
khos “ ‫ مؤخر فعلية خاص‬Dari delapan muta’alaq itu yang paling utama adalah yang
;( ‫” ) قصر‬fi’iliyyah muakhor” karena redaksi tersebut memberi makna pada “qosor
mengkhususkan sesuatu dengan sesuatu” seperti “ ‫ تخصيص امر بامر‬: yaitu
. ‫ اؤلف‬dengan ‫ بسم الله الرحمن الرحيم‬mengkhususkan

( ‫ ) الله‬Lafadz Allah.3
menjadi mudhof dan I’robnya yaitu khofadz di jarkan oleh huruf ba’, ‫ اسم‬Lafadz
terbagi ‫ الله‬pada lafadz ‫ إسم‬menjadi mudhof ilaih. Idhofat lafadz ‫ الله‬sedangkan lafadz
.(menjadi 2 (dua) bagian
: yaitu ‫ إضافة البيانية‬Idhofat bayaniyyah.1
‫وهو ان يكون المضاف والمضاف اليه يصحان مبتداء وخبرا‬
.Adalah antara mudhof dan mudhof ilaih syah dijadikan mubtada dan khobar
‫ اسم المسمى بالله‬:taqdirnya adalah ‫ اسم الله‬Al hasil menjadi
yaitu manaqdirkan/ menyimpan (‫ )إضافة الحقيقية اللمية‬Idhofat haqiqiyah laamiyyah.2
makna lam. Dan jika lammiyah tersebut adalah laamiyyah istighroqiyyah
: maka maknanya akan menjadi 3 bentuk ( ‫)لميةإستغراقية‬
: yaitu menjadi ( ‫ ) الستغراقية جمع الفراد‬a.Istighroqiyyah Jam’ul Afrod
‫ماءف الله‬ ‫ا فسم من ك ف ل ت‬
‫س ت‬
‫لأ ى‬ ‫ى م ف ى‬
: yaitu menjadi ( ‫ ) الستغراقية بعض الفراد‬b.Istighroqiyyah Ba’dhul Afrod
‫ماءف الله‬ ‫ت‬
‫س ت‬
‫ضأ ى‬‫ن ب تعى ف‬
‫م ى‬
‫سم م ف‬
‫اف ى‬
: yaitu menjadi ( ‫ ) الستغراقية الجنسية‬c.Istighroqiyyah Jinsiyyah
‫ماءف الله‬ ‫ت‬
‫س ت‬
‫سأ ى‬‫جن ى ف‬
‫ن ف‬
‫م ى‬
‫سم م ف‬
‫اف ى‬

( ‫ ) الرحيم‬dan lafadz ar rahiim ( ‫ ) الرحمن‬Lafadz ar-rahman.4

Membacanya . ‫ الله‬dalam I’robnya menjadi sifat haqiqi bagi lafadz ‫ الرحمن الرحيم‬Lafadz
: bisa beberapa bentuk
mengikutkan harkat sifat ) ‫ اتباع حركة الصفة الى موصوفها‬Boleh itba’, yaitu.1
.(kepada maushufnya/ yang disifatinya
memutuskan harkat sifat kepada ) ‫ قطع حركة الصفة الى موصوفها‬Qotho’, yaitu.2
: Dan dalam prakteknya bisa 2 bentuk .(maushufnya/ yang disifatinya
.‫م‬‫ن الرحي ت‬‫ بسم الله الرحم ت‬: a.Sifatnya di baca nasab, seperti
.‫م‬ ‫ن الرحي ف‬‫ بسم الله الرحم ف‬: b.Sifatnya dibaca rofa’ seperti
dapat memberikan faedah kepada ‫ الرحمن الرحيم‬Alasannya boleh qotho’ karena lafadz
madah (memuji kepada Allah) karena menurut
sesungguhnya sifat yang ) ‫ لن المنعوت اذا كان المقصود به المدحفالولى قطعها‬: qoidah
.(dimaksud untuk memuji kepada maushufnya maka yang lebih utama di qotho’kan
yaitu ‫ اتباع لرسم القرآن‬Lalu dalam alqur’an mengapa tidak di qotho’kan karena
.mengikuti kepada tulisan al qur’an

Anda mungkin juga menyukai